03.05.2013 Views

gazeta pdf123.pmd - Gazeta 55

gazeta pdf123.pmd - Gazeta 55

gazeta pdf123.pmd - Gazeta 55

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

E PËRDITSHME<br />

E PAVARUR<br />

Drejtor:<br />

FAHRI BALLIU<br />

Kryeredaktor:<br />

ILIR NIKOLLA<br />

Nr. 130 (4920)<br />

Viti XVI i botimit<br />

(numri i parë doli<br />

më 18.10.1997)<br />

E diel,<br />

13 maj 2012<br />

FORUM<br />

C M Y K<br />

Adresa: Adresa: Rruga<br />

Rruga<br />

“Medar “Medar Shtylla Shtylla”, Shtylla Shtylla ”,<br />

qendra qendra e e biznesit<br />

biznesit<br />

Tel: el: el: 04/2321364,<br />

04/2321364,<br />

Tel: el: 04/232136<br />

04/2321366,<br />

04/232136<br />

Fax:04/2321365,<br />

Fax:04/2321365,<br />

Tiranë<br />

Tiranë<br />

E-mail:<br />

info@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net,<br />

info@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net,<br />

info@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net,<br />

<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>mail@<br />

<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>mail@<br />

<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>mail@<br />

yahoo.com,<br />

yahoo.com,<br />

yahoo.com,<br />

Internet:<br />

www www.<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.al<br />

www .<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.al<br />

Çmimi Çmimi 30 30 lekë lekë<br />

lekë<br />

Greqi Greqi 1,5 1,5 EURO<br />

EURO<br />

LAJMI > 3<br />

Letrat<br />

SUPLEMENTI 15-23<br />

Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>” hedh në treg librin<br />

monografik mbi Rexhep Tajjip Erdogan<br />

LINDJA<br />

E NJË LIDERI<br />

Meta: S’kandidoj për president, i<br />

qëndrojmë koalicionit deri në 2013-n<br />

Kreu i LSI-së ka përgënjeshtruar spekulimet mediatike<br />

lidhur me aleancat fluide për zgjedhjen e presidentit të ri<br />

dhe ka përjashtuar krejtësisht emrin e tij nga gara<br />

aktuale. Ai ka siguruar partnerin e madh të koalicionit<br />

për luajalitet, ndërkohë që ka ftuar për një konsensus më<br />

të gjerë për reformat që kërkon Brukseli, i cili do të vijojë<br />

edhe pas zgjedhjes së Presidentit apo Presidentes së re<br />

DITA<br />

BERLINI: BE BËN EDHE PA GREQINË<br />

Greqi, sot përpjekja<br />

e fundit për të formuar qeveri<br />

Gjatë ditës së sotme, presidenti Papulias do të takohet me liderët e<br />

partisë konservatore, socialiste dhe asaj radikale të majtë. Nëse Papulias<br />

dështon në ndërmjetësimin e arritjes së koalicionit qeverisës, atëherë<br />

Greqia do të jetë e detyruar të mbajë zgjedhje të reja muajin e ardhshëm<br />

Kundërprotesta<br />

“minoritare” e maqedonasve<br />

Edhe pse thuhet nga shifrat e Shkupit se maqedonasit përbëjnë<br />

shumicën në Ish-Republikën Federale të Maqedonisë, gjatë ditës së<br />

djeshme, maqedonasit, për t’iu kundërpërgjigjur protestës që zhvilluan<br />

mijëra shqiptarë një ditë më parë në Shkup, bënë një proteste<br />

modeste, me rreth 100 veta, duke e nxjerrë veten si “minoritarë”<br />

Komunikatat vdekjendjellëse<br />

të së majtës radikale<br />

Nga Ilirian Dahri<br />

ARMIKU I LULEVE<br />

Taktika e re e Edi Ramës:<br />

“Të shkuara, të harruara!”<br />

Nga Kostaq Xoxa<br />

Pranvera do të vijë në Rusi<br />

Nga Guy Verhofstadt<br />

Bashkësia ndërkombëtare duhet të flasë pa dorëza dhe të veprojë me vendosmëri në Rusi.<br />

Megjithatë, ndryshimet duhet dhe do të vijnë nga brenda. Kujdes Putin, pranvera po vjen<br />

DITA 3<br />

ODIHR: Votimi elektronik,<br />

i pamundur për 2013-n, të<br />

përjashtohet nga reforma zgjedhore<br />

Reagojnë ekspertët e ODIHR të cilët prej tre ditësh kanë mbërritur në Shqipëri. Ata vlerësojnë se<br />

propozimi socialist për vënien në zbatim të numërimit elektronik, është i pamundur për t’u aplikuar<br />

për zgjedhjet e vitit 2013, pasi do të vinin në rrezik integritetin e procesit.<br />

Komisionit të Reformës Zgjedhore i mbetet veë të marrë akt për këtë ekspertizë ndërkombëtare<br />

Suzana Guxholli: “Viti 2012 i<br />

vështirë, por qeveria do<br />

reagojë ndaj çdo risku”<br />

“Energjia e<br />

rinovueshme,<br />

prioritet madhor<br />

i ekzekutivit”<br />

Suzana Guxholli, këshilltarja e<br />

Kryeministrit për Ekonominë,<br />

shprehet se, pavarësisht treguesve<br />

që e rendisin këtë vit si të vështirë<br />

Të gjithë kanë nga një histori, pa dyshim.<br />

Por disa njerëz kanë me mijëra… Rexhep<br />

Tajjip Erdogan është njëri prej këtyre.<br />

NË BRENDËSI<br />

Rikonstruktohet totalisht rruga “Sadik Petrela” në kryeqytet<br />

Basha: Do të ofrojmë një<br />

model të ri qytetërimi në Tiranë<br />

Kryetari i Bashkisë së Tiranës<br />

Lulzim Basha ka inspektuar<br />

punimet të cilat janë drejt<br />

fundit në një prej rrugëve më<br />

të amortizuara në Tiranë,<br />

“Sadik Petrela”. Në këtë rrugë<br />

është bërë ri-veshja dhe riasfaltimi<br />

total i saj. Rikonstruksioni<br />

i kësaj rruge u premtua rreth<br />

E diel, 13 maj 2012<br />

<strong>55</strong> 1


POLITIKE<br />

Kontaktoni në politike@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net<br />

Kosovë/ Imami - Çeku<br />

“Shqipëria mbështet<br />

tërësinë territoriale<br />

të Kosovës”<br />

Ministri i Mbrojtjes së Shqipërisë, Arben<br />

Imami viziton familjen Haradinaj, për të<br />

uruar lirimin e ish-kryeministrit Ramush<br />

Haradinaj, deri në aktvendimin<br />

përfundimtar nga Gjykata e Hagës<br />

Ministri i Mbrojtjes, Arben Imami, i ftuar nga homologu<br />

i tij Agim Çeku, zhvilloi një vizitë zyrtare në<br />

Kosovë,. Në këtë vizitë, ministri Imami shoqërohej<br />

nga zëvendësshefi i Shtabit të Përgjithshëm i FA-së,<br />

gjeneral brigade Zyber Dushku, si dhe nga ushtarakë<br />

të lartë të Ministrisë së Mbrojtjes dhe Forcave tona<br />

të Armatosura. Në pritje të ministrit Imami ishin<br />

ministri i FSK-së, Agim Çeku, zëvendësministrat;<br />

Shemsi Veseli, Bejtush Gashi dhe Sllavisha Filipoviç,<br />

komandanti i FSK-së, gjeneral lejtnant Kadri Kastrati,<br />

si dhe zyrtarë tjerë të lartë të Ministrisë së Forcave<br />

të Sigurisë së Kosovës dhe të FSK-së. Të dy ministrat,<br />

fillimisht, patën një takim kokë me kokë, pastaj<br />

vazhduan takimin në përbërje të plotë të dy delegacioneve.<br />

Qëllimi i vizitës së ministrit të Mbrojtjes të Republikës<br />

së Shqipërisë në Kosovë ishte intensifikimi<br />

i bashkëpunimit të dyanshëm në sferat e ndryshme<br />

me interes të përbashkët, si në sferën e sigurisë, të<br />

mbrojtjes, të shëndetësisë, në trajnime të ndryshme<br />

ushtarake dhe në kontributin e përbashkët me qëllim<br />

të ruajtjes së paqes në rajon.<br />

Ministri i Mbrojtjes Arben Imami gjatë vizitës së<br />

tij në Kosovë ka bërë homazhe në Kompleksin Memorial<br />

në Gllogjan.<br />

“Tërësia territoriale e Kosovës nuk mund të cenohet<br />

dhe nuk mund të diskutohet”, ka thënë ai.<br />

Më pas, ministri Imami, i shoqëruar nga zëvendësshefi<br />

i Shtabit të Përgjithshëm, gjeneral brigade<br />

Zyber Dushku, komandanti i Mbështetjes Rajonale,<br />

gjeneral brigade Abaz Lleshi dhe pjesëtarë të tjerë të<br />

delegacionit shqiptar kanë vizituar edhe familjen Haradinaj,<br />

për të uruar lirimin e ish-kryeministrit Ramush<br />

Haradinaj, deri në aktvendimin përfundimtar<br />

nga Gjykata e Hagës. Në takimin me anëtarët e kësaj<br />

familje, Imami rikonfirmoi mbështetjen e shtetit shqiptar<br />

për pacenueshmërinë e territorit të Kosovës.<br />

Ai deklaroi se qëndrimi i shtetit shqiptar është që<br />

veriu i Kosovës është i panegociueshëm. Imami te<br />

familja Haradinaj përcolli edhe urimet e kryeministrit<br />

shqiptar, Sali Berisha për lirimin e Haradinajt.<br />

Në këtë vizitë ishte i pranishëm edhe ministri i FSKsë,<br />

Agim Çeku, si dhe ushtarakë të tjerë.<br />

Ministri i Mbrojtjes, Imami u prit në një takim të<br />

veçantë nga kryeministri i Republikës së Kosovës,<br />

Hashim Thaçi. Kryeministri Thaçi e ka vlerësuar shumë<br />

të rëndësishme mbështetjen e plotë që Shqipëria jep<br />

për Kosovën në të gjitha fushat, e sidomos në<br />

përkrahjen për avancimin e Forcës së Sigurisë së Kosovës<br />

(FSK). Në takim u tha se bashkëpunimi i shkëlqyer<br />

ushtarak mes Kosovës dhe Shqipërisë është i<br />

rëndësishëm për forcimin e paqes, stabilitetit dhe bashkëpunimin<br />

rajonal, si dhe në funksion të përshpejtimit<br />

të procesit të integrimit euroatlantik të Kosovës.<br />

Nga ana e tij, ministri Imami siguroi kryeministrin<br />

e Kosovës, Thaçi se Ministria e Mbrojtjes e Shqipërisë<br />

do të vazhdojë të mbështesë FSK-në në procesin<br />

e ngritjes së mëtejme të kapaciteteve të saj.<br />

2 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />

ODIHR: Votimi elektronik, i<br />

pamundur për 2013-n, të përjashtohet<br />

nga reforma zgjedhore<br />

Reagojnë ekspertët e ODIHR të cilët prej tre ditësh kanë mbërritur në Shqipëri. Ata vlerësojnë se<br />

propozimi socialist për vënien në zbatim të numërimit elektronik, është i pamundur për t’u<br />

aplikuar për zgjedhjet e vitit 2013, pasi do të vinin në rrezik integritetin e procesit. Komisionit të<br />

Reformës Zgjedhore i mbetet veë të marrë akt për këtë ekspertizë ndërkombëtare<br />

Ajo që u reklamua si risia<br />

me e madhe e reformës<br />

zgjedhore, me shumë gjasa<br />

mund të kthehet në<br />

pengesën e kryesore të reformës<br />

zgjedhore kur ndodhemi<br />

vetëm tre ditë para<br />

mbylljes së afatit të shtyrë<br />

disa herë nga Kuvendi. Janë<br />

ekspertët e ODIHR që prej<br />

tre ditësh kanë mbërritur në<br />

Shqipëri me rekomandimet<br />

e tyre për pjesën e miratuar<br />

deri tani me konsensus<br />

nga forcat kryesore politike,<br />

që rrëzojnë përdorimin<br />

e teknologjisë në<br />

zgjedhje, numërimin elektronik<br />

apo leximin elektronik<br />

të kartës së identitetit<br />

në qendrën e votimit.<br />

Mësohet se propozimi i<br />

PS për përdorimin e<br />

teknologjive, për të cilin<br />

PD dha konsensus rreth<br />

dy javë më parë në komision<br />

refuzohet nga ODIHR<br />

si i nxituar, dhe si një<br />

proces i parealizueshëm<br />

për zgjedhjet 2013. Kjo<br />

pasi ekspertiza e ODIHR e<br />

vlerëson si të pa sigurt dhe<br />

të paqëndrueshme, madje<br />

rekomandohen të paktën 3<br />

vjet kohë përgatitore për<br />

futjen e teknologjive në<br />

zgjedhje, fillimisht duke i<br />

përdorur ato nëpërmjet<br />

projekteve pilote në shkallë<br />

të ulët dhe në<br />

mënyrë graduale. Gjithashtu<br />

bëhet e ditur se<br />

ODIHR përmes rekomandimeve<br />

të tij tërheq vëmendjen<br />

për një kuadër<br />

ligjor të detajuar, të saktë<br />

dhe garant ndaj abuzimeve<br />

dhe mbrojtjes së të<br />

dhënave personale. Komisionit<br />

të reformës zgjedhore,<br />

pas këtyre rekomandimeve,<br />

i mbeten vetëm 3<br />

ditë për të korrigjuar konsensusin.<br />

Në ditët e mbetura,<br />

votimi dhe numërimi, dy<br />

kapitujt më voluminozë dhe<br />

më të rëndësishëm, pritet të<br />

rikthehen si prioritet kryesor<br />

ne axhendën e komisionit,<br />

të cilit i kishin<br />

mbetur për t’u përmbyllur<br />

kapitujt e fundit, ndër të<br />

cilët ankimimet dhe administrimi<br />

i zgjedhjeve.<br />

Ambasadori Ambasadori W WWollfarth,<br />

W ollfarth, tjetër tjetër apel apel për për reformën reformën zgjedhore<br />

zgjedhore<br />

“Reforma zgjedhore do të sjellë stabilitet politik”<br />

Kur na ndajnë vetëm 3 ditë nga përfundimi i mandatit të<br />

komisionit për reformën elektorale, ambasadori i OSBE-së,<br />

Eugen Wollfarth bën apel për të përmbyllur sa më parë ndryshimet<br />

në kodin zgjedhor. Kreu i prezencës së OSBE-së e<br />

cilësoi reformën zgjedhore si një hap të rëndësishëm për të<br />

ardhmen e Shqipërisë, reforme e cila duhet të sjellë stabilitet<br />

në vend. “Ndërkohë që ne jemi duke folur këtu, komisioni<br />

i posaçëm parlamentar për reformën zgjedhore është<br />

duke punuar mjaft fort për reformën e kodit zgjedhor, që<br />

përbën një hap shumë të rëndësishëm për të ardhmen e<br />

Shqipërisë. Unë shpresoj që reforma të përfundojë sa më<br />

shpejt të jetë e mundur në Parlament dhe finalizimi i saj do<br />

të sjellë patjetër një stabilitet më të madh politik e demokraci<br />

më të fortë, gjë që është e rëndësishme”, u shpreh ai.<br />

Ambasadori Wollfarth vlerësoi progresin që ka bërë Shqipëria<br />

në një vit, duke veçuar funksionimin e Parlamentit,<br />

zgjedhjen e Avokatit të Popullit edhe miratimin e ligjit për<br />

gjykatën Administrative, por veçon dhe një gangrenë në të<br />

cilën kemi dështuar.<br />

“Po ka një fushë ku Shqipëria është humbëse, korrupsioni<br />

për shembull. Kjo është fusha ku është humbës populli<br />

për shkak të kontratave që nënshkruhen mes palëve,<br />

ku populli nuk bëhet pjesë e tyre. Kjo është një lojë serioze<br />

ku duhet luajtur ndershëm”u shpreh ai.<br />

Por veç politikës, diplomati Wollfarth ndau edhe emocionet<br />

e pjesëmarrjes për të dytën herë radhazi në Albania<br />

Open, në kampionatin e fluturimeve organizuar nga Federata<br />

e Aeronautikës Shqiptare.


Meta: S’kandidoj për president, i<br />

qëndrojmë koalicionit deri në 2013-n<br />

Kreu i LSI-së ka përgënjeshtruar spekulimet mediatike lidhur me aleancat fluide për zgjedhjen e presidentit të ri dhe ka përjashtuar<br />

krejtësisht emrin e tij nga gara aktuale. Ai ka siguruar partnerin e madh të koalicionit për luajalitet, ndërkohë që ka ftuar për një<br />

konsensus më të gjerë për reformat që kërkon Brukseli, i cili do të vijojë edhe pas zgjedhjes së Presidentit apo Presidentes së re<br />

Kryetari i Lëvizjes Socialiste për<br />

Integrim Ilir Meta ka hedhur poshtë<br />

mundësinë për të marrë pjesë personalisht<br />

në garën presidenciale. Në<br />

këtë mënyrë kreu i LSI-së, duke folur<br />

për deklaratat e dy ditëve më parë<br />

nga Sekretari i Përgjithshëm i LSIsë,<br />

Luan Rama për një opsion të tillë,<br />

tha se do të rikandidojë për drejtimin<br />

e LSI-së, ndërsa ftoi Luan Ramën t’i<br />

bashkohet kësaj gare.<br />

Nga ana tjetër, kreu i LSI-së vlerësoi<br />

si të rëndësishme dhe mjaft<br />

emergjente bashkimin e votave për<br />

reformat, që janë domosdoshmëri<br />

për marrjen statusit kandidat brenda<br />

këtij viti. Për këtë arsye Ilir Meta tha<br />

se skenarët për zgjedhje të parakohshme<br />

duhet të jenë larg axhendës<br />

së klasës politike në vend.<br />

Kreu i LSI-së ka rikonfirmuar se<br />

LSI do t’i qëndrojë marrëveshjes politike<br />

me Partinë Demokratike deri në<br />

vitin 2013, ndërsa mohoi ekzistencën<br />

e çdo mundësie për zgjedhje të parakohshme.<br />

“Zgjedhja e Presidentit<br />

është moment i rëndësishëm politik,<br />

në rast se do të jemi të gjithë në<br />

lartësinë që kërkon ky qëndrim politik.<br />

Ka skaduar afati dhe duhet me<br />

shpejtësi të përmbyllet reforma<br />

zgjedhore, parlamentare dhe heqja<br />

e imunitetit. Zgjedhja e Presidentit<br />

nuk është i rëndësishëm për plotësimin<br />

e një vendi, por me kuptimin e<br />

funksionimit të duhur të institucionit,<br />

sidomos për fushën e drejtësisë. Do<br />

të ishte një gabim i madh nëse do<br />

shihej si proces ekonomik. LSI i qëndron<br />

marrëveshjeve të nënshkruara.<br />

Ndërsa, zgjedhjet e parakohshme<br />

janë të panevojshme. Do të duhet<br />

kohë që të implementohen ndryshimet,<br />

që do të bëhen në kodin<br />

zgjedhor”, tha ai.<br />

Këto deklarata kreu i LSI-së Ilir<br />

Meta gjatë komunikimit me mediat,<br />

pas një takimi të zhvilluar me Zëvendëspresidentin<br />

e Komisionit të<br />

Jashtëm në senatin Italian, Alberto<br />

Filipi.<br />

Sa shanse ka që LSI të bashkojë<br />

votat me PS-në për të zgjedhur<br />

një President jashtë vullnetit të<br />

shprehur nga Kryeministri Berisha?<br />

Së pari unë dua të theksoj<br />

rëndësinë e kuptimit të këtij momenti<br />

të rëndësishëm politik në të cilin<br />

ndodhet vendi, sidomos në raportet<br />

e tij me Bashkimin Europian. Jemi<br />

në prag të një hopi cilësor të këtyre<br />

marrëdhënieve në rast se do të qëndrojmë<br />

të gjithë në lartësinë që<br />

kërkon ky moment politik. Ndaj mendoj<br />

se është emergjente bashkimi i<br />

votave për t’i dhënë fund reformës<br />

zgjedhore në Parlament sepse koha<br />

tashmë pothuajse ka skaduar, për t‘i<br />

dhënë fund reformës parlamentare<br />

dhe zgjidhjes së çështjes së imunitetit.<br />

Këto kanë qenë edhe tre kërkesa<br />

kryesore edhe të Komisionerit për<br />

Zgjerimin, Fyle. Njëkohësisht këto<br />

kanë qenë edhe tre angazhime të<br />

marra nga përfaqësuesit më të lartë<br />

të politikës shqiptare. Për sa i takon<br />

çështjes së Presidentit për mua është<br />

shumë e rëndësishme të theksoj<br />

rëndësinë e jashtëzakonshme që ka<br />

ky proces, jo për plotësimin e një vendi<br />

i cili lirohet në kohën e duhur por<br />

në kuptimin e funksionimit të duhur<br />

të një institucioni tepër të rëndësishëm<br />

për stabilitetin politik dhe institucional<br />

të vendit dhe për vijimin<br />

konsensual të reformave, sidomos<br />

të atyre në fushën e drejtësisë të cilat<br />

e kërkojnë këtë bashkëpunim midis<br />

mazhorancës dhe opozitës në Parlament,<br />

të cilat përbëjnë një element<br />

kryesor të kërkesa të BE-së por edhe<br />

të Planit të Veprimit të miratuar në<br />

mënyrë të përbashkët nga qeveria<br />

dhe opozita. Kështu duhet parë i<br />

gjithë ky proces.<br />

A do të votoni ju një President i<br />

cili do të vijë nga radhët e PD-së<br />

ashtu siç ka deklaruar edhe Kryeministri<br />

Berisha?<br />

Mendoj se këndvështrimi partiak<br />

është i rëndësishëm për të gjithë aktorët<br />

pasi nuk mund të injorohen interesat<br />

e pjesshme por ato veçori në<br />

të cilat ndodhet vendi në këtë moment<br />

është e domosdoshme që të prevalojë<br />

interesi kombëtar. Një interes<br />

shumë më i rëndësishëm dhe shumë<br />

më i përgjithshëm se sa interesi i çdo<br />

force politike dhe i çdo individi apo<br />

politikani. Bëhet fjala për të ndërtuar<br />

një proces i cili duhet të vijojë edhe në<br />

të ardhmen sepse unë përmenda tre<br />

elementë kryesorë të angazhimeve<br />

apo detyrimeve që duhen plotësuar<br />

dhe që është theksuar që duhet të<br />

plotësohen para fillimit të procesit të<br />

zgjedhjes së Presidentit në Parlament<br />

por njëkohësisht ka edhe<br />

shumë të tjera që vijueshmëria dhe<br />

mbarëvajtja e të cilave do të varet<br />

shumë nga vazhdimi i reformave dhe<br />

i një konsensusi të gjerë edhe pas<br />

zgjedhjes së Presidentit apo Presidentes<br />

së re. Kështu duhet kuptuar<br />

ky proces. Ne kështu e kuptojmë duke<br />

qëndruar në lartësinë e duhur politike<br />

dhe parimore të kësaj çështje.<br />

A do të jeni ju një kandidat për<br />

postin e Presidentit të Republikës?<br />

Unë, duke e mirëkuptuar propozimin<br />

e Luan Ramës dje, do ta ftoja<br />

edhe publikisht megjithëse ia kam<br />

bërë edhe privatisht që të kandidonte<br />

për kryetar të LSI-së meqenëse ka<br />

shprehur edhe disa diferenca për sa<br />

i takon drejtimit të kësaj force politike.<br />

Kjo do të thotë që ju nuk do të<br />

kandidoni?<br />

Kandidimi im i bërë në mënyrë të<br />

qartë është ai për kryetarin e Lëvizjes<br />

Socialiste për Integrim. Ndërsa për një<br />

kandidim të mundshëm për postin e<br />

Presidentit kemi 30 vite përpara për<br />

ta çmuar të gjithë së bashku se kur<br />

do të ishte një moment i përshtatshëm<br />

nëse do të duhej përsëri për të kontribuar<br />

përsëri në vazhdimet e reformave<br />

që të vijnë në kohën e duhur.<br />

E përjashtoni çdo mundësi për<br />

zgjedhje të parakohshme<br />

meqenëse ka disa fjalë që mund të<br />

zhvillohen në vjeshtën e këtij viti?<br />

Zgjedhjet e parakohshme janë të<br />

panevojshme sepse duhet patjetër<br />

që reforma zgjedhore të përfundojë<br />

këto ditë. Ky angazhim duhet mbajtur<br />

patjetër sepse ndryshe rrezikojmë<br />

shumë në raport me marrjen e statusit<br />

të Vendit Kandidat. Përsëri do të<br />

duhet kohë që të implementohen<br />

ndryshimet që do të bëhen në Kodin<br />

Zgjedhor. Njëkohësisht mendoj se<br />

energjitë tona tani duhet të përqendrohen<br />

te marrja e statusit të Vendit<br />

Kandidat, te plotësimi i të gjitha prioriteteve<br />

të vendosura qartë nga BE<br />

dhe te festimi i 100-vjetori të Pavarësisë.<br />

Nuk besoj se një vit është larg<br />

për të realizuar zgjedhjet pikërisht në<br />

kohën e duhur.<br />

Ka zëra se PD ka nisur të blejë<br />

deputetë nga opozita për zgjedhjen<br />

e Presidentit të Republikës. Cili<br />

është komenti juaj?<br />

Nuk mund të bazohem në ide,<br />

informacione apo edhe spekulime<br />

për të dhënë vlerësimin tim por unë<br />

e theksova se çështja e zgjedhjes<br />

apo e zgjidhjes së presidentit duhet<br />

parë si një proces politik dhe afatgjatë<br />

dhe natyrisht që do të ishte një<br />

gabim i madh dhe dritëshkurtësi që<br />

të shikohej si një proces ekonomik.<br />

A e kanë ndryshuar ditët e fundit<br />

pozicionin e LSI-së për koalicionet<br />

në zgjedhjet e vitit 2013?<br />

Lidhur me këtë çështje dua të<br />

rikujtoj se Luan Rama ka qenë i saktë.<br />

Pra, që LSI i qëndron marrëveshjeve<br />

të nënshkruara dhe do t’i<br />

qëndrojë gjithmonë marrëveshje për<br />

atë çka parashikojnë këto marrëveshje.<br />

Marrëveshja kryesore dhe<br />

baza e çdo marrëveshjeje ka qenë<br />

dhe do të jetë për integrimin.<br />

Është diskutuar shumë në medie<br />

në lidhje me takimin tuaj me Edi<br />

Ramën në Gjirin e Lalëzit. A mund<br />

të na zbuloni ndonjë detaj nga ky<br />

takim dhe a do t’ia ktheni ju pozitivisht<br />

një ftesë që do të vinte nga<br />

Rama në shtëpinë e këtij të fundit?<br />

Kam dëgjuar fantazi nga më të<br />

ndryshme lidhur me këtë çështje e cila<br />

është më shumë e karakterit privat dhe<br />

njerëzor dhe jo politik sipas gjykimit<br />

apo parametrave të mi. Është hedhur<br />

një dyshim i madh se pse kjo darkë<br />

është ngrënë natën por ju e dini që<br />

darka natën hahet se në mëngjes hahet<br />

mëngjesi. Sa i takon pyetjes tuaj<br />

më konkrete absolutisht që në qoftë<br />

se do të kisha një ftesë për darkë në<br />

shtëpinë e tij me kënaqësi do ta pranoja.<br />

Nuk kam asnjë hezitim. Ju e dini<br />

që unë edhe kur nuk isha i ftuar në<br />

dasmë çova buqetën më të bukur.<br />

Kontaktoni Kontaktoni në në politikë@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net<br />

politikë@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net<br />

E diel, 13 maj 2012<br />

POLITIKE<br />

Kreu i LSI-së takohet me<br />

senatori italian Alberto Filippi<br />

“Italia mbështet<br />

Shqipërinë për<br />

statusin<br />

kandidat brenda<br />

vitit 2012”<br />

Senatori dhe Zëvendëspresidenti<br />

i Komisionit të Jashtëm në<br />

Senatin italian, Alberto Filippi deklaroi<br />

dje në Tiranë se Italia mbështet<br />

integrimin e Shqipërisë në BE.<br />

Gjatë një takimi të zhvilluar me<br />

kryetarin e Lëvizjes Socialiste për<br />

Integrim, Ilir Meta, senatori italian<br />

tha se qëndrimi i Romës Zyrtare<br />

është që këtë vit, Shqipëria të marrë<br />

statusin e vendit kandidat. “Qëndrimi<br />

që në këtë vit të mund të marrë<br />

statusin e Vendit Kandidat për<br />

në Bashkimin Europian. Ky është<br />

një qëndrim që në mënyrë të dukshme<br />

edhe Bashkimi Europian ka<br />

dhe që të vijë sa më parë një reformë<br />

zgjedhore. Ajo që unë dua<br />

të dëshmoj është se si shumë nga<br />

qytetarët shqiptarë që jetojnë e<br />

punojnë, sidomos në veri-lindje të<br />

Italisë, ka arritur të integrohet në<br />

mënyrë të jashtëzakonshme.<br />

Shumë nga problemet dhe<br />

shqetësimet e së kaluarës sot<br />

janë të kaluara dhe sot ka një integrim<br />

të shqiptarëve në Itali në 100<br />

për qind të rasteve”, u shpreh ai.<br />

Filippi foli dhe për miqësinë e dy<br />

vendeve, duke theksuar se Shqipëria<br />

për Italianët është si një shtëpi e dytë<br />

dhe një rol të rëndësishëm për këtë<br />

kanë luajtur edhe emigrantët shqiptarë,<br />

të cilët janë integruar plotësisht<br />

në shoqërinë italiane.<br />

“Unë vij gjithmonë me shumë<br />

kënaqësi këtu sepse ndihem<br />

gjithmonë si në shtëpinë time.<br />

Ndihem si në shtëpinë time<br />

sepse flas dhe kuptohem nga italishtja<br />

me shumë thjeshtësi dhe<br />

pastaj duke bërë shaka them<br />

gjithmonë se kur vij pijë një kafe<br />

dhe zbuloj gjithmonë se është një<br />

kafe shumë e mirë. Për ne italianët<br />

të kuptohemi kur flasim gjuhën<br />

tonë dhe të pimë një kafe të<br />

mirë do të thotë që jemi në shtëpi.<br />

E thashë duke bërë shaka por<br />

në fund të fundit kjo nuk është një<br />

shaka por është një dëshmi e<br />

qartë se si Italia dhe Shqipëria<br />

duke ecur dorë më dorë me njëratjetrën<br />

së bashku mund të përshkojnë<br />

një rrugë të gjatë dhe të<br />

rëndësishme, plot zhvillim dhe<br />

plot mundësi si për Italinë ashtu<br />

edhe për Shqipërinë. Dua të kujtoj<br />

që rritja që vendi im ka pasur<br />

është edhe në sajë të shumë<br />

punëtorëve shqiptarë të cilët janë<br />

integruar shumë mirë dhe kanë<br />

ditur shumë mirë të përçojnë vlerat<br />

dhe principet e vendit të tyre në<br />

vendim tim”, tha ai.<br />

Nga ana e tij kreu i LSI-së, Ilir<br />

Meta vlerësoi se mbështetja e Italisë<br />

për Shqipërinë është evidente<br />

dhe vetëm një vit më parë kjo u pa<br />

në heqjen e vizave për qytetarët<br />

shqiptarë. Meta shprehu besimin<br />

e tij se Roma Zyrtare është<br />

përkrah Shqipërisë në rrugën e<br />

integrimit evropian. “Kemi diskutuar<br />

edhe për objektivat kryesore<br />

që ka Shqipëria për të marrë statusin<br />

e Vendit Kandidat brenda<br />

këtij viti dhe natyrisht ka konfirmuar<br />

mbështetjen e fortë të Italisë për<br />

këtë hap tjetër përpara që duhet<br />

të bëjë Shqipëria dhe që<br />

shpresojmë të ecim në drejtimin<br />

e duhur”, theksoi Meta.<br />

Senatori Filippi është në Shqipëri<br />

me ftesë të kryetarit të Bashkisë<br />

së Lezhës Viktor Tushaj.<br />

<strong>55</strong> 3


FORUM<br />

Komunikatat vdekjendjellëse të së majtës radikale<br />

Nga Ilirian Dahri<br />

Komunikata është e qartë. E<br />

firmosur nga Fai – celula Olga.<br />

Sipas forcave të sigurisë dhe sipas<br />

prokurorit të qytetit të Xhenovës,<br />

Mikele Di Leçe ka mbërritur<br />

në redaksinë e Milanos, të së<br />

përditshmes Corriere della Sera.<br />

Një dokument shumëfaqesh i firmosur<br />

nga Federata Anarkiste<br />

Informale – Fronti Revolucionar<br />

Ndërkombëtar dhe është nisur<br />

me postë nga qyteti i Xhenovës.<br />

Karabinierët ndërkaq kanë analizuar<br />

dokumentin për të kuptuar<br />

autenticitetin e këtyre grupeve.<br />

Por edhe prokurori i Xhenovës<br />

është i sigurtë që dokumenti<br />

është autentik. Në fakt ky dokument<br />

mbërrin pas një komunikate<br />

të parë që vinte nga (Grupi<br />

i Armatosur Proletar) e cila<br />

mbante si titull fjalët: “Kundër<br />

dhunës të pronarëve, dhunë revolucionare”<br />

e postuar në Piemonte<br />

të Italisë. Ndërkaq pasi ka<br />

Gjuha e drunjtë e Ramës dhe hakmarrja e ngjarjeve<br />

Nga Lavdrim Lita<br />

Kush ka kujtesë historike gjen<br />

në leksikun e kreut të opozitës (Edi<br />

Rama, intervistë në emisionin<br />

Opinion”), jehonën e langue de<br />

bois (“gjuha e drunjtë”) të socializmit<br />

intervencionist dhe burokratik,<br />

të Bashkimit Sovjetik, që e<br />

quante demokracinë totalitarizëm<br />

dhe lirinë tirani, duke shtrembëruar<br />

kuptimin e fjalëve. Socializmi i<br />

vërtetë ka vdekur, i vrarë nga dështimet<br />

dhe gabimet që “gjuha e<br />

drunjtë” nuk mund të kompensojë.<br />

Faktet janë kokëfortë, ka<br />

thënë Lenini, por pasardhësit e tij<br />

nuk e kanë dëgjuar. Kështu, ngjarjet<br />

kanë marrë hakmarrjen e tyre,<br />

dhe kanë mohuar “gjuhën e drunjtë”.<br />

Me një gjuhë të drunjtë Rama<br />

u orvat të trajtonte dy takimet<br />

me kreun e LSI-së, Ilir Metën,<br />

sikur të ishte gjëja më normale<br />

në botë. Sigurisht do të kish<br />

qenë normale që një lider opozite<br />

të takohen për darkë apo për kafe<br />

me një lider tjetër partie, sidomos<br />

kur kanë të përbashkëta<br />

pikëpamje të majta. Mirëpo nuk<br />

është dhe aq normale takimi i<br />

parë i këtyre dy “armiqve” pas 4<br />

vitesh të bëhet në prapaskenë,<br />

aty ku perdja e natës vala dhe<br />

zhurmuese e detit shfaqin tiparet<br />

e konspiracionit makiavelik,<br />

sidomos pa besueshmëria se për<br />

çfarë bisedoi Rama me njeriun që<br />

e ka sulmuar me të gjitha mjetet<br />

e mundshme.<br />

Megjithëse Rama shprehet<br />

me gjuhën e drunjtë se Metën<br />

dhe Berishën i ka kundërshtarë<br />

dhe jo armiq. Ndërsa e kundër-<br />

4 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />

dalë nga spitali viktima e atentatit<br />

të kryer nga të majtët<br />

radikalë, Roberto Adinolfi, ka<br />

dalë nga spitali i Xhenovës: “Jam<br />

mirë, jam mirë. I falenderoj të<br />

gjithë, e keqja kaloi”. I tronditur<br />

dhe duke qarë ka zbritur nga<br />

ambulanca, i ulur në karrocën e<br />

ulokëve dhe i shoqëruar nga fëmijët.<br />

“Makthi ka kaluar” - ka shtuar,<br />

duke qarë ndërsa përqafonte<br />

djalin e tij Mario. “Atentatorëve<br />

nuk u them asgjë. Tani<br />

gjëja më e rëndësishme është se<br />

e keqja ka kaluar” - ka thënë<br />

menaxheri i Ansaldos. Ka<br />

mbaruar vërtet? Ndoshta për atë<br />

vetë mund të ketë mbaruar vërtet<br />

po kush e ka radhën të goditet<br />

nga të majtët? Sepse siç e konfirmojnë<br />

vetë në një komunikatë<br />

të tyre lista është ende e gjatë.<br />

Dhe ndoshta tani është vetëm<br />

fillimi. “Idetë lindin nga aktet,<br />

fjalët e shoqëruara me aksione<br />

sjellin thelbin e jetës. Kthyem<br />

tashmë në një çalaman të për-<br />

ta është e vërteta. E gjitha<br />

agjenda politike e Ramë vitet e<br />

fundit është rregulluar për të<br />

krijuar armiqësi të skajshme,<br />

patetike e cinike. Ndërsa mbahet<br />

mend që sulmi ballazi ndaj<br />

Metës fillon me ndryshimet<br />

Kushtetuese të Kodit Zgjedhor,<br />

në 2008, aq të kërkuara dhe të<br />

shkruara nga kreu i PS-së, Edi<br />

Rama, për të neutralizuar fu-<br />

jetshëm Roberto Adinolfin, një<br />

prej magjistarëve të atomit dhe<br />

tashmë ndihemi me shpirt të<br />

bardhë dhe me ndërgjegje të<br />

pastër” – shkruajnë të majtët<br />

radikalë në komunikatën e tyre.<br />

Për të shtuar më tej se: - Edhe<br />

pse nuk e duam retorikën e<br />

dhunshme me shumë kënaqësi<br />

kemi armatosur duart tona, me<br />

kënaqësi kemi mbushur karikatorët.<br />

Të marrësh pistoletën, të<br />

zgjedhësh për të ndjekur obiektivin,<br />

të koordinosh mendjen dhe<br />

dorën ishte një kalim i detyruar,<br />

rrjedhojë e një logjike e një ideje<br />

drejtësie, rreziku i një zgjedhje<br />

e cila në të njëjtën kohë të jep<br />

një ndjesi të veçanta. Një fragment<br />

i vogël drejtësie, plumb tek<br />

këmbët. {…} Kapitalizmi me ndihmën<br />

e shkencës kërkon të anulojë<br />

konfliktet, individët sot janë<br />

të lirë të realizojnë gjithçka<br />

nëpërmjet konsumit. Të japim<br />

sot një lajm të keq, për çdo aksion<br />

korrespondon një reaksion<br />

qinë elektorale të aleatit më të<br />

madh në të majtë. Për ironi të<br />

fatit Ramës, aleati i dikurshëm<br />

do të hynte në qeverinë Berisha<br />

me koalicioni për Integrimin.<br />

Arritja e lëvizjes së lirë të<br />

qytetarëve shqiptarë në BE<br />

vërtetoi, faktikisht, vendimin e<br />

drejtë politik të Metës.<br />

Këtë vendim për të hyrë në koalicion<br />

me “armikun” Berisha,<br />

i njëjtë dhe i kundërt, kështu na<br />

mëson fizika juaj. Ne kemi një<br />

ëndërr që për ne ka një emër<br />

“anarki” dhe do të bëjmë gjithçka<br />

për ta realizuar atë. Nuk jemi<br />

vetëm në këtë aventurë, në të<br />

gjithë botën ka lulëzuar një anarki<br />

e re përbri një anarkizmi<br />

ideologjik dhe cinik, një<br />

anarkizëm i zbrazur nga çdo lloj<br />

shenje jete që vetëm në teorinë<br />

e asambleve ka gjetur realizimin<br />

e tij. {…} Ne nuk kemi frikë nga<br />

vrasjet dhe nga burgu. Jemi<br />

dashnorë të çmendur të lirisë<br />

dhe nuk do të jemi kurrë<br />

kundër revolucionit, kundër<br />

shkatërrimit tërësor të shtetit<br />

dhe të dhunës të tij. Prodhojmë<br />

dhe konsumojmë kulturë<br />

radikale dhe muzikë alternative<br />

dhe ngadalë, shumë ngadalë<br />

vdesim pa marrë në dorë një<br />

armë dhe pa goditur një shtypës.<br />

Duke marrë në dorë një<br />

pistoletë kemi bërë një hap më<br />

tepër për të dalë nga motoja<br />

Edi Rama e quajti “tradhti” me<br />

80 mijë zemra socialiste të thyera<br />

nga Ilir Meta. Sepse terminologjia<br />

e gjuhës shqipe dëften<br />

se “tradhtar” quhet ai që punon<br />

me “armikun” dhe jo me konkurrentin<br />

politik. Kurse sot me gjuhën<br />

e drunjtë revizioniste thotë<br />

se “nuk jam takuar me Ilir Metën<br />

për të rishkruar të shkuarën”.<br />

Nënteksti është t’i harrojmë<br />

“nuk ka ardhur akoma momenti”,<br />

“koha nuk është pjekur<br />

akoma”. {…} Vetëm radikalizimi<br />

i konfliktit mund të na<br />

shpjerë në rrugën e lirisë individuale<br />

dhe asaj sociale. Të<br />

përcaktosh objektivin “të godasësh<br />

atje ku dëmton më<br />

tepër”, të dish të njohësh<br />

armikun edhe kur vishet si një<br />

qingj. Të punojnë njësoj armët<br />

e kritikës dhe kritika e armëve.<br />

Nuk ka as spektakël as retorikë<br />

në një aksion që përfundon me<br />

zgjedhjen e instrumentave dhe<br />

të objektivit. {…} Në projektimin<br />

dhe realizimin e këtij aksioni<br />

kanë qenë anarkistët pa<br />

shumë përvojë ushtarake, pa specializime<br />

të veçanta vetëm anarkistë<br />

që me këtë aksion të parë<br />

kërkojnë të veprojnë. Këtej e tutje<br />

për çdo njeriun tonë që ndodhet<br />

në burg do të ketë nga një<br />

atentat – shtojnë ata, të majtët<br />

radikalë që kthyen në një çalaman<br />

të përjetshëm Roberto Adinolfin.<br />

plagët dhe akuzat, të shkruajmë<br />

të ardhmen. Po, pse njerëzit duhet<br />

të harrojnë ngjarjet e 21 janarit<br />

që u parapërgatitën nga skenari<br />

i çimkës deri tek fushata<br />

pseudo-moraliste e video-montimit<br />

ndaj Ilir Metës, që për<br />

shumë muaj mbajti peng politikën<br />

dhe jetën qytetare.<br />

Me një gjuhë të drejtë u<br />

përgjigj edhe ndaj pyetjes për kandidimin<br />

si president të Fatos<br />

Nanos, mecenati politik i Ramës,<br />

ky i fundit tha se “...ne jemi të<br />

angazhuar në një proces që duam<br />

dakordësinë e palëve”. Sigurisht, në<br />

këtë proces politik, Edi Rama, gjendet<br />

në pozicione negociuese jo si<br />

sipërmarrës, por si miratues pale,<br />

prandaj synon të ndikojë me bllofe<br />

të derrit maç. Nëse Edi Rama do të<br />

kish qenë sipërmarrës i zgjedhjes<br />

së presidentit, pra maxhorancë parlamentare<br />

nga 2009, me siguri,<br />

kreu i ardhshëm i Shtetit do të ishte<br />

nga radhët e PS-së. Ngase ndryshimet<br />

kushtetuese të 2008 i jepnin<br />

mundësi maxhorancës parlamentare<br />

të vendoste mbi kandidaturën<br />

më të mirë për President.<br />

Sido që të jetë, akrobacitë gjuhësore<br />

e morale të Ramës janë të<br />

njohura. E panjohura e këtyre akrobacive<br />

është dalja pa shtyllë kurrizore<br />

e lojës politike opozitare.<br />

Ngjarjet jo fort të këndshme për<br />

Shqipërinë të organizuar në vite<br />

nga Rama (bojkot, protesta,<br />

bllokime rrugës, grevë urie, demonstrata<br />

të dhunshme) kanë marrë jo<br />

vetëm haraçin moral, por kanë bërë<br />

të mundur për herë të parë të nxjerrjen<br />

e kreut të opozitës<br />

përgjegjësin e vetëm e të padiskutueshëm.


Suzana Guxholli: “Viti 2012 i vështirë, por qeveria do reagojë ndaj çdo risku”<br />

“Energjia e rinovueshme,<br />

prioritet madhor i ekzekutivit”<br />

Suzana Guxholli, këshilltarja<br />

e Kryeministrit për Ekonominë,<br />

shprehet se, pavarësisht<br />

treguesve që e rendisin këtë<br />

vit si të vështirë ekonomikisht,<br />

qeveria do i përgjigjet me efikasitet.<br />

Ajo tha se, me rëndësi<br />

është mbajtja nën kontroll e<br />

situatës, ndërsa vlerëson se<br />

Shqipëria nuk u përfshi në<br />

vorbullën e krizës që preku<br />

shumë vende të Europës,<br />

madje arriti të sigurojë benefite<br />

nga situata e fqinjëve me<br />

transfertat e llogarive bankare<br />

dhe përthithjen e investimeve<br />

të emigrantëve dhe burimeve<br />

njerëzore që po implementojnë<br />

në vend.<br />

“Do jetë një vit i vështirë,<br />

kërkon një menaxhim të mirë<br />

për mbajtjen në kontroll të<br />

borxhit publik. Patjetër që kemi<br />

ndjerë goditjet e krizës, nuk<br />

veprojmë të izoluar, por nuk u<br />

përfshimë në epideminë e<br />

krizës si vendet e tjera falë reformave<br />

dhe mënyrës së zhvillimit<br />

të ekonomisë si taksat<br />

e ulëta, rritja e pagave, lehtësirat<br />

në biznes, shërbimet elektronike.<br />

Gjithë ky model rezultoi<br />

i suksesshëm dhe ne<br />

ishim të vaksinuar në momentin<br />

e ardhjes së krizës pa rënë<br />

në recension, u zvogëlua rritja<br />

ekonomike, por vazhdoi të ketë<br />

rritje. Kriza në fqinjësi ka<br />

ndikimet e saj me rënien e<br />

remitancave por që nuk dhanë<br />

ndikime direkte. Kriza në Greqi<br />

e shkatërroi atë, po pati pasoja<br />

pozitive tek ne me transferimin<br />

e kredive bankare dhe<br />

solli dhe asetet dhe burimet<br />

njerëzore që po investojnë<br />

këtu me kthimin e emigrantëve.<br />

Shqipëria shihet si<br />

një mundësi zgjerimi dhe zhvillimi”,<br />

u shpreh ajo.<br />

Guxholli foli edhe për modelin<br />

e ekonomisë shqiptare, si<br />

një shembull i mirë për të<br />

tërhequr më shumë investime<br />

të huaja në vendin tone, ku<br />

theksoi se është katërfishuar<br />

numri i investitorëve të huaj në<br />

katër vitet e fundit.<br />

“Qeveria ka pasur në vëmendje<br />

biznesin privat, për ta<br />

nxitur që të mëshirojë projektet<br />

e tij. Ajo tërhoqi vëmendjen<br />

jo vetëm të investitorëve të<br />

brendshëm, por dhe atyre të<br />

huaj, një histori suksesi mbetet<br />

sektori i energjisë, sidomos<br />

i atij ujor. Me modelin e<br />

saj ekonomik zhvilloi infrastrukturën.<br />

Paratë publike u<br />

përqendruan në zhvillimin e<br />

infrastrukturës në këto vite. U<br />

mbarua faza e parë e reformave,<br />

duke e ngritur Shqipërinë<br />

në nivel ndërkombëtar,<br />

kemi 4 fishim të investimeve<br />

të huaja dhe thithje e<br />

kompanive me emër. Reformat<br />

do kalojnë në fazën e dytë<br />

të zhvillimit, ku do të diskutohet<br />

me biznesin lidhur me impaktin<br />

që kanë pasur reformat<br />

e ndërmarra”, theksoi Guxholli.<br />

Duke mbetur tek historia e<br />

suksesit të kësaj qeverie, Gux-<br />

Furnizimi me gaz i tregut europian, duke mundësuar kalimin e tij nga vendi ynë, sjell një sërë përfitimesh edhe për Shqipërisë<br />

Gazsjellësi TAP fut Shqipëria në një hartë<br />

më të sigurt gjeopolitike për investimet e huaja<br />

Buxheti i shtetit, biznesi dhe vetë qytetarët do të jenë përfitues<br />

direkt i projektit të gazsjellësit Trans-Adriatik (TAP). Ky<br />

projekt do tranzitojë gazin nga Greqia, Shqipëria dhe përfundon<br />

në Itali me një gjatësi rreth 520 km.<br />

Dorian Duçka, drejtor i Menaxhimit të Projekteve të Mëdha<br />

të Gazit, pranë ministrisë së Ekonomisë tregon përfitimet që<br />

do ketë Shqipëria nga tranzitimi i këtij gazsjellësi.<br />

“Ne jemi duke negociuar mënyrën se si do të përfitojmë<br />

nga taksat tranzitore. Për çdo kalim, do të gjendet një formulë,<br />

e cila do ti shpërblejë Shqipërinë edhe publikun shqiptar, sidomos<br />

ata te të cilët kalon ky gazsjellës, për të përfituar nga ajo<br />

çfarë u takon realisht për të marrë”, shprehet Duçka.<br />

Shqipëria po negocion me konsorciumin e projektit Trans-<br />

Adriatik për tu furnizuar nga ky tubacion me gaz për nevojat e<br />

veta. Duçka sqaron se METE po harton një masterplan për<br />

gazifikimin e Shqipërisë. Gazsjellësi Trans Adriatic Pipeline<br />

(TAP) është një projekt i fuqishëm energjetik që pritet të jetë një<br />

holli tha se prioritet mbetet<br />

energjia e rinovueshme, madje<br />

do të aprovohet edhe<br />

sistemi ligjor për të. Ajo shtoi<br />

gjithashtu se vënia në prodhim<br />

e 46 hidrocentraleve të<br />

vogla në kushtet e një situate<br />

ekonomike jostabile në Europë,<br />

është dëshmi e ndjekjes<br />

së politikave të duhura, ndërsa<br />

shtoi se qëllimi parësor<br />

mbetet të kalohet mbi mbulimin<br />

e nevojave të<br />

brendshme, për të synuar eksport<br />

të energjisë elektrike.<br />

“Energjia është forca<br />

lëvizëse e të gjitha fushave,<br />

prandaj dhe për qeverinë kjo<br />

mbetët përparësi e të gjitha<br />

përparësive. Puna ka filluar<br />

prej kohësh, ligji i koncesionit<br />

ishte rast suksesi, është ndihmuar<br />

dhe nga infrastruktura.<br />

Të zhvillosh energjinë e rinovueshme<br />

është proces i gjatë.<br />

Të gjithë hapat janë<br />

sekuence, për të lehtësuar<br />

procedurat u krijuan shërbimet<br />

me një ndalesë, qeveria<br />

po ndërmerr një tjetër paketë<br />

lehtësuese për dokumentet.<br />

Janë 46 hidrocentrale<br />

të vogla që kanë filluar të prodhojnë.<br />

Kriza që ka mbërthyer<br />

mbarë botën bëri që burimet<br />

të ngadalësohen ose ndërpriten,<br />

46 hidrocentrale janë<br />

dëshmi suksesi. Zgjidhim<br />

problemin e energjisë për<br />

konsum të brendshëm, por<br />

presim dhe të eksportojmë, të<br />

ndihmuar dhe nga impiantet<br />

e erës, pasi kemi dhe platforma<br />

të mira ere. Do të sjellim<br />

për aprovim ligjin për energjinë<br />

e<br />

rinovueshme”,theksoi ajo. Sa<br />

i përket akuzave të opozitës<br />

për dështim në këtë inisiativë,<br />

Guxholli tha se ata nuk duan<br />

ta pranojnë faktin se Shqipëria<br />

është një vend i sigurt për financuesit,<br />

duke i quajtur absurde<br />

dhe qesharake.<br />

burim i fortë për ekonominë shqiptare dhe zgjon premisat për<br />

thithjen e investimeve të huaja nga kompani serioze botërore.<br />

“Benefitet do të jenë të shumta. Do të kemi vendosjen e<br />

kompanive gjigande energjetike në vendin tonë dhe kjo i sjell<br />

një vlerë të shtuar për investitorë të tjerë të huaj dhe e vendos<br />

Shqipërinë në një hartë më të sigurt politike për investimet e<br />

huaja”, shprehet Duçka.<br />

Toka në të cilën kalon projekti prej më shumë se 140 km në<br />

Shqipëri, do të shpronësohet ose paguhet qira si për privatin<br />

edhe atë shtetëror.<br />

Duçka qartëson se ka një marrëveshje mes konsorciumit<br />

TAP dhe Zyrës së Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme për<br />

përdorimin me qira të tokës, ku do të kalojë gjurma e këtij<br />

gazsjellësi. Ndërtimi i këtij gazsjellësit pritet të sjellë rreth 1<br />

miliardë euro investime të huaja në Shqipëri. Në këtë projekt<br />

pritet të hapen rreth 3 mijë vende të reja pune, të rehabilitohen<br />

200 km rrugë dhe të ndërtohen 100 km rrugë e re.<br />

POLITIKE<br />

Kontaktoni në politikë@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net<br />

Rikonstruktohet totalisht rruga<br />

“Sadik Petrela” në kryeqytet<br />

Basha: Do të ofrojmë<br />

një model të ri<br />

qytetërimi në Tiranë<br />

Ka nisur puna për riparimin edhe të 88 rrugëve<br />

të tjera. Një tjetër nismë e Bashkisë së Tiranës,<br />

është edhe ajo për muret rrethuese të shtëpive, të<br />

cilat së shpejti do të zëvendësohen me kangjella<br />

Kryetari i Bashkisë së Tiranës Lulzim Basha ka inspektuar<br />

punimet të cilat janë drejt fundit në një prej<br />

rrugëve më të amortizuara në Tiranë, “Sadik Petrela”.<br />

Në këtë rrugë është bërë ri-veshja dhe riasfaltimi total i<br />

saj. Rikonstruksioni i kësaj rruge u premtua rreth një<br />

muaj më parë nga kryetari i Bashkisë Lulzim Basha, ndërsa<br />

inspektonte punimeve për Ujësjellësin e ri i cili furnizon<br />

me ujë 35 mijë banorët e Kodrës së Priftit, të cilët<br />

prej vitesh vuanin mungesën e tij. Sot këta banorë, krahas<br />

furnizimit me ujë, kanë dhe rrugën tërësisht të rikonstruktuar.<br />

“Ky është modeli i ri i punës dhe standardi që Bashkia<br />

e Tiranës do të imponojë anë e mbanë qytetit, duke<br />

filluar me zonat e harruara dhe ato në nevojë, duke pasur<br />

si parim jo vetëm qendrën e qytetit por kudo ku<br />

qyteti shtrihet, duke filluar nga pragu i qytetarëve, për<br />

t’ju ofruar qytetarëve të Tiranës një cilësi më të mire<br />

jete dhe për ta bërë Tiranën një qytet ku jetohet më<br />

mire”, tha Basha.<br />

Kryebashkiaku bëri të ditur dhe nisjen e punës për<br />

riparimin e 88 rrugëve të kryeqytetit të cilat i shtohen<br />

100 rrugëve të riparuar gjatë muajve Mars-Prill. Basha<br />

theksoi se afro një e treta e këtyre rrugëve që po i nënshtrohen<br />

riparimit kanë ardhur si rezultat i shqetësimit të<br />

qytetarëve që e kanë raportuar këtë drejtpërdrejt nëpërmjet<br />

shërbimit të Zërit të Qytetarit në Bashkinë e Tiranës.<br />

Basha bëri gjithashtu të ditur se këtë muaj nis procesi<br />

i investimit në 30 rrugë të cilat nuk do të riparohen<br />

por do të ndërtohen nga fillimi.<br />

“Bashkë me planin urbanistik dhe planet e mëdha<br />

me të cilat po ecim, ne nuk do të harrojmë për asnjë çast<br />

nevojat e mëdha që ky qytet ka për shkak të problematikës<br />

së madhe që është përballur dhe krahas këtij investimi<br />

që shikoni, ne nisim këtë fundjavë projektin e<br />

riparimit të 88 rrugëve të tjera të qytetit që do t’i bashkëngjitet<br />

100 rrugëve që ne riparuam në periudhën Mars-<br />

Prill. Pra gjithsej 188 rrugë të qytetit do t’i nënshtrohen<br />

procesit të riparimit. Jam i ndërgjegjshëm që këto<br />

188 rrugë janë vetëm një fraksion i vogël i nevojave të<br />

qytetit. Por të gjithë duhet ta kuptojmë që në 10 muaj<br />

nuk mund të zhbëjmë apo të ndreqim atë që nuk është<br />

bërë në dhjetëra vite. Por ju siguroj që në këto 10 muaj<br />

dhe në muajt e ardhshëm ne do të hedhim hapa të mëdhenj<br />

përpara, në drejtim të cilësisë së jetës së qytetarëve<br />

në lagjet ku jetojnë”, tha Basha.<br />

Këto investime në rruge dhe ujësjellës, sipas Bashës,<br />

janë vetëm fillimi pasi një tjetër projekt është parashikuar<br />

për këtë zonë, projekt i cili sipas Bashës, do të<br />

sjellë një model qytetërimi në këtë zonë.<br />

“Ne nuk i lajmë duart me kaq. Do të vazhdojmë<br />

derisa i gjithë blloku të përjetojë një standard dhe<br />

model të ri qytetërimi, një standard europian, dhe për<br />

këtë kërkojmë bashkëpunimin e tyre. Rehabilimi i<br />

bllokut padyshim, por edhe zëvendësimi i mureve të<br />

vjetra dhe të reja me kangjella dhe gjelbërimin e oborreve.<br />

Një pjesë e mirë e banorëve e kanë bërë këtë që<br />

në konceptimin e shtëpive të tyre të reja, dhe ata që<br />

nuk e kanë bërë do t’ju japim shansin që ta bëjnë këtë<br />

me ndihmën e Bashkisë. Dhe do ta përdorim këtë model<br />

të ri anë e mbanë qytetit, por i takon kësaj zone dhe<br />

në tërësi ‘Kodrës së Priftit’ ta përjetojë këtë standard<br />

të ri dhe këtë përkushtim, këtë angazhim, këtë vizion<br />

të Bashkisë së Tiranës”, deklaroi kryebashkiaku Basha.<br />

E diel, 13 maj 2012<br />

<strong>55</strong> 5


FORUM<br />

ARMIKU I LULEVE<br />

TAKTIKA E RE E EDI RAMËS:<br />

“TË SHKUARA, TË HARRUARA!”<br />

Nga Kostaq Xoxa<br />

Janë të rrallë, madje edhe në<br />

Europë e në të gjithë Rruzullin,<br />

njerëzit që nuk i duan lulet. Vetëm<br />

në Shqipërinë tonë bëjnë vakí<br />

shëmtira të tilla. Lulet i ka bërë<br />

Perëndia, për ngjarje të lumtura,<br />

dasma. Por edhe për vdekje. Dhe<br />

hyu u ka dhënë instinktin edhe të<br />

marrëve që t’i duan lulet. Me përjashtim<br />

të shqiptarëve të çmendur.<br />

Për t’i bërë qejfin njeriut meskin,<br />

që nuk e duron dot suksesin e humbësit<br />

në seri, siç është vetë, ndaj<br />

atij që ia ka marrë bashkinë me votat<br />

e vullnetit të zgjedhësve, jo të<br />

kauçukut. Ndëshkim hyjnor? Në<br />

autobus, një plakë klithi, kur pa<br />

lulet e shkelura përpara ministrive:<br />

-Iu thafshin lulet në vorr atij pizevengu!<br />

Askush nuk iu kundërvu<br />

plakës. Në të vërtetë, siç duket, ne<br />

i meritojmë disa ndëshkime nga<br />

Perëndia që na vëzhgon nga qiejt.<br />

Ç’patëm, në vitin 1967, që rrafshuam<br />

kishat, xhamitë, teqetë?<br />

Këtë mëkat, që kaloi edhe përmasat<br />

e sakrilegjeve të Stalinit, e bëri – në<br />

të vërtetë, - jo rinia, por i patenzoni<br />

Enver Hoxha. Sepse rinia, u padit<br />

padrejtësisht nga ai, i paudhi,<br />

që hidhte gurin e fshihte dorën.<br />

Për të treguar papajtueshmërinë<br />

me tiranin, edhe rinia, si i gjithë<br />

populli ynë , u përfshi në atë sakrilegj<br />

të despotit tonë por, ama, duke<br />

qenë tërësisht, në shkallë kombëtare,<br />

e pranishme në fetat fetare<br />

të të gjitha besimeve tona, në<br />

ditët e shenjta. Natyrisht bajrami<br />

dhe pashkët festoheshin, paçka se<br />

në fshehtësi. Sesa e donte rinia<br />

Enverin, këtë ajo e shprehu në<br />

shfronëzimin e statujave të tij, në<br />

fillim të ’91-shit. Madjé edhe klasa<br />

punëtore e tregoi pakënaqësinë e saj<br />

ndaj diktaturës me atë vërshimin e<br />

madh përtej detit, duke shpërfillur<br />

diktatorin trashëgues, Ramiz Alinë,<br />

në ruajtjen, tanimë pa sukses. të<br />

kufijve tokësorë e detarë...<br />

Ndër të tre diktatorët Hitler,<br />

Stalin dhe Enver, dy të parët e patën<br />

një atentat. Stalini, idhulli i Enver<br />

Hoxhës, e pësoi nga një atentat<br />

oborri, për ta ribërë B.Politike me<br />

inkopetentë dhe me injorantë, mjafton<br />

që të flinte i qetë. Prandaj ajo<br />

katërshja e fundit që i kishte mbetur,<br />

u vu nën shënjestër. Këtë herë<br />

plani i Berias dhe i tre të tjerëve, e<br />

hoqën qafe vrasësin e milionave. Atë<br />

që s’e bëri dot Stalini, arriti ta kuptojë<br />

dhe e vuri në zbatim Enveri.<br />

Kësisoj e mbushi Byronë me karrocierë<br />

e me shoferë, me kooperativistë<br />

e me jesmenë. E gjithë elita<br />

partizane, ushtarake e civile, duhej<br />

zëvendësuar me injorantë tërësisht<br />

“të sigurt”. Ajo u asgjësua pa faj,<br />

për shkak të paranojës së Enverit,<br />

që shihte nën krevat para se ta zinte<br />

gjumi rehat. Kështu e pati të lehtë<br />

që, për hir të terrorit ndaj kundërshtarëve<br />

politikë të fajshëm a të<br />

6 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />

pafajshëm, që ta ruante kultin e<br />

Stalinit, pas vitit 1956, kur u bë<br />

destalinizimi.<br />

Kjo solli atë mendësi enveriste,<br />

që po na ndëshkon edhe sot e kësaj<br />

dite.<br />

Enveri numër 2, që bëri sikur<br />

ishte antienverist i tërbuar në fillim<br />

të proceseve demokratike, ky i<br />

çakërdisur nga mendtë e kokës që<br />

ç’thoshte sot, thoshte të kundërtën<br />

pas një jave, i dënuar me vdekje nga<br />

komunistët e Smokthinës, me dorë<br />

të hekurt e vuri PS-në në duart e<br />

tij. Ky ishte Edvini. Diktator në të<br />

gjithë qenien e tij, por nuk kishte<br />

në dorë të vriste të gjithë kundërshtarët<br />

brenda radhëve, siç kishte<br />

bërë Enveri, mentori i tij. Bëri<br />

përçarjen e madhe brenda radhëve<br />

dhe tani po bën ato piruetat e tij të<br />

pështira, nën parullën “të shkuara,<br />

të harruara”!<br />

Tani kërkon të bëjë një zhurmnajë<br />

të madhe që presidenti i republikës<br />

të mos zgjidhet sipas normave<br />

të Kushtetutës, por “me konsensus”<br />

, domethënë që të kemi një<br />

president të katërt si Bamir Topi,<br />

që po bën propagandë zgjedhore të<br />

jashtëligjshme ndaj një partie ku<br />

ende s’është bërë anëtar, pavarësisht<br />

se, endé në titull të presidentit,<br />

i ndalohet propaganda partiake.<br />

Apo si ish-presidenti Moisiu, për<br />

të cilin na ka sqaruar mirë sekretarja<br />

e tij Iris Halili, sesi i shtroi<br />

mirë interesat e tij me të majtën.<br />

Ose si Meidani që dihet se vinte nga<br />

radhët e së majtës.<br />

Tani Edi Rama, me azganllëkun<br />

e tij të zakonshëm, në emër të<br />

“konsensusit” të tij, pa pyetur për<br />

konsensusin e kundërshtarëve të<br />

tij politikë, (në këtë rast s’kemi<br />

konsensus!) kërkon të turbullojë<br />

ujërat dhe të shpresojë në aleancat<br />

që ai vetë i ka pas bërë të pamundura.<br />

Dhe, kur ia përmendin<br />

pabesitë e tij të hershme që sollën<br />

në këtë papajtueshmërí, ai e ka në<br />

gojë atë “të shkuara të harruara!”<br />

(Dhe, si hipokrit, e përdor si kot<br />

më kot, atë fjalën “koherencë”,<br />

ndonëse është personifikimi i<br />

inkoherencës). Kjo farë e majtë, me<br />

ruajtje kontingjentesh mëkatare të<br />

kohës së diktaturës, është – veç së<br />

tjerash – edhe antiamerikane, si<br />

edhe kundëreuropianiste. Për këtë<br />

mund të shihen disa prononcime<br />

ksenofobe të numrit dy në partinë<br />

e tij, Gramoz Ruçit. Edi s’kishte<br />

marrë asnjë masë. Por... të shkuara<br />

të harruara! Edi e përjashtoi majtistin<br />

properëndimor Kastriot Islami,<br />

se ai mund të sillte harmoninë<br />

bashkëvepruese ndërmjet të dy<br />

forcave politike të mëdha. Kishte<br />

frikë se mos i zinte vendin! Edhe<br />

në këtë pikë i ngjante atij që ia lanë<br />

piedestalin bosh! Në një intervistë<br />

të pardjeshme me Blendi Fevziun,<br />

e nxori sërish atë shabllonin e<br />

“vjedhjes së votave”. Por, me nxitjen<br />

e tij të ethshme që çështja të<br />

çohej në komisionin e Venecies,<br />

mori mandatën: “Votat në kutinë<br />

e gabuar janë të vlefshme”! Dhe kjo<br />

i jep të drejtë z. Lulzim Basha që<br />

jo vetëm është fitues me +10, por<br />

afërsisht me +100! Madje është<br />

përcaktuar edhe në kodin zgjedhor<br />

të ri njohja e votës në kutinë e<br />

gabuar. Siç u vlerësua edhe vota e<br />

Bamirit, në kutinë e gabuar!<br />

Megjithatë Rama do të gjejë rebuse<br />

të tjera që të jetë doemos<br />

“votëvjedhur”, nëse është humbës<br />

në zgjedhje të lira e të drejta. Ai<br />

kërkon “fitore” si ajo me abstenimet<br />

e detyruara, kur votuesit përbënin<br />

1/3-n e personave të regjistruar<br />

në listat zgjedhore! (Shih librin<br />

e cituar édhe më parë, “Ditari<br />

i një katundari”).<br />

Edi Rama është edhe provokator.<br />

21 janari i vitit 2011 është një<br />

pjellë e Ramës, me synimin që të<br />

diskreditonte rivalin e tij për mandatin<br />

e Tiranës, z. L. Basha. Por nuk<br />

ia arriti qëllimit, me atë +10-n e tij<br />

qesharake, që mbështetej në vlerësimin<br />

e kauçukut mbi vullnetin e<br />

zgjedhësit. Nuk e kuptonte ai absurditetin<br />

e këtij mendimi? Si<br />

ankues i sëmurë, kërkoi edhe mendimin<br />

e Venecies. Dhe e mori!<br />

Së pari ai e quan 21 janarin<br />

“paqësor”! Së dyti, e quante “Spontan”,<br />

sikur ai s’kishte ç’të bënte!<br />

Por përse në diagramin e mitingjeve,<br />

ky 21 janar ndryshon nga<br />

të gjitha demonstratat e tjera dhe<br />

mbërrin në një pikë maksimumi,<br />

ndërsa më tej shkon në pikën zero?<br />

Për të qenë “paqësor”, udhëzimet<br />

do të duhej të ishin që të mos thyhej<br />

asnjë xham, e jo më të digjeshin<br />

veturat vetëm se ishin parkuar aty,<br />

pranë trotuarit, e të arrihej gjer në<br />

shpërthimin e portës së hekurt të<br />

kangjellave rrethuese të kryeministrisë!<br />

Sa kohë vazhdoi mësymja e<br />

tërbuar ndaj mbrojtjes së selisë së<br />

sulmuar dhe sa gardistë dhe trupa<br />

të mbrojtjes përfunduan spitaleve,<br />

para se gjendja të bëhej emergjente?<br />

Përse nuk u dha një mesazh në celular,<br />

“Mjaft. Përfundon me kaq” ,<br />

nga sehirxhiu përballë, Rama, që<br />

kërkonte doemos viktimat? Se ky<br />

ishte synimi i kësaj demonstrate!<br />

A e kishte në dorë, në kohën e duhur,<br />

që të shmangeshin viktimat?<br />

Përse i kërkonte, në mënyrë të ethshme,<br />

Edvini viktimat? Askush nga<br />

lakenjtë dhe sejmenët e Ramës, nuk<br />

i shtrojnë këto pyetje dhe të tjera si<br />

këto.<br />

Këtë stil të hedhjes së gurit e të<br />

fshehjes së dorës, Edi Rama e kishte<br />

përvetësuar, gjithashtu, nga Enver<br />

Hoxha. Qysh në fillim ai dënoi<br />

me vdekje një të pafajshëm, Ludovik<br />

Nikajn. Ai ishte një komunist i<br />

fillimit të lëvizjes, që nuk mund të<br />

akuzohej për asnjë faj, përveç<br />

mundësisë se mund të ishte në dijeni<br />

pak më shumë se të tjerët, sesi u<br />

vra Qemal Stafa. I arrestuar nga fashistët<br />

italianë, kur u lirua kërkoi të<br />

kthehej nga Italia në Shqipëri. Në<br />

Bari, i deleguari pranë Shtabit koordinativ<br />

të aleatëve, nënkolonel<br />

Kadri Hoxha, e porositi Ludovikun<br />

të mos e bënte atë hap. I bindur në<br />

pafajësinë e tij, Ludoviku nuk e dëgjoi<br />

këshillën miqësore. Erdhi në<br />

Shqipëri. U arrestua, u dënua me<br />

vdekje dhe u ekzekutua, me urdhër<br />

të E. Hoxhës. Viktimë e mirëbesimit<br />

ndaj një Komandanti të Përgjithshëm,<br />

që trembej nga hija e tij!<br />

(Mund të lexohet dosieri i Kastriot<br />

Dervishit, në “<strong>55</strong>”-n e një jave më<br />

parë).<br />

Tani, me rastin e zgjedhjes së<br />

presidentit, ky obstruksionist i dalë<br />

boje, po bëhet katërsh me atë<br />

shabllonin e tij të denatyruar “konsensus”.<br />

Le ta shohim edhe né këtë<br />

fjalë që Rama kërkon ta futë në<br />

meandrat e misterit. Konsensusi<br />

ndërmjet dy palëve është kur ti je<br />

dakord me mua dhe unë jam dakord<br />

me ty. Por këtu teorema nuk e<br />

përmban për të vërtetë pohimin e<br />

anasjellë. Dy trekëndësha të barabartë<br />

janë të ngjashëm. Por dy<br />

trekëndësha të ngjashëm mund të<br />

mos jenë të barabartë! Rama kërkon<br />

konsensus, vetëm nga pala tjetër.<br />

Domethënë me kushtin që ai tjetri<br />

të jetë i njëmendjeje (Kushtëzimet<br />

i ka në gjak, që të jetë gjithmonë<br />

protagonist!). Por nëse pala tjetër,<br />

për reciprocitet, kërkon të njëjtën<br />

gjë, domethënë që edhe ajo të jetë<br />

domosdoshmërisht pranuese, a arrihet<br />

dot bashkëpëlqimi? Edvini të<br />

shpon timpanin e veshit me atë<br />

fjalën e shëmtuar, krejtësisht jashtë<br />

standardit : Dakordësí!). Ku shkojmë,<br />

kështu? Në kalendat greke?<br />

Ka shpresë, dredharaku, të shkojmë<br />

në zgjedhje të parakohshme. Në të<br />

vërtetë ai kërkon në çdo 3-4 muaj<br />

zgjedhje të parakohshme, duke mos<br />

pranuar në asnjë rast përfundimet<br />

kundër tij. Prandaj mashtron kur<br />

thotë se njëra nga kutitë ishte e tillë<br />

sa të futej krahu brenda! Është e<br />

vërtetë se njëra prej tyre ishte e krisur,<br />

por nuk futej brenda as maja e<br />

gishtit, jomë... krahu! Përndryshe<br />

do të kishim një të proceduar penalisht,<br />

me emër e me mbiemër...<br />

Veçse “kushtëzimeve absurde”<br />

të Ramës mund t’u pritej hovi, në<br />

ndjekjen e përpiktë të Kushtetutës,<br />

të ndryshuar me propozimin<br />

e tij. Por tani Haxhi pishmani,<br />

do të kërkonte sërish ndryshime<br />

kushtetuese, ndonëse e<br />

kupton edhe vetë se kjo është e<br />

pamundur.<br />

Përballë kësaj gjendjeje, nuk<br />

mbetet veçse ndjekja e asaj që është<br />

shkruar, e zezë në të bardhë. Të<br />

bëhen votimet në parlament. Dhe,<br />

nëse në të tri raundet e para nuk<br />

arrihet në përfundim, në raundin e<br />

katërt le të dalë presidenti me shumicë<br />

të thjeshtë. Vërtet ai që<br />

kënaqet me lulet e prishura, siç justifikonte<br />

edhe pirgjet e shëmtuara<br />

me dhé përpara ministrive dhe përligjte<br />

edhe Sahatin qorr e bllokimin<br />

e rrugëve në qendër të kryeqytetit,<br />

do të vazhdojë qarjet e tij që s’iu<br />

ndanë që nga puberteti, por nuk do<br />

të realizohet ajo thënia që ai mund<br />

ta ketë dëgjuar: - Hapi rrugën budallit.<br />

Se këtë rrugë nuk ia hapi as<br />

Venecia!


Pranvera do të vijë në Rusi<br />

LETRA<br />

Bashkësia ndërkombëtare duhet të flasë pa dorëza dhe të veprojë me vendosmëri në Rusi. Megjithatë,<br />

ndryshimet duhet dhe do të vijnë nga brenda. Kujdes Putin, pranvera po vjen<br />

Nga Guy Verhofstadt<br />

Inaugurimi i Vladimir Putinit,<br />

të hënën, për një mandat të tretë<br />

si president, paraqet kulmin e<br />

“demokracisë së menaxhuar” të<br />

Kremlinit, nën të cilin procesi politik<br />

mbetet arbitrar, mirëpo rezultati<br />

është i parapërcaktuar.<br />

Megjithatë, këtë radhë, Putin përballet<br />

me presionin e brendshëm<br />

politik. Madje as ai nuk mund ta<br />

parandalojë arritjen e një “Pranvere<br />

ruse”, po qe se pengohen reformat.<br />

Perëndimi po ashtu duhet të ketë<br />

gatishmëri dhe vullnet ta luajë rolin<br />

e vet në kërkesat për ndryshime.<br />

Një ditë pas zgjedhjeve presidenciale<br />

të 4 marsit, zyrtarët në<br />

kryeqytetet evropiane dhe në Washington<br />

kanë qenë të zënë me<br />

përpilimet e urimeve për Putinin,<br />

derisa dhjetëra e mijëra njerëz ishin<br />

mbledhur në sheshin “Pushkin”<br />

të Moskës, duke kërkuar të drejtat<br />

e tyre. Unë isha atje kur qytetarët<br />

rusë kërkuan zgjedhje të reja, të<br />

lira dhe të drejta dhe regjistrim të<br />

partive politike, që aktualisht janë<br />

shpallur të paligjshme nga regjimi.<br />

Isha atje kur populli rus bëri<br />

thirrje për drejtësi në rastet e<br />

Mikhail Khodorkovskyt dhe të ndjerëve<br />

Sergei Magnitsky dhe Anna<br />

Politkovskaya. Isha atje kur qytetarët<br />

rusë u shpërblyen mirë për<br />

pjesëmarrjen në farsën politike të<br />

tubimit zgjedhor pro-Putinit.<br />

Si pasojë e demonstratave më të<br />

mëdha në historinë e Rusisë moderne,<br />

presidenti i atëhershëm, Dmi-<br />

Tensionet e fundit kanë shpërthyer<br />

në Filipine për kontrollin e<br />

arkipelagut të Scarborough që kinezët<br />

e quajnë Huangyan. Një grup<br />

i ishujsh të vegjël nën të cilëve<br />

ujërat mendohet se janë të pasura<br />

me naftë dhe gaz, këto ishuj janë<br />

më pak se 200 kilometra nga ishulli<br />

i Luzon, pra, brenda zonës<br />

ekonomike ekskluzive të Manilas.<br />

Për Pekinin bëhet fjalë për territor<br />

kinez ashtu si të gjitha ishujt<br />

të Detit të Kinës Jugore që janë të<br />

kontestuara nga vendet e tjera<br />

bregdetare. Paracel për shembull<br />

është e pretenduar nga Vietnami<br />

dhe Tajvani, kurse Spratleys është<br />

e pretenduar nga Filipinet, Brunei,<br />

Tajvani dhe Malajzia, ndërsa kina<br />

konteston kontrollit e ishujve Senkaku<br />

nga Japonia.<br />

Konfrontimi me Manilan ka<br />

qenë pothuajse edhe ushtarak, ku<br />

në 10 prill të vitit të kaluar, një<br />

avion i I Manilës interceptoi disa<br />

peshkatarë kinezë rreth ishujve.<br />

Manila dërgoi një luftanije (blerë<br />

tri Medvedev, u përkushtua për reforma<br />

politike, rishikim të ligjeve<br />

zgjedhore, liri më të mëdha politike<br />

dhe zgjedhje të drejtpërdrejta të guvernatorëve<br />

rajonalë. Ajo që mund<br />

të ketë qenë gjëja me të cilën Presidenca<br />

e Medvedevit do të mbahej në<br />

mend, doli të ishte iluzion. Putin e<br />

ka përjashtuar mundësinë e mbajtjes<br />

së zgjedhjeve të lira dhe të drejta;<br />

kufijtë u janë vënë zgjedhjeve për<br />

guvernatorë, derisa ndërtimi i<br />

bllokut zgjedhor është ndaluar. Ajo<br />

që u shit si pako e reformave politike<br />

ishte në të vërtetë ngushtim i<br />

lakut rreth opozitës politike. Kremlini<br />

ruan ndikim të konsiderueshëm<br />

në vendimmarrjen se cilat parti do<br />

të diskualifikohen. Prej ndryshimeve<br />

në sistemin aktual partiak përfiton<br />

vetëm Rusia e Bashkuar, partia qeverisëse,<br />

në një kohë kur elektorati i<br />

saj po bëhet gjithnjë e më i pakët.<br />

Shteti në krye të të cilit do të vihet<br />

Putin këtë radhë ndryshon nga shteti<br />

të cilin ia kishte dorëzuar<br />

Medvedevit më 2008, apo prej atij<br />

që u mundua ta bindë të votojë për<br />

“Rusinë e Bashkuar” në zgjedhjet<br />

parlamentare të dhjetorit të kaluar,<br />

Premtimet për modernizim dhe<br />

sundim të ligjit ishin fjalë boshe,<br />

derisa po vazhdon rrënimi i sistemit<br />

politik, të korruptuar deri në rrënjë.<br />

Ky shtet ka një ekonomi të stagnuar,<br />

një klimë të pasigurt për biznese, infrastrukturë<br />

dhe sektor social të degraduar,<br />

një buxhet joreal dhe një<br />

sistem pensional të financuar kryesisht<br />

nga çmimet e larta të naftës,<br />

gjëra këto që nuk paraqesin bazë për<br />

Kina kërcënon Filipinet me luftë. Por kjo<br />

i jep jetë strategjisë së SHBA-ve për Paqësorin<br />

e përdorur nga Rojet bregdetare të<br />

SHBA) për të ndaluar peshkatarët<br />

kineze dhe Pekini u përgjigj duke<br />

dërguar dy anije patrullimi.<br />

Pothuajse arriti puna e konfrontimit<br />

me topa ashtu siç kishte bërë<br />

në vitet e fundit Vietnami në Ishujt<br />

Paracel.<br />

Demonstrata jashtë ambasadës<br />

kineze në Manila u pasuan me<br />

kërcënime të Pekinit. “Kina nuk do<br />

të heqë dorë edhe një centimetër<br />

të territorit të saj”, shkruan “Ushtria<br />

e Popullit”, <strong>gazeta</strong> e Çlirimit<br />

të Popullit. “Ne jemi të gatshëm<br />

të reagojnë në një përkeqësim të<br />

situatës”, tha të hënën, zëvendës<br />

ministri i mbrojtjes, Fu Ying,<br />

megjithatë, Manila,nuk u frikësuar<br />

shumë pasi kishin të mbuluara<br />

krahët nga Shtetet e Bashkuara. Siç<br />

njoftoi të mërkurën ministri i<br />

Mbrojtjes së Filipineve Voltaire<br />

Gazmin, Sekretarja e Departamentit<br />

të Shtetit, Hillary Clinton,<br />

dhe shefi i Pentagonit, Leon Paneta,<br />

siguruan Filipinet që nuk do të<br />

avancimin e tij në një mënyrë të qëndrueshme.<br />

Për më tepër, tani atje ekziston<br />

një shoqëri e ringjallur civile,<br />

një klasë aktive e mesme ruse, moskovitë<br />

të arsimuar dhe një opozitë politike<br />

prej së majtës deri te e djathta,<br />

që refuzon të mbetet pasive.<br />

Pra, çfarë duhet të presim, derisa<br />

shteti po e shikon të ardhmen?<br />

A mundet ujku ta harrojë zanatin?<br />

Transformimi i Rusisë është si i<br />

domosdoshëm, ashtu edhe i pashmangshëm.<br />

Ai është si në interes<br />

të Perëndimit, ashtu edhe të vetë<br />

Rusisë. Nuk ka alternativë karshi<br />

reformave serioze të sistemit politik<br />

dhe gjyqësorit, ndarjes së biznesit<br />

dhe qeverisë, racionalizimit<br />

të modelit federal, reduktimit drastik<br />

të burokracisë, luftës së sinqertë<br />

kundër korrupsionit dhe zëvendësimit<br />

të sistemit të vjetër sovjetik<br />

të sigurisë shoqërore. Rusia ka<br />

nevojë për një ndryshim tërësor të<br />

sistemit. Megjithatë, ndryshimet<br />

duhet të vijnë nga brenda dhe ato<br />

do të jenë të suksesshme vetëm po<br />

qe se janë legjitime në sytë e qytetarëve<br />

rusë.Çfarë mund të bëhet për<br />

ta shtyrë Rusinë në drejtimin e<br />

duhur? Deri më tani, politika jonë<br />

e sjelljeve të buta nuk ka funksionuar.<br />

Rusisë i duhet qasja dhe respekti<br />

në botën e jashtme, më<br />

shumë sesa që bota e jashtme ka<br />

nevojë për gazin rus apo lëndët e<br />

para. Po qe se ne besojmë vërtet,<br />

ashtu si edhe unë, në një të ardhme<br />

demokratike të Rusisë, Bashkimi<br />

Evropian dhe SHBA-ja duhet të<br />

ndjekin një qasje të bashkuar dhe<br />

mbetet jashtë konfliktit.<br />

Megjithatë, nëse nuk kanë mobilizuar<br />

tashmë flotën, Kina ka nisi<br />

ushtrinë esaj kibernetike, cyberëar<br />

me hakerat ndaj sulmeve kompjuterike<br />

që kanë mbërthyer për orë<br />

të tëra në faqen e internetit dhe<br />

shtypit zyrtar të Filipineve, faqen<br />

e instituti të gjeofizikës Atmosferike<br />

dhe astronomike, si dhe, disa<br />

zyra të qeverisë të tilla si vend i<br />

Presidencës, policisë dhe ministrive<br />

qeveritare.<br />

Kriza është duke ndihmuar politikën<br />

e ushtarake të SHBA në rajonin<br />

e Azisë sepse agresiviteti i Pekinit<br />

ka frikësuar të gjitha shtetet<br />

fqinje që mbajnë dhe po lidhin lidhje<br />

të reja ushtarake me Uashingtonin<br />

sidomos për blerjen e armëve amerikane.<br />

Japonia ka urdhëruar gjuajtësin<br />

luftarak F-35 dhe është duke<br />

rreshtuar në Ryukyu, ishuj e shtrirë<br />

deri në Tajvan, më parë ushtria<br />

ishte e stacionuar në veri për të<br />

shmangur një pushtim të mundshëm<br />

sovjetik. Filipinet kanë blerë<br />

ta përdorin ndikimin që e kanë për<br />

ta shtyrë Rusinë drejt reformave,<br />

zgjedhjeve fer dhe të lira si dhe<br />

konkurrencës së njëmendtë<br />

politike.Së pari, nuk duhet të<br />

mbahen më samite, në të cilin<br />

modernizimi diskutohet pa folur<br />

për demokracinë, të drejtat e njeriut<br />

dhe sundimin e ligjit. Së dyti,<br />

miratimi i ligjeve të njëjta në të dyja<br />

anët e Atlantikut për refuzimin e<br />

vizave dhe ngrirjen e pasurive të<br />

atyre zyrtarëve rusë dhe familjeve<br />

të ngushta, të përfshirë apo bashkëpunëtorë<br />

në vrasjen e Sergei<br />

Magnitskyt, avokatit që vdiq në<br />

burg pas bërjes së akuzave për<br />

evazion të përhapur fiskal nga zyrtarët,<br />

do të kishte një efekt të këndelljes.<br />

Së treti, ringjallja e procesit<br />

të Helsinkit për demokraci,<br />

të drejta të njeriut dhe sundim të<br />

ligjit në Rusi mund të jetë një<br />

mjet efektiv për promovimin e<br />

ndryshimeve. Bazuar në Marrëveshjen<br />

e Helsinkit të 1975-s,<br />

bashkësia ndërkombëtare duhet të<br />

bashkohet në përpjekjet e saj për<br />

mbështetjen e shoqërisë civile<br />

ruse. Rusia është shtet me një<br />

popull krenar. Bashkësia ndërkombëtare<br />

duhet të flasë pa dorëza<br />

dhe të veprojë me vendosmëri.<br />

Megjithatë, ndryshimet duhet dhe<br />

do të vijnë nga brenda. Kujdes Putin,<br />

pranvera po vjen.<br />

Autori, ish-kryeministër Belgjikës,<br />

është udhëheqës i grupit<br />

të liberalëve dhe demokratëve<br />

në Parlamentin Evropian<br />

anije amerikane të dorës së dytë dhe<br />

gjuajtës amerikan F-16, po ashtu<br />

dhe Vietnami ka nënshkruar një<br />

marrëveshje strategjike ish- armiqtë<br />

për ushtrime të përbashkëta detare<br />

mes flotës së shtatë dhe Marinës<br />

në Hanoi<br />

Singapori, Malajzia dhe Tajvani<br />

janë rritur blerjet e armëve amerikane<br />

dhe lidhjet ushtarake me<br />

Uashingtonin, e cila ka kohë që ka<br />

identifikuar qendrën e Paqësorit<br />

për interesat e saj strategjike. Përtej<br />

burimeve energjetike të gjetura,<br />

arkipelagët e Detit të Kinës Jugore<br />

kanë vlerë të madhe ushtarake.<br />

Kontrolli i tyre do të thotë për Pekinit<br />

që të ketë një brez mbrojtës<br />

dhe bazat e të avancuara për të lëvizur<br />

në zemër të Paqësorit. Në kontrast,<br />

Shtetet e Bashkuara dhe aleatët<br />

e saj shohin kontrollin e këtyre<br />

ishujve si mbyllje për flotën<br />

kineze që të dalë në një hapësirë<br />

më të gjerë në oqeanit.<br />

Marrë nga revista italiane<br />

“Panorama”<br />

E diel, 13 maj 2012<br />

FORUM<br />

Fokus/ Rritja<br />

ekonomike e<br />

Turqisë, rikthen<br />

“trurin” e<br />

emigruar më parë<br />

Ekonomia turke është rritur<br />

më shumë se 8 %, përgjatë 2011,<br />

dhe ka kohë që flitet për Turqinë<br />

si një vend që në të vitet e<br />

ardhshme është e paracaktuar të<br />

vlejë shumë në ekuilibrat europiane<br />

dhe botërore, pas vitesh<br />

jo-stabilitet politik dhe<br />

ekonomik. Midis fenomeneve<br />

ekonomike dhe sociale që theksojnë<br />

këtë ndryshim është fakti<br />

i rikthimin ne vend të mijërave<br />

turqish, shpesh të rinj dhe të<br />

shkolluar jashtë, që shohin sot<br />

perspektiva të reja pune dhe<br />

pasuri në vendin e tyre të<br />

origjinës: këtë e ka shkruar dhe<br />

<strong>gazeta</strong> amerikane “Uall Street<br />

Journal”, që para pak kohësh<br />

kish bërë të njëjtin studim mbi<br />

fenomenin që lidhet më të rinjtë<br />

brazilianë.<br />

Turqia është një vend me<br />

popullsi të re, që gjysmë e 75<br />

milion banorëve është nën 30<br />

vjeç, me disa sektorë të ekonomisë<br />

në zgjerim të plotë: sidomos<br />

në sektorin teknologjik, siç<br />

shkruan <strong>gazeta</strong> Uall Street Journal,<br />

ka përfitime që fakti se zona<br />

e Stambollit, një qytet me 13<br />

milion banorë, po bëhet një<br />

qendër e rëndësishme e tregtisë<br />

online. Sektori, sipas të<br />

dhënave të gjetura nga <strong>gazeta</strong>,<br />

do të rritet përgjatë 2011 me 57<br />

%, derisa të arrijë vlerën e 22<br />

miliardë lirave turke, rreth 9<br />

miliardë dollarë.<br />

Rritja e sektori të tregtisë<br />

nëpërmjet internetit, shumë e<br />

zhvilluar në Turqi, ka ndihmuar<br />

lindjen e shumë sipërmarrjeve<br />

të reja në këtë sektor. Disa prej<br />

tyre janë themeluar nga sipërmarrës<br />

të rinj, shpesh me<br />

formim në perëndim. Përpos<br />

start-up, fenomeni masiv që intereson<br />

profesionistët si avokatët,<br />

inxhinierët dhe arkitektë,<br />

sipas të dhënave të rritjes<br />

ekonomike të Turqisë ka një pikë<br />

të fortë sektorin e ndërtimit.<br />

Midis analistëve financiarë ka<br />

dyshime mbi soliditetin e rritjes<br />

ekonomike të Turqisë, një vend<br />

që një të tretën e forcës punëtore<br />

është e angazhuar në<br />

agrikulturë dhe varet shumë nga<br />

eksportimet, ndërsa burokracia<br />

dhe tatimet janë akoma të ashpra<br />

duke parë vendet e tjera me<br />

ekonomi dinamike. Sidoqoftë,<br />

rasti i Turqisë shpjegon një tendencë<br />

më të gjerë, siç shkruan<br />

Uall Street Journal, rikthimi i<br />

trurit më brilant nga perëndimi<br />

është një proces i pakthyeshëm<br />

për ekonomitë dinamike.<br />

<strong>55</strong> 7


DITA<br />

Serbi, Serbi, Nikoliç<br />

Nikoliç<br />

nuk nuk i i pranon<br />

pranon<br />

rezultatet rezultatet e<br />

e<br />

zgjedhjeve,<br />

zgjedhjeve,<br />

planifikon<br />

planifikon<br />

protesta<br />

protesta<br />

Lideri i Partisë Progresive Serbe<br />

opozitare, Timosllav Nikoliç, ka<br />

deklaruar dje se nuk i pranon rezultatet<br />

e zgjedhjeve në Serbi dhe<br />

se prej nesër do të fillojnë “protesta<br />

të qeta, demokratike, jo të dhunshme<br />

në mbarë Serbinë”. Nikoliç<br />

u tha <strong>gazeta</strong>rëve, pas mbledhjes së<br />

kryesisë së Partisë Progresive Serbe,<br />

se kjo parti nuk i pranon rezultatet<br />

e zgjedhjeve të 6 majit, të cilat<br />

i ka publikuar Komisioni Zgjedhor<br />

Republikan. Vendimi për protesta<br />

në Beograd dhe ai për mospjesëmarrjen<br />

në rrethin e dytë të<br />

zgjedhjeve presidenciale më 20<br />

maj, do të merret nesër, ka thënë<br />

Nikoliç<br />

Një Një avion<br />

avion<br />

privat<br />

privat<br />

komprometon<br />

komprometon<br />

sigurinë sigurinë e<br />

e<br />

presidentit<br />

presidentit<br />

Obama Obama në<br />

në<br />

“Air Air<br />

F FForce<br />

F orce One”<br />

One”<br />

Momente tensioni janë verifikuar<br />

të premten në Kaliforni në<br />

momentin e nisjes së “Air Force<br />

One” me presidentin Barack<br />

Obama në bord.Dy avionë luftarakë<br />

janë thirrur të ngrihen në fluturim<br />

për t’i zënë rrugën një avioni<br />

të vogël që kishte hyrë gabimisht<br />

në zonën e “ndalim fluturimit”<br />

rreth avionit presidencial. Dy avionët<br />

luftarakë, me t’u ngritur në<br />

ajër me urgjencë të madhe, i kanë<br />

prerë rrugën avionit të vogël dhe e<br />

kanë detyruar të ulet pranë aeroportit<br />

El Monte. Sapo ka pushuar<br />

alarmi, avioni me presidentin e<br />

Shteteve të Bashkuara në bord ka<br />

mundur të fluturojë nga Los Anxhelos<br />

drejt Renos, në Nevada. Incidente<br />

të këtij lloji nuk janë të rrallë.<br />

I fundit ndodhi në shkurtin e kaluar,<br />

kur Obama po fluturonte me<br />

helikopterin e tij “Marine One”.<br />

Helikopteri presidencial ndodhej<br />

edhe këtë herë në Kaliforni, kur<br />

papritur një avion i vogël “Cessna”<br />

ishte afruar papritur, duke shkaktuar<br />

alarmin. Nga baza ajrore<br />

March Air Reserve, edhe këtë herë,<br />

u ngritën në fluturim dy “F-16”,<br />

që i prenë rrugën avionit të vogël<br />

dhe e shoqëruan deri në aeroportin<br />

Long Beach. Të alarmuar agjentët<br />

e shërbimeve sekrete hipën në bordin<br />

e “Cessna” dhe gjetën rreth 20<br />

kilogramë lëndë narkotike të tipit<br />

marihuanë.<br />

8 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />

SHBA: Armët që po i dërgojmë Bahrejnit,<br />

jo për t’u përdorur ndaj protestuesve<br />

Bahrejni është aleat kryesor ushtarak i Shteteve të Bashkuara. Në këtë vend është e vendosur Flota e Pestë e Marinës amerikane<br />

Shtetet e Bashkuara planifikojnë ta vazhdojnë një pjesë të shitjes së<br />

armatimit në Bahrejn, përkundër shqetësimeve lidhur me shkeljet e të<br />

drejtave të njeriut. Zëdhënësja e Departamentit amerikan të shtetit,<br />

Viktoria Nuland, tha se Uashingtoni ende ka shqetësim për “përdorimin<br />

e zgjeruar të forcës dhe gazit lotsjellës nga policia” në Bahrejn. Sipas<br />

saj, asnjëri nga artikujt që Uashingtoni do ta dërgoj në Bahrejn, nuk<br />

mund “të përdoret për kontroll të masës”. Prej vitit të kaluar në Bahrejn<br />

janë mbajtur protesta nga ana e shumicës shiite myslimane, e cila kërkon<br />

më tepër të drejta nga familja mbretërore sunite. Qeveria i ka goditur<br />

protestat dhe i ka dënuar punëtorët mjekësorë, që janë kujdesur për të<br />

plagosurit. Bahrejni është aleat kryesor ushtarak i Shteteve të Bashkuara.<br />

Në këtë vend është e vendosur Flota e Pestë e Marinës amerikane.<br />

Berlini: Berlini: BE BE bën bën edhe edhe pa pa Greqinë<br />

Greqinë<br />

Greqi, sot përpjekja<br />

e fundit për të formuar qeveri<br />

Gjatë ditës së sotme, presidenti Papulias do të takohet me liderët e partisë konservatore,<br />

socialiste dhe asaj radikale të majtë. Nëse Papulias dështon në ndërmjetësimin e arritjes së koalicionit<br />

qeverisës, atëherë Greqia do të jetë e detyruar të mbajë zgjedhje të reja muajin e ardhshëm<br />

Në Greqi dështoi edhe përpjekja e<br />

tretë për krijimin e një qeverie. Të majtët<br />

radikalë kundërshtuan krijimin e një<br />

aleance të gjerë qeverisëse. Ekonomia<br />

greke ka kritikuar procesin e negociatave<br />

për qeverinë. Të majtët<br />

radikalë grekë nuk janë të gatshëm të<br />

marrin pjesë në një koalicion qeverisës.<br />

Pika themelore problematike<br />

vazhdon të jetë programi i kursimeve i<br />

miratuar nga koalicioni i madh nën<br />

kryeministrin Papademos. “Populli e<br />

hodhi poshtë këtë program kursimesh<br />

dhe asnjë qeveri nuk mund ta vazhdojë”,<br />

tha kryetari i të majtëve radikalë<br />

Aleksis Cipras, pas negociatave të<br />

dështuara me kryetarin e socialistëve<br />

grekë, Evangelos Venizelos. Cipras<br />

kërkon kthimin mbrapsht të të gjitha<br />

masave të kursimeve, por qëndrimi i<br />

ngurtë i 37- vjeçarit kritikohet ashpër<br />

nga politika dhe ekonomia. Presidenti<br />

i Greqisë, Karolas Papulias, i ka ftuar<br />

tre liderët kryesorë politikë për biseda<br />

për formimin e qeverisë së koalicionit<br />

për ditën e sotme, në përpjekjen e<br />

minutës së fundit për formimin e qeverisë.<br />

Zoti Papulias do të takohet me<br />

liderët e partisë konservatore, socialiste<br />

dhe asaj radikale të majtë. Kjo parti<br />

radikale kishte fituar më së shumti vota<br />

në zgjedhjet e së dielës, por deri tash<br />

ka dështuar në formimin e qeverisë.<br />

Nëse Papulias dështon në ndërmjetësimin<br />

e arritjes së koalicionit qeverisës,<br />

atëherë Greqia do të jetë e detyruar<br />

të mbajë zgjedhje të reja muajin e<br />

ardhshëm. Shefi i Dhomës greke të<br />

Industrisë dhe Tregtisë, Konstantin Mihalos,<br />

e akuzon Cipras-in si jorealist:<br />

“Për fat të keq zoti Cipras mbështetet<br />

më shumë tek populizmi se sa tek realiteti.<br />

Ai duhet të shohë situatën reale<br />

pasi pas këtyre zgjedhjeve drejton<br />

grupin më të rëndësishëm opozitar. Ai<br />

duhet të dëshmojë një masë të arsyeshme<br />

përgjegjësie në trajtimin e<br />

temave kritike për Greqinë”. “Deri në<br />

zgjedhjet në qershor vendi mund të jetë<br />

shkatërruar!” Shanset për krijimin e një<br />

qeverie koalicioni janë tashmë minimale.<br />

Kryetari i socialistëve Venizelos,<br />

shprehu keqardhje për qendrimin e të<br />

majtëve radikalë dhe deklaroi, se do<br />

të dorëzojë mandatin për krijimin e<br />

qeverisë. Sipas kushtetutës greke<br />

presidenti Karolos Papulias, do të zhvillojë<br />

bisedimet e fundit me kryetarët<br />

e të gjitha partive me objektiv krijimin e<br />

një qeverie. Constantine Mihalos ësh-<br />

të skeptik: “Gjatë kësaj fundjave kritike<br />

nën drejtimin e presidentit Papulias<br />

duhet të arrihet krijimi i një koalicioni<br />

qeverisës. Ndryshe druaj se në 10 ose<br />

17 qershor do të kemi zgjedhje të reja,<br />

por deri atëherë vendi mund të jetë<br />

shkatërruar”. Përpjekjet e mëparshme<br />

të konservatorëve dhe radikalëve të<br />

majtë për krijimin e një qeveria dështuan<br />

ditët e kaluara. Greqisë i nevojitet<br />

urgjentisht një qeveri e aftë për të vepruar<br />

e cila të angazhohet se do të<br />

zbatojë masat e kursimeve dhe reformat<br />

e miratuara. Ndryshe janë në<br />

pikëpyetje të fortë ndihmat e mëtejshme<br />

nga BE dhe Fondi Monetar<br />

Ndërkombëtar dhe vendi kërcënohet<br />

nga falimentimi deri në fund të qershorit.<br />

Paraliza në politikën greke shton<br />

edhe rrezikun e përjashtimit të Greqisë<br />

nga Eurozona, shpreh shqetësim<br />

shefi i Dhomës së Tregtisë greke Mihalos.<br />

“Deri para dy vjetësh Greqia<br />

kishte ende mjete për të vepruar<br />

kundër një dalje të mundshme nga<br />

Eurozona. Tani s’ka më. Marrëveshja<br />

e dytë për reduktimin e borxheve ia ka<br />

lidhur duart Greqisë pasi bazohen në<br />

të drejtën britanike.” Reagimet e<br />

tregjeve financiare tregojnë se ato llogarisin<br />

me një dalje të Greqisë nga<br />

Eurozona. Të gjitha këto janë shumë<br />

shqetësuese. Në një rast të tillë Gre-<br />

qia duhej të rikthehej tek dhramia. Pasojat<br />

e daljes nga unioni monetar pritet<br />

të kenë pasoja shkatërrimtare në ekonominë<br />

dhe financat e Greqisë.<br />

Paqartësia i ka hedhur në dyshim<br />

përkushtimet e Greqisë ndaj masave<br />

të kursimit të imponuara sipas marrëveshjes<br />

për pakon e ndihmës në<br />

shumë prej 130 miliardë euro. Shefi i<br />

Bankës Qendrore të Gjermanisë i ka<br />

tërhequr vërejtjen Greqisë se nuk do<br />

të ketë ndihmë financiare nëse Athina i<br />

hedhë poshtë marrëveshjet me kreditorët<br />

ndërkombëtarë. Mbrëmë, lideri i<br />

PASOK-ut socialist, Evangelos Venizelos,<br />

dështoi ta formojë qeverinë e koalicionit,<br />

pasi ishte refuzuar nga lideri<br />

radikal i majtë, Aleksis Tsipras, i cili ka<br />

premtuar se do ta hedhë poshtë ndihmën<br />

financiare për Greqinë, në shumë<br />

prej 130 miliardë eurosh.<br />

Berlini: BE bën edhe pa Greqinë/<br />

Berlini paralajmëron Greqinë se<br />

Bashkimi Europian mund bëjë edhe<br />

pa të. Vetë kancelarja Merkel është<br />

frenuar nga komentet publike, por<br />

ministri i Financave, Wolfgang Schauble<br />

e bëri të qartë në një intervistë per<br />

“Rheinisce Post”, se Europa nuk fundoset<br />

aq kollaj. “Kemi mësuar shumë<br />

dy vitet e fundit, kemi krijuar mekanizma<br />

mbrojtës dhe rreziqet e kontaminimit<br />

të vendeve të tjera të zonës së<br />

euros jane tkurrur”, tha kreu u financave<br />

gjermane. “Ideja se nuk do të<br />

jemi në gjendje të reagojmë me shpejtësi<br />

ndaj çdo të papriture është e<br />

gabuar. Nuk është se nuk duam që<br />

Greqia të qëndrojë në Europë, por ajo<br />

duhet të respektojë detyrimet e veta”,<br />

shton Schauble. Në të njëjtën gjatësi<br />

vale ishte dhe shefi i diplomacisë gjermane,<br />

Guido Westerwelle. Mëngjesin<br />

e djeshëm, ai tha përpara Bundestagut<br />

se ndihmat e reja europiane<br />

do të lëvrohen vetëm pas zbatimit të<br />

zotimeve të bëra. “Greqia duhet të<br />

punojë me reformat. Ne kemi ndërmend<br />

t’i përmbahemi premtimeve<br />

tona për ndihmë financiare, por ajo<br />

nuk vjen pa kushte”, tha ai. Westerwelle<br />

preku edhe temën e marrëveshjes<br />

fiskale.<br />

“Pakti fiskal u vendos, marrëveshjet<br />

mes shteteve nuk bëhen<br />

të pavlefshme nga zgjedhjet e reja.<br />

E ardhmja e Greqisë në eurozonë<br />

tani është në duart e saj”, deklaroi<br />

ai. Deklaratat e të dy zyrtarëve të lartë<br />

gjermanë janë vazhdë e pohimeve<br />

të kryetarit të Komisionit Europian,<br />

Jose Manuel Barroso, që tha të enjten<br />

se Greqia duhet të dalë nga zona<br />

e monedhës së përbashkët nëse<br />

nuk përmbush detyrimet ashtu si të<br />

gjithë anëtarët e tjerë.


Kundërprotesta<br />

“minoritare” e maqedonasve<br />

Edhe pse thuhet nga shifrat e Shkupit se maqedonasit përbëjnë shumicën në Ish-Republikën Federale të<br />

Maqedonisë, gjatë ditës së djeshme, maqedonasit, për t’iu kundërpërgjigjur protestës që zhvilluan mijëra shqiptarë<br />

një ditë më parë në Shkup, bënë një proteste modeste, me rreth 100 veta, duke e nxjerrë veten si “minoritarë”<br />

Ndërkohë që ditën e premte,<br />

mijëra shqiptarë të Maqedonisë<br />

u hodhën në protestë për të dënuar<br />

arrestimet arbitrare të shqiptarëve<br />

në Maqedoni si dhe<br />

skenarët e hartuara nga caqe të<br />

ndryshme anti-shqiptare në Serbi<br />

dhe në FYROM, për të diskretituar<br />

shqiptarët etnikisht dhe<br />

ndërkombëtarisht, maqedonasit,<br />

janë hedhur në një kundërprotestë<br />

modeste, me rreth 100 të<br />

rinj. Para ekzekutivit të rinjtë, këta<br />

maqedonas “minoritarë” brohorisnin<br />

parulla nacionaliste dhe<br />

anti-shqiptare, të llojit “Maqedonia<br />

është një”, “Emrin nuk e<br />

japim le të kuptojnë shqiptarët e<br />

mallkuar”…por edhe i provokonin<br />

policët dhe <strong>gazeta</strong>rët. Deklarata<br />

nuk ka dhënë asnjëri prej<br />

tyre, ndërkohë që shumica fytyrat<br />

i kishin të mbuluara me bluza.<br />

Duke mos dashur të fotografohen<br />

kanë marrë edhe hov drejt<br />

një <strong>gazeta</strong>reje e cila ka patur për<br />

qëllim t’i fotografonte. Para Qever-<br />

isë kanë qëndruar gjysmë ore,<br />

ndërsa kur në shenjë revolte ndaj<br />

sjelljes së tyre kameramanët<br />

dhe fotoreporterët e <strong>gazeta</strong>rët<br />

janë larguar, ata kanë ndërprerë<br />

protestën. Forca të mëdha policore<br />

kanë ndjekur lëvizjet e protestuesve.<br />

Protesta e djeshme<br />

është organizuar përmes rrjeteve<br />

sociale kundër siç thoshin<br />

“radikalizmit islamik”. Kjo protestë<br />

vjen një ditë pas protestave<br />

në Shkup, Tetovë, Gostivar e Kumanovë<br />

me moton “Stop rasteve<br />

të montuara politike kundër shqiptarëve”,<br />

ku protestuan me<br />

mijëra vet. Ndryshe nga protesta<br />

jo-europiane e maqedonasve,<br />

shqiptarët kanë organizuar një<br />

protestë, në të cilën nuk ofenduan<br />

etnikisht asnjë grup, por<br />

përkundrazi, shprehën<br />

keqardhje dhe ngushëllime për<br />

familjarët e viktimat e vrasjes së<br />

pesëfishte. Në një letër dërguar<br />

Presidentit Ivanov, ambasadave<br />

të SHBA-së, Bashkimit Evropian,<br />

Britania: Serbia t’i heqë struktural paralele nga veriu i Kosovës<br />

Serbia e ka një obligim në raport me veriun. Londra zyrtare<br />

pret që Qeveria e re e Serbisë ta shuajë prezencën e MUP-it në<br />

Kosovë. Tek ka folur për rolin që do të ketë Beogradi në dialogun për<br />

veriun e Kosovës, ambasadori i Mbretërisë së Bashkuar në Kosovë,<br />

Ian Cliff, ka thënë se mënyrën se si Beogradi do të paraqitet në këtë<br />

dialog, komuniteti ndërkombëtar do ta definojë në bashkëpunim me<br />

Protesta e maqedonsve<br />

OSBE-së, Shqipërisë, Kosovës<br />

dhe Turqisë, ata parashtrojnë<br />

qëllimin e protestës së tyre, por<br />

edhe kërkojnë që të ndalen skenarët<br />

anti-shqiptarë<br />

1. Ne me sinqeritet të plotë e<br />

ndajmë dhimbjen me familjarët<br />

e të rinjve maqedonas të vrarë<br />

kohë më parë dhe kërkojmë që<br />

vrasësit e vërtetë të dalin së më<br />

parë para drejtësisë.<br />

2. Protestojmë ndaj ofendimeve<br />

që Qeveria i bëri popullit<br />

shqiptarë të përkatësisë fetare<br />

islame duke ua ofenduar bindjet<br />

e tyre fetare –islame, si dhe duke<br />

shkelur mbi dinjitetin e motrave<br />

tona, të arrestuara pa vend.<br />

3. Ne reagojmë ashpër mbi<br />

tentimin e qeverisë së Maqedonisë,<br />

posaçërisht MPB-së, që të<br />

krijoj proces të montuar politik.<br />

Dyshimet tona i bazojmë në faktet<br />

e pamohueshme, ligjore deri<br />

sot, siç janë rastet e Sopotit,<br />

Haraçinës, Vreshtat e Rashtakut,<br />

të cilat nga organet e rendit dhe<br />

ato juridike të Maqedonisë rezoltuan<br />

me procese të montuara<br />

politike.<br />

4. Po ashtu shprehim indinjatën<br />

tonë që subjekti shqiptar në<br />

këtë qeveri, nëpërmjet zv/ministrit<br />

të Punëve të Brendshme dhe<br />

zëdhënësit të partisë e legjitimuan<br />

këtë ofendim ndaj popullit<br />

të tyre si dh shkeljen flagrante<br />

të të drejtave elementare të njeriut<br />

dhe këtë tentim për proces të<br />

montuar politikisht.<br />

5. Apelojmë deri tek të gjitha<br />

institucionet ndërkombëtare<br />

OSBE, SHBA, BE, Turqi, Shqipëri<br />

dhe Kosovë që të insistojnë të<br />

krijohet komision i pavarur hetimor<br />

i përbërë edhe nga ekspertë<br />

ndërkombëtarë, me qëllim të<br />

zbardhjes të drejtë të rastit të të<br />

gjithë të arrestuarve. Besojmë se<br />

në fund drejtësia do të vij në vendin<br />

e vetë , sikur për të rinjtë e<br />

vrarë maqedonas ashtu edhe<br />

për ata të cilëve po tentohet t’u<br />

krijohet proces i montuar politik.<br />

Qeverinë e Kosovës. Sipas tij, ekziston një pikë të paktën për të cilën<br />

duhet biseduar me Serbinë. Beogradi, sipas ambasadorit të Britanisë<br />

së Madhe, duhet t‘i heqë strukturat paralele. “Do ta definojmë në<br />

bashkëpunim me Qeverinë e Kosovës këtë çështje. Por ajo që duhet të<br />

ndodhë është se duhet të bisedojmë me Serbinë që t‘i heqë strukturat<br />

ilegale të sigurisë në veri. Duhet ta heqë MUP-in nga veriu”.<br />

E diel, 13 maj 2012<br />

DITA<br />

Thaçi: Vonesat e BE-së<br />

për të integruar Kosovën,<br />

hapin dilema të reja për<br />

stabilitetin e rajonit<br />

Çdo vonesë e Brukselit<br />

për integrimin e Kosovës<br />

është dështim i tij, si në raport<br />

me Kosovën, ashtu edhe më<br />

rajonin, prandaj Brukseli duhet<br />

të jetë më i guximshëm<br />

dhe fleksibil, ka thënë kryeministri<br />

i Kosovës, Hashim<br />

Thaçi në emisionin ‘Debat’ në<br />

Radio Televizionin e Kosovës<br />

(RTK). “Mungesa e vizionit të<br />

qartë të Brukselit për Kosovën<br />

dhe rajonin, dhe mosguximi<br />

për të marrë veprime për<br />

zgjerim të shpejtë, integrimin<br />

e rajonit në mënyrë që të<br />

ngadhënje vlerat euroatlantike.<br />

Vonesat mund të krijojnë<br />

dilema dhe pakënaqësi te<br />

njerëzit, dhe normalisht se në<br />

një moment mund të krijojnë<br />

disponim jo i kënaqshëm<br />

dhe jo i pritur. Dhe mund të<br />

ketë moment që njerëzit<br />

ndoshta nuk duan të japin<br />

asgjë nga sovraniteti i tyre as<br />

në raport me BE-në”, ka<br />

thënë ai. Thaçi ka thënë se<br />

ka kërkuar nga Brukseli që të<br />

përshpejtohet procesi i integrimit<br />

të rajonit edhe në NATO,<br />

dhe në Bashkim Evropian,<br />

sepse sipas tij çdo vonesë<br />

hap dilema edhe për alternativa<br />

të tjera. “Çdo vonesë e<br />

Brukselit është një dekurajim<br />

për qytetarët. Kosova i ka kryer<br />

obligimet e veta sa i përket<br />

udhërrëfyesit por edhe procesit<br />

të studimit të fizibilitetit,<br />

edhe sa i përket vënies së<br />

marrëdhënieve kontraktuale<br />

me Bashkimin Evropian, dhe<br />

çdo vonesë e Brukselit për<br />

mua është dështim i Brukselit<br />

në raport me Kosovën<br />

por edhe me rajonin. Brukseli<br />

duhet të jetë më i hapur, më<br />

fleksibil dhe më i guximshëm”,<br />

ka thënë ai.<br />

Thaçi ka bërë thirrje publike<br />

drejtuar autoriteteve të<br />

Brukselit dhe të gjitha shteteve<br />

të BE-së që të veprojnë<br />

shpejt dhe në mënyrë<br />

unike për ngadhënjimin e<br />

vlerave euroatlantike edhe<br />

në rajon, ngase siç ka thënë<br />

ai, çdo vonesë hap dilema të<br />

reja, dilema këto që nuk janë<br />

të shëndetshme për paqen,<br />

bashkëpunimin, stabilitetin<br />

në rajon, fqinjësinë e mirë<br />

dhe sistemin e vlerave. BS<br />

Tendencë- Thaçi: Vonesat<br />

e BE-së për të integruar<br />

Kosovën, hapin dilema të<br />

reja për stabilitetin e rajonit<br />

Çdo vonesë e Brukselit<br />

për integrimin e Kosovës është<br />

dështim i tij, si në raport me<br />

Kosovën, ashtu edhe më rajonin,<br />

prandaj Brukseli duhet<br />

të jetë më i guximshëm dhe<br />

fleksibil, ka thënë kryeministri<br />

i Kosovës, Hashim Thaçi në<br />

emisionin ‘Debat’ në Radio<br />

Televizionin e Kosovës (RTK).<br />

“Mungesa e vizionit të qartë të<br />

Brukselit për Kosovën dhe rajonin,<br />

dhe mosguximi për të<br />

marrë veprime për zgjerim të<br />

shpejtë, integrimin e rajonit në<br />

mënyrë që të ngadhënje vlerat<br />

euroatlantike. Vonesat<br />

mund të krijojnë dilema dhe<br />

pakënaqësi te njerëzit, dhe<br />

normalisht se në një moment<br />

mund të krijojnë disponim jo i<br />

kënaqshëm dhe jo i pritur.<br />

Dhe mund të ketë moment<br />

që njerëzit ndoshta nuk duan<br />

të japin asgjë nga sovraniteti<br />

i tyre as në raport me BE-në”,<br />

ka thënë ai. Thaçi ka thënë<br />

se ka kërkuar nga Brukseli që<br />

të përshpejtohet procesi i integrimit<br />

të rajonit edhe në<br />

NATO, dhe në Bashkim Evropian,<br />

sepse sipas tij çdo<br />

vonesë hap dilema edhe për<br />

alternativa të tjera. “Çdo<br />

vonesë e Brukselit është një<br />

dekurajim për qytetarët. Kosova<br />

i ka kryer obligimet e veta<br />

sa i përket udhërrëfyesit por<br />

edhe procesit të studimit të fizibilitetit,<br />

edhe sa i përket<br />

vënies së marrëdhënieve<br />

kontraktuale me Bashkimin<br />

Evropian, dhe çdo vonesë e<br />

Brukselit për mua është<br />

dështim i Brukselit në raport<br />

me Kosovën por edhe me<br />

rajonin. Brukseli duhet të jetë<br />

më i hapur, më fleksibil dhe<br />

më i guximshëm”, ka thënë<br />

ai. Thaçi ka bërë thirrje publike<br />

drejtuar autoriteteve të<br />

Brukselit dhe të gjitha shteteve<br />

të BE-së që të veprojnë<br />

shpejt dhe në mënyrë unike<br />

për ngadhënjimin e vlerave<br />

euroatlantike edhe në rajon,<br />

ngase siç ka thënë ai, çdo<br />

vonesë hap dilema të reja,<br />

dilema këto që nuk janë të<br />

shëndetshme për paqen,<br />

bashkëpunimin, stabilitetin<br />

në rajon, fqinjësinë e mirë<br />

dhe sistemin e vlerave. BS<br />

Tendencë-Kosova ende<br />

larg anëtarësimit në Këshillin<br />

e Evropës /Në Këshillin e<br />

Evropës deri më tashti nuk ka<br />

pasur iniciativa formale për<br />

pranim të Kosovës në<br />

anëtarësim, kështu ka deklaruar<br />

përfaqësuesja për media<br />

e këtij institucioni, Keti Barton<br />

raporton agjencia serbe,<br />

Beta. Sipas kësaj agjencie,<br />

Barton ka thënë se Këshilli i<br />

Evropës nuk ka raporte zyrtare<br />

me Kosovën, por bashkëpunimi<br />

zhvillohet përmes<br />

disa projekteve që janë neutral<br />

s ai përket statusit. Ajo<br />

gjithashtu ka pohuar se marrëveshja<br />

mes Beogradit dhe<br />

Prishtinës për përfaqësimin<br />

regjional të Kosovës nuk do<br />

të thotë se Kosova në KE<br />

mundet të merr statusin<br />

mysafirit, që zakonisht është<br />

hapi i parë në procedurë për<br />

shtete që dëshirojnë<br />

anëtarësimin në Këshillin e<br />

Evropës. Barton ka rikujtuar<br />

se vendimi përfundimtar për<br />

pranim të anëtarëve të rinj<br />

merr Komisitë i ministrave.<br />

Sipas rregullave të Këshillit<br />

të Evropës, procedura e<br />

anëtarësimit në atë organizatë<br />

zakonisht fillon me paraqitjen<br />

e kërkesës për sekretarin<br />

e përgjithshëm të KE që<br />

pastaj e pason Komisionit të<br />

ministrave në shqyrtim. Komiteti<br />

i ministrave, që përbëhet<br />

nga shefat e diplomacisë<br />

të 47 vendeve anëtare,<br />

për këtë konsulton Asamblenë<br />

Parlamentare që duhet<br />

të vlerësoj se a i përmbushin<br />

vendete kandidate kushtet e<br />

nevojshme.<br />

<strong>55</strong> 9


DITA<br />

Kontaktoni në aktualitet@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net<br />

Zhvillohet konferenca e<br />

9-të vjetore<br />

të Mjekësisë së Familjes<br />

Vasili:<br />

Shqipëriae<br />

treta për akses<br />

të shpejtë<br />

për pacientët<br />

Shqipëria renditet vendi i<br />

tretë për akses të shpejtë për<br />

pacientët, tha sot ministri i<br />

Shëndetësisë, Petrit Vasili, në<br />

konferencën e 9-të vjetore të<br />

Mjekësisë së Familjes “Kompetencat<br />

e mjekëve të familjes në<br />

kujdesin parësor”, mbajtur në<br />

Universitetin Evropian të Tiranës.<br />

“Reforma e edukimit në<br />

vazhdim do të jetë e pandalshme.<br />

Gati dy vitet e fundit<br />

aktivitetet kualifikuese për<br />

mjekët kanë njohur një zhvillim<br />

të vazhdueshëm, që është i<br />

pakrahasueshëm me asnjë<br />

fushë tjetër të shkencave në<br />

Shqipëri. Shëndetësia shqiptare<br />

në pikëpamje të formimit profesional<br />

të edukimit dhe të ofrimit<br />

të dijeve shkencore duan<br />

apo nuk duan disa është në<br />

avangardë. Ajo po përjeton një<br />

nga momentet e saj më të mira<br />

në drejtim të ringritjes ideore<br />

dhe profesionale”, tha Vasili.<br />

Ministri Vasili u ndal në reformimin<br />

e shëndetësisë, duke<br />

theksuar se reformat janë vlerësuar<br />

dhe nga Organizata<br />

Botërore e Shëndetësisë.<br />

“Parandalimi dhe imunizimi<br />

janë suksese të reformës”, tha Vasili,<br />

duke shtuar se teknologjitë<br />

moderne mjekësore tashmë janë<br />

në çdo rreth të vendit. Duke konsideruar<br />

mjekësinë e familjes si<br />

guri i themelit për një sistem<br />

shëndetësor modern, efikas dhe<br />

cilësor, Vasili tha se sistemi i<br />

referimit, është një nga hapat e<br />

parë madhore të reformës shumëplanëshe<br />

që është ndërmarrë në<br />

fushën e shëndetësisë. “Sistemi<br />

i referimit, mund të quhet pa<br />

mëdyshje “guri i themelit”, për<br />

të disiplinuar sistemin, rritur<br />

transparencën, për të luftuar korrupsionin,<br />

për të krijuar tashmë<br />

një marrëdhënie formale<br />

ndërmjet mjekut dhe pacientit,<br />

ndërmjet qytetarit dhe sistemit<br />

shëndetësor, me synim rikthimin<br />

e dinjitetit të të gjitha<br />

palëve”, theksoi Vasili. Në<br />

Shqipëri, 417 qendra shëndetësore<br />

funksionojnë si njësi autonome,<br />

shërbimet e të cilave janë<br />

të blera nga ISKSH. Çdo qendër<br />

shëndetësore menaxhohet nga<br />

një drejtues i cili ka hapësirat e<br />

nevojshme për të bërë të mundur<br />

një menaxhim autonom.<br />

10 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />

MBUMUK MBUMUK vazhdon vazhdon fushatën fushatën kundër kundër brucelozës<br />

brucelozës<br />

Fushata e vaksinimit “Një pikë në sy”<br />

Disa mijëra krerë dele<br />

dhe dhi në qarkun e<br />

Gjirokastrës u<br />

vaksinuan për t’u mbrojtur<br />

kundër brucelozës.<br />

Në një aktivitet të organizuar<br />

në zonën e Lunxhërisë si<br />

dhe gjatë inspektimeve në fshatra<br />

të tjerë të Gjirokastrës, drejtues<br />

të ministrisë së Bujqësisë,<br />

Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit<br />

dhe të projektit të<br />

Bashkimit Evropian PAZA<br />

ndoqën ecurinë e vaksinimit.<br />

Fermerët vlerësuan maksimalisht<br />

vaksinimin prej cilit ata<br />

përfitojnë pa pasur asnjë kosto.<br />

Sipas fermerëve, bruceloza është<br />

një sëmundje që dëmton tufat<br />

e të imtave, shëndetin e tyre<br />

dhe cenon mundësinë për të<br />

bërë biznes.<br />

Fushata “një pikë në sy”<br />

është mirëpritur dhe nga drejtuesit<br />

rajonalë të shëndetit, të<br />

cilët vunë në dukje faktin që<br />

numri i rasteve të sëmundjes në<br />

njerëz ka rënie drastike.<br />

“Ne po aplikojmë standarde<br />

ndërkombëtare të pranuara nga<br />

Bashkimi Evropian. Impakti final<br />

i gjithë kësaj nisme do të<br />

jetë përmirësimi i shëndetit të<br />

kafshëve dhe njerëzve njëkohësisht”,<br />

tha Robert J Connor,<br />

drejtuesi i projektit PAZA.<br />

Suksesin e kësaj nisme kombëtare<br />

e konfirmoi dhe kreu i<br />

MBUMK-së Genc Ruli, i cili u<br />

shpreh se brenda dy viteve synohet<br />

çrrënjosja e sëmundjes.<br />

“Është e para fushatë e tillë<br />

e këtyre përmasave që zhvillohet<br />

në 20 vitet e fundit”, tha<br />

ministri Ruli.<br />

Në Qarkun e Gjirokastrës<br />

janë të regjistruara mbi 5100<br />

ferma me rreth 290 mijë të imëta,<br />

nga të cilat në rrethin e<br />

Gjirokastrës rreth 2700 ferma<br />

me mbi 105 mijë të imëta, në<br />

rrethin e Përmetit rreth 1 mijë<br />

ferma me mbi 75 mijë të imëta,<br />

ndërsa në rrethin e Tepelenës<br />

janë mbi 1300 ferma me 113 500<br />

dele dhe dhi.<br />

Në këtë fazë të parë janë<br />

shpërndarë 168 mijë vaksina,<br />

por një sasi tjetër, po kaq në<br />

numër, është gati për t’u<br />

shpërndarë sipas kërkesës që do<br />

të paraqitet në komunat e<br />

Gjirokastrës.<br />

Fushata e vaksinimit “Një<br />

pikë në sy” implementohet nga<br />

PAZA dhe MBUMK dhe financohet<br />

nga Bashkimi Evropian<br />

Shkodër, BB investime të rëndësishme për qytetin<br />

Stacioni i pompave të ujit të pijshëm në zonën periferike të Dobraçit,<br />

investimet pranë zonës turistike të Shirokës në Liqenin e Shkodrës,<br />

restaurimi i fasadave në rrugën muzeale të Gjuhadolit, apo ndërtimi<br />

i shkollës 9 vjeçare në lagjen “Mark Lula”, investime të bëra me<br />

mbështetjen financiare të Bankës Botërore, kanë qenë qëllimi i vizitës<br />

së Drejtoreshës së Bankës Botërore dhe Koordinatore Rajonale<br />

për Europën Juglindore, Jane Armitage.<br />

Pasi ka parë nga afër objektet e mësipërme, Armitage u takua me<br />

kryetarin e bashkisë së Shkodrës, Lorenc Luka, të cilit i bëri të<br />

Projekti i Qeverisë, subvencionim i fermerëve për zhvillimin<br />

e aktivitetit bujqësor dhe blegtoral, po zbatohet suksesshëm<br />

Subvencionimi në bujqësi,<br />

aplikojnë mbi 8 mijë fermerë<br />

Arrin në mbi 8000 numri i fermerëve, që kanë aplikuar për subvencion për mbjelljet e reja,<br />

ndërsa brenda datës 31 maj do të bëhet vlerësimi i aplikimeve dhe shpallja përfundimtare e fituesve,<br />

që do të njoftohen nga Agjencia e Zhvillimit Bujqësor Rajonal. Burime nga Ministria e Bujqësisë,<br />

Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit informojnë se, “udhëzimi për fondin e bujqësisë ka hyrë<br />

në fuqi që në datë 1 shkurt 2012 dhe aplikimi për fermerët ka filluar më 10 shkurt, proces i cili<br />

është mbyllur në fund të muajit mars të këtij viti. Ndërkohë që aplikimet për subvencionim të<br />

blegtorisë, serave, fermave-BIO dhe industrisë agro-përpunuese nëpërmjet subvencionimit të normës<br />

së interesit për kredi, do të vazhdojë dhe në muajt që vijojnë. MBUMK bën të ditur se, këtë vit me<br />

fondet e subvencionimit 2012, do të disbursohen dhe rreth 4 mijë e 500 fermerë që janë shpallur<br />

fitues të programit të subvencionit në sektorin e bujqësisë, për vitin 2011. Drejtori i Agjencisë për<br />

Zhvillim Bujqësor dhe Rural, Gjok Vuksani, në një intervistë për ATSH-në, bëri të ditur se, vonesa<br />

në disbursimin e fermerëve, ka ardhur për faktin se vitin e kaluar aplikimet dhe projektet fituese,<br />

kanë qenë më të shumta nga sa ishte parashikuar. Por gjithsesi, thekson ai, vendimi i fundit i<br />

qeverisë, i hap rrugë AZHBR-së, të disbursojë me fonde të pakthyeshme, çdo projekt që përmbush<br />

kriteret për t’u shpallur fitues. Fondi për vitin 2012, i vënë në dispozicion nga buxheti i shtetit për<br />

programin e subvencionit, në shifrën e 11 milionë USD, do t’u shpërndahet edhe fermerëve të tjerë<br />

fitues që kanë për këtë vit, për rritjen e sipërfaqeve me vreshta, pemëtore, prodhim bujqësor në sera,<br />

prodhim blegtoral e agroushqimor. Ndërkohë që prioritet do të marrë financimi i dy projekteve<br />

kombëtare, për shtimin e sipërfaqeve të mbjellë me arrorë dhe ullishta. Gjatë vitit 2011 kanë përfituar<br />

rreth 14 500 fermerë nga subvencionet e shtetit për mbjelljen e drurëve frutorë, për zhvillimin<br />

e teknologjive të ujitjes, për prodhimet në sera, prodhimin e qumështit, mjaltit, vajit të<br />

ullirit, etj.<br />

dhe Qeveria Shqiptare, konkretisht<br />

me rreth 5.7 milionë euro<br />

dhe 1.8 milionë euro nga buxheti<br />

i shtetit. Vaksinimi mendohet<br />

të zgjasë për 45 ditë, periudhë<br />

gjatë së cilës do të angazhohen<br />

plotësisht 750 veter-<br />

inerë në të gjithë vendin. Rreth<br />

2.5 milionë krerë dhi dhe dele<br />

do të vaksinohen përgjatë këtyre<br />

ditëve dhe në mbyllje të këtij<br />

procesi madhor kombëtar synohet<br />

pasja në kontroll të plotë e<br />

shëndetit të kafshëve, i rreth 85<br />

mijë fermerëve dhe personave që<br />

kanë kontakte të drejtpërdrejta<br />

me bagëtitë. Me kapacitet te<br />

plotë ka nisur që prej mesit të<br />

prillit vaksinimi në qarkun e<br />

Beratit, Shkodrës, Vlorës, Korçës<br />

dhe të gjitha qarqet e tjera.<br />

ditur se Banka Botërore, në programet e saja zhvillimore, e sheh<br />

Shkodrën si një vend potencial për investimet që kanë të bëjnë më<br />

zhvillimin e infrastrukturës. “Këto objekte që ne po vizitojmë sot,<br />

janë vetëm një pjesë e investimeve të realizuara deri tani nga Banka<br />

Botërore, pasi në të ardhmen do ketë edhe bashkëpunime të tjera”,<br />

tha ajo. Nga ana e tij, kryebashkiaku Luka vlerësoi asistencën dhe<br />

mbështetjen financiare që BB ka dhënë në zbatimin e projekteve në<br />

qytetin e Shkodrës dhe u shpreh i gatshëm për një bashkëpunimin më<br />

të gjerë në fusha të ndryshme, në dobi të komunitetit shkodran.


Javë Javë pozitive pozitive për për monedhën monedhën shqiptare<br />

shqiptare<br />

Leku “fiton” terren ndaj euros<br />

Monedha shqiptare ka fituar pikë në këmbimin valutor<br />

kundrejt euros, në tregjet e vendit.<br />

Ekspertët e tregut valutor e lidhin këtë situatë tërësisht<br />

me gjendjen në Eurozonë dhe zhvlerësimin e euros<br />

në bursat ndërkombëtare. Gjatë gjithë këtyre ditëve, shprehen<br />

ata, zhvlerësimi i euros ndaj lekut ka qenë i pandalshëm<br />

në tregun vendas të këmbimit valutor.<br />

Euro e ka mbyllur javën me 0.43 lekë më pak se në fillim<br />

të javës duke u kuotuar në nivelin e 139.44 lekëve. Ndërkohë<br />

që monedha amerikane është forcuar, nga ana tjetër, me<br />

0.27 lekë që nga fillimi i javës. Kjo favorizon huamarrësit<br />

në euro, që zënë rreth 70 për qind të totalit të kredive në<br />

sistem si dhe ndikon në uljen e çmimeve të produkteve të<br />

importuara. Nga ana tjetër situata e paqëndrueshme politike<br />

në Europë, ku kriza e thellë në Greqi ka nxitur debatet<br />

për largimin e saj nga Eurozona, si dhe zgjedhjet politike<br />

në Francë, ku ende ka dyshime nëse presidenti i sapozgjedhur<br />

në Francë, Hollande, do të bashkëpunojë me<br />

Gjermaninë për vijimin e masave të ndërmarra deri më sot<br />

kundër krizës, janë arsyet kryesore që po dobësojnë vazh-<br />

Shërbimet Shërbimet publike, publike, qeveria qeveria pret pret shumë shumë nga nga koncesionet<br />

koncesionet<br />

Koncesionet rrisin<br />

ndjeshëm të ardhurat<br />

në arkën e shtetit<br />

Qeveria ka shpresa që nga dhënia me<br />

koncesion e shumë shërbimeve publike të<br />

rrisë ndjeshëm të ardhurat në buxhetin e<br />

shtetit. Koncesionarët paguajnë rreth 5 deri<br />

në 10 për qind të ardhurave në arkën e shtetit,<br />

nga veprat e marra në përdorim.<br />

Ndërtimi i hidrocentraleve me koncesion<br />

është investimi që gjithnjë e më shumë po<br />

grish investitorë të huaj dhe vendas. Sipas<br />

të dhënave të ministrisë së Ekonomisë, tre<br />

vitet e fundit janë dhënë me konkurrim 114<br />

koncesione, që do të thotë për ndërtimin e<br />

327 hidrocentraleve. Kapaciteti i këtyre<br />

hidrocentraleve nis nga 0.5 mega deri në<br />

90-100 mega, ndërtimi i të cilëve do të sjellë<br />

një prodhim mbi 1400 mega. Ndërkaq,<br />

kërkesa e bizneseve vendase dhe të huaja<br />

është gjithnjë në rritje për ndërtimin e<br />

hidrocentraleve vendore, me kapacitet deri<br />

në 5 mega. Deri tani, nga dhënia e këtyre<br />

HEC-eve me koncesion, që janë vënë në<br />

funksion, sigurohen rreth 8ë prodhimit të<br />

energjisë në vend. Me koncesion është<br />

dhënë edhe aeroporti ndërkombëtar “Nënë<br />

Tereza”, ku qeveria në vitin 2005 vendosi të<br />

shpallë për investitorët ndërtimin e një terminali<br />

të ri dhe shërbimeve të tjera, si dhe<br />

operimin e aeroportit. Konsorciumi gjermano-amerikan<br />

që prej 7 vitesh po investon<br />

në këtë aeroport, duke rritur cilësinë e shërbimit<br />

në standarde europiane. Si zgjidhje<br />

për një shërbim më të mirë ndaj qytetarëve<br />

u pa edhe dhënie me koncesion e kontrollit<br />

Të Të dhënat dhënat nga nga INST INSTAT INST T për për periudhën periudhën janar janar-mars<br />

janar -mars<br />

Rriten me 10 për qind eksportet drejt Italisë<br />

Eksportet shqiptare drejt Italisë në janar-mars<br />

2012 pësuan 10 për qind rritje krahasuar me të<br />

njëjtën periudhë të një viti më parë, duke paraqitur<br />

kështu një tendencë krejt të kundërt nga eksportet<br />

shqiptare në përgjithësi. Me një vlerë prej<br />

25.95 miliardë lekë ato janë sa 57 për qind e eksporteve<br />

në total. Ndërkohë, një vit më pare drejt<br />

Italisë shkuan 45 për qind eksporteve tona. Kjo<br />

teknik të makinave, apo siç njihet ndryshe<br />

kolaudimi i automjeteve. Kontrolli teknik i<br />

makinave prej disa vitesh po kryhet nga firma<br />

zvicerane, “Societe Generale de Surveillance”<br />

(SGS), kundrejt pagesës së tarifës së<br />

koncesionit 5 të ardhurave në llogari të shtetit<br />

shqiptar. Kontratat koncesionare mes<br />

shtetit shqiptar dhe firmave kontraktuese,<br />

vendase të huaja, mund të jenë 10, 30 ose<br />

35 vjet, që do të thotë se gjatë kësaj kohe<br />

tregon për interesin ende të lartë të lartë të fqinjëve<br />

italianë për të bashkëpunuar në fushën e tregtisë së<br />

jashtme me vendin tonë. Performanca e mirë e eksporteve<br />

erdhi nga ruajtja e nivelit të rieksporteve të<br />

tekstile-këpucëve, të cilat zunë 52 për qind të totalit të<br />

vlerës së eksportuar në Itali për periudhën janar-mars<br />

2012. Në këtë grup futen kryesisht prodhimet e bizneseve<br />

që punojnë me fason, si qepja e tekstileve apo<br />

këto shërbime jepen në përdorim të këtyre<br />

kompanive. Kontratë koncesioni nënkupton<br />

një kontratë të lidhur mes një autoriteti<br />

kontraktues dhe një koncesionari, ku objekti<br />

kryesor i kontratës është zbatimi i një<br />

projekti të infrastrukturës dhe ku përmbushja<br />

e kontratës nga koncesionari shpërblehet<br />

tërësisht ose pjesërisht me dhënien<br />

e së drejtës së shfrytëzimit të infrastrukturës,<br />

në fusha të ndryshme.<br />

edhe këpucëve. Këto bizneset kanë treguar se në top<br />

listën e kontratave që lidhin vijojnë të mbeten sipërmarrësit<br />

italianë. Por, ndikimin më të madh në rritjen<br />

e tyre e dha edhe shtimi i eksportit të lëndës djegëse.<br />

Sipas Institutit të Statistikave, në mars 2012 u eksportuan<br />

16,722 milionë lekë mallra, me rritje 10.2<br />

për qind në krahasim me Shkurt 2012 , por me<br />

ulje me 1.4 për qind në krahasim me mars 2011.<br />

E diel, 13 maj 2012<br />

DITA DITA<br />

dimisht monedhën europiane, ndërkohë që shtohet frika<br />

për një rikthim të tensioneve financiare në tregjet europiane.<br />

Kundrejt dollarit amerikan, euro ka rënë ndjeshëm<br />

për nëntë sesione në radhë, duke prekur nivelet minimale<br />

për më shumë se tre muaj. Por edhe ndaj monedhës japoneze,<br />

euro është ulur në minimumin historik në gati një<br />

tremujor. Ekspertët shprehen se zhvlerësimi i euros pritet<br />

të zgjasë edhe gjatë javës së ardhshme, për sa kohë Europa<br />

ka paqëndrueshmëri politike dhe Greqia të jetë nën dilemën<br />

e daljes nga euro.<br />

Kaskada e Drinit arrin 292.8 metër<br />

KESH garanton<br />

energji pa<br />

ndërprerje<br />

Rezervat hidrike të mbledhura në<br />

kaskadën e hidrocentraleve në Drin garantojnë<br />

furnizim pa ndërprerje me energji<br />

këtë verë, ndërsa lehtësojnë KESHin<br />

nga importi.<br />

Drejtori i Përgjithshëm i KESH-it, Engjëll<br />

Zeqo u shpreh dje, se “kemi situatë<br />

shumë të kënaqshme hidrike në kaskadën<br />

e Drinit, ku kuota në liqenin e Fierzës<br />

arrin 292.8 m, me prurje 200 m 3 /sek. Me<br />

këto nivele kemi të siguruar një rezervë<br />

energjetike rreth 1 miliard e 250 kwh në<br />

kaskadë”.<br />

Sipas tij, kjo situatë garanton një verë<br />

të qetë me drita, siguri më të lartë për të<br />

furnizuar pa problem gjatë muajve të<br />

verës, edhe pse sezoni turistik rrit konsumin<br />

e energjisë.<br />

Konsumi i energjisë elektrike gjatë sezonit<br />

turistik thuajse barazohet me muajt<br />

e ftohtë të dimrit në rreth 21-22 milionë<br />

kwh/ditë.<br />

Edhe pse rezervat hidrike janë të mjaftueshme<br />

hidrike, KESH deri tani nuk<br />

mendon të eksportojë energji, në pritje<br />

të situatës në muajt e vjeshtës.<br />

“Momentalisht nuk mund të flasim<br />

për eksport, sepse referuar edhe rregullores,<br />

por dhe rezervës për të cilën duhet<br />

të sigurohemi gjithmonë në kuotën<br />

optimale që të dalësh në fund të muajit<br />

në kuotën 295-296 metra në Fierzë, çka<br />

do të thotë një garanci për pjesën tjetër.<br />

Nuk mund të bëhet fjalë për eksport sepse<br />

tani Fierza nuk garanton më një rregullim<br />

një vjeçar për shkak të konsumit<br />

të lartë që është. Nuk mund të flitet për<br />

teprica në këtë rast”, thotë Zeqo.<br />

Ndërkohë edhe sipas rregullores dhe<br />

rezervës hidrike, duhet të sigurohet një<br />

kuotë optimale uji në 295-296 metra në<br />

Fierzë. Por nisur nga fakti se Fierza nuk<br />

garanton më rregullim 1-vjeçar për shkak<br />

të konsumit të lartë, nuk mund të<br />

nisin eksportet e saj.<br />

Aktualisht KESH prodhon 7.5 deri në<br />

8 milionë kilovat orë energji, pjesa tjetër<br />

sigurohet nga CEZ nëpërmjet importit.<br />

Ngritja e temperaturave këtë kohë ka ulur<br />

konsumin ditor të energjisë. Gjatë kësaj<br />

periudhe konsumi ditor i energjisë arrin<br />

në 16 deri 17 milionë kilovat orë, ndërkohë<br />

që kompanitë e mëdha e sigurojnë vetë<br />

energjinë elektrike dhe jo nga CEZ<br />

Shpërndarja.<br />

<strong>55</strong> 11


REKLAMA<br />

12 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />

CMYK<br />

Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />

JERUZALEMI<br />

Qyteti Qyteti Q ka qenë qenë shkatërru- shkatërru-<br />

ar, rindërtuar, rrënuar dhe<br />

ringri-tuar prapë. Jeruzalemi<br />

është një nimfomaniake<br />

e vjetër, që i shtrydh<br />

të dashurit e saj njëri pas<br />

tjetrit deri në marrjen e<br />

frymës së mbramë, para<br />

se t’i flakë tutje, me një<br />

gromësi-më, një vejushë e<br />

zezë, e cila i përlan meshkujt,<br />

ndërsa janë ende<br />

duke depërtua...r trupin e<br />

saj.”Amos Oz, Një përrallë<br />

Dashurie dhe Terri”. Ky<br />

liber i cili ka vetem 2 muaj<br />

qe ka dale ne treg ne UK<br />

vijon te jete ne top listen<br />

e librave me te shitur ne<br />

Britanine e Madhe dhe me<br />

i komentuari ne media.<br />

Libri eshte perkthyer ne<br />

shqip nga Etleva Sakajeva


CMYK<br />

E diel, 13 maj 2012<br />

REKLAMA<br />

<strong>55</strong> 13


REKLAMA<br />

14 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />

Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />

SASHENKA<br />

“Kjo është historia ndër breza e<br />

grave dhe fëmijëve<br />

të një familjeje të sajuar, dhe<br />

shpresoj se do të shijohet<br />

si e tillë: një roman i ngushtë<br />

për një familje.<br />

Por frymëzimin e ka tek shumë<br />

historira, letra, dhe<br />

raste që kam gjetur në arkiva<br />

dhe kam dëgjuar në ...intervista,<br />

gjatë dhjetë viteve që jam<br />

marrë me studimin e historisë<br />

ruse. Paraardhësit e mi u arratisën<br />

nga Perandoria Cariste<br />

në vitet e para të shekullit të<br />

kaluar dhe ndezën interesimin<br />

tim të përjetshëm për Rusinë.<br />

Ka disa personazhe historike<br />

në këtë libër - Rasputini dhe<br />

Stalini, ndër më të spikaturit<br />

- dhe portretet e tyre janë<br />

aq të sakta sa ç’mund t’i bëja<br />

unë. Por, ndërsa shkruaja këtë<br />

libër, Sashenka dhe familja e<br />

saj nisën të ngjanin më realë se<br />

bashkëkohësit e tyre faktikë.<br />

Historianët përgjithësisht<br />

shkruajnë për njerëz të<br />

jashtëzakonshëm, që u kanë dhënë<br />

formë ngjarjeve botërore.


Letrat<br />

SUPLEMENT I PËRJAVSHËM PËR LETËRSINË Redaktor përgjegjës: FLORI SLATINA<br />

SHTEPIA BOTUESE “<strong>55</strong>” HEDH NE TREG LIBRIN MONOGRAFIK MBI REXHEP TAJJIP ERDOGAN<br />

Të gjithë kanë nga një histori,<br />

pa dyshim. Por disa njerëz kanë me<br />

mijëra… Rexhep Tajjip Erdogan<br />

është njëri prej këtyre. Ndoshta ai<br />

është më në krye të atyre që<br />

gjenden në qendër të vëmendjes<br />

shoqërore. Nga vetë emri, ai është<br />

kryeministri. Ai na sheh të gjithë<br />

ne, por ne e shohim më shumë atë.<br />

Me dashuri apo urrejtje, me admirim<br />

apo zemërim, me shpresë<br />

apo me frikë, të gjithë e ndjekim<br />

me vëmendje.<br />

Rexhep Tajjip Erdogan është<br />

subjekt i aktualitetit të këtij vendi<br />

prej vitesh. Që prej tetë vjetësh<br />

është kryeministër i vendit. Nuk<br />

ka njeri që s’e njeh, e kemi gjithnjë<br />

para syve. Kamera, fotografi, shkrime,<br />

karikatura e përcjellin atë<br />

vazhdimisht tek ne. E shohim më<br />

shpesh se ç’shohim të afërmit tanë<br />

dhe e njohim më mirë se miqtë<br />

tanë. Herë zemërohemi me të, herë<br />

jemi krenarë për të.<br />

Gjithçka që bën, gjithçka që<br />

thotë dhe thuajse edhe çka nuk<br />

bën, na interesojnë së tepërmi;<br />

duam të dimë gjithçka për të. Çdo<br />

mjet komunikimi i bart ujë kësaj<br />

etjeje tonë të panginjur. Akoma më<br />

“Hyrje<br />

Lindja e një lideri<br />

shumë na bren kureshtja dhe akoma<br />

më shumë mësojmë. Mjeshtëria<br />

e çdo pene i shton diçka të re<br />

imazhit të Rexhep Tajjip Erdoganit<br />

në imagjinatën tonë si dhe na<br />

kujton diçka që mungon. Me trishtim<br />

kuptojmë se ato çka kujtojmë<br />

se i dimë më së miri, në fakt<br />

në përgjithësi janë ato çka dimë më<br />

së paku.<br />

Gjithmonë thyhemi aty ky jemi<br />

më të fortë.<br />

Gjendemi shumë pranë dhe<br />

shumë larg Rexhep Tajjip Erdoganit.<br />

E nisëm këtë libër me synimin<br />

për të zbutur sadopak këtë ndjenjë<br />

mungese në fjalë. Vetëm në mbarim<br />

të tij kuptuam se në fakt e kemi<br />

shtuar atë.<br />

Kënga ende s’kish mbaruar…<br />

Ndaj ky libër flet për historinë<br />

e një vendi, e një njeriu dhe të së<br />

“tashmes”. Çka rrëfehet është historia<br />

e të gjithë neve; historia e<br />

njeriut që po shkruan historinë e<br />

të gjithë neve…<br />

I jemi mirënjohës kujtdo që<br />

nuk e ka kursyer mbështetjen gjatë<br />

shkrimit të këtij rrëfimi që përbëhet<br />

vetëm nga dëshmi.<br />

I falënderojmë të gjithë.<br />

Hüseyin Besli – Ömer Özbay<br />

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○<br />

SIMPOZIUMI PER DEMOKRACINE<br />

Hüseyin Besli – Ömer Özbay<br />

28 shkurti, përveç faktit që<br />

ishte një grusht shteti<br />

kundër pushtetit civil,<br />

me dëmin dhe rrënimin që solli në<br />

shoqëri, qe një përvojë e hidhur<br />

ndikimin e së cilës nuk do mund<br />

ta fshijmë e ta hedhim për vite të<br />

tëra 1 . Kjo është e vërtetë, por gjithashtu<br />

nuk duhej të ishe parashikues<br />

për të thënë se nuk do të<br />

vazhdonte për ‘njëmijë vjet’ siç<br />

pretendohej.<br />

Gjatë historisë së vet, një shoqëri<br />

mund të përjetojë çdo lloj fatkeqësie,<br />

përfshi grushtin e shtetit,<br />

por kurrë nuk e humb plotësisht<br />

shpresën për t’i mbyllur plagët dhe<br />

për t’u ngritur sërish në këmbë<br />

sapo ta gjejë mundësinë.<br />

Por nëse gjykatat e një vendi<br />

janë kthyer në kazerma, gjykatësit<br />

dhe prokurorët janë nën ‘protek-<br />

torat’, ndjenja e drejtësisë në një<br />

shoqëri cënohet rëndë dhe nuk<br />

mund të rikuperohet aq lehtë. Kjo<br />

pra është trauma që përjetoi Turqia<br />

gjatë dhe pas 28 shkurtit.<br />

Shoqëria gjendej nën presion<br />

dhe dëshpërim të plotë.<br />

Bashkia e Stambollit nën kryesinë<br />

e Rexhep Tajjip Erdoganit, në<br />

një situatë të abrogimit të<br />

demokracisë, të veshjes së drejtësisë<br />

me këpucë ushtarake, duke<br />

preferuar ‘të ndezë një qiri në vend<br />

që të mallkojë errësirën’, organizon<br />

një simpozium të quajtur<br />

‘Simpozium për Demokracinë’.<br />

Simpoziumi përmban katër tema<br />

kryesore: ‘Teoria e Demokracisë’,<br />

‘Kulturat e Ndryshme dhe Demokracia’,<br />

‘Demokracia si Sjellje Shoqërore’<br />

dhe ‘Demokracia në Turqi’.<br />

Fjalën e hapjes të simpoziumit<br />

që fillon më 13 dhjetor 1997, e<br />

mban Prof. Dr. Sherif Mardini.<br />

Marrëdhënien midis demokracisë<br />

dhe shoqërisë, Mardini e trajton<br />

në tre pika:<br />

Një: Shoqëritë prodhojnë pasuri<br />

në masë të drejtë me larminë e tyre.<br />

Dy: Asnjë vlerë shoqërore nuk<br />

është e pandryshueshme, çdo vlerë<br />

ndryshon dhe zhvillohet.<br />

Tre: Ndryshimi mbështetet mbi<br />

të kaluarën dhe vlerat e të kaluarës.<br />

Në seancën e parë të ditës së<br />

parë, me titull ‘Teoria e Demokracisë’,<br />

Mymtazer Tyrkone dhe Mehmet<br />

Alltan mbajnë referat, kurse<br />

Ferhat Kentel, Omer Çelik dhe<br />

Qazim Berzeg kontribuojnë si dis<br />

E diel, 13 maj 2012<br />

<strong>55</strong> 15


LETRAT<br />

Kontaktoni në florislatina@yahoo.com<br />

SHTEPIA BOTUESE “<strong>55</strong>” HEDH NE TREG LIBRIN MONOGRAFIK MBI REXHEP TAJJIP ERGOGAN<br />

<br />

kutantë.<br />

Në seancën e dytë me titull ‘Kulturat<br />

e Ndryshme dhe Demokracia’,<br />

Vexhdi Akjyz dhe Etjen Mahçupjan<br />

mbajnë referat; Ali Bullaç, Jasin Aktaj<br />

dhe Mehmet Akif Ajdën marrin<br />

pjesë si diskutantë.<br />

Ditën e dytë të simpoziumit,<br />

për temën ‘Demokracia si Sjellje<br />

Shoqërore’ mbajnë referat Dou<br />

Ergil dhe Mehmet Ali Këllëçbaj,<br />

kurse diskutantë janë Omer<br />

Dinçer, Arif Ersoj dhe Ali Kërxha.<br />

Titulli i seancës së fundit të simpoziumit<br />

është ‘Demokracia në Turqi.<br />

Në këtë seancë kontribuojnë me<br />

referat Levent Koker dhe Xhengiz<br />

Çandar, ndërsa diskutantë janë Mehmet<br />

Dogan dhe Mehmet Metiner.<br />

Fjalën e mbylljes së simpoziumit<br />

e mban Rexhep Tajjip Erdogan.<br />

Fjalimi i tij i ngjan një<br />

manifesti që mbron mosdorëzimin<br />

përballë 28 shkurtit e në të njëjtën<br />

kohë për herë të parë e shfaq kaq<br />

qartë mendësinë e tij demokratike:<br />

“Zakonisht, kur flitet për një<br />

simpozium, është bërë zakon të<br />

thuhet se ç’dobi pritet prej tij.<br />

Ne, në organizimin e këtij simpoziumi<br />

patëm synime përtej<br />

pritjeve të përditshme e që nuk kufizohen<br />

brenda një kuadri pragmatik.<br />

Pa dyshim, nga një simpozium<br />

dy ditor nuk mund të pritet zgjidhja<br />

e problemeve të caktuara. Edhe<br />

ne nuk patëm ndonjë shpresë të<br />

tillë. Por edhe vetëm artikulimi i<br />

problemeve lidhur me teorinë e<br />

demokracisë dhe i problemeve aktuale<br />

të demokracisë sonë, për ne<br />

ka qenë një përfitim i mjaftueshëm.<br />

Në këto ditë që po kalon vendi<br />

ynë, vetëm përmendja e këtyre problemeve<br />

në tituj përbën një kontribut<br />

të çmuar për ata që do të<br />

shkruajnë historinë e të sotmes.<br />

Sigurisht, këtu unë nuk jam në<br />

pozitë për të cekur në detaje teorinë<br />

e demokracisë dhe problemet<br />

aktuale të demokracisë sonë siç u<br />

trajtuan nga ekspertët, intelektualët<br />

dhe teoricienët e politikës.<br />

Do të mjaftohem vetëm duke<br />

ndarë me ju ato çka më kanë mbetur<br />

në mendje nga seancat që kam<br />

dëgjuar, ato çka mendoj dhe ndiej,<br />

si organizator i simpoziumit dhe<br />

si politikan.<br />

Para së gjithash, dua të them<br />

se ‘kërkesa për demokraci’ është<br />

një e drejtë njerëzore e patjetërsueshme.<br />

Kjo është e drejta e njeriut<br />

për të thënë fjalën e tij për<br />

veten, familjen, qytetin, vendin e<br />

tij, ose me një shprehje më të<br />

përgjithshme, për gjithçka që lidhet<br />

me të dhe ndikon mbi të.<br />

Dhe kjo ‘e drejtë superiore’ sjell<br />

si detyrë morale që kjo të kërkohet<br />

jo vetëm për vete, por për të gjithë.<br />

Nëse ky kuadër i<br />

demokracisë është i saktë, për ekzistencën,<br />

funksionimin dhe vazhdimësinë<br />

e demokracisë duhen fu-<br />

16 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />

Lindja e një lideri<br />

qizuar aktorët civilë.<br />

Për këtë duhet që karakteri ‘urdhërues’<br />

i shtetit që nuk merr në<br />

konsideratë superioritetin e drejtësisë,<br />

si dhe ideologjia ‘homogjenizuese’<br />

shtetërore nuk duhet të<br />

ekzistojnë. Por në përvojën politike<br />

të vendit tonë realiteti është<br />

krejt i kundërt.<br />

Shteti ka një ideologji të vetën<br />

dhe fuqizon vetëm ata që përkrahin<br />

këtë ideologji. Ata që nuk e<br />

përkrahin përpiqet t’i neutralizojë<br />

duke i përjashtuar.<br />

Rezultat i natyrshëm i kësaj<br />

është paqëndrueshmëri politike,<br />

huajësim mes shtetit e shoqërisë<br />

dhe një shkëputje e thellë mes<br />

shtresave të shoqërisë.<br />

Këtu duhen kërkuar edhe shkaqet<br />

që kultura jonë politike është<br />

e privuar nga aftësia për konsensus,<br />

që vazhdimisht prodhon konflikt<br />

dhe nxit ndarjen në kampe e<br />

polarizimin e shoqërisë.<br />

Siç e theksoi edhe Prof. Dr.<br />

Sherif Mardini, një nga mendimtarët<br />

e çmuar të vendit tonë,<br />

shoqëria nga natyra nuk është homogjene<br />

por heterogjene. Ajo<br />

përmban besime të ndryshme fetare<br />

e botëkuptime të ndryshme<br />

filozofike. Shkurt shoqëria përbëhet<br />

nga individë me identitete<br />

të ndryshme.<br />

Në këndvështrimin tonë, dallimet<br />

nuk janë dobësi apo një bezdi<br />

që duhet eliminuar.<br />

Dallimet përpiqen t’i zhdukin<br />

vetëm regjimet totalitare që nuk e<br />

respektojnë njeriun dhe popullin.<br />

Kurse nga këndvështrimi ynë<br />

politik, dallimet janë pasuri.<br />

Ajo çka nevojitet nuk është<br />

eliminimi i dallimeve apo uniformizimi<br />

i shoqërisë, por fuqizimi i<br />

strukturave politike, sociale e kulturore<br />

ku dallimet mund të zhvillohen.<br />

Identitetet e ndryshme, për sa<br />

kohë zhvillohen lirisht, do të kalojnë<br />

në dialog reciprok. Kjo është rruga<br />

e vetme legjitime, morale dhe realiste<br />

e forcimit të unitetit tonë politik<br />

dhe të paqes shoqërore.<br />

Nga shoqëri industriale po<br />

bëhemi shoqëri e informacionit. Në<br />

shoqërinë industriale, thelbësore<br />

ishin tendencat centralizuese dhe<br />

uniformizuese. Kurse në shoqërinë<br />

e informacionit po forcohen tendencat<br />

për dallime dhe larmi.<br />

Kudo në botë ekziston përpjekja<br />

për forcimin e pluralizmit, kryesisht<br />

në jetën ekonomike si dhe në politikë<br />

e në jetën shoqërore. Por tek<br />

ne nuk ka një strukturë që mundëson<br />

pluralizmin, qoftë në jetën<br />

ekonomike, qoftë në atë politike. Për<br />

pluralizmin politik duhet që sa më<br />

parë të kemi një strukturë ku aktorët<br />

civilë të mund t’i shfrytëzojnë<br />

të gjitha kanalet e pjesëmarrjes<br />

politike dhe ku kjo të jetë nën garancinë<br />

e kushtetutës.<br />

Gjithashtu shohim se uniformiteti<br />

i imponuar në jetën ekonomike,<br />

për të mbrojtur interesat e veta nxit<br />

ndërhyrjen antidemokratike në<br />

politikë.<br />

Për këtë arsye, që sovraniteti t’i<br />

takojë vërtet popullit, duhet nxitur<br />

edhe larmia ekonomike. Nëse<br />

marrim në konsideratë faktin se sa<br />

herë që në Anadoll kanë dalë në pah<br />

forca të reja ekonomike, ato forca<br />

që zotërojnë monopolin e pushtetit<br />

ekonomik kanë bërë ç’kanë<br />

mundur për pezullimin e demokracisë,<br />

mund ta rrokim më mirë<br />

rëndësinë e këtij aspekti.<br />

Pa rënë në asnjë kontradiktë<br />

parësie apo dytësie, këtu duhet të<br />

theksojmë fuqishëm se pluralizmi<br />

politik, ekonomik, shoqëror dhe<br />

kulturor janë të lidhura ngushtë<br />

dhe duhet të jemi ndjekës deri në<br />

fund të një politike që e bën të<br />

mundur një gjë të tillë.<br />

Nëse struktura kaba shtetërore<br />

nuk e lejon këtë, nuk duhet t’i lëmë<br />

përpjekjet e të dorëzohemi. Edhe<br />

pse të vogla, përpjekjet tona duhet<br />

të jenë nga poshtë lart. Për sa kohë<br />

administratat lokale janë mekanizma<br />

që i bëjnë të mundura këto përpjekje,<br />

e meritojnë votën dhe besimin<br />

e popullit. Në masë të madhe<br />

pikërisht pse është vënë re kjo<br />

meritë, qeverisja qendrore po bën<br />

ç’është e mundur për të ulur efikasitetin<br />

e administratave vendore.<br />

Një nga shkaqet e vonimit<br />

të vazhdueshëm të demokratizimit<br />

si një nevojë urgjente e vendit,<br />

është mbetja e debateve<br />

demokratike mes universalitetit<br />

dhe lokalizmit.<br />

Një shoqëri pa dyshim<br />

duhet të synojë arritjen e standardeve<br />

universale të demokracisë<br />

bashkë me anëtarët e tjerë të familjes<br />

së njerëzimit me të cilët ndan<br />

të njëjtin planet. Por teksa ndërton<br />

dhe zhvillon një demokraci që<br />

synon idealet universale, një shoqëri<br />

duhet që vlerat, besimet, zakonet<br />

dhe traditat e veta t’ia bashkangjisë<br />

përvojës së vet demokratike<br />

si një ‘maja të kulturës politike’.<br />

Vetëm kështu demokracia mund<br />

të mos jetë më një diskutim abstrakt,<br />

por një regjim i mundur.<br />

Vetëm kështu një shoqëri mund të<br />

pasurohet dhe në të njëjtën kohë<br />

t’i largohet perceptimit të demokracisë<br />

si një ‘çështje elitash’.<br />

Kësisoj shoqëria e përthith<br />

vetëdijen demokratike, e bën atë<br />

maja të jetës së përditshme dhe me<br />

të i ushqen rrënjët e veta kulturore.<br />

Ndërsa demokracia arrin idealet<br />

universale, ky sfond politik kontribuon<br />

vazhdimisht në këtë.<br />

Kjo ka të bëjë drejtpërdrejt me<br />

nocionin e ‘superioritetit të drejtësisë’<br />

për çka një shoqëri ka nevojë<br />

si për bukë e ujë. Nëse demokracia<br />

nuk përvetësohet nga shoqëria dhe<br />

perceptohet si një program i elitave<br />

drejtuese, elitat drejtuese, në emër<br />

të interesit publik që do ta përkufizonin<br />

në mënyrë të pavarur nga shoqëria,<br />

do ta kufizonin demokracinë.<br />

Në një rast të tillë shteti nuk<br />

është më një ‘shtet i të drejtës’ por<br />

mbetet i shtërnguar në pamjaftueshmërinë<br />

e ‘shtetit ligjor’.<br />

Që superioriteti i drejtësisë të<br />

arrihet në kuptim real, duhet që<br />

kushtetuta të mos jetë një kornizë<br />

e shpallur shoqërisë nga elitat drejtuese,<br />

por një kornizë e prodhuar<br />

dhe e shpallur shtetit nga vetë shoqëria.<br />

Kjo është mënyra e vetme që<br />

kushtetuta si përmbledhje e të<br />

drejtës të hartohet me konsensus.<br />

Nëse kushtetuta nuk është një<br />

kornizë e prodhuar dhe e shpallur<br />

shtetit nga shoqëria, demokracia e<br />

humb të gjithë kuptimin e saj dhe<br />

reduktohet në zgjedhje.<br />

Në një gjendje të tillë, nuk<br />

mund të ekzistojë asnjë mekanizëm<br />

që do të pengonte rrëzimin<br />

nga detyra me metoda antidemokratike<br />

të një qeverie të formuar<br />

nga zgjedhjet dhe shoqëria e<br />

humb tërë fuqinë për të mbrojtur<br />

të drejtat dhe liritë.<br />

Gjithashtu, dalja nga mesi i<br />

shoqërisë i elementëve që priren<br />

drejt metodave antidemokratike për<br />

të marrë pushtetin, ndodh gjithmonë<br />

në të tilla kohë. Pa dyshim<br />

kjo është një gjendje që nuk duhet<br />

dëshiruar kurrsesi dhe nga e<br />

cila dëmtohet vetëm shoqëria.<br />

Por nëse një kushtetutë hartohet<br />

me konsensusin e arritur në<br />

përfundim të debateve të lira brenda<br />

shoqërisë, atëherë mund të arrihet<br />

një kornizë demokratike që<br />

do t’i jepte kuptim të drejtës si një<br />

logjikë e ‘të drejtës superiore’ që<br />

do ta mbronte demokracinë.<br />

Kësisoj, ndryshimi i pushtetit<br />

nëpërmjet zgjedhjeve pa përdorimin<br />

e forcës dhe pranimi pa<br />

kushte i rezultateve zgjedhore nga


kushdo, bëhet një detyrë e pashmangshme<br />

morale.<br />

Gjithashtu, popullit nuk do t’i<br />

ngarkohet asnjë vështirësi në bindjen<br />

ndaj kësaj detyre morale.<br />

Ndërkohë që pushteti ndryshon<br />

me anë të votës, partia që vjen në<br />

pushtet, sado për qind të votave të<br />

marrë, nuk do të mund t’i cënojë<br />

të drejtat dhe liritë themelore.<br />

Sepse të drejtat dhe liritë<br />

themelore nuk i nënshtrohen asnjë<br />

lloj vote. Ato janë të garantuara<br />

nga e drejta.<br />

Një nga shkaqet e keqkuptimit<br />

të demokracisë në vendin tonë,<br />

është paraqitja e dashurisë për atdheun<br />

dhe e kërkesave demokratike<br />

si gjëra të kundërta.<br />

Pa dyshim që ata të cilët pretendojnë<br />

një kundërshti të tillë, në<br />

realitet nuk pajtohen as me dashurinë<br />

për atdheun, as me kënaqësinë<br />

e të drejtave dhe lirive demokratike.<br />

Sepse ata nuk pajtohen me<br />

popullin.<br />

Ata që pajtohen me popullin<br />

dhe me të drejtën e sovranitetit pa<br />

kushte të popullit, mes dashurisë<br />

për atdheun dhe të drejtave e lirive<br />

demokratike nuk shohin<br />

kundërshti, por përkundrazi, shohin<br />

përputhje. Por ata që nuk dinë<br />

të shohin hollë, duke i akuzuar për<br />

shtirje ata që flasin për demokraci,<br />

përpiqen t’i tregojnë si ndjekës<br />

të të tjera synimeve. Në këtë pikë<br />

e shpreh hapur qëndrimin tim dhe<br />

them se përdorimi i idealeve dhe<br />

mekanizmave demokratike për arritjen<br />

e synimeve jodemokratike,<br />

siç është e gabuar moralisht, është<br />

e pamundur për një qëndrim<br />

politik që pretendon vërtetësi. Ne<br />

ndjekim një politikë të vërtetë të<br />

mbështetur mbi një bazë morale.<br />

Besojmë se mbrojtja dhe zhvil-<br />

limi i demokracisë sonë është një<br />

detyrë morale dhe themi se do të<br />

jemi ndjekës të kësaj detyre deri<br />

në frymën e fundit. Ndërhyrjet nga<br />

jashtë që i bëhen demokracisë<br />

sonë, mbi të gjitha nuk i shohim<br />

si morale.<br />

Për sa kohë do të vazhdojnë<br />

ndërhyrjet nga jashtë, jeta politike<br />

demokratike nuk do të arrijë dot<br />

pjekurinë e vërtetë.<br />

Për sa kohë nuk arrin dot<br />

thellësinë dhe pjekurinë e vërtetë,<br />

demokracia jonë nuk do të arrijë<br />

një forcë drejtuese efikase e racionale,<br />

duke mbetur kështu një<br />

‘demokraci pa pushtet’.<br />

Kampet dhe polarizimet që sa<br />

vijnë e shtohen në shoqëri, janë<br />

një shembull i qartë i kësaj. Shkaku<br />

i këtyre janë ndërhyrjet nga<br />

jashtë që i janë bërë jetës sonë<br />

demokratike.<br />

Fakti që demokracia jonë është<br />

plot me dobësi, pengon edhe<br />

eliminimin e negativiteteve të<br />

praktiktave të ‘shtetit ligjor’ si dhe<br />

arritjen e një shteti të vërtetë të të<br />

drejtës. Fakti që pushteti gjyqësor<br />

është bërë kaq i diskutueshëm, vjen<br />

si pasojë e kësaj dhe kjo situatë është<br />

tejet shqetësuese dhe shumë për<br />

të ardhur keq. Sepse për një<br />

demokraci të vërtetë, shteti i të<br />

drejtës është një domosdoshmëri.<br />

Kohët e fundit shohim njerëz<br />

që duke përdorur si pretekst nocionin<br />

e republikës, përpiqen të<br />

kufizojnë demokracinë; me pretekstin<br />

e mbrojtjes së republikës përpiqen<br />

ta pezullojnë demokracinë. Kurrsesi<br />

nuk duhet t’i mbyllim sytë para kësaj.<br />

Mbyllja e syve para kësaj do të<br />

thotë ftesë për cënimin e ‘shtetit<br />

të së drejtës’ në emër të ‘sundimit<br />

të ligjit’.<br />

Asnjë interes publik nuk mund<br />

të jetë kurrsesi mbi të drejtat dhe<br />

liritë themelore. Asnjë ligj nuk<br />

mund ta cënojë superioritetin e të<br />

LETRAT<br />

Kontaktoni në florislatina@yahoo.com<br />

NJE HISTORI GJYQESORE DREJT PERJASHTIMIT NGA<br />

POLITIKA<br />

Ndonëse jeton dhe bën politikë në<br />

Stamboll, Rexhep Tajjip Erdogani<br />

shpesh merr ftesa jashtë Stambollit.<br />

Anadolli e kërkon Erdoganin sepse kudo që<br />

shkon, me fjalimet dhe qëndrimin e tij ngjall emocione,<br />

duke i dhënë gjallëri dhe dinamizëm aktivitetit<br />

ku merr pjesë.<br />

Këto ftesa janë shtuar akoma më shumë pasi<br />

është bërë kryetar bashkie.<br />

Sidomos në periudhë krize, për Tajjip Erdoganin<br />

është e pamundur të mbetet indiferent ndaj<br />

ftesave nga Anadolli. Kërkon të jetë prezent në<br />

çdo vend ku ka nevojë për të; ky është një tipar i<br />

rëndësishëm i mënyrës së tij të politikës.<br />

Situata e RP-së të zbritur nga pushteti me<br />

puçin e 28 shkurtit dhe të përballur me gjyq për<br />

mbyllje, ka shkaktuar prishje të madhe humori<br />

tek anëtarët e partisë. Nga këndvështrimi i të<br />

përkushtuarve ndaj politikës së Vizionit Kombëtar,<br />

hapja e një procesi për mbyllje ndaj një partie që<br />

në kohët e fundit ka arritur sukses të madh si në<br />

administratat lokale si në zgjedhjet parlamentare,<br />

është diçka e papranueshme.<br />

Në të tillë situatë Tajjip Erdogani pranon një<br />

ftesë nga Siirti dhe në tubimin e hapur të mbajtur<br />

më 12 dhjetor 1997, mban një fjalim.<br />

Për shkak të një vjershe të Zija Gokalpit që e<br />

reciton në fjalimin e tij, me pretendimin se ka<br />

kryer fajin e ‘nxitjes së hapur të pakënaqësisë dhe<br />

armiqësisë në popull mbi dallimet fetare dhe racore’<br />

të parashikuar në nenin 312 të kodit penal,<br />

ndaj tij hapet proces në Gjykatën e Sigurisë Shtetërore<br />

të Dijarbakërit.<br />

Ndërkohë RP është mbyllur nga Gjykata Kushtetuese.<br />

Ndaj dhe prokurori, aktakuzën e ka përgatitur<br />

duke u nisur më shumë nga arsyet për mbylljen<br />

e RP-së se sa nga fjalimi i Erdoganit në Siirt.<br />

Në mbrojtjen e tij verbale dhe me shkrim, duke<br />

drejtës.<br />

Vetëm me demokraci republika<br />

mund ta fitojë kuptimin e vet të<br />

vërtetë. Edhe ligjet e sigurojnë<br />

drejtësinë dhe i shërbejnë popullit<br />

vetëm nën strehën e shtetit të<br />

së drejtës.<br />

Aty ku nuk ka demokraci nuk<br />

mund të ketë republikë, aty ku nuk<br />

ka shtet të së drejtës nuk mund të<br />

ketë ligje, aty ku nuk ka të drejta<br />

njerëzore nuk mund të ketë interes<br />

publik. Kjo gjendje do të ishte<br />

shprehje jo e një shteti legjitim që<br />

i shërben popullit, por e një shteti<br />

jolegjitim që e dhunon popullin.<br />

Në këtë kuptim, konceptin e<br />

‘shtetit demokratik të së drejtës’<br />

duhet ta ruajmë si dritën e syve dhe<br />

t’u kundërvihemi akteve e strukturave<br />

politike që e cënojnë atë.<br />

Në të kundërt, demokracia jonë<br />

nuk do të mund të dalë nga gjendja<br />

e një ‘demokracie pa pushtet’ e<br />

të bëhet një demokraci drejtuese<br />

dhe kjo do ta dëmtojë vendin tonë.<br />

Dëshiroj që aspektet negative<br />

të së kaluarës të mos ju bëjnë të<br />

dëshpëroheni. Ne kemi kaluar ditë<br />

shumë të vështira në këtë vend.<br />

Por pas tyre gjithmonë kanë<br />

ardhur ditë të mira.<br />

Thelbësore nuk është errësira<br />

por drita.<br />

Dashuria e njeriut për lirinë<br />

është një dashuri aq e madhe sa<br />

asgjë nuk mund të qëndrojë lehtë<br />

para saj.<br />

Kjo dashuri do të na japë<br />

durimin për të bashkëpunuar dhe<br />

forcën për të ngritur të gjithë bashkë<br />

e për të gjithë një shtet të vërtetë<br />

demokratik të së drejtës.<br />

Shpresoj që duke bashkëpunuar<br />

edhe në mbledhje të tjera, t’i shtojmë<br />

forcë forcës sonë e të ndërtojmë<br />

demokracinë në vendin tonë si një<br />

kala të patundshme lirie.<br />

U shpreh edhe njëherë falënderimet<br />

akademikëve dhe të ftuarve<br />

të çmuar që me pjesëmarrjen në<br />

këtë tubim u bënë shkak për të<br />

vënë edhe një gur në këtë rrugë.”<br />

cituar pjesë nga fjalimi i tij, Erdogani tregon me<br />

hollësi se nuk ka bërë thirrje për ‘përçarjen e popullit’<br />

por për unitet dhe bashkim, bën të qartë se ato<br />

çka shkruhen në aktakuzë nuk kanë asnjë lidhje me<br />

fjalimin e tij dhe thekson se pas mitingut askush<br />

nuk është ‘nxitur’, përkundrazi, njerëzit e kanë lënë<br />

sheshin e mitingut krah për krah dhe nuk ka<br />

ndodhur asnjë ekses.<br />

Në dosjen e procesit, në kuadër të “të drejtës<br />

për të marrë ndihmë teknike” sipas ligjit për metodën<br />

e gjykatave penale, janë përfshirë vlerësimet e<br />

juristëve të shquar të vendit.<br />

Prof. Dr. Sulhi Donmezer: “Fjalimi mbetet tërësisht<br />

brenda lirisë së shprehjes së ndjenjave, mendimeve<br />

dhe opinioneve politike si dhe të shpjegimit<br />

të koncepteve fetare dhe nuk përmban ndonjë element<br />

apo tipar që provon cilësinë e propagandës për<br />

eliminimin e parimit të laicizmit.”<br />

Prof. Dr. Çetin Ozek: “Në fjalimin e Rexhep Tajjip<br />

Erdoganit, siç nuk ka ndonjë pikëpamje që shpreh<br />

domosdoshmërinë e një regjimi politik të bazuar mbi<br />

normat fetare, nuk ka as cilësitë e sugjerimit dhe<br />

metodës për t’i detyruar individët të veprojnë konform<br />

normave fetare dhe për të kufizuar lirinë fetare<br />

të individit.”<br />

Prof. Dr. Ugur Ulluxhakaptan: “Ngritja e një<br />

procesi të tillë nuk mund të përputhet me parimet e<br />

shtetit të së drejtës, me lirinë e mendimit dhe me<br />

parimin e laicizmit që qëndron në themel të Republikës<br />

së Turqisë.”<br />

Prof. Dr. Bahri Oztyrk: “I marrë në tërësi fjalimi<br />

nuk është përçarës por përkundrazi, është bashkues…<br />

Pretendimi i të kundërtës nuk është në<br />

kundërshtim vetëm me parimet universale të së<br />

drejtës dhe të së drejtës penale, por edhe me arsyen<br />

e logjikën.”<br />

Gjykata nuk është në gjendje t’iu vërë veshin<br />

këtyre vlerësimeve.<br />

Megjithëse prokurori i GjSSh-së kërkon shfajësimin<br />

e të pandehurit me argumentin se “nuk janë<br />

krijuar elementet e fajit për të cilin akuzohet”, me<br />

dy vota kundrejt një vote, gjykata jep vendimin për<br />

“10 muaj burg dhe gjobë në sasinë e 716.666.666<br />

lira turke.”<br />

(Footnotes)<br />

1 E cilësuar si ‘puç postmodern<br />

’, kjo lëvizje konsistonte në disa<br />

vendime të imponuara qeverisë nga<br />

Këshilli i Sigurisë Shtetërore, të cilat<br />

çuan në dorëheqjen e kryeministrit<br />

Nexhmettin Erbakan në qershor të po<br />

atij viti.<br />

E diel, 13 maj 2012<br />

Perktheu:<br />

Rubens HOXHA<br />

<strong>55</strong> 17


LETRAT<br />

Kontaktoni në florislatina@yahoo.com<br />

Tregim nga Istref HAXHILLARI<br />

Qielli i zi<br />

Në orën e filozofisë Megi kërkoi lejë.<br />

A mund të dal? - zëri i mprehtë preu<br />

me thikë qetësinë e klasës.<br />

Habia e mësuesit e pastër.<br />

-Ta them në vesh profesor?<br />

Pranoi me lëvizje nervoze të kokës.<br />

-Më pihet cigare, - i tha ngadalë.<br />

Sinqeriteti i vajzës e goditi.<br />

Në pushimin e shkurtër mes orëve e thirri të<br />

bënte detyrën e edukatorit. Në të vërtetë nuk e<br />

dinte saktësisht çfarë duhet t’i thoshte.<br />

-Duhani është ves i keq, - u shpreh në mënyrë<br />

atërore.<br />

-Jo dhe aq, - u përgjigj Megi dhe shtoi me ton<br />

disi provokues.<br />

-Ju nuk kini tymosur kurrë?<br />

-Asnjëherë.<br />

-Gjynah!<br />

-Përse?<br />

-Do të vdisni pa provuar një nga kënaqësitë<br />

më të mëdha të perëndisë.<br />

Profesori u çarmatos.<br />

Pedagogjia klasike nuk vlente për këtë vajzë.<br />

Nxënësja elegante e vitit të tretë shquhej për<br />

dy gjëra: flokët e gjatë sterrë të zinj dhe pasurinë<br />

e të atit. Inteligjente, e çlirët nga natyra, të<br />

habiste me sjelljen e shkujdesur pa të keq.<br />

Arianit Zhakën e njohu në pabin “Syri i zi”.<br />

Duke kërcyer ai e shtrëngoi fort poshtë<br />

vitheve me dorën e djathë, ndërsa të majtën e<br />

zhyti butësisht flokëve të errët. Në vend të kundërshtonte,<br />

Megi i shkoi dorën poshtë barkut, preku<br />

penisin që rrekej të shpërthente mbathjet e shtrënguara.<br />

Ashtu dolën jashtë, përfunduan në të<br />

parin motel që u doli përpara.<br />

I dashuri i ra ndërmend kur Niti e pyeti.<br />

-Të pëlqen ai?<br />

-Tani jo më, - i pëshpëriti me sytë gjysmë të<br />

mbyllur. Ndihej e plotë pa asnjë mungesë.<br />

-Pret ta besoj?<br />

-Pse jo?<br />

-Më vonë? - e pyeti me dyshim.<br />

-Asnjëherë.<br />

-Pse je kaq e sigurt? - nuk i besohej Nitit.<br />

-Se nuk mund të gjej përsëri një hamshor si ty.<br />

Kështu i dha fund lidhjes së vjetër.<br />

Që zgjati gjashtë javë.<br />

Djali qeshi me zë të lartë; Megi sfidonte planetin<br />

e femrave.<br />

Pothuaj rrinin bashkë, putheshin, shtrëngoheshin<br />

hapur. Askujt nuk i bënte përshtypje. Për<br />

mësuesit u bë fenomen. Nga që nuk e shmangnin<br />

dot, u detyruan të pajtohen me sjelljen e<br />

nxënësve të klasave të larta.<br />

Megi shpenzonte shuma të mëdha.<br />

-Kush t’i jep gjithë këto para? - e pyeti ditët e<br />

para të njohjes.<br />

-Nuk e kam vështirë, - u përgjigj në mënyrë<br />

enigmatike. Një buzëqeshje kryeneçe endej në<br />

cepat e buzëve.<br />

-Ç’do të thuash? - u habit ai.<br />

-Është diku një kasafortë, - picërroi sytë.<br />

-Ah!<br />

-Zbulova kodin, - saktësoi.<br />

-Nuk i vënë re?<br />

-Kromi është flori.<br />

-Nuk e dija.<br />

-Ej, je ca i vonuar, - u argalis.<br />

Megi nuk bënte shaka për kromin. Përveç<br />

shtëpisë me katër kate, i ati ndërtoi vila në Sarandë,<br />

Durrës dhe së fundi, Selanik.<br />

Një të shtunë afër mbrëmjes në hollin e motelit<br />

gjeti Nitin me dy të tjerë. Pinin uiski në gota të<br />

holla me fron të lartë. Nga kokat e qethura tullë<br />

ngjanin më tepër çunakë të përkëdhelur e të papërgjegjshëm.<br />

Në mënyrën e qëndrimit dhe vështrimet<br />

e pikëlluara kishte diçka brengosëse.<br />

Prezantimi u bë shpejt e shpejt, nuk arriti<br />

t’u mësojë emrat.<br />

-Këta e sjellin “mallin”, - i përkëdheli flokët<br />

më gjestin e zakontë, zhyti gishtërinjtë formoi<br />

shtjella njërën pas tjetrës.<br />

18 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />

-Megi ka një kasafortë, - perifrazoi.<br />

-Nuk më kanë pëlqyer kurrë kokëqethurit, -<br />

hungëroi ajo në vend të përshëndetjes.<br />

Priste të ishin vetëm.<br />

Djemtë u nemitën: vajza dispononte gjoksin<br />

më të bukur që patën mundur të shikonin. Goja<br />

e vogël nazike, buzët e trasha si të mulateve dhe<br />

flokët e rrëzuar supeve në formë breroreje të<br />

kreshpëruar i lanë pa mend.<br />

-Memecë janë? - u tall hapur.<br />

-Flasin nganjëherë, - Niti i fërkoi butësisht<br />

dorën.<br />

U bë kureshtare të dinte çfarë fshihej pas heshtjes<br />

së tyre. Mori gotën, shtrëngoi në mënyrë<br />

provokuese mbajtësen e lartë. Me gishtin e madh<br />

fërkoi lehtë pjesën e depozitës, piu me gllënjka të<br />

mëdha, pastaj lëpiu në heshtje cepat e qelqit.<br />

I pëlqente të flirtonte me rrezikun.<br />

Djemtë admiruan me lakmi të pa fshehur, e<br />

imituan pasi morën porosinë e radhës. Në më<br />

pak se gjysmë ore u bënë llafazanë.<br />

-Je shok i mirë, - iu drejtua më i madhi Nitit.<br />

-A thua tregon? - gjeti rastin të çlirohej disi<br />

çunaku tjetër.<br />

-Kurrë, - tha i pari me vështrim hetues sikur<br />

donte të thoshte se në atë shoqëri ruheshin doemos<br />

sekretet.<br />

-Çfarë pakujdesie! Gomat kontrollohen të<br />

parat.<br />

-Më të sigurta janë çantat e të moshuarve, -<br />

tha ftohtë i madhi.<br />

-Atëherë?<br />

-Nuk pati kohë.<br />

-Më mirë e lëmë këtë muhabet, - sugjeroi Niti.<br />

Megi u zemërua.<br />

-Unë po ik, - u ngrit në këmbë.<br />

Djemtë e vështruan të alarmuar.<br />

-Prit, - Niti e tërhoqi për dore.<br />

-Kanë arrestuar mikun e tyre, - shtoi me çerek<br />

zëri.<br />

Ajo u ul, zuri t’i vështrojë plot kërshëri. U<br />

deshën pak sekonda t’i nguliteshin në mendje<br />

fjalët e fundit.<br />

-Kini frikë?<br />

-E ç’del nga kjo? Njëlloj është, - psherëtiu i<br />

vogli me keqardhje, pa mundur të jepte përgjigje<br />

më inteligjente.<br />

-Vajzat si ty nuk kallëzojnë kurrë, - foli më i<br />

madhi. I sigurt, gjithë nerv dhe aksion.<br />

Misteri i shtoi mbrëmjes një dimension të ri<br />

intimiteti.<br />

Ajo u çlirua.<br />

Muzgu tinëzar rrëshqiste ngadalë mbi çatitë<br />

e shtëpive. Qielli ngjyrë hiri thithte dritën e<br />

mpakur si sfungjer. Teksa vështronte peizazhin,<br />

filloi të mos ndihej mirë. Diçka i mungonte, derisa<br />

u kujtua. Futi dorën në çantë mori një cigare<br />

të dredhur, e ndezi nxitimthi me çakmak. Tymin<br />

e mbajti gjatë në mushkëri, e nxori me fjolla të<br />

spërdredhura në drejtim të tavanit.<br />

Një dallgë e përnjëhershme energjie i ndezi<br />

gjakun.<br />

Aroma e hashashit u përhap në sallë, djemtë<br />

zunë të lëvizin flegrat të eksituar. Dukej sheshit,<br />

qarkullimi i gjakut në zonat e buta u bë më intensiv<br />

e provokues se në kokë.<br />

-Shkojmë, - i solli në vete Niti.<br />

Tingulli i zërit të tij ngjante uverturë, të cilën<br />

Megi s’ishte në gjendje ta perceptonte.<br />

Paguan. Dolën jashtë. Lakuan pas godinës,<br />

hynë një nga një në derën e fshehtë. Niti kishte<br />

çelësin.<br />

Ndezën cigaret e paketuara në kuti inoksi. I<br />

thithnin me babëzi, symbyllur nga kënaqësia, a<br />

thua jetonin falë puthjes së tyre. Megi tërhoqi<br />

nga xhepi i bluzës një letër të palosur, e vendosi<br />

mbi tavolinë. Ndau pluhurin e kuqërremtë në dy<br />

pjesë, thithi me hundë njërin porcion.<br />

Niti bëri të njëjtën gjë me pjesën tjetër.<br />

Gradualisht instinktet hormonale u ngjitën<br />

në pikën më të lartë.<br />

-Zhvishe bluzën, - sugjeroi njëri nga çunakët,<br />

- sisë kaq të bukura nuk meritojnë të burgosen.<br />

Të rinjtë nuk bënin tjetër veçse u bindeshin<br />

urdhrave të natyrës.<br />

Megi qeshi e mikluar. Hoqi të vetmen rrobë<br />

që kishte në trup, nxori gjiret e vegjël me thitha<br />

horizontale.<br />

Sutjenat preheshin kaherë gardërobës.<br />

Me lejen e Nitit tullacët zunë nga një cicë,<br />

lyen me marihuanë thithat dhe filluan t’i lëpijnë.<br />

Megi rënkoi nga kënaqësia, mbylli sytë. Pa i<br />

kërkuar kush, u çlirua prej xhinseve dhe<br />

mbathjeve.<br />

Me sytë mbyllur, e zbutur, pa rroba në trup,<br />

shkëlqente.<br />

Model i përsosur paturpësie.<br />

Merrte frymë thellë me flegrat e hundës të<br />

hapura, kafshëz e pangopur nga ledhat e ndjekësve<br />

të eksituar.<br />

-Po shkon dëm tërë kjo aromë meshkujsh, -<br />

tha gati në jerm. Zëri doli i ulët, i nderë dhe i<br />

tendosur si hark shigjete.<br />

-Më fort, - i nxiti.<br />

Mbi fytyrë i endej një buzëqeshje engjëllore<br />

si gjurmë lumturie pafund. Kishte me tepri dëlirësi<br />

e po aq neps.<br />

Ç’ngazëllim ta dëgjoje si rënkonte e përpëlitej,<br />

zhytur në marramendjen e kënaqësisë supreme,<br />

derisa, pas një psherëtime të gjatë, trupi iu drodh<br />

nga koka te këmbët.<br />

Gjithçka i dukej e drejtë...<br />

Dhe e gabuar në të njëjtën kohë.<br />

Nuk i kujtohej sa orë kaluan, kur filloi të<br />

ndihej keq. Zemra i rrihte çmendurisht, rrekej<br />

të dilte nga kraharori, mushkëritë humbën elasticitetin.<br />

S’mbushej me frymë, koka i buçiste,<br />

iu errësua shikimi. Sytë rrëshqisnin nxitimthi<br />

drejt një zbehtësie zvenitëse.<br />

Deshi t’i largojë<br />

...tepër vonë.<br />

-Më lini... idiotë, - mezi pëshpëriti në mënyrë<br />

të paqartë, ndërsa fytyra i kontraktohej me shpejtësi<br />

të frikshme.<br />

Ishin fjalët e fundit.<br />

Niti e ngriti në duar, dolën jashtë. Pronari i<br />

motelit qeshi nën buzë. Nuk e dalloi vajzën e<br />

fshehur mes grupit, ndërsa numëronte paratë.<br />

“Kështu e vlen” - nëpërdhëmbi.<br />

Ora shënonte një pas mesit të natës.<br />

Holli qe boshatisur.<br />

Niti e mori sërish në krahë, rendi përmes<br />

bulevardit në gjysmerrësirë. E lagën, e bënë ujë,<br />

po nuk dha shenja jete. Nëpër bebëzat e djalit të<br />

llahtarisur zunë të shfaqen shenjat e frikës, jehona<br />

e kujtimeve të freskëta dhe... brejtja vrastare<br />

e ndërgjegjes.<br />

Vështrimi u end fytyrës pa jetë, sytë i vezulluan.<br />

Lotët i zunë pamjen.<br />

-Mjaft, - foli çunaku më i rritur, duke u orvatur<br />

të maskonte frikën me kapadaillëk, - ajo<br />

ka vdekur.<br />

Pasoi heshtje tronditëse.<br />

-Ikim, - urdhëroi kërcënues, nervoz, - askush<br />

nuk e pa.<br />

Ndërsa yjet ndriçonin kadifenë e zezë të qiellit,<br />

keqbërësit e rinj u betuan në heshtje.<br />

Ia mbathën mbështjellë me errësirë dhe ankth.<br />

Është koha për Polip<br />

Festivali Ndërkombëtar i Letërsisë<br />

Polip do të mbledhë në Prishtinë<br />

shkrimtarë nga rajoni dhe nga disa<br />

vende të tjera të Europës. Me rëndësi do të<br />

jetë pjesëmarrja e shkrimtarëve nga Beogradi,<br />

të cilët angazhohen rreth suplementit kulturor-propagandistik<br />

Beton.<br />

Lexime të poezive, diskutime mbi letërsinë,<br />

punëtori të ndryshme, mbrëmje muzikore,<br />

ekspozitë me punime grafike dhe ilustrime<br />

janë disa prej aktiviteteve që do të<br />

mbahen në kuadër të Festivalit Ndërkombëtar<br />

të Letërsisë Polip, që do të hapet sot<br />

(e premte) e do të zgjasë deri të dielën.<br />

Ky është edicioni i dytë i këtij festivali, i<br />

cili organizohet nga Qendra Multimedia nga<br />

Prishtina në bashkëpunim me KPZ Beton<br />

nga Beogradi.<br />

Në konferencën për media, që u mbajt të<br />

enjten, u dhanë detaje rreth këtij festivali,<br />

ku midis tjerash organizatorët treguan se do<br />

të mblidhen autorë nga Kosova, Shqipëria,<br />

Serbia, Kroacia, Mali i Zi, Bosnja dhe Hercegovina,<br />

Maqedonia dhe Gjermania. Gjatë tri<br />

ditëve të festivalit do të ketë lexime diskutime<br />

letrare dhe mbrëmje muzikore me bendet<br />

vendore dhe nga rajoni.<br />

Jeton Neziraj, drejtues i Qendrës Multimedia,<br />

tregoi se në aspektin tematik pothuajse<br />

kryesor është koncepti i kufirit, mënyra<br />

se si shkrimtarët i perceptojnë kufijtë dhe si<br />

ato reflektohen në krijimet e tyre artistike.<br />

Ai shtoi se vërehet prej programit se janë<br />

fokusuar në regjion dhe vlera kryesore e këtij<br />

edicioni, sipas tij, është ardhja e mysafirëve<br />

nga regjioni.<br />

Ndërkaq, Sasha Iliq, udhëheqës i KPZ Beton<br />

nga Beogradi, tha se i vjen mirë që është<br />

në Prishtinë, në edicionin e dytë të festivalit<br />

Polip, i cili, sipas tij, nuk është më veç një<br />

festival i poezisë por është një festival që merret<br />

me letërsinë në përgjithësi dhe gjithashtu<br />

edhe me aspekte tjera të kulturës. Ai foli<br />

edhe për edicionin në gjuhën shqipe të suplementit<br />

Beton, që është botim special për<br />

këtë festival.<br />

Festivali Polip do të hapet edhe me një<br />

ekspozitë të punimeve të realizuara në kuadër<br />

të punëtorisë ‘Grafikë, Roman, Skicimet e<br />

W.G. Sebald’, me punime grafike dhe ilustrime<br />

të artistëve nga Bosnja, Sllovenia, Shqipëria,<br />

Gjermania, Belgjika dhe Kosova.<br />

Lidhur me këtë folën Elizabeth Desta dhe<br />

Sonja Law, udhëheqëse të këtij projekti, të<br />

cilat thanë se koncepti fillestar i këtij projekti<br />

është puna e shkrimtarit W.G. Sebald<br />

që ka lindur në Gjermani në vitin 1944 dhe i<br />

cili në veprat e tij i ka përdorë dy mjete,<br />

imazhin dhe tekstin.<br />

Ai tha se është shumë i lumtur që gjendet<br />

këtu në kuadër të festivalit.<br />

Duke e shpjeguar konceptin e ‘Parnasus’, ai<br />

tha se është krijimi apo bërja e letrës me dorë, që<br />

është një teknikë e vjetër e prodhimit të letrave.<br />

“Kam punuar me 16 shkrimtarë, pjesëmarrës<br />

të Polipit, të cilët në fund do ta prodhojnë<br />

një libër të punuar me dorë. Ky libër<br />

do të jetë pjesë e një ekspozite më të madhe<br />

në Angli, që e ka emrin ‘Poetry Parnasus’.<br />

Ky është një projekt që realizohet në kuadër<br />

të Lojërave Olimpike, që do të mbahen në<br />

Angli dhe secili prej 205 shteteve pjesëmarrëse<br />

të Olimpiadës vjen si përfaqësues. Ne<br />

po e krijojmë këtë libër të vogël që do të përdoret<br />

si pjesë e një libri të madh, të cilin do<br />

ta krijojmë gjatë Olimpiadës”, tha Dubois.<br />

Edicioni i sivjemë i festivalit u financua<br />

nga Swiss Cooperation Office Prishtina, Goethe<br />

Institute, KFOS dhe TRADUKI.


LETRAT<br />

Kontaktoni në florislatina@yahoo.com<br />

GJOVALIN PACI PËRJETËSON NË NJË EKSPOZITË<br />

DREJTËSINË QË KALON NË NJË FIJE TË PERIT<br />

Kryetarja e Kuvendit, Joze<br />

fina Topalli mori pjesë<br />

në çeljen e ekspozitës së<br />

piktorit Gjovalin Paci, “Jetë e humbun”,<br />

e frymëzuar nga kujtimet e intelektualit<br />

erudit Ejëll Coba, i cili<br />

vuajti shumë vite në gulagët e<br />

burgjeve komuniste. Mbi 100 punime<br />

të teknikave të ndryshme, vijnë<br />

me simbolikë të fortë mes penelat-<br />

ave të zbehta të Pacit, për të përcjellë<br />

dhimbjen, vuajtjen e individit, të<br />

njerëzve dhe të gjithë shoqërisë në<br />

diktaturë. Kryetarja e Kuvendit tha<br />

se kjo ekspozitë përcjell një të<br />

vërtetë të madhe. “Ka njerëz të gjallë<br />

që janë të vdekur dhe të vdekur që<br />

mbeten gjithmonë të gjallë”, tha<br />

Topalli. Gjatë bashkëbisedimit me<br />

autorin e ekspozitës dhe Kryetaren<br />

Mbrëmjen e djeshme, për<br />

më shumë se pesë orë,<br />

një nga rrugët kryesore<br />

të ish-bllokut “pushtohet”<br />

nga muzika rock e interpretuar<br />

live nga grupe të ndryshme europiane.<br />

“Rock the Block” kthehet këtë<br />

vit në edicionin e tij të katërt për<br />

të sjellë në Tiranë tingujt e muzikës<br />

rock me hite të reja, por edhe<br />

me këngë që kanë bërë epokë, duke<br />

mbledhur kështu simpatizantë të<br />

muzikës rock në Shqipëri, por jo<br />

vetëm, në një koncert të hapur me<br />

synim dialogun ndërmjet të rinjve<br />

në Shqipëri dhe në Evropë.<br />

Gjatë konferencës, paraditen e<br />

djeshme në Qendrën e Informimit<br />

të BE-së, Shefi i Politikës në<br />

Delegacionin e Bashkimit Evropian,<br />

Clive Rumbold tha se koncerti<br />

do të japë një panoramë të Europës.<br />

“Një Europë e cila kërcen<br />

me muzikën rock dhe i hedh<br />

poshtë barrierat gjuhësore dhe<br />

kulturore. Muzika e sotme ka një<br />

avantazh, ajo nuk ka nevojë për<br />

e Kuvendit, shkrimtari dhe kritiku i<br />

artit Zija Çela tha se i pëlqen morali<br />

i pikturave, sepse në punimet e Pacit<br />

nuk ka të fshehur asgjë. I nxitur<br />

nga idetë, filozofia dhe misioni i<br />

mundimshëm i Ejëllit dhe plejadës<br />

së tërë intelektualëve shqiptarë, të<br />

persekutuar gjatë diktaturës, vijnë në<br />

kompozimet, instalacionet e piktorit<br />

si elementë të memories kolektive.<br />

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○<br />

“Magjia e madhe”, premierë në<br />

teatrin “Andon Zako Çajupi”<br />

Pjesa është një copëz jete, ku<br />

gjithsecili në një moment të<br />

caktuar apo në pjesën më të<br />

madhe të jetës gjen vetveten.<br />

Vepra ka në vetvete një<br />

mesazh jetik, një përjetim apo<br />

dilemë të secilit prej nesh,<br />

Është shfaqur dje në<br />

skenën e Teatrit të Ko<br />

rçës komedia “Magjia e<br />

madhe” e Eduardo de Filipo, vënë<br />

në skenë nga regjisori Hervin<br />

Çuli,(për herë të parë si regjisor i<br />

Teatrit Andon Zako Çajupi) me<br />

trupën e mirënjohur të aktorëvë<br />

korçarë me në krye Albano Prodanin,<br />

Marko Bitrakun, Zamira<br />

Kitën, Ligoraq Rizën, Kiço Kerrin,<br />

Natasha Andonin, Lazarela Detin,<br />

Naum Terovën, Shkëlqim Jaupin,<br />

Guri Koçon. Për herë të parë marrin<br />

pjesë dhe 2 vajza të reja Aleksandra<br />

Panariti, nxënëse e klasës<br />

së shtatë dhe Marjana Pashko, një<br />

aktore e re e teatrit të Korçës, të<br />

gjithë bëjnë 20 veta në skenë. Eduardo<br />

De Filippo ngjitet për herë<br />

të parë në skenën e teatrit “Andon<br />

Zako Çajupi”, pra është një<br />

premierë për Teatrin e Korçës.<br />

“Magjia e madhe” është një<br />

komedi dramatike, por që komunikon<br />

në mënyrë të jashtëzakonshme,<br />

interaktive me publikun.<br />

Pyetja që ngre komedia “Magjia e<br />

madhe” nga Eduardo de Filippo,<br />

Nga komedia “Magjia e madhe”<br />

është: Të jetosh me të vërtetën e<br />

hidhur, apo me iluzionin e<br />

gënjeshtërt, që na e mban zemrën<br />

ngrohtë dhe të patrazuar? , Vepra<br />

është një pjesë konkrete, realiste,<br />

e cila ka një gjetje<br />

madhështore. Një magjistar bind<br />

një burrë të mjerë, i cili braktiset<br />

nga e shoqja, por ajo nuk e ka<br />

braktisur, por është mbyllur brenda<br />

në një kuti të vogël. Nëpërmjet<br />

sugjesticionit ai bën që ky njeri<br />

të jetojë në një iluzion të përjetshëm<br />

të dashurisë të së shoqës.<br />

Por në finale të veprës, kur e shoqja<br />

rikthehet, burri preferon të<br />

jetojë me kutinë dhe jo me gruan<br />

e tij, sepse i pëlqen të jetojë me<br />

idenë dhe me ëndrrën që ka dhe<br />

dashuri të përjetshmë dhe që gruaja<br />

e tij e dashuron dhe nuk e ka<br />

tradhtuar kurrë.<br />

Pjesa është një copëz<br />

jete, ku gjithsecili në një<br />

moment të caktuar apo në<br />

pjesën më të madhe të jetës<br />

gjen vetveten. Vepra ka në<br />

vetvete një mesazh jetik, një<br />

përjetim apo dilemë të secilit<br />

prej nesh,<br />

Zamira Kita një ndër aktoret<br />

më të njohura të teatrit<br />

të Korcës, por jo vetëm,<br />

është shprehur së komedia<br />

e cila sa të bën të qeshësh<br />

po aq të bën edhë të mendohesh<br />

është një komedi komplekse<br />

ku indirekt trajtohen<br />

shumë problem dhe<br />

fenomene të shoqërisë si:<br />

varfëria, emancipimi i gruas,<br />

mënyra si ajo trajtohet dhe hyn<br />

në shoqëri. Përcjell një mesazh<br />

shumë të fuqishëm. Jeta nuk është<br />

një iluzion, ajo është e bukur dhe<br />

e shëmtuar, e mirë dhe e keqe.<br />

Njeri i fortë është ai që i përballon<br />

të gjitha ato që jeta i ofron –<br />

është shprehur Zamira Kita.Roli<br />

që ajo luan në skenë është ajo e<br />

gruas së magjistarit të cilët së<br />

bashku, për të përballuar vështirësitë<br />

e jetës gënjejnë, mashtrojnë<br />

por njëherazi përjetojnë<br />

dhimbje dhe vuajtje për të gjitha<br />

ato që kalojnë. Kjo është prëmiera<br />

e dytë në të cilën marin pjesë vetëm<br />

aktorë korcarë së bashku me premierën<br />

“Beqarët”<br />

Eriona GORICA<br />

“HENRI I VI”, TK INTERPRETON NË “GLOBUS”<br />

“Henri i VI”, nën interpretimin e aktorëve shqiptarë mori në mbrëmjen e djeshme duartrokitjet<br />

në një nga skenat më të rëndësishme si teatri “Globus”, teatrit historik të Shekspirit që<br />

ndodhet në Londër. Shfaqja e regjisorit Adonis Filipi do të marrë pjesë në Festivalin Botëror të<br />

Shekspirit që do të zhvillohet në 23 prill deri në 6 qershor, në kuadër të Lojërave Olimpike në<br />

Londrës 2012. Për 6 javë do të performohet e gjithë kolana e veprave të Shekspirit nga trupat<br />

teatrore të SHBA-së, Italisë, Rusisë, Francës, Gjermanisë, Japonisë, Kinës, etj, ndërkohë që Shqipëria<br />

do të ngjitet në skenë mbrëmjen e sotme dhe të nesërme.<br />

Teatri Kombëtar Shqiptar do të jetë pjesë e trilogjisë së Shekspirit “Henri i VI”, e konsideruar<br />

për kontekstin e saj si trilogjia ballkanike, ndaj për këtë arsye ajo i është besuar nga Globe<br />

Theatre tre trupave ballkanike, Teatrit Kombëtar të Beogradrit, Teatri Kombëtar i Tiranës dhe<br />

Teatri Kombëtar i Manastirit. “Henri i VI” nën interpretimin e aktorëve, Bujar Asqeriu, Yllka<br />

Mujo, Ahmet Pasha, Vasjan Lami, Fatos Sela, Mehdi Malka, Arben Derhemi, Sokol Angjeli, Gjergj<br />

Mena, etj, është konceptuar mbi baza klasike me element modern. Rolin e Henrit të VI-të do ta<br />

interpretojnë aktori Indrit Çobani, ndërsa atë të Mbretëreshës Margaret Mira Hysaj.<br />

“Globe Theatre” ndodhet në Londër që prej kohës shekspiriane, “Henri i VI” u shfaq pak ditë<br />

më parë premierë në skenën e Teatrit Kombëtar.<br />

“Rock the block”, rikthehet<br />

në kryeqytet per herë të 4-t<br />

përkthim. Thjesht duam që ajo<br />

t’ju flasë ju dhe shpirtit tuaj europian”,<br />

tha Rumbold.<br />

Në këtë edicion, “Rock the<br />

Block” vjen në kuadër të “Muajit<br />

të Europës”, solli në kryeqytet<br />

banda rroku nga Danimarka, Hollanda,<br />

Austria, Republika Çeke<br />

dhe Suedia.<br />

Duke filluar që nga ora 17:00,<br />

në zonën e ish-Bllokut, do të performojnë<br />

grupet: “Crossbones”<br />

nga Shqipëria, “Isdoncia” nga<br />

Danimarka, “House of trees” nga<br />

Suedia, “Libertin” nga Republika<br />

Çeke, “Nona” nga Hollanda,<br />

etj.<br />

I pranishëm në konferencën<br />

për shtyp, Ambasadori i Danimarkës,<br />

Karsten Ankjaer Jensen tha<br />

se ky koncert organizohet çdo vit<br />

në mënyrë që të tregojë një fytyrë<br />

tjetër të Europës. “Të gjithë<br />

e dinë se ç’kuptim ka bllok në<br />

Shqipëri dhe duke zgjedhur titullin<br />

“Rock the block” përpiqemi<br />

të çojmë edhe një mesazh politik<br />

se duhet të shkundim një pjesë<br />

të së kaluarës së këtij vendi dhe<br />

të shikojmë drejt së ardhmes”,<br />

tha Jensen.<br />

Ky aktivitet është zhvilluar për<br />

herë të parë 4 vjet më parë nga<br />

Ambasadori i Danimarkës dhe i<br />

Mbretërisë së Vendeve të Ulëta,<br />

Henk van den Dool, si një mënyrë<br />

për të shkëmbyer trashëgiminë<br />

kulturore mes vendeve. Henk van<br />

den Dool tha se që në atë kohë<br />

ishin të sigurt se një koncert i<br />

tillë do të funksiononte.<br />

“Rock the Block” për herë të<br />

parë u organizua në mars të vitit<br />

2009, ndërsa edicionin e dytë e<br />

pati në Ditën e Verës të vitit<br />

2010, 14 mars. Në kuadër të këtij<br />

aktiviteti në kryeqytet kanë performuar<br />

grupet si: “Magnetica”,<br />

“Artificial Brothers”, “Bel Esprit”,<br />

“Martin Kilger backed by Sarahjaminn”,<br />

etj.<br />

E diel, 13 maj 2012<br />

<strong>55</strong> 19


REKLAMA<br />

20 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />

Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />

Katerina e Madhe dhe Potemkini<br />

“Ky libër është një<br />

tregim mbi historinë më<br />

të madhe të dashurisë<br />

në kohërat moderne...<br />

Kontradiktat në karakterin<br />

e Potemkinit dalin<br />

në mënyrë të mrekullueshme<br />

në këtë biografi<br />

madhështore”. “<br />

Petronella Wyatt, Independent”.<br />

Libri është përkthyer në<br />

shqip nga<br />

Abdullah Sollaku dhe<br />

Ergys Petriti


Migjeni<br />

Recital i Malcorit<br />

O' si nuk kam nji grusht të fortë<br />

t'i bije mu në zemer malit që s'bëzanë,<br />

ta dij edhe ai se ç'do me thanë i dobët -<br />

n'agoni të përdridhet si vigan i vramë,<br />

Unë - lugat! Si hij'e trazueme,<br />

trashëgimtar i vuetjes dhe i durimit,<br />

endem mbi bark te mallit me ujen e zgjueme<br />

dhe me klithma të paknaquna t'instinktit.<br />

Mali hesht. Edhe pse për dite<br />

mbi lëkure të tij, në lojë varrimtare,<br />

kërkoj me gjete nji kafshate ma të mirë...<br />

Por me rrenë shaka shpresa gënjeshare.<br />

Mali hesht - dhe në heshtje qeshë.<br />

E unë vuej - dhe në vuejtje vdes!<br />

Po unë, kur? heu! kur kam për t'u qeshë?<br />

Apo ndoshta duhet ma parë të vdes?<br />

O, si nuk kam nji grusht të fuqishëm!<br />

Malit që hesht mu në zemër me ja njeshë<br />

Ta shof si dridhet nga grusht'i paligjshëm...<br />

E unë të kënaqem, të kënaqem tu u qesh.<br />

Fan Noli<br />

Anës Lumenjve<br />

Arratisur, syrgjynosur,<br />

Rraskapitur dhe katosur<br />

Po vajtonj pa fund, pa shpresë,<br />

Anës Elbë-s, anës Spres-es<br />

Ku e lam' e ku na mbeti,<br />

Vaj-vatani e mjer mileti,<br />

Anës detit i palarë,<br />

Anës dritës i paparë,<br />

Pranë sofrës i pangrënë,<br />

Pranë dijes i panxënë,<br />

Lakuriq dhe i dregosur,<br />

Trup e shpirt i sakatosur.<br />

Se ç'e shempnë derbederët,<br />

Mercenarët dhe bejlerët,<br />

Se ç'e shtypnë jabanxhinjtë,<br />

Se ç'e shtrythnë fajdexhinjtë,<br />

Se ç'e pren' e se ç'e vranë,<br />

Ç'e shkretuan anembanë,<br />

Nën thundrën e përdhunës<br />

Anës Vjosës, anës Bunës.<br />

Çirem, digjem i vrerosur,<br />

Sakatosur, çarmatosur,<br />

As i gjall', as i varrosur,<br />

Pres një shenj' e pres një dritë,<br />

Pres me vjet' e pres me ditë,<br />

Se ç'u tera, se ç'u mpaka,<br />

Se ç'u çora, se ç'u mplaka,<br />

Lark prej vatrës dhe prej punës,<br />

Anës Rinit, anës Tunës.<br />

Çakërdisur, batërdisur,<br />

Përpëlitur dhe zalisur,<br />

ËndËronj pa funt, pa shpresë,<br />

Anës Elbë-s, anës Spres-es.<br />

Dhe një zë vengon nga lumi,<br />

Më buçet, më zgjon nga gjumi,<br />

Se mileti po gatitet,<br />

Se tirani lebetitet,<br />

Se pëlcet, kërcet furtuna,<br />

Fryhet Vjosa, derdhet Buna,<br />

Skuqet Semani dhe Drini,<br />

Dridhet beu dhe zengjini,<br />

Se pas vdekjes ndriti jeta<br />

Dhe kudo gjëmon trumbeta.<br />

Ngrehuni dhe bjeruni,<br />

Korini dhe shtypini,<br />

Katundar' e punëtorë,<br />

Që nga Shkodra gjer në Vlorë!<br />

Ky ilaç e ky kushtrim<br />

më bën djal' e më bën trim,<br />

më jep forc' e më jep shpresë,<br />

anës Elbë-s, anës Spree-së.<br />

Se pas dimrit vjen një verë,<br />

100 vjet shtet,<br />

100 poezi shqipe<br />

që do kthehemi njëherë,<br />

pranë vatrës, pranë punës,<br />

Anës Vjosës, anës Bunës.<br />

Arratisur, syrgjynosur,<br />

Raskapitur e katosur,<br />

brohoras me bes' e shpresë,<br />

anës Elbë-s, anës Spres-es.<br />

Nga Petro Marko...<br />

APOLOGJIA IME<br />

(JETES)<br />

...Marrezi, turp turp dhe<br />

mekate<br />

per jeten e terbuar<br />

se kur me ndal, o gjenerate,<br />

qe vuan rruges ndonje nate,<br />

me merr per te denuar<br />

dhe, me nje ze qe vret,<br />

ngahera me pyet:<br />

-Ku linde, o i ri?<br />

-O jete, linda ne shkreti!<br />

-Ku rron dhe ku vete,<br />

ne c'dhera e ne c'dete?!<br />

-Cudi! C'kerkon prej meje ti<br />

dhe si, o jete, pyet,<br />

kurse ne varferi<br />

me hodhe kur me gjete<br />

te lindur nga skelete<br />

pa drite, pa liri?<br />

-Njeri!<br />

Nga vete, as me thua?<br />

-S'e di! Jo, Nuk e di!<br />

Po lerme, o jete, c'ke me<br />

mua?<br />

-Dua ta di, po dua!<br />

-Atehere, jete e krisur,<br />

per mua mos pyet<br />

se qysh ne n'agim kam nisur<br />

te shkel si skllav i shkrete<br />

mbi gjurma shprese drite...<br />

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

-O mekatar,<br />

as faliu ligjes sime,<br />

bindu i cmendur enderrtar,<br />

s'jeton me shqetesime!...<br />

-Mu thell' ne brendesire<br />

ku ndjenja rron e lire,<br />

ku dhembja dhemb e prekur<br />

nga ligja jote e fuqiplote,<br />

ne gjirin tim si hekur,<br />

si hekur e celik,<br />

qello,qello, o me kamxhik;<br />

pa frik' e pa meshire<br />

e pa pendim,<br />

se mu ne thellesire<br />

te shpirtit, ne nje kend,<br />

lindi nje shqetesim<br />

qe celi varrin tend...<br />

Gjergj Fishta -<br />

SHQYPNIJA<br />

1. Edhè hâna do t' a dije,<br />

Edhè dielli do t' két pá,<br />

Se per qark ksaj rrokullije,<br />

Si Shqypnija 'i vend nuk ká !<br />

2. Fusha t' gjâna e kodra t' blera,<br />

Zijes s' mnershme larg kû âsht droja,<br />

Me gaz t' vet ktû i veshë Prendvera,<br />

Si t' Parrizit t' larmet shtroja.<br />

3. Nen nji qiellë perherë t' kullueme,<br />

N' rreze e n' dritë pershkue unjí,<br />

Bjeshkë e male të blerueme<br />

Si vigâj shtiellen n' ajrí.<br />

4. Ke ato bjeshkë e ke ato male<br />

Kroje t' kjarta e t' cemta gurra,<br />

Tue rrëmbye nper mriza hale,<br />

Gurgullojn nper rrâjë e curra.<br />

5. Mbi ato male e bjeshkë kreshnike<br />

Léjn mande' ata djelm si Zâna,<br />

Armët e t' cillvet, p'rherë besnike,<br />

Janë permendë nder fise t' tana.<br />

6. Atje léjn, po Toskë e Gegë,<br />

Si dý rreze n' flakë t' nji dielli:<br />

Si dý rrfé, qi shkojn tue djegë,<br />

Kúr shkrepë rêja nalt prej qielli.<br />

7. Oh! Po, e din i prûjtë anmiku,<br />

Se âsht rrfé zogu i Shqyptarit,<br />

Rijtun gjakut kah çeliku<br />

N' dorë t' ktij shndritë per vend t' të Parit.<br />

8. Ato male të madhnueshme,<br />

Ato, po, kanë mûjtë me pá<br />

Se sa forca e pafrigueshme<br />

N' turr t' Shqyptarit pît ka rá.<br />

9. Dridhet toka e gjimon deti,<br />

Ndezen malet flakë e shkndija,<br />

Ka' i frigueshëm, si termeti,<br />

Atje rrmben kû e thrret Lirija.<br />

10. Lume e shé para atij ngelin,<br />

I a lshojn udhen dete e male;<br />

Mbretent fjalen s' mund t' i a shkelin,<br />

Turrin ferri s' mund t' i a ndale.<br />

11. Shkundu pluhnit, prá, Shqypní,<br />

Ngrehe ballin si mbretneshë,<br />

Pse me djelm, qi ngrofë ti n' gjí,<br />

Nuk mund t' quhesh, jo, robneshë.<br />

12. Burrë Shqyptár kushdo i thotë vetit,<br />

Qi zanát ka besë e fé,<br />

Per Lirí, per fron të Mbretit<br />

Me dhânë jeten ka bâ bé.<br />

13. Sy per sy, po, kqyr anmikun;<br />

Perse djemt, qi ti ke ushqyue,<br />

S' i ka pá, jo, kush tue hikun:<br />

Friga e dekës kurr s' i ka thye,<br />

14. Kaq të bukur, kaq të hieshme<br />

Perendija t' fali i Amshueshem,<br />

Sá 'dhe deka âsht per tý e shieshme:<br />

N' gjí t' and vorri âsht i lakmueshem.<br />

15. Po, edhè hâna do t' a dije,<br />

Edhè dielli do t' két pá,<br />

Se per qark ksaj rrokullije,<br />

Si Shqypnija 'i vend nuk ká !<br />

16. Rrnosh e kjosh, prá moj Shqypní,<br />

Rrnosh e kjosh gjithmonë si vera,<br />

E me dije e me Lirí<br />

Per jetë t' jetës të rrnoftë tý ndera.<br />

Lasgush Poradeci<br />

VDEKJA E NOSITIT<br />

Me zjarr ju flas... me zjarr.<br />

Ne gjirin tim kam hapur varr...<br />

Qe t'i jap shprese-edhe t'ja marr...<br />

Un' ik liqerit zemerak<br />

Fatlum dh'i paster si zembak,<br />

Po zemra ime kullon gjak:<br />

Se vijne-urtuar zogjte-e mi,<br />

Dh'u jap ushqim me dashuri -<br />

Nje dashuri per Ilaftari:<br />

LETRAT<br />

Kontaktoni në florislatina@yahoo.com<br />

Pa nis ah! gjirin ta godas...<br />

Dh'e hap ah! gjirin me nje cas...,<br />

Dh'i nginj ah! zogjte-e vdes me gas !...<br />

Ahere-helmohet e bucet<br />

Pas mallit tim liqeri-i shkret,<br />

E rrit tallazin posi det.<br />

Ay e tund,ay e shkund,<br />

Ay e hap sa me te mund,<br />

Gjer mun ne gjit,gjer mun ne fund.<br />

E shpirtin dyke ma percjelle,<br />

Me thote ah! shih sesa 'sht'i felle<br />

Ky gjir'i em qe te pat pjelle...<br />

...Me zjarr ju flas,me zjarr.<br />

E diel, 13 maj 2012<br />

Ismail Kadare:<br />

VALLJA SHQIPTARE<br />

Tri herë opinga rrahu dheun<br />

Sikur kërkoi leje prej tij;<br />

Pastaj shamia palët ndehu<br />

Me qetësi dhe madhështi.<br />

Kështu mes qiellit dhe tokës<br />

Vallja u lind, vallja u shpall;<br />

Këmba sinjale i çon tokës<br />

Dhe dora qiellit i jep lajm.<br />

Dhe vallja rrokulliset tutje<br />

Mbi kohra hedhur si hobe;<br />

Prilli përsipër i hedh lule,<br />

Dhjetori borën shkund atje.<br />

Valle shqiptare, shënja në erë<br />

Ylbere tirqesh tej-e-tehu;<br />

Kush ju kërceu ju njëherë<br />

Dhe këmbët rob s'i mbenë tek ju?<br />

Kush ra midis vorbullës suaj<br />

Dhe s'u përzhit dhe s'u përflak,<br />

Ju bubullima me opinga<br />

Që nëpër shekuj brodhët varg?<br />

Martin Camaj<br />

Me falni diçka<br />

Më falni diçka që më kënaq<br />

si puthja e nanës në ballë;<br />

më gëzoni një herë<br />

si gëzohet gjethi i njomë në puhi<br />

më shikoni si hana nëpër rremba<br />

e kam me u falë gjithçka:<br />

mordjen do të puthi ndër buzët e ngrime<br />

dhe në zgarrat e synit të saj<br />

do të derdhi lot.<br />

Avitu njeri!<br />

Nga palci i urrejtjes dëshiroj me dalë<br />

si bima prej fare në pranverë.<br />

Ali Podrimja<br />

Unë do të kisha atdhe<br />

Të kanë rrejtur<br />

se je më i bukuri<br />

ndër trimat me trimi<br />

më i vjetri ndër të moçmit<br />

Tjetër kush do të ishe<br />

Të kanë rrejtur<br />

se nënë ke ulkonjën<br />

krahët e orakullit<br />

se pi ujë në gurra të Drinit<br />

Tjetër kush do të ishe<br />

Të kanë rrejtur<br />

se je Zoti i Dheut<br />

se je Zjarr i Fshehur<br />

se mbi Pashtrik hapet qielli<br />

e pikë terri në pjatë të Djallit<br />

Tjetër kush do të ishe<br />

Dhe unë do të kisha Atdhe.<br />

<strong>55</strong> 21


LETRAT<br />

Kontaktoni në florislatina@yahoo.com<br />

- Luan MYFTIU -<br />

Kur Çausheskët,<br />

U pushkatuan,<br />

Gjithë enveristët,<br />

U alarmuan.<br />

Nisën të qanin,<br />

Fatin e zí,<br />

( Se mos u mbinte,<br />

Në çdo shtëpí !) :<br />

- Ra komunizmi,<br />

Bubu ç’na gjeti,<br />

Mbetëm spiunët,<br />

Pa mbrojtje shteti !<br />

Mbeti miléti,<br />

Pa diktaturë,<br />

Mbeti partia,<br />

Grua pa burrë !<br />

Na mbetëm kuadrot,<br />

Pa një merítë,<br />

S’po u ha qeni,<br />

As bíografitë.<br />

Lezét’i jetës,<br />

Iku na la :<br />

“S’gjen gra-si burra,<br />

Burra-si gra !”.<br />

S’bëhet ministër,<br />

Një karrocier,<br />

S’bëhet bllokmen,<br />

Ndonjë fermer !...<br />

Sot edhe kuadrot,<br />

Me grada e vula,<br />

Nga frikë e ligjit,<br />

Janë bërë si pula.<br />

.............................<br />

Ç’qenë enveristë,<br />

T’inkriminuar,<br />

Sot po këlthasin,<br />

Krejt të mbaruar:<br />

- Ra monumenti,<br />

Janë ca të marrë,<br />

Shokun Enver,<br />

Po heqin zvarrë !<br />

S’ka arrestime,<br />

Na mori lumi,<br />

Po hapen burgjet,<br />

S’po na zë gjumi!<br />

Kërkon kulaku,<br />

(Dreqi e marrtë!),<br />

Tokat që pati,<br />

Dhe shkollë të lartë !<br />

“Gjelave” tanë,<br />

Mbetur pa pendë,<br />

U iku nuri,<br />

Me gushë të rëndë !<br />

Të thotë fshatari :<br />

“S’rri më në fshat!”,<br />

Armik’i klasës :<br />

“Jam demokrat !”.<br />

(- Ç’demokrací,<br />

Kërkon zotrote,<br />

Të vësh drejtor,<br />

Nga sëra jote ?!<br />

22 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />

Ra a monumenti!<br />

monumenti!<br />

Mos do kulakun,<br />

Në qeverí ?<br />

Mos do drejtor,<br />

Një burgaxhí ? ).<br />

Dilni, bre çuna,<br />

Se nuk është thënë,<br />

Gjithë privilegjet,<br />

Pa gjak t’i lëmë !...<br />

Le të kujtojmë,<br />

Ç’na tha Enveri :<br />

Që në parajsë,<br />

Shkohet nga ferri !<br />

Ja sigurimsat,<br />

Shihni si nxijnë,<br />

Si mushka qorre,<br />

Po hingëllijnë :<br />

- Ç’është kjo hatá ?<br />

Ç’është ky kiamét ?<br />

Po tundet dhéu,<br />

Si një tërmet !<br />

Është nxirë Byroja,<br />

Në fytyrë sterrë,<br />

Po futen kuadrot,<br />

Nëpër bunkerë.<br />

Mur’i Berlinit,<br />

Thonë është rrëzuar,<br />

Është parë Çaushi,<br />

I pushkatuar !?...<br />

Ndaj sot dhe beu,<br />

Flet si këndes,<br />

Mban demokrati,<br />

Fjalim serbes:<br />

- Ju që po dilni,<br />

Si socialistë,<br />

Vallë e harruat,<br />

Që qetë sadistë ?<br />

Si, vallë, kërkoni,<br />

Pronë e pushtet,<br />

Kur bëtë kërdí,<br />

Për 5O vjet ?!<br />

Kur gjithë miletit,<br />

I futët tmerr,<br />

Dhe Shqipërínë,<br />

E bëtë bunker ?<br />

Kur me ca laro,<br />

Gomarë safí,<br />

Ju sakatuat,<br />

Kë qe gjení !<br />

Vratë priftërinj,<br />

E mjekë të huaj,<br />

Shkuat në plumb,<br />

Dhe shokët tuaj.<br />

Vratë edhe pleq,<br />

Njëqindvjeçarë,<br />

Djem të kërthinj,<br />

Dhe gra me barrë.<br />

Vratë profesorë,<br />

Me kokën plot,<br />

Politikanë,<br />

Pse qenë të zotë.<br />

Flakët shkrimtarë,<br />

Kur qenë të aftë,<br />

Varët drejtorë,<br />

Pse s’dilte naftë.<br />

..........................<br />

Po si do bëni,<br />

Taní, bre burra,<br />

Kur tejpërtej,<br />

Ra diktatura ?<br />

................................<br />

- Prit !-tha Ramízi,<br />

Kam një mendim :<br />

“Ne s’jemi Lindje,<br />

As Perëndim !<br />

Dhe, meqë s’jemi,<br />

As mish, as peshk,<br />

T’i shkojmë Europës,<br />

Ngadalë si breshkë.<br />

Ndërkohë maskojmë,<br />

Vjedhje dhe krime,<br />

Duke pranuar,<br />

Disa gabime.<br />

I vëmë partisë,<br />

Një emër tjetër,<br />

E bëjmë lanet,<br />

Frymën e vjetër.<br />

Kryeustai,<br />

Që pa ky shekull,<br />

Vallë, kot më zgjodhi,<br />

Mua dishepull ?<br />

Kini durim,<br />

Mos u shpejtoni,<br />

S’ju lë pa “thela”,<br />

As lalagjoni !<br />

Sot nuk na duhet,<br />

Dhuna cinike,<br />

Por diktatura,<br />

Demokratíke !?<br />

................................<br />

Ç’ne pushkatime,<br />

Siç bënte “báca”,<br />

Kur ke snajpérë,<br />

Që nga taraca ?!...<br />

Ne s’do ndërtojmë,<br />

Kapitalizëm,<br />

Pa një shartim,<br />

Me komunizëm ?!...<br />

............................<br />

Ndaj, kur “Alia”,<br />

Ra në votime,<br />

Krushka P.S.,<br />

Bëri ndryshime.<br />

Të paraqitej,<br />

Si europiane,<br />

Vuri baseta,<br />

Hoqi çitjane.<br />

Veç kriminelët,<br />

Cjep me këmborë,<br />

Mbajti në postet,<br />

Më kryesorë.<br />

Dhe me viktimat,<br />

Kërkoi pajtim,<br />

Të ndiqte lojën,<br />

“Macja me minë”.<br />

Sepse P.S.-ja,<br />

Dhelpër e rrallë,<br />

Kur të gjymton,<br />

Nis dhe të tall !<br />

Ndaj, meqë humbi,<br />

“Revolucionin”,<br />

Sot po merr hakë,<br />

Me korrupsionin.<br />

Bëri sistem,<br />

Hajdutërínë,<br />

Që të njolloste,<br />

Demokracinë.<br />

Dhe me revolta,<br />

Me katrahurë,<br />

Ndjell nostalgjí,<br />

Për diktaturë.<br />

Dhe, nga xhelate,<br />

E rinovuar,<br />

Shpallet shenjtore,<br />

E korruptuar !<br />

Ndaj, pa program,<br />

Pa bërë një punë,<br />

Kërkon pushtet,<br />

Vetëm me dhunë.<br />

Bam me bojkote,<br />

Shpifje dhe kriza,<br />

Për integrimin,<br />

S’i prishet gjiza !<br />

Kur për një “kapo”,<br />

Përçan partínë,<br />

Thotë do rilindë,<br />

Gjithë Shqipërínë!<br />

Këtej bërtet,<br />

Klith për mjerim,<br />

Andej bën zhurmë,<br />

Për integrim.<br />

Dhe, kur s’arrin,<br />

Të vjedhë ca vota,<br />

Mbahet fituese,<br />

Sa tundet bota.<br />

Mësuar keq,<br />

Me péqe, lépe,<br />

Të dalë sot kundër,<br />

Sajon sebépe :<br />

Pse rritni rrogat ?!<br />

Kaq rrugë pse shtroni ?!<br />

Pse çdo 6 muaj,<br />

Rritet pensioni ?<br />

Mos po kërkoni,<br />

Sot një rilindje,<br />

Që të fitoni,<br />

Vetëm me grindje ?<br />

Kur hytë në Nato,<br />

Dhe hoqët vizat,<br />

Na latë pa skafe,<br />

Na futët mizat !...<br />

Dhe sot e doni,<br />

Shpejt integrimin,<br />

Të na dënoni,<br />

Neve për krimin !?...


Ray BRADBURY<br />

Aty nga viti 400 peran<br />

dori Juan e kishte selinë<br />

e tij pranë Murit te<br />

Madh Kinez dhe vendi, që kishte<br />

lulëzuar, përgatitej të fillonte të korrat<br />

në paqe, mirëpo njerëzit, që kish<br />

nën sundim, s’dukeshin aq shumë<br />

të gëzuar as shumë të trishtuar.<br />

Në mëngjes herët, ditën e parë<br />

të muajt te dytë të atij viti, ndërsa<br />

perandori Juan gjerbte çajin dhe<br />

tundte erashkën në ajrin e nxehtë,<br />

një shërbyes që bërtiste erdhi<br />

me vrap përmes kopshtit shtruar<br />

me pllaka të kuqe dhe blu.<br />

- Perandor, perandor, një<br />

mrekulli!<br />

- Po, - tha perandori, - ajri qenka<br />

i mrekullueshëm sot.<br />

- Jo, jo, - një mrekulli! - tha<br />

shërbyesi, duke nderuar shpejt e<br />

shpejt.<br />

- Edhe ky çaj i mirë që po pi,<br />

sigurisht është një mrekulli.<br />

- Jo, jo, shkëlqesia juaj.<br />

- Prit të mendohem pak. Dielli<br />

lind, një ditë e re është rrotull<br />

nesh. Deti është i kaltër. Kjo është<br />

më e rralla e mrekullive.<br />

- Shkëlqesë, një njeri po fluturon.<br />

- Çfarë? - Perandori e ndali<br />

erashkën.<br />

- E pashë në ajër, njeriu fluturonte<br />

me krahë. Në fillim dëgjova<br />

një zë që vinte nga qielli dhe kur<br />

ngrita kokën ai ishte atje. Një dragua<br />

nëpër qiej me një njeri në gojë.<br />

Një dragua prej letre dhe dru bambuje,<br />

me ngjyrat e diellit e të barit.<br />

- Është ende herët, - tha perandori,<br />

- sapo je zgjuar nga ndonjë<br />

ëndërr.<br />

- Herët është po unë e pashë<br />

atë që po ju them. Ejani dhe keni<br />

për të parë të njëjtën gjë.<br />

- Ulu pranë meje, - tha perandori.<br />

- Pi pak çaj. Duhet të jetë gjë<br />

e çuditshme nëse është e vërtetë, të<br />

shohësh një njeri që fluturon. Duhet<br />

të mendosh për të dhe unë duhet<br />

të përgatis veten për ta parë atë.<br />

Ata gjerbën çajin.<br />

- Ju lutem, - foli shërbyesi, - ai<br />

mund të largohet.<br />

Perandori u ngrit mendueshëm.<br />

- Eja dhe më trego se çfarë ke parë.<br />

Ata ecën përmes kopshtit,<br />

pastaj përmes livadhit, kaluan një<br />

urë të vogël, ecën nëpër korije dhe<br />

u ngjitën në kodër.<br />

- Atje! - tha shërbyesi.<br />

Perandori filloi të shohë në<br />

qiell. Lart në qiell një njeri qeshte.<br />

Ishte aq lart sa e qeshura e tij<br />

mezi dëgjohej. Njeriu fluturonte me<br />

flatra dhe me një bisht të madh të<br />

verdhë, të gjitha prej letre të<br />

shndritshme dhe kallamash. Ai<br />

dukej tamam si një zog gjigand,<br />

pjellë e universit të zogjve, si një<br />

dragua i ri në vendin e lashtë të dragonjve.<br />

Njeriu u bërtiti atyre nga lartësia<br />

me plot ere të freskët mëngjesi.<br />

- Po fluturoj, po fluturoj.<br />

Shërbyesi tundi duart:<br />

- Po, po!<br />

Perandori Juan nuk lëvizi. Ai<br />

vetëm hodhi një vështrim nga Muri<br />

madh Kinez, që po zhvishej nga<br />

Makina Makina fluturuese<br />

fluturuese<br />

mjegulla e largët përmbi kodrat e<br />

gjelbërta. E pa këtë gjarpër gjigant<br />

prej guri që dredhonte madhështor<br />

përmes tërë vendit. Ky mur<br />

madhështor i kishte mbrojtur që në<br />

kohët pa emër nga hordhitë armike<br />

dhe kish mbajtur paqen për vite të<br />

tëra. Pastaj e hodhi vështrimin drejt<br />

qytetit të mbledhur kruspull pranë<br />

lumit, drejt rrugës dhe kodrës që<br />

filluan të gjallërohen.<br />

- Pa më trego, - iu drejtua shërbyesit,<br />

- e ka parë tjetërkush njeriun<br />

që fluturon?<br />

- Unë jam i vetmi i vetmi shkëlqesi,<br />

- tha shërbyesi që duke<br />

buzëqeshur vazhdonte të tunde<br />

duart nga qielli.<br />

Perandori nguli vështrimin në<br />

thellësirat e qiellit edhe një<br />

minutë, pastaj foli:<br />

- Thuaji të zbresë poshtë.<br />

- Hej, ulu poshtë uluuu! Të<br />

kërkon perandori! Thirri shërbyesi<br />

me duart si hinkë rreth gojës.<br />

Ndërsa njeriu zbriste poshtë<br />

në ajrin e mëngjesit, perandori pa<br />

rreth e rrotull. Vuri re se një bujk,<br />

i cili kishte dalë herët në fushë,<br />

po shikonte nga qielli. Perandori<br />

u kujdes të mbante mend vendin<br />

ku kish qëndruar bujku.<br />

Njeriu që fluturonte zbriti në<br />

tokë. Rreth tij dëgjohej fëshfërima<br />

e flatrave dhe kërcitja e kallamave<br />

të bambusë. Ai iu afrua<br />

perandorit me krenari duke ecur me<br />

vështirësi nga pajimet dhe më në<br />

fund u përkul përpara plakut.<br />

- Çfarë ke bërë kështu? -<br />

kërkoi të dinte perandori.<br />

- Fluturova nëpër qiell shkëlqesi,<br />

- ia ktheu i porsazbrituri.<br />

- Ç’ke bërë kështu? - përsëdyti<br />

Perandori.<br />

- Sapo ju thashë! - u shfajësua<br />

fluturuesi.<br />

- Asgjë s’më ke thënë.<br />

Dhe Perandori zgjati dorën e<br />

dobët për të prekur letrën në<br />

shpinën prej zogu të makinës. Ajo<br />

kishte aromën e freskët të erës.<br />

- A s’është e bukur, shkëlqesi?<br />

- Po, po qenka shumë e bukur.<br />

- Dhe është e vetmja në botë, - qeshi<br />

burri. - Kurse unë jam shpikësi.<br />

- I vetmi në botë?<br />

- Për këtë ju betohem!<br />

- Kush tjetër e di këtë gjë?<br />

- Askush. As gruaja ime. Ajo<br />

më pandehte të çmendur. Mendonte<br />

se po bëja një balonë. Unë u<br />

ngrita dhe shkova nëpër natë larg,<br />

shumë larg tek ca shkëmbinj. Kur<br />

era e lehtë e mëngjesit fryu dhe<br />

dielli doli, unë mblodha forcat dhe<br />

u lëshova mbi një humnerë. Fluturova.<br />

Gruaja ime akoma s’di gjë<br />

për këtë.<br />

- Më mirë për të, - tha Perandori.<br />

- Shkojmë më tutje.<br />

Ata u kthyen dhe ecën drejt pallatit.<br />

Dielli në qiell ishte i plotë dhe<br />

aroma e barit ndihej më e fortë. Perandori,<br />

shërbyesi dhe fluturuesi<br />

ndaluan pak në një kopsht të madh.<br />

Perandori përplasi, duart.<br />

- Hej, roje!<br />

Rojet e kapën fluturuesin.<br />

- Thërrisni xhelatin, tha Perandori.<br />

- Ç’është kështu! - thërriste<br />

fluturuesi i tronditur. - Ç’kam<br />

bërë? - Ai filloi të qajë dhe letra e<br />

bukur e aparatit fëshfërinte.<br />

- Këtu është një njeri që ka bërë<br />

një farë makine, - tha Perandori, -<br />

dhe vazhdon akoma të pyesë se çfarë<br />

ka bërë. Ai nuk e di se çfarë ka<br />

bërë… Për të është e rëndësishme<br />

që krijoi një send, po përse e krijoi<br />

dhe përse do të shërbejë ky send?<br />

Xhelati erdhi me vrap me një<br />

sëpatë të mprehtë e të ndritur, ai<br />

qëndroi gati me krahët gjigandë,<br />

zhveshur dhe fytyrën e mbuluar me<br />

një maskë të bardhë borë.<br />

- Edhe një çast, - tha perandori.<br />

U kthye tek tavolina pranë se<br />

cilës qëndronte një makinë krijuesi<br />

i së cilës ish ai vetë. Perandori nx-<br />

ori një çelës të vogël që i varej në<br />

qafë. Rregulloi çelësin tek makina<br />

e vogël dhe e kurdisi. Pastaj e vuri<br />

makinën në punë. Makina ishte një<br />

kopsht i tërë prej metali dhe gurësh<br />

të çmuar. Sapo u vu në lëvizje,<br />

zogjtë kënduan në pemët e vogla<br />

metalike, ujqit u çapitën nëpër<br />

pyjet e vogla dhe njerëzit e vegjël<br />

vrapuan jashtë nëpër diell ose hije,<br />

freskoheshin me ca erashka të vogla,<br />

dëgjonin zogjtë e vegjël prej<br />

smeraldi që kishin qëndruar pranë<br />

ca shatërvanëve çuditërisht të vegjël<br />

por megjithatë zhurmonjës.<br />

- A s’është i bukur? - tha perandori.<br />

- Nëse më pyesni se çfarë kam<br />

ndërtuar këtu, unë mund t’ju<br />

përgjigjem drejt. Kam vënë njerëzit<br />

të shëtisin nëpër këto pyje, të kalojnë<br />

gëzueshëm pushimet, të shijojnë<br />

hijet dhe këngët. Ja se ç’kam bërë unë.<br />

- Por oh, Perandor! - lutej fluturuesi<br />

i gjunjëzuar dhe lotët i<br />

rridhnin faqeve. - Unë kam bërë të<br />

njëjtën gjë. Kam gjetur mrekullinë.<br />

Unë fluturova në erën e mëngjesit.<br />

Pashë poshtë shtëpitë dhe kopshtet<br />

e përgjumura, ndjeva aromën e<br />

detit dhe e pashë përtej kodrave, e<br />

pashë nga lartësia. Fluturova lart<br />

si zog. Oh, s’mund t’ju tregoj Sa<br />

bukur është atje lart, në qiell, me<br />

erën rrotull meje. Era që frynte më<br />

merrte herë si pupël, herë si erashkë,<br />

rrugët e qiellit kundërmojmë erë<br />

të mirë në mëngjes. Dhe sa i lirë<br />

ndihesh. Kjo është bukuria perandor,<br />

kjo është bukuria vetë.<br />

- Po, - tha perandori trishtueshëm,<br />

- mund të jetë edhe kështu.<br />

Unë e ndjeva zemrën të më<br />

lëvizte bashkë me ty në ajër dhe<br />

mrekullohesha: Si është kjo? Si<br />

ndihet ai? Kushedi si duken liqenet<br />

e largët nga lartësia… Po shtëpia<br />

ime me shërbëtorët si duken? Mos<br />

duken si milingona? Si duken qytetet<br />

e largët që flenë ende?<br />

- Falmëni mua, pra!<br />

LETRAT<br />

Kontaktoni në florislatina@yahoo.com<br />

- Por ndodh ndonjë herë, tha<br />

perandori akoma dhe më trishtueshëm,<br />

- që dikush duhet ta<br />

humbë atë kënaqësi të vogël që<br />

zbulon për të ruajtur kënaqësinë e<br />

dikujt tjetër që e ka prej kohësh.<br />

Unë vetë s’trembëm nga ty, por nga<br />

tjetër njeri.<br />

- Kush është ky?<br />

- Ndonjë njëri tjetër i cili, si të<br />

ka parë ty, do zërë të bëje një gjë<br />

tjetër me letra të ndritura dhe kallama<br />

bambuje si ajo që ka parë. E<br />

ky njeri që do të ketë ligësi në fytyrë<br />

dhe në zemër do t’ia humbasë<br />

bukurinë kësaj pune. Këtij njeriu<br />

i trembem.<br />

- Po pse kështu? Pse?<br />

- Kush më siguron se një ditë<br />

si kjo, ndonjë njeri me një aparat<br />

të tillë prej letre dhe kallamash nuk<br />

do të fluturojë në qiell dhe nuk do<br />

të hedhë gurë të mëdhenj mbi Murin<br />

e Madh Kinez? - tha perandori.<br />

Askush s’lëvizi, askush<br />

s’bëzani.<br />

- Prija kokën,- tha perandori.<br />

Xhelati goditi me sëpatën e<br />

ndritur.<br />

- Digjeni balonën dhe trupin e<br />

shpikësit, pastaj hirin e mbuloni<br />

në të njëjtën vend, - tha perandori.<br />

Shërbyesit u larguan për të<br />

zbatuar urdhrin. Perandori iu<br />

kthye shërbyesit personal, i cili<br />

kishte parë njeriun që fluturonte.<br />

- Mbaj gojën! E gjitha ishte një<br />

ëndërr, një ëndërr shumë e bukur<br />

dhe e dhimbshme. Bujkut në fushë<br />

i thoni që mund ta paguante ai.<br />

Këtë ta quaje vetëm një iluzion.<br />

Nëse fjala merr dhenë, ti dhe bujku<br />

vdisni brenda një ore.<br />

- Ju jeni një perandor mëshirëmadh.<br />

- Jo, s’jam i mëshirshëm, - tha<br />

plaku.<br />

Ai pa përtej murit të kopshtit<br />

rojet që po digjnin atë makinë të<br />

rrallë prej letre dhe kallamash, e<br />

cila kishte aromën e mëngjesit. Pa<br />

edhe tymin e zi që ngjitej në qiell.<br />

- Jo, vetëm se sot jam shumë i<br />

tronditur.<br />

Përsëri pa rojet hapnin një gropë<br />

të vogël ku do të hidhnin hirin.<br />

- E ç’është jeta e një njeriu krahasuar<br />

me jetët disa e disa milionave?<br />

Duhet të ngushëllohem me<br />

këtë fakt.<br />

Ai hoqi çelësin nga zinxhiri<br />

rreth qafës dhe kurdisi edhe<br />

njëherë makinën me kopshtin e<br />

vogël që ishte mrekullia vetë.<br />

Pastaj qëndroi dhe vështrimi i tij<br />

përshkoi gjithë vendin, qytetin e<br />

qetë, kodrat e gjelbra, lumenjtë dhe<br />

përrenjtë. Me në fund psherëtiu.<br />

Kopshti i vogël zhurmoi bashkë me<br />

mekanizmin delikat nën të dhe u<br />

vu në lëvizje. Njerëz të vegjël<br />

shëtitën në qytet, dhelprat e vogla<br />

me gëzofët vezëllitës dolën<br />

shullëreve dhe midis pemëve të vogla<br />

fluturonin tinguj nga një këngë<br />

e largët, kurse bluja e qiellit dhe e<br />

verdha fluturonin, fluturonin pa<br />

pushim në atë qiell të vogël.<br />

- Oh, - ia bëri Perandori dhe<br />

mbylli sytë, - shihi zogjtë, shihi!<br />

E diel, 13 maj 2012<br />

Përktheu nga origjinali<br />

anglisht: Neli NAÇO<br />

<strong>55</strong> 23


REKLAMA<br />

24 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />

CMYK

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!