Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Çabejn janë të diskutueshme, prandaj, ky me kompetencat<br />
shkencore që kishte, vuri gisht në shumë konstatime të tyre, ndërsa<br />
shumicën nga ato i vuri në binaret e qëndrueshme.<br />
Çabej me shpjegimet e tij mjaft bindëse, i njofon të interesuarit<br />
e fonetikës historike të shqipes, se kuantiteti i vokaleve në shqipen<br />
është dukuri mjaft e vjetër, e shtrirë në të dy kryedialektet, ka vlerë<br />
fonologjike, që realizohet me shkallë të ndryshme dhe që ka<br />
përfshirë mbarë gegërishten dhe disa të folme toske, si labërishten<br />
dhe çamërishten. Pra, duke pare se dukuria ka një shtrirje të gjerë<br />
dhe është prezente në të dy dialektet e shqipes, me të drejt ky<br />
konstaton se kjo dukuri është e moçme, që siç duket, në këtë pikë<br />
shqipja nuk i ka këputur fijet e saja të stadit të vjetër, prandaj edhe<br />
shton: “Një krahasim me të tjera gjuhë indoeuropiane rezulton që<br />
shqipja, në gjithë efektet e forta rrafshuese të analogjisë, i ka<br />
ruajtur mjaft mirë gjatësitë e lashta, ose ato, që janë përftuar nga<br />
kontraksioni». Mirëpo, për një saktësim sa më të drejtë të këtij<br />
fenomeni fonetik, kudo që ky është shkaktuar, Çabej preferon<br />
aplikimin e metodave bashkëkohore eksperimentale, se vetëm në<br />
këtë mënyrë, për dukurinë në fjalë mund të jepen saktësime dhe<br />
përcaktime të parametrave fonetikë për çdo zanore në të gjitha<br />
pozicionet për të folmet e shqipes veç e veç. Përndryshe, E. Çabej<br />
këtë fenomen e argumenton në shërbim të njohjes së tri gjatësive të<br />
zanoreve në pozicione të theksuara».<br />
87. Bajçinca Isa, «Rregullat e drejtshkrimit të<br />
shqipes(Projekt) –hap i rëndësishëm drejt kristalizimit të<br />
normës letrare». Universiteti Shtetëror i Tiranës, Instituti i<br />
Historisë dhe i Gjuhësisë. Komisioni hartues: Androkli<br />
Kostollari, Eqrem Çabej, Mahir Domi. Asistent: Emil Lafe.<br />
Tiranë 1967, 214 faqe. - Gjurmime albanologjike, Prishtinë,<br />
1970, nr. 1-2, f. 245-259; -Probleme të gjuhës letrare shqipe<br />
dhe të drejtshkrimit të saj (Studime dhe artikuj), Tiranë, 1972,<br />
vëll. II, 1, f. 224-248.<br />
88. Bajçinca Isa, «Eqrem Çabej dhe shqipja e njësuar<br />
letrare». – Rilindja, Prishtinë, 13 gusht 1988, f. 12.<br />
89. Bajçinca, Isa, «Shumë të fala nga Prizreni».<br />
Kartolinë nga Prizreni. 30. 8. 1976.<br />
45
Change language