09.03.2013 Views

Berisha: Klinton sjell mesazhin e miqësisë së madhe ... - Gazeta 55

Berisha: Klinton sjell mesazhin e miqësisë së madhe ... - Gazeta 55

Berisha: Klinton sjell mesazhin e miqësisë së madhe ... - Gazeta 55

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

E PËRDITSHME<br />

E PAVARUR<br />

Drejtor:<br />

FAHRI BALLIU<br />

Kryeredaktor:<br />

ILIR NIKOLLA<br />

Nr. 300 (5090)<br />

Viti XVI i botimit<br />

(numri i parë doli<br />

më 18.10.1997)<br />

E martë,<br />

30 tetor 2012<br />

Strategjia e bllokimit të opozitës për<br />

kapital polik është e dështuar dhe<br />

do marrë përgjigjen e duhur, në<br />

zgjedhjet e ardhshme parlamentare,<br />

thotë kryeministri <strong>Berisha</strong>. Ai i bën<br />

apel minorancës të votojë në<br />

parlament 3 ligjet për integrimin e<br />

vendit në BE, pasi grumbullimi i<br />

kapitalit politik nëpërmjet bllokimit<br />

të aspiratës <strong>së</strong> të gjithë shqiptarëve<br />

nuk mund të jetë alternativë<br />

<strong>Berisha</strong>: PS të kryejë<br />

detyrën si opozitë, Edi<br />

Rama po e kthen<br />

partinë në bunker<br />

Batuta e Kryeministrit:<br />

Fotoja e Ramës me<br />

kërriçin po shëtit botën<br />

NË BRENDËSI<br />

DITA/3<br />

C M Y K<br />

INTERVISTA/2<br />

Adresa: Adresa: Adresa: Rruga<br />

Rruga<br />

“Medar “Medar Shtylla Shtylla”, Shtylla ”,<br />

qendra qendra e e biznesit biznesit<br />

biznesit<br />

Tel: el: el: 04/2321364,<br />

04/2321364,<br />

Tel: el: 04/232136<br />

04/2321366,<br />

04/232136<br />

Fax:04/2321365,<br />

Fax:04/2321365,<br />

Tiranë<br />

Tiranë<br />

E-mail:<br />

info@gazeta<strong>55</strong>.net,<br />

info@gazeta<strong>55</strong>.net,<br />

gazeta<strong>55</strong>mail@<br />

gazeta<strong>55</strong>mail@<br />

gazeta<strong>55</strong>mail@<br />

yahoo.com,<br />

yahoo.com,<br />

Internet:<br />

www www www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

www www .gazeta<strong>55</strong>.al<br />

Çmimi Çmimi Çmimi 30 30 lekë lekë<br />

lekë<br />

Greqi Greqi Greqi 1,5 1,5 EURO<br />

EURO<br />

Balliu: “Rama nuk po sulmon<br />

partitë apo mazhorancën,<br />

por po sulmon shtetin”<br />

Në një intervistë për “ABC News”, publicisti<br />

Fahri Balliu e sheh si një dhuratë<br />

për mazhorancën, pamundësinë e opozitës<br />

për të prodhuar një alternativë qeverisjeje<br />

dhe këmbënguljen e saj për t’u paraqitur<br />

veç si një <strong>së</strong>mundje që tenton pa sukses<br />

të pengojë ecjen përpara të Shqipëri<strong>së</strong><br />

BOTIMI I RI<br />

“Sigurimi i Shtetit 1944 –<br />

1991. Historia e polici<strong>së</strong><br />

politike të regjimit komunist”<br />

Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>” sapo ka hedhur<br />

në treg librin e ri të autorit Kastriot<br />

Dervishi, studimi i parë i plotë në<br />

lidhje me aktivitetin e një prej<br />

strukturave më të mprehta të<br />

diktaturës komuniste në Shqipëri.<br />

Bllokimi i 3 ligjeve të integrimit,<br />

marrëzia më e <strong>madhe</strong> e opozitës<br />

Rasmussen i përgjigjet deputetëve të PS-<strong>së</strong><br />

Shqipëria partnere e denjë<br />

e NATO-s, kontribuon<br />

për sigurinë globale<br />

Kryeqendra e festimeve të<br />

100 vjetorit do të jenë në<br />

kryeqendrën e shqiptarëve<br />

– shpifjet për anashkalimin<br />

e Vlorës, hoxhiste<br />

Kryeministri zbulon axhendën e festimeve të<br />

100 vjetorit të Pavarësi<strong>së</strong>, stacionet kryesore të<br />

<strong>së</strong> cilës do jenë Shkupi, Prishtina, Vlora dhe<br />

Tirana. “Deklarata e Pavarësi<strong>së</strong> <strong>së</strong> SHBA është<br />

firmosur në Philadelphia, por celebrimet kryesore<br />

të 4 korrikut kremtohen në Uashington”<br />

VIZITA NË TIRANË E SEKRETARES AMERIKANE TË SHTETIT<br />

<strong>Berisha</strong>: <strong>Klinton</strong> <strong>sjell</strong> <strong>mesazhin</strong><br />

e <strong>miqësi<strong>së</strong></strong> <strong>së</strong> <strong>madhe</strong> mes dy vendeve<br />

FOTOLAJM/SEKRETARJA HILLARI KLINTON NIS<br />

TURIN NE BALLKAN ME VIZITËN NË SARAJEVË<br />

FORUM<br />

Shqiptar i Ersoj, krijues i<br />

Himnit Kombëtar të Turqi<strong>së</strong> moderne<br />

Nga Entela Muço<br />

Universiteti i Tiranës mban konferencën<br />

“Aspekte të ndryshme të sistemeve zgjedhore<br />

dhe roli i tyre në zhvillimin e demokraci<strong>së</strong>”<br />

Organizimi Organizimi i i Konferencës Konferencës Ndërkombëtare Ndërkombëtare është është është bërë bërë nga nga Departamenti Departamenti i i të<br />

të<br />

Drejtës Drejtës Publike Publike në në Fakultetin Fakultetin e e Drejtësi<strong>së</strong>, Drejtësi<strong>së</strong>, në në bashkëpunim bashkëpunim me me Catholic Catholic Universi- UniversiUniversity ty ty of of of America America – – Columbus Columbus School School of of Law Law (Universitetin (Universitetin Katolik Katolik të të Amerikës Amerikës –<br />

–<br />

Fakulteti Fakulteti i i i Drejtësi<strong>së</strong> Drejtësi<strong>së</strong> Drejtësi<strong>së</strong> Columbus). Columbus). Columbus). Ligjëratat Ligjëratat kryesore kryesore kryesore u u u mbajtën mbajtën mbajtën nga nga nga Dhori Dhori Dhori Kule, Kule,<br />

Kule,<br />

Ermir Ermir Dobjani, Dobjani, Altin Altin Shegani, Shegani, Evis Evis Alimehmeti, Alimehmeti, Henris Henris Balliu, Balliu, etj<br />

etj<br />

Mania e vetëpërbaltjes – një kompleks<br />

Nga Eden Babani<br />

E hënë, 8 tetor 2012<br />

<strong>55</strong> 1


politikë<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

2 @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Balliu: “Rama nuk po sulmon partitë<br />

apo mazhorancën, por po sulmon shtetin”<br />

Në një intervistë për “ABC News”, publicisti<br />

Fahri Balliu e sheh si një dhuratë për<br />

mazhorancën, pamundësinë e opozitës<br />

për të prodhuar një alternativë qeverisjeje<br />

dhe këmbënguljen e saj për t’u paraqitur<br />

veç si një <strong>së</strong>mundje që tenton pa sukses të<br />

pengojë ecjen përpara të Shqipëri<strong>së</strong><br />

“Dhuratë shumë e <strong>madhe</strong> për jetëgjatësinë<br />

e kësaj mazhorance është <strong>sjell</strong>je që e<br />

largon opozitën nga mundësia për të bërë<br />

qeverisje”.<br />

Kështu e komenton <strong>sjell</strong>jen e opozitës dhe<br />

të kreut të saj Edi Rama, publicisti dhe<br />

botuesi i gazetës “<strong>55</strong>”, Fahri Balliu.<br />

Në një intervistë për TV “ABC News”, Balliu<br />

shprehet se politika rrezikon të thellohet<br />

me rënien e opozitës në gabime edhe më të<br />

mëdha. “Por falë Zotit është si ai mbrojtësi<br />

natyral i diabetit. Për fat të Zotit, Shqipëria<br />

dhe shoqëria shqiptare, do të vazhdojë<br />

ecjen pavarësisht këtij diabeti nëpër<br />

këmbë”, shprehet më tej publicisti dhe<br />

botuesi i gazetës “<strong>55</strong>”.<br />

Në analizën e tij, Fahri Balliu, opozitën e<br />

sotme e quan një opozitë kundër shtetit<br />

dhe jo kund pushtetit. “Qëndrimi opozitar<br />

ka ardhur duke u trajtuar jo si një qëndrim<br />

opozitar idesh apo partish, por ka marrë<br />

fytyrën, frymën dhe me gja<strong>së</strong> ka kaluar<br />

kufirin e opozitës ndaj një partie që<br />

është në pushtet, opsioneve të saj apo<br />

programeve të saj dhe është kthyer në një<br />

opozitë kundër shtetit”.<br />

Duke u ndalur te kushtet e Edi Ramës<br />

për votimet e ligjeve me 3/5, si pretekste<br />

të tij, Fahri Balliu, përmend “konfliktin”<br />

për Qarkun e Fierit dhe këto kushte i<br />

klasifikon, jo si kushte të Edi Ramës ndaja<br />

mazhorancës, por si kushte të tijat ndaj<br />

Komisionerit për Zgjerim, Stefan Fule.<br />

Objekt i analizës <strong>së</strong> situatës politike për Fahri<br />

Balliun, ishte edhe mbledhja më e fundit e<br />

Asamble<strong>së</strong> Kombëtare të PS-<strong>së</strong>, më saktë<br />

bllokimi i valëve të celularëve prej Edi Ramës.<br />

Për publicistin dhe botuesin e gazetës “<strong>55</strong>”, kjo<br />

<strong>sjell</strong>je është një tentativë e kreut të PS-<strong>së</strong>, për<br />

instalimin e regjimit të tij në opozitë, njëlloj<br />

sikurse bëri edhe për gjatë kohës që drejtoi<br />

bashkinë e Tiranës.<br />

Por, “mazhoranca dhe opinioni publik nuk e<br />

do këtë konfidencialitet që Edi Rama kërkon<br />

ta ruajë si Hitleri dikur me armën sekrete, por<br />

e do në dritë të diellit dhe publiku nuk e do si<br />

shkelje të këtij rregulli”, arrin në konkluzionin e<br />

tij Fahri Balliu.<br />

Më tej, Fahri Balliu ironizon lëvizjen më të<br />

fundit politike të Edi Ramës, “për një rilindje<br />

shqiptare”. “Kjo nuk quhet rilindje. Ato që<br />

janë miratuar dhe realizuar këto 7 vite, a nuk<br />

kanë qenë të rekomanduara nga Bashkimi<br />

Europian. Çdo qeverisje që vjen ne<strong>së</strong>r do të<br />

vijë si vazhdim i kësaj qeverisje, këto mira<br />

të kësaj qeverie do të çojë më tutje dhe të<br />

këqijat do ti korrigjojë”, shprehet Fahri Balliu.<br />

Më tej, publicisti dhe botuesi i gazetës “<strong>55</strong>”,<br />

ndalet edhe te zhurma e Edi Ramës për luftën<br />

ndaj korrupsionit. Në këtë aspekt, Fahri Balliu<br />

kujton se “dosjet e Edi Ramës nuk janë hapur<br />

nga prokuroria, dihet që ka pasur korrupsion<br />

me skenar, si për shembull në disa rrugë<br />

afër ministri<strong>së</strong> <strong>së</strong> Jashtme, apo fasadat e<br />

pallateve. Ky njeri s’mund të flas për rekorde<br />

korrupsioni”.<br />

Është një moment shumë i rëndësishëm<br />

për Shqipërinë duke pasur parasysh sa<br />

pak kërkohet për të arritur te statusi. Si<br />

duken gjasat duke parë marrëdhëniet<br />

e deritanishme të opozitës dhe<br />

mazhorancës...?<br />

Për mendimin tim opozita i ka futur gjithë këto<br />

vite zhvillimet politike në pikëpyetje. Qëndrimi<br />

opozitar ka ardhur duke u trajtuar jo si një<br />

qëndrim opozitar idesh apo partish, por ka<br />

marrë fytyrën, frymën dhe me gja<strong>së</strong> ka kaluar<br />

kufirin e opozitës ndaj një partie që është në<br />

pushtet, opsioneve të saj apo programeve të saj<br />

dhe është kthyer në një opozitë kundër shtetit.<br />

Kjo vjen dhe bëhet e dukshme veçanërisht deri<br />

në këto moment kur është bërë e ditur afati 20<br />

nëntor, është si kufi po themi zyrtar, i lejes për<br />

të pritur miratimin e tre ligjeve të njohura për të<br />

gjithë, ligji për Gjykatën e Lartë, Nëpunësin Civil<br />

dhe rregulloren Parlamentare, që përmbyllin<br />

e statusin e vendit Kandidat. Në këtë kuptim,<br />

në jetën politike shqiptare, opozita nuk sheh<br />

nga sytë, nuk dallon qartë që si opozitë në<br />

parlament, të angazhohet për organizim dhe<br />

verifikim të programi të një partie që është në<br />

mazhorancë, që në këtë vend ka qeveri, por ajo<br />

është shtyrë në një qëndrim opozitar që dëmton<br />

shtetit shqiptar.<br />

Në fakt opozita e ka dhe me sistemin e<br />

që ky shtet ka ngritur, madje e ka quajtur<br />

regjim...?<br />

Gjuha e opozitës për regjim në vend, në<br />

këtë kuptim, është kundër shtetit, sepse<br />

kjo mazhorancë që ndodhet në qeveri nuk<br />

është bërë natën dhe fshehurazi, por është<br />

bërë më këtë kryetar dhe me këtë opozitë<br />

dhe vota është në parlament. Çdo formulim<br />

i tillë është thjeshte propagandistik, por kur<br />

ajo kthehet në një qëndrim, mund të themi<br />

se Edi Rama nuk e dallon kufirin e opozitës.<br />

Në këtë kuptim Edi Rama ka ndërtuar një<br />

opozitë me shtetin. Dhe përkufizimet e tij<br />

për regjim mund të themi se është ky, pra<br />

Edi Rama që e ka vendosur në një regjim, që<br />

shkel të drejtat e njeriut. Ne kemi qenë vetë<br />

në opozitë dhe në asnjë rast nuk ka ndodhur<br />

dhe ndodh që një opozitë, kryetar i saj të<br />

sillet me bashkëpunëtorët me shkallën më të<br />

lartë të mosbesimit. Edi Rama me vendosjen<br />

e zhurmuesve në sallën e mbledhjeve të<br />

Asamble<strong>së</strong> Kombëtare të PS-<strong>së</strong>, e bëri këtë...<br />

Këtë ai e ka shpjeguar si një gjë për të<br />

ruajtur konfidencialitetin e Asamble<strong>së</strong> për<br />

të ruajtur strategjinë elektorale të 2013...?<br />

Por kjo bëhet për herë të parë dhe të vetme.<br />

Kjo është një turp, pasi nuk është i natyrës<br />

<strong>së</strong> përhapjes <strong>së</strong> sekreteve, që të mos ia<br />

marrë vesh opozita. Ky është një pasion i<br />

Edi Ramës në opozitë, ashtu siç e instaloi<br />

regjimin e tij në Bashkinë e Tiranës, po kështu<br />

kërkon të instalojë regjimin e tij opozitë.<br />

Mazhoranca dhe opinioni publik nuk e do këtë<br />

konfidencialitet që Edi Rama kërkon ta ruajë<br />

si Hitleri dikur me armën sekrete, por e do në<br />

dritë të diellit dhe publiku nuk e do si shkelje të<br />

këtij rregulli.<br />

Pse do të jetë problem qoftë i<br />

mazhorancës, qoftë i publikut, se çfarë<br />

vendimesh merr një forcë politikë, si një<br />

grup vullnetarë njerëzish që diskuton një<br />

strategji të ardhshme politike. Pse është<br />

shqetësuese kjo gjë?<br />

Kjo nuk është shqetësuese. Kjo është dhuratë<br />

shumë e <strong>madhe</strong> për jetëgjatësinë e kësaj<br />

mazhorance sepse është një <strong>sjell</strong>je që e largon<br />

opozitën nga mundësia për të bërë qeverisje.<br />

Kjo është një diskutim intelektual politik dhe<br />

mënyra e <strong>sjell</strong>jes jashtë konceptit normal<br />

botëror, apo institucional të një opozite me<br />

pozitën. Në këtë kuptim, kjo është një thellim<br />

i izolimit dhe krijimit të një regjimi në opozitë,<br />

vetëm e vetëm që kryetari ta përdorë jo me<br />

idenë që i burojnë opozitës por me idetë që i<br />

burojnë atij personalisht si të mundshme që<br />

ai të mos preket nga posti pas një humbjeje<br />

në vitin 2013.<br />

Ju përmendët faktin që Edi Rama<br />

ka krijuar një opozitë me pushtetin por<br />

me shtetin. Në fakt është Rama që një<br />

intervistë që ka dhënë për televizionin<br />

“France 24” është shprehur se ne nuk<br />

jemi ende Europë, për shkak të sistemit<br />

të drejtësi<strong>së</strong>, që të zhvillojmë zgjedhje të<br />

lira dhe të ndershme. Dhe duke thënë se<br />

është kjo mazhorancë që sfidon shtetin<br />

me tre kushtet e vendosur nga Brukseli për<br />

marrjen e statusit...?<br />

Marrja e statusit të vendit kandidat nuk është<br />

mision i opozitës, pasi është mazhoranca<br />

që ka mandatin dhe besimin e të gjithë<br />

popullit karshi qeverisje për integrimin. Në<br />

çastin që ajo është në qeverisje mbyllet<br />

filmi. Formulimet e Edi Ramës burojnë nga<br />

koncepte që janë trashëguar nga vetë forca<br />

e tij politike, pasi trashëgimia partiake e<br />

Ramës është të ketë konflikt, jo koncepte<br />

demokratike, por antagoniste sipas gjuhës<br />

tipike të asaj partie. PS-ja nuk shikon as rrugët<br />

që bëhen, as rrugën e kombit, as investimet,<br />

as shifër e Bankës Botërore, as shifër e FMN<br />

që japin certifikime zyrtare, as një prononcim<br />

të një figurë të parlamenti Europian, as vizita<br />

e zonjë <strong>Klinton</strong> në Tiranë, që mes të tjerave<br />

është një fakt politik që është një meritë e<br />

kësaj qeverisje. Rama e zhvendos vendin në<br />

kohën e ar<strong>miqësi<strong>së</strong></strong> kundër imperializmit,<br />

kundër kësaj qeveria. Çdo orë dhe jo çdo ditë,<br />

Ramën e largon nga mundësia qytetare për ti<br />

dhënë mandat qeveri<strong>së</strong>s.<br />

Por mazhoranca për qarkun e Fierit nuk<br />

ka dhënë konsensus, që më pas parlamenti<br />

të votojë...?<br />

Në radhë të parë Edi Rama nuk e njeh as<br />

frymën e ligjit as rregullat e demokraci<strong>së</strong>,<br />

ai njeh rregullat e pazarit. Dhe për çështjen<br />

e qarkut të Fierit, mazhoranca i ka dhënë<br />

opsionet dhe rrugët ligjore për gjetur rrugën<br />

demokratike sesi funksionon pushteti<br />

lokal nga ai qendror. As nuk i dëgjon dhe<br />

as nuk i kupton, as dëgjon këshilltarët për<br />

këto çështje. Edi Rama kërkon që statusi<br />

të aksidentohet që të këtë fraktura, sepse<br />

mendon se në zgjedhje kërkon ta përdorë<br />

këtë si dështim të qeveri<strong>së</strong>. Dhe kjo nga sulmi<br />

ndaj qeveri<strong>së</strong> në sulm ndaj shtetit.<br />

Kjo është e qartë që kosto për marrjen e<br />

statusit të vendit kandidat nuk ka vetëm<br />

pozita, por dhe opozita që vetën për tre<br />

ligje që nuk miratohen...?<br />

Këto kushte Edi Rama nuk ia ka vënë<br />

mazhoranës, por ia ka vënë komisionarit<br />

për zgjerim në BE, Fyle. BE-ja nuk besoj e di<br />

çfarë halli ka Fieri apo Roskovecin, këtë janë<br />

çështje që kanë të bëjnë me Shqipërinë, nëse<br />

Shqipëria e do apo nuk e do atë.<br />

Të ndalemi te Konventa e LSI-<strong>së</strong>, ku PSja<br />

nuk mori pje<strong>së</strong>...?<br />

Ne duhet të shikojmë suksesin e LSI në<br />

këtë Konventë. Konventa e LSI ishte një<br />

maksimum inteligjent i energji<strong>së</strong> <strong>së</strong> një<br />

partie të strukturuar dhe organizuar në një<br />

rend shumë modern. Ishte një konventë,<br />

sipas një shprehje të një shkrimtari koleg –<br />

ishte Hollivudiane. Pa shiko ku mungoi si<br />

pje<strong>së</strong>marrës në këtë konventë? Ky njeri që<br />

ka munguar dhe në përvjetorin e Parti<strong>së</strong><br />

Demokratike, çka do të ishte normale me<br />

të deleguar. Por në Konventën e një partie<br />

të majtë, me të cilën mund të bëjë koalicion<br />

dhe të qeveri<strong>së</strong> Shqipërinë, çuditërisht nuk<br />

dërgon asnjeri. Ai fshihet pas ca takimeve<br />

me kolegë nëpër fshatrat e Tiranës.<br />

Xhelozi apo sinjal për t’i lënë për<br />

të kuptuar Ilir Meta se duhet të bëjë<br />

shkëputjen nga koalicioni me PD...?<br />

Kjo s’ka të bëjë fare me sinjalet, pasi këto<br />

janë protokolle normale. Sidomos kur<br />

bëjnë pje<strong>së</strong> në të njëjtin spektër të majtë, ku<br />

njeri me aspiracion të majtë do të shikonte<br />

se ku është qendra e <strong>së</strong> majtës, dhe do të<br />

shikonte shpre<strong>së</strong>n dhe rregullim e jetës,<br />

pasi janë këto çështjet e rëndësishme, nuk<br />

janë teorike.<br />

Ju shikoni vetëm formën në Konventën e<br />

LSI, po përmbajtja e saj...?<br />

Jo nga të gjitha. Mjafton të marrim<br />

zgjedhjet që një parti, e treta në politikën<br />

shqiptare që ka 31 600 votues që vijnë në<br />

Tiranë për të zgjedhur mes Ilir Metës dhe<br />

Luan Ramës, është seriozitet që buron<br />

nga struktura, nga një strukturim shumë<br />

inteligjent i parti<strong>së</strong>. Ai vinte nga Gramshi<br />

për të votuar në Tiranë, një lider mes Ilir<br />

Metës dhe Luan Ramës, çka është një<br />

përgjegjshmëri shumë serioze. Pastaj<br />

votimi elektronik, pje<strong>së</strong>marrja në parti me<br />

një vokacion shumë të lartë qytetar, duke<br />

i ndjekur besnik integrimit. Po, Edi Rama<br />

kujt i mbetet besnik? Taksat? Mirëpo për<br />

<strong>55</strong><br />

unifikimin qendror të taksave ka folur<br />

Lulzim Basha dy vjet përpara”.<br />

Ata kanë strategjinë e Rilindje shqiptare<br />

që duan ta zbardhin...?<br />

Ideja e rilindjes është një megalomani<br />

politike e tipit enverist.<br />

Pas tetë vjetësh të një force politike në<br />

pushtet...?<br />

Më fal por kjo nuk quhet rilindje. Ato që<br />

janë miratuar dhe realizuar këto 7 vite,<br />

a nuk kanë qenë të rekomanduara nga<br />

Bashkimi Europian. Çdo qeverisje që<br />

vjen ne<strong>së</strong>r do të vijë si vazhdim i kësaj<br />

qeverisje, këto mira të kësaj qeverie<br />

do të çojë më tutje dhe të këqijat do ti<br />

korrigjojë. Këtu nuk jemi në Rilindje, këtu<br />

jemi kundër sistemit demokratik që në<br />

palcë është tipike enveriste, që po të vijë<br />

në pushtet kujton se është viti 29 nëntor<br />

1944. Në fakt ashtu do të ishte po të<br />

bënte vaki, sepse do të fillonin reprezaljet<br />

kundër pronarëve, të pasurve.<br />

Ai flet për rekorde të korrupsionit gjatë<br />

këtyre viteve...?<br />

Rekordet e korrupsionit i ka thyer kur<br />

ishte në Bashki me fasadat e denoncuara<br />

jo nga ne, por nga një ish-ministrja<br />

e Kulturës Esmeralda Uruci, që tha<br />

atëherë se “hajduti është në mes të<br />

shtëpi<strong>së</strong>”. Dosjet e Edi Ramës nuk janë<br />

hapur nga prokuroria, dihet që ka pasur<br />

korrupsion me skenar, si për shembull<br />

në disa rrugë afër ministri<strong>së</strong> <strong>së</strong> Jashtme,<br />

apo fasadat e pallateve. Ky njeri s’mund<br />

të flas për rekorde korrupsioni. Në<br />

Partinë Socialiste nuk flet as një figurë<br />

e rëndësishme si Ben Blushi apo Arben<br />

Malaj, që gjithë jetën e ka në punët e<br />

PS. Cilat janë këto ekonomistë që ky i<br />

tregon përrallat me heqje taksash. Edi<br />

Rama kërkon të mbivendo<strong>së</strong> <strong>sjell</strong>jet prej<br />

diktatori të vogël, që me 3-4 persona të<br />

ngushtë jashtë strukturës dhe forumeve,<br />

që përcaktuese janë mesazhet dhe<br />

lidhjet e tyre. Në këtë kuptim, do të<br />

thosha se situata politika rrezikon të<br />

thellohet me rënien e opozitës në gabime<br />

edhe më të mëdha. Por falë Zotit është si<br />

ai mbrojtësi natyral i diabetit. Për fat të<br />

Zotit, Shqipëria dhe shoqëria shqiptare,<br />

do të vazhdojë ecjen pavarësisht këtij<br />

diabeti nëpër këmbë.


gazeta<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

Vizita në Tiranë e Sekretares Amerikane të Shtetit<br />

politikë<br />

<strong>Berisha</strong>: <strong>Klinton</strong> <strong>sjell</strong> <strong>mesazhin</strong> e <strong>miqësi<strong>së</strong></strong> <strong>së</strong> <strong>madhe</strong> mes dy vendeve<br />

Festimet për 100 vjetorin e pavarësi<strong>së</strong><br />

<strong>së</strong> Shqipëri<strong>së</strong> kanë qenë<br />

kryefjala e mbledhjes <strong>së</strong> grupit parlamentar<br />

të Parti<strong>së</strong> Demokratike,<br />

pje<strong>së</strong> e të cilit do të jetë edhe vizita<br />

e sekretares amerikane Hillary Clinton<br />

më 1 nëntor në kryeqytet.<br />

Kryeministri Sali <strong>Berisha</strong> e ka<br />

konsideruar mjaft të rëndësishëm<br />

vizitën e diplomates amerikane, e<br />

cila nderon shqiptarët, por që <strong>sjell</strong><br />

me vete edhe <strong>mesazhin</strong> e <strong>miqësi<strong>së</strong></strong> <strong>së</strong><br />

<strong>madhe</strong> mes dy vendeve. “Kjo është<br />

një ngjarje e <strong>madhe</strong>, e cila në kurorën<br />

e festimeve të 100 vjetorit, përben<br />

dhe momentin më kulmor të këtyre<br />

festimeve, pasi Sekretarja Clinton,<br />

vjen në Shqipëri për të shprehur<br />

nderimin e saj për kombin shqiptar<br />

Bllokimi i 3 ligjeve të integrimit,<br />

marrëzia më e <strong>madhe</strong> e opozitës<br />

Strategjia e bllokimit të opozitës për kapital polik është e dështuar dhe do marrë përgjigjen e duhur, në zgjedhjet e ardhshme<br />

parlamentare, thotë kryeministri <strong>Berisha</strong>. Ai i bën apel minorancës të votojë në parlament 3 ligjet për integrimin e vendit në BE, pasi<br />

grumbullimi i kapitalit politik nëpërmjet bllokimit të aspiratës <strong>së</strong> të gjithë shqiptarëve nuk mund të jetë alternativë<br />

<strong>Berisha</strong>: PS të kryejë detyrën si opozitë, Edi Rama po e kthen partinë në bunker<br />

Batuta e Kryeministrit: Fotoja e Ramës me kërriçin po shëtit botën<br />

Nga Leonard Quku<br />

Kryeministri Sali <strong>Berisha</strong> i bën <strong>së</strong>rish<br />

apel Parti<strong>së</strong> Socialiste që të votojë 3<br />

ligjet e kërkuara nga Komisioni Evropian<br />

për integrimin. Sipas tij, ideja për<br />

të fituar kapital politik nga bllokimi është<br />

e dështuar. “Unë dhe njëherë ftoj zotin<br />

Rama, të ulemi në mënyrë që t’i votojmë<br />

ato ligje <strong>së</strong> bashku, sepse ideja se<br />

mund të fitohet kapital politik nëpërmjet<br />

bllokimit është kryekëput e dështuar. Kjo<br />

ide u faktua e dështuar me datën 8 maj<br />

të vitit 2011 dhe nuk fitohet kapital politik<br />

duke bllokuar vendin tënd. Nuk fitohet<br />

kapital politik duke mos votuar tre ligje<br />

që kërkohen për votim në mënyrën me<br />

legjitime, më të drejtë, më të ndershme<br />

nga Komisioni Evropian. Tre ligje, të cilat<br />

dëshmojnë vullnetin tonë për të konsoliduar<br />

më tej reformat. Nga njëra anë<br />

derdhen një breshëri e <strong>madhe</strong> akuzash<br />

ndaj drejtësi<strong>së</strong>, nga ana tjetër hezitohet<br />

të votohet ligji i domosdoshëm për reformimin<br />

e Gjykatës <strong>së</strong> Lartë. Nga një<br />

anë flitet për statusin e nëpunësit civil,<br />

nga ana tjetër hezitohet për të votuar<br />

ligjin e përgatitur me ekspertizën më<br />

të mirë të agjencive të konsulencës, të<br />

kontraktuara me paratë e Komisionit Europian.<br />

Nga njëra anë pranohet oferta<br />

për ndryshimin e Rregullores dhe të<br />

ne<strong>së</strong>rmen hiqet dorë prej saj. Unë mendoj<br />

se këto nuk janë mesazhet që presin<br />

shqiptarët në prag të kësaj ngjarje të<br />

<strong>madhe</strong> të rekomandimit të Komisionit<br />

Europian, për statusin e vendit kandidat”,<br />

u shpreh kryeministri.<br />

Sipas tij, pretendimet e PS për<br />

rregulloren e parlamentit, janë thjesht<br />

e vetëm për të bllokuar, pasi rregullorja<br />

e parlamentit shqiptar është sipas modelit<br />

të Parlamentit Evropian, për të cilën<br />

Rama ka rënë dakord.<br />

“Kur merr ndonjë deputet dhe të<br />

vjen Paulini, e përfaqëson dhe e çon në<br />

qiell, dhe tani kur ndodh me këshilltarë<br />

këtë nuk e pranon. Parlamente janë dhe<br />

ato të Komunave dhe Bashkive, Parlamenti<br />

i vendit është ky, rregullat e funksionimit<br />

janë absolutisht një dhe vetëm<br />

një, e drejta për mocion ekziston në çdo<br />

nivel Parlamenti. Në rast se ke vërejtje<br />

për ligjin e shërbimit civil, le të bëjnë<br />

vërejtjet dhe ta votojmë. I është dhënë<br />

e gjithë hapësira, për të cilën ke rënë<br />

në 100 Vjetorin e Pavarësi<strong>së</strong> <strong>së</strong> Shqipëri<strong>së</strong>.<br />

Vjen si një mike e <strong>madhe</strong>, si<br />

ndër miqtë më të shquar në historinë<br />

tonë. Sjell <strong>mesazhin</strong> e kombit dhe<br />

të vendit të vet të madh, të <strong>miqësi<strong>së</strong></strong><br />

dhe natyrisht është një rast shumë<br />

i veçantë, një rast i shkëlqyer për të<br />

gjithë shqiptarët, për të shprehur<br />

mirënjohjen më të thellë ndaj Sekretares<br />

Clinton, qeveri<strong>së</strong> <strong>së</strong> Shteteve<br />

të Bashkuara, Presidentit Obama,<br />

kombit të madh amerikan. Në këto<br />

100 vite, vite të karakterizuar nga<br />

vështirësi dhe sakrifica të mëdha,<br />

por në të gjitha rastet shqiptarët<br />

ia dolën, shqiptarët e kryen, sepse<br />

patën në anën e tyre mbështetjen<br />

përcaktuese të qeveri<strong>së</strong> <strong>së</strong> Shteteve<br />

të Bashkuara, nga presidenti Wilson<br />

te Presidenti Obama, patën në anën<br />

e tyre kombin e madh amerikan.<br />

Ndaj dhe kjo ngjarje mbetet ngjarja<br />

më e rëndësishme në festimet që shqiptarët<br />

i kanë bërë, apo bëjnë për<br />

100 Vjetorin e Pavarësi<strong>së</strong> <strong>së</strong> vendit të<br />

tyre. Sekretarja Clinton, diplomatja<br />

e parë e planetit është njëkohësisht<br />

edhe kryediplomatja me sukseset më<br />

të shënuara në historinë e diplomaci<strong>së</strong><br />

dhe popullaritetin më të lartë,<br />

kjo jo vetëm në Shtetet e Bashkuara<br />

të Amerikës, që i kalon mbi 80 për<br />

qind, por e sigurt se këtë përqindje<br />

popullariteti e ka në mbarë botën.<br />

Ndaj dhe le t’i urojmë përzemërsisht<br />

mirëseardhjen në Shqipëri me datën<br />

1 nëntor”, tha Kryeministri.<br />

“Fotoja e Ramës me kërriçin po shëtit botën”<br />

Kryeministri <strong>Berisha</strong> s’la mënjanë as batutat dje në mbledhjen e grupit<br />

parlamentar demokrat. Kështu, duke iu referuar një takimi të Edi Ramës<br />

në Maminas dhe veçanërisht ilustrimi i këtij takimi me një foto ku shfaqej<br />

kryesocialisti Edi Rama përkrah një gomari që rastisi aty pari bashkë me të<br />

zotin e tij, <strong>Berisha</strong> tha se kjo foto po bën xhiron e botës. “Me zor u çlirua nga<br />

fotoja e parë, por tani fotoja me kërriçin po shëtit në mbarë botën. E vutë<br />

re apo jo; doli në foto sikur kishte zbuluar Amerikën”, theksoi kryeministri.<br />

dakord për Rregulloren e Parlamentit.<br />

Pse tërhiqesh, tërhiqesh vetëm për të<br />

bllokuar. Marrëdhëniet janë të rregulluara<br />

sipas ligjeve dhe Kushtetutës. Ne<br />

nuk kërkojmë asgjë tjetër veçse të zbatojmë<br />

ato. Nuk merret me këto, merret<br />

me gjëra të paimagjinueshme”, tha ai.<br />

Duke u ndalur te çështja e zhurmimit<br />

të celularëve të deputetëve të Parti<strong>së</strong><br />

Socialiste gjatë mbledhjes <strong>së</strong> asamble<strong>së</strong><br />

kombëtare, <strong>Berisha</strong> akuzoi Ramën se<br />

po e kthen partinë në bunker. Sipas tij,<br />

Rama po të ishte Ministër i Brendshëm<br />

do vendoste zhurmues dhe bllokues në<br />

të gjitha rrugët e vendit. “Të shtunën<br />

në darkë unë isha te lokal Xibraku, na<br />

pritën me gëzimin më të madh, sepse ky<br />

njeri në sallën e marte<strong>së</strong>s, imagjinoni,<br />

nuk ngurroi të vendoste shurdhërinë e<br />

plotë ndaj asamble<strong>së</strong>. Në çdo sallë tjetër<br />

mendja e mbrapshtë mund ta bënte, por<br />

vetëm në atë sallë nuk mund të bunkerizonte,<br />

në atë sallë kishte ftuar 800 dasmorë,<br />

i futi në bunker njerëzit. Imagjinoni<br />

të dashur qytetar se, çfarë është i aftë<br />

të bëjë për një moment ky njëri, po të<br />

ishte për një moment Ministër i Brendshëm.<br />

Ky do të vendoste zhurmues dhe<br />

përgjues në të gjitha rrugët e vendit, absolutisht,<br />

kur nuk ngurron ti vendo<strong>së</strong> ato<br />

në sallën e marte<strong>së</strong>s, akoma pa u shteruar<br />

tingujt e muzikës. Imagjino, se çfarë<br />

është i aftë të bëjë me përgjues dhe me<br />

zhurmues. Të pye<strong>së</strong> veten, a ka një<br />

kryetar partie në botë që ka zhurmuar<br />

komitetin, kryesinë apo asamblenë e<br />

vet. Ky hyn në Guines. Pyetni, nëse keni<br />

lexuar apo dëgjuar për ndonjë. Dhe tjetra<br />

më thonë se i vendos edhe në makinën<br />

e tij jashtë. Po. Pra abuzim madhor,<br />

me teknologjinë, në raport me të drejtat<br />

e njeriut. Nuk ju kujtohet kur vendoste<br />

zhurmues Enver Hoxha dhe teknikët që<br />

rrinin gjithë natën në çati duke luftuar me<br />

zhurmat e tij. Por ky e bën më keq, ky<br />

krijoi ‘partinë bunker’. Ndaj dhe i bëj thirrje,<br />

kërkoju të falur pronarëve të lokalit,<br />

kamerierëve dhe punëtorëve të atij lokali<br />

të mrekullueshëm, se ju vure përgjues<br />

pa u marrë leje dhe ju dëmtove klientelën<br />

provizorisht, sepse fillimisht nuk shkonin,<br />

i kapi frika. Të dalë dhe të shpjegojë ku e<br />

gjeti ai këtë frymëzim?! Në të shkuarën,<br />

absolutisht vetëm në arkivat e Parti<strong>së</strong> <strong>së</strong><br />

Punës se aty përdoreshin, regjistrime,<br />

përgjime, zhurmime të gjitha, copëtime<br />

fjalësh, ngjitjesh, shqitjesh, është e tëra<br />

rikthim tek bunkeri. Do të thoni ju po<br />

ç’punë ke ti me atë? Më vjen keq se aty<br />

ka një seri kryeministrash, ministrash që<br />

shkojnë dhe zhurmohen, regjistrohen,<br />

theksoi kryeministri, duke shtuar se, ajo<br />

që mbetet më e papranueshmja ishte<br />

vendosja e zhurmuesve në sallën e marte<strong>së</strong>s,<br />

dëshmia e një qëndrimi absurd<br />

dhe të papërmbajtur”.<br />

Kryeqendra e festimeve të 100<br />

vjetorit do të jenë në kryeqendrën<br />

e shqiptarëve – shpifjet për<br />

anashkalimin e Vlorës, hoxhiste<br />

Kryeministri zbulon axhendën e festimeve të 100 vjetorit të<br />

Pavarësi<strong>së</strong>, stacionet kryesore të <strong>së</strong> cilës do jenë Shkupi, Prishtina,<br />

Vlora dhe Tirana. “Deklarata e Pavarësi<strong>së</strong> <strong>së</strong> SHBA është<br />

firmosur në Philadelphia, por celebrimet kryesore të 4 korrikut<br />

kremtohen në Uashington”<br />

Kryeministri Sali <strong>Berisha</strong> iu referua dje gjatë mbledhjes <strong>së</strong> grupit parlamentar<br />

të PD, debateve për festimet e 100 vjetorit të Pavarësi<strong>së</strong>. Kreu i<br />

qeveri<strong>së</strong> i quajti provinciale hoxhiste dhe trillime të opozitës, pretendimet se<br />

po anashkalohet qyteti i Vlorës nga festimet, pasi sipas tij, në këtë 100 vjetor<br />

nderohet Vlora dhe çdo pje<strong>së</strong> e territoreve shqiptare. Kryeministri theksoi<br />

se Tirana do jetë kryeqendra e festimeve të 100 vjetorit, pasi Tirana është<br />

kryeqyteti i Shqipëri<strong>së</strong>. “Meqë po flasim për 100 Vjetorin e Pavarësi<strong>së</strong>, unë<br />

mendoj se ky vit ka shënuar realizime serioze në këtë fushë. Në tërësi në një<br />

debat të shëndetshëm dhe të çmuar, por aty - këtu ka pasur edhe qëndrime të<br />

bazuara do të thosha në provincionalizma hoxhiste të të shkuarës dhe veçanërisht<br />

të pa ndershme dhe shumë naive, arkaike dhe provinciale, kanë qenë<br />

pretendimet se po përjashtohet Vlora nga protokolli shtetëror, apo po bëhen<br />

përpjekje për të errësuar figurën e Ismail Qemalit. Së pari dua të theksoj se,<br />

në këtë 100 vjetor, Vlora dhe çdo pje<strong>së</strong> e territorit shqiptarë dhe trojeve shqiptare<br />

në tërësi dhe Vlora në veçanti, nderohen në shkallën më të lartë, sa<br />

më mirë dhe sa më me dinjitet, që këto festime, këto ngjarje të organizohen<br />

në mbarë trojet shqiptare në tërësi, por në mënyrë të veçantë në Tiranë,<br />

sepse Tirana është kryeqyteti i Shqipëri<strong>së</strong>, është kryeqyteti në të cilin dhe<br />

prej të cilit janë të drejtuar mendja dhe zemra e të gjithë shqiptarëve. Tirana,<br />

do të ketë sigurisht në çdo ngjarje kombëtare, cilado që të jetë ajo, do të ketë<br />

peshën më kryesore dhe vendin më kryesor”, u shpreh <strong>Berisha</strong>.<br />

Ai solli në vëmendje se vendet si SHBA dhe Italia deklaratën e Pavarësi<strong>së</strong><br />

e kanë nënshkruar në qytete të ndryshme, por festimet i kryejnë në kryeqendrën<br />

e shtetit.<br />

“Por për ata, të cilët bëjnë një analizë skematike provinciale, më duhet<br />

t’ju rikujtoj se, deklarata e pavarësi<strong>së</strong> në Shtetet e Bashkuara të Amerikës<br />

është firmosur në bibliotekën e Filadelfias, atje ndodhet teksti, por të gjitha<br />

festimet e mëdha bëhen në Shtëpinë e Bardhë, bëhen në Capitoll Hills,<br />

bëhen në Uashington dhe ky është një realitet që nuk mund të jetë ndryshe.<br />

Italia mike pati 150 Vjetorin e Pavarësi<strong>së</strong>. Piemonte ishte djepi, festimet<br />

u bënë në Romë, ndaj dhe koncepte të tilla janë të pa pranueshme. Vlora<br />

nuk është përjashtuar, përkundrazi është përfshirë në mënyrë thelbësore<br />

në protokoll, asnjë lloj varianti nuk ka pasur që të përjashtohet Vlora,<br />

përkundrazi, është e përfshirë në mënyrën më të fuqishme në protokoll”,<br />

tha kryeministri.<br />

Ai vuri në dukje se festimet fillojnë në Shkup me datën 25 nëntor, pasi<br />

Shkupi ishte epiqendra e të gjitha përpjekjeve shqiptare, kjo është e njohur.<br />

“Vazhdojnë në Prishtinë me inaugurimin e rrugës, nuk ka mënyrë më<br />

të shkëlqyer për të festuar këtë 100 vjetor, se inaugurimin e autostradës,<br />

Morinë-Prishtinë. Vazhdojnë në Vlorë dhe kthehen në drekë në datën 28<br />

nëntor në Tiranë. Pra është bërë një program, mendoj unë, dinjitoz për 100<br />

vjetorin, sepse ky 100 vjetor duhet të jemi të vetëdijshëm është kontribut i të<br />

gjitha trevave shqiptare, i kryengritjeve të mëdha të Kosovës, i përpjekjeve<br />

të mëdha të trevave të tjera. Ishte mençuri e <strong>madhe</strong> e Ismail Qemalit, në<br />

mençurinë dhe vizionin e tij, që zgjodhi Vlorën dhe kjo është një nga meritat<br />

e mëdha historike të tij, për të ngritur flamurin, sepse rrethanat ishin<br />

shumë kërcënuese. Sot një historian më <strong>sjell</strong> një dokument jashtëzakonisht<br />

interesant, më <strong>sjell</strong> deklaratën e pavarësi<strong>së</strong>, <strong>së</strong> firmosur nga Ismail Qemali<br />

në Durrës. Pse kjo deklaratë?! Ai po udhëtonte për në Vlorë, por e la këtë dokument,<br />

se po t’i bënin prita, po ta asgjësonin të kishte shpallur pavarësinë,<br />

sepse rruga për në Vlorë ishte plot rreziqe, por nuk u ndal, eci drejt Vlorës<br />

dhe atje e mblodhi asamblenë, por ai ishte maratonomaku i pavarësi<strong>së</strong>, ai<br />

ishte themeluesi”, deklaroi ai.<br />

Gjithashtu, <strong>Berisha</strong> tha se është në nderin e çdo shqiptari që shtatorja<br />

e Ismail Qemalit të ngrihet në kryeqytet. “E dyta se po e nënvlerësojmë figurën,<br />

këto janë deklarata të turpshme, primitive, njerëz që nuk kanë asnjë<br />

lloj sensi veçse primitivizmit të tyre. Përherë të parë pas 100 vitesh, përmendorja<br />

e tij po vendoset aty ku duhet të ishte vendosur, që me themelimin<br />

e Tiranës si kryeqytet, të vendoset në Tiranë dhe ky qenka nënvlerësimi<br />

që po i bëhet figurës <strong>së</strong> tij? Përkundrazi ky është vlerësimi i merituar që i<br />

bëhet figurës <strong>së</strong> tij, por nëse mendojnë se lartësimi qëndron vetëm duke<br />

injoruar figura të tjera, ky është koncept hoxhist, ne jemi ndarë nga ky koncept.<br />

Ne jemi shumë të privilegjuar që na jepet mundësia të vendosim shtatoren<br />

e tij në Tiranë, sikundër jemi të privilegjuar, që na jepet mundësia të<br />

vendosim shtatore të tjera. Asgjë nuk mund të zvogëlojë veprën e ndritur të<br />

tij, por në 100 vite nuk u vendos shtatorja e tij në kryeqytet. Ai ishte lider<br />

kombëtar, ai ishte themelues i shtetit, themeluesi i pavarësi<strong>së</strong> <strong>së</strong> vendit. Një<br />

gjë ju them këtyre që shohin se po nënvlerësojmë figurën e Ismail Qemalit,<br />

se ati i tyre shpirtëror, dy gjëra bëri, <strong>së</strong> pari deklaroi se një grup bejlerësh<br />

me në krye Ismail Qemalin, për interesa të tyre shpallën pavarësinë në Vlorë<br />

dhe u detyrua ta kapërdijë me turp një deklaratë të tillë antikombëtare<br />

dhe <strong>së</strong> dyti, djalin ia burgosi dhe familjen ia degdisi, vetëm e vetëm, se<br />

nuk duronte hijen dhe këtu vendosi shtatoren e tij, të Stalinit dhe Leninit”,<br />

theksoi Kryeministri.<br />

3


forum<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

4 @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Mania e vetëpërbaltjes – një kompleks<br />

Nga Eden Babani<br />

Ishte koha e aksioneve me<br />

goditje të përqendruar. Fund<br />

tetori ose fillim nëntori, nuk më<br />

kujtohet. Mbaj mend se, pasi<br />

patëm ecur baltovinave nëpër<br />

errësirën e pasmesnatës, që<br />

me agun e parë filluam punën<br />

për hapjen e kanalit kullues.<br />

Shiu s’na u nda gjithë paraditen.<br />

Nga dreka doli një sy diell.<br />

Kur mbaruam normën, dy a tri<br />

orë pas mesit të ditës, qielli<br />

u kthjellua dhe jetëdhënësi i<br />

rruzullimit shkëlqeu fuqishëm.<br />

Çizmet ngarkuar deri në grykë,<br />

të baltosur si mos më keq,<br />

morëm udhën drejt vendit ku<br />

do të pritej shiriti i përurimit.<br />

Diku, në një vijë uji, u pastruam<br />

si mundëm. Vajzat e klasave<br />

të larta na i lanë fëshfëshet,<br />

kurse djemtë i nderën nëpër<br />

degë pemësh ose mbi shkurre.<br />

Fëshfëshet e holla kulluan<br />

sakaq dhe, nën rrezet e<br />

fuqishme të diellit, u terën,<br />

duke nxjerrë në pah ngjyrat e<br />

vërteta. Flitej se shkolla jonë<br />

kishte dalë e para mes shkollave<br />

dhe ndërmarrjeve të qytetit.<br />

Drejtori ishte mprehur ta<br />

merrte flamurin drejtpërdrejt<br />

nga dora e Sekretarit të Parë<br />

të Komitetit të Parti<strong>së</strong>, i cili<br />

pritej të vinte nga çasti në çast.<br />

Maturanti hokatar, Luani, njëri<br />

ndër nxënësit e mi më të mirë,<br />

e gërgiti drejtorin, demek se<br />

ashtu, i larë e i pastruar, do<br />

t’i ngjante shokut sekretar<br />

jo si aksionist, por si dasmor.<br />

Drejtori nuk e zgjati. U përkul,<br />

llackosi të dyja duart në baltë<br />

dhe i fshiu në fytyrë e në rroba,<br />

që të meritonte lavdërimet e<br />

rastit.<br />

Ç’e shtyu drejtorin tonë të<br />

vetëpërbaltej? Frika e ndonjë<br />

dhëmbi në organizatën bazë të<br />

parti<strong>së</strong> si njeri me mbeturina<br />

mikroborgjeze, frika se kushedi<br />

ç’i shkrepej autoritetit më<br />

të lartë komunist të rrethit,<br />

dëshira që të përfitonte prej<br />

buzëqeshjes <strong>së</strong> tij, shtysa<br />

për të mbijetuar në pozitën e<br />

drejtorit a për të fituar ndonjë<br />

tjetër më me leverdi? Nuk e di<br />

cila syresh më shumë e cila më<br />

pak. Ndoshta të tëra bashkë.<br />

Rasti bask, si një lakmus për lëvizjet indipendentiste në Evropë<br />

“The Economist”<br />

Kryeministri i Spanjës, Mariano<br />

Rajoy, është një burrë me shumë<br />

telashe. Kancelarja e Gjermani<strong>së</strong>,<br />

Angela Merkel, kërkon që fondet<br />

evropiane që janë të destinuara<br />

për t’i shpëtuar bankat spanjolle<br />

të kanalizohen nëpërmjet<br />

llogarive bankare të qeveri<strong>së</strong>,<br />

që do të thotë se ato vetëm<br />

sa do rrisin edhe më shumë<br />

borxhin e shteteve të rrasura<br />

deri në fyt në borxhe. Muajin e<br />

ardhshëm kryeministri spanjoll<br />

do të përballet me një grevë të<br />

përgjithshme dhe me zgjedhjet<br />

në Katalonjë, ku separatizmi<br />

është në rritje. Dhe ai brend për<br />

një kohë të shkurtër duhet të<br />

vendo<strong>së</strong> nëse Spanjës i duhet<br />

Ndoshta vetëm kompleksi i<br />

servilizmit ndaj të fuqishmit,<br />

çka i nënkupton të gjitha, madje<br />

edhe ca më shumë.<br />

Një dëshirë e çuditshme<br />

vetëpërbaltjeje vihet e re sot,<br />

bash në radhët një takëmi<br />

intelektualësh, sipas meje,<br />

me komplekse mitomanie.<br />

Nuk është fjala në kuptimin<br />

e drejtpërdrejtë të emrit<br />

vetëpërbaltje. Asnjëri syresh<br />

s’besoj ta ketë përkulur<br />

ndonjëherë shpinën që të<br />

përlyejë duart me baltë dhe<br />

pastaj të llackoset në flokë,<br />

në fytyrë e në rroba. Qibra e<br />

tyre është ku e ku më e <strong>madhe</strong><br />

se ajo e një drejtori mjeran<br />

të një shkolle të mesme të<br />

regjimit komunist. Pretendimet,<br />

gjithashtu. Nëse drejtori<br />

ynë s’pati ndonjë pretendim<br />

kushedi se çfarë dhe e llackosi<br />

veten me baltë që të bëhej i<br />

besueshëm e i pëlqyeshëm<br />

i regjimit, pretendimet e<br />

intelektualëve tanë të sotëm,<br />

pengje të mitomani<strong>së</strong> dhe të ca<br />

komplekseve të tjera, i tejkalojnë<br />

caqet e vetvetes, vijnë e marrin<br />

përmasa gjithëpërfshirëse,<br />

të frikshme, deri në dëm të<br />

interesave kombëtare. Kujt i<br />

shërben sot, fjala vjen, përbaltja<br />

e figurës <strong>së</strong> Skënderbeut me<br />

botime e stërbotime, mbase të<br />

qëllimshme, madje tamam në<br />

këtë 100-vjetor të Pavarësi<strong>së</strong>?<br />

Kujt i shërben përbaltja e<br />

virtyteve dhe e vlerave tona të<br />

trashëguara, që na kanë mbajtur<br />

gjallë si komb?<br />

Nuk ka sens krahasimi me<br />

gjestin e ish-drejtorit tënd, do<br />

të thotë ndokush. Përkundrazi.<br />

Jo vetëm që ka, por edhe<br />

referencat përkatëse janë të<br />

njëjta, ndonëse jo barabar të<br />

dëmshme. Nëse i pari u rrek<br />

të fitonte simpatinë e një hiçi,<br />

pa dëmtuar kënd, veç duke<br />

përbaltur vetveten, pala e dytë<br />

rreket të tërheqë vëmendjen<br />

e mjedisit, ndoshta edhe të<br />

qarqeve antishqiptare, duke<br />

përbaltur figura qendrore<br />

të histori<strong>së</strong> sonë ose vlera e<br />

ëndrra që na kanë mbajtur gjallë<br />

si komb, me shpre<strong>së</strong>n e rreme<br />

se do të konsiderohen origjinalë.<br />

Nëse i nxit nënndërgjegjja<br />

edhe një pako shpëtimi që<br />

politikisht është e dëmshme.<br />

Partia Popullore (PP) e Rajoy<br />

fitoi zgjedhjet rajonale në Galicia<br />

më 21 tetor, por një anketim në<br />

vendin bask në të njëjtën ditë ia<br />

shtoi atij një tjetër kokëdhimbje<br />

në listën e tij: qeveria e prirë prej<br />

socialistëve ka humbur shumicën<br />

dhe Partia Nacionaliste Baske<br />

(PNV) ka dalë në krye, duke fituar<br />

një të tretën e votave. Për më<br />

keq, partitë “konstitucionaliste”<br />

që do të thotë se janë të lumtura<br />

me statusin e rajonit bask brenda<br />

territorit të Spanjës, kanë fituar<br />

vetëm një të tretën e ulëseve<br />

në parlamentin rajonal. Euskal<br />

Herria Bildu, një koalicion i<br />

grupeve separatiste, përfshirë<br />

ish-grupin militant politik ETA,<br />

apo e bëjnë me ndërgjegje<br />

të plotë, kjo është çështje<br />

që duhet diskutuar. Ama,<br />

ndryshimet e vetmet qëndrojnë<br />

te brendia e shtysave dhe<br />

te masa e dëmit. Shtysa e të<br />

parit: kompleksi i servilizmit.<br />

Dëmi, vetjak. Shtysat e palës<br />

tjetër: mitomania, përzier<br />

me komplekse inferioriteti,<br />

nëmos më keq, me kriza të<br />

identitetit gjenetik, që e<br />

nxitin bartësin drejt qasjeve<br />

antikombëtare. Dëmi, për fat<br />

të keq, është gjithëpërfshirës,<br />

mbarëkombëtar.<br />

Kemi pasur rastin kohët e<br />

fundit të ndeshemi në shtypin<br />

e përditshëm me justifikime<br />

- sipas meje të çuditshme - se<br />

përkthimi i veprës <strong>së</strong> historianit<br />

Schmidt për Skënderbeun është<br />

një kontribut i ri në studimet<br />

historike që lidhen me epokën e<br />

Heroit tonë Kombëtar. Mundet!<br />

Gjithsesi, pyetja ime është: A<br />

duhet t’u besojmë pa një, pa dy,<br />

zbulimeve të studiuesit austriak<br />

apo t’ua lëmë shkencëtarëve të<br />

fushës përkatëse të merren me<br />

to? Personalisht, do të isha për<br />

të dytën.<br />

Në këtë rrjedhë diskutimesh,<br />

ndoca qahen se, në opinionin e<br />

përgjithshëm, lidhur me figurën<br />

e Fatosit Shqiptar, nuk mund<br />

të ndahet miti nga e vërteta<br />

historike. Ç’të keqe <strong>sjell</strong>ka për<br />

një ose disa individë të veçuar,<br />

historianë ose jo, ndërthurja e<br />

mitit me të vërtetën historike?<br />

Nëse, sipas tyre, ne paskemi<br />

vuajtur nga kjo ndërthurje e<br />

histori<strong>së</strong> me mitin, jam i bindur<br />

se, për të kundërtën, do të<br />

dëshpëroheshim thellësisht në<br />

shumicë dërmuese, madje në<br />

rang kombëtar.<br />

Ndoca të tjerë, zbulimet<br />

e historianit austriak na<br />

i paraqitin si prurje të<br />

metodologjive moderne të<br />

studimeve historike, mbi të<br />

cilat duhet të thellohen edhe<br />

historianët tanë, të gjallë e të<br />

vdekur. Sipas meje, që e shoh<br />

çështjen nga këndvështrimi i një<br />

gazetari shqiptar, s’ka ndonjë<br />

të keqe që metodologjitë<br />

moderne të diskutohen<br />

në sezone akademike me<br />

historianët e gjallë. Do të ishte<br />

një grup terrorist që para një viti<br />

kanë ulur armët, afërmendsh se<br />

për qëllime të mira, ka fituar një<br />

të katërtën e votave.<br />

Vala e mbështetjes për EH Bildun<br />

është dëshmi se sa shumë e<br />

kishte dëmtuar gjakderdhja e<br />

ETA-s kauzën për pavarësi, kur<br />

ETA ishte ende aktive. Votuesit<br />

baskë asnjëherë nuk kishin<br />

mbështetur një grup të vetëm<br />

separatist me kaq shumë vota.<br />

EH Bildu tani është bërë forca e<br />

dytë rajonale politike dhe një rival<br />

serioz karshi PNV-<strong>së</strong>, qëndrimi<br />

i <strong>së</strong> cilës për pavarësinë është<br />

i dykuptimshëm. Inigo Urkullu,<br />

lider partie dhe president i<br />

ardhshëm i rajonit, tani duhet të<br />

dalë me një qëndrim të qartë.<br />

A do të ndjekë ai Artur Masin,<br />

produktive që secili të sillte<br />

kontributin e vet, falë prirjeve<br />

dhe metodologjive që e kanë<br />

udhëhequr deri sot. Të vdekurit<br />

e kanë dhënë kontributin që për<br />

<strong>së</strong> gjalli. Vepra e tyre nuk është<br />

e paprekshme, ama, gjithsesi,<br />

duhet marrë në konsideratë,<br />

pa e fshirë me një të rënë të<br />

lapsit, ngase një historian i<br />

ditëve tona paska zbuluar<br />

ca të reja për prejardhjen e<br />

Vojsavës. S’do mend, ka edhe<br />

historianë që kenë zhbiruar sa<br />

komça ka pasur aksh xhaketë<br />

e Napoleonit. Pse të mos<br />

pranojmë që një tjetër historian<br />

të gërmojë prejardhjen e <strong>së</strong><br />

ëmës <strong>së</strong> Gjergj Kastriotit,<br />

ose sa qime të thinjura ka<br />

pasur mjekra e Skënderbeut?<br />

Të vërteta kësisoj, Fatosit<br />

Shqiptar s’i heqin gjë më tepër<br />

se ç’u ka hequr ca carëve<br />

të Rusi<strong>së</strong> prejardhja e tyre<br />

gjermane.<br />

Mirëpo, kur zbulime të një<br />

vlere të papërfillshme në<br />

krahasim me aktin madhor të<br />

veprës <strong>së</strong> Skënderbeut për<br />

epokën dhe për të ardhmen e<br />

shqiptarëve hidhen në tregun<br />

e shumicës, puna ndryshon,<br />

pasi atje ble gjithkush, i dituri e<br />

i padituri. Atëherë do të bëhej<br />

me të vërtetë shqetësuese<br />

pamundësia e ndarjes <strong>së</strong><br />

të vërtetës historike, nga<br />

propaganda antikombëtare.<br />

E vërteta historike e mitizuar,<br />

qoftë kjo e shprehur përmes<br />

veprave të artit maçist, nuk<br />

na ka <strong>sjell</strong>ë ndonjë dëm deri<br />

më sot. Përkundrazi, na ka<br />

mbajtur gjallë e na ka frymëzuar<br />

krenari kombëtare, krenarinë<br />

e munguar e të goditur rëndë<br />

gjatë gjysmëshekullit të<br />

regjimit komunist. Vështirë ta<br />

ketë përfytyruar ndonjë brez<br />

shqiptarësh Skënderbeun pa<br />

kalin e harbuar dhe pa pallën<br />

legjendare. Në fund të fundit,<br />

dukuri të tilla nuk janë thjesht<br />

shqiptare. Përmes migrimit<br />

të dukurive sociale, historike,<br />

kulturore nga një trevë, në<br />

tjetrën, ne dhe fqinjë tanë –<br />

madje edhe përtej trevave<br />

fqinjësore - kemi dhënë e kemi<br />

marrë, pra kemi përfituar dhe<br />

kemi përvetësuar reciprokisht<br />

presidentin e Katalonjës, dhe të<br />

thërra<strong>së</strong> një referendum? Nuk<br />

është e thënë menjëherë. Në<br />

një televizion lokal, duke folur<br />

në gjuhën baske, ai mbështeti<br />

një koncept të pështjelltë të një<br />

pavarësie të “llojit të shekullit<br />

XXI”. Në raste të tjera kishte thënë<br />

se mbështeste marrëdhënie<br />

bilaterale me Spanjën, duke lënë<br />

të kuptohet se duhet shikuar<br />

mundësinë e një autonomie më<br />

të gjerë. Manifesti i tij “po bëhemi<br />

më pak të varur përditë derisa të<br />

arrijmë pavarësinë” po përflitet<br />

përditë e më shumë. Por edhe<br />

PNHV-ja edhe Eh Bildu thonë<br />

se duhet të ketë të drejtë të<br />

vetëvendosjes, e që Kushtetuta e<br />

Spanjës nuk e lejon. Nëse ata nuk<br />

ia dalin me të tyren, do të rriten<br />

me popujt e tjerë. Nëse një<br />

grusht individësh të veçuar do të<br />

ndiheshin keq nga kjo e vërtetë<br />

dhe shërimin e krizave të tyre<br />

“identitare” ose mitomane do ta<br />

gjenin te zbulimet e Schmidt-it,<br />

le t’i përdorin ato si terapi, deri<br />

që të gjejnë veten në një shoqëri<br />

tjetër, ndryshe nga kjo e jona,<br />

sado që nuk do t’ua dëshironim<br />

kurë.<br />

Në qoftë se një takëm<br />

individësh, historianë ose<br />

jo, kanë vënë në shënjestër<br />

figurën e Skënderbeut, që të<br />

na zhbëjnë 500 vjet histori,<br />

ndoca të tjerë kanë marrë<br />

nishan virtyte e vlera të tjera<br />

kombëtare shqiptare. Është<br />

fakt i pamohueshëm që<br />

disa media të shkruara ose<br />

elektronike i mëshojnë deri në<br />

tejskaj dhunës dhe krimit, duke<br />

i kërkuar ato me qiri ngado e<br />

kudo. Para do ditësh lexova<br />

diku se nuk do t’u besonim<br />

syve, nëse do të shihnim gazeta<br />

“pa pikë gjaku”, që në faqen e<br />

parë. Sipas meje, një konstatim<br />

me vend. Në shtyp, kronika e<br />

ashtuquajtur “e zezë” ka vendin<br />

e vet domethënës, gjithherë<br />

në kufijtë e <strong>së</strong> pranueshmes.<br />

Nga ky këndvështrim, jo rrallë,<br />

shtypi luan një rol të veçantë<br />

për frenimin e krimeve. Por,<br />

kur kronika merr përparësi<br />

dhe qëmtohet me qëllim<br />

që të shiten sa më shumë<br />

ekzemplarë me tituj të bujshëm<br />

dhe me foto “pa censurë”,<br />

roli i saj tjetërsohet në të<br />

kundërtën. Edhe më keq ndodh<br />

me hidh-e-pritet pa doganë,<br />

kur mendimet e shumëkujt<br />

shkojnë deri në absurditet.<br />

Diku lexova sikur ne,<br />

shqiptarët, “kulturën e dhunës”<br />

e paskemi të trashëguar. Aspak<br />

e besueshme, derisa historia<br />

jonë flet për të kundërtën.<br />

Mjaft t’i hedhësh një sy Kanunit,<br />

ku edhe gjakmarrja, shfaqur<br />

si “rregullator” në kushtet e<br />

munge<strong>së</strong>s <strong>së</strong> shtetit, ka pasur<br />

kufizimet e veta. Gjakësi vriste,<br />

por dhunë nuk ushtronte,<br />

madje kishte detyrim ta<br />

kthente viktimën <strong>së</strong>mbari.<br />

Atëherë, a nuk ngjan tepër<br />

dashakeqe të fshish me një<br />

të rënë të lapsit traditën tonë<br />

tensionet, paralajmëron Kepa<br />

Auleista, një analiste baske.<br />

Dykuptimësia e qëndrimit të<br />

Urkullus është në kontrast me<br />

qëndrimin e sertë të Masit. Por<br />

rezultatet e matjes <strong>së</strong> opinioneve<br />

tregojnë se baskët nuk janë<br />

shumë të etur për pavarësi.<br />

Derisa 51 për qind e katalanëve<br />

do të votonin në favor, baskët<br />

tregojnë “më pak ose jo” interesim<br />

për pavarësi. Urkulla dëshiron që<br />

këtë çështje ta lërë pezull deri<br />

në vitin 2015, me qëllim që deri<br />

atëherë të shohë se çfarë do të<br />

ndodhë në Katalonjë dhe Skoci,<br />

ku do të mbahet një referendum<br />

për pavarësinë në vitin 2014. EH<br />

Bildu do të mundohet ta shtyjë<br />

përpara agjendën e vet. Më shumë<br />

varet sesa do të ketë mbështetje<br />

<strong>55</strong><br />

të be<strong>së</strong>s ose të mikpritjes,<br />

fjala vjen, dhe t’u mëshosh<br />

ca rasteve dhune që vërehen<br />

rëndom kudo në botë? Nëse<br />

ndokush e kërkon “kulturën e<br />

trashëguar të dhunës” në disa<br />

shprehje përkëdhelie si: “të<br />

hëngsha syrin”, “do të të ha si<br />

llokum”, “të të ha pak gushën”,<br />

“të ta këpus pak këmbkën”<br />

etj., unë do të thosha se këto<br />

nuk kanë të bëjnë aspak me<br />

dhunën, por me një afeksion<br />

të tejskajshëm, aspak të<br />

dëmshëm. Përveç kësaj, ato<br />

janë pasuri gjuhësore me vlera<br />

të pakrahasueshme shprehjeje,<br />

të cilat nuk mungojnë edhe në<br />

gjuhë të tjera.<br />

Nëse qëmtuesi i përkëdheljeve<br />

“të dhunshme” do të ngulte<br />

këmbë të më mbushte mendjen<br />

se dhuna te përkëdheljet tona<br />

“merr nganjëherë karakter<br />

kanibalesk”, atëherë unë do ta<br />

siguroja se deri më sot, asnjë<br />

shqiptar nuk ia ka ngrënë, ta<br />

zëmë, syrin e zi të partneres,<br />

sado të bukur ta ketë pasur.<br />

As syrin e bardhë, as gushën,<br />

as faqen ose buzët qershi. S’di<br />

ndonjë teze të ketë bërë tavë<br />

me këmbkat e mbe<strong>së</strong>s, pjekur<br />

në furrë. Asnjë nënë nuk ka<br />

vdekur se i ka thënë fëmijës<br />

“vdeksha unë për ty”. Dhe, po<br />

të ketë vdekur vërtet, atëherë<br />

ajo e ka çmuar se duhej të<br />

sakrifikonte, që t’i hapte rrugë<br />

jetës. Poeti rus Lebedev e mbyll<br />

poezinë e tij “Zemra e nënës”:<br />

“Mos zgjohej vogëlushja, ahere<br />

ngadal’ / në gjiun e nënës, dhe<br />

zemra u ndal...”.<br />

Dhe, <strong>së</strong> fundi, nëse qëmtuesi<br />

i përkëdheljeve tona “të<br />

dhunshme” do të arrinte<br />

në deduksionin se “jo pak<br />

psikologë ose psikiatër mund t’i<br />

konsiderojnë këto si simptoma<br />

që dëshmojnë se ne vazhdojmë<br />

ta ruajmë e ta zhvillojmë<br />

kulturën e dhunës”, do ta<br />

këshilloja, jo pa dhimbje, të mos<br />

e humbte rastin të këshillohej<br />

sa më parë me ndonjë psikiatër.<br />

Cilido psikiatër në botën tonë,<br />

përveç ndonjë jashtëtokësori<br />

që s’di sesi do të reagonte, them<br />

se do të interesohej më <strong>së</strong> pari<br />

të dinte kujt i shërben në këtë<br />

rast vetëpërbaltja.<br />

parlamentare. Me pak fat, problemi<br />

bask i Rajoy mund të hiqet qafe,<br />

por lajme të këqija po i vijnë prej<br />

rajoneve të tjera. Ekonomia ka<br />

shënuar rënie për katër çerekë<br />

me radhë. Rritja e numrit të atyre<br />

që kanë nevojë për dorën e shtetit<br />

do të bëjë që një për qind e bruto<br />

prodhimit të brendshëm të vendit<br />

të shkojë për raste sociale. Kjo<br />

mund të vërë në dyshim realizimin<br />

e qëllimeve të vëna nga Komisioni<br />

Evropian. Me fjalë të tjera, dy<br />

vendime të dhimbshme janë në<br />

pritje. Muajin e ardhshëm Spanja<br />

mund të deklarojë se nuk mund<br />

t’i ndajë pensionet për shkak të<br />

inflacionit. Dhe pastaj vjen rasti<br />

i pakos <strong>së</strong> shpëtimit. “Kur marr<br />

vendim”, ka thënë Rajoy më 19 tetor,<br />

“do të tregoj se si është puna”.


gazeta<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

politike<br />

Rasmussen i përgjigjet deputetëve të PS-<strong>së</strong><br />

Shqipëria partnere e denjë e NATO-s, kontribuon për sigurinë globale<br />

Sekretari i Përgjithshëm i<br />

Aleancës <strong>së</strong> Atlantikut të Veriut<br />

(NATO), Ander Fogh Rasmussen i<br />

përgjigjet letër-anke<strong>së</strong>s <strong>së</strong> një grupi<br />

deputetësh të Parti<strong>së</strong> Socialiste,<br />

lidhur me kontrollin parlamentar në<br />

Ministrinë e Mbrojtjes. Rasmussen<br />

shprehet se Shqipëria është një<br />

aleate e palëkundur e NATO-s dhe<br />

pje<strong>së</strong>marrëse në misionet më të<br />

rëndësishme të saj, për garantimin e<br />

paqes globale. Ai vlerëson përpjekjet<br />

Presidenti Nishani dhe Kryeministri Sali <strong>Berisha</strong> presin në takime të veçanta Kryetarin e<br />

Parlamentit të Danimarkës, Mogens Lykketoft dhe Delegacionin Parlamentar danez<br />

“Shqipëria dëshiron të hyjë në BE si<br />

kontributor dhe jo si konsumator”<br />

Presidenti i Republikës, Bujar Nishani<br />

priti dje në një takim Kryetarin<br />

e Parlamentit të Mbretëri<strong>së</strong> <strong>së</strong><br />

Danimarkës, Mogens Lykketoft, dhe<br />

Delegacionin Parlamentar që kryeson<br />

gjatë vizitës zyrtare në vendin tonë.<br />

Presidenti Nishani shprehu mirënjohjen<br />

dhe falënderimin për mbështetjen që<br />

Danimarka dhe qeveria e populli danez<br />

i kanë dhënë Shqipëri<strong>së</strong> në përparimin<br />

dhe demokratizimin e institucioneve,<br />

anëtarësimin në NATO dhe liberalizimin<br />

e vizave.<br />

Në vijim, Kreu i Shtetit e vlerësoi<br />

marrjen e statusit të vendit kandidat si<br />

një moment inkurajimi për Shqipërinë<br />

dhe shoqërinë shqiptare në vazhdimin<br />

e reformave, pavarësisht kostos <strong>së</strong><br />

tyre. “Shqipëria dëshiron të hyjë në<br />

Bashkimin Evropian si kontributor dhe<br />

jo si konsumator”, u shpreh Presidenti<br />

Nishani gjatë takimit.<br />

Kryetari i Parlamentit të Danimarkës,<br />

Mogens Lykketoft shprehu admirimin e tij<br />

për arritjet e Shqipëri<strong>së</strong> gjatë dy dekadave<br />

të demokraci<strong>së</strong> <strong>së</strong> re shqiptare.<br />

Lykketoft theksoi rolin e Danimarkës në<br />

mbështetje të politikës <strong>së</strong> zgjerimit të<br />

Bashkimit Evropian duke e mbështetur<br />

gjykimin e tij në dy momente kryesore se,<br />

Kriteret e Kopenhagenit në vitin 1993 dhe<br />

zgjerimi më i madh i Bashkimit Evropian<br />

në vendet e Evropës Juglindore në 2002in<br />

kanë ndodhur gjatë presidencave<br />

daneze të Këshillit të Evropës. Të dy<br />

bashkëbiseduesit ranë dakord se do<br />

të vazhdojnë bashkëpunimin e tyre<br />

e Shqipëri<strong>së</strong> në këtë drejtim, duke<br />

besuar në një partneritet të ngushtë<br />

me Shqipëri<strong>së</strong> dhe NATO-s.<br />

“Që prej anëtarësimit në 2009-ën,<br />

Shqipëria ka qenë një anëtare e<br />

palëkundur. Aleat, i cili kontribuon<br />

aktivisht në mënyrë të veçantë në<br />

operacionet e NATO-s. Shqipëria<br />

ka qenë një nga kontribuueset e<br />

rëndësishme në operacionet e<br />

NATO-s në Afganistan, gjatë dekadës<br />

<strong>së</strong> kaluar dhe përpjekjet tuaja janë<br />

për zgjerimin e BE-<strong>së</strong> drejt Ballkanit<br />

Perëndimor dhe veçanërisht për<br />

integrimin e Shqipëri<strong>së</strong> në Bashkimin<br />

Evropian.<br />

<strong>Berisha</strong>: Qeveria do realizojë çdo<br />

reformë për integrimin e vendit në BE<br />

Kryeministri Sali <strong>Berisha</strong> zhvilloi dje një takim<br />

me kryetarin e parlamentit te Danimarkës,<br />

Mogens Lykketoft dhe delegacionin që e<br />

shoqëronte. Kreu i qeveri<strong>së</strong> e vlerësoi këtë<br />

vizitë si një kontribut tjetër të rëndësishëm,<br />

në marrëdhëniet mes Shqipëri<strong>së</strong> dhe<br />

Danimarkës.<br />

Nga ana e tij, Lykketoft shprehu vlerësimet<br />

e tij për transformimin rrënjësor të ndodhur<br />

gjatë këtyre viteve në Shqipëri. Në takim u<br />

Presidenti Nishani zhvillon një takim me Kryetarin<br />

e KLSH-<strong>së</strong>, Bujar Leskaj<br />

“KLSH, një nga mekanizmat kryesorë<br />

të shtetit në monitorimin dhe<br />

kontrollin e veprimtari<strong>së</strong> financiare<br />

dhe ligjore të institucioneve”<br />

Presidenti i Republikës, Bujar Nishani priti dje në një takim Kryetarin<br />

e Kontrollit të Lartë të Shtetit, Bujar Leskaj. Presidenti Nishani çmoi<br />

reformat e ndërmarra <strong>së</strong> fundmi nga Kontrolli i Lartë i Shtetit dhe<br />

punën e bërë nga ky institucion. Kreu i Shtetit shprehu vlerësimin për<br />

Kontrollin e Lartë të Shtetit si një nga mekanizmat kryesorë të shtetit<br />

në monitorimin dhe kontrollin e veprimtari<strong>së</strong> financiare dhe ligjore të<br />

institucioneve të tjera.<br />

Kryetari i Kontrollit të Lartë të Shtetit e njohu Presidentin e Republikës<br />

me raportin më të fundit të KLSH-<strong>së</strong> dhe angazhimin e këtij institucioni<br />

për një punë profesionale dhe transparente në kontrollin dhe zbulimin<br />

e të gjitha rasteve të shkeljes <strong>së</strong> ligjit dhe të koordinimit me të gjitha<br />

institucionet e tjera të zbatimit të ligjit. Presidenti Nishani e inkurajoi<br />

kreun e KLSH-<strong>së</strong> për bashkëpunimin e ngushtë të këtij Institucioni me<br />

Institucionin e Prokurori<strong>së</strong> shqiptare, në goditjen e çdo veprimtarie<br />

antiligjore dhe korruptive që konstatohet. Në këtë drejtim, Presidenti<br />

Nishani vlerësoi vizionin që Kreu i Kontrollit të Lartë të Shtetit,<br />

Bujar Leskaj ka për këtë Institucion në përmbushjen e misionit të tij<br />

kushtetues.<br />

vlerësuar maksimalisht. Gjithashtu,<br />

është vlerësuar pozitivisht<br />

pje<strong>së</strong>marrja e Shqipëri<strong>së</strong> në misionin<br />

e KFOR-it”- shkruan në përgjigjen e<br />

tij, kreu i NATO-s, Rasmussen.<br />

Përsa i takon çështjes <strong>së</strong><br />

ngritur nga deputetët e Parti<strong>së</strong><br />

Socialiste, Rasmussen vlerëson<br />

se bashkëpunimi konstruktiv mes<br />

institucioneve është në interes të<br />

vendit. “Mbikëqyrja parlamentare<br />

është një tipar i veçantë i<br />

rikonfirmuan marrëdhëniet shumë të mira<br />

që ekzistojnë mes dy vendeve dhe vullneti i<br />

të dy palëve për t’i konsoliduar edhe më tej<br />

ato dhe bashkëpunimin frytdhënës në të<br />

gjitha fushat me interes të ndër<strong>sjell</strong>ë.<br />

Kryeministri <strong>Berisha</strong> e falenderoi<br />

Kryetarin e Parlamentit të Danimarkës<br />

për mbështetjen e vazhdueshme dhe për<br />

ndihmën bujare që Danimarka i ka dhënë<br />

Shqipëri<strong>së</strong> gjatë kësaj periudhe në të<br />

gjitha përpjekjet e saj për të konsoliduar<br />

demokracinë, shtetin ligjor dhe ekonominë<br />

e tregut, si dhe anëtarësimin në NATO<br />

dhe integrimin e shpejtë në BE. Në këtë<br />

kontekst, Kryeministri <strong>Berisha</strong> e njohu<br />

Lykketoft me refomat dhe arritjet e<br />

qeveri<strong>së</strong> shqiptare në të gjitha fushat si,<br />

demokraci<strong>së</strong> dhe Kuvendi luan një<br />

rol të rëndësishëm në çështjet e<br />

mbrojtjes kombëtare. Është në<br />

interes të vendit kur institucionet<br />

bashkëpunojnë ngushtësisht dhe<br />

në mënyrë konstruktive”- shkruan<br />

më tej, Sekretari i Përgjithshëm i<br />

Aleancës <strong>së</strong> Atlantikut të Veriut<br />

(NATO), Ander Fogh Rasmussen në<br />

letër-përgjigjen dërguar deputetit<br />

socialist, Piro Lutaj.<br />

zhvillimi ekonomik me ritme të shpejta,<br />

konsolidimi i shtetit ligjor, lufta kundër<br />

krimit dhe korrupsionit, modernizmi dhe<br />

dixhitalizmi i procedurave, etj. Kryeministri<br />

u shpreh se Shqipëria ka një <strong>së</strong>rë treguesish<br />

të rëndësishëm që e rendisin atë, krah<br />

vendeve të zhvilluar të Evropës, për sa<br />

i përket nivelit të ulët të vdekshmëri<strong>së</strong>,<br />

foshnjore, amtare dhe në tërësi, numrit të<br />

banesave për frymë, aksesit në shërbimit<br />

shëndetësor apo arsimor, etj.<br />

Kryeministri <strong>Berisha</strong> e siguroi Lykketoft<br />

për angazhimin e qeveri<strong>së</strong> shqiptare për<br />

të realizuar çdo reformë që Shqipëria<br />

të ecë përpara drejt anëtarësimit në<br />

BE, projektit më madhor për shqiptarët<br />

në këtë shekull. Lykketoft i shprehu<br />

vlerësimin më të lartë Kryeministrit<br />

<strong>Berisha</strong> për të gjitha këto arritje, duke e<br />

siguruar atë, se Danimarka do të vijojë të<br />

jetë një përkrahëse dhe mbështetëse e<br />

fuqishme e projekteve të Shqipëri<strong>së</strong> për<br />

integrimin në BE.<br />

Në këtë kontekst, u shpreh Lykketoft,<br />

Danimarka do të mbështe<strong>së</strong> çdo lloj<br />

propozimi pozitiv që KE do ti japë për hapa<br />

të mëtejshëm integrimit të Shqipëri<strong>së</strong><br />

në BE. Në takim u rikonfirmua gjithashtu<br />

vendosmëria e të dy vendeve për të<br />

nxitur investimet reciproke në veçanti,<br />

investitorët danezë për të shfrytëzuar<br />

potencialet e rëndësishme dhe klimën e<br />

favorshme të krijuar nga qeveria shqiptare<br />

për biznese dhe investime.<br />

Konventa/LSI publikon rezultatet<br />

e votimit për Komitetin Drejtues<br />

Lëvizja Socialiste për Integrim shpalli dje emrat më të votuar që do të<br />

jenë pje<strong>së</strong> e Komitetit Drejtues Kombëtar të kësaj partie. Në më pak se 24<br />

orë nga mbyllja e votimeve, LSI bëri publike listën e gjatë të emrave, në të<br />

cilën nuk mungonin dhe emrat më të spikatur të LSI-<strong>së</strong>, si Ilir Meta, Edmond<br />

Haxhinasto, Edmond Panariti, Erisa Xhixho, Ilir Dashi, Luan Rama, Nora Malaj,<br />

Pëllumb Pipero, Petrit Vasili, Shezai Rrokaj apo dhe Viron Bezhani. Kryetarja<br />

e Komisionit të Votimit, Klajda Gjosha bëri publike rezultatet e votimit. Sipas<br />

saj, në Konventën Kombëtare Zgjedhore të Lëvizjes Socialiste për Integrim<br />

morën pje<strong>së</strong> 2209 delegatë, nga të cilët kanë marrë pje<strong>së</strong> në votim 2107. “Nga<br />

këto 38,6 për qind janë delegate gra. Në përfundim të procesit të votimit i<br />

zhvilluar në mënyrë elektronike, rezultojnë të zgjedhur anëtar të Komitetit<br />

Drejtues Kombëtar 180 persona që kanë marrë më shumë vota nga 282<br />

kandidatë që ishin në listë. Në zbatim të statutit të Lëvizjes Socialiste për<br />

Integrim, kapitulli 11, pika 8, hynë automatikisht në komitet drejtues kombëtar<br />

75 persona”, tha ajo.<br />

Risia e këtij votimi ishte aplikimi i votimit elektronik, ku Lëvizja Socialiste për<br />

Integrim u bë partia e parë që theu akullin në këtë drejtim dhe sipas organizatorëve<br />

dhe Komisionit Qendror të Konventës Kombëtare Zgjedhore të LSI-<strong>së</strong> një votim<br />

i tillë rezultoi me sukses. Dy ditë më parë, gjatë punimeve të Konventës, Ilir Meta<br />

vlerësoi votimin elektronik të aplikuar në këtë konventë. “Unë shpresoj, tha Meta,<br />

që standardi elektronik i numërimit fillimisht të zbatohet në Qarkun e Fierit në<br />

zgjedhjet e vitit 2013 dhe më pas në të gjithë vendin”. Duke u ndalur në koalicionin<br />

e LSI-<strong>së</strong> me partitë e tjera, kreu i Lëvizjes Socialiste për Integrim theksoi se,<br />

“koalicionet nuk janë procese që paravendosen, por ato ndërtohen mbi bazën e<br />

bashkëpunimeve dhe diskutimeve me bazë të gjerë, me objektiv për t`i shërbyer<br />

integrimit të vendit në BE”.<br />

5<br />

Kreu i OSBE, Eugen<br />

Wollfarth takon kryetaren<br />

e KQZ, Lefterie Lleshi dhe<br />

nënkryetarin Denar Biba<br />

“OSBE-KQZ,<br />

bashkëpunim<br />

për zgjedhjet<br />

e vitit 2013,<br />

Kryeprokurori i<br />

ri personalitet i<br />

kualifikuar dhe i<br />

paanshëm”<br />

Kryetari i Prezencës <strong>së</strong> OSBE-<strong>së</strong><br />

në Shqipëri, Ambasadori Eugen<br />

Wollfarth takoi paraditen e<br />

djeshme kryetaren Lefteri Lleshi<br />

dhe nënkryetarin Denar Biba në<br />

ambientet e Komisionit Qendror<br />

Zgjedhor (KQZ). Zgjedhjet e<br />

2013-ës ishin temë e këtij takimi,<br />

ndërkohë që OSBE ka apeluar më<br />

parë për mbajtjen e zgjedhjeve<br />

të lira dhe të ndershme në vend.<br />

Në një prononcim për mediat, pas<br />

takimit Wollfarth apeloi që është<br />

shumë e rëndësishme të mbahet<br />

një frymë bashkëpunimi teknik,<br />

ndërkohë që shprehu besimin që<br />

ekzistojnë përbërësit për zgjedhje<br />

të mira. “Në fakt është shumë e<br />

rëndësishme për zgjedhjet e 2013<br />

të ekzistojë një frymë e mirë e<br />

bashkëpunimi teknik. Pas këtij<br />

takimi jam i bindur se ekzistojnë<br />

ingredientët më të mirë që ata të japin<br />

zgjedhjet më të mira të mundshme<br />

vendit. Pritet të vijnë vëzhguesit nga<br />

ODIHR për zgjedhjet e 2013-ës, dhe<br />

<strong>së</strong> bashku me prezencën e OSBE-<strong>së</strong><br />

janë disa projekte duke u diskutuar.<br />

Në fakt kjo mbështetja për KQZ-në<br />

përbën edhe elementët e ndihmës,<br />

teknike. Sic thashë jam i bindur se<br />

do ketë përgatitje shumë të mira dhe<br />

mendoj se elementi më i mirë është<br />

fryma e bashkëpunimit dhe unë<br />

mendoj se është”, deklaroi Wollfarth.<br />

Ky është takimi i parë që<br />

ambasadori Wollfarth zhvillon<br />

me krerët e këtij institucioni<br />

pasi Kuvendi miratoi vetëm me<br />

votat e mazhorancës në seancën<br />

plenare të 11 tetorit kryetarin e ri të<br />

Komisionit Qendror të Zgjedhjeve<br />

(KQZ) Lefteri Lleshin.<br />

I pyetur rreth debatit më të fundit<br />

për zgjedhjen e kreut të ri të organit<br />

të akuzës, ambasadori i OSBE-<strong>së</strong><br />

tha se duhet gjetur një figurë e<br />

paanshme. “Kryeprokurori i ri duhet<br />

të jetë një personalitet i kualifikuar,<br />

i paanshëm dhe neutral. Le të<br />

shohim diskutimet që po vazhdojnë<br />

dhe mënyra si do të interpretohet<br />

Kushtetuta për këtë. Kam besim<br />

se do të gjendet një zgjidhje e mirë.<br />

Por, ajo që është më e rëndësishme<br />

është gjetja e një personaliteti të<br />

kualifikuar që do ta bënte punën<br />

e prokurorit të përgjithshëm në<br />

mënyrë neutrale dhe të paanshme”,<br />

theksoi Wollfarth.<br />

Ambasadori i OSBE, duke u përfshirë<br />

në debatin për zgjedhjen e kreut<br />

të ri të organit të akuzës, deklaroi<br />

pak kohë më parë se momenti më<br />

i përshtatshëm për zgjedhjen e<br />

pasardhësit të Ina Ramës është<br />

maji i vitit 2013-të. Ndërkohë, që i<br />

ka kujtuar njëherazi kla<strong>së</strong>s politike<br />

shqiptare që këtë çështje të mos e<br />

përdorë në fushatën elektorale të<br />

vitit 2013.


E martë, 30 tetor 2012<br />

6 @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

forum<br />

Edi Rama dhe leksionet e tij politike në çadrat e zjarrit<br />

Nga Kostaq Xoxa<br />

Edi Rama është njeriu i cili<br />

nuk dihet në ç’frazë mund të<br />

besohet, në cilën jo. Për çdo<br />

shprehje të tij, mund të gjendet<br />

shprehja e kundërt, po nga<br />

ai. Në „Kurbanin“ vetëm një<br />

fjali është e besueshme: „Kjo<br />

është e vërteta ime“. Mos ka<br />

edhe një nxitje të brendshme,<br />

në të vetmin rast kur mund të<br />

jetë i kthjelluar, se kjo thënie<br />

është e pakuptimtë? Sepse<br />

nuk di të shprehet thjesht: „Ky<br />

është mendimi im“. Sepse nuk<br />

mund të ketë dy „të vërteta të<br />

kundërta“. E vërteta asgjësohet<br />

nëse né u dashka të pranojmë<br />

që Edvini është antikomunist<br />

me flatra, madje ekstremist,<br />

se enveristët duhet të varen<br />

në litar. Të pranojmë, nga ana<br />

tjetër, se Enveri na qenkësh<br />

hero legjendar, i idolatrizuar<br />

në Konferencat e Pezës, çdo 16<br />

shtator. Për atë mendimin parak,<br />

po japim disa mendime nga libri<br />

“Shqipëria, zgjim i dhimbshëm” i<br />

dhënë edhe në anglisht “Albania<br />

painful aßakening”. Ky libri i dytë<br />

mund të quhet si vëllimi i 2-të<br />

i “Refleksioneve”. Pa u zgjatur<br />

shumë, mund ta pasqyrojmë<br />

Haxhi pishmanin, me disa citime:<br />

“Komunizmi që ne njohëm<br />

ishte versioni më i dhunshëm i<br />

llojit”. Vazhdojmë me një citat<br />

tjetër: “Procesi i ringjalljes <strong>së</strong><br />

mendimit të lirë në Shqipëri do<br />

të jetë përfundimisht i kryer<br />

vetëm atëherë kur kur kufoma<br />

e komunizmit shqiptar të jetë<br />

varrosur shtatë pashë nën<br />

dhé”. Pas vitit 1991, kur doli ky<br />

libër, e pamë sesi kjo kufomë<br />

Benedikti XVI në Ditën e Emigrantëve: “hapjani dyert shpre<strong>së</strong>s, mos i mbyllni kufijtë”<br />

“Emigracioni: shtegtim feje<br />

dhe shprese”: kjo është tema e<br />

Mesazhit të Papës për Ditën e<br />

99-të Botërore të Emigrantit<br />

dhe të Refugjatit, që do të<br />

kremtohet më 13 janar 2013. Në<br />

dokumentin, i cili u bë i njohur<br />

sot, Benedikti XVI nënvizon<br />

se, pavarësisht nga kriza<br />

ekonomike, duhen respektuar<br />

të gjitha të drejtat themelore<br />

të njerëzve, që detyrohen<br />

të emigrojnë. Ati i Shenjtë u<br />

bën thirrje shteteve të mos i<br />

mbyllin hermetikisht kufijtë<br />

dhe të bëjnë përpjekje për ta<br />

zgjidhur që në rrënjë problemin<br />

e trafikut dhe të shfrytëzimit të<br />

personave.<br />

“Feja e shpresa” janë shpesh<br />

të vetmet gjëra, që gjenden<br />

në valixhen e emigrantit, të<br />

vetmet gjëra, që ata mund të<br />

marrin me vete, por kontributi<br />

i tyre në vendet ku shkojnë<br />

mund të jetë i madh, edhe nga<br />

pikpamja kishtare. Papa i njeh<br />

çdo shteti të drejtën të vendo<strong>së</strong><br />

për flukset e emigracionit, por<br />

tërheq vëmendjen mbi faktin se<br />

ekziston edhe një e drejtë për<br />

të emigruar, pje<strong>së</strong> e të drejtave<br />

themelore të njeriut, që duhen<br />

respektuar.<br />

Nga ana tjetër, nënvizon<br />

Benedikti XVI, shumica e<br />

emigrantëve largohen nga vendi<br />

u varros shtatë pashë nën<br />

dhé, kur doli brenda mureve<br />

të ministri<strong>së</strong> <strong>së</strong> Jashtme<br />

të një pseudohistorianiministër<br />

i Jashtëm, kur fotoja<br />

e diktatorit tiran, shtatë pashë<br />

e lartë e shtatë pashë e gjerë,<br />

zbukuronte një institucion të një<br />

vendi pasdiktatorial!<br />

***<br />

Tani vijmë te fjala e këtij të<br />

pabesueshmi në një forum të<br />

gruas socialiste. Nuk la gjë<br />

pa thënë: Lavde pa fund për<br />

femrën shqiptare (pa folur,<br />

natyrisht, për qëndrimin e tij<br />

vetjak, në këtë subjekt), sesa<br />

të drejta u bënë zgjedhjet e<br />

gruas në Sarandë, ku shumë<br />

gra dhanë dorëheqjen nga<br />

P. Socialiste e Ramës, për<br />

manipulimet skandaloze, sesi<br />

i tyre për shkak të kushteve<br />

ekonomike, të munge<strong>së</strong>s <strong>së</strong><br />

minimumit për të jetuar, për<br />

shkak të fatkeqësive natyrore,<br />

të luftrave e të problemeve<br />

shoqërore. Ata kanë të drejtë<br />

të mos emigrojnë, të jetojnë<br />

në vendin ku kanë lindur e ku<br />

kanë të dashurit e tyre, prandaj<br />

duhen ndihmuar për t’ia arritur<br />

këtij qëllimi. Shpesh, denoncon<br />

Ati i Shenjtë, shtegtimi i<br />

shpre<strong>së</strong>s kthehet në kalvar<br />

për të mbijetuar e kjo e lëndon<br />

dinjitetin e emigrantit.<br />

Nuk mund të harrohet, thekson<br />

Papa, çështja e emigracionit<br />

të parregullt, sidomos kur ai<br />

realizohet përmes trafikut dhe<br />

shfrytëzimit të personave,<br />

veçanërisht të grave e fëmijëve.<br />

Nga njëra anë, këshillon<br />

Benedikti XVI, duhen dënuar<br />

ashpër këto fenomene, por nga<br />

ana tjetër, zgjidhja nuk mund<br />

të jetë mbyllja e kufijve dhe<br />

rritja e sanksioneve kundër<br />

emigrantëve të parregullt. Ati<br />

i Shenjtë uron të ndërhyhet në<br />

vendet e varfëra me projekte<br />

për zhvillimin e tyre, duke<br />

pasur gjithnjë parasysh rastin<br />

e veçantë, për të cilin kërkohet<br />

mbrojtje humanitare, ose<br />

strehim politik.<br />

Më pas në Mesazh, roli i Kishës<br />

Katolike. Ajo, thekson Papa,<br />

u keqtrajtua Elisa Spiropali në<br />

FRESH, sesi shumë persona<br />

lanë mandatin e deputetit, që të<br />

zëvendësoheshin nga autokrati<br />

në krye të parti<strong>së</strong> me deputetë<br />

më të besueshëm, etj. Por la pa<br />

përmendur atë për të cilin do të<br />

përbënte një skandal të vërtetë:<br />

Për bllokimin e valëve të<br />

celularit në sallë, një risí nga ato<br />

alla-Rama, që zgjoi zemërimin<br />

e mjaft anëtarëve të PS-<strong>së</strong>,<br />

të cilët patën guximin dhe e<br />

përfolën publikisht këtë shpikje<br />

elektronike të paparë! Ndërmjet<br />

të tjerave foli edhe për të<br />

ashtuquajturën grevë të disa<br />

individëve që s’kishin lidhje me<br />

shoqatat e ish-të përndjekurve<br />

politikë, siç u shprehën Reshat<br />

Kripa, Tanush Kaso e ish-të<br />

përndjekur politikë të tjerë.<br />

duhet të shmangë rrezikun<br />

e asistencializmit, në favor<br />

të integrimit të vërtetë e të<br />

plotë të emigrantëve, që duhet<br />

të jenë anëtarë aktivë e të<br />

përgjegjshëm të shoqëri<strong>së</strong>, me<br />

të drejta e detyra të barabarta<br />

me qytetarët e vendit mikpritës.<br />

Vetëm në këtë mënyrë, ata<br />

mund të kontribuojnë për të<br />

mirën e përbashkët e mund<br />

t’i pasurojnë bashkësitë e<br />

krishtera me dëshminë e tyre të<br />

fe<strong>së</strong>, duke u dhënë gjallëri të re.<br />

Kardinali Veliò: asnjë shtet<br />

nuk ka të drejtë t’i dëbojë<br />

emigrantët/Mesazhi i<br />

Benediktit XVI për Ditën<br />

Botërore të Emigrantit 2013 u<br />

paraqit dje në Sallën e Shtypit të<br />

Vatikanit, në një takim, kryesuar<br />

nga kreu i dikasterit vatikanas<br />

për emigrantët, kardinali<br />

Antonio Maria Veliò. Hirësia e tij<br />

ripohoi se çdo shtet ka të drejtë<br />

t’i mbrojë qytetarët e tij, por<br />

asnjë shtet nuk ka të drejtë t’i<br />

flakë jashtë emigrantët.<br />

Fjalët e fundit, që u thanë në<br />

konferencën e shtypit kushtuar<br />

paraqitjes <strong>së</strong> Mesazhit papnor<br />

për Ditën e Emigrantit, ishin<br />

theksim i bindjes <strong>së</strong> qartë<br />

e të drejtpërdrejtë të kreut<br />

të dikasterit vatikanas për<br />

emigracionin. Kur një gazetar<br />

e pyeti si duhet kuptuar pika<br />

Tani le të citojmë një pje<strong>së</strong> të<br />

fjalës <strong>së</strong> tij, duke i dhënë vetes<br />

të drejtën të ndërhyjmë (në<br />

kllapë) për gjërat që janë hapur<br />

mashtruese:<br />

Nga fjala e Ramës: Është grevë<br />

politike, thotë qeveria. Jo, e<br />

vërteta e hidhur është se ajo<br />

është një grevë urie (e individëve<br />

të papranuar nga shoqatat e<br />

ish-të përndjekurve) për bukën<br />

e gojës (me vila në Korfuz? Me<br />

aksione në fabrikën e Vorës.<br />

Me veprimtari prostitucionesh,<br />

për të cilat janë dënuar?). E nxit<br />

Partia Socialiste, thotë Saliu<br />

(Ç’interes kishte?) Jo, atë grevë<br />

e ka nxitur, organizuar dhe e<br />

mban gjallë tallja përbuzëse<br />

e Saliut ndaj të burgosurve<br />

politikë. Ajo grevë është në<br />

fakt epilogu më i trishtuar i një<br />

e dokumentit, që trajton<br />

rregullimin e flukseve të<br />

emigrantëve, duke u interesuar<br />

edhe në se Vatikani është pro<br />

apo kundra kontrollit të fortë<br />

mbi ta, kardinali Veliò dha<br />

përgjigjen: “Përballë procesit të<br />

emigrimit, nuk mund të flitet për<br />

njërin, që e inkurajon, e tjetrin,<br />

që e shkurajon. Për njërin, që<br />

përpiqet të zgjidhë problemet<br />

lindur nga ky proces, e tjetrin, që<br />

nuk përpiqet. Unë besoj se asnjë<br />

shtet në botë nuk ka të drejtë<br />

t’i flakë jashtë emigrantët, por<br />

edhe se asnjë shtet në botë<br />

nuk duhet të jetë aq naiv, sa t’ua<br />

hapë portat të gjithë atyre, që<br />

do të dëshironin ta kapërcenin<br />

këtë prag. Ka ligje e shteti duhet<br />

ta mbrojë identitetin kulturor,<br />

mirëqenien, vetë nënshtetasit<br />

e vet. Por kjo nuk do të thotë<br />

se ka edhe të drejtën t’i dëbojë<br />

emigrantët”.<br />

Në hapje të konferencës <strong>së</strong><br />

shtypit, vetë imzot Veliò, përveç<br />

aspekteve humanitare të punës<br />

<strong>së</strong> zhvilluar nga Kisha në ndihmë<br />

të emigrantëve, theksoi edhe<br />

përma<strong>së</strong>n fetare të fenomenit.<br />

Emigranti, tha Hirësia e Tij, nuk<br />

duhet parë thjeshtë si një trup<br />

që lëviz, me kërkesa, ëndrra,<br />

shpresa, por edhe si shpirt, i<br />

ngarkuar me bindje, në të cilat<br />

beson.<br />

kapitulli njëzetvjeçar talljeje<br />

përbuzëse me të burgosurit<br />

politikë (Mashtrim. PS-ja nuk<br />

është njëvjeçare. Dihet ç’ka<br />

bërë PD-ja për këtë shtre<strong>së</strong>. Për<br />

strehim, për të drejta studimi<br />

për fëmijët, për punësim. Vetëm<br />

një vesh shurdh si ai i Edit<br />

nuk i ka dëgjuar. Po PS-ja çka<br />

bërë? Asgjë. Asnjë qindarkë!<br />

Duke ushtruar diferencimin<br />

klasor, ua lau gjynahet Ramizit,<br />

Nexhmijes, Aranitit..., madje i<br />

shpërbleu majmërisht).<br />

Dhe jo vetëm kaq, ajo grevë<br />

është njëkohësisht edhe pasoja<br />

tragjike e një politike pa din<br />

dhe pa iman, që gënjeshtrat e<br />

veta i kthen deri në ligje për të<br />

marrë votat. Le të tregohet një<br />

ligj kundër ish-të përndjekurve<br />

politikë!). E pastaj kur njerëzit<br />

kërkojnë të drejtën që u jep<br />

ligji - mu ashtu siç po e kërkojnë<br />

ata njerëz të shkretë dhe të<br />

shkretuar qoftë në pje<strong>së</strong>n e<br />

parë dhe të pafat të jetës <strong>së</strong><br />

tyre, qoftë në pje<strong>së</strong>n e dytë<br />

dhe po prapë të pafat të jetës<br />

<strong>së</strong> tyre, që i dhanë njëzet vjet<br />

rresht votën Saliut,- (paska<br />

marrë vota ai, që ti e quan Saliu?<br />

Se E.R.-ja thotë që ia ka vjedhur<br />

votat!) edhe flakën mund t’ia<br />

venë vetes ( me benzinën që ua<br />

dërgon Edi Rama) po meazallah<br />

se mund të gjejnë veshë në<br />

qeveri për t’u dëgjuar.<br />

Kam shkuar t’i vizitoj një natë<br />

ndër të parat në çadrën e tyre.<br />

(Le të supozojmë se nuk janë<br />

individë që përfaqësojnë vetëm<br />

veten, siç kanë thënë ish-të<br />

përndjekurit politikë publikisht.<br />

Le t’i quajmë ashtu siç doni ju. Nuk<br />

është hipokrizi që të interesohesh<br />

E duke cituar një studim të vitit<br />

2012, titulluar “Feja në shtegtim”,<br />

që vë theksin mbi fenë e<br />

emigrantëve lidhur me vendin,<br />

ku emigrojnë, domethënë, me<br />

dhjetë shtetet më të prekura<br />

nga ky fenomen (Federata Ruse,<br />

Ukraina, Gjermania, Franca,<br />

Mbretëria e Bashkuar e Spanja,<br />

por edhe Arabia Saudite e<br />

India), kardinali kujtoi se kombi<br />

më emblematik në këtë drejtim<br />

janë SHBA, me rreth 43 milionë<br />

të huaj, të strehuar, nga të<br />

cilët, 32 milionë të krishterë,<br />

posaçërisht meksikanë: “Këta<br />

numra flasin për burimet e<br />

pasura fetare, që <strong>sjell</strong>in me<br />

vete emigrantët, e njëkohësisht<br />

dëshmojnë se ata shpresojnë<br />

shumë në ndihmën e bashkësive<br />

të krishtera, në gjirin e të cilave<br />

do ta jetojnë fenë”.<br />

Prej këndej, shtoi kardinali,<br />

Kisha, në veprimtarinë e<br />

saj bamirëse e baritore,<br />

nuk duhet ta harrojë kurrë<br />

përma<strong>së</strong>n fetare, por duhet<br />

të jetë gjithnjë shembull në<br />

impenjimin për t’i mbrojtur me<br />

të gjitha forcat dinjitetin e të<br />

drejtat e emigrantëve: “Kisha<br />

ka një rol të rëndësishëm<br />

në procesin e integrimit.<br />

Ajo përgjigjet me vënien e<br />

njeriut dhe të dinjitetit të<br />

tij në qendër të vëmendjes,<br />

<strong>55</strong><br />

për ata që edhe brenda çadrës<br />

nuk e kanë premtimin tënd as<br />

1/1000-n e asaj që ka bërë PD-ja<br />

për ta?). Më pyetën po ti çfarë do<br />

të bëje po të ishe kryeministër,<br />

do t’i dëmshpërbleje sipas<br />

ligjit të gjithë të burgosurit<br />

politikë? U thashë (...)<br />

unë s’ju gënjej dot (....)<br />

por ju siguroj se as nuk do<br />

t’ju shpërfillja kurrë siç ju<br />

shpërfill Saliu (...) por do<br />

t’u kthej të burgosurve politikë<br />

në radhë të parë të drejtën që të<br />

respektohen jo thjesht si njerëz(!).<br />

Këtu janë shkëputur retorikat<br />

djallëzore. Le të guxojë ndokush<br />

nga përkrahësit e E. Ramës, t’i<br />

vërë edhe ato “hi syve” që të<br />

kuptohet më mirë se thelbi nuk<br />

është cenuar aspak! ... Kjo është<br />

një qeveri që për të qëndruar<br />

aty ku është, ka vjedhur votat<br />

e popullit të vet (Dhe vazhdon<br />

propagandën antiqeveritare...<br />

Për këtë farë propagande janë<br />

të etur ata?). Kjo qeveri për të<br />

qëndruar aty ku është ka vrarë. Ka<br />

vrarë protestues (mungon fjala:<br />

paqësorë!)... Atëherë, si mund<br />

të bëjë kjo qeveri dialog me një<br />

grusht njerëzish të rraskapitur<br />

nga vuajtjet në burgjet e<br />

komunizmit dhe në të përpjetën<br />

e pafundme të këtyre viteve<br />

pas komunizmit? Dialog bëjnë<br />

qeveritë që zgjidhen me votën<br />

e popullit, jo ata që sundojnë<br />

përmes vjedhjes <strong>së</strong> votës <strong>së</strong><br />

popullit. (Ç’u duhen të ngujuarve<br />

vjedhjet e votave?).<br />

Pastaj i drejtohet kryeministrit<br />

“t’i nxjerrë nga ai kalvar<br />

dhimbjesh e zjarresh (me shishet<br />

e benzinës që ndërfuteshin nga<br />

jashtë) ...<br />

me porosinë që të mbrohen<br />

pakicat, duke vlerësuar<br />

kulturat e tyre, ndihme<strong>së</strong>n<br />

në favor të paqes universale,<br />

përma<strong>së</strong>n kishtare e misionare<br />

të fenomenit të emigracionit,<br />

rëndësinë e dialogut dhe të<br />

ballafaqimit brenda shoqëri<strong>së</strong><br />

civile, bashkësive kishtare<br />

dhe konfesioneve e feve<br />

të ndryshme”. Kujtojmë se<br />

fenomeni i emigracionit<br />

vijon të jetë tejet aktual.<br />

Kushtet e sotme ekonomikopolitike<br />

i shtyjnë 740 milionë<br />

emigrantë ndërkombëtarë<br />

(sipas llogarive të Organizatës<br />

Botërore të Emigracionit,<br />

në vitin 2011), pa llogaritur<br />

këtu refugjatët e njerëzit<br />

që kërkojnë strehim, jeta e<br />

të cilëve shpesh, siç theksoi<br />

në konferencën e shtypit<br />

imzot Jozef Kalathiparambili,<br />

sekretar i dikasterit papnor,<br />

është një kalvar i vërtetë, që<br />

nis me shtegtimin në varka<br />

të vjetra, nëpër detëra të<br />

trazuara, e përfundon me një<br />

jetë dramatike, tepër të njohur<br />

për të gjithë ata, që e kanë<br />

provuar sa e trishtuar është<br />

të ngjitësh shkallët e huaja e<br />

të hash bukën e huaj!Pikërisht<br />

përkrah këtyre njerëzve është<br />

Kisha e për ta, Mesazhi i Papës,<br />

drejtuar mbarë botës.


gazeta<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

forum<br />

Edhe pas 100 vitesh Ballkan të trazuar,<br />

në rend të ditës mbeten zgjidhjet etnike<br />

Historiani Qerim Lita zgjidhjen e sheh në krijimin e shteteve etnike apo edhe të konfederatave ballkanike, ndërsa analisti Alajdin<br />

Demiri mendon se BE-ja nuk ka shkop magjik, sepse ajo ndoshta mund të zgjidh kriza ekonomike, por nuk mund të zgjidhë edhe<br />

krizën e Maqedoni<strong>së</strong>, sikurse edhe krizën e Bosnjës me “Republikën Sërpska”, që është një krizë latente në rajon<br />

Njëqind vjet pas luftërave ballkanike,<br />

gadishulli vazhdon të jetë i trazuar.<br />

Sa fiket njëra flakë, ndizet tjetra dhe<br />

sa qetësohet njëri problem lind tjetri.<br />

Që para 100 viteve lindën shtete, u<br />

ndryshuan kufijtë, u nënshkruan marrëveshje<br />

e traktate, por assesi nuk u<br />

gjet një çelës për një qetësi të përhershme.<br />

Historianët zgjidhjen e shohin<br />

te krijimin i shteteve etnike apo edhe<br />

të konfederatave ballkanike, ndërkohë<br />

që analistët shprehen se ditët më të<br />

mira për qetësimin e Ballkanit, ende nuk<br />

kanë ardhur. Po sipas tyre, do të duhet të<br />

ndodh një vetëdijesim i disa shteteve në<br />

rajon, para <strong>së</strong> gjithash Serbi<strong>së</strong>.<br />

Zgjidhje etnike, ose konfederatë ballkanike/Historiani<br />

Qerim Lita vlerëson<br />

se të gjitha luftërat ballkanike i nxitën<br />

shtete sllave, konkretisht Rusia, e cila<br />

tentonte nëpërmjet shteteve të vogla<br />

sllave, siç ishte Serbia, Bullgaria, por<br />

edhe Greqia ortodokse, ta gllabërojë<br />

tërë Ballkanin. Kjo, sqaron historiani,<br />

ishte arsyeja e nisjes <strong>së</strong> luftës <strong>së</strong> parë<br />

ballkanike që si moto e kishte dëbimin e<br />

perandori<strong>së</strong> osmane nga Ballkani, ndërsa<br />

shtetet e sipërpërmendura patën mosmarrëveshje<br />

ndërmjet veti për shkak<br />

të pretendimeve, territoriale. Fjala vjen<br />

Bullgaria, e cila mbeti e pakënaqur nga<br />

territoret e fituara nga lufta e parë e nisi<br />

edhe luftën e dytë ballkanike. Në këtë<br />

kontekst shqiptarët absolutisht në këto<br />

luftëra ballkanike u dëmtuan shumë si<br />

anë aspektin territorial ashtu edhe njerëzor.<br />

Tokat shqiptare u copëtuan, u krijua<br />

një shtet politik shqiptar, i cili u pranua<br />

ndërkombëtarisht nga ana e fuqive të<br />

atëhershme të mëdha. Por, territori ishte<br />

aq i cunguar sa që dy e treta e territoreve<br />

ngelën jashtë atij shteti. Nga kjo periudhë<br />

e deri më sot faktikisht në përjashtim të<br />

Kosovës, që u pranua si shtet, në Ballkan<br />

nuk ndryshuan kufijtë”, sqaron Lita. Sipas<br />

tij derisa nuk ka zgjedhje etnike, ose njëfarë<br />

lloj konfederate ballkanike, nuk do<br />

të ketë qetësi në Ballkan. “Kryesisht nëse<br />

zgjidhet çështja e shqiptarëve këtu në<br />

Ballkan, sepse shqiptarëve u është bërë<br />

padrejtësi<strong>së</strong> më e <strong>madhe</strong> nga forcat e<br />

mëdha. Kjo tanimë është historikisht<br />

e njohur. Shqiptarët jetojnë në gjashtë<br />

shtete, në Shqipëri, Maqedoni, Kosovë,<br />

Serbi, Mal të Zi dhe në Greqi. Shteti shqiptar,<br />

por edhe Kosova kufizohen me shqiptarët,<br />

dhe deri sa ky problem nuk zgjidhet,<br />

nuk do të ketë qetësi në Ballkan. Nuk<br />

është faji i shqiptarëve, sepse shqiptarët<br />

kërkojnë të drejtat e tyre kombëtare,<br />

kërkojnë që ato padrejtësi që u janë bërë<br />

ndaj tyre edhe në shekullin 20 edhe më<br />

vonë, të përmirësohen”, vlerëson Lita. Ai<br />

më tej shton se në Maqedoni jemi dëshmitarë<br />

se problemi shqiptar është ende i<br />

gjallë. “ Shqiptarët ende nuk mund t’i realizojnë<br />

të drejtat e tyre kombëtare, e mos<br />

të flasim për shqiptarët në luginën e Preshevës<br />

apo të Malit të Zi”. Siç thotë Lita,<br />

idenë për shtete etnike, pra shtete etnike<br />

kombëtare, e kanë pasur edhe rilindasit<br />

tanë, dhe këtë ide e kanë vazhduar<br />

edhe atdhetarët tjerë që kanë vepruar<br />

gjatë shekullit 20. “Sot politika shqiptare<br />

mendon që bashkimin kombëtar ta bëjë<br />

nëpërmjet BE-<strong>së</strong> dhe NATO-s, mirëpo<br />

unë mendoj se kjo për<strong>së</strong>ri nuk do të jetë<br />

zgjidhje, sepse shqiptarët për<strong>së</strong>ri do të<br />

jenë në gjashtë shtete”, thotë historiani.<br />

Ai sqaron më tej se, përveç shqiptarëve,<br />

problem është edhe çështja Bosnjës,<br />

pastaj çështja edhe Maqedoni<strong>së</strong>. “Unë<br />

mendoj se zgjidhja më e drejtë do të ishte<br />

një konfederatë ballkanike, ku do të përfshiheshin<br />

Shqipëria, Kosova, Mali i Zi e<br />

Maqedonia, eventualisht edhe Bullgaria.<br />

Kjo do të krijonte një stabilitet, sepse në<br />

këtë konfederatë faktikisht do të zgjidhej<br />

një padrejtësi që u është bërë popujve<br />

të Ballkanit”, thotë Lita.<br />

Zgjidhja e mirë ende s’ka ndodhur/<br />

Analisti Alajdin Demiri është i mendimit<br />

se nëse analizohen këto 100 vjetet e fundit<br />

në Ballkan, ato janë të ngarkuara me<br />

një proces, i cili u paraqit pas shpërbërjes<br />

<strong>së</strong> Perandori<strong>së</strong> Osmane dhe lindjes <strong>së</strong><br />

shteteve të reja. Lindja e këtyre shteteve<br />

të reja, siç thotë Demiri është proces<br />

që filloi në atë kohë, mirëpo ende nuk<br />

ka përfunduar. Kjo do të thotë se shtetet<br />

ekzistuese shpeshherë kanë pasur<br />

tendenca të gllabërojnë dhe të okupo-<br />

RitA ORA ME FLAMuR<br />

Nga Muharrem Nitaj<br />

“Në ketë vend vdesin vetëm bletët,<br />

kuajt dhe anëtarët e LDK-<strong>së</strong>, ndërsa të<br />

gjithë të tjerët ngordhin”. Kështu po ma citonte<br />

gjyshen e tij, njëri prej kolegëve të mi,<br />

me të cilin takohemi rrallë dhe pothuaj asnjëherë<br />

nuk pajtohemi. Kur arti del në skenë,<br />

siç ndodhi edhe këtë herë me Rita Oran,<br />

del sikur në këtë vend vdesin vetëm artistët,<br />

ndërkaq në të tjerët jemi mëkatarë,<br />

që flasim e nuk dijmë ç’flasim, që gremë e<br />

nuk dimë ç’gremë...që vrasim shqiptarçe e<br />

godasim. Ka plasur si bombë me sahat videoklipi<br />

i Rita Oras dhe e ka mbushur shpirtin<br />

shqiptar, me shkëlqimin e saj. Katër minuta<br />

të këngëtares britanike me prejardhje nga<br />

Kosova, kanë prodhuar miliona postime, komente<br />

dhe klikime në rrjetet sociale dhe në<br />

mediet prestigjioze botërore. E mbështjellë<br />

me flamurin e Kosovës në qafën e saj dhe e<br />

ngjitur mbi NEWBORN-in e Prishtinës, i cili<br />

akoma ka mbetur simboli i vetëm që ta kujton<br />

atë ditë të ftoftë dimri të pavarësimit të<br />

shtetit të Kosovës, me të cilin po kacafytemi<br />

kaq pamëshirshëm e kaq përditë, Rita Ora<br />

është shndërruar në heroinën e, kush e di, sa<br />

milionë shqiptarëve. Kam lexuar me qindra<br />

komente në Facebook dhe në portalet e të<br />

gjiha gjuhëve, se si Rita Ora ishte bërë ambasadorja<br />

më e suksesshme e Kosovës, në këto<br />

ditë kur diplomacia nuk është se ka shkëlqyer.<br />

Sigurisht se video-klipi i Rita Oras, do të jetë<br />

njëri prej shembujve më ilustrativë, që dëshmon<br />

për fuqinë e artit në luftën e një populli<br />

për të kapur vendin që i takon në komunitetin<br />

e kombeve dhe të shteteve. Ka pasur, të paktën<br />

dy simbole të papër<strong>së</strong>ritshme, në spotin<br />

më promovues që ka bërë ndokush ndonjëherë<br />

për Kosovën, e që është përhapur aq<br />

rrufeshëm dhe aq dendur si “Shine Ya Light”.<br />

Flamuri i Kosovës dhe NEWBORN, simbole<br />

këto, të cilat më shumë se gjithçka janë të<br />

lidhura me mrekullinë e shekullit për Kosovën.<br />

Çuditërisht nga të gjitha opinionet për<br />

video-klipin, ndoshta për të parën herë nuk<br />

pashë të ketë pasur njerëz të pezmatuar, se<br />

pse Rita Ora e kishte pasur të mbështjellë për<br />

qafe flamurin e Kosovës, dhe jo flamurin kuq e<br />

zi. Madje këtë herë, kjo gjë nuk ishte kundërsh-<br />

jnë hapësira të shteteve më të dobëta,<br />

siç ishte rasti i luftërave Ballkanike, kur<br />

edhe u bë zgjerimi apo shpërbërja e disa<br />

shteteve, siç është rasti me Maqedoninë.<br />

“Më vonë gjithë këto procese ishin të<br />

ndjekura me një krijimin e një Jugosllavie,<br />

e cila u konceptua si Mbretëri e serbeve,<br />

kroatëve e sllovenëve duke i suspenduar<br />

kombet tjera. Në të vërtetë këto kombe<br />

më vonë e fituan pavarësinë në mënyra<br />

të ndryshme, proces ky që është duke<br />

përfunduar me pavarësinë e Kosovës si<br />

shtet. Mirëpo, nga ana tjetër këto shtete<br />

ekzistuese, janë edhe gjeneratorë të<br />

krizave për arsye të zgjerimit territorial,<br />

siç është Serbia që e mban peng Bosnjën<br />

nëpërmjet të Republikës <strong>së</strong> Serbi<strong>së</strong> në<br />

Bosnjë e Hercegovinë si dhe Maqedonia,<br />

e cila gjithnjë e më shumë imponohet me<br />

një strategji nacionaliste luftënxitëse<br />

dhe degraduese në Ballkan”, shprehet<br />

analisti Demiri. Kjo, sipas tij do të thotë<br />

se Ballkani nuk mund të stabilizohet derisa<br />

këto burime të krizës vazhdojnë të<br />

ekzistojnë. “Këto janë burime të hegjemoni<strong>së</strong>,<br />

të konjuktimit të territoreve<br />

dhe proceset e formimit të shteteve<br />

në Ballkan ende nuk kanë përfunduar”,<br />

sqaron Demiri. Mënyra më e mirë për<br />

qetësimin e Ballkanit, sipas Demirit<br />

ende nuk ka ndodhur, sepse paraprakisht<br />

duhet të ndodhe vetëdijesimi<br />

i disa shteteve në rajon edhe atë serbëve,<br />

kroatëve, maqedonasve, të cilët<br />

paraqiten si destabilizues të rajonit.<br />

“Edhe Kroacia tenton ta destabilizojë<br />

Bosnjën, ashtu edhe si Serbia. Mirëpo,<br />

Serbia tenton ta destabilizojë edhe<br />

Kosovën nëpërmjet Veriut të saj, ose<br />

përmes mosnjohjes <strong>së</strong> saj. Gjithashtu<br />

edhe roli i Maqedoni<strong>së</strong>, e cila nuk mund<br />

të gjejë rrugë drejt stabilizimit të vet<br />

për arsye se stabilizimi i vendit shkon<br />

nëpërmjet shqiptarëve, gjegjësisht mbetet<br />

peng i një problemi të pazgjidhur me<br />

shqiptarët që kërkon një afirmim të shqiptarëve<br />

si pje<strong>së</strong> e barabartë e shtetit të<br />

Maqedoni<strong>së</strong>. Këto janë çelësat që mund<br />

ta stabilizojnë Ballkanin edhe atë në afat<br />

më të gjatë”, përfundon ai.<br />

BE s’ka shkop magjik/Por sa<br />

tuar as nga ata, të cilët i kam parë me sytë e mi,<br />

ta grenë flamurin e Kosovës, jo një herë dhe jo<br />

në një vend. Nuk e di nëse kjo është rezultat i<br />

pafuqi<strong>së</strong> për ta kundërshuar një ndërmarrje<br />

kaq të <strong>madhe</strong> dhe kaq promovuese të një artisteje<br />

me prejardhje nga Kosova, apo është<br />

fillimi i një epoke të re, ku njerëzit po mësohen<br />

t’i pranojnë simbolet që janë të shtetit të<br />

tyre. Do të ishte hipokrizi dhe e pandershme<br />

deri në asht, pafuqia për ta kundërshtuar një<br />

vlerë arti dhe krejt e natyrshme mbase, që<br />

njerëzit të mësoheshin të jetojnë edhe me<br />

flamurin që mund të mos e kenë pëlqyer. Shqiponja<br />

dykrenare shqiptare, me elemente<br />

mitologjike është gjetur, thuhet, ndër ilirë që<br />

në shekullin e gjashtë e që besohet të na e<br />

kenë marrë bizantinët, kur edhe na kanë pushtuar,<br />

ka vazhduar të jetë pje<strong>së</strong> e fëtyrës dhe e<br />

shpirtit shqiptar. Në këtë njëqindvjetor fuqia e<br />

saj është më shqiptare se asnjëherë, por edhe<br />

falmuri i Kosovës i rrinte bukur shqiptares nga<br />

Britania. “Në ketë vend vdesin vetëm bletët,<br />

kuajt dhe anëtarët e LDK-<strong>së</strong>, ndërsa të gjithë<br />

të tjerët ngordhin”. Këshu po ma citonte gjyshen<br />

e tij, njëri prej kolegëve të mi, me të cilin<br />

anëtarësimi i vendeve të Ballkanit në<br />

familjen evropiane do të kishte qetësuar<br />

këtë gadishull. Siç shprehet analisti<br />

Demiri, “Puna e parë është se Bashkimi<br />

Evropian nuk ka shkop magjik që t’i detyrojë<br />

këto shtete vet të merren vesh.<br />

Puna e dytë gjithë këto shtete që i përmendi<br />

janë shumë larg Bashkimit Evropian.<br />

Tendenca e BE-<strong>së</strong> për krijimin një<br />

klime pozitive për këto shtete, nuk do të<br />

thotë se këto shtete do të pranohen me<br />

këtë bagazh dhe me këtë mënyrë që ata<br />

veprojnë sot”, sqaron Alajdin Demiri. Ai<br />

është i mendimit se BE-ja ndoshta mund<br />

të zgjidh konflikte ekonomike dhe kriza<br />

ekonomike, siç është rasti me Greqinë,<br />

ose eventualisht me Spanjën, por nuk<br />

mund të zgjidhen krizat e Spanjës të llojit<br />

të separatizmit të baskëve dhe katalonasve,<br />

ashtu si nuk mund të zgjidh edhe<br />

krizën e Maqedoni<strong>së</strong>, sikurse edhe krizën<br />

e Bosnjës, “Republikës <strong>së</strong> Sërpska”, që<br />

është një krizë latente. “Pra, këto kriza<br />

duhet të zgjidhen me presione të ndryshme<br />

dhe të detyrohen që këto shtete<br />

vet ta zgjidhin e pastaj të jenë anëtare të<br />

BE-<strong>së</strong>”, thotë Demiri.<br />

Serbët kanë porosi edhe për Maqedoninë/Analisti<br />

Alajdin Demiri, thotë se<br />

serbët me krenari festojnë gjitha humbjet<br />

e veta, prej betejës <strong>së</strong> Kosovës<br />

dhe humbjet tjera që kthehen në një<br />

mitologji dhe ngritje të kombit serb.<br />

“Porositë serbe sot në Ballkan janë<br />

agresive dhe shumëdimensionale. Ata<br />

kanë porosi edhe për Maqedoninë edhe<br />

për Kosovën edhe për Republikën Serbe<br />

të Bosnjë e Hercegovinës. Mirëpo,<br />

kapaciteti i këtij nacionalizmi romantik<br />

është duke kaluar dhe ky nacionalizëm<br />

sot për sot nuk i ndihmon, por përkundrazi<br />

e dëmton më <strong>së</strong> shumti Serbinë,<br />

si element destabiluzues i Ballkanit, i<br />

cili tanimë nuk ka kapacitet në asnjë<br />

mënyrë të destabilizojë rajonin, por ka<br />

kapacitet të mbajë tension politik,<br />

diplomatik e mitologjik”, shprehet<br />

Demiri.<br />

Marrë nga e përditshmja e Shkupit<br />

“Koha”<br />

takohemi rrallë dhe pothuaj asnjëherë nuk<br />

pajtohemi. Sigurisht kjo “batutë” është e një<br />

kohe tjetër, kur lufta e LDK-<strong>së</strong> me të gjithë<br />

të tjerët, ka qenë e ashpër, e përgjakshme<br />

ndonjëherë dhe e pashpirtë më shpesh. Por,<br />

ajo mund të mbetet e saktë edhe sot e tani,<br />

vetëm se në pje<strong>së</strong>n e fundit secili mund ta<br />

vendo<strong>së</strong> veten e tij, në luftë për votë e deri në<br />

zhdukje. Kur arti del në skenë, siç ndodhi edhe<br />

këtë herë me Rita Ora n, del sikur në këtë<br />

vend vdesin vetëm artistët, ndërkaq në të<br />

tjerët jemi mëkatarë, që flasim e nuk dimë<br />

ç’flasim, ç’ngremë e nuk dimë ç’ngremë...që<br />

vrasim shqiptarçe e godasim. Lufta politike,<br />

që sot në Kosovë është më e ashpër<br />

se kurrë, tashmë e ka krjuar një standard<br />

të ri, që nënkupton që suksesi i dikujt me<br />

patjetër duhet të paraqitet si dështim i<br />

tjetrit. Nuk do të çuditesha sikur komisarët<br />

e partive të jenë nisur tashmë në rrugën e<br />

përvetësimit të artit dhe të shkëlqimit të<br />

artistes nga Kosova. Kjo luftë politike, që<br />

domosdoshmërisht duhet të përkthehet<br />

në votë për pushtet, këtë herë ishte shtrirë<br />

përdhe dhe flamuri i Kosovës në qafën e<br />

Rita Orës, rrinte po aq bukur sa flamuri kuqezi<br />

në qafen e Marigo<strong>së</strong> dikur.<br />

7<br />

StuDiMi i FRiKSHëM/<br />

KuSH BANON Në QytEt<br />

vuAN Më SHPESH NgA<br />

çRREguLLiMEt PSiKiKE<br />

Më shumë se gjysma e popullsi<strong>së</strong><br />

<strong>së</strong> botës jeton ndërkohë në qytete.<br />

Banorët e qyteteve të mëdha <strong>së</strong>muren<br />

më shpesh mendërisht. Jeta në një<br />

qytet të madh të rëndon shpirtin.<br />

Këtu njerëzit vuajnë shumë më tepër<br />

nga çrregullime psikike si ankthe,<br />

depresione dhe madje edhe skizofreni<br />

se sa në fshat. Zhurma e vazhdueshme,<br />

mungesa e hapësirave, dhe stresi luajnë<br />

në këtë mes një rol të rëndësishëm.<br />

Këtyre u shtohen stresi social, pra<br />

ndjenja e të qënit i izoluar në mes të një<br />

turme njerëzish që nuk i njeh. Po cilat<br />

janë saktësisht shkaqet që i bëjnë ata<br />

që banojnë në qytete të mëdha që të<br />

<strong>së</strong>muren mendërish? Një grup shkencor<br />

pranë Institutit Qendror të Shëndetit<br />

Mendor në Mannheim nën drejtimin e<br />

psikiatrit Andreas Meyer-Lindenberg,<br />

po merret me këtë çështje, e cila po<br />

bëhet gjithnjë e më e rëndësishme.<br />

“Sipas vlerësimeve deri në vitin 2050<br />

dy të tretat e popullsi<strong>së</strong> <strong>së</strong> botës do<br />

të jetojë në qytete. Pra njerëzimi ka<br />

përpara një ndryshim shumë, shumë<br />

të madh social-mjedisor,” - thekson<br />

prof. Andreas Meyer-Lindenberg.<br />

Studiuesit mendojnë se njerëzit që<br />

jetojnë në qytet dhe reagojnë ndryshe<br />

ndaj stresit nga ata që jetojnë në<br />

fshat. Për të vërtetuar këtë tezë ata<br />

kanë bërë ekzaminime me ezhe koke<br />

dhe kanë parë regimet e sektorëve të<br />

ndryshëm të trurit. Personat që morën<br />

pje<strong>së</strong> në eksperiment ju nënshtruan<br />

situatash të qëllimshme stresi, për të<br />

parë se cilët sektorë të trurit reagojnë.<br />

Në pah doli sidomos një sektor, i<br />

ashtuquajtuar amygdala. “Amygdala,<br />

është një lloj sensori për rreziqet. Nëse<br />

rreth nesh ndodh diçka e rrezikshme<br />

apo shqetësuese, amygdala ndizet<br />

dhe shkakton reagime në formë<br />

frike, apo reagime me arratisje ose<br />

me kundërpërgjigj, fright of fight, siç<br />

thuhet në anglisht” thotë prof. Andreas<br />

Meyer-Lindenberg. Në këtë sektor<br />

të trurit, studiuesit konstatuan se ai<br />

reagon ndryshe në varësi të mjedisit ku<br />

jetojnë pje<strong>së</strong>marrësit në eksperiment.<br />

Nga pamjet e ezhe<strong>së</strong> duket se kjo zonë<br />

reagon ndryshe tek ata që jetojnë<br />

në fshat dhe në qytet. Tek banorët e<br />

fshatrave kemi aktivitet shumë, shumë<br />

të ulët. Në një qytet të vogël, por me më<br />

tepër banorë se një fshat, ne shohim<br />

një aktivizim të me<strong>së</strong>m. Te njerëzit që<br />

jetojnë në një qytet të madh shohim<br />

një aktivizim shumë të madh” - sqaron<br />

psikiatri Andreas Meyer-Lindenberg.<br />

Banorët e fshatrave janë pra më pak<br />

të ndjeshëm ndaj stresit. Edhe dikush<br />

që ka lindur në fshat, është më pak i<br />

ndjeshëm ndaj stresit. Sa më gjatë që<br />

një person e ka kaluar fëmijërinë e tij në<br />

qytet, aq më shumë është ai i prirur për<br />

t’u stresuar.<br />

Si mund të reduktohet stresi i<br />

qyteteve të mëdha? Studiuesit po<br />

merren tani me çështjen, se si mund<br />

t’i organizojmë dhe t’i planifikojmë<br />

qytetet në mënyrë të atillë që njerëzit<br />

të jetojnë në to më të relaksuar dhe të<br />

shëndetshëm. “Vërtetë që ne mund<br />

të bëjmë diçka në këtë drejtim, për<br />

shembull, përmes shpërndarjes <strong>së</strong><br />

hapësirave të gjelbra dhe aspekte<br />

të tjera, të cilat besojmë që janë të<br />

rëndësishme. Këto do të ishin në<br />

të vërtetë masa për parandalimin<br />

e <strong>së</strong>mundjeve psikike. Planifikimi i<br />

mirë urban ndikon drejtpërdrejtë tek<br />

shëndeti mendor” - sqaron psikiatri<br />

Andreas Meyer-Lindenberg. Por edhe<br />

vetë qytetarët e stresuar mund të<br />

bëjnë diçka për të mbrojtur veten.<br />

Për shembull të meditojnë. Studimet<br />

kanë treguar se meditimi e largon<br />

stresin nga jeta e përditshme.<br />

“Dojçe Vele”


forum<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

8 @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Në kujtim të 85 vjetorit të lindjes Dr. Don<br />

gaspër gjini dhe në kujtim të të gjithë<br />

paraardhësve tanë të shenjtë që dhanë<br />

jetën në shërbim të Fe<strong>së</strong> dhe Kombit…<br />

Nga Marjan Sopi<br />

Gjatë histori<strong>së</strong> sonë<br />

bimilenare, poltikanë,<br />

pseudohistorianë e<br />

të ngjajshëm, në shkrimet<br />

e ligjërimet e tyre, janë<br />

munduar ta paraqesin<br />

popullin shqiptar si një popull<br />

të paarsimuar, të egër, të<br />

paditur dhe primitiv. Mirëpo,<br />

ky popull i lashtë, bujar,<br />

zemërgjerë dhe dashamirës<br />

nuk është i tillë siç pretenduan<br />

dhe u munduan ta paraqesin<br />

armiqtë tanë. Gjatë shekujve<br />

me qëllime të caktuara,<br />

popullin shqiptar e etiketuan<br />

këtë me lloj-lloj etiketimesh<br />

nga më të ndryshmet. Por,<br />

historia e vërtet apo më<br />

mirë të themi e vërteta nuk<br />

mund të fshihet saqë a mund<br />

të fshihet drita në errësirë.<br />

Sepse, dokumente, shkrime,<br />

libra e dëshmi, lëndë të<br />

ndryshme arkivore anë e<br />

mbanë botës të qytetëruar<br />

(në veçanti dokumentet e<br />

shumtë arkivore të Vatikanit)<br />

thërrasin dhe dëshmojnë të<br />

kundërtën e kundërshtarëve<br />

dhe armiqve të popullit më<br />

të lashtë në Evropë, popullit<br />

Shqiptarë. Dhe me siguri<br />

se albanologu i famshëm<br />

Lambertz duke njohur mirë<br />

historinë e popullit shqiptar,<br />

duke qenë i njohur me njerëz<br />

që dha ky popull njerëzimit,<br />

me plotë të drejt konstaton<br />

dhe thotë: “Historia e<br />

vërtetë botërore nuk mund<br />

të shkruhet drejt po që se<br />

në hartimin e saj e në te nuk<br />

marrin pje<strong>së</strong> edhe shqiptarët!”<br />

Duke studiuar dhe njohur<br />

historinë e lashtë të popullit<br />

shqiptarë si dhe personalitetet<br />

e shquar në te dhe të cilët<br />

lanë gjurmë të pashlyera në<br />

historinë tonë Kombëtare dhe<br />

atë ndërkombëtare, historiani<br />

me famë botërore (veçmas<br />

rreth popujve të Ballkanit)<br />

Milan Shuflay me fakte na bind<br />

se shqiptarët midis Tivarit,<br />

Prizrenit, Ohrit dhe Vlorës<br />

ishin të arsimuar si nëpër<br />

qytete, ashtu edhe fshatra,<br />

me përjashtim nga vendet e<br />

larta rurale. Jo, se këta patriotë<br />

e atdhedashës, njerëz të<br />

shkencës dhe dijës kontribuan<br />

vetëm në mesin e popullit të<br />

tyre, popullit shqiptar, por<br />

kontributi i tyre shtrihet edhe<br />

më gjerë dhe është me përmasa<br />

ndërkombëtare. Me jetën dhe<br />

punën e tyre të palodhshme,<br />

nën kushte pa kushte dhe<br />

rrethana të vështira dhe<br />

rrezikshme, me gjithë këtë ata<br />

i treguan botës se shqiptarët<br />

e duan shkrim leximin, e duan<br />

kulturën dhe avancimin e saj, e<br />

duan dhe e çmojnë traditën, e në<br />

rend të parë gjuhën të të parëve<br />

të tyre e me të cilën dëshirojnë<br />

t’i afrohen dhe vlerat shqiptare<br />

t’ia afrojnë botës. Kurse<br />

edhe njohësi tjetër me famë<br />

botërore, historiani i mirënjohur<br />

Jireçeku nga ana e vet sikur<br />

mbështetë të thënat e Shuflay,<br />

kur shkruan: “Shqiptarët në<br />

Mesjetë paraqitën si popullsi<br />

e vjetër krishtere me kulturë<br />

më shumë qytetare…”. Kështu<br />

duke parë dhe analizuar gjithë<br />

historinë dhe personalitetet e<br />

popullit shqiptarë nga e kaluara,<br />

ata të cilët shkronjat e parat<br />

ë gjuhës shqipe i shkruajtën<br />

me gjak, dhe se aspak nuk<br />

na befasojnë shënimet e më<br />

vonshme të cilat flasin se<br />

qysh rreth vitit 1364 kishte<br />

njerëz nga viset e veriore të<br />

Shqipëri<strong>së</strong> cilët shkonin e<br />

ju drejtoheshin qendrave e<br />

qyteteve aso kohe të njohura<br />

e prestigjioze evropiane të<br />

arsimimit, dijës, për të mësuar<br />

gramatikën, moralin e lëndë<br />

të tjera të cilat mësoheshin<br />

në sistemin e shkollimit të<br />

atëhershëm (Shih. Dr.Don<br />

Gaspër Gjini, Ipeshkvia Shkup-<br />

Prizren nëpër shekuj, Drita<br />

– Prishtinë, 2011). Por, kohërat<br />

e vështira nën okupime<br />

të popujve të ndryshëm e<br />

veçmas asaj të Perandori<strong>së</strong><br />

Osmane 500 vjeçare e bënë<br />

të vetën. Mirëpo, pavarësisht<br />

nuk duhet harruar faktin<br />

se asnjëherë dhe askurrë<br />

në popullin shqiptarë nuk u<br />

shua dëshira e flakët si dhe<br />

përpjekjet e individëve për<br />

të krijuar në gjuhën e ëmbël<br />

amtare Shqipe, dhe me<br />

këtë ta ndihmojnë popullin<br />

e vet që ta mbrojë, kultivojë<br />

dhe ruajë edhe një fije të<br />

hollë të <strong>së</strong> kaluarës edhe në<br />

lëmin e kulturës. Kështuqë<br />

qysh në Mesjetë kemi emra<br />

të mëdhenj, të shquar të<br />

kulturës… Të <strong>sjell</strong>im këtu<br />

vetëm disa nga radha e gjatë<br />

e tyre. Dom Gjon Gazulli,<br />

matematikan i famshëm,<br />

astronom dhe humanist i<br />

madh, përkatësisht mësues<br />

dhe prift i nderuar (Shek. XV).<br />

Pal Gazulli, vëllai i Gjonit po<br />

ashtu i njohur në këtë kohë.<br />

Ky ishte rektor i shkollave<br />

të Dubrovnikut gjatë viteve<br />

1442-1444. Në mesin e<br />

këtyre burrave të mëdhenj<br />

shqiptar është edhe Marin-i.<br />

Marin Beçikemi, profesor në<br />

universitetin e Padovës (Itali),<br />

dhe për dhjetë vite radhazi<br />

ishte edhe rektor i shkollës<br />

<strong>së</strong> lartë në Dubrovnik (Shih:<br />

Historia e letërsi<strong>së</strong> shqipe<br />

I-II, Prishtinë 1968, 160). Këtu<br />

mos ta harrojmë edhe artistin<br />

e famshëm Andre Aleshin,<br />

ky shumicën e veprave të<br />

mrekullueshme i ka punuar<br />

në Dalmaci dhe Itali, aq sa<br />

qyteti i Splitit e ka shpallur<br />

edhe qytetar nderi e shumë<br />

e shumë intelektual tjerë të<br />

cilët I dhanë shumë jo vetëm<br />

kulturës shqiptare por edhe<br />

asaj evropiane. Vlen të cekët<br />

Gjithmonë në mbrojtje<br />

të qënies shqiptare<br />

se qysh kryeipeshkvi i Tivarit<br />

Gulielm Andae (është viti<br />

1332) dëshmon se Shqiptarët<br />

në librat e tyre kanë përdorur<br />

alfabetin latin, por jo vetëm që<br />

kanë përdorur alfabetin latin<br />

porse ata edhe kanë shkruar<br />

shkrime, punime të ndryshme<br />

shkencore, këngë e libra në<br />

gjuhën e tyre amtare shqipe…<br />

Organizonin mësime,<br />

themelonin shkolla edhe pse<br />

ishin gjithnjë të kërcnuar dhe<br />

rrezikuar pandërpre. Nuk<br />

guxojmë askurrë t’i harrojmë<br />

këta e paraardhësit e tyre dhe<br />

ndjekësit e rrugës <strong>së</strong> këtyre<br />

njerëzve patriot të cilët bërën<br />

gjithçka për fe e atdhe, rrugë<br />

të cilën e trashëguan shumë të<br />

tjerë që nga Buzuku e deri në<br />

ditët tona.<br />

Pishtarët e arsimit shqip në<br />

Kosovë janë të shumtë duke<br />

filluar që nga: Atë Pal Hasi -<br />

me prejardhje nga Prizreni<br />

e për jetën dhe veprat e të<br />

cilit na njohton atdhetari,<br />

shkrimtari i njohur e më<br />

vonë ipeshkëv Pjetër Budi.<br />

Ky na paraqet atë Pal Hasin<br />

atëherë kur në veprën e tij<br />

“Dottrina Christiana” (Mësimi i<br />

krishterë) thekson që ka gjetur<br />

një vepër (në dorëshkrim) të<br />

këtij françeskani e që vepra<br />

mbante titullin “Dita e gjyqit”.<br />

Budi para se të udhëtojë<br />

për ta botuar veprën e tij në<br />

Romë, për të cilën punoi që<br />

nga viti 1604, tregon se u<br />

shërby shumë nga disa kapituj<br />

nga dorëshkrimi i Atë Pal<br />

Hasit. Vepra e Atë Hasit si dhe<br />

shtojca e saj ishin të botuara<br />

në gjuhën shqipe (be gjuhë<br />

t’arbreshe). Përveç këtyre të<br />

dhënave mbi Atë Hasin nuk<br />

kemi diç më tepër. Pjetër<br />

Budi (1566-1623) - nuk ishte<br />

me prejardhje nga viset e<br />

Kosovës, mirëpo e <strong>sjell</strong>im këtu<br />

meqë në trollin tone ai e filloi<br />

veprimtarinë e tij meshtarake,<br />

patriotike e letrare. Ishte një<br />

patriot dhe atdhetar i shquar<br />

e që njihet edhe si organizator<br />

i kryengritjeve të shumta<br />

kundër perandori<strong>së</strong> Osmane.<br />

Pjetër Budi me një rast gjatë<br />

vizitës <strong>së</strong> tij në Romë paraqiti<br />

projektin e tij për kryengritje<br />

madje edhe numëron njerëzit<br />

luftëtar të paepur për liri që<br />

disponon vendi i tij. Pra, ishte<br />

konkret dhe i vendosur kur<br />

mes tjerash thot:” Janë të<br />

bashkuar të gjithë Shqiptarët<br />

katolik e mysliman…”.<br />

Nga veprat e tij veçojmë;<br />

“Dottrina Christiana” libri i tij<br />

i parë i cili u botua në Romë<br />

vitin 1618, më vonë ky libër<br />

u ribotua disa here. Pastaj<br />

për<strong>së</strong>ri në Romë boton<br />

“Rituale Romanum”, lutjet<br />

janë në gjuhën latine mirëpo<br />

rubrikat dhe udhëzimet janë<br />

në gjuhën shqipe. Në këtë<br />

vepër gjindet edhe një poezi<br />

në gjuhën shqipe. Vepra e<br />

tretë e tij është; “Pasechyra<br />

e t’rrefyemit” (Pasqyra e të<br />

rrëfyemit), ky libër iu është<br />

dedikuar atyre që nuk njohin<br />

gjuhë tjera pos Shqipes.<br />

Edhe ky burrë patriot e<br />

<strong>55</strong><br />

atdhedashës sikur edhe<br />

shumë burra tjerë nuk u ndal <strong>së</strong><br />

kontribuari (pranë rreziqeve e<br />

vështirësirave të mëdha) për<br />

Fe e Atdhe, duke luftuar edhe<br />

kundër adeteve të të huajve<br />

e të kqijave që u mbollën në<br />

atdheun tonë nga ata. Pjetër<br />

Mazreku - ishte me prejardhje<br />

nga familja e <strong>madhe</strong>,<br />

patriotike e bujare prizrenase.<br />

Pra, ishte nga Prizreni i<br />

lashtë. Pjetër Mazreku ishte<br />

një pologlot i vërtet, njihte<br />

e fliste rrjedhshëm shumë<br />

gjuhë të huaja. Ishte vizionar,<br />

i shkathët, inteligjent dhe<br />

dinamik.<br />

vijon ne<strong>së</strong>r


gazeta<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

Kushtetuta dhe rezoluta e miratuar në Kuvend<br />

do të jenë pikënisja e Prishtinës zyrtare në<br />

bisedimet e ardhshme me Beogradin, ka<br />

deklaruar në një intervistë për Radion Evropa e<br />

Lirë, ministri i Jashtëm i Republikës <strong>së</strong> Kosovës,<br />

Enver Hoxhaj. Duke iu referuar bisedimeve për<br />

integrimin e veriut të Kosovës, Hoxhaj ka thënë<br />

se Kosova nuk do të pranojë asnjë zgjidhje që<br />

çon kah autonomia, statusi special, ndryshimi i<br />

kufijve apo shkëmbimi i territoreve.<br />

dita<br />

Ministri i Jashtëm i Kosovës, intervistë për “Radio Europën e Lirë”<br />

Ministër Hoxhaj, <strong>së</strong> shpejti<br />

pritet që të ni<strong>së</strong> edhe një proces<br />

negociatash apo dialogu<br />

ndërmjet Kosovës dhe Serbi<strong>së</strong>.<br />

A ka paraprakisht Prishtina<br />

zyrtare një platformë të qartë në<br />

prag të këtyre bisedimeve?<br />

Para pak ditësh në Bruksel, me<br />

nismën dhe ndërmjetësimin e<br />

baroneshës Ashton ndodhi një<br />

takim mes kryeministrit të Kosovës,<br />

zotit Thaçi dhe kryeministrit të<br />

Serbi<strong>së</strong> Daçiq. Ne e dimë që këtij<br />

takimi i ka parapri edhe një debat<br />

i gjerë në Kuvendin e Kosovës dhe<br />

miratimi i një rezolute. Dhe, kjo<br />

rezolutë në formë dhe substancë ia<br />

mundëson delegacionit të Kosovës<br />

që të vazhdojë një proces të tillë<br />

të normalizimit të relacioneve në<br />

mes të dyja vendeve. Për mendimin<br />

tonë, Kushtetuta e Kosovës, ligjet<br />

e Kosovës, rezoluta e miratuar<br />

në Kuvend si dhe dokumente<br />

strategjike që i kanë sektorët<br />

relevantë, qoftë ministritë,<br />

agjensionet apo zyrtar e ndryshme<br />

mund të jenë të bollshme dhe<br />

domosdoshme sa që Kosova<br />

mund të hyjë në një proces të<br />

normalizimit të relacioneve mes<br />

të dyja shteteve. Ne mendojmë<br />

se në një proces të tillë duhet të<br />

diskutohen çështjet e interesit<br />

bilateral ndër shtetëror. Ka disa<br />

çështje që janë të hapura. Mirëpo,<br />

të gjitha këto tema dhe çështje<br />

të hapura, pikënisja, korniza e<br />

vetme politike është Kushtetuta e<br />

Kosovës si dhe rezoluta e miratuar<br />

Hoxhaj: Normalizim me Serbinë,<br />

jo ndarje e status special për veriun<br />

në Kuvendin e Kosovës.<br />

Ndërkohë, cilat do të jenë ato<br />

parimet bazë që Prishtina do t’i<br />

ketë parasysh në prag të këtyre<br />

bisedimeve, që herë quhen “vija<br />

të kuqe”, apo vija që nuk mund<br />

të tejkalohen në këtë proces<br />

bisedimesh?<br />

Kosova që nga shkurti i vitit 2008<br />

është shtet i pavarur e sovran dhe<br />

sovraniteti i saj ndërkombëtar dhe<br />

integriteti i saj territorial janë njohur<br />

pothuajse nga gjysma e anëtarëve<br />

të Kombeve të Bashkuara.<br />

Ne mendojmë që çështjet e<br />

tilla si pavarësia, sovraniteti,<br />

subjektiviteti ndërkombëtar,<br />

rregullimi i brendshëm kushtetues<br />

duke ruajtur karakterin unitar<br />

të Kosovës që nënkupton një<br />

sistem unitar politik. Të gjitha këto<br />

tema janë të mbyllura njëherë e<br />

përgjithmonë. Mirëpo për ne është<br />

me rëndësi që në një proces të<br />

normalizimit të marrëdhënieve,<br />

premisa e parë të jetë shpërbërja<br />

dhe largimi i plotë i strukturave<br />

ilegale të siguri<strong>së</strong>, polici<strong>së</strong> dhe<br />

formacioneve paramilitare në<br />

veri të Kosovës deri te njohja e<br />

ndër<strong>sjell</strong>ë e cila duhet të jetë faza<br />

e fundit e normalizimit të plotët ë<br />

marrëdhënieve midis dy shteteve<br />

të pavarura e sovrane.<br />

Në analiza të ndryshme, por<br />

edhe në kërkesat e zyrtarëve<br />

ndërkombëtarë përmendet gjetja<br />

e një zgjidhjeje të pranueshme<br />

për veriun. A ofron Prishtina<br />

zyrtare në këtë rast një zgjidhje<br />

të tillë për këtë pje<strong>së</strong>?<br />

Qasja e jonë sa i takon riintegrimit<br />

të komunave veriore bazohet në<br />

Kushtetutën e Kosovës dhe Pakon<br />

e Ahtisarit. Prandaj, si Qeveri e<br />

Republikës <strong>së</strong> Kosovës ne synojmë<br />

që në veri ta jetësojmë Pakon e<br />

presidentit Ahtisari. Jemi kundër<br />

çdo platforme a mendimi që kësaj<br />

pjese të Kosovës t’i jepet ndonjë<br />

autonomi territoriale me që<br />

autonomia territoriale nuk do të<br />

ishte asgjë tjetër veçse një ndarje e<br />

brendshme.<br />

Ne e dimë që zgjidhje të tilla shtetet<br />

tjera në rajon i kanë bërë shtete të<br />

dështuara. Do të thotë, statusi<br />

special, autonomia territoriale,<br />

ndryshimi i kufijve apo shkëmbimi<br />

i territoreve, të gjitha këto janë<br />

njëherë e përgjithmonë tema të<br />

mbyllura për Kosovën.<br />

Pritet që këtë javë Prishtinën<br />

dhe Beogradin ta vizitojnë<br />

edhe Sekretarja <strong>Klinton</strong> dhe<br />

baronesha Ashton. Ju kanë<br />

dorëzuar parimet bazë të<br />

bisedimeve të ardhshme?<br />

Në takimin e fundit që ndodhi<br />

midis kryeministrit Thaçi dhe<br />

kryeministrit Daçiç, para se të<br />

ndodhte ky takim, ne kishim<br />

një takim shumë të gjatë<br />

me baroneshën Ashton dhe<br />

ajo na prezantoi një agjendë<br />

përmbajtjesore, kohore e tematike<br />

sa u takon çështjeve që duhet<br />

të diskutohen në mes të dyja<br />

shteteve. Përderisa unë nuk jam në<br />

gjendje që t’i ndaj të gjitha detajet e<br />

një agjende të tillë, mund të them<br />

që është përmendur në mënyrë<br />

specifike dhe çështja e parë që ka<br />

qenë ishte largimi i strukturave<br />

ilegale të siguri<strong>së</strong> dhe polici<strong>së</strong> nga<br />

veriu i Kosovës, deri tek integrimi<br />

i plotë i Kosovës në organizatat<br />

ndërkombëtare që nënkupton<br />

integrimin e shtetit të Kosovës në<br />

sistemin ndërkombëtar. Kuptohet<br />

që është përmendur edhe çështja<br />

e hapjes <strong>së</strong> zyrave ndërlidhëse<br />

në kryeqytetet e Kosovës dhe<br />

Pas më shumë se një jave, sa ka kaluar nga takimi i parë i kryeministrit të Kosovës<br />

dhe atij të Serbi<strong>së</strong> në Bruksel, „Koha Ditore“ ka arritur të mësojë edhe nga burimet<br />

ndërkombëtare se cilat kanë qenë saktësisht temat e diskutuara në atë takim dhe<br />

kah do të shkojnë përgatitjet për vazhdimin e dialogut. Deri tash vetë Thaçi dhe Daçiq<br />

për opinionin përkatës të tyre kanë dhënë versionin e vet për takimin, duke u dalluar<br />

diametralisht, ndërsa pala evropiane ka folur vetëm në mënyrë të përgjithshme,<br />

duke konfirmuar se takimi është zhvilluar dhe duke nënvizuar rëndësinë që<br />

ka dialogu për të ardhmen evropiane „si të Serbi<strong>së</strong>, ashtu edhe të Kosovës“.<br />

Javën e shkuar një zyrtar i afërt me përfaqësuesen e lartë të BE-<strong>së</strong> për Politikë<br />

të Jashtme dhe Siguri, Catherine Ashton, (emri i njohur për redaksinë) ka<br />

njoftuar shtetet anëtare të BE-<strong>së</strong> në Komitetin për politikë dhe të siguri<strong>së</strong> PSC<br />

lidhur me takimin e zhvilluar më 19 tetor. “Koha Ditore“ ka mësuar nga burimet<br />

diplomatike në Bruksel se çfarë ka raportuar zyrtari nga Shërbimi i veprimit<br />

Serbi<strong>së</strong>. Mendoj që një agjendë e<br />

tillë është në favor të normalizimit<br />

të marrëdhënieve midis dyja<br />

vendeve, por ka edhe tema tjera<br />

të cilat do të duhet të diskutohen<br />

në një proces të normalizimit të<br />

këtyre relacioneve. Mund të them<br />

që vizita e sekretares <strong>së</strong> Shtetit<br />

Hilari <strong>Klinton</strong> do të jetë mbështetje<br />

e <strong>madhe</strong> dhe vendimtare<br />

për Kosovën në një proces të<br />

rëndësishëm të normalizimit të<br />

relacioneve me Serbinë. Ne me<br />

çdo dëshirë, çdo propozim që<br />

vjen nga sekretarja e Shtetit që<br />

është një mbështetëse e <strong>madhe</strong><br />

e pavarësi<strong>së</strong> dhe sovranitetit të<br />

Kosoëvs dhe përfaqësuese e një<br />

shteti me të cilin ne kemi relacione<br />

të veçanta, kuptohet që propozime<br />

e tilla do t’i marrim në konsideratë.<br />

Dhe, fare në fund ministër,<br />

nëse në këtë agjendë parashihet<br />

hapja e zyrave ndërlidhëse në<br />

Prishtinë dhe Beograd. Është e<br />

gatshme Qeveria e Kosovës ta<br />

hapë zyrën e saj në Beograd?<br />

Unë e përmenda atë se çfarë është<br />

bërë publike kohëve të fundit. Ky<br />

është një proces i normalizimit<br />

të marrëdhënieve midis dyja<br />

9<br />

shteteve dhe normalizimi pa<br />

dyshim që duhet të ndodhë në nivel<br />

të barabartë dhe bilateral. Është<br />

esenciale për Serbinë që të fillojë<br />

ta pranojë realitetin e Kosovës<br />

<strong>së</strong> pavarur. Mendoj që pranimi i<br />

marrëveshjes për menaxhim të<br />

integruar të kufirit, që nuk ka qenë<br />

asgjë tjetër veç pranim i kufirit midis<br />

të dyja shteteve, pastaj pranimi i<br />

marrëveshjes për përfaqësim dhe<br />

anëtarësim në organizatat rajonale<br />

e cila ia mundësoi Kosovës të merr<br />

pje<strong>së</strong> në të gjitha forumet rajonale,<br />

të gjitha këto pra flasin për atë se<br />

Serbia e ka pranuar realitetin e<br />

Kosovës si shtet i pavarur dhe si<br />

vend fqinj i saj. Faza e normalizimit<br />

të relacioneve që filloi para disa ditësh<br />

nënkupton se si këto relacione të kenë<br />

edhe më shumë karakter bilateral, se<br />

si të zgjidhen disa çështje të cilat mund<br />

të jenë penge<strong>së</strong> për të dyja vendet<br />

dhe se si mund të ketë institucione të<br />

cilat mund ta lehtësojnë komunikimin<br />

në mes të Prishtinës zyrtare dhe<br />

Beogradit zyrtar.t<br />

Thaçi dhe Daçiçi kanë biseduar<br />

për hapjen e “zyrave ndërlidhëse”?!<br />

të jashtëm dhe sipas kësaj shihet se në fakt që në takimin e parë Thaçi-Daçiq<br />

është folur konkretisht për disa pika, ndonëse kjo ka qenë në mënyrë joformale.<br />

Sipas burimeve diplomatike, veriu gjithsesi është dhe do të jetë temë e dialogut<br />

dhe madje njëra ndër temat kryesore. Ndër pikat e para që pritet të diskutohet<br />

në dialog është veriu. BE-ja në platformën e saj do të kërkojë nga Serbia që të<br />

ndërpre<strong>së</strong> ushtrimin e funksioneve shtetërore në territorin e Kosovës. Por nga<br />

Kosova kërkohet që të pranojë se „veriu është ndryshe“. Tema tjetër e takimit<br />

të parë do të jetë hapja e zyrës ndërlidhëse të Kosovës në Beograd dhe të asaj<br />

të Serbi<strong>së</strong> në Prishtinë. Pikërisht këtë diplomatët e shohin si rrugën më të mirë<br />

për të dëshmuar „përparim të dukshëm drejt normalizimit të raporteve me<br />

Kosovën“, që për Beogradin është njëri ndër kushtet kryesore për të marrë<br />

datën e nisjes <strong>së</strong> negociatave për anëtarësim në BE.


dita<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

10 @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Sequi: Paketa e energji<strong>së</strong>, një hap përpara për Shqipërinë<br />

Ambasadori i Bashkimit Evropian, në Tiranë: Rregulloret dhe direktivat e reja janë ndërtuar mbi ato të kaluarat dhe duke<br />

ndjekur mësimet e nxjerra nga eksperiencat e shteteve anëtare të BE-<strong>së</strong>”<br />

Ambasadori i Bashkimit Evropian,<br />

në Tiranë, Ettore Sequi, tha dje<br />

se, “paketa e tretë e energji<strong>së</strong> është<br />

një hap përpara për Shqipërinë.<br />

Rregulloret dhe direktivat e reja janë<br />

ndërtuar mbi ato të kaluarat dhe<br />

duke ndjekur mësimet e nxjerra nga<br />

eksperiencat e shteteve anëtare të<br />

BE-<strong>së</strong>”. Në Konferencën për Paketën<br />

e 3-të Energji<strong>së</strong> “Tregu dhe infrastruktura<br />

energjetike drejt integrimit”<br />

, ambasadori i BE-<strong>së</strong>, theksoi se,<br />

“të gjitha këto rregulla janë të rëndësishëm<br />

për të mbrojtur interesin e<br />

biznesit dhe të konsumatorëve”. “Në<br />

punën që na pret rregullatorët kombëtarë<br />

të energji<strong>së</strong> kanë për të luajtur<br />

Vendi duhet të ndërtojë se ka potencial për të ndërtuar rreth 443 HEC<br />

<strong>Berisha</strong>: Investimet e viteve të fundit,<br />

në energjetikë tejkalojnë 2 miliard euro<br />

Kryeministri: Ne qëndrojmë të vendosur që të adaptojmë çdo rregull në mënyrë që tregu i energji<strong>së</strong> në Shqipëri<br />

të krijojë kushtet më të qëndrueshme të një konkurrence të ndershme<br />

Kryeministri <strong>Berisha</strong> përshëndeti dje konferencën me temë “Tregu dhe Infrastruktura Energjetike drejt Integrimit: Paketa e 3-të e BE-<strong>së</strong> për energjinë - Implikimet për zhvillimin e sektorit<br />

të Energji<strong>së</strong> në Shqipëri”, të organizuar<br />

nga Enti Rregullator i Energji<strong>së</strong>,<br />

në bashkëpunim me Ministrinë<br />

e Ekonomi<strong>së</strong>, Tregti<strong>së</strong> dhe Energjetikës<br />

dhe AIDA, me mbështetjen financiare<br />

të ambasadës norvegjeze,<br />

në Prishtinë. Në këtë event merrnin<br />

pje<strong>së</strong> Zëvendës/kryeministri dhe<br />

Ministri i Ekonomi<strong>së</strong>, Tregti<strong>së</strong> dhe<br />

Energjetikes, zoti Edmond Haxhinasto,<br />

ambasadori i BE në vendin<br />

tonë Ettore Sequi, ambasadori i<br />

Mbretëri<strong>së</strong> <strong>së</strong> Norvegji<strong>së</strong> në Prishtinë,<br />

Braathu, drejtues të enteve<br />

energjetike të vendit, si dhe përfaqësues<br />

dhe investitorë të sektorit<br />

energjetik. Kryeministri falënderoi<br />

organizatorët e kësaj konference të<br />

rëndësishme, dedikuar njërës prej<br />

çështjeve më themelore të tregut të<br />

energji<strong>së</strong>, liberalizimit dhe rregullimit<br />

të mëtejshëm të tij si dhe përshtatjes<br />

<strong>së</strong> tregut shqiptar me direktivat<br />

e fundit, paketën 3 të tregut më<br />

të madh energjetik të botës që është<br />

tregu evropian. Duke theksuar se<br />

për qeverinë dhe maxhorancën, energjia<br />

mbetet përparësia më madhore,<br />

Kryeministri vuri në dukje se<br />

investimet e viteve të fundit, në të<br />

gjitha fushat e këtij sektori i tejkalojnë<br />

2 miliard euro. “Shqipëria ka një<br />

projekt të shndërrohet në një superfuqi<br />

të vogël energjetike rajonale. Në<br />

përputhje me këtë projekt në këtë<br />

vend zhvillohet një nga garat më të<br />

ethshme në fushën e energji<strong>së</strong> <strong>së</strong> rinovueshme<br />

të ndërtimit të HEC-ve.<br />

Vendi duhet të ndërtojë se ka potencial<br />

për të ndërtuar rreth 443 HEC.”<br />

u shpreh kryeministri. Kryeministri<br />

tha se në interesin më madhor të tregut<br />

energjetik, Shqipëria ndjek dhe<br />

do të ndjekë me vendosmëri rrugën<br />

e diversifikimit të këtij tregu, që do<br />

të thotë përdorimin e burimeve të<br />

tjera të mëdha për gjenerimin e energji<strong>së</strong><br />

elektrike. Duke iu referuar<br />

investimit më të fundit në pusin e<br />

Shpiragut 2, Kryeministri theksoi se<br />

vendi ka potenciale të pafundme dhe<br />

një perspektivë të <strong>madhe</strong> energjetike,<br />

e cila është e domosdoshme<br />

të vendoset në baza më liberale të<br />

një rol shumë të rëndësishëm. Ata<br />

do të mbikëqyrin të dy operatorët<br />

e rrjetit , pra si operatorët e rrjetit<br />

edhe furnizuesit e energji<strong>së</strong> dhe kanë<br />

kompetenca të sigurohen që rregullat<br />

e tregut të zbatohen në përfitim<br />

të konsumatorëve”, tha Sequi. Sipas<br />

tij, është thelbësore që rregullatorët<br />

të përdorin në mënyrë efikase kompetencat<br />

e reja të quajtura paketa e<br />

tretë dhe është e rëndësishme, që ata<br />

ta bëjnë këtë në mënyrë krejtësisht<br />

të pavarur. “Komiteti i energji<strong>së</strong><br />

është angazhuar të zbatojë shumicën<br />

e rregullave deri në fillim të janarit<br />

të vitit 2015. Në BE të gjithë 27 krerët<br />

e shteteve kanë konfirmuar vi-<br />

tin e kaluar se Europa ka nevojë për<br />

një treg të brendshëm të energji<strong>së</strong><br />

dhe ata u angazhuan, që ta përfundojnë<br />

atë deri në fund të vitit 2014”,<br />

tha Sequi. Kreu i BE-<strong>së</strong> në Tiranë,<br />

u shpreh se, “Shqipëria si anëtare e<br />

Komitetit të Energji<strong>së</strong>, por gjithashtu<br />

edhe si partnere e BE-<strong>së</strong> nuk<br />

duhet të mbetet pas në këtë drejtim<br />

. Tregu juaj i energji<strong>së</strong> dhe qytetarët<br />

tuaj do të mund të përfitojnë nga implementimi<br />

i shpejtë ose para afatit<br />

i rregullave që kanë të bëjnë me pavarësinë<br />

dhe kompetencat e rregullatorëve<br />

kombëtarë apo me rregullat<br />

që kanë të bëjnë me funksionimin<br />

e tregjeve me pakicë”. Shqipëria,<br />

vijoi Sequi, e ka ndjekur nga afër<br />

Bashkimin Europian që nga fillimi<br />

tij nëpërmjet procesit të stabilizim<br />

asociimit, veçanërisht si nënshkrues<br />

në vitin 2002 -2003 të dy memorandumeve<br />

të mirëkuptimit. “Në<br />

atë kohë Shqipëria i është referuar<br />

elementëve kryesorë të rregullave<br />

të tregjeve të brendshme të BE-<strong>së</strong><br />

për energjinë. Dëshira e Shqipëri<strong>së</strong><br />

për t’iu afruar tregut të brendshëm<br />

të BE-<strong>së</strong> u konfirmua në 2006, kur<br />

u bë pje<strong>së</strong> e Komitetit të energji<strong>së</strong><br />

dhe u angazhua formalisht për të<br />

implementuar direktivat e rregulloret<br />

e ashtuquajtura paketë e dytë”,<br />

tha Sequi. Ambasadori Sequi tha se,<br />

Kryeministri tha se në interesin më madhor të tregut energjetik, Shqipëria ndjek<br />

dhe do të ndjekë me vendosmëri rrugën e diversifikimit të këtij tregu, që do të<br />

thotë përdorimin e burimeve të tjera të mëdha për gjenerimin e energji<strong>së</strong> elektrik<br />

një tregu të decentralizuar dhe të<br />

rregulluar. “Paketa 3 e BE synon <strong>së</strong><br />

pari garantimin e një konkurrence<br />

të ndershme si kushti më themelor<br />

për lirinë e këtij tregu, por mbrojtja<br />

e konsumatorit është dhe duhet të<br />

mbetet një qëllim tjetër madhor i<br />

kësaj pakete dhe i këtyre qëndrimeve,<br />

u shpreh kryeministri, i cili<br />

vijoi se “Mbrojtja më e mirë afatgjatë<br />

e konsumatorit është liberalizimi<br />

maksimal i tregut dhe ndezja e<br />

konkurrencës <strong>së</strong> lirë.” Kryeministri<br />

u shpreh se qeveria do të qëndrojë<br />

e vendosur që të adaptojë çdo rregull<br />

në mënyrë që tregu i energji<strong>së</strong><br />

në Shqipëri të krijojë kushtet më të<br />

qëndrueshme të një konkurrencë<br />

të ndershme, për të qenë një segment<br />

i tregut evropian dhe ndofta<br />

segmenti më i hapur i tij. Në fjalën<br />

e tij kryeministri <strong>Berisha</strong> tha se: -<br />

“Së pari unë dëshiroj të falënderoj<br />

përzemërsisht Entin Rregullator<br />

të vendit, Ministrinë e Ekonomi<strong>së</strong>,<br />

ambasadën e Norvegji<strong>së</strong> dhe të<br />

gjithë ata që sponsorizuan dhe organizuan<br />

këtë konferencë për një<br />

nga çështjet më themelore të tregut<br />

në tërësi dhe të tregut të energji<strong>së</strong><br />

në veçanti, siç është liberalizimi i<br />

mëtejshëm i tij, rregullimi i mëte-<br />

jshëm i tij dhe përshtatje e tregut<br />

shqiptar me direktivat e fundit, paketën<br />

3 të tregut më të madh energjetik<br />

të botës që është tregu evropian.<br />

Për më shumë se 330 janë<br />

firmosur kontrata koncesionare me<br />

kompani nga mbarë bota. Vitin e<br />

ardhshëm në Shqipëri fillon ndërtimi<br />

i Hec-ve të Kaskadës <strong>së</strong> Devollit,<br />

ndofta investimi më i madh<br />

aktual në Evropë, prej 1 miliard<br />

euro. Këtë vit përfundon investimi<br />

dhe ndërtimi përfundimtar i HEc<br />

të Ashtës, i cili përbën veprën më<br />

të rëndësishme me turbina matrix<br />

që ekziston në ndonjë vend tjetër,<br />

<strong>55</strong><br />

“rolet e kompetencat e autoriteteve<br />

rregullatore kombëtare janë theksuar,<br />

janë vendosur rregulla më<br />

strikte dhe standarde detyruese për<br />

sa i përket palëve të treta në ambientet<br />

ku ruhen rezervat e gazit”. “Pra<br />

dispozita për funksionimin e tregut<br />

është përmirësuar, bashkëpunimi<br />

mes rregullatorëve të BE-<strong>së</strong> dhe operatorëve<br />

të sistemit të transmetimit<br />

në BE është institucionalizuar më<br />

tepër nëpërmjet krijimit të agjencive<br />

të rregullatorëve të quajtura ASOS<br />

dhe rrjetit evropian të operatorëve të<br />

sistemit të transmetimit”, përfundoi<br />

Sequi.<br />

investim prej 200 milion euro.<br />

Kaskada të tjera në mbarë vendin<br />

janë në studim, janë në ndërtim e<br />

sipër. Shqipëria do të jetë brenda<br />

viteve që vijnë prodhues kryesor i<br />

energji<strong>së</strong> <strong>së</strong> rinovueshme dhe eksportues<br />

të saj”.<br />

Në vijim të fjalës <strong>së</strong> tij kryeministri<br />

<strong>Berisha</strong> shtoi se: - “Por, siç<br />

është në interesin më madhor të<br />

tregut energjetik, Shqipëria ndjek<br />

dhe do të ndjekë me vendosmëri<br />

rrugën e diversifikimit të këtij<br />

tregu. Diversifikimi i këtij tregu<br />

nënkupton përdorimin e burimeve<br />

të tjera të mëdha për gjenerimin e<br />

energji<strong>së</strong> elektrike. Gjithnjë e më<br />

shumë po konkretizohet projekti<br />

i gaz<strong>sjell</strong>ësit Adriatik. Ne jemi të<br />

vendosur të shfrytëzojmë kontributin<br />

tonë për ndërtimin e termocentraleve<br />

të mëdha të cilat do<br />

të gjenerojnë energji jo vetëm për<br />

vendin, por edhe për rajonin.<br />

Shqipëria është një vend nafte<br />

dhe gaze dhe një vend me rezerva<br />

të konsiderueshme. Këtë fundjavë<br />

unë isha në Shpirag dhe atje,<br />

Petromanas dhe Shell po realizojnë<br />

një nga shpimet më të thella në<br />

Evropë, por një shpim me shumë<br />

optimizëm, një shpim në një fushë<br />

e cila premtonte nga 50 në 150<br />

milion fuçi rezerve nafte. Dhe kjo<br />

është vetëm njëra fushë. Përveç<br />

zonës <strong>së</strong> Fierit, Vlorës dhe Beratit,<br />

Shqipëria është e tëra për tu eksploruar.<br />

Të dhëna të shumta janë<br />

jashtëzakonisht premtuese për<br />

naftë të lehtë, gaz në sasi të mëdha.<br />

I theksova këto momente për<br />

perspektivën e <strong>madhe</strong> energjetike<br />

që ka Shqipëria. Është jetike që<br />

kjo perspektivë, që ky potencial të<br />

vendoset në baza më liberale të një<br />

tregu sigurisht të decentralizuar, të<br />

një tregu të rregulluar. Paketa 3 e<br />

BE synon <strong>së</strong> pari garantimin e një<br />

konkurrence të ndershme si kushti<br />

më themelor për lirinë e këtij<br />

tregu, por mbrojtja e konsumatorit<br />

është dhe duhet të mbetet një<br />

qëllim tjetër madhor i kësaj pakete


gazeta<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

dita<br />

Vitin e ardhshëm pritet të ni<strong>së</strong> ndërtimi i hidrocentraleve<br />

të kaskadës <strong>së</strong> Devollit me investim 1 miliardë euro<br />

Zv/kryeministri dhe kreu i<br />

METE, Haxhinasto: Zhvillimi<br />

energjetik, sipas direktivës <strong>së</strong> BE<br />

Gjatë punimeve të konferencës ndërkombëtare<br />

“Tregu dhe Infrastruktura<br />

Energjetike<br />

drejt Integrimit”<br />

Zëvendëskryeministri dhe<br />

ministër i Ekonomi<strong>së</strong>, Edmond Haxhinasto<br />

e konsideroi zhvillimin e<br />

sektorit energjetik në Shqipëri, pje<strong>së</strong><br />

të objektivave që ka qeveria për integrimin<br />

e prioriteteve për vitet 2013-<br />

2020. I pranishëm në konferencën<br />

ndërkombëtare “Tregu dhe Infrastruktura<br />

Energjetike drejt Integrimit”,<br />

Haxhinasto çmoi se gjithë zhvillimi<br />

ekonomik i vendit ka në themel, energjinë,<br />

për të cilën ministria e Ekonomi<strong>së</strong><br />

ka përgatitur strategjinë kombëtare<br />

2013-2020 të energji<strong>së</strong>, në përputhje<br />

me strategjitë rajonale dhe të<br />

BE-<strong>së</strong>. “Sekretariati i Energji<strong>së</strong> në BE<br />

e miratoi para pak ditësh në Budva”,<br />

tha Haxhinasto. Objektivat kryesore<br />

të strategji<strong>së</strong> janë: liberalizimi i tregut,<br />

nxitja e investimeve, diversifikimi i<br />

burimeve të ndryshme energjetike që<br />

ka Shqipëria, përdorimi me eficencë<br />

i energji<strong>së</strong>, mbrojtja e mjedisit, përdorimi<br />

i një sistemi fiskal sa më nxitës,<br />

vendosja e tarifave reale në mbrojtje të<br />

konsumatorit, etj. Ministri Haxhinasto<br />

premtoi përmirësim të kuadrit ligjor<br />

dhe Rregullator të tregut të energji<strong>së</strong><br />

sipas Direktivave të BE-<strong>së</strong>. “Sfida<br />

jonë është orientimi i drejtë i zhvillimit<br />

energjetik në përputhje me nismën e<br />

BE “20:20:20”, tha Haxhinasto. Sipas<br />

tij, “objektivat e Komitetit Europian<br />

të Energji<strong>së</strong> parashikojnë rritjen me<br />

38% të burimeve me energji të rinovueshme<br />

deri në vitin 2020, rritjen e<br />

eficençës me 9% deri në 2018 dhe uljen<br />

me 20% të emetimeve të gazit CO<br />

2”. Haxhinasto vuri theksin për angazhimi<br />

më të madh të sektorit privat<br />

tek energjitë e rinovueshme, nevojën<br />

e investimeve afatgjata tek ky grup.<br />

“Ne synojmë një furnizim me energji<br />

më të lirë, të vazhdueshme, cilësore,<br />

të nevojshme për mbështetjen e zhvillimit<br />

ekonomik të vendit”, tha Haxhinasto<br />

si dhe burim i mundshëm<br />

për eksporte të mëdha, rritjen e të<br />

ardhurave dhe mirëqenien e popullit<br />

përmes nxitjes <strong>së</strong> punësimit. “Këto<br />

vite ka zhvillime të mëdha në këtë sektor<br />

në prodhimin e energji<strong>së</strong>, ndërtimin<br />

e linjave, zhvillimin e atyre të<br />

iterkonjeksioneve”, evidentoi disa prej<br />

arritjeve në sektorin e energji<strong>së</strong> ministri<br />

Haxhinasto, duke cilësuar HECin<br />

e ri të Ashtës, ndërtimin e atyre<br />

dhe i këtyre qëndrimeve. Mbrojtja<br />

më e mirë afatgjatë e konsumatorit<br />

është liberalizimi maksimal i tregut<br />

dhe ndezja e konkurrencës<br />

<strong>së</strong> lirë”. “Ne qëndrojmë të vendosur<br />

që të adaptojmë çdo rregull<br />

në mënyrë që tregu i energji<strong>së</strong> në<br />

Shqipëri të krijojë kushtet më të<br />

qëndrueshme të një konkurrencë<br />

të ndershme, në mënyrë që tregu i<br />

vendorë, të cilët sot gjenerojnë 1400<br />

megavat energji elektrike. Ndërsa<br />

theksoi fillimin <strong>së</strong> afërmi të ndërtimit<br />

të projekteve të Osumit, Skavicës, etj,<br />

ministri i METE-s vuri në dukje rolin<br />

e madh të investimeve private për zhvilllimin<br />

e projekteve të tjerë, sikurse<br />

linjat 400 Kv të interkonjeksionit me<br />

Kosovën dhe Italinë. Ministri i Ekonomi<strong>së</strong><br />

e vlerësoi me optimizëm situatën<br />

për prerspektivën që ka Shqipëria për<br />

zhvillimin e burimeve të tjera energjetike<br />

me gazin dhe linjat e tij. “TAP dhe<br />

lidhjet me rrjetet rajonale të gazit janë<br />

objektiva madhore”, tha ai. Investimet<br />

afatgjata të burimeve energjetike<br />

janë të domosdoshme, tha ministri<br />

i Ekonomi<strong>së</strong> ndërsa u angazhua për<br />

rritje të mëtejshme të performancës të<br />

energji<strong>së</strong> në Shqipëri të jetë një segment<br />

i tregut evropian dhe ndofta<br />

segmenti më i hapur i tij. Ne po punojmë<br />

shumë për të krijuar lidhje<br />

me të gjitha vendet përreth. Kemi<br />

vendosur lidhjet me Malin e Zi,<br />

do vendosim me Kosovën, Maqedoninë<br />

dhe do të ridimensionohen<br />

lidhjet me Italinë. Ky vend i cili<br />

është një gllabërues i uritur i tregut<br />

sektorit edhe në dhënien e shërbimeve<br />

për bizneset private vendase dhe të<br />

huaja. Shqipëria konsiderohet që vitet<br />

e ardhshme të jetë vendi kryesor për<br />

prodhimin e energji<strong>së</strong> <strong>së</strong> rinovueshme<br />

dhe eksportues i saj. Në vitet e fundit<br />

investimet në sektorin energjetik janë<br />

mbi 2 miliardë euro. Nga 443 hidrocentrale<br />

të projektuar, për më se 330<br />

prej tyre janë firmosur kontrata koncensionare.<br />

Vitin e ardhshëm pritet<br />

të ni<strong>së</strong> ndërtimi i hidrocentraleve të<br />

kaskadës <strong>së</strong> Devollit me investim 1 miliardë<br />

euro. Shqipëria është gjithashtu<br />

në pritje të konkretizimit të gaz<strong>sjell</strong>ësit<br />

TAP, prej nga pritet që në vendin tonë<br />

të ndërtohen disa termocentrale për<br />

prodhimin e energji<strong>së</strong> për vendin dhe<br />

eksport në rajon.<br />

përbën avantazhin më të madh për<br />

tregun shqiptar të energji<strong>së</strong>. Ndaj<br />

dhe qeveria do të konsiderojë partneritetin<br />

publik, privat të linjave të<br />

reja të transmetimit dhe të lidhjeve<br />

me Italinë njërin prej vend4eve më<br />

të zhvilluara të botës dhe njërin<br />

nga vendet me import energjie të<br />

konsiderueshëm. Në të gjitha këto<br />

përpjekje kemi pasur një ndihmë<br />

11<br />

Kukës, ndërtimi i hidrocentraleve të vegjël me interes për komunitetin dhe vet biznesin.<br />

Rrënojat e qytetit të vjetër zhyten nën ujërat e liqenit te Fierzës<br />

Reshjet rrisin nivelet e liqeneve<br />

në HEC-et në kaskadën e Drinit<br />

Burime zyrtare të KESH-it thanë dje se niveli i ujit në HEC-in<br />

kryesor të Fierzës ka arritur në 259,81 metra, nga 254 metra që<br />

ishte 4 ditë para nisjes <strong>së</strong> reshjeve dhe prurjet 650 m3/sek<br />

Reshjet e dy ditëve të fundit po ndikojnë pozitivisht në rritjen e<br />

niveleve të ujit në liqenet e kaskadës <strong>së</strong> hidrocentraleve mbi lumin Drin.<br />

Burime zyrtare të KESH-it thanë dje se niveli i ujit në HEC-in kryesor të<br />

Fierzës ka arritur në 259,81 metra, nga 254 metra që ishte 4 ditë para<br />

nisjes <strong>së</strong> reshjeve dhe prurjet 650 m3/sek. Në HEC-in e Komanit niveli i<br />

ujit në liqen ka arritur 174.36 metra dhe prurjet anësore të përrenjve 500<br />

m3/sek. Në HEC-in e Vaut të Dejës niveli i ujit arriti sot në 74.74 metra dhe<br />

prurjet 150 m3/sek. Prurjet anësore të ujërave në këto liqene vlerësohen<br />

të jenë në nivel të kënaqshëm. Prej dy javësh prodhimi i energji<strong>së</strong> në<br />

liqenin e Fierzës është mbajtur në vlera minimale për të ruajtur nivelin<br />

e ujit, i cili u ul ndjeshëm duke arritur 254 metra, që është poshtë nivelit<br />

të tij mesatar. Ulje të ndjeshme të nivelit të liqeneve ndodhi dhe në<br />

HEC-et e Komanit dhe Vaut të Dejës, që arritën nivele mjaft të ulta prej<br />

171.2 metra dhe 73.51 metra. Hidrocentrali i “Urës <strong>së</strong> Lapajve” në zonën e<br />

Bushtricës ka nisur prodhimin e energji<strong>së</strong> elektrike dhe shpërndarjen e<br />

saj përmes sistemit energjetik kombëtar. Testet e prodhimit kanë dalë<br />

tërësisht sipas parametrave të projektuara. Inxhinieri i këtij hidrocentrali,<br />

Vladimir Spahiu, thotë se, për ndërtimin e tij është përdorur fjala e fundit<br />

e teknologji<strong>së</strong> dhe parametrat e tij janë evropiane. “Hidrocentrali është<br />

me një teknologji shumë të përparuar dhe është një nga më modernet që<br />

aplikohet sot në të gjithë Evropën. Pajisjet e hidrocentralit si, turbinat e<br />

gjeneratorët, janë prodhim të firmës austriake “Keslef” dhe deri tani nuk<br />

kane krijuar asnjë lloj defekti që kur janë kryer provat e para të punës në<br />

muajin qershor”, thotë ai. Kapaciteti i tij është 15 megavat, ndërsa investimi<br />

kap vlerën e 11 milion euro. Afro 80 për qind të aksioneve i ka një firme<br />

italiane, ndërsa 20 për qind firma vendase “Gjoka”. Koncesioni i këtij hidrocentrali<br />

ka një kohëzgjatje prej 35 vjetësh. Kostoja e ndërtimit është më<br />

pak se një milion dollarë për megavat, kosto kjo sa gjysma e mesatares<br />

evropiane në procesin e ndërtimit të hidrocentraleve. Hidrocentrali ka 2<br />

turbina, ndërsa kanali i deviacionit është 2,7 kilometra i gjatë. Prurjet e ujit<br />

arrijnë deri në 6 metër kub në sekondë, ndërsa pjerrësia e kanalit është 20<br />

për qind dhe lartësia e rënies <strong>së</strong> ujit 260 metër. Përfundimi i këtij hidrocentrali<br />

pritet të ndiqet edhe nga 7 hidrocentrale të vegjël në kaskadën<br />

e lumit Bushtricë. Kapaciteti i këtyre hidrocentraleve arrin në rreth 50<br />

megavat. Po ashtu, po ndërtohen edhe hidrocentrale të tjerë të vegjël,<br />

veçanërisht në Grykën e Vanave, që ndan dy nga malet më të larta të vendit<br />

tonë, Gjallicën dhe Koretnikun. Reshjet e shiut të ditëve të fundit kanë<br />

rritur ndjeshëm prurjet më liqenin e Fierzës. Kjo ka bere qe te rritet me<br />

shpejtësi niveli i ujrave të liqenit, duke <strong>sjell</strong>ë zhytjen nën ujë të rrënojave<br />

të Kukësit të vjetër që kishin dalë mbi sipërfaqe rreth 3 javë më parë.<br />

“Prurjet e ujit kanë arritur në mbi 300 metër kub në sekondë, ndërsa niveli<br />

i liqenit po arrin në mbi 261 metra mbi nivelin e detit”, pohojnë burime nga<br />

salla e komandës e hidrocentralit të Fierzës. Reshjet e shiut të ditëve të<br />

fundit kane përmirësuar situatën edhe për dy hidrocentralet e tjerë të<br />

kaskadës <strong>së</strong> Drinit, të Komanit dhe të Vaut të Dejës, për të cilat liqeni i Fierzës<br />

shërben si rregullator. Liqeni i Fierzës ka një gjatësi prej 70 kilometrash<br />

dhe shtrihet përgjatë brigjeve të lumenjve Drini i Bardhë, Drini i Zi<br />

dhe të Drinit të bashkuar me një sipërfaqe prej 7 mijë ha. Kapaciteti maksimal<br />

ujëmbajtës i liqenit arrin në rreth 3,2 miliard metër kub ujë në nivelin<br />

e 296 metër mbi nivelin e detit, që është niveli maksimal i liqenit të Fierzës.<br />

Ndërsa 1,2 miliard metër kub ujë të liqenit janë të pashfrytëzueshme<br />

për prodhim energjie, pasi gjenden nën të ashtuquajturën pikë e vdekjes<br />

që ndodhet në nivelin e 242 metrave mbi nivelin e detit. Hidrocentrali i Fierzës<br />

prodhon rreth 1,8 miliard kilovat/orë energji elektrike në vit, ndërsa<br />

e gjithë kostoja e ndërtimit të tij është shlyer në 3 vitet e para të punës<br />

<strong>së</strong> tij. Ndërkohë, rënia e nivelit të ujrave të liqenit ka ndodhur shpesh,<br />

ndërsa për herë të parë rrënojat e qytetit të vjetër të Kukësit dolën mbi<br />

sipërfaqe në vitin 1995. Pas këtij viti këto rrënoja kanë dalë shpesh mbi<br />

sipërfaqe për një periudhë deri një mujore. Ndërsa vitin e kaluar për herë<br />

të parë rrënojat e qytetit dolën mbi sipërfaqe më 26 nëntor, ndërsa këtë<br />

vit rrënojat ni<strong>së</strong>n të dalin mbi sipërfaqe që me 2 tetor duke u rizhytur nën<br />

ujë <strong>së</strong>rish gjatë ditës <strong>së</strong> sotme.<br />

të çmuar të institucioneve publike<br />

financiare, të Gjermani<strong>së</strong>, të Norvegji<strong>së</strong>,<br />

të Zvicrës dhe vendeve të<br />

tjera mike. Ne kemi pasur një<br />

ndihmë të çmuar të institucioneve<br />

financiare ndërkombëtare<br />

siç është Banka Evropiane për<br />

Rindërtim dhe Zhvillim, Korporata<br />

financiare ndërkombëtare,<br />

Banka Islamike e zhvillimit dhe<br />

një <strong>së</strong>rë institucionesh të tjera<br />

të cilat unë dua ti falënderoj<br />

me shumë përzemërsi. Dua të<br />

falenderoj Komisionin Evropian<br />

për të gjithë mbështetjen që i jep<br />

përpjekjeve të Shqipëri<strong>së</strong> për të<br />

realizuar vizionin e saj ambicioz,<br />

në fushën e energji<strong>së</strong> dhe në fusha<br />

të tjera” – përfundoi fjalën e tij kryeministri<br />

<strong>Berisha</strong>.


C M y K<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

12 @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

<strong>55</strong>


gazeta<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

C M y K<br />

13


E martë, 30 tetor 2012<br />

14 @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Pranimet në universitete, formulari nga 31 tetori<br />

Rektori i universitetit të Elbasanit Varoshi: Notat e studentëve online brenda një dite do të marrin rezultatin<br />

Konsumi i alkoolit, kërkohet<br />

amendimi i ligjit për mbrojtjen e të miturve<br />

Konsumi prezente tek moshat feminore. Dukuria e konsumit të alkoolit tek fëmijët duke nisur nga 11-12 vjeç, është prezente në vend<br />

Specialistë të shëndetësi<strong>së</strong> kanë<br />

kërkuar amendimin e ligjit për mbrojtjen<br />

e të miturve nga alkooli, ndërkohë<br />

që, sipas tyre, ka ardhur koha<br />

për kufizimin e konsumit të pijeve<br />

alkoolike edhe tek të rriturit. Në një<br />

seancë dëgjimore, lidhur me problematikat<br />

e përdorimit të alkoolit<br />

nga të miturit, Komisioni Parlamentar<br />

i Shëndetësi<strong>së</strong> dhe Çështjeve<br />

Sociale u njoh me situatën aktuale<br />

të konsumit të alkoolit, si dhe shprehu<br />

mbështetjen për amendimin e<br />

ligjit. “Alkoolizmi është një problem<br />

shqetësues mbarëbotëror. Sipas Organizatës<br />

Botërore të Shëndetësi<strong>së</strong>,<br />

konsumi i alkoolit është jashtëzakonisht<br />

i lartë, në ma<strong>së</strong>n rreth 70%<br />

e njerëzve konsumojnë alkool. Shqipëria<br />

konsiderohet vend mesatar<br />

sa i takon konsumit të alkoolit, por<br />

problem mbeten moshat e mitura”,<br />

tha kryetari i Komisionit, Et’hem<br />

Ruka. Roland Shuperka, drejtues i<br />

Taske-Force për Duhanin dhe mbrojtjen<br />

nga Alkooli, tha se “ka ardhur<br />

koha që ky ligj të marrë disa ndryshime<br />

të tjera që të jetë një ligj i përbashkët<br />

për mbrojtjen e të miturve<br />

dhe për kufizimin e orarit të përdorimit<br />

të alkoolit edhe për të rritur<br />

nëpër ambiente të ndryshme”.<br />

Anëtare e Komisionit, deputetja<br />

e Parti<strong>së</strong> Demokratike, Lajla Përnaska,<br />

informoi mbi këtë inciativë,<br />

Ministria e Arsimit bën të ditur se<br />

maturantët do të plotësojnë formularin<br />

A3 online prej datës 31 tetor deri<br />

në 2 nëntor. Klasifikimi i kandidatëve<br />

fitues në programe të ndryshme studimi,<br />

që do të plotësojnë A3-shin,<br />

bëhet në mënyrë të informatizuar,<br />

duke u mbështetur në pikët e grumbulluara<br />

në bazë të rezultateve të<br />

shkollës <strong>së</strong> mesme, të provimeve të<br />

Maturës Shtetërore edhe të rezultateve<br />

të konkursit të zhvilluar për<br />

programe të caktuara studimi dhe<br />

merita, si dhe të përzgjedhjes <strong>së</strong><br />

programeve të studimit, preferenca,<br />

të bërë nga vetë kandidati. Këtë formular<br />

mund ta plotësojnë ata kan-<br />

didatë që nuk kanë konkurruar më<br />

parë e formularin A2, ku janë edhe<br />

ata që kanë fituar provimet e Maturës<br />

Shtetërore në sesionin e vjeshtë, si<br />

dhe ata që kanë përfunduar arsimin<br />

e me<strong>së</strong>m jashtë vendit dhe, mbi<br />

bazën e ekuivalentimit të rezultateve<br />

të shkollës <strong>së</strong> mesme, kanë fituar të<br />

drejtën të aplikojnë për vazhdimin<br />

e studimeve në universitetet tona.<br />

Formulari do të plotësohet edhe nga<br />

ata që kanë konkurruar me formularin<br />

A2, fitues apo jo dhe që dëshirojnë<br />

të fitojnë për një preferencë më<br />

të lartë duke ruajtur renditjen e preferencave<br />

të formularit A2. Këtu përjashtohen<br />

ata që janë regjistruar në<br />

një program studimi. I gjithë procesi<br />

i regjistrimeve në universitete do të<br />

përmbyllet në 13 nëntor, ku dhe Universitetet<br />

do të dorëzojnë pranë AKP<br />

në formë shkencore dhe elektronike<br />

të gjitha të dhënat. Këtë vit të ri akademik<br />

në Universitetin “Aleksandër<br />

Xhuvani” ne Elbasan është aplikuar<br />

programi online, ku të gjitha notat e<br />

studentëve do të hidhen online për<br />

të shmangur kështu korrupsionin.<br />

Rektori i Universitetit, Liman Varoshi,<br />

thotë se “nëpërmjet masave të<br />

duhura do marrë fund korrupsioni<br />

në këtë institucion, pasi është hapur<br />

një sistem i veçantë kompjuterik, ku<br />

të gjithë studentët do të kenë ko-<br />

MADA, intensifikon zbatimin programin<br />

për zhvillim të qëndrueshëm rural të zonave malore<br />

Me një financim prej 3.8 milionë<br />

euro, Agjencia e Zhvillimit të<br />

Zonave Malore” (MADA) ka nisur<br />

në mesin e këtij viti zbatimin e<br />

Programit të ri për zhvillimin e zonave<br />

malore dhe rurale, nën logon<br />

“Konservimi dhe vlerësimi i biodiversitetit:<br />

zhvillim i qëndrueshëm<br />

rural i zonës malore ballkanike”.<br />

Burime nga MADA bëjnë të ditur<br />

se, ky programi mbështetet<br />

nga Qendra Ndërkombëtare e<br />

Studimeve të Larta Agronomike<br />

Mesdhetare/ Instituti Agronomik<br />

Mesdhetar, Fondet Franceze për<br />

Zhvillimin dhe IFAD-i. Ekspertët<br />

por edhe punën e bërë me një <strong>së</strong>rë<br />

takimesh me aktorë të ndryshëm për<br />

zbatimin e ligjit. “Sfida për zbatimin<br />

e ligjit vazhdon”, tha Përnaska,<br />

sipas <strong>së</strong> cilës, ne ketë drejtim është<br />

bashkepunuar edhe me organizatat<br />

joqeveritare. Deputetja socialiste<br />

Klodiana Spahiu vuri theksin tek<br />

pasojat sociale nga fenomeni i konsumit<br />

të alkoolit, duke nënvizuar atë<br />

të varësi<strong>së</strong> alkoolike dhe forcimin e<br />

Klinikës <strong>së</strong> Adiksionit pranë Qendrës<br />

Spitalore Universitare “Nënë<br />

Tereza” në Tiranë. “Duhet forcuar<br />

Klinika e Adiksionit për parandalimin<br />

e pasojave shëndetësore dhe<br />

sociale”, tha Spahiu. Ndërkohë,<br />

drejtori i Politikave Shëndetësore në<br />

Ministrinë e Shëndetësi<strong>së</strong>, Pëllumb<br />

Pipero, tha se pavarësisht munge<strong>së</strong>s<br />

<strong>së</strong> shifrave zyrtare për nivelin e<br />

konsumit të alkoolit tek moshat<br />

fëminore dhe grupet e tjera, të<br />

dhënat sporadike janë shqetësuese.<br />

Ndërkohë, sipas tij, ligji i 2006 për<br />

mbrojtjen e miturve nga përdorimi<br />

i alkolit, që ka hyrë në fuqi në maj<br />

të 2007, ndalon alkoolit për moshat<br />

nën 18 vjeç. Pipero informoi anëtarët<br />

e Komisionit lidhur me hapat e<br />

marra në zbatim të ligjit, duke theksuar<br />

se “MSH ka bashkëpunuar me<br />

Ministrinë e Arsimit përmes një<br />

marrëveshje bashkëpunimi, janë<br />

ndërmarrë fushata sensibilizuese,<br />

e fushës shpjegojnë se, ky program<br />

ka në fokus të tij vlerësimin<br />

e produkteve lokale, tradicionale<br />

e natyrale dhe implementimin e<br />

tyre përmes shkëmbimit të eksperiencave<br />

dhe demonstrimeve në<br />

katër qarqet verilindore të vendit<br />

(Kukës, Dibër Shkodër e Korçë).<br />

Programi synon përmirësimin<br />

e cilësi<strong>së</strong> <strong>së</strong> jete<strong>së</strong>s <strong>së</strong> njerëzve<br />

në zonat malore brenda kuadrit<br />

të vizionit të zhvillimit të zonave<br />

malore dhe inkurajimin e zhvillimit<br />

të balancuar dhe të qëndrueshëm,<br />

përmes mbështetjes<br />

me aktiviteteve zhvilluese të sek-<br />

ndërkohë mjekët e familjes janë<br />

trajnuar lidhur me këtë problematikë”.<br />

Rëndësi e veçantë, sipas tij,<br />

i është dhënë rolit të mjekëve të<br />

shkollave. Pipero u ndal edhe tek<br />

kontrollet që janë ushtruar në lokale<br />

dhe restorante për zbatimin e ligjit,<br />

gjatë të cilave ka rezultuar se 90<br />

% të tyre kanë vendosur logo për<br />

ndalimin e alkoolit dhe duhanit në<br />

zbatim të ligjit. “Gjatë 6 muajve të<br />

torëve privat. Zbatimi tre vjeçar<br />

i këtij programi do të fokusohet<br />

edhe në inventarizimin e produkteve<br />

të biodiversitetit në zonat<br />

malore shqiptare, përmirësimin<br />

e kapaciteteve institucionale dhe<br />

legjislacionit mbi vlerësimin e<br />

produkteve të biodiversitetit në<br />

Shqipëri. “Integrimi i dimensionit<br />

agroeksistemik si dhe<br />

ndërtimi i një rrjeti rajonal për<br />

bashkëpunimin në promovimin e<br />

produkteve të zonave malore dhe<br />

në mbështetje të biodiversitetit”<br />

është sfidë e realizimit të këtij<br />

programi.<br />

parë të këtij viti janë ushtruar rreth<br />

1700 kontrolle sanitare në mbarë<br />

vendin, ndërsa janë vendosur gjoba<br />

për herë të parë për alkoolin”, tha<br />

Pipero, sipas të cilit, kjo është detyrë<br />

e Taske-Force të ngritur për duhanin<br />

dhe alkoolin. Dukuria e konsumit të<br />

alkoolit në moshat fëminore, duke<br />

nisur nga 11-12 vjeç, është prezente<br />

në vend. Edhe pse mungojnë të<br />

dhënat për matjen e kësaj dukurie në<br />

<strong>55</strong><br />

din dhe të dhënat e tyre që do t’u<br />

mundësojë njohjen e rezultateve të<br />

tyre të provimeve online“. Sipas tij,<br />

“ ky sistem do të shmangë mitmarrjen<br />

nga ana e pedagogëve pasi, këta<br />

të fundit nuk kanë kohë me shumë se<br />

një ditë për të korrigjuar dhe për t’i<br />

hedhur në rrjet notat e provimeve”.<br />

Gjithashtu, masa do të merren ndaj<br />

pedagogëve dhe studentëve: këta të<br />

fundit do të penalizohen në rast të<br />

mungesave dhe pedagogët në rast të<br />

vone<strong>së</strong>s <strong>së</strong> hedhjes në rrjet të notave<br />

të provimeve. “Këto masa janë marrë<br />

për të ndikuar sa më shumë ne rritjen<br />

e autoritetit të këtij Universiteti”, tha<br />

rektori Varoshi.<br />

mbarë vendin, studimet e ndryshme<br />

tregojnë se konsumi i alkoolit në<br />

këtë moshë është më i lartë në zonat<br />

urbane sesa rurale dhe tek djemtë<br />

më tepër, sesa tek vajzat. “Të dhënat<br />

janë nga studime të ndryshme, edhe<br />

nga organizata joqeveritare, tregojnë<br />

se dukuria e konsumimit të<br />

alkoolit në moshën 11-12 vjeç është<br />

prezente. Më prezente kjo dukuri<br />

është në zonat urbane se ato urbane<br />

dhe më shumë tek djemtë se tek vajzat.<br />

Por, kërkohen studime të tjera<br />

për të vlerësuar sa më mirë gjendjen”,<br />

tha drejtori i Shëndetit Publik<br />

në Ministrinë e Shëndetësi<strong>së</strong>, Gazmend<br />

Bejtja. Bejtja tha se “është tentuar<br />

të vlerësohet konsumi i alkoolit<br />

tek të rinjtë në shkollat e mesme, në<br />

grupmoshat 14-15 dhe 19 vjeç, si dhe<br />

në moshat më të rritura, sidomos në<br />

ato riprodhuese. Më delikat është<br />

konsumi i alkollit në moshat shkollore,<br />

adoleshentët”. Sipas tij, nga<br />

2 sondazhe në harkun kohor të 4-5<br />

viteve është parë që të paktën 1/3 e<br />

nxënësve të shkollova të mesme në<br />

grupmoshën 17-18-19 vjeç kanë konsumuar<br />

të paktën 1 pije alkoolike<br />

ditët e fundit. “Kjo është një e dhënë<br />

që dëshmon për një stil jetese që fillon<br />

e kultivohet që në moshë të re e<br />

fillon të bëhet pastaj persistent në<br />

moshë më të rritur e duke filluar më<br />

pas me problem”.


gazeta<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

UT mban konferencën “Aspekte të ndryshme të sistemeve<br />

zgjedhore dhe roli i tyre në zhvillimin e demokraci<strong>së</strong>”<br />

Organizimi i Konferencës Ndërkombëtare është bërë nga Departamenti i të Drejtës Publike në Fakultetin e Drejtësi<strong>së</strong>, në bashkëpunim me<br />

Catholic University of America – Columbus School of Law (Universitetin Katolik tё Amerikës – Fakulteti i Drejtёsisё Columbus). Ligjëratat<br />

kryesore u mbajtën nga Dhori Kule, Ermir Dobjani, Altin Shegani, Evis Alimehmeti, Henris Balliu, etj<br />

Nga Redi Agolli<br />

Në ambientet e Godinës “Liria”, pranë<br />

Qytetit “Studenti”, në Tiranë, në datën<br />

27 Tetor 2012, Departamenti i të Drejtës<br />

Publike në Fakultetin i Drejtësi<strong>së</strong>, Universiteti<br />

i Tiranës në bashkëpunim me<br />

Catholic University of America – Columbus<br />

School of Law (Universitetin Katolik<br />

tё Amerikës – Fakulteti i Drejtёsisё Columbus),<br />

përfaqësuese e te cilit Proffesior<br />

Leah Wortham qe ka bashkëpunuar<br />

për disa vjet me departamentin të <strong>së</strong><br />

Drejtës Publike dhe shpresohet në intensifikimin<br />

e këtij bashkëpunimi në<br />

të ardhmen, organizuan konferencën<br />

Shkencore Ndërkombëtare me temë:<br />

“Aspekte të ndryshme të sistemeve<br />

zgjedhore dhe roli i tyre në zhvillimin<br />

e demokraci<strong>së</strong>”. Konferenca kishte si<br />

synimin rritjen e kapacitetit kërkimor<br />

në këtë fushë, diskutimin dhe analizën<br />

e problematikave ligjore dhe sociale që<br />

i dalin Shqipëri<strong>së</strong> në kuadër të sistemit<br />

aktual zgjedhor, evidentimin e parimeve<br />

të rëndësishme të sistemeve zgjedhore<br />

demokratike si dhe vështrimin krahasimor<br />

të tyre duke nxjerrë në pah të përbashkëtat,<br />

aspektet pozitive dhe negative<br />

në këtë fushë. Pas regjistrimit të<br />

pje<strong>së</strong>marrësve hapjen e punimeve të<br />

Konferencës e bëri Prof.Asoc.Dr. Evis<br />

Alimehmeti, shefe e departamentit të<br />

<strong>së</strong> Drejtës Publik në Fakultetin e Drejtësi<strong>së</strong>,<br />

e cila në fjalën e saj tha: - “Dëshiroj<br />

ta nis fjalën time duke ju falenderuar për<br />

pje<strong>së</strong>marrjen tuaj sot, duke shpresuar<br />

për një aktivitet te frytshëm dhe të dobishëm<br />

për të gjithë. Ky forum sot synon<br />

të arrijë një angazhim akademik shkencor<br />

të një niveli të një rëndësie të <strong>madhe</strong><br />

në disa drejtime. Që prej tre vitesh Departamenti<br />

i te Drejtës Publike ka krijuar<br />

agjendën e tij të organizimit vjetor të një<br />

konference shkencore mbi çështje të<br />

ndjeshme ligjore të një rëndësie vitale<br />

për shoqërinë. Produkti i dy konferencave<br />

të mëparshme të lidhura respektivisht<br />

me çështje të integrimit evropian<br />

dhe të drejtat e individëve në kuadër<br />

të garancive të procesit të rregullt ligjor,<br />

e forcoi bindjen tonë për rëndësinë<br />

e rritjes dhe forcimit të kapaciteteve<br />

kërkuese të akademikeve në fusha të<br />

<strong>së</strong> drejtës të cilat prodhojnë debate jo<br />

vetëm në aspektin ligjor, por edhe atë<br />

politik social e me gjerë, sic është rasti i<br />

tematikes <strong>së</strong> konferencës <strong>së</strong> sotme”. Në<br />

vijim të fjalës <strong>së</strong> saj Prof.Asoc.Dr. Evis<br />

Alimehmeti shtoi se: - “Proceset zgjedhore<br />

demokratike janë një rendësi vitale<br />

për vendin, dhe si të tilla duhet të jenë të<br />

mbështetura në një kuadër të saktë ligjor<br />

i cili të përcaktojë qartë mekanizmat<br />

për organizimin, zhvillimin dhe arritjen e<br />

rezultateve të procesit zgjedhor. Kuadri<br />

ligjor shqiptar në të drejtën e zgjedhjeve<br />

ka përfaqësuar një sfidë disavjeçare<br />

duke iu nënshtruar ndryshimeve të<br />

shpeshta dhe esenciale, më të fundit<br />

të realizuara jo me larg se 3 muaj me<br />

pare. Është e natyrshme që ky proces<br />

të nxi<strong>së</strong> dhe të kërkojë mbështetjen dhe<br />

qëndrueshmërinë e tij në analiza dhe<br />

procese reflektuese me baza shkencore<br />

kërkimore ligjore. Ky ishte qëllimi<br />

dhe nxitja jonë në përzgjedhjen e kësaj<br />

tematike për konferencën e sotme”. “Ne<br />

shpresojmë që nëpërmjet punimeve të<br />

saj të ofrojmë kontribut e vlefshëm në<br />

lidhje me evidentimin e problematikave<br />

të mundshme ligjore dhe sociale që i<br />

dalin Shqipëri<strong>së</strong> në kuadër të sistemit<br />

aktual zgjedhor, evidentimin e parimeve<br />

të rëndësishme të sistemeve zgjedhore<br />

demokratike si dhe vështrimin krahasimor<br />

të tyre duke nxjerrë në pah të përbashkëtat,<br />

aspektet pozitive dhe negative<br />

në këtë fushë. Jemi të ndërgjegjshëm<br />

që është një tematikë e paezaurueshme<br />

në një konferencë, sidoqoftë nëpërmjet<br />

bashkëpunimit edhe me akademikë<br />

të Universitetit Katolik të Amerikës,<br />

shpresojmë të <strong>sjell</strong>im një kontribut të<br />

parë në këtë fushe” – theksoi në fjalën e<br />

saj shefja e Departamentit të <strong>së</strong> Drejtës<br />

Publike Evis Alimehmeti në Fakultetin<br />

e Drejtësi<strong>së</strong> në UT. Në këtë takim i<br />

pranishëm ishte dhe rektori i Universitetit<br />

të Tiranës z.Dhori Kule i cili theksoi<br />

rëndësinë e aktiviteteve shkencore<br />

në tematika të një rëndësie të veçante<br />

ligjore e më gjerë, për rritjen e profilit<br />

akademik dhe kapaciteteve kërkimore<br />

e shkencore të akademikeve si edhe<br />

profesionistëve të fushës. Edhe dekani<br />

i Fakultetit të Drejtësi<strong>së</strong> në organizimin<br />

e kësaj konference z.Altin Shegani theksoi<br />

mbështetjen e jashtëzakonshme për<br />

konferencën. Në konferencë spikati me<br />

referatin e saj dhe konstitucionalistja<br />

Aurela Anastasit e cila në referatin e<br />

saj “Doktrina juridike shqiptare përballë<br />

sistemeve zgjedhore në Shqipëri 1920-<br />

1939” thekson se – “duke dashur të<br />

bëjmë një rishikim të histori<strong>së</strong> zgjedhore<br />

pas krijimit të shtetit të pavarur shqiptar,<br />

mendojmë se rileximi i autorëve konstitucionalistë<br />

të periudhës, është i domosdoshëm.<br />

Mendimi juridikokushtetues<br />

lulëzoi vetëm përgjatë viteve 1920-1923,<br />

dhe u përfaqësua nga punimet e Kristo<br />

Floqit, Stavro Vinjaut dhe Nikolla Moles.<br />

Ndërkohë, që në vitet e mëvonshme,<br />

1925-1939, pason një rënie të doktrinës<br />

juridike dhe mbeten pak zhvillime<br />

të disa analizave me karakter politik, të<br />

cilat më tepër zhvilloheshin jashtë Shqipëri<strong>së</strong>.<br />

Duhet theksuar se, qysh në<br />

vitin 1912, Shteti i Pavarur Shqiptar u<br />

krijua mbi bazën e parlamentarizmit dhe<br />

të përfaqësimit. Sidoqoftë, vetëm në vitin<br />

1921 u zhvilluan zgjedhjet e para parlamentare<br />

të tipit klasik, mbi bazën e një<br />

ligji të miratuar në vitin 1920. Ky i fundit,<br />

si dhe të gjitha ligjet e tjera zgjedhore<br />

të miratuara më pas, përkatësisht në<br />

vitet 1923, 1925 dhe 1932, ruajtën parimet<br />

zgjedhore klasike më të vjetra që<br />

ekzistonin deri në atë kohë, konkretisht<br />

votimi i përgjithshëm si votim mashkullor<br />

dhe votimi i tërthortë, si votim i pabarabartë.<br />

Në këto kushte, jemi shumë të<br />

interesuar të njohim pikëpamjet e doktrinës<br />

juridike shqiptare të zhvilluar në ato<br />

vite. Si e shikonte ajo sistemin zgjedhor<br />

në kuptimin e gjerë dhe të ngushtë të tij?<br />

A pati ajo ndikimin e duhur për çështjet<br />

që ngriti dhe parashtroi? Përse doktrina<br />

juridike u zhvillua vetëm në vitet 1920-<br />

1923? Përse këto vepra mbetën krejt të<br />

panjohura për shkollën juridike shqiptare<br />

deri në vitet 1990? Çfarë mësimesh<br />

nxjerrim sot, në këndvështrimin e zhvillimit<br />

të metodologji<strong>së</strong> <strong>së</strong> histori<strong>së</strong> <strong>së</strong><br />

të drejtës kushtetuese?”. Ish-Avokati i<br />

Popullit Ermir Dobjani në referatin e tij<br />

- “Kontributi i institucionit tё Avokatit tё<br />

Popullit nё hartimin e legjislacionit dhe<br />

gjatë proceseve elektorale” – tha se: -<br />

“Institucioni i Avokatit të Popullit në Republikën<br />

e Shqipëri<strong>së</strong> është bazuar në<br />

nenet 60-63 të Kushtetutës dhe ka filluar<br />

veprimtarinë e tij në vitin 2000.<br />

Ai përfaqëson një mekanizëm<br />

shtetëror, jashtë strukturave gjyqësore,<br />

për hetimin e pavarur të ankesave,<br />

kërkesave apo njoftimeve të qytetarëve<br />

apo të organizatave jofitimprurëse ndaj<br />

<strong>sjell</strong>jes, vendimeve, veprimeve apo<br />

mosveprimeve të parregullta apo të<br />

paligjshme të administratës publike.<br />

Parimet dhe tiparet thelbësore të kësaj<br />

zyre janë pavarësia, konfidencialiteti,<br />

paanësia, profesionalizmi, fleksibiliteti,<br />

besueshmëria dhe transparenca<br />

ndaj publikut. Përveç mbrojtjes <strong>së</strong> të<br />

drejtave të njeriut, një nga synimet<br />

kryesore të Avokatit të Popullit është<br />

që të zhvillojë atë që quhet kultura<br />

e qeverisjes <strong>së</strong> mirë. Ky është një institucion<br />

jo vendimmarrës dhe nuk ka<br />

fuqi ekzekutive. Por nëpërmjet forcës<br />

argumentuese të rekomandimeve,<br />

kërkesave apo propozimeve të tij, ai<br />

synon të <strong>sjell</strong>ë përmirësime (rritje) në<br />

standardet e të drejtave të njeriut në<br />

Shqipëri dhe në cilësinë e shërbimeve<br />

të administratës publike. Veprimtaria e<br />

tij në fushën e zgjedhjeve paraqet një<br />

aspekt jo të madh të volumit të punës<br />

<strong>së</strong> tij”. Në konferencë me referatet e<br />

tyre folën dhe Prof. Leah Wortham,<br />

Colombus School of Laë, Catholic<br />

University of America me temën:<br />

“Pje<strong>së</strong>marrja e votuesve dhe financimi<br />

i fushatёs nё procesin zgjedhor amerikan”.<br />

Pas një pushimi të shkurtër konferenca<br />

nisi me të tjera diskutime në<br />

Panelin I, me referime të Ejona Bardhi<br />

(Doktorante) – “Kultura politike, faktor i<br />

rёndёsishёm nё zhvillimin e demokraci<strong>së</strong>”,<br />

Noela Ruco LL.M. (Doktorante),<br />

Valbona Pajo (Bala) LL.M (Doktorante)<br />

– “Standardet zgjedhore nё fokusin e<br />

jurisprudencës kushtetuese shqiptare”,<br />

Olsi Vangjeli Ma., Adena Dervishaj –<br />

“Rёndёsia e tё Drejtës pёr tё votuar<br />

nё njё shoqëri demokratike”, Dr. Luan<br />

Hasneziri – “Sistemet zgjedhore nё<br />

Shqipёri, nevoja pёr konsolidimin e<br />

traditës” dhe Dr.Enkeleda Olldashi,<br />

Tabes Koleci – “Pje<strong>së</strong>marrja politike<br />

e qytetarëve nё procesin zgjedhor”.<br />

Të tjerë pje<strong>së</strong>marrës do të vazhdoni<br />

më të tjera referate si; Erlir Puto LL.M<br />

(Doktorant) – “Sistemi zgjedhor dhe<br />

ndikimi i tij në veprimtarinë legjislative<br />

dhe raportet me pushtetet e tjera”, Dr.<br />

Kristina Jance, Dr. Edvana Tiri – “Sistemi<br />

zgjedhor: rasti i SHBA-sё dhe Britani<strong>së</strong><br />

sё Madhe”, Artan Kolnikaj (Doktorant)<br />

– “Disa problematika te procesit<br />

zgjedhor për organet e pushtetit vendor”,<br />

Katrin Treska – “Sistemi proporcional,<br />

përparësitë dhe të metat”, Erida<br />

Pejo Ma. (Doktorante) – “Sistemi zgjedhor<br />

si tregues i nivelit tё demokraci<strong>së</strong>”,<br />

Genti Dokollari (Doktorant),” Avantazhet<br />

dhe disavantazhet e sistemit aktual<br />

zgjedhor” si dhe Erisa Xhixho Ma. (Doktorante)<br />

– “Historiku i zgjedhjeve në periudhën<br />

e demokraci<strong>së</strong> në Shqipëri”. Pas<br />

diskutime dhe konkluzione në Panelin I,<br />

konferenca do të vazhdonte me panelin<br />

II, ku moderator Prof. Asoc. Dr. Orjona<br />

Mucollari, Dr. Luljeta Ikonomi do të lexonte<br />

referatin: - “E drejta e zgjedhjeve si<br />

e drejtë kushtetuese”. Dekani i Fakultit<br />

të Drejtësi<strong>së</strong> Ph.D. Dr. Altin Shegani,<br />

Evisa Kambellari (Doktorante), Armend<br />

Podvorica do të referonin: -“ Mekanizmat<br />

juridiko-penale për garantimin e<br />

integritetit të sistemit zgjedhor” për të<br />

vazhduar me Dr. Elsa Toska, Erajd Dobjani<br />

(Doktorant) – Neni 131, germa “e” e<br />

Kushtetutës dhe Kodi Zgjedhor. A ёshtё<br />

Kolegji Zgjedhor instanca e fundit pёr<br />

ankesat pёr verifikimin e ligjshmёrisё<br />

sё zgjedhjeve tё deputetëve?. Referatet<br />

në këtë konferencë do të vazhdonin<br />

me Nadia Rusi (Doktorante), Olsi<br />

Peto – “Kuotat Gjinore dhe mundёsitё<br />

e barabarta – Parimet esenciale tё<br />

demokracisё elektorale”, Prof. Asoc.<br />

Dr. Oriona Mucollari, Prof. Asoc. Dr.<br />

Ilir Mustafaj – “Problematikat e sistemit<br />

zgjedhor nё zgjedhjet pёr qeverisjen<br />

15<br />

vendore”, Prof. Asoc. Dr. Iva Zajmi, Albert<br />

Bishaj Ma. – “Ushtrimi i të drejtës<br />

<strong>së</strong> votës për parlamentin evropian nga<br />

qytetarët evropianë në shtetet anëtare”;<br />

Dr. Luljeta Ikonomi – “E drejta e<br />

votёs sё emigrantëve, midis tё drejtёs<br />

kushtetuese dhe problematikёs në<br />

praktikë”, Dr. Skërdian Kurti – “Rëndësia<br />

juridiko-penale e mbrojtjes <strong>së</strong> të<br />

drejtës për të zgjedhur”, Ela Elezi<br />

(Doktorante) me – “Reforma ligjore e<br />

vitit 2012 për veprat penale që prekin<br />

sistemin demokratik të zgjedhjeve” si<br />

dhe Artil Mandro (Doktorant) – “Mënyrat<br />

e votimit, shprehje e sovranitetit të<br />

popullit. Konferenca “Aspekte të ndryshme<br />

të sistemeve zgjedhore dhe roli<br />

i tyre në zhvillimin e demokraci<strong>së</strong>” në<br />

Panelin III pas referatit të Prof. Dr. Ermir<br />

DOBJANI do të vazhdonte me referatat e<br />

Prof. Asoc. Dr. Eralda Cani (Met’hasani),<br />

Klesta Hysi Ma. (Doktorante) – “Analizё<br />

e Komisionit Qёndror tё Zgjedhjeve si<br />

njё organ i pavarur”, Dr. Mirela Bogdani,<br />

Bojana Hajdini LL.M (Doktorante)<br />

– “Standartet e financimit tё subjekteve<br />

zgjedhore nё fokusin e amendimit tё ligjit<br />

“Pёr partitё politike”, Adea Pirdeni Ma.<br />

(Doktorante), Joana Qeleshi Ma. (Doktorante),<br />

Erind Merkuri Ma. (Doktorant)<br />

– “Aspekte proceduriale tё juridiksionit<br />

kushtetues pёr mbrojtjen e tё drejtёs<br />

pёr zgjedhje dhe referendum”, Anisa<br />

Angjelit Ma. (Doktorante), Henris Balliu<br />

– “Financimi i partive politike në fushatat<br />

zgjedhore”, Fjorda Shqarri Ma. (Doktorante),<br />

Artil Marku – “Roli i mekanizmave<br />

nderkombetare monitoruese ne<br />

procesin zgjedhor (OSBE – ODIHR)”,<br />

Fabian Topollari (Doktorant) – “Roli i<br />

partive politike ne administrimin zgjedhor”,<br />

Engjёll Likmeta (Doktorant) – “Nga<br />

gurët në elektronikë, rrugëtim drejt konsolidimit”.<br />

Të tjerë pje<strong>së</strong>marrës do te<br />

mbanin referatet e tyre si; Ana Golloshi<br />

(Doktorante) – Parimet kushtetuese<br />

zgjedhore dhe zgjedhjet e organeve dhe<br />

autoriteteve drejtuese në institucionet<br />

publike të arsimit të lartë në Shqipëri,<br />

Davis Visari Ma. (Doktorant) Piereta<br />

Agalliu – Vështrim i pёrgjithshёm mbi<br />

aspekte ligjore tё formimit tё aleancave<br />

elektorale dhe rolin i autoriteteve qё administrojne<br />

zgjedhjet si bazё e krijimit<br />

tё njё sistemi tё shendosh demokratik<br />

dhe Nevila Kullojka (Studente Master),<br />

Valbona Ndrepepaj (Studente Master) –<br />

Drejtёsia Elektorale.


E martë, 30 tetor 2012<br />

16 @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Nga Kastriot DERVISHI<br />

Shqipëria në foto historike<br />

Rubrika e përjavshme e fotove historike <strong>sjell</strong> në shikimin<br />

e lexuesit personazhe ose ngjarje të 100 vjetëve të fundit<br />

dhe që lidhen ngushtas me historinë e Shqipëri<strong>së</strong><br />

1914/Forcat<br />

mirditore<br />

Në vitin 1914 forcat mirditore ishin ndër<br />

trupat kryesore të armatosura të shtetit shqiptar.<br />

Në ndikimin e Preng Bib Dobës ata<br />

ishin ndër mbrojtësit kryesorë të kryeqytetit<br />

të vendit, Durrësit, i përfshirë nga trazirat<br />

rebeluese të asaj kohe.<br />

1913/Pushtimi<br />

serb i Ohrit<br />

Kjo foto e shtypit të kohës është<br />

bërë në qytetin e Ohrit. I takon vitit<br />

1913. Ushtria pushtuese serbe është<br />

vendosur në qytetin shqiptar pasi e<br />

ka marrë atë forcërisht në kuadër të<br />

Luftës <strong>së</strong> Parë Ballkanike.<br />

<strong>55</strong>


gazeta<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

1916/Francezë<br />

në Korçë<br />

speciale<br />

Një foto e trupave franceze në qytetin e<br />

Korçës. Forcat franceze u vendo<strong>së</strong>n në krahinën<br />

e Korçës, ndërsa i njohën të drejtën e<br />

vetëqeverimit krahinës.<br />

1916/Erseka e<br />

djegur nga grekët<br />

Kjo foto është bërë në Ersekë. Në<br />

qytezën e vogël shqiptare ushtria greke<br />

ka djegur e shkrumbuar gjithçka gjatë<br />

luftërave ballkanike dhe botërore.<br />

1950/<br />

Elbasani<br />

Një foto e Elbasanit pas lufte, e<br />

drejtimit perëndim - lindje. Në foto<br />

dallohet bulevardi kryesor i qytetit,<br />

kulla e sahatit dhe disa dyqane që<br />

janë prishur më vonë.<br />

17


Të njohura dhe Të panjohura<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

18 @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Kujtime<br />

reklama<br />

Të njohura dhe<br />

Të panjohura<br />

Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />

DONALD RUMSFELD<br />

Të njohura dhe Të panjohura<br />

Kujtime<br />

Një rrëfim për jetën e<br />

një prej personazheve<br />

të jashtëzakonshëm të<br />

politikës...<br />

“ Unë,kam rreth njëzet<br />

mijë memo, të quajtura<br />

me humor si “flokë<br />

bore”, prej kohës kur<br />

isha ministër i mbrojtjes<br />

në administratën e<br />

presidentit George W.<br />

Bush, disa regjistrime<br />

të momenteve të marrjes<br />

<strong>së</strong> vendimeve dhe<br />

të tjera që janë për shembull<br />

një shkuarje tek<br />

berberi. Mijra dokumente<br />

të tjera qëndrojnë<br />

në arkivat sekrete në<br />

Bibliotekën e Kongresit,<br />

Departamentin e Shtetit<br />

dhe atë të Mbrojtjes..”.<br />

Donald Rumsfeld<br />

<strong>55</strong>


gazeta<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

I dërguari i OKB-<strong>së</strong> dhe Lidhjes Arabe<br />

tha se komuniteti ndërkombëtar duhet<br />

të bashkohet për të ndihmuar popullin<br />

sirian në gjetjen e një zgjidhjeje të<br />

krizës 19 mujore. I dërguari i Kombeve<br />

të Bashkuara dhe Lidhjes Arabe,<br />

Lakhdar Brahimi thotë se gjendja<br />

në Siri po përkeqësohet dhe se<br />

komuniteti ndërkombëtar duhet të<br />

bashkohet për të ndihmuar popullin<br />

sirian në gjetjen e një zgjidhjeje të<br />

krizës 19 mujore. Pas bisedimeve<br />

të sotme në Moskë me ministrin<br />

e Jashtëm rus, Sergei Lavrov,<br />

dita<br />

Kryeministri kinez i përgjigjet<br />

akuzave të “The New York Times”<br />

Avokatët e familjes <strong>së</strong> kryeministrit<br />

kinez Ëen Jiabao ia kanë kthyer<br />

goditjen gazetës amerikane “The New<br />

York Times”, shkaku i artikullit për kinse<br />

pasuri enorme të kryeministrit e që<br />

është hera e parë që një zyrtar i lartë<br />

kinez reagon ndaj një raporti të mediave<br />

të huaja. E ashtuquajtur ‘pasuria e<br />

fshehtë’ e anëtarëve të familjes Ëen<br />

në raportin e The Neë York Times nuk<br />

ekziston, pohojnë avokatët. Dy avokatë<br />

në emër të familjes Ëen e demantuan<br />

raportin e gazetës amerikane ku<br />

pohohet ndër të tjera që nëna<br />

90-vjeçare e kryeministrit ka investime<br />

prej 120 milionë dollarë në shtëpinë e<br />

sigurimeve Ping An. Avokatët pohuan<br />

se nëna e kryeministrit kurrë s’kishe<br />

të ardhura tjera, aksione ose pasuri.<br />

Ajo kishte vetëm pagën shtetërore<br />

dhe tani pensionin. Sipas gazetës<br />

amerikane, familja e kryeministrit<br />

kinez posedon pasuri prej <strong>së</strong> paku 2,7<br />

miliardë dollarë. Derisa pas reagimit të<br />

avokatëve në ueb-faqen e saj The Neë<br />

York Times pohon se i mbetet besnik<br />

raportit të vet.<br />

Rezultati i zgjedhjeve parlamentare nxjerr fitues partinë e presidentit, Viktor Janukoviç<br />

OSBE: Zgjedhjet në Ukrainë, një<br />

zhgënjim dhe hap prapa për demokracinë<br />

Në Ukrainë, rezultati i<br />

zgjedhjeve parlamentare<br />

ka konfirmuar në pushtet<br />

partinë e Rajoneve. Komisioni i<br />

zgjedhjeve tha dje se pas numërimit<br />

të rreth një të tretës <strong>së</strong> votave,<br />

partia e rajoneve e presidentit<br />

ukrainas Viktor Janukovych, kishte<br />

fituar mbi 36 për qind të votave.<br />

Analistët thonë se zgjedhjet<br />

e djeshme ishin një provë për<br />

demokracinë në Ukrainë, ndërkohë<br />

që ajo po balancon marrëdhëniet<br />

mes Bashkimit Evropian dhe Rusi<strong>së</strong>.<br />

Zgjedhjet parlamentare ishin<br />

cilësuar si një test për përkushtimin<br />

demokratik dhe europian të<br />

presidentit Janukoviç, dhe mesa<br />

duket, sipas raportit të OSBE-<strong>së</strong>,<br />

Janukoviç nuk ka marrë një notë<br />

kaluese. Vëzhguesit perëndimorë<br />

kanë kritikuar procesin e zgjedhjeve<br />

parlamentare në Ukrainë, duke i<br />

quajtur ato një “zhgënjim” dhe “hap<br />

prapa” për demokracinë. Gjatë një<br />

konference shtypi në Kiev, OSBE<br />

kritikoi përdorimin e burimeve<br />

të qeveri<strong>së</strong> vetëm në emër të<br />

Parti<strong>së</strong> <strong>së</strong> Rajoneve, munge<strong>së</strong>n e<br />

transparencës gjatë numërimit të<br />

votave, pamundësinë e kandidatëve<br />

të opozitës për të patur minutazhin<br />

e tyre në transmetimet televizive si<br />

dhe përdorimin e parave të oligarkëvë<br />

për të influencuar në fushatë dhe<br />

në burgimin e dy udhëheqësve të<br />

opozitës, Julika Timoshenknon<br />

dhe Lutsenko Yuriy. Këto zgjedhje,<br />

përfundoi OSBE, ishin më pak të<br />

drejta se zgjedhjet e mëparshme në<br />

vend. Ndërkohë, ish-kryeministrja<br />

e Ukrainës, Julia Tymoshenko, e<br />

cila ndodhet në burg, ka njoftuar<br />

dje se ka hyrë në grevë urie, në<br />

shenjë proteste ndaj asaj që ajo e<br />

ka quajtur falsifikim të zgjedhjeve<br />

Ndërkohë, ish-kryeministrja e ukrainës, Julia tymoshenko, e cila ndodhet<br />

në burg, ka njoftuar dje se ka hyrë në grevë urie, në shenjë proteste ndaj<br />

asaj që ajo e ka quajtur falsifikim të zgjedhjeve parlamentare të <strong>së</strong> dielës<br />

parlamentare të <strong>së</strong> dielës. Avokati<br />

i Tymoshenkos, Serhiy Vlasenko,<br />

lexoi një deklaratë të shkuar nga<br />

Tymoshenko, ku ajo lajmëron për<br />

vendimin e saj për të hyrë në grevë.<br />

Vlasenko tha se Tymoshenko ka<br />

vendosur të pijë vetëm ujë. Një<br />

koalicion opozitar, që përfshinë<br />

edhe partinë e Tymoshenkos,<br />

“Atdheu”, është duke u renditur i<br />

dyti, me mbi 22 % të votave, me<br />

rreth 2/3 e votave të numëruara.<br />

Me më shumë se 60 % të votave<br />

të numëruara, partia në pushtet<br />

e presidentit Viktor Yanukovych<br />

është duke kryesuar me 34 % të<br />

votave. Ndërsa Partia Komuniste<br />

ka arritur të pozicionohet në vendin<br />

e tretë, me rreth 15 % të votave të<br />

qytetarëve të Ukrainës.<br />

Brahimi: Gjendja në Siri po përkeqësohet<br />

zoti Brahimi shprehu keqardhje<br />

që armëpushimi nuk u respektua,<br />

por shtoi se ky dështim nuk do të<br />

shkurajojë përpjekjet për gjetjen e<br />

një zgjidhjeje. I dërguari Brahimi tha<br />

gjithashtu se Kombet e Bashkuara<br />

nuk do të dërgojnë një operacion për<br />

ruajtjen e paqes në Siri. Zoti Brahimi<br />

i kishte bërë thirrje qeveri<strong>së</strong> siriane<br />

dhe kryengritësve që të respektonin<br />

armëpushimin gjatë Kurban Bajramit,<br />

por të dyja palët vazhduan luftimet.<br />

Aktivistët në Siri thonë se forcat<br />

qeveritare ndërmorën sulme nga<br />

ajri në disa zona të caktuara, duke<br />

përfshirë edhe periferitë e Damaskut,<br />

ndërsa dje trupat qeveritare u<br />

përleshën me forcat rebele në disa<br />

rajone të vendit, duke shkelur për<strong>së</strong>ri<br />

armëpushimin. Video amatore të<br />

publikuara në You Tube përforconin<br />

thëniet e organizatës “Vëzhguesi<br />

Sirian për të Drejtat e Njeriut” me<br />

bazë në Britani, se sulmet ajrore<br />

qeveritare kishin patur objektiv<br />

lagjet periferike të kryeqytetit.<br />

Luftimet e djeshme përkojnë me<br />

ditën e tretë të marrëveshjes për<br />

armëpushimin 4-ditor për të dyja<br />

palët në konflikt. Marrëveshja<br />

për ndalimin e luftimeve gjatë<br />

Kurban Bajramit u realizua me<br />

ndërmjetësimin e përfaqësuesit<br />

të Kombeve të Bashkuara, Lakdar<br />

Brahimi. Por që në ditën e parë<br />

të marrëveshjes, të premten,<br />

u vranë 150 persona, ndërsa të<br />

shtunën u vranë 50 persona. Nuk<br />

dihet numri i viktimave në sulmet<br />

e djeshme ajrore.<br />

19<br />

Brigjet lindore të<br />

SHBA-<strong>së</strong> goditen nga<br />

uragani më i rëndë në histori<br />

Obama apel<br />

amerikanëve:<br />

Merreni<br />

seriozisht<br />

uraganin,<br />

largohuni<br />

nga shtëpitë<br />

Meteorologët thonë se kushtet<br />

atmosferike përgjatë bregdetit lindor të<br />

Shteteve të Bashkuara do të përkeqësohen,<br />

ndërsa stuhia më e <strong>madhe</strong> ndonjëherë<br />

që godet tokën <strong>sjell</strong> reshje të shumta dhe<br />

erëra të fuqishme në një zonë të <strong>madhe</strong><br />

të rajonit më të populluar të Shteteve<br />

të Bashkuara. Presidenti Barak Obama,<br />

i cili u informua nga Agjencia Federale e<br />

Menaxhimit të Emergjencave dje, u bëri<br />

thirrje banorëve të zonave të rrezikuara që<br />

ta marrin shumë seriozisht stuhinë dhe t’u<br />

binden urdhrave të autoriteteve shtetërore<br />

dhe lokale. Uragani Sandy vazhdon të<br />

zhvendoset drejt bregdetit verilindor dhe<br />

pritet të bashkohet me dy stuhi dimërore,<br />

duke krijuar një “superstuhi” hibride, që<br />

mund të prekë deri në 60 milion banorë.<br />

Sandy pritet të goda<strong>së</strong> tokën sonte vonë.<br />

Rutinat e përditshme normale përgjatë<br />

bregdetit verilindor të Shteteve të<br />

Bashkuara janë bllokuar plotësisht, ndërsa<br />

rajoni përgatitet për mbërritjen e uraganit<br />

Sandy. Shkollat dhe shërbimet me autobus<br />

dhe metro janë mbyllur në qytete të mëdha<br />

si Bostoni, Uashingtoni, Filadelfia dhe<br />

qyteti i Nju Jorkut. Meteorologët thonë se<br />

uragani Sandy mund të shkaktojë ngritje të<br />

nivelit të ujit në Nju Jork prej më shumë se 3<br />

metrash, duke ngjallur frikën e përmbytjeve<br />

masive. Në Nju Jork këto shërbime u<br />

mbyllën mbrëmë për shkak të rrezikut të<br />

përmbytjeve, duke bllokuar më shumë se 5<br />

milion njerëz që varen tek ky system publik<br />

dhe duke shkaktuar shumë pakënaqësi.<br />

“Është qesharake, thotë banorja e Nju<br />

Jorkut, Tiffany Sobers, qytetarët përpiqen<br />

të shkojnë në punë dhe asnjë sistem publik<br />

nuk funksionon. Jam bllokuar tashmë dhe<br />

nuk di se ç’do të bëj,” tha ajo. Autoritetet<br />

në Nju Jork dhanë urdhër evakuimi për më<br />

shumë se 375 mijë banorë në zonat e ulëta<br />

bregdetare, përfshirë edhe Manhatanin<br />

e poshtëm. Kryetari i Bashki<strong>së</strong> Michael<br />

Bloomberg u bëri thirrje banorëve që t’i<br />

marrin seriozisht paralajmërimet. “Dua<br />

të theksoj se nëse nuk evakuoni bane<strong>së</strong>n,<br />

jo vetëm që rrezikoni veten, por rrezikoni<br />

edhe anëtarët e forcave të përgjigjes <strong>së</strong><br />

shpejtë, të cilët mund të vijnë t’u shpëtojnë.<br />

Shpresojmë që të mos lejoni ta lini veten<br />

në situata të tilla të rrezikshme”. Uragani<br />

Sandy parashikohet të goda<strong>së</strong> bregdetin<br />

sonte vonë ose ne<strong>së</strong>r në mëngjes përgjatë<br />

bregdetit të shtetit Nju Zhërzi. Meteorologët<br />

parashikojnë gjithashtu se Sandy do të<br />

shoqërohet me shira të rrëmbyer në disa<br />

zona të rajonit. Mijëra fluturime në pje<strong>së</strong>n<br />

lindore të Shteteve të Bashkuara janë anuluar,<br />

ndërkohë që kompania Amtrak e transportit<br />

hekurudhor ka anuluar shërbimet për sot.<br />

Kërcënimi i uraganit Sandy bëri që të mbyllen<br />

tregjet amerikane të aksioneve, selia e të<br />

cilave ndodhet në Manhatanin e poshtëm.


eklama<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

20 @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />

SIGURIMI I SHTETIT<br />

1944 - 1991<br />

Libri: “Sigurimi i Shtetit 1944 – 1991. Historia e<br />

polici<strong>së</strong> politike të regjimit komunist”, 250 faqe<br />

Autori: Kastriot Dervishi<br />

Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”, Tiranë<br />

Libri “Sigurimi i Shtetit 1944 – 1991. Historia e polici<strong>së</strong><br />

politike të regjimit komunist” është studimi i parë i<br />

plotë në lidhje me aktivitetin e një prej strukturave<br />

më të mprehta të diktaturës komuniste në Shqipëri.<br />

Mekanizmi i ndërtimit të Sigurimit të Shtetit, platformat<br />

e tij, funksionimi nga qendra në bazë, etj, marrin përgjigje<br />

menjëherë në studim. Platformat e mbi të cilat bazohej<br />

puna e organeve të punëve të brendshme, veçmas e<br />

Sigurimit, çelësi i gjithë veprimeve të këqija, njihen<br />

tashmë në mënyrë më të plotë e më të qartë.<br />

Roli i jugosllavëve në strukturimin e parë të Sigurimit<br />

apo emërtimin e tij dhe ai i sovjetikëve në formatimit<br />

agresiv e agjenturor të kësaj arme analizohen në kapituj<br />

të veçantë të librit.<br />

Për herë të parë dalin në pah statistika mbi rrjetin<br />

agjenturor të Sigurimit, përpunimet (përndjekjet), sipas<br />

niveleve të tij, rolit, vërtetësi<strong>së</strong> dhe peshës që ka pasur).<br />

Shpjegohen mënyra e arrestimeve, internimeve, veprat<br />

politike më të përndjekura, kontingjentet, etj. Kjo sepse<br />

degët e Sigurimit ishin struktura të specializuara të<br />

kryenin këtë procedurë.<br />

Libri hedh dritë mbi rolin e vërtetë të Sigurimit, pa<br />

zmadhimet e pa figurën e mitit dhe përfytyrimit, por mbi<br />

bazën e fakteve dhe analizës historike.<br />

Libri është i strukturuar në 15 kapituj. Ai merret kohën e<br />

vërtetë kur është krijuar arma e specializuar e diktaturës,<br />

drejtimin e saj me Partinë e Punës të Shqipëri<strong>së</strong>, roli i<br />

Enver Hoxhës në të, drejtimet kryesore kundër elementit<br />

antikomunist, etj.<br />

Shpjegohen mirë koha kur u krijua Drejtoria e Mbrojtjes<br />

<strong>së</strong> Popullit dhe Seksionet e Mbrojtjes <strong>së</strong> Popullit, në<br />

varësi të Ministri<strong>së</strong> <strong>së</strong> Mbrojtjes Kombëtare në vitet<br />

1944 – 1946. Po ashtu formimi i Drejtori<strong>së</strong> <strong>së</strong> Sigurimit<br />

të Shtetit brenda Ministri<strong>së</strong> <strong>së</strong> Punëve të Brendshme<br />

si dhe ndarja në tri koka e kësaj strukture në vitet në<br />

pasojnë.<br />

Nga studimi njihet e plotë gjithë struktura organizative<br />

të Sigurimit të Shtetit, degë për degë dhe funksion<br />

për funksion. Me këtë botim, Shqipëria plotësohet<br />

me statistika mbi shërbimet sekrete në ish lindjen<br />

komuniste.<br />

<strong>55</strong>


gazeta<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

kulturë<br />

Taso, në vendlindje me<br />

skenat e jetës <strong>së</strong> përditshme<br />

Në atmosferën e 100 – vjetorit të Shpalljes <strong>së</strong> Pavarsi<strong>së</strong>, taso do të ekspozojë në galerinë e arteve<br />

të qytetit të vet, krijimtarinë e tij më të fundit, me motive nga koha e shekullit të përndritur sh-<br />

qiptar, si frymëzime të veprës <strong>së</strong> Kutelit të madh.<br />

Shumë artistë të mëdhenj<br />

në botë, ia kushtuan veprën e<br />

tyre tërësisht arteve grafike,<br />

duke shprehur drejtpërdrejt<br />

me ekspresivitet realitetet e<br />

epokave të tyre. Edhe shembulli<br />

i artistëve shqiptarë si:<br />

V.Mio, A.Buza, G.Leka etj. siç e<br />

ka vënë në dukje edhe kritika<br />

e arteve pamore, tregon qartë<br />

mbi ekspresivitetin dhe fuqinë<br />

e binomit grafikë- pikturë. Kjo<br />

sipas kritikëve është shtylla<br />

mbajtëse e godinës plot vlera të<br />

artit kombëtar.<br />

Një nga piktorët që e ka aq<br />

për zemër dhe për shtat grafikën<br />

e vizatimin dhe e sheh atë si akt<br />

të përditshëm të krijimtari<strong>së</strong><br />

<strong>së</strong> vet, është edhe Anastas Kostandini,<br />

ose Taso Poradeci, siç<br />

e thërresin bashkëqytetarët<br />

e tij. Ky akt, thotë Taso, bën të<br />

mundur mbijete<strong>së</strong>n si artist, në<br />

një vend të bukur por periferik,<br />

ku ngricat dogmatike rrezikojnë<br />

ëndrrën krijuese, por njëherazi<br />

shtojnë inatin dhe për ti sfiduar<br />

ato, nëpërmjet reagimit me laps.<br />

Dhe Taso në morinë e vizatimeve<br />

të tij, <strong>sjell</strong> me anë<br />

të lapsit poezinë e një jete të<br />

rëndomtë të periferive shqiptare.<br />

E vërteta e <strong>së</strong> rëndomtës<br />

e zbuluar në madhështinë e<br />

saj solemne dhe groteske e<br />

poetizuar po aq mjeshtërisht,<br />

sa edhe pararendësit e tij të<br />

qytet-lindje<strong>së</strong> Lasgushi dhe<br />

Mitrushi.<br />

Pikërisht cikli me 35 vizatime,<br />

ku përcillet historia biblike<br />

e Tat Tanushit të Mitrush<br />

Kutelit, në novelën e tij “E<br />

<strong>madhe</strong> është gjëma e mëkatit”,<br />

në një ekspozitë të Zyrës Arsimore<br />

Pogradec, zgjuan për<br />

vizitorët po aq interes, sa edhe<br />

rrëfenjat e lëvruesit të madh të<br />

fjalës shqip. Ky cikël është shitur<br />

dorë më dorë, por Piktori i<br />

“Aktori në kuti” ftohet në Gjermani<br />

Monodrama “Aktori në kuti”,<br />

në tekst, regji dhe interpretim<br />

të Mentor Zymberajt, është<br />

ftuar në njërin nga festivalet<br />

më prestigjioze gjermane– Festivalin<br />

Ndërkombetar të Mon-<br />

Merituar Taso, dëshiron, ashtu<br />

si dhe artdashësit që ta shohin<br />

të botuar përkrah kryeveprës<br />

<strong>së</strong> Kutelit, siç qe dhe botimi<br />

para disa kohësh në një album<br />

prej familjes <strong>së</strong> tij i grafikave në<br />

dru dhe linoleum.<br />

Artet grafike janë gjithmonë<br />

të lidhura me botimin dhe<br />

ekspozimin e tyre, thotë piktori<br />

dhe këto ditë, mes atmosferës<br />

<strong>së</strong> 100 – Vjetorit të Shpalljes <strong>së</strong><br />

Pavarsi<strong>së</strong>, Taso do të ekspozojë<br />

në galerinë e arteve të qytetit<br />

të vet, krijimtarinë e tij më të<br />

fundit, me motive nga koha e<br />

shekullit të përndritur shqiptar.<br />

“KamerFest”, tinguj nga baroku te muzika popullore shqiptare<br />

Prej barokut deri në improvizim<br />

ka qenë mbrëmja që<br />

është rezervuar për koncertin<br />

e dytë të festivalit të sivjetmë<br />

të muzikës kamertale “Kamer-<br />

Fest”. Artistë nga Zvicra,<br />

Franca dhe Kosova janë bërë<br />

bashkë, në programin që ka<br />

kombinuar muzikë nga periudha<br />

e barokut, deri te këngët e<br />

vjetra popullore shqiptare, e që<br />

për titull ka pasur “Nga baroku<br />

në improvizim”. “Moj e bukura<br />

more” e “Asaman trëndafili<br />

çelës” janë shkrirë natyrshëm<br />

me veprat e kompozitorëve<br />

John Dowlan, Giuseppino del<br />

Biado, Johann Schop, Monteverdi,<br />

Nicola Mattei e Georg<br />

Friedrich Handel, që të gjithë<br />

krijues që kanë jetuar përgjatë<br />

shekujve XVI dhe XVII. Koncerti<br />

që është mbajtur mbrëmjen<br />

e <strong>së</strong> shtunës në Kishën Shën<br />

odramës THESPIS, në Kiel të<br />

Gjermani<strong>së</strong>. Ky është edicioni i<br />

8 me radhë i festivalit dhe mbahet<br />

nga data 9 nëntor deri më 16<br />

nëntor.<br />

Në këtë festival marrin<br />

Ndou në Prishtinë, ka nisur<br />

me “La Mantovana”, këngë e<br />

vjetër popullore italiane, që<br />

ka nisur si një improvizim me<br />

violinë. Koncertit i është vënë<br />

pikë me “Asaman...”. Ka qenë<br />

dyshja e “Les Recreations” e<br />

pje<strong>së</strong> monodramat më të<br />

sukseshme në botë në vitet e<br />

fundit si nga: Franca, SHBA,<br />

Israeli, Belgjika, Gjermania,<br />

Britania e Madhe, Polonia,<br />

Kanada, Rusia dhe Kosova.<br />

përbërë nga Matthieu<br />

Camilleri<br />

(me barok violinë<br />

dhe violë) dhe<br />

Clara Muchelethaler<br />

(me barok<br />

violinë) protagonistë<br />

të mbrëmjes.<br />

Mysafirë të<br />

tyre kanë qenë<br />

artistët vendas,<br />

Ardit Stafai me<br />

ud, Florin Fanaj<br />

me leutë të renesancës,sopranoja<br />

Kaltrina Miftari<br />

dhe kontratenori<br />

Safet <strong>Berisha</strong>. Vetëm dy ditë<br />

kanë pasur ata në dispozicion<br />

që të njohin artin e njëri – tjetrit.<br />

Por kaq u ka mjaftuar që<br />

të kompozojnë instrumentet<br />

dhe vokalin e tyre.Sihana Badivuku,<br />

drejtoreshë artistike<br />

Kjo përzgjedhje është bërë në<br />

një selektim dhe konkurence<br />

të <strong>madhe</strong> nga artistë të monodramës.<br />

Shfaqja “Aktori në<br />

kuti” shfaqet me datën 13<br />

nëntor.<br />

e “KamerFestit”, ka thënë se<br />

ansamble të tilla punojnë gjatë<br />

për të ardhur në një performancë<br />

si ajo e <strong>së</strong> shtunës.<br />

“Por këta, për një kohë kaq<br />

të shkurtër kanë arritur që të<br />

koordinojnë atë me të cilën erdhën<br />

sonte. Besoj se kjo ishte një<br />

freski për publikun”, ka thënë<br />

Badivuku.<br />

Ilire Agimi (28), ka pasur një<br />

vlerësim për koncertin e <strong>së</strong> shtunës.<br />

“Jashtëzakonisht këndshëm”,<br />

ka thënë Agimi, teksa ka<br />

shtuar se ajo që i ka pëlqyer më<br />

<strong>së</strong> shumti ka qenë programi i<br />

përzier i tingujve.<br />

“M’u duk që u bashkuan<br />

mjaft mirë këndet se si e shohin<br />

muzikën të dy parët, por<br />

natyrisht për nga niveli artistik<br />

nuk vërehej asnjë dallim”, ka<br />

thënë ajo.<br />

21<br />

“14 vJEç DHëNDëR” Së SHPE-<br />

Jti Në tEAtRiN E MEtROPOLit<br />

Komedia “14 vjeç dhëndër” nga regjisorja Elma Dorezi do<br />

të jetë premiera e re e Teatrit të Metropolit që do të ngjitet<br />

në sallën “Shekspir”, në mesin e muajit nëntor. Vepra e njohur e<br />

Andon Zako Çajupit ngjitet për herë të parë në skenën e teatrit<br />

shqiptar me rastin e 100 vjetorit të Pavarësi<strong>së</strong> <strong>së</strong> Shqipëri<strong>së</strong>. Në<br />

ndryshim nga filmi, regjisorja ka menduar që “14 vjeç dhëndër”<br />

ta mbajë në grotesk. Ky zhanër do të përfshijë si interpretimin e<br />

roleve ashtu edhe skenografinë dhe kostumografinë.<br />

Në shfaqe është bërë një adaptim i tekstit, i bazuar tek Çajupi<br />

me të njëjtët personazhe, por duke <strong>sjell</strong> skena dhe karaktere<br />

të ndryshëm dhe interesantë. Nuk do të ketë ndryshim kohe, por<br />

ndryshim në strukturë, kostumografi, skenografi e interpretim.<br />

Një nga trajtimet e personazheve do të jetë ndryshimin i gjinive jo<br />

tek aktorët por në interpretimin e personazheve, që do të thotë,<br />

gratë do të sillen si burra dhe burrat si gra. Gjë që do të vihet re<br />

kryesisht tek dyshja jonë kryesore, Tanë dhe Vangjel, apo dhe tek<br />

dyshja Gjino- Marigo.<br />

Rolin e Marigo<strong>së</strong> do ta interpretojë aktorja Arjeta Dhima. Në<br />

një prononcim për mediat, aktorja është shprehur se ndjehet e<br />

emocionuar sepse është një rol që e kemi parë nga një aktore<br />

tjetër, në një natyrë tjetër, në zhanër tjetër, dhe këtë herë vjen<br />

ndryshe.<br />

“Tani ne e kthejmë në grotesk, e kthejmë pak më specifike si<br />

Marigo. Veç emocionit, kam dhe merakun që dua ta realizoj ashtu<br />

siç është bërë në të vërtetë në atë kohë. Marigoja vjen ndryshe<br />

nga sa është parë deri tani. Marigoja ka kuptuar instiktet e<br />

meshkujve të fshatit, instiktet e femrave të fshatit dhe lojën e<br />

shëmtuar që bëjnë meshkujt, duke shkuar në kafene dhe gratë<br />

gjithë ditën punojnë në arë”, është shprehur Dhima.<br />

Interpretimin e kësaj pjese, Dorezi ia ka besuar edhe aktorëve<br />

Devis Muka, Marsela Lena, Lorenc Kaja, Erjona Kaçeli,<br />

Alban Musa, Aldjon Matarangasi, Genti Deçka, Ajlin Petrela. Kjo<br />

është komedia e radhës e regjisores Elma Dorezi, pas “Gratë në<br />

Parlament”, që po ashtu rolet e grave u interpretuan nga aktorë<br />

meshkuj.<br />

“yuE MADELEiNE yuE” Në<br />

EuRO-SCENE të LAJPCigut<br />

Shfaqja kosovare “Yue Madeleine Yue” është ftuar të marr<br />

pje<strong>së</strong> në edicionin e 22-të të festivalit të teatrit bashkëkohor europian,<br />

euro-scene Leipzig. Ky festival i njohur europian mbahet<br />

nga data 6 deri më 11 nëntor në Lajpcig të Gjermani<strong>së</strong> dhe në të<br />

performonojnë disa prej kopmanive më të njohura europiane të<br />

teatrit dhe dansit bashkëkohor. Euro-scene <strong>sjell</strong>ë në cdo edicion<br />

shfaqje eksperimentale dhe dance -shfaqje nga e tërë Europa.<br />

Konsiderohet një prej festivaleve më të rëndësishme europiane<br />

të teatrit bashkëkohor. Në këtë edicion, pos shfaqjes kosovare,<br />

në programin zyrtar të këtij festivali do të marrin pje<strong>së</strong> edhe<br />

trupa të tjera nga Franca, Italia, Polonia, Lituania, Gjermania,<br />

Zvicrra, Sllovenia, Belgjika etj.<br />

Yue Madeleine Yue do të ketë dy prezentime radhazi, me 9<br />

dhe 10 nëntor, në teatrin LOFFT.<br />

“Yue Madeleine Yue”, prodhim i Qendrës Multimedia nga<br />

Prishtina, është dramë e autorit Jeton Neziraj. Regjinë e kësaj<br />

shfaqjeje e ka bërë Blerta Rrustemi, muzikën e ka komponuar<br />

Gabriele Marangoni, koreografinë: Gjergj Prevazi, skenografinë<br />

dhe dizajnin e dritave: Nico de Rooij, kostumet Dorothy Barnes,<br />

kurse luajn: Anisa Ismaili, Kujtim Pacaku, Adrian Morina, Fitore<br />

Broqi, Bajram Kinolli – Kafu dhe Fisnik Sykaj, muzicient: Susanna<br />

Tognella (violinë) dhe Gabriele Marangoni (harmonikë), ass. Kostumografe:<br />

Amber Givens, menaxhere e skenes: Adelina <strong>Berisha</strong>,<br />

ndricimi: Skender Latifi.<br />

Në qendër të kësaj tragjikomedie të absurdit është një<br />

familje rome e kthyer me forcë nga Gjermania në Kosovë. Të<br />

ndodhur në një realitet të ri, atyre tani u duhet të ballafaqohen<br />

me sfidat e shtetit të sapolindur. Vajza rome, Medlin, një ditë bie<br />

në një gropë të hapur nga një kompani ndërtimi. Dhe derisa vajza<br />

e mbetur në koma, lufton me vdekjen, babai i sajë, në përpjekje<br />

për të kërkuar drejtësi, ballafaqohet me zyrtarë byrokratë, biznesmenë,<br />

policë e punëtorë ambasadash. Kjo është një dramë<br />

politike për pasluftën kaotike në Kosovë, por, para <strong>së</strong> gjithash,<br />

është një dramë për romët e padëshiruar në Evropë. Larg atyre<br />

stereotipeve për romët, larg atij ekzotizmit që përcjellë zakonisht<br />

temat rome, “Yue Medlin Yue” është një dramë intelegjente<br />

që shqyrton në mënyrë të shkëlqyeshme procesin emocional<br />

nëpër të cilin sot kalojnë me mijëra rom të Evropës, të cilët u<br />

nënshtrohen proceseve të dhunshme të ri-atdhesimit.<br />

“Yue...” ka pasur premierën botërore në teatrin austriak<br />

“Volkstheater”, ku është dhënë në kuadër të festivalit “Die<br />

Besten aus dem Osten: Folge 10”, me datë 24 dhe 25 shkurt.<br />

Në Kosovë “Yue Madeleine Yue” është dhënë me datë 21 Maj,<br />

në Teatrin Kombëtar të Kosovës, ndërsa që me 23 maj është<br />

dhënë në Qendrën për Dekontaminim Kulturor në Beograd. Ajo<br />

gjithashtu ka marrë pje<strong>së</strong> edhe në edicionin e tretë te festivalit<br />

zoom, që është mbajtur nga 6 deri më 12 shtator në Rijekë të<br />

Kroaci<strong>së</strong>.


kulturë<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

22 @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

SHQiPtAR i ERSOJ, KRiJuES i HiMNit<br />

KOMBëtAR të tuRQiSë MODERNE<br />

Poeti shqiptar që bëri epokë me pathosin patriotik në historinë e Turqi<strong>së</strong><br />

Poeti shqiptar që ngriti në piedestal thelbin e kombit Turk<br />

Nga Entela MUÇO*<br />

Historia e shtetit Osman<br />

në vetvete paraqet historinë e<br />

vendeve dhe popujve Evropës,<br />

Azi<strong>së</strong> dhe Afrikës që ishin pje<strong>së</strong><br />

përbërëse e strukturës administrative<br />

të tij. Në proçesin e<br />

evolucionit dialektik ai kaloi<br />

momente pozitive dhe negative<br />

përsa i përket zhvillimeve sociale,<br />

ekonomike dhe politike.<br />

Periudha e fundit të<br />

shek. XIX- fillim i shek. XX<br />

u karakterizua nga zhvillime<br />

intensive në arenën politike<br />

dhe sektorin ekonomik, që u<br />

pasqyruan qartë në shoqërinë<br />

Osmane. Struktura sociale e<br />

shtetit u cënua në bazën e saj.<br />

Raportet sociale deri atëherë të<br />

konsoliduara u tronditën dhe<br />

shteti ndjeu se po prishej ekuilibri<br />

social-politik i tij. Lëvizjet<br />

demografike të popullsi<strong>së</strong> u<br />

bënë një nga faktorët kryesorë<br />

të këtij transformimi. Viktimë e<br />

tyre ishte dhe familja Ersoj.<br />

Të parët e familjes <strong>së</strong> Mehmet<br />

Ragifit banonin në Vilajetin<br />

e Kosovës, fshati Shusise<br />

i kasaba<strong>së</strong> <strong>së</strong> Pejës (İpek). Gjyshi<br />

Nuredin Aga kishte shtatë<br />

djem midis të cilëve dhe Mehmet<br />

Tahir Efendiun (babai i<br />

Mehmet Ragifit ). Ai vendosi<br />

që djalin ta dërgonte me studime<br />

në Stamboll, në kryeqendrën<br />

e shtetit. Mehmet Tahiri<br />

u vendos në një nga prefekturat<br />

e Stambollit, të quajtur<br />

Fatih në rajonin e Sarëgyzelit<br />

(Sarıgüzel). Nëna e Mehmet<br />

Ragifit quhej Emine Sherife<br />

Hanëmi (Şerife) dhe vinte nga<br />

një familje Uzbeke (Özbeke)<br />

turke.<br />

Familja e Mehmet Ragifit<br />

ishte një familje intelektuale.<br />

Mehmet Tahiri studioi në Medresenë<br />

(Universitetin) e Fatihut<br />

dhe fitoi gradën myderris<br />

(profesor).<br />

Personaliteti i Mehmet<br />

Ragifit u formua gradualisht<br />

gjatë proçesit të edukimit arsimor<br />

dhe praktikës <strong>së</strong> jetës që<br />

kaloi në disa faza. shkollimi i tij<br />

filloi që në moshën 4 vjeçare<br />

dhe vazhdoi deri në moshën<br />

20 vjeç. Ai ndoqi programin e<br />

shkollës përgatitore (idâdî)-2<br />

vjet; shkollën fillore (iptidâî)-<br />

3 vjet; shkollën e mesme<br />

(ruşdiye)- 3 vjet; shkollën e<br />

lartë përgatitore (lice) mülkiye<br />

idâdîsi - 3 vjet shkollën<br />

Ahërkapë (Ahırkapı) ditën-<br />

2vjet shkollën popullore në<br />

konvikt kolegj- 2vjet fakultetin<br />

e Veterinari<strong>së</strong>- 4 vjet.<br />

Në vitin 1893 mbaroi studimet<br />

me rezultate të shkëlqyera<br />

dhe zuri vendin e parë<br />

midis studentëve. I etur për të<br />

fituar sa më shumë dije dhe<br />

për të plotësuar formimin e tij<br />

intelektual Mehmet Ragifi iu<br />

kushtua gjuhësi<strong>së</strong>.<br />

Ai ishte i bindur për vlerën<br />

dhe rëndësinë e gjuhës si mjeti<br />

kryesor shprehës dhe komunikues<br />

për njohjen e kulturës<br />

dhe karakterin e një populli.<br />

Në këtë kuadër mësoi<br />

dhe përvetësoi në mënyrë të<br />

shkëlqyer tre gjuhët kryesore<br />

të kohës; frengjishten si gjuhë<br />

të kulturës perëndimore, arabishten<br />

si gjuhë të besimit Islam<br />

dhe persishten si gjuhë të<br />

kulturës lindore. Persishtja si<br />

dhe frengjishtja në perëndim,<br />

përdorej nga elita e vendit dhe<br />

njerës të mësuar të shoqëri<strong>së</strong><br />

dhe gjuhë zyrtare e kohës. Në<br />

të njëjtën kohë Mehmet Ragifi<br />

mësoi dhe zotëroi në mënyrë<br />

perfekte axhemxhen (gjuhën<br />

e axhemëve) , turqishten<br />

dhe gjuhën amtare shqipen,<br />

megjithëse lidhjet me vendin<br />

e të parëve dhe njerëzit e një<br />

gjaku i kishte shkëputur prej<br />

kohësh. Ky është një tregues<br />

i karakterit të shqiptarit, i cili<br />

kudo që të ndodhej ishte besnik<br />

i atdheut dhe i vlerave të pastra<br />

të popullit të tij.<br />

Edukimin laik ai e plotësoi<br />

me atë të fetar. Mehmet<br />

Ragifi dijet e tij në këtë fushë<br />

i përmirësoi më tej nëpërm-<br />

jet kualifikimit të tij në nivelin<br />

e hafizit në moshën 20<br />

vjeç. Këto elementë kryesorë<br />

të formimit intelektual nuk e<br />

penguan atë të t’i kushtonte<br />

vëmendje edukimit fizik. Njohuritë<br />

e fituara ai i vuri në zbatim<br />

duke ushtruar profesionin<br />

e tij të veterinerit dhe klerikut.<br />

Karierën e tij e filloi duke<br />

punuar si nëpunës në sektorin<br />

e Veterinari<strong>së</strong> të Ministri<strong>së</strong> <strong>së</strong><br />

Bujqësi<strong>së</strong>. Pas një periudhe 20<br />

vjeçare ai kaloi në pozicionin e<br />

zv. drejtorit të atij sektori. Profesionin<br />

e veterinerit ai e praktikoi<br />

në vitet e para të punës në<br />

provinca të ndryshme të shtetit<br />

si në Rumeli, Anadoll dhe në<br />

Arabi.<br />

Në vitin 1906 Mehmet<br />

Ragifi filloi punën si mësues<br />

në Shkollën e Veterinari<strong>së</strong> të<br />

Hallkallë<strong>së</strong> (Halkalı). Aty ai<br />

dha lëndën “Shkrimi zyrtar<br />

dhe mënyra e të shkruarit”.<br />

Prej vitit 1908 dhe më pas<br />

ushtroi profesionin e mësuesi<strong>së</strong><br />

me gradën e profesorit në<br />

Universitetin e Stambollit në<br />

fakultetin e Letërsi<strong>së</strong> dhe në<br />

atë të Medrese<strong>së</strong> Daru’l-Hilafe<br />

si profesor i lëndës letërsia Osmane.<br />

Karierën e tij arsimore<br />

e vazhdoi dhe pas vitit 1929<br />

Mehmet Ragif (Akif) Ersoj<br />

në Universitetin e Kajros në<br />

cilësinë e profesorit në lëndën<br />

e turqishtes.<br />

Ai është vlerësuar nga populli<br />

shteti Turk si poet i kombit,<br />

mendimtar dhe filozof. Në<br />

fushën e fe<strong>së</strong> Mehmet Ragifi<br />

vlerësohet si hero i madh në<br />

radhë më shenjtët e tjerë si<br />

Hz. Mevlana udhëtar i rrugës<br />

<strong>së</strong> Kuranit dhe një myslyman<br />

i përkryer dhe civil i kulturuar.<br />

Vepra e tij është krahasuar me<br />

atë të Hz. Omer. Shkrimet e<br />

tij për artin, letërsinë (gjininë<br />

e poezi<strong>së</strong>) dhe filozofinë turke<br />

përmenden gjerësisht për<br />

vlerën e tyre. Punën në fushën<br />

e artit ai e filloi në shkollën e<br />

mesme. Frymëzim për të u<br />

bënë poemat e gjata të Zija<br />

Pashës dhe profesorëve Naxhi,<br />

Namik Kemalit dhe Abdylhak<br />

Hamitit. Vjershat e tij fillimisht<br />

i shkroi duke marrë si shembull<br />

profesorët e tij; Enver Zija<br />

Pashën. Më pas punoi dhe krijoi<br />

individualitetin e tij si poet.<br />

Mehmet Ragifi shkroi shumë<br />

artikuj dhe poezi në organet e<br />

shtypit si “Sebilürreşad”. Poezitë<br />

tij u bënë frymëzim për<br />

të rinjtë dhe popullin për të<br />

marrë pje<strong>së</strong> në luftrat Ballkanike<br />

dhe atë Luftën e I Botërore.<br />

Nëpërmjet tyre ai u bëri thirrje<br />

të bëheshin pje<strong>së</strong> aktive e këtyre<br />

ngjarjeve për të mbrojtur<br />

ekzistencën e identitetit kombëtar<br />

dhe të vetë shtetit duke<br />

zgjuar efekte pozitive në këto<br />

shtresa të shoqëri<strong>së</strong>.<br />

Mehmet Ragifi u vlerësua<br />

si “Poet Islam” që duke shkuar<br />

në lagjet e Konjas, Kayserit dhe<br />

Kastamonu<strong>së</strong> ftoi popullin ta<br />

mbështeste luftën dhe të mos<br />

dilte kundër. Në mënyrë të<br />

natyrshme ai filloi të përfshihej<br />

në jetën politike. Në bazë të pohimeve<br />

të tij mësojmë që temat<br />

e trajtuara në poezi evoluan<br />

në përputhje me kohën dhe<br />

kushtet e reja politike në të cilat<br />

u ndodh shoqëria Osmane në<br />

atë periudhë. Vjershat e para të<br />

Mehmet Ragifit trajtuan tema<br />

që kishin të bënin me moralin,<br />

besimin, filozofinë dhe didaktikën.<br />

Temat e dashuri<strong>së</strong> zinin<br />

një vend mjaft të vogël në krijimtarinë<br />

e tij. Pikën kulmore<br />

të krijimtari<strong>së</strong> <strong>së</strong> tij poetike dhe<br />

filozofike ai e arriti me poezinë:<br />

HIMNI I PAVARËSISË ose<br />

İSTİKLAL MARŞI. Në bazë të<br />

të dhënave të bashkëkohësve<br />

të tij dhe dokumenteve, poezia<br />

e Mehmet Ragifit për himnin<br />

ishte e fundit në radhë midis<br />

poezive të 724 poetëve të an-<br />

<strong>55</strong><br />

gazhuar për krijimin e hymnit<br />

të pavarësi<strong>së</strong> sh vendit.<br />

Një prej bashkëkohësve të tij<br />

Eshref Edipi në kujtimet e tij<br />

shkroi se; “...thuhej se ai fillimisht<br />

nuk kishte marrë pje<strong>së</strong><br />

në konkurim për arsye se ishte<br />

shqetësuar pasi për mënyrën e<br />

vlerësimit të tij (për hartimin<br />

e himnit ishte vënë shpërblim<br />

në të holla). Pas kësaj<br />

deputeti i Ballikesirit Hasan<br />

Tanrëover bisedoi me të dhe<br />

i tha që komisioni mund ta<br />

hiqte shpërblimin në të holla.<br />

I qetësuar shpirtërisht Mehmet<br />

Ragifi përgatiti poezinë e himnit<br />

të pavarësi<strong>së</strong> dhe brenda 48<br />

orëve i pa veshur pa pallto por<br />

me moralin lart në mes të dimrit<br />

ai shkoi në Ankara pa marrë<br />

shpërblimin prej 500 Lira (në<br />

atë kohë lira turke kishte vlerë<br />

shumë të <strong>madhe</strong>) dhe Marshi<br />

ynë shpëtoi nga përgatitja e tij<br />

me para”. Modestia e poetit pas<br />

marrjes <strong>së</strong> vlerësimit unanim<br />

të poezi<strong>së</strong> <strong>së</strong> tij (12 Mars 1921)<br />

duket në fjalët e tij: “Atë unë ia<br />

dhurova kombit tim. Tashmë<br />

ai është i kombit, është malli i<br />

kombit.”<br />

Mëposhtë po japim Himnin<br />

e Kombit të shtetit Turk të<br />

plotë në dy gjuhë Turqisht dhe<br />

përkthimin e tij në shqip.<br />

İStİKLAL MARŞi<br />

Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak<br />

Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.<br />

O benim milletimin yıldızıdır parlayacak!<br />

O benimdir, o benim milletimindir ancak!<br />

Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilal!<br />

Kahraman ırkıma bir gül... ne bu şiddet, bu celâl?<br />

Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helal.<br />

Hakkıdır, Hakk’a tapan milletimin istiklal.<br />

Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım;<br />

Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım!<br />

Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım.<br />

Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar.<br />

Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var.<br />

Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imânı boğar,<br />

‘Medeniyet!’ dediğin tek dişi kalmış canavar?<br />

Arkadaş, yurduma alçakları uğratma sakın;<br />

Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın.<br />

Doğacaktır sana va’dettiği günler Hakk’ın,<br />

Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın.<br />

Bastığın yerleri ‘toprak’ diyerek geçme, tanı!<br />

Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.<br />

Sen şehid oğlusun, incitme, yazıktır, atanı.<br />

Verme, dünyâları alsan da bu cennet vatanı.<br />

Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?<br />

Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ!<br />

Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Hudâ,<br />

Etmesin tek vatanımdan beni dünyâda cüdâ.<br />

Rûhumun senden İlahî, şudur ancak emeli:<br />

Değmesin ma’ bedimin göğsüne nâ-mahrem eli!<br />

Bu ezanlar-ki şehâdetleri dinin temeli-<br />

Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli.<br />

zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım.<br />

Her cerîhamdan, İlâhî, boşanıp kanlı yaşım;<br />

Fışkırır rûh-ı mücerred gibi yerden na’şım;<br />

O zaman yükselerek arşa değer belki başım!<br />

Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!<br />

Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl.<br />

Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl;<br />

Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet,<br />

Hakkıdır, Hakk’a tapan milletimin istiklâl!


gazeta<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

kulturë<br />

PREMtiMi i JOADA SiNëS<br />

Rreth librit të znj. Joada Ngucaj – Sina “të njohim dhe të mbrojmë monumentet”, vlo-<br />

rë 2012, vlerësuar nga Prof. As. Dr. Aleks trushaj<br />

Nga Enver Lepenica<br />

Të fitosh sot një punë në<br />

administratën shtëtërore,<br />

është e vështirë për faktin<br />

se kërkesat janë të shumta<br />

ndaj vendeve të punës<br />

shumë të kufizuara. Një<br />

nga këto vajza që i kapërxeu<br />

këto vështirësi me aftësi dhe<br />

kompetencë profesionale<br />

është juristja Joada Ngucaj<br />

– Sina diplomuar me rezultate<br />

shumë të larta në Universitetin<br />

“Ismail Qemali”<br />

në Vlorë dhe që ka fituar<br />

Gradën Master i Nivelit të<br />

Dytë në “Pushtet Ekzekutiv”.<br />

Joada filloi punën si juriste<br />

dhe përgjegjëse sektori<br />

në Drejtorinë Rajonale të<br />

Monumenteve të Kulturës<br />

në Vlorë.<br />

Gjatë ushtrimit të detyrave<br />

funksionale ajo u shqua<br />

për interesat e sajë kulturore<br />

dhe për ushtrimin e<br />

detyrës me kompetencë profesionale.<br />

Kultura, interesi dhe<br />

veçanërisht përgjegjësia<br />

përpara detyrës që kishte<br />

marrë përsipër gjetën pasy-<br />

qimin në librin e botuar tani<br />

<strong>së</strong> fundi “Të njohim dhe të<br />

mbrojmë monumentet”<br />

Të shkruash dhe të botosh<br />

një libër me interesa<br />

kulturore dhe atdhetare<br />

vetëm pas tre vjetëve që je<br />

diplomuar dhe ke filluar<br />

punë, është një shembull i<br />

mirë se si duhet të jenë dhe<br />

ç`farë përgjegjësie duhet<br />

të ndiejnë nëpunësit që<br />

paguhen prej këtij populli<br />

që ende jeton në kushte të<br />

vështira, por është edhe një<br />

premtim që na bën kjo vajzë,<br />

kjo juriste e talentuar, se do<br />

t`i shërbejë vendit të sajë me<br />

përkushtim dhe në të ardhmen<br />

do të na japë vepra më<br />

të mira.<br />

* * *<br />

Autorja ja kushton<br />

librin”: “Familjes sime,<br />

gjithmonë nxitje dhe burim<br />

frymëzimi për studim e<br />

mbrojtje vlerash…”<br />

Libri është shkruar në shqip<br />

dhe anglisht po nga vetë<br />

autorja dhe ndahet në këta<br />

kapituj: Vendbanime prehistorike,<br />

Qytete antike, Kala,<br />

Ndërtime inxhinjerike, Ura,<br />

HiMNi i PAvARëSiSë<br />

I-Ey kombi im! Mos u mërzit, mos u shqetëso...,<br />

Flamuri ynë i kuq që valvitet në agimet e qiejve tanë<br />

nuk do të ulet nga vendi dhe kombi ynë nuk do të bjerë në robëri.<br />

Deri në vdekjen e banorit të fundit,<br />

flamurin tonë do ta mbajmë lart dhe<br />

do të vazhdojmë të luftojmë për pavarësinë tonë.<br />

Flamuri ynë është ylli i kombit tim dhe yll i lumturi<strong>së</strong> <strong>së</strong> tij!<br />

Kombi im gjithmonë do të jetojë me atë nder dhe lavdi dhe<br />

vetëm flamuri ynë do të shkëlqejë vazhdimisht në qiejt tanë!<br />

II-Ej flamuri im i bukur me hënë! Të bëhem kurban mos mu mërzit!<br />

Përse na shikon si i zemëruar?<br />

Ti mendon se do t’u japim leje të të ulin,<br />

Ti mendon se ne do të lëmë në dorë të armikut?<br />

Jo! Kombi im heroik; meriton dashurinë dhe fytyrën tënde të qeshur.<br />

Që ky komb të jetojë i lirë dhe<br />

ty të të mbajnë të lirë është derdhur shumë gjak<br />

dhe tani vazhdon të derdhet.<br />

Nëse ti nuk e vlerëson sakrificën që po bëjmë për ty,<br />

gjaku ynë nuk do të të bëhet hallall,<br />

Kombi im beson Zotin (Allahun)<br />

përveç tij tjetër Perëndi nuk mund të njohë.<br />

Kombi që derdh gjak për lirinë dhe beson kështu,<br />

natyrisht që do ta arrijë pavarësinë e tij.<br />

III-Unë që prej kohësh kam jetuar i lirë, i lirë do jetoj!<br />

Cili i çmendur do të më goda<strong>së</strong> me zinxhir? Jam i shastisur!<br />

Jam si përmbytja që të përfshin,<br />

ata që kërkojnë të vendosen reth meje i shkel i var.<br />

Po të duan të kthej malet, malet i shqyej,<br />

po të duan të burgos detin, detin e shtrydh e mbart mbi vete.<br />

IV-Sikur ushtritë e Perëndimit si mure çeliku të blinduartanket dhe<br />

topat të kalojnë mbi ne ç’do të ndodhë!<br />

Unë dal mbi të gjithë ato me një armë:<br />

kjo armë është gjoksi plot me besim!<br />

Komb mos u frikso! Zhurmat dhe thirrjet e tyre të mos të<br />

trembin,Besimi që nën maskën e civilizimit robëron njerëzit nuk<br />

mund të fitojë.<br />

V-Shok, sakën ia lë vendin tim të poshtërve;Qëndro përballë sulmeve<br />

të tyre! Lufto me ta deri në vdekje!<br />

Po të veprosh kështu Zoti në kohë shumë të afërt<br />

do të ta <strong>sjell</strong>ë fitoren.<br />

Sepse Zoti premton në Kuran fitoren do t’ua japë<br />

atyre që besuan, luftuan pa u friksuar dhe duruan.<br />

Atdheu ku jeton, këto “toka”,<br />

nuk janë vende që t’i shkelësh dhe të kalosh.<br />

Nën këto toka, në rrugën e tyre,<br />

ka me mijëra dëshmorë që flenë pa qefin. Ata mos i harro!<br />

Dhe ti je bir dëshmori, po të mos vlerësosh atdheun tënd dhe<br />

Ujë<strong>sjell</strong>ësa, Kisha, Banesa<br />

dhe në fund kapitulli Mrojtja<br />

ligjore, ku është botuar legjistacioni<br />

përkatës.<br />

Pra siç shihet autorja me<br />

kmpetencë profesionale ka<br />

evidentuar dhe paraqitur në<br />

këtë libër të gjitha monumentet<br />

e rrethit të Vlorës. Çdo<br />

monumentet është përshkruar<br />

me të gjitha vetitë dhe<br />

karakteristikat e tyre, shoqëruar<br />

me fotografi cilësore<br />

me ngjyra, në dy gjuhë shqip<br />

dhe anglisht ku pasqyrohen:<br />

emërtimi, përshkrimi monumentit,<br />

vendndodhja, akti<br />

ligjor që e ka shpallur monument<br />

kulture dhe në fund një<br />

literaturë e gjerë referuese.<br />

Kështu pra autorja i vjen<br />

në ndihmë histori<strong>së</strong> <strong>së</strong> Vlorës<br />

dhe më gjërë duke provuar<br />

ekzistencën e jetës në këtë<br />

qytet të rëndësishëm të vendit<br />

tonë, në të gjitha periudhat<br />

historike.<br />

* * *<br />

Edhe më parë ka patur botime<br />

jo të plota, me mangësi,<br />

dhe nivel të ulët, për monumentet<br />

e kulturës <strong>së</strong> rrethit të<br />

Vlorës. Rëndësia e veprës <strong>së</strong><br />

të mos e mbrosh atë do t’i zhgënjesh stërgjyshërit e tu dëshmorë!<br />

Këtë atdhe paraj<strong>së</strong> duhet ta mbrosh me çfarë do çmimi,<br />

nuk duhet ta këmbesh me asnjë gjë.<br />

VI- Kush nuk do të sakrifikohet për hir të këtij atdheu paraj<strong>së</strong>?<br />

Nuk ka asnjë të tillë!<br />

Deri tani për këtë atdhe të bukur<br />

aqë shumë trima dhanë shpirin me dëshirë<br />

që sikur ta shtrydhësh tëtë tokë do të pikojë gjak.<br />

Zoti mos na ndaftë nga atdheu ynë i bukur!<br />

Zoti dhe shpirtin, zemrën, gjithë ekzistencën time ti marrë,<br />

mos e dhëntë të na ndajë nga atdheu.<br />

VII- Zot i Madh (Yarabbi)!<br />

Kjo është e vërteta e shpirtit tim me ty dhe shpresa !<br />

Të mos hyjnë në atdheun tim armiqtë,<br />

të mos vënë dorë në camitë dhe<br />

ezanët që janë themeli i fe<strong>së</strong> sime dëshmitarë<br />

mbi vendin tim të vazdojnë të lexojnë Kuranin deri në pa fundësi.<br />

Atdheu dhe komb i kombi im<br />

deri në ditën e Kiametit i lirë dhe si Myslyman të jetojë<br />

VIII- O zot i madh (Yarabi)!<br />

U plotësofshin dëshirat e tua,<br />

Po të vazhdojë të jetojë i lirë atdheu dhe kombi im,<br />

atëherë do të jem i lumtur dhe po të vdes.<br />

Dhe gurrin tim të varrit po të ketë, mbylle lutjen me gëzim.<br />

Lotët e mia lot gëzimi ndahen nga plagët që kam marrë në luftë,<br />

ashtu si një shpirt pa trup duke e ngritur kufomën time,<br />

i gëzuar kokën e vë në kupolën më të lartë të qiellit!<br />

IX- Ej flamuri im i lavdishëm, që valvitesh si agimet!<br />

Ashtu qoftë tashmë gjaku im i derdhur të qoftë hallall.<br />

Për ty dhe kombin tim nuk ka robëri dhe vdekje!<br />

Është e vërtetë liria e flamurit që ka jetuar i lirë,<br />

për kombin tim që adhuron Zotin,<br />

pavarësia e kombit tim është një e vërtetë e pa mohueshme!<br />

Vlerësimin e parë për veprën e Mehmet Ragif Ersojit e ka bërë<br />

udhëheqësi legjendar i popullit turk Mustafa Qemal Ataturku.<br />

Lidhur me poezinë e himnit kombëtar ai është shprehur:<br />

“Ky himn shpjegon revolucionin tonë, shpjegon shpirtin e revolucionit<br />

tonë. Kjo as nuk duhet harruar dhe as nuk duhet ta harrojmë.<br />

Në Marshin e Pavarësi<strong>së</strong> ka vargje që kanë një kuptim<br />

të madh nga pikpamja e shpjegimit të çështjes <strong>së</strong> pavarësi<strong>së</strong><br />

sonë.”<br />

Është e vërtetë liria e flamurit që ka jetuar i lirë,<br />

për kombin tim që adhuron Zotin,pavarësia e kombit tim është<br />

një e vërtetë e pa mohueshme!<br />

“Ja, këto janë vargjet që unë<br />

absolutisht nuk dua t’i harroj<br />

nga ky komb. Liria dhe pavarësia<br />

Joada Ngucaj – Sina qëndron<br />

në faktin se <strong>sjell</strong> për herë të<br />

parë të renditura në një libër<br />

të gjitha monumentet e këtij<br />

rrethi, të mbështetur në një<br />

literaturë mjaft të gjerë për<br />

çdo monument si edhe dispoziat<br />

ligjore, pra kemi të bëjmë<br />

me një punim mirëfilltë<br />

shkencor, të cilit nuk i mungon<br />

asgjë.<br />

Libri u drejtohet të gjithë<br />

niveleve që nga shkencëtari<br />

më serioz dhe deri tek<br />

qytetari thjesht dhe në këtë<br />

mënyrë do të shërbejë edhe<br />

për edukimin atdhetar veçanërisht<br />

të brezit të ri, pasi i<br />

bën krenar për paraardhësit<br />

e tyre.<br />

Libri do t`u shërbejë, komunave<br />

dhe bashkive për të<br />

njohur e propoganduar vlerat<br />

kulturore të vendit tyre si dhe<br />

për të drejtuar turistët e për<br />

t`i nxitur ata ta duan këtë<br />

vend dhe të kthehen për<strong>së</strong>ri<br />

pas vizitës <strong>së</strong> parë .<br />

Duke u shkruar edhe në<br />

gjuhën ndërkombëtare, anglisht<br />

do të jetë me interes dhe<br />

do t`u shërbejë edhe tursitëve<br />

që vizitojnë vendin tonë, pasi<br />

ka një paraqitje të plotë të<br />

janë shpirti i këtij kombi”<br />

“Shiko historinë, është<br />

e vërtetë se të gjithë kom-<br />

monumentëve të kulturës të<br />

rrethit të Vlorës.<br />

Libri ka një lidhje luksoze,<br />

me letër me lustër, shoqëruar<br />

bet kanë kaluar, periudhën e<br />

robëri<strong>së</strong> dhe jetën pa liri. Në<br />

historinë botërore ka kombe që<br />

vazhdimisht kanë ruajtur dhe<br />

mbrojtur lirinë dhe pavarësinë.<br />

Këto vargje të Marshit të Pavarësi<strong>së</strong><br />

simbolizojnë karakterin<br />

e Turqve.<br />

Duhet ta themi se kjo është<br />

e vlefshme gjatë gjithë shekujve.<br />

Duhet të kuptohet dhe mësimi<br />

tjetër ashtu si ndodhi në tregimin<br />

e “Metes”, Turku çdo gjë, madje<br />

ndjenjat më të fshehta mund t’i<br />

vërë në rrezik, por lirinë jo.”<br />

Porosia e Mustafa Kemal<br />

Ataturkut: “këto vargje duhet të<br />

për<strong>së</strong>riten çdo vakt.<br />

Kjo do të thotë zotërinj<br />

se liria e Turkut nuk mund të<br />

preket.” vjen si një amanet për<br />

të gjithë brezat dhe jo vetëm për<br />

kombin turk por dhe për të gjithë<br />

kombet që aspirojnë lirinë. Në to<br />

bën pje<strong>së</strong> dhe kombi Shqiptar.<br />

Njerëz të shkencës dhe historianë<br />

të shquar i kanë bërë vlerësime<br />

maksimale vjershës <strong>së</strong> Mehmet<br />

Ragifit. Peyami Safa është njëri<br />

prej tyre. Ai e vlerësoi atë në këtë<br />

mënyrë; “Poezia e Mehmet Âkifit,<br />

ashtu si perla që brenda saj mbart<br />

një diell, nuk është një punë artistike<br />

e hollë të cilën mund ta gdhendë<br />

dora e një argjendari, është<br />

një vepër e drejtë, një monument<br />

i madh i shkëputur nga shkëmbi, e<br />

fortë dhe që sfidon në largësi është<br />

vepër e një skulptori, dhe ata që flenë<br />

nën tokë pa qefin do ta shikojnë<br />

poezinë e tij si fatin e tyre të vetëm.”<br />

Bashkëkohësi i tij Eshref<br />

Edip (Fergani) e vlerësoi karakterin<br />

e tij në këtë mënyrë:<br />

“Korrektësia e tij ishte në një<br />

shkallë të jashtëzakonshme. Ai<br />

nuk ishte korrekt vetëm karshi<br />

njerëzve por dhe ndaj Zotit<br />

23<br />

me fotografi cilesore me ngjyra<br />

për çdo monument dhe<br />

është vlerësuar nga Prof. As.<br />

Dr. Aleks Trushaj<br />

(Allahut), dhe Pejgamberit,<br />

kombit dhe atdheut.” “Ai nuk<br />

dinte ç’ishte frika, ishte njeri i<br />

përmbajtur ndaj situatave emotive,<br />

i be<strong>së</strong>s, nuk i shikonte me<br />

konsideratë ata që nuk mbanin<br />

fjalën, urrente gënjeshtrën dhe<br />

padrejtësinë.” Sipas autorit<br />

të mësipërm- Mehmet Ragifi<br />

“ishte i ndrojtur, e vlerësonte<br />

në maksimum miqësinë, armik<br />

i pamëshirshëm i shkrimtarëve<br />

që përpiqeshin ta çonin kombin<br />

në rrugë të gabuar.”<br />

Pas shpalljes <strong>së</strong> Konstitucionit<br />

të vitit 1908 ai mbështeti<br />

partinë Bashkim dhe Përparim<br />

(İttihat ve Terakki) por nuk u mor<br />

me politikë. Ai e kujton atë si një<br />

person që e donte muzikën madje<br />

i binte veglave frymore si fyellit.<br />

Profesori Behxhet Kemal<br />

Çağlar lidhur me vlerësimin e<br />

këtij personaliteti shkroi; “Mehmet<br />

Âkifi ynë karakterizohej<br />

nga një zgjuarësi e pabesueshme,<br />

nga një zgjuarësi që nuk<br />

jemi në gjendje ta vlerësojmë.”<br />

Ai e vlerësoi maksimalisht atë<br />

kur deklaronte se “Ky poet i<br />

lartë deri në ditën kur shpirti i<br />

tij u ngjit lart synoi paqen midis<br />

botës Kristiane dhe asaj Islame<br />

pavarësisht dallimeve që ekzistonin<br />

midis tyre.”<br />

Lidhur me këtë çështje<br />

theksojmë se Mehmet Ragifi<br />

ishte flamurtar i dijes dhe armik<br />

i injorancës. Këtë e dëshmojnë<br />

fjalët e tij “Armiku ynë<br />

më i madh është injoranca. Armiku<br />

më i madh i Islamit është<br />

injoranca dhe fanatizmi” Ai e<br />

shikonte ç’rrënjosjen e saj nga<br />

themelet e shoqëri<strong>së</strong> si rrugën<br />

e vetme për përgatitjen e kuadrove<br />

shkencorë dhe teknikë.<br />

(vijon...)


eklama<br />

C M y K<br />

E martë, 30 tetor 2012<br />

24 @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />

JERUZALEMI<br />

Qyteti Qyteti Q ka qenë qenë shkatërru shkatërru-<br />

ar, rindërtuar, rrënuar dhe<br />

ringri-tuar prapë. Jeruzalemi<br />

është një nimfomaniake<br />

e vjetër, që i shtrydh<br />

të dashurit e saj njëri pas<br />

tjetrit deri në marrjen e<br />

frymës <strong>së</strong> mbramë, para<br />

se t’i flakë tutje, me një<br />

gromësi-më, një vejushë e<br />

zezë, e cila i përlan meshkujt,<br />

ndërsa janë ende<br />

duke depërtua...r trupin e<br />

saj.”Amos Oz, Një përrallë<br />

Dashurie dhe Terri”. Ky<br />

liber i cili ka vetem 2 muaj<br />

qe ka dale ne treg ne UK<br />

vijon te jete ne top listen<br />

e librave me te shitur ne<br />

Britanine e Madhe dhe me<br />

i komentuari ne media.<br />

Libri eshte perkthyer ne<br />

shqip nga Etleva Sakajeva<br />

<strong>55</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!