You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
E PËRDITSHME<br />
E PAVARUR<br />
Drejtor:<br />
FAHRI BALLIU<br />
Kryeredaktor:<br />
ILIR NIKOLLA<br />
Nr. 130 (4920)<br />
Viti XVI i botimit<br />
(numri i parë doli<br />
më 18.10.1997)<br />
E diel,<br />
13 maj 2012<br />
FORUM<br />
C M Y K<br />
Adresa: Adresa: Rruga<br />
Rruga<br />
“Medar “Medar Shtylla Shtylla”, Shtylla Shtylla ”,<br />
qendra qendra e e biznesit<br />
biznesit<br />
Tel: el: el: 04/2321364,<br />
04/2321364,<br />
Tel: el: 04/232136<br />
04/2321366,<br />
04/232136<br />
Fax:04/2321365,<br />
Fax:04/2321365,<br />
Tiranë<br />
Tiranë<br />
E-mail:<br />
info@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net,<br />
info@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net,<br />
info@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net,<br />
<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>mail@<br />
<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>mail@<br />
<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>mail@<br />
yahoo.com,<br />
yahoo.com,<br />
yahoo.com,<br />
Internet:<br />
www www.<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.al<br />
www .<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.al<br />
Çmimi Çmimi 30 30 lekë lekë<br />
lekë<br />
Greqi Greqi 1,5 1,5 EURO<br />
EURO<br />
LAJMI > 3<br />
Letrat<br />
SUPLEMENTI 15-23<br />
Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>” hedh në treg librin<br />
monografik mbi Rexhep Tajjip Erdogan<br />
LINDJA<br />
E NJË LIDERI<br />
Meta: S’kandidoj për president, i<br />
qëndrojmë koalicionit deri në 2013-n<br />
Kreu i LSI-së ka përgënjeshtruar spekulimet mediatike<br />
lidhur me aleancat fluide për zgjedhjen e presidentit të ri<br />
dhe ka përjashtuar krejtësisht emrin e tij nga gara<br />
aktuale. Ai ka siguruar partnerin e madh të koalicionit<br />
për luajalitet, ndërkohë që ka ftuar për një konsensus më<br />
të gjerë për reformat që kërkon Brukseli, i cili do të vijojë<br />
edhe pas zgjedhjes së Presidentit apo Presidentes së re<br />
DITA<br />
BERLINI: BE BËN EDHE PA GREQINË<br />
Greqi, sot përpjekja<br />
e fundit për të formuar qeveri<br />
Gjatë ditës së sotme, presidenti Papulias do të takohet me liderët e<br />
partisë konservatore, socialiste dhe asaj radikale të majtë. Nëse Papulias<br />
dështon në ndërmjetësimin e arritjes së koalicionit qeverisës, atëherë<br />
Greqia do të jetë e detyruar të mbajë zgjedhje të reja muajin e ardhshëm<br />
Kundërprotesta<br />
“minoritare” e maqedonasve<br />
Edhe pse thuhet nga shifrat e Shkupit se maqedonasit përbëjnë<br />
shumicën në Ish-Republikën Federale të Maqedonisë, gjatë ditës së<br />
djeshme, maqedonasit, për t’iu kundërpërgjigjur protestës që zhvilluan<br />
mijëra shqiptarë një ditë më parë në Shkup, bënë një proteste<br />
modeste, me rreth 100 veta, duke e nxjerrë veten si “minoritarë”<br />
Komunikatat vdekjendjellëse<br />
të së majtës radikale<br />
Nga Ilirian Dahri<br />
ARMIKU I LULEVE<br />
Taktika e re e Edi Ramës:<br />
“Të shkuara, të harruara!”<br />
Nga Kostaq Xoxa<br />
Pranvera do të vijë në Rusi<br />
Nga Guy Verhofstadt<br />
Bashkësia ndërkombëtare duhet të flasë pa dorëza dhe të veprojë me vendosmëri në Rusi.<br />
Megjithatë, ndryshimet duhet dhe do të vijnë nga brenda. Kujdes Putin, pranvera po vjen<br />
DITA 3<br />
ODIHR: Votimi elektronik,<br />
i pamundur për 2013-n, të<br />
përjashtohet nga reforma zgjedhore<br />
Reagojnë ekspertët e ODIHR të cilët prej tre ditësh kanë mbërritur në Shqipëri. Ata vlerësojnë se<br />
propozimi socialist për vënien në zbatim të numërimit elektronik, është i pamundur për t’u aplikuar<br />
për zgjedhjet e vitit 2013, pasi do të vinin në rrezik integritetin e procesit.<br />
Komisionit të Reformës Zgjedhore i mbetet veë të marrë akt për këtë ekspertizë ndërkombëtare<br />
Suzana Guxholli: “Viti 2012 i<br />
vështirë, por qeveria do<br />
reagojë ndaj çdo risku”<br />
“Energjia e<br />
rinovueshme,<br />
prioritet madhor<br />
i ekzekutivit”<br />
Suzana Guxholli, këshilltarja e<br />
Kryeministrit për Ekonominë,<br />
shprehet se, pavarësisht treguesve<br />
që e rendisin këtë vit si të vështirë<br />
Të gjithë kanë nga një histori, pa dyshim.<br />
Por disa njerëz kanë me mijëra… Rexhep<br />
Tajjip Erdogan është njëri prej këtyre.<br />
NË BRENDËSI<br />
Rikonstruktohet totalisht rruga “Sadik Petrela” në kryeqytet<br />
Basha: Do të ofrojmë një<br />
model të ri qytetërimi në Tiranë<br />
Kryetari i Bashkisë së Tiranës<br />
Lulzim Basha ka inspektuar<br />
punimet të cilat janë drejt<br />
fundit në një prej rrugëve më<br />
të amortizuara në Tiranë,<br />
“Sadik Petrela”. Në këtë rrugë<br />
është bërë ri-veshja dhe riasfaltimi<br />
total i saj. Rikonstruksioni<br />
i kësaj rruge u premtua rreth<br />
E diel, 13 maj 2012<br />
<strong>55</strong> 1
POLITIKE<br />
Kontaktoni në politike@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net<br />
Kosovë/ Imami - Çeku<br />
“Shqipëria mbështet<br />
tërësinë territoriale<br />
të Kosovës”<br />
Ministri i Mbrojtjes së Shqipërisë, Arben<br />
Imami viziton familjen Haradinaj, për të<br />
uruar lirimin e ish-kryeministrit Ramush<br />
Haradinaj, deri në aktvendimin<br />
përfundimtar nga Gjykata e Hagës<br />
Ministri i Mbrojtjes, Arben Imami, i ftuar nga homologu<br />
i tij Agim Çeku, zhvilloi një vizitë zyrtare në<br />
Kosovë,. Në këtë vizitë, ministri Imami shoqërohej<br />
nga zëvendësshefi i Shtabit të Përgjithshëm i FA-së,<br />
gjeneral brigade Zyber Dushku, si dhe nga ushtarakë<br />
të lartë të Ministrisë së Mbrojtjes dhe Forcave tona<br />
të Armatosura. Në pritje të ministrit Imami ishin<br />
ministri i FSK-së, Agim Çeku, zëvendësministrat;<br />
Shemsi Veseli, Bejtush Gashi dhe Sllavisha Filipoviç,<br />
komandanti i FSK-së, gjeneral lejtnant Kadri Kastrati,<br />
si dhe zyrtarë tjerë të lartë të Ministrisë së Forcave<br />
të Sigurisë së Kosovës dhe të FSK-së. Të dy ministrat,<br />
fillimisht, patën një takim kokë me kokë, pastaj<br />
vazhduan takimin në përbërje të plotë të dy delegacioneve.<br />
Qëllimi i vizitës së ministrit të Mbrojtjes të Republikës<br />
së Shqipërisë në Kosovë ishte intensifikimi<br />
i bashkëpunimit të dyanshëm në sferat e ndryshme<br />
me interes të përbashkët, si në sferën e sigurisë, të<br />
mbrojtjes, të shëndetësisë, në trajnime të ndryshme<br />
ushtarake dhe në kontributin e përbashkët me qëllim<br />
të ruajtjes së paqes në rajon.<br />
Ministri i Mbrojtjes Arben Imami gjatë vizitës së<br />
tij në Kosovë ka bërë homazhe në Kompleksin Memorial<br />
në Gllogjan.<br />
“Tërësia territoriale e Kosovës nuk mund të cenohet<br />
dhe nuk mund të diskutohet”, ka thënë ai.<br />
Më pas, ministri Imami, i shoqëruar nga zëvendësshefi<br />
i Shtabit të Përgjithshëm, gjeneral brigade<br />
Zyber Dushku, komandanti i Mbështetjes Rajonale,<br />
gjeneral brigade Abaz Lleshi dhe pjesëtarë të tjerë të<br />
delegacionit shqiptar kanë vizituar edhe familjen Haradinaj,<br />
për të uruar lirimin e ish-kryeministrit Ramush<br />
Haradinaj, deri në aktvendimin përfundimtar<br />
nga Gjykata e Hagës. Në takimin me anëtarët e kësaj<br />
familje, Imami rikonfirmoi mbështetjen e shtetit shqiptar<br />
për pacenueshmërinë e territorit të Kosovës.<br />
Ai deklaroi se qëndrimi i shtetit shqiptar është që<br />
veriu i Kosovës është i panegociueshëm. Imami te<br />
familja Haradinaj përcolli edhe urimet e kryeministrit<br />
shqiptar, Sali Berisha për lirimin e Haradinajt.<br />
Në këtë vizitë ishte i pranishëm edhe ministri i FSKsë,<br />
Agim Çeku, si dhe ushtarakë të tjerë.<br />
Ministri i Mbrojtjes, Imami u prit në një takim të<br />
veçantë nga kryeministri i Republikës së Kosovës,<br />
Hashim Thaçi. Kryeministri Thaçi e ka vlerësuar shumë<br />
të rëndësishme mbështetjen e plotë që Shqipëria jep<br />
për Kosovën në të gjitha fushat, e sidomos në<br />
përkrahjen për avancimin e Forcës së Sigurisë së Kosovës<br />
(FSK). Në takim u tha se bashkëpunimi i shkëlqyer<br />
ushtarak mes Kosovës dhe Shqipërisë është i<br />
rëndësishëm për forcimin e paqes, stabilitetit dhe bashkëpunimin<br />
rajonal, si dhe në funksion të përshpejtimit<br />
të procesit të integrimit euroatlantik të Kosovës.<br />
Nga ana e tij, ministri Imami siguroi kryeministrin<br />
e Kosovës, Thaçi se Ministria e Mbrojtjes e Shqipërisë<br />
do të vazhdojë të mbështesë FSK-në në procesin<br />
e ngritjes së mëtejme të kapaciteteve të saj.<br />
2 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />
ODIHR: Votimi elektronik, i<br />
pamundur për 2013-n, të përjashtohet<br />
nga reforma zgjedhore<br />
Reagojnë ekspertët e ODIHR të cilët prej tre ditësh kanë mbërritur në Shqipëri. Ata vlerësojnë se<br />
propozimi socialist për vënien në zbatim të numërimit elektronik, është i pamundur për t’u<br />
aplikuar për zgjedhjet e vitit 2013, pasi do të vinin në rrezik integritetin e procesit. Komisionit të<br />
Reformës Zgjedhore i mbetet veë të marrë akt për këtë ekspertizë ndërkombëtare<br />
Ajo që u reklamua si risia<br />
me e madhe e reformës<br />
zgjedhore, me shumë gjasa<br />
mund të kthehet në<br />
pengesën e kryesore të reformës<br />
zgjedhore kur ndodhemi<br />
vetëm tre ditë para<br />
mbylljes së afatit të shtyrë<br />
disa herë nga Kuvendi. Janë<br />
ekspertët e ODIHR që prej<br />
tre ditësh kanë mbërritur në<br />
Shqipëri me rekomandimet<br />
e tyre për pjesën e miratuar<br />
deri tani me konsensus<br />
nga forcat kryesore politike,<br />
që rrëzojnë përdorimin<br />
e teknologjisë në<br />
zgjedhje, numërimin elektronik<br />
apo leximin elektronik<br />
të kartës së identitetit<br />
në qendrën e votimit.<br />
Mësohet se propozimi i<br />
PS për përdorimin e<br />
teknologjive, për të cilin<br />
PD dha konsensus rreth<br />
dy javë më parë në komision<br />
refuzohet nga ODIHR<br />
si i nxituar, dhe si një<br />
proces i parealizueshëm<br />
për zgjedhjet 2013. Kjo<br />
pasi ekspertiza e ODIHR e<br />
vlerëson si të pa sigurt dhe<br />
të paqëndrueshme, madje<br />
rekomandohen të paktën 3<br />
vjet kohë përgatitore për<br />
futjen e teknologjive në<br />
zgjedhje, fillimisht duke i<br />
përdorur ato nëpërmjet<br />
projekteve pilote në shkallë<br />
të ulët dhe në<br />
mënyrë graduale. Gjithashtu<br />
bëhet e ditur se<br />
ODIHR përmes rekomandimeve<br />
të tij tërheq vëmendjen<br />
për një kuadër<br />
ligjor të detajuar, të saktë<br />
dhe garant ndaj abuzimeve<br />
dhe mbrojtjes së të<br />
dhënave personale. Komisionit<br />
të reformës zgjedhore,<br />
pas këtyre rekomandimeve,<br />
i mbeten vetëm 3<br />
ditë për të korrigjuar konsensusin.<br />
Në ditët e mbetura,<br />
votimi dhe numërimi, dy<br />
kapitujt më voluminozë dhe<br />
më të rëndësishëm, pritet të<br />
rikthehen si prioritet kryesor<br />
ne axhendën e komisionit,<br />
të cilit i kishin<br />
mbetur për t’u përmbyllur<br />
kapitujt e fundit, ndër të<br />
cilët ankimimet dhe administrimi<br />
i zgjedhjeve.<br />
Ambasadori Ambasadori W WWollfarth,<br />
W ollfarth, tjetër tjetër apel apel për për reformën reformën zgjedhore<br />
zgjedhore<br />
“Reforma zgjedhore do të sjellë stabilitet politik”<br />
Kur na ndajnë vetëm 3 ditë nga përfundimi i mandatit të<br />
komisionit për reformën elektorale, ambasadori i OSBE-së,<br />
Eugen Wollfarth bën apel për të përmbyllur sa më parë ndryshimet<br />
në kodin zgjedhor. Kreu i prezencës së OSBE-së e<br />
cilësoi reformën zgjedhore si një hap të rëndësishëm për të<br />
ardhmen e Shqipërisë, reforme e cila duhet të sjellë stabilitet<br />
në vend. “Ndërkohë që ne jemi duke folur këtu, komisioni<br />
i posaçëm parlamentar për reformën zgjedhore është<br />
duke punuar mjaft fort për reformën e kodit zgjedhor, që<br />
përbën një hap shumë të rëndësishëm për të ardhmen e<br />
Shqipërisë. Unë shpresoj që reforma të përfundojë sa më<br />
shpejt të jetë e mundur në Parlament dhe finalizimi i saj do<br />
të sjellë patjetër një stabilitet më të madh politik e demokraci<br />
më të fortë, gjë që është e rëndësishme”, u shpreh ai.<br />
Ambasadori Wollfarth vlerësoi progresin që ka bërë Shqipëria<br />
në një vit, duke veçuar funksionimin e Parlamentit,<br />
zgjedhjen e Avokatit të Popullit edhe miratimin e ligjit për<br />
gjykatën Administrative, por veçon dhe një gangrenë në të<br />
cilën kemi dështuar.<br />
“Po ka një fushë ku Shqipëria është humbëse, korrupsioni<br />
për shembull. Kjo është fusha ku është humbës populli<br />
për shkak të kontratave që nënshkruhen mes palëve,<br />
ku populli nuk bëhet pjesë e tyre. Kjo është një lojë serioze<br />
ku duhet luajtur ndershëm”u shpreh ai.<br />
Por veç politikës, diplomati Wollfarth ndau edhe emocionet<br />
e pjesëmarrjes për të dytën herë radhazi në Albania<br />
Open, në kampionatin e fluturimeve organizuar nga Federata<br />
e Aeronautikës Shqiptare.
Meta: S’kandidoj për president, i<br />
qëndrojmë koalicionit deri në 2013-n<br />
Kreu i LSI-së ka përgënjeshtruar spekulimet mediatike lidhur me aleancat fluide për zgjedhjen e presidentit të ri dhe ka përjashtuar<br />
krejtësisht emrin e tij nga gara aktuale. Ai ka siguruar partnerin e madh të koalicionit për luajalitet, ndërkohë që ka ftuar për një<br />
konsensus më të gjerë për reformat që kërkon Brukseli, i cili do të vijojë edhe pas zgjedhjes së Presidentit apo Presidentes së re<br />
Kryetari i Lëvizjes Socialiste për<br />
Integrim Ilir Meta ka hedhur poshtë<br />
mundësinë për të marrë pjesë personalisht<br />
në garën presidenciale. Në<br />
këtë mënyrë kreu i LSI-së, duke folur<br />
për deklaratat e dy ditëve më parë<br />
nga Sekretari i Përgjithshëm i LSIsë,<br />
Luan Rama për një opsion të tillë,<br />
tha se do të rikandidojë për drejtimin<br />
e LSI-së, ndërsa ftoi Luan Ramën t’i<br />
bashkohet kësaj gare.<br />
Nga ana tjetër, kreu i LSI-së vlerësoi<br />
si të rëndësishme dhe mjaft<br />
emergjente bashkimin e votave për<br />
reformat, që janë domosdoshmëri<br />
për marrjen statusit kandidat brenda<br />
këtij viti. Për këtë arsye Ilir Meta tha<br />
se skenarët për zgjedhje të parakohshme<br />
duhet të jenë larg axhendës<br />
së klasës politike në vend.<br />
Kreu i LSI-së ka rikonfirmuar se<br />
LSI do t’i qëndrojë marrëveshjes politike<br />
me Partinë Demokratike deri në<br />
vitin 2013, ndërsa mohoi ekzistencën<br />
e çdo mundësie për zgjedhje të parakohshme.<br />
“Zgjedhja e Presidentit<br />
është moment i rëndësishëm politik,<br />
në rast se do të jemi të gjithë në<br />
lartësinë që kërkon ky qëndrim politik.<br />
Ka skaduar afati dhe duhet me<br />
shpejtësi të përmbyllet reforma<br />
zgjedhore, parlamentare dhe heqja<br />
e imunitetit. Zgjedhja e Presidentit<br />
nuk është i rëndësishëm për plotësimin<br />
e një vendi, por me kuptimin e<br />
funksionimit të duhur të institucionit,<br />
sidomos për fushën e drejtësisë. Do<br />
të ishte një gabim i madh nëse do<br />
shihej si proces ekonomik. LSI i qëndron<br />
marrëveshjeve të nënshkruara.<br />
Ndërsa, zgjedhjet e parakohshme<br />
janë të panevojshme. Do të duhet<br />
kohë që të implementohen ndryshimet,<br />
që do të bëhen në kodin<br />
zgjedhor”, tha ai.<br />
Këto deklarata kreu i LSI-së Ilir<br />
Meta gjatë komunikimit me mediat,<br />
pas një takimi të zhvilluar me Zëvendëspresidentin<br />
e Komisionit të<br />
Jashtëm në senatin Italian, Alberto<br />
Filipi.<br />
Sa shanse ka që LSI të bashkojë<br />
votat me PS-në për të zgjedhur<br />
një President jashtë vullnetit të<br />
shprehur nga Kryeministri Berisha?<br />
Së pari unë dua të theksoj<br />
rëndësinë e kuptimit të këtij momenti<br />
të rëndësishëm politik në të cilin<br />
ndodhet vendi, sidomos në raportet<br />
e tij me Bashkimin Europian. Jemi<br />
në prag të një hopi cilësor të këtyre<br />
marrëdhënieve në rast se do të qëndrojmë<br />
të gjithë në lartësinë që<br />
kërkon ky moment politik. Ndaj mendoj<br />
se është emergjente bashkimi i<br />
votave për t’i dhënë fund reformës<br />
zgjedhore në Parlament sepse koha<br />
tashmë pothuajse ka skaduar, për t‘i<br />
dhënë fund reformës parlamentare<br />
dhe zgjidhjes së çështjes së imunitetit.<br />
Këto kanë qenë edhe tre kërkesa<br />
kryesore edhe të Komisionerit për<br />
Zgjerimin, Fyle. Njëkohësisht këto<br />
kanë qenë edhe tre angazhime të<br />
marra nga përfaqësuesit më të lartë<br />
të politikës shqiptare. Për sa i takon<br />
çështjes së Presidentit për mua është<br />
shumë e rëndësishme të theksoj<br />
rëndësinë e jashtëzakonshme që ka<br />
ky proces, jo për plotësimin e një vendi<br />
i cili lirohet në kohën e duhur por<br />
në kuptimin e funksionimit të duhur<br />
të një institucioni tepër të rëndësishëm<br />
për stabilitetin politik dhe institucional<br />
të vendit dhe për vijimin<br />
konsensual të reformave, sidomos<br />
të atyre në fushën e drejtësisë të cilat<br />
e kërkojnë këtë bashkëpunim midis<br />
mazhorancës dhe opozitës në Parlament,<br />
të cilat përbëjnë një element<br />
kryesor të kërkesa të BE-së por edhe<br />
të Planit të Veprimit të miratuar në<br />
mënyrë të përbashkët nga qeveria<br />
dhe opozita. Kështu duhet parë i<br />
gjithë ky proces.<br />
A do të votoni ju një President i<br />
cili do të vijë nga radhët e PD-së<br />
ashtu siç ka deklaruar edhe Kryeministri<br />
Berisha?<br />
Mendoj se këndvështrimi partiak<br />
është i rëndësishëm për të gjithë aktorët<br />
pasi nuk mund të injorohen interesat<br />
e pjesshme por ato veçori në<br />
të cilat ndodhet vendi në këtë moment<br />
është e domosdoshme që të prevalojë<br />
interesi kombëtar. Një interes<br />
shumë më i rëndësishëm dhe shumë<br />
më i përgjithshëm se sa interesi i çdo<br />
force politike dhe i çdo individi apo<br />
politikani. Bëhet fjala për të ndërtuar<br />
një proces i cili duhet të vijojë edhe në<br />
të ardhmen sepse unë përmenda tre<br />
elementë kryesorë të angazhimeve<br />
apo detyrimeve që duhen plotësuar<br />
dhe që është theksuar që duhet të<br />
plotësohen para fillimit të procesit të<br />
zgjedhjes së Presidentit në Parlament<br />
por njëkohësisht ka edhe<br />
shumë të tjera që vijueshmëria dhe<br />
mbarëvajtja e të cilave do të varet<br />
shumë nga vazhdimi i reformave dhe<br />
i një konsensusi të gjerë edhe pas<br />
zgjedhjes së Presidentit apo Presidentes<br />
së re. Kështu duhet kuptuar<br />
ky proces. Ne kështu e kuptojmë duke<br />
qëndruar në lartësinë e duhur politike<br />
dhe parimore të kësaj çështje.<br />
A do të jeni ju një kandidat për<br />
postin e Presidentit të Republikës?<br />
Unë, duke e mirëkuptuar propozimin<br />
e Luan Ramës dje, do ta ftoja<br />
edhe publikisht megjithëse ia kam<br />
bërë edhe privatisht që të kandidonte<br />
për kryetar të LSI-së meqenëse ka<br />
shprehur edhe disa diferenca për sa<br />
i takon drejtimit të kësaj force politike.<br />
Kjo do të thotë që ju nuk do të<br />
kandidoni?<br />
Kandidimi im i bërë në mënyrë të<br />
qartë është ai për kryetarin e Lëvizjes<br />
Socialiste për Integrim. Ndërsa për një<br />
kandidim të mundshëm për postin e<br />
Presidentit kemi 30 vite përpara për<br />
ta çmuar të gjithë së bashku se kur<br />
do të ishte një moment i përshtatshëm<br />
nëse do të duhej përsëri për të kontribuar<br />
përsëri në vazhdimet e reformave<br />
që të vijnë në kohën e duhur.<br />
E përjashtoni çdo mundësi për<br />
zgjedhje të parakohshme<br />
meqenëse ka disa fjalë që mund të<br />
zhvillohen në vjeshtën e këtij viti?<br />
Zgjedhjet e parakohshme janë të<br />
panevojshme sepse duhet patjetër<br />
që reforma zgjedhore të përfundojë<br />
këto ditë. Ky angazhim duhet mbajtur<br />
patjetër sepse ndryshe rrezikojmë<br />
shumë në raport me marrjen e statusit<br />
të Vendit Kandidat. Përsëri do të<br />
duhet kohë që të implementohen<br />
ndryshimet që do të bëhen në Kodin<br />
Zgjedhor. Njëkohësisht mendoj se<br />
energjitë tona tani duhet të përqendrohen<br />
te marrja e statusit të Vendit<br />
Kandidat, te plotësimi i të gjitha prioriteteve<br />
të vendosura qartë nga BE<br />
dhe te festimi i 100-vjetori të Pavarësisë.<br />
Nuk besoj se një vit është larg<br />
për të realizuar zgjedhjet pikërisht në<br />
kohën e duhur.<br />
Ka zëra se PD ka nisur të blejë<br />
deputetë nga opozita për zgjedhjen<br />
e Presidentit të Republikës. Cili<br />
është komenti juaj?<br />
Nuk mund të bazohem në ide,<br />
informacione apo edhe spekulime<br />
për të dhënë vlerësimin tim por unë<br />
e theksova se çështja e zgjedhjes<br />
apo e zgjidhjes së presidentit duhet<br />
parë si një proces politik dhe afatgjatë<br />
dhe natyrisht që do të ishte një<br />
gabim i madh dhe dritëshkurtësi që<br />
të shikohej si një proces ekonomik.<br />
A e kanë ndryshuar ditët e fundit<br />
pozicionin e LSI-së për koalicionet<br />
në zgjedhjet e vitit 2013?<br />
Lidhur me këtë çështje dua të<br />
rikujtoj se Luan Rama ka qenë i saktë.<br />
Pra, që LSI i qëndron marrëveshjeve<br />
të nënshkruara dhe do t’i<br />
qëndrojë gjithmonë marrëveshje për<br />
atë çka parashikojnë këto marrëveshje.<br />
Marrëveshja kryesore dhe<br />
baza e çdo marrëveshjeje ka qenë<br />
dhe do të jetë për integrimin.<br />
Është diskutuar shumë në medie<br />
në lidhje me takimin tuaj me Edi<br />
Ramën në Gjirin e Lalëzit. A mund<br />
të na zbuloni ndonjë detaj nga ky<br />
takim dhe a do t’ia ktheni ju pozitivisht<br />
një ftesë që do të vinte nga<br />
Rama në shtëpinë e këtij të fundit?<br />
Kam dëgjuar fantazi nga më të<br />
ndryshme lidhur me këtë çështje e cila<br />
është më shumë e karakterit privat dhe<br />
njerëzor dhe jo politik sipas gjykimit<br />
apo parametrave të mi. Është hedhur<br />
një dyshim i madh se pse kjo darkë<br />
është ngrënë natën por ju e dini që<br />
darka natën hahet se në mëngjes hahet<br />
mëngjesi. Sa i takon pyetjes tuaj<br />
më konkrete absolutisht që në qoftë<br />
se do të kisha një ftesë për darkë në<br />
shtëpinë e tij me kënaqësi do ta pranoja.<br />
Nuk kam asnjë hezitim. Ju e dini<br />
që unë edhe kur nuk isha i ftuar në<br />
dasmë çova buqetën më të bukur.<br />
Kontaktoni Kontaktoni në në politikë@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net<br />
politikë@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net<br />
E diel, 13 maj 2012<br />
POLITIKE<br />
Kreu i LSI-së takohet me<br />
senatori italian Alberto Filippi<br />
“Italia mbështet<br />
Shqipërinë për<br />
statusin<br />
kandidat brenda<br />
vitit 2012”<br />
Senatori dhe Zëvendëspresidenti<br />
i Komisionit të Jashtëm në<br />
Senatin italian, Alberto Filippi deklaroi<br />
dje në Tiranë se Italia mbështet<br />
integrimin e Shqipërisë në BE.<br />
Gjatë një takimi të zhvilluar me<br />
kryetarin e Lëvizjes Socialiste për<br />
Integrim, Ilir Meta, senatori italian<br />
tha se qëndrimi i Romës Zyrtare<br />
është që këtë vit, Shqipëria të marrë<br />
statusin e vendit kandidat. “Qëndrimi<br />
që në këtë vit të mund të marrë<br />
statusin e Vendit Kandidat për<br />
në Bashkimin Europian. Ky është<br />
një qëndrim që në mënyrë të dukshme<br />
edhe Bashkimi Europian ka<br />
dhe që të vijë sa më parë një reformë<br />
zgjedhore. Ajo që unë dua<br />
të dëshmoj është se si shumë nga<br />
qytetarët shqiptarë që jetojnë e<br />
punojnë, sidomos në veri-lindje të<br />
Italisë, ka arritur të integrohet në<br />
mënyrë të jashtëzakonshme.<br />
Shumë nga problemet dhe<br />
shqetësimet e së kaluarës sot<br />
janë të kaluara dhe sot ka një integrim<br />
të shqiptarëve në Itali në 100<br />
për qind të rasteve”, u shpreh ai.<br />
Filippi foli dhe për miqësinë e dy<br />
vendeve, duke theksuar se Shqipëria<br />
për Italianët është si një shtëpi e dytë<br />
dhe një rol të rëndësishëm për këtë<br />
kanë luajtur edhe emigrantët shqiptarë,<br />
të cilët janë integruar plotësisht<br />
në shoqërinë italiane.<br />
“Unë vij gjithmonë me shumë<br />
kënaqësi këtu sepse ndihem<br />
gjithmonë si në shtëpinë time.<br />
Ndihem si në shtëpinë time<br />
sepse flas dhe kuptohem nga italishtja<br />
me shumë thjeshtësi dhe<br />
pastaj duke bërë shaka them<br />
gjithmonë se kur vij pijë një kafe<br />
dhe zbuloj gjithmonë se është një<br />
kafe shumë e mirë. Për ne italianët<br />
të kuptohemi kur flasim gjuhën<br />
tonë dhe të pimë një kafe të<br />
mirë do të thotë që jemi në shtëpi.<br />
E thashë duke bërë shaka por<br />
në fund të fundit kjo nuk është një<br />
shaka por është një dëshmi e<br />
qartë se si Italia dhe Shqipëria<br />
duke ecur dorë më dorë me njëratjetrën<br />
së bashku mund të përshkojnë<br />
një rrugë të gjatë dhe të<br />
rëndësishme, plot zhvillim dhe<br />
plot mundësi si për Italinë ashtu<br />
edhe për Shqipërinë. Dua të kujtoj<br />
që rritja që vendi im ka pasur<br />
është edhe në sajë të shumë<br />
punëtorëve shqiptarë të cilët janë<br />
integruar shumë mirë dhe kanë<br />
ditur shumë mirë të përçojnë vlerat<br />
dhe principet e vendit të tyre në<br />
vendim tim”, tha ai.<br />
Nga ana e tij kreu i LSI-së, Ilir<br />
Meta vlerësoi se mbështetja e Italisë<br />
për Shqipërinë është evidente<br />
dhe vetëm një vit më parë kjo u pa<br />
në heqjen e vizave për qytetarët<br />
shqiptarë. Meta shprehu besimin<br />
e tij se Roma Zyrtare është<br />
përkrah Shqipërisë në rrugën e<br />
integrimit evropian. “Kemi diskutuar<br />
edhe për objektivat kryesore<br />
që ka Shqipëria për të marrë statusin<br />
e Vendit Kandidat brenda<br />
këtij viti dhe natyrisht ka konfirmuar<br />
mbështetjen e fortë të Italisë për<br />
këtë hap tjetër përpara që duhet<br />
të bëjë Shqipëria dhe që<br />
shpresojmë të ecim në drejtimin<br />
e duhur”, theksoi Meta.<br />
Senatori Filippi është në Shqipëri<br />
me ftesë të kryetarit të Bashkisë<br />
së Lezhës Viktor Tushaj.<br />
<strong>55</strong> 3
FORUM<br />
Komunikatat vdekjendjellëse të së majtës radikale<br />
Nga Ilirian Dahri<br />
Komunikata është e qartë. E<br />
firmosur nga Fai – celula Olga.<br />
Sipas forcave të sigurisë dhe sipas<br />
prokurorit të qytetit të Xhenovës,<br />
Mikele Di Leçe ka mbërritur<br />
në redaksinë e Milanos, të së<br />
përditshmes Corriere della Sera.<br />
Një dokument shumëfaqesh i firmosur<br />
nga Federata Anarkiste<br />
Informale – Fronti Revolucionar<br />
Ndërkombëtar dhe është nisur<br />
me postë nga qyteti i Xhenovës.<br />
Karabinierët ndërkaq kanë analizuar<br />
dokumentin për të kuptuar<br />
autenticitetin e këtyre grupeve.<br />
Por edhe prokurori i Xhenovës<br />
është i sigurtë që dokumenti<br />
është autentik. Në fakt ky dokument<br />
mbërrin pas një komunikate<br />
të parë që vinte nga (Grupi<br />
i Armatosur Proletar) e cila<br />
mbante si titull fjalët: “Kundër<br />
dhunës të pronarëve, dhunë revolucionare”<br />
e postuar në Piemonte<br />
të Italisë. Ndërkaq pasi ka<br />
Gjuha e drunjtë e Ramës dhe hakmarrja e ngjarjeve<br />
Nga Lavdrim Lita<br />
Kush ka kujtesë historike gjen<br />
në leksikun e kreut të opozitës (Edi<br />
Rama, intervistë në emisionin<br />
Opinion”), jehonën e langue de<br />
bois (“gjuha e drunjtë”) të socializmit<br />
intervencionist dhe burokratik,<br />
të Bashkimit Sovjetik, që e<br />
quante demokracinë totalitarizëm<br />
dhe lirinë tirani, duke shtrembëruar<br />
kuptimin e fjalëve. Socializmi i<br />
vërtetë ka vdekur, i vrarë nga dështimet<br />
dhe gabimet që “gjuha e<br />
drunjtë” nuk mund të kompensojë.<br />
Faktet janë kokëfortë, ka<br />
thënë Lenini, por pasardhësit e tij<br />
nuk e kanë dëgjuar. Kështu, ngjarjet<br />
kanë marrë hakmarrjen e tyre,<br />
dhe kanë mohuar “gjuhën e drunjtë”.<br />
Me një gjuhë të drunjtë Rama<br />
u orvat të trajtonte dy takimet<br />
me kreun e LSI-së, Ilir Metën,<br />
sikur të ishte gjëja më normale<br />
në botë. Sigurisht do të kish<br />
qenë normale që një lider opozite<br />
të takohen për darkë apo për kafe<br />
me një lider tjetër partie, sidomos<br />
kur kanë të përbashkëta<br />
pikëpamje të majta. Mirëpo nuk<br />
është dhe aq normale takimi i<br />
parë i këtyre dy “armiqve” pas 4<br />
vitesh të bëhet në prapaskenë,<br />
aty ku perdja e natës vala dhe<br />
zhurmuese e detit shfaqin tiparet<br />
e konspiracionit makiavelik,<br />
sidomos pa besueshmëria se për<br />
çfarë bisedoi Rama me njeriun që<br />
e ka sulmuar me të gjitha mjetet<br />
e mundshme.<br />
Megjithëse Rama shprehet<br />
me gjuhën e drunjtë se Metën<br />
dhe Berishën i ka kundërshtarë<br />
dhe jo armiq. Ndërsa e kundër-<br />
4 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />
dalë nga spitali viktima e atentatit<br />
të kryer nga të majtët<br />
radikalë, Roberto Adinolfi, ka<br />
dalë nga spitali i Xhenovës: “Jam<br />
mirë, jam mirë. I falenderoj të<br />
gjithë, e keqja kaloi”. I tronditur<br />
dhe duke qarë ka zbritur nga<br />
ambulanca, i ulur në karrocën e<br />
ulokëve dhe i shoqëruar nga fëmijët.<br />
“Makthi ka kaluar” - ka shtuar,<br />
duke qarë ndërsa përqafonte<br />
djalin e tij Mario. “Atentatorëve<br />
nuk u them asgjë. Tani<br />
gjëja më e rëndësishme është se<br />
e keqja ka kaluar” - ka thënë<br />
menaxheri i Ansaldos. Ka<br />
mbaruar vërtet? Ndoshta për atë<br />
vetë mund të ketë mbaruar vërtet<br />
po kush e ka radhën të goditet<br />
nga të majtët? Sepse siç e konfirmojnë<br />
vetë në një komunikatë<br />
të tyre lista është ende e gjatë.<br />
Dhe ndoshta tani është vetëm<br />
fillimi. “Idetë lindin nga aktet,<br />
fjalët e shoqëruara me aksione<br />
sjellin thelbin e jetës. Kthyem<br />
tashmë në një çalaman të për-<br />
ta është e vërteta. E gjitha<br />
agjenda politike e Ramë vitet e<br />
fundit është rregulluar për të<br />
krijuar armiqësi të skajshme,<br />
patetike e cinike. Ndërsa mbahet<br />
mend që sulmi ballazi ndaj<br />
Metës fillon me ndryshimet<br />
Kushtetuese të Kodit Zgjedhor,<br />
në 2008, aq të kërkuara dhe të<br />
shkruara nga kreu i PS-së, Edi<br />
Rama, për të neutralizuar fu-<br />
jetshëm Roberto Adinolfin, një<br />
prej magjistarëve të atomit dhe<br />
tashmë ndihemi me shpirt të<br />
bardhë dhe me ndërgjegje të<br />
pastër” – shkruajnë të majtët<br />
radikalë në komunikatën e tyre.<br />
Për të shtuar më tej se: - Edhe<br />
pse nuk e duam retorikën e<br />
dhunshme me shumë kënaqësi<br />
kemi armatosur duart tona, me<br />
kënaqësi kemi mbushur karikatorët.<br />
Të marrësh pistoletën, të<br />
zgjedhësh për të ndjekur obiektivin,<br />
të koordinosh mendjen dhe<br />
dorën ishte një kalim i detyruar,<br />
rrjedhojë e një logjike e një ideje<br />
drejtësie, rreziku i një zgjedhje<br />
e cila në të njëjtën kohë të jep<br />
një ndjesi të veçanta. Një fragment<br />
i vogël drejtësie, plumb tek<br />
këmbët. {…} Kapitalizmi me ndihmën<br />
e shkencës kërkon të anulojë<br />
konfliktet, individët sot janë<br />
të lirë të realizojnë gjithçka<br />
nëpërmjet konsumit. Të japim<br />
sot një lajm të keq, për çdo aksion<br />
korrespondon një reaksion<br />
qinë elektorale të aleatit më të<br />
madh në të majtë. Për ironi të<br />
fatit Ramës, aleati i dikurshëm<br />
do të hynte në qeverinë Berisha<br />
me koalicioni për Integrimin.<br />
Arritja e lëvizjes së lirë të<br />
qytetarëve shqiptarë në BE<br />
vërtetoi, faktikisht, vendimin e<br />
drejtë politik të Metës.<br />
Këtë vendim për të hyrë në koalicion<br />
me “armikun” Berisha,<br />
i njëjtë dhe i kundërt, kështu na<br />
mëson fizika juaj. Ne kemi një<br />
ëndërr që për ne ka një emër<br />
“anarki” dhe do të bëjmë gjithçka<br />
për ta realizuar atë. Nuk jemi<br />
vetëm në këtë aventurë, në të<br />
gjithë botën ka lulëzuar një anarki<br />
e re përbri një anarkizmi<br />
ideologjik dhe cinik, një<br />
anarkizëm i zbrazur nga çdo lloj<br />
shenje jete që vetëm në teorinë<br />
e asambleve ka gjetur realizimin<br />
e tij. {…} Ne nuk kemi frikë nga<br />
vrasjet dhe nga burgu. Jemi<br />
dashnorë të çmendur të lirisë<br />
dhe nuk do të jemi kurrë<br />
kundër revolucionit, kundër<br />
shkatërrimit tërësor të shtetit<br />
dhe të dhunës të tij. Prodhojmë<br />
dhe konsumojmë kulturë<br />
radikale dhe muzikë alternative<br />
dhe ngadalë, shumë ngadalë<br />
vdesim pa marrë në dorë një<br />
armë dhe pa goditur një shtypës.<br />
Duke marrë në dorë një<br />
pistoletë kemi bërë një hap më<br />
tepër për të dalë nga motoja<br />
Edi Rama e quajti “tradhti” me<br />
80 mijë zemra socialiste të thyera<br />
nga Ilir Meta. Sepse terminologjia<br />
e gjuhës shqipe dëften<br />
se “tradhtar” quhet ai që punon<br />
me “armikun” dhe jo me konkurrentin<br />
politik. Kurse sot me gjuhën<br />
e drunjtë revizioniste thotë<br />
se “nuk jam takuar me Ilir Metën<br />
për të rishkruar të shkuarën”.<br />
Nënteksti është t’i harrojmë<br />
“nuk ka ardhur akoma momenti”,<br />
“koha nuk është pjekur<br />
akoma”. {…} Vetëm radikalizimi<br />
i konfliktit mund të na<br />
shpjerë në rrugën e lirisë individuale<br />
dhe asaj sociale. Të<br />
përcaktosh objektivin “të godasësh<br />
atje ku dëmton më<br />
tepër”, të dish të njohësh<br />
armikun edhe kur vishet si një<br />
qingj. Të punojnë njësoj armët<br />
e kritikës dhe kritika e armëve.<br />
Nuk ka as spektakël as retorikë<br />
në një aksion që përfundon me<br />
zgjedhjen e instrumentave dhe<br />
të objektivit. {…} Në projektimin<br />
dhe realizimin e këtij aksioni<br />
kanë qenë anarkistët pa<br />
shumë përvojë ushtarake, pa specializime<br />
të veçanta vetëm anarkistë<br />
që me këtë aksion të parë<br />
kërkojnë të veprojnë. Këtej e tutje<br />
për çdo njeriun tonë që ndodhet<br />
në burg do të ketë nga një<br />
atentat – shtojnë ata, të majtët<br />
radikalë që kthyen në një çalaman<br />
të përjetshëm Roberto Adinolfin.<br />
plagët dhe akuzat, të shkruajmë<br />
të ardhmen. Po, pse njerëzit duhet<br />
të harrojnë ngjarjet e 21 janarit<br />
që u parapërgatitën nga skenari<br />
i çimkës deri tek fushata<br />
pseudo-moraliste e video-montimit<br />
ndaj Ilir Metës, që për<br />
shumë muaj mbajti peng politikën<br />
dhe jetën qytetare.<br />
Me një gjuhë të drejtë u<br />
përgjigj edhe ndaj pyetjes për kandidimin<br />
si president të Fatos<br />
Nanos, mecenati politik i Ramës,<br />
ky i fundit tha se “...ne jemi të<br />
angazhuar në një proces që duam<br />
dakordësinë e palëve”. Sigurisht, në<br />
këtë proces politik, Edi Rama, gjendet<br />
në pozicione negociuese jo si<br />
sipërmarrës, por si miratues pale,<br />
prandaj synon të ndikojë me bllofe<br />
të derrit maç. Nëse Edi Rama do të<br />
kish qenë sipërmarrës i zgjedhjes<br />
së presidentit, pra maxhorancë parlamentare<br />
nga 2009, me siguri,<br />
kreu i ardhshëm i Shtetit do të ishte<br />
nga radhët e PS-së. Ngase ndryshimet<br />
kushtetuese të 2008 i jepnin<br />
mundësi maxhorancës parlamentare<br />
të vendoste mbi kandidaturën<br />
më të mirë për President.<br />
Sido që të jetë, akrobacitë gjuhësore<br />
e morale të Ramës janë të<br />
njohura. E panjohura e këtyre akrobacive<br />
është dalja pa shtyllë kurrizore<br />
e lojës politike opozitare.<br />
Ngjarjet jo fort të këndshme për<br />
Shqipërinë të organizuar në vite<br />
nga Rama (bojkot, protesta,<br />
bllokime rrugës, grevë urie, demonstrata<br />
të dhunshme) kanë marrë jo<br />
vetëm haraçin moral, por kanë bërë<br />
të mundur për herë të parë të nxjerrjen<br />
e kreut të opozitës<br />
përgjegjësin e vetëm e të padiskutueshëm.
Suzana Guxholli: “Viti 2012 i vështirë, por qeveria do reagojë ndaj çdo risku”<br />
“Energjia e rinovueshme,<br />
prioritet madhor i ekzekutivit”<br />
Suzana Guxholli, këshilltarja<br />
e Kryeministrit për Ekonominë,<br />
shprehet se, pavarësisht<br />
treguesve që e rendisin këtë<br />
vit si të vështirë ekonomikisht,<br />
qeveria do i përgjigjet me efikasitet.<br />
Ajo tha se, me rëndësi<br />
është mbajtja nën kontroll e<br />
situatës, ndërsa vlerëson se<br />
Shqipëria nuk u përfshi në<br />
vorbullën e krizës që preku<br />
shumë vende të Europës,<br />
madje arriti të sigurojë benefite<br />
nga situata e fqinjëve me<br />
transfertat e llogarive bankare<br />
dhe përthithjen e investimeve<br />
të emigrantëve dhe burimeve<br />
njerëzore që po implementojnë<br />
në vend.<br />
“Do jetë një vit i vështirë,<br />
kërkon një menaxhim të mirë<br />
për mbajtjen në kontroll të<br />
borxhit publik. Patjetër që kemi<br />
ndjerë goditjet e krizës, nuk<br />
veprojmë të izoluar, por nuk u<br />
përfshimë në epideminë e<br />
krizës si vendet e tjera falë reformave<br />
dhe mënyrës së zhvillimit<br />
të ekonomisë si taksat<br />
e ulëta, rritja e pagave, lehtësirat<br />
në biznes, shërbimet elektronike.<br />
Gjithë ky model rezultoi<br />
i suksesshëm dhe ne<br />
ishim të vaksinuar në momentin<br />
e ardhjes së krizës pa rënë<br />
në recension, u zvogëlua rritja<br />
ekonomike, por vazhdoi të ketë<br />
rritje. Kriza në fqinjësi ka<br />
ndikimet e saj me rënien e<br />
remitancave por që nuk dhanë<br />
ndikime direkte. Kriza në Greqi<br />
e shkatërroi atë, po pati pasoja<br />
pozitive tek ne me transferimin<br />
e kredive bankare dhe<br />
solli dhe asetet dhe burimet<br />
njerëzore që po investojnë<br />
këtu me kthimin e emigrantëve.<br />
Shqipëria shihet si<br />
një mundësi zgjerimi dhe zhvillimi”,<br />
u shpreh ajo.<br />
Guxholli foli edhe për modelin<br />
e ekonomisë shqiptare, si<br />
një shembull i mirë për të<br />
tërhequr më shumë investime<br />
të huaja në vendin tone, ku<br />
theksoi se është katërfishuar<br />
numri i investitorëve të huaj në<br />
katër vitet e fundit.<br />
“Qeveria ka pasur në vëmendje<br />
biznesin privat, për ta<br />
nxitur që të mëshirojë projektet<br />
e tij. Ajo tërhoqi vëmendjen<br />
jo vetëm të investitorëve të<br />
brendshëm, por dhe atyre të<br />
huaj, një histori suksesi mbetet<br />
sektori i energjisë, sidomos<br />
i atij ujor. Me modelin e<br />
saj ekonomik zhvilloi infrastrukturën.<br />
Paratë publike u<br />
përqendruan në zhvillimin e<br />
infrastrukturës në këto vite. U<br />
mbarua faza e parë e reformave,<br />
duke e ngritur Shqipërinë<br />
në nivel ndërkombëtar,<br />
kemi 4 fishim të investimeve<br />
të huaja dhe thithje e<br />
kompanive me emër. Reformat<br />
do kalojnë në fazën e dytë<br />
të zhvillimit, ku do të diskutohet<br />
me biznesin lidhur me impaktin<br />
që kanë pasur reformat<br />
e ndërmarra”, theksoi Guxholli.<br />
Duke mbetur tek historia e<br />
suksesit të kësaj qeverie, Gux-<br />
Furnizimi me gaz i tregut europian, duke mundësuar kalimin e tij nga vendi ynë, sjell një sërë përfitimesh edhe për Shqipërisë<br />
Gazsjellësi TAP fut Shqipëria në një hartë<br />
më të sigurt gjeopolitike për investimet e huaja<br />
Buxheti i shtetit, biznesi dhe vetë qytetarët do të jenë përfitues<br />
direkt i projektit të gazsjellësit Trans-Adriatik (TAP). Ky<br />
projekt do tranzitojë gazin nga Greqia, Shqipëria dhe përfundon<br />
në Itali me një gjatësi rreth 520 km.<br />
Dorian Duçka, drejtor i Menaxhimit të Projekteve të Mëdha<br />
të Gazit, pranë ministrisë së Ekonomisë tregon përfitimet që<br />
do ketë Shqipëria nga tranzitimi i këtij gazsjellësi.<br />
“Ne jemi duke negociuar mënyrën se si do të përfitojmë<br />
nga taksat tranzitore. Për çdo kalim, do të gjendet një formulë,<br />
e cila do ti shpërblejë Shqipërinë edhe publikun shqiptar, sidomos<br />
ata te të cilët kalon ky gazsjellës, për të përfituar nga ajo<br />
çfarë u takon realisht për të marrë”, shprehet Duçka.<br />
Shqipëria po negocion me konsorciumin e projektit Trans-<br />
Adriatik për tu furnizuar nga ky tubacion me gaz për nevojat e<br />
veta. Duçka sqaron se METE po harton një masterplan për<br />
gazifikimin e Shqipërisë. Gazsjellësi Trans Adriatic Pipeline<br />
(TAP) është një projekt i fuqishëm energjetik që pritet të jetë një<br />
holli tha se prioritet mbetet<br />
energjia e rinovueshme, madje<br />
do të aprovohet edhe<br />
sistemi ligjor për të. Ajo shtoi<br />
gjithashtu se vënia në prodhim<br />
e 46 hidrocentraleve të<br />
vogla në kushtet e një situate<br />
ekonomike jostabile në Europë,<br />
është dëshmi e ndjekjes<br />
së politikave të duhura, ndërsa<br />
shtoi se qëllimi parësor<br />
mbetet të kalohet mbi mbulimin<br />
e nevojave të<br />
brendshme, për të synuar eksport<br />
të energjisë elektrike.<br />
“Energjia është forca<br />
lëvizëse e të gjitha fushave,<br />
prandaj dhe për qeverinë kjo<br />
mbetët përparësi e të gjitha<br />
përparësive. Puna ka filluar<br />
prej kohësh, ligji i koncesionit<br />
ishte rast suksesi, është ndihmuar<br />
dhe nga infrastruktura.<br />
Të zhvillosh energjinë e rinovueshme<br />
është proces i gjatë.<br />
Të gjithë hapat janë<br />
sekuence, për të lehtësuar<br />
procedurat u krijuan shërbimet<br />
me një ndalesë, qeveria<br />
po ndërmerr një tjetër paketë<br />
lehtësuese për dokumentet.<br />
Janë 46 hidrocentrale<br />
të vogla që kanë filluar të prodhojnë.<br />
Kriza që ka mbërthyer<br />
mbarë botën bëri që burimet<br />
të ngadalësohen ose ndërpriten,<br />
46 hidrocentrale janë<br />
dëshmi suksesi. Zgjidhim<br />
problemin e energjisë për<br />
konsum të brendshëm, por<br />
presim dhe të eksportojmë, të<br />
ndihmuar dhe nga impiantet<br />
e erës, pasi kemi dhe platforma<br />
të mira ere. Do të sjellim<br />
për aprovim ligjin për energjinë<br />
e<br />
rinovueshme”,theksoi ajo. Sa<br />
i përket akuzave të opozitës<br />
për dështim në këtë inisiativë,<br />
Guxholli tha se ata nuk duan<br />
ta pranojnë faktin se Shqipëria<br />
është një vend i sigurt për financuesit,<br />
duke i quajtur absurde<br />
dhe qesharake.<br />
burim i fortë për ekonominë shqiptare dhe zgjon premisat për<br />
thithjen e investimeve të huaja nga kompani serioze botërore.<br />
“Benefitet do të jenë të shumta. Do të kemi vendosjen e<br />
kompanive gjigande energjetike në vendin tonë dhe kjo i sjell<br />
një vlerë të shtuar për investitorë të tjerë të huaj dhe e vendos<br />
Shqipërinë në një hartë më të sigurt politike për investimet e<br />
huaja”, shprehet Duçka.<br />
Toka në të cilën kalon projekti prej më shumë se 140 km në<br />
Shqipëri, do të shpronësohet ose paguhet qira si për privatin<br />
edhe atë shtetëror.<br />
Duçka qartëson se ka një marrëveshje mes konsorciumit<br />
TAP dhe Zyrës së Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme për<br />
përdorimin me qira të tokës, ku do të kalojë gjurma e këtij<br />
gazsjellësi. Ndërtimi i këtij gazsjellësit pritet të sjellë rreth 1<br />
miliardë euro investime të huaja në Shqipëri. Në këtë projekt<br />
pritet të hapen rreth 3 mijë vende të reja pune, të rehabilitohen<br />
200 km rrugë dhe të ndërtohen 100 km rrugë e re.<br />
POLITIKE<br />
Kontaktoni në politikë@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net<br />
Rikonstruktohet totalisht rruga<br />
“Sadik Petrela” në kryeqytet<br />
Basha: Do të ofrojmë<br />
një model të ri<br />
qytetërimi në Tiranë<br />
Ka nisur puna për riparimin edhe të 88 rrugëve<br />
të tjera. Një tjetër nismë e Bashkisë së Tiranës,<br />
është edhe ajo për muret rrethuese të shtëpive, të<br />
cilat së shpejti do të zëvendësohen me kangjella<br />
Kryetari i Bashkisë së Tiranës Lulzim Basha ka inspektuar<br />
punimet të cilat janë drejt fundit në një prej<br />
rrugëve më të amortizuara në Tiranë, “Sadik Petrela”.<br />
Në këtë rrugë është bërë ri-veshja dhe riasfaltimi total i<br />
saj. Rikonstruksioni i kësaj rruge u premtua rreth një<br />
muaj më parë nga kryetari i Bashkisë Lulzim Basha, ndërsa<br />
inspektonte punimeve për Ujësjellësin e ri i cili furnizon<br />
me ujë 35 mijë banorët e Kodrës së Priftit, të cilët<br />
prej vitesh vuanin mungesën e tij. Sot këta banorë, krahas<br />
furnizimit me ujë, kanë dhe rrugën tërësisht të rikonstruktuar.<br />
“Ky është modeli i ri i punës dhe standardi që Bashkia<br />
e Tiranës do të imponojë anë e mbanë qytetit, duke<br />
filluar me zonat e harruara dhe ato në nevojë, duke pasur<br />
si parim jo vetëm qendrën e qytetit por kudo ku<br />
qyteti shtrihet, duke filluar nga pragu i qytetarëve, për<br />
t’ju ofruar qytetarëve të Tiranës një cilësi më të mire<br />
jete dhe për ta bërë Tiranën një qytet ku jetohet më<br />
mire”, tha Basha.<br />
Kryebashkiaku bëri të ditur dhe nisjen e punës për<br />
riparimin e 88 rrugëve të kryeqytetit të cilat i shtohen<br />
100 rrugëve të riparuar gjatë muajve Mars-Prill. Basha<br />
theksoi se afro një e treta e këtyre rrugëve që po i nënshtrohen<br />
riparimit kanë ardhur si rezultat i shqetësimit të<br />
qytetarëve që e kanë raportuar këtë drejtpërdrejt nëpërmjet<br />
shërbimit të Zërit të Qytetarit në Bashkinë e Tiranës.<br />
Basha bëri gjithashtu të ditur se këtë muaj nis procesi<br />
i investimit në 30 rrugë të cilat nuk do të riparohen<br />
por do të ndërtohen nga fillimi.<br />
“Bashkë me planin urbanistik dhe planet e mëdha<br />
me të cilat po ecim, ne nuk do të harrojmë për asnjë çast<br />
nevojat e mëdha që ky qytet ka për shkak të problematikës<br />
së madhe që është përballur dhe krahas këtij investimi<br />
që shikoni, ne nisim këtë fundjavë projektin e<br />
riparimit të 88 rrugëve të tjera të qytetit që do t’i bashkëngjitet<br />
100 rrugëve që ne riparuam në periudhën Mars-<br />
Prill. Pra gjithsej 188 rrugë të qytetit do t’i nënshtrohen<br />
procesit të riparimit. Jam i ndërgjegjshëm që këto<br />
188 rrugë janë vetëm një fraksion i vogël i nevojave të<br />
qytetit. Por të gjithë duhet ta kuptojmë që në 10 muaj<br />
nuk mund të zhbëjmë apo të ndreqim atë që nuk është<br />
bërë në dhjetëra vite. Por ju siguroj që në këto 10 muaj<br />
dhe në muajt e ardhshëm ne do të hedhim hapa të mëdhenj<br />
përpara, në drejtim të cilësisë së jetës së qytetarëve<br />
në lagjet ku jetojnë”, tha Basha.<br />
Këto investime në rruge dhe ujësjellës, sipas Bashës,<br />
janë vetëm fillimi pasi një tjetër projekt është parashikuar<br />
për këtë zonë, projekt i cili sipas Bashës, do të<br />
sjellë një model qytetërimi në këtë zonë.<br />
“Ne nuk i lajmë duart me kaq. Do të vazhdojmë<br />
derisa i gjithë blloku të përjetojë një standard dhe<br />
model të ri qytetërimi, një standard europian, dhe për<br />
këtë kërkojmë bashkëpunimin e tyre. Rehabilimi i<br />
bllokut padyshim, por edhe zëvendësimi i mureve të<br />
vjetra dhe të reja me kangjella dhe gjelbërimin e oborreve.<br />
Një pjesë e mirë e banorëve e kanë bërë këtë që<br />
në konceptimin e shtëpive të tyre të reja, dhe ata që<br />
nuk e kanë bërë do t’ju japim shansin që ta bëjnë këtë<br />
me ndihmën e Bashkisë. Dhe do ta përdorim këtë model<br />
të ri anë e mbanë qytetit, por i takon kësaj zone dhe<br />
në tërësi ‘Kodrës së Priftit’ ta përjetojë këtë standard<br />
të ri dhe këtë përkushtim, këtë angazhim, këtë vizion<br />
të Bashkisë së Tiranës”, deklaroi kryebashkiaku Basha.<br />
E diel, 13 maj 2012<br />
<strong>55</strong> 5
FORUM<br />
ARMIKU I LULEVE<br />
TAKTIKA E RE E EDI RAMËS:<br />
“TË SHKUARA, TË HARRUARA!”<br />
Nga Kostaq Xoxa<br />
Janë të rrallë, madje edhe në<br />
Europë e në të gjithë Rruzullin,<br />
njerëzit që nuk i duan lulet. Vetëm<br />
në Shqipërinë tonë bëjnë vakí<br />
shëmtira të tilla. Lulet i ka bërë<br />
Perëndia, për ngjarje të lumtura,<br />
dasma. Por edhe për vdekje. Dhe<br />
hyu u ka dhënë instinktin edhe të<br />
marrëve që t’i duan lulet. Me përjashtim<br />
të shqiptarëve të çmendur.<br />
Për t’i bërë qejfin njeriut meskin,<br />
që nuk e duron dot suksesin e humbësit<br />
në seri, siç është vetë, ndaj<br />
atij që ia ka marrë bashkinë me votat<br />
e vullnetit të zgjedhësve, jo të<br />
kauçukut. Ndëshkim hyjnor? Në<br />
autobus, një plakë klithi, kur pa<br />
lulet e shkelura përpara ministrive:<br />
-Iu thafshin lulet në vorr atij pizevengu!<br />
Askush nuk iu kundërvu<br />
plakës. Në të vërtetë, siç duket, ne<br />
i meritojmë disa ndëshkime nga<br />
Perëndia që na vëzhgon nga qiejt.<br />
Ç’patëm, në vitin 1967, që rrafshuam<br />
kishat, xhamitë, teqetë?<br />
Këtë mëkat, që kaloi edhe përmasat<br />
e sakrilegjeve të Stalinit, e bëri – në<br />
të vërtetë, - jo rinia, por i patenzoni<br />
Enver Hoxha. Sepse rinia, u padit<br />
padrejtësisht nga ai, i paudhi,<br />
që hidhte gurin e fshihte dorën.<br />
Për të treguar papajtueshmërinë<br />
me tiranin, edhe rinia, si i gjithë<br />
populli ynë , u përfshi në atë sakrilegj<br />
të despotit tonë por, ama, duke<br />
qenë tërësisht, në shkallë kombëtare,<br />
e pranishme në fetat fetare<br />
të të gjitha besimeve tona, në<br />
ditët e shenjta. Natyrisht bajrami<br />
dhe pashkët festoheshin, paçka se<br />
në fshehtësi. Sesa e donte rinia<br />
Enverin, këtë ajo e shprehu në<br />
shfronëzimin e statujave të tij, në<br />
fillim të ’91-shit. Madjé edhe klasa<br />
punëtore e tregoi pakënaqësinë e saj<br />
ndaj diktaturës me atë vërshimin e<br />
madh përtej detit, duke shpërfillur<br />
diktatorin trashëgues, Ramiz Alinë,<br />
në ruajtjen, tanimë pa sukses. të<br />
kufijve tokësorë e detarë...<br />
Ndër të tre diktatorët Hitler,<br />
Stalin dhe Enver, dy të parët e patën<br />
një atentat. Stalini, idhulli i Enver<br />
Hoxhës, e pësoi nga një atentat<br />
oborri, për ta ribërë B.Politike me<br />
inkopetentë dhe me injorantë, mjafton<br />
që të flinte i qetë. Prandaj ajo<br />
katërshja e fundit që i kishte mbetur,<br />
u vu nën shënjestër. Këtë herë<br />
plani i Berias dhe i tre të tjerëve, e<br />
hoqën qafe vrasësin e milionave. Atë<br />
që s’e bëri dot Stalini, arriti ta kuptojë<br />
dhe e vuri në zbatim Enveri.<br />
Kësisoj e mbushi Byronë me karrocierë<br />
e me shoferë, me kooperativistë<br />
e me jesmenë. E gjithë elita<br />
partizane, ushtarake e civile, duhej<br />
zëvendësuar me injorantë tërësisht<br />
“të sigurt”. Ajo u asgjësua pa faj,<br />
për shkak të paranojës së Enverit,<br />
që shihte nën krevat para se ta zinte<br />
gjumi rehat. Kështu e pati të lehtë<br />
që, për hir të terrorit ndaj kundërshtarëve<br />
politikë të fajshëm a të<br />
6 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />
pafajshëm, që ta ruante kultin e<br />
Stalinit, pas vitit 1956, kur u bë<br />
destalinizimi.<br />
Kjo solli atë mendësi enveriste,<br />
që po na ndëshkon edhe sot e kësaj<br />
dite.<br />
Enveri numër 2, që bëri sikur<br />
ishte antienverist i tërbuar në fillim<br />
të proceseve demokratike, ky i<br />
çakërdisur nga mendtë e kokës që<br />
ç’thoshte sot, thoshte të kundërtën<br />
pas një jave, i dënuar me vdekje nga<br />
komunistët e Smokthinës, me dorë<br />
të hekurt e vuri PS-në në duart e<br />
tij. Ky ishte Edvini. Diktator në të<br />
gjithë qenien e tij, por nuk kishte<br />
në dorë të vriste të gjithë kundërshtarët<br />
brenda radhëve, siç kishte<br />
bërë Enveri, mentori i tij. Bëri<br />
përçarjen e madhe brenda radhëve<br />
dhe tani po bën ato piruetat e tij të<br />
pështira, nën parullën “të shkuara,<br />
të harruara”!<br />
Tani kërkon të bëjë një zhurmnajë<br />
të madhe që presidenti i republikës<br />
të mos zgjidhet sipas normave<br />
të Kushtetutës, por “me konsensus”<br />
, domethënë që të kemi një<br />
president të katërt si Bamir Topi,<br />
që po bën propagandë zgjedhore të<br />
jashtëligjshme ndaj një partie ku<br />
ende s’është bërë anëtar, pavarësisht<br />
se, endé në titull të presidentit,<br />
i ndalohet propaganda partiake.<br />
Apo si ish-presidenti Moisiu, për<br />
të cilin na ka sqaruar mirë sekretarja<br />
e tij Iris Halili, sesi i shtroi<br />
mirë interesat e tij me të majtën.<br />
Ose si Meidani që dihet se vinte nga<br />
radhët e së majtës.<br />
Tani Edi Rama, me azganllëkun<br />
e tij të zakonshëm, në emër të<br />
“konsensusit” të tij, pa pyetur për<br />
konsensusin e kundërshtarëve të<br />
tij politikë, (në këtë rast s’kemi<br />
konsensus!) kërkon të turbullojë<br />
ujërat dhe të shpresojë në aleancat<br />
që ai vetë i ka pas bërë të pamundura.<br />
Dhe, kur ia përmendin<br />
pabesitë e tij të hershme që sollën<br />
në këtë papajtueshmërí, ai e ka në<br />
gojë atë “të shkuara të harruara!”<br />
(Dhe, si hipokrit, e përdor si kot<br />
më kot, atë fjalën “koherencë”,<br />
ndonëse është personifikimi i<br />
inkoherencës). Kjo farë e majtë, me<br />
ruajtje kontingjentesh mëkatare të<br />
kohës së diktaturës, është – veç së<br />
tjerash – edhe antiamerikane, si<br />
edhe kundëreuropianiste. Për këtë<br />
mund të shihen disa prononcime<br />
ksenofobe të numrit dy në partinë<br />
e tij, Gramoz Ruçit. Edi s’kishte<br />
marrë asnjë masë. Por... të shkuara<br />
të harruara! Edi e përjashtoi majtistin<br />
properëndimor Kastriot Islami,<br />
se ai mund të sillte harmoninë<br />
bashkëvepruese ndërmjet të dy<br />
forcave politike të mëdha. Kishte<br />
frikë se mos i zinte vendin! Edhe<br />
në këtë pikë i ngjante atij që ia lanë<br />
piedestalin bosh! Në një intervistë<br />
të pardjeshme me Blendi Fevziun,<br />
e nxori sërish atë shabllonin e<br />
“vjedhjes së votave”. Por, me nxitjen<br />
e tij të ethshme që çështja të<br />
çohej në komisionin e Venecies,<br />
mori mandatën: “Votat në kutinë<br />
e gabuar janë të vlefshme”! Dhe kjo<br />
i jep të drejtë z. Lulzim Basha që<br />
jo vetëm është fitues me +10, por<br />
afërsisht me +100! Madje është<br />
përcaktuar edhe në kodin zgjedhor<br />
të ri njohja e votës në kutinë e<br />
gabuar. Siç u vlerësua edhe vota e<br />
Bamirit, në kutinë e gabuar!<br />
Megjithatë Rama do të gjejë rebuse<br />
të tjera që të jetë doemos<br />
“votëvjedhur”, nëse është humbës<br />
në zgjedhje të lira e të drejta. Ai<br />
kërkon “fitore” si ajo me abstenimet<br />
e detyruara, kur votuesit përbënin<br />
1/3-n e personave të regjistruar<br />
në listat zgjedhore! (Shih librin<br />
e cituar édhe më parë, “Ditari<br />
i një katundari”).<br />
Edi Rama është edhe provokator.<br />
21 janari i vitit 2011 është një<br />
pjellë e Ramës, me synimin që të<br />
diskreditonte rivalin e tij për mandatin<br />
e Tiranës, z. L. Basha. Por nuk<br />
ia arriti qëllimit, me atë +10-n e tij<br />
qesharake, që mbështetej në vlerësimin<br />
e kauçukut mbi vullnetin e<br />
zgjedhësit. Nuk e kuptonte ai absurditetin<br />
e këtij mendimi? Si<br />
ankues i sëmurë, kërkoi edhe mendimin<br />
e Venecies. Dhe e mori!<br />
Së pari ai e quan 21 janarin<br />
“paqësor”! Së dyti, e quante “Spontan”,<br />
sikur ai s’kishte ç’të bënte!<br />
Por përse në diagramin e mitingjeve,<br />
ky 21 janar ndryshon nga<br />
të gjitha demonstratat e tjera dhe<br />
mbërrin në një pikë maksimumi,<br />
ndërsa më tej shkon në pikën zero?<br />
Për të qenë “paqësor”, udhëzimet<br />
do të duhej të ishin që të mos thyhej<br />
asnjë xham, e jo më të digjeshin<br />
veturat vetëm se ishin parkuar aty,<br />
pranë trotuarit, e të arrihej gjer në<br />
shpërthimin e portës së hekurt të<br />
kangjellave rrethuese të kryeministrisë!<br />
Sa kohë vazhdoi mësymja e<br />
tërbuar ndaj mbrojtjes së selisë së<br />
sulmuar dhe sa gardistë dhe trupa<br />
të mbrojtjes përfunduan spitaleve,<br />
para se gjendja të bëhej emergjente?<br />
Përse nuk u dha një mesazh në celular,<br />
“Mjaft. Përfundon me kaq” ,<br />
nga sehirxhiu përballë, Rama, që<br />
kërkonte doemos viktimat? Se ky<br />
ishte synimi i kësaj demonstrate!<br />
A e kishte në dorë, në kohën e duhur,<br />
që të shmangeshin viktimat?<br />
Përse i kërkonte, në mënyrë të ethshme,<br />
Edvini viktimat? Askush nga<br />
lakenjtë dhe sejmenët e Ramës, nuk<br />
i shtrojnë këto pyetje dhe të tjera si<br />
këto.<br />
Këtë stil të hedhjes së gurit e të<br />
fshehjes së dorës, Edi Rama e kishte<br />
përvetësuar, gjithashtu, nga Enver<br />
Hoxha. Qysh në fillim ai dënoi<br />
me vdekje një të pafajshëm, Ludovik<br />
Nikajn. Ai ishte një komunist i<br />
fillimit të lëvizjes, që nuk mund të<br />
akuzohej për asnjë faj, përveç<br />
mundësisë se mund të ishte në dijeni<br />
pak më shumë se të tjerët, sesi u<br />
vra Qemal Stafa. I arrestuar nga fashistët<br />
italianë, kur u lirua kërkoi të<br />
kthehej nga Italia në Shqipëri. Në<br />
Bari, i deleguari pranë Shtabit koordinativ<br />
të aleatëve, nënkolonel<br />
Kadri Hoxha, e porositi Ludovikun<br />
të mos e bënte atë hap. I bindur në<br />
pafajësinë e tij, Ludoviku nuk e dëgjoi<br />
këshillën miqësore. Erdhi në<br />
Shqipëri. U arrestua, u dënua me<br />
vdekje dhe u ekzekutua, me urdhër<br />
të E. Hoxhës. Viktimë e mirëbesimit<br />
ndaj një Komandanti të Përgjithshëm,<br />
që trembej nga hija e tij!<br />
(Mund të lexohet dosieri i Kastriot<br />
Dervishit, në “<strong>55</strong>”-n e një jave më<br />
parë).<br />
Tani, me rastin e zgjedhjes së<br />
presidentit, ky obstruksionist i dalë<br />
boje, po bëhet katërsh me atë<br />
shabllonin e tij të denatyruar “konsensus”.<br />
Le ta shohim edhe né këtë<br />
fjalë që Rama kërkon ta futë në<br />
meandrat e misterit. Konsensusi<br />
ndërmjet dy palëve është kur ti je<br />
dakord me mua dhe unë jam dakord<br />
me ty. Por këtu teorema nuk e<br />
përmban për të vërtetë pohimin e<br />
anasjellë. Dy trekëndësha të barabartë<br />
janë të ngjashëm. Por dy<br />
trekëndësha të ngjashëm mund të<br />
mos jenë të barabartë! Rama kërkon<br />
konsensus, vetëm nga pala tjetër.<br />
Domethënë me kushtin që ai tjetri<br />
të jetë i njëmendjeje (Kushtëzimet<br />
i ka në gjak, që të jetë gjithmonë<br />
protagonist!). Por nëse pala tjetër,<br />
për reciprocitet, kërkon të njëjtën<br />
gjë, domethënë që edhe ajo të jetë<br />
domosdoshmërisht pranuese, a arrihet<br />
dot bashkëpëlqimi? Edvini të<br />
shpon timpanin e veshit me atë<br />
fjalën e shëmtuar, krejtësisht jashtë<br />
standardit : Dakordësí!). Ku shkojmë,<br />
kështu? Në kalendat greke?<br />
Ka shpresë, dredharaku, të shkojmë<br />
në zgjedhje të parakohshme. Në të<br />
vërtetë ai kërkon në çdo 3-4 muaj<br />
zgjedhje të parakohshme, duke mos<br />
pranuar në asnjë rast përfundimet<br />
kundër tij. Prandaj mashtron kur<br />
thotë se njëra nga kutitë ishte e tillë<br />
sa të futej krahu brenda! Është e<br />
vërtetë se njëra prej tyre ishte e krisur,<br />
por nuk futej brenda as maja e<br />
gishtit, jomë... krahu! Përndryshe<br />
do të kishim një të proceduar penalisht,<br />
me emër e me mbiemër...<br />
Veçse “kushtëzimeve absurde”<br />
të Ramës mund t’u pritej hovi, në<br />
ndjekjen e përpiktë të Kushtetutës,<br />
të ndryshuar me propozimin<br />
e tij. Por tani Haxhi pishmani,<br />
do të kërkonte sërish ndryshime<br />
kushtetuese, ndonëse e<br />
kupton edhe vetë se kjo është e<br />
pamundur.<br />
Përballë kësaj gjendjeje, nuk<br />
mbetet veçse ndjekja e asaj që është<br />
shkruar, e zezë në të bardhë. Të<br />
bëhen votimet në parlament. Dhe,<br />
nëse në të tri raundet e para nuk<br />
arrihet në përfundim, në raundin e<br />
katërt le të dalë presidenti me shumicë<br />
të thjeshtë. Vërtet ai që<br />
kënaqet me lulet e prishura, siç justifikonte<br />
edhe pirgjet e shëmtuara<br />
me dhé përpara ministrive dhe përligjte<br />
edhe Sahatin qorr e bllokimin<br />
e rrugëve në qendër të kryeqytetit,<br />
do të vazhdojë qarjet e tij që s’iu<br />
ndanë që nga puberteti, por nuk do<br />
të realizohet ajo thënia që ai mund<br />
ta ketë dëgjuar: - Hapi rrugën budallit.<br />
Se këtë rrugë nuk ia hapi as<br />
Venecia!
Pranvera do të vijë në Rusi<br />
LETRA<br />
Bashkësia ndërkombëtare duhet të flasë pa dorëza dhe të veprojë me vendosmëri në Rusi. Megjithatë,<br />
ndryshimet duhet dhe do të vijnë nga brenda. Kujdes Putin, pranvera po vjen<br />
Nga Guy Verhofstadt<br />
Inaugurimi i Vladimir Putinit,<br />
të hënën, për një mandat të tretë<br />
si president, paraqet kulmin e<br />
“demokracisë së menaxhuar” të<br />
Kremlinit, nën të cilin procesi politik<br />
mbetet arbitrar, mirëpo rezultati<br />
është i parapërcaktuar.<br />
Megjithatë, këtë radhë, Putin përballet<br />
me presionin e brendshëm<br />
politik. Madje as ai nuk mund ta<br />
parandalojë arritjen e një “Pranvere<br />
ruse”, po qe se pengohen reformat.<br />
Perëndimi po ashtu duhet të ketë<br />
gatishmëri dhe vullnet ta luajë rolin<br />
e vet në kërkesat për ndryshime.<br />
Një ditë pas zgjedhjeve presidenciale<br />
të 4 marsit, zyrtarët në<br />
kryeqytetet evropiane dhe në Washington<br />
kanë qenë të zënë me<br />
përpilimet e urimeve për Putinin,<br />
derisa dhjetëra e mijëra njerëz ishin<br />
mbledhur në sheshin “Pushkin”<br />
të Moskës, duke kërkuar të drejtat<br />
e tyre. Unë isha atje kur qytetarët<br />
rusë kërkuan zgjedhje të reja, të<br />
lira dhe të drejta dhe regjistrim të<br />
partive politike, që aktualisht janë<br />
shpallur të paligjshme nga regjimi.<br />
Isha atje kur populli rus bëri<br />
thirrje për drejtësi në rastet e<br />
Mikhail Khodorkovskyt dhe të ndjerëve<br />
Sergei Magnitsky dhe Anna<br />
Politkovskaya. Isha atje kur qytetarët<br />
rusë u shpërblyen mirë për<br />
pjesëmarrjen në farsën politike të<br />
tubimit zgjedhor pro-Putinit.<br />
Si pasojë e demonstratave më të<br />
mëdha në historinë e Rusisë moderne,<br />
presidenti i atëhershëm, Dmi-<br />
Tensionet e fundit kanë shpërthyer<br />
në Filipine për kontrollin e<br />
arkipelagut të Scarborough që kinezët<br />
e quajnë Huangyan. Një grup<br />
i ishujsh të vegjël nën të cilëve<br />
ujërat mendohet se janë të pasura<br />
me naftë dhe gaz, këto ishuj janë<br />
më pak se 200 kilometra nga ishulli<br />
i Luzon, pra, brenda zonës<br />
ekonomike ekskluzive të Manilas.<br />
Për Pekinin bëhet fjalë për territor<br />
kinez ashtu si të gjitha ishujt<br />
të Detit të Kinës Jugore që janë të<br />
kontestuara nga vendet e tjera<br />
bregdetare. Paracel për shembull<br />
është e pretenduar nga Vietnami<br />
dhe Tajvani, kurse Spratleys është<br />
e pretenduar nga Filipinet, Brunei,<br />
Tajvani dhe Malajzia, ndërsa kina<br />
konteston kontrollit e ishujve Senkaku<br />
nga Japonia.<br />
Konfrontimi me Manilan ka<br />
qenë pothuajse edhe ushtarak, ku<br />
në 10 prill të vitit të kaluar, një<br />
avion i I Manilës interceptoi disa<br />
peshkatarë kinezë rreth ishujve.<br />
Manila dërgoi një luftanije (blerë<br />
tri Medvedev, u përkushtua për reforma<br />
politike, rishikim të ligjeve<br />
zgjedhore, liri më të mëdha politike<br />
dhe zgjedhje të drejtpërdrejta të guvernatorëve<br />
rajonalë. Ajo që mund<br />
të ketë qenë gjëja me të cilën Presidenca<br />
e Medvedevit do të mbahej në<br />
mend, doli të ishte iluzion. Putin e<br />
ka përjashtuar mundësinë e mbajtjes<br />
së zgjedhjeve të lira dhe të drejta;<br />
kufijtë u janë vënë zgjedhjeve për<br />
guvernatorë, derisa ndërtimi i<br />
bllokut zgjedhor është ndaluar. Ajo<br />
që u shit si pako e reformave politike<br />
ishte në të vërtetë ngushtim i<br />
lakut rreth opozitës politike. Kremlini<br />
ruan ndikim të konsiderueshëm<br />
në vendimmarrjen se cilat parti do<br />
të diskualifikohen. Prej ndryshimeve<br />
në sistemin aktual partiak përfiton<br />
vetëm Rusia e Bashkuar, partia qeverisëse,<br />
në një kohë kur elektorati i<br />
saj po bëhet gjithnjë e më i pakët.<br />
Shteti në krye të të cilit do të vihet<br />
Putin këtë radhë ndryshon nga shteti<br />
të cilin ia kishte dorëzuar<br />
Medvedevit më 2008, apo prej atij<br />
që u mundua ta bindë të votojë për<br />
“Rusinë e Bashkuar” në zgjedhjet<br />
parlamentare të dhjetorit të kaluar,<br />
Premtimet për modernizim dhe<br />
sundim të ligjit ishin fjalë boshe,<br />
derisa po vazhdon rrënimi i sistemit<br />
politik, të korruptuar deri në rrënjë.<br />
Ky shtet ka një ekonomi të stagnuar,<br />
një klimë të pasigurt për biznese, infrastrukturë<br />
dhe sektor social të degraduar,<br />
një buxhet joreal dhe një<br />
sistem pensional të financuar kryesisht<br />
nga çmimet e larta të naftës,<br />
gjëra këto që nuk paraqesin bazë për<br />
Kina kërcënon Filipinet me luftë. Por kjo<br />
i jep jetë strategjisë së SHBA-ve për Paqësorin<br />
e përdorur nga Rojet bregdetare të<br />
SHBA) për të ndaluar peshkatarët<br />
kineze dhe Pekini u përgjigj duke<br />
dërguar dy anije patrullimi.<br />
Pothuajse arriti puna e konfrontimit<br />
me topa ashtu siç kishte bërë<br />
në vitet e fundit Vietnami në Ishujt<br />
Paracel.<br />
Demonstrata jashtë ambasadës<br />
kineze në Manila u pasuan me<br />
kërcënime të Pekinit. “Kina nuk do<br />
të heqë dorë edhe një centimetër<br />
të territorit të saj”, shkruan “Ushtria<br />
e Popullit”, <strong>gazeta</strong> e Çlirimit<br />
të Popullit. “Ne jemi të gatshëm<br />
të reagojnë në një përkeqësim të<br />
situatës”, tha të hënën, zëvendës<br />
ministri i mbrojtjes, Fu Ying,<br />
megjithatë, Manila,nuk u frikësuar<br />
shumë pasi kishin të mbuluara<br />
krahët nga Shtetet e Bashkuara. Siç<br />
njoftoi të mërkurën ministri i<br />
Mbrojtjes së Filipineve Voltaire<br />
Gazmin, Sekretarja e Departamentit<br />
të Shtetit, Hillary Clinton,<br />
dhe shefi i Pentagonit, Leon Paneta,<br />
siguruan Filipinet që nuk do të<br />
avancimin e tij në një mënyrë të qëndrueshme.<br />
Për më tepër, tani atje ekziston<br />
një shoqëri e ringjallur civile,<br />
një klasë aktive e mesme ruse, moskovitë<br />
të arsimuar dhe një opozitë politike<br />
prej së majtës deri te e djathta,<br />
që refuzon të mbetet pasive.<br />
Pra, çfarë duhet të presim, derisa<br />
shteti po e shikon të ardhmen?<br />
A mundet ujku ta harrojë zanatin?<br />
Transformimi i Rusisë është si i<br />
domosdoshëm, ashtu edhe i pashmangshëm.<br />
Ai është si në interes<br />
të Perëndimit, ashtu edhe të vetë<br />
Rusisë. Nuk ka alternativë karshi<br />
reformave serioze të sistemit politik<br />
dhe gjyqësorit, ndarjes së biznesit<br />
dhe qeverisë, racionalizimit<br />
të modelit federal, reduktimit drastik<br />
të burokracisë, luftës së sinqertë<br />
kundër korrupsionit dhe zëvendësimit<br />
të sistemit të vjetër sovjetik<br />
të sigurisë shoqërore. Rusia ka<br />
nevojë për një ndryshim tërësor të<br />
sistemit. Megjithatë, ndryshimet<br />
duhet të vijnë nga brenda dhe ato<br />
do të jenë të suksesshme vetëm po<br />
qe se janë legjitime në sytë e qytetarëve<br />
rusë.Çfarë mund të bëhet për<br />
ta shtyrë Rusinë në drejtimin e<br />
duhur? Deri më tani, politika jonë<br />
e sjelljeve të buta nuk ka funksionuar.<br />
Rusisë i duhet qasja dhe respekti<br />
në botën e jashtme, më<br />
shumë sesa që bota e jashtme ka<br />
nevojë për gazin rus apo lëndët e<br />
para. Po qe se ne besojmë vërtet,<br />
ashtu si edhe unë, në një të ardhme<br />
demokratike të Rusisë, Bashkimi<br />
Evropian dhe SHBA-ja duhet të<br />
ndjekin një qasje të bashkuar dhe<br />
mbetet jashtë konfliktit.<br />
Megjithatë, nëse nuk kanë mobilizuar<br />
tashmë flotën, Kina ka nisi<br />
ushtrinë esaj kibernetike, cyberëar<br />
me hakerat ndaj sulmeve kompjuterike<br />
që kanë mbërthyer për orë<br />
të tëra në faqen e internetit dhe<br />
shtypit zyrtar të Filipineve, faqen<br />
e instituti të gjeofizikës Atmosferike<br />
dhe astronomike, si dhe, disa<br />
zyra të qeverisë të tilla si vend i<br />
Presidencës, policisë dhe ministrive<br />
qeveritare.<br />
Kriza është duke ndihmuar politikën<br />
e ushtarake të SHBA në rajonin<br />
e Azisë sepse agresiviteti i Pekinit<br />
ka frikësuar të gjitha shtetet<br />
fqinje që mbajnë dhe po lidhin lidhje<br />
të reja ushtarake me Uashingtonin<br />
sidomos për blerjen e armëve amerikane.<br />
Japonia ka urdhëruar gjuajtësin<br />
luftarak F-35 dhe është duke<br />
rreshtuar në Ryukyu, ishuj e shtrirë<br />
deri në Tajvan, më parë ushtria<br />
ishte e stacionuar në veri për të<br />
shmangur një pushtim të mundshëm<br />
sovjetik. Filipinet kanë blerë<br />
ta përdorin ndikimin që e kanë për<br />
ta shtyrë Rusinë drejt reformave,<br />
zgjedhjeve fer dhe të lira si dhe<br />
konkurrencës së njëmendtë<br />
politike.Së pari, nuk duhet të<br />
mbahen më samite, në të cilin<br />
modernizimi diskutohet pa folur<br />
për demokracinë, të drejtat e njeriut<br />
dhe sundimin e ligjit. Së dyti,<br />
miratimi i ligjeve të njëjta në të dyja<br />
anët e Atlantikut për refuzimin e<br />
vizave dhe ngrirjen e pasurive të<br />
atyre zyrtarëve rusë dhe familjeve<br />
të ngushta, të përfshirë apo bashkëpunëtorë<br />
në vrasjen e Sergei<br />
Magnitskyt, avokatit që vdiq në<br />
burg pas bërjes së akuzave për<br />
evazion të përhapur fiskal nga zyrtarët,<br />
do të kishte një efekt të këndelljes.<br />
Së treti, ringjallja e procesit<br />
të Helsinkit për demokraci,<br />
të drejta të njeriut dhe sundim të<br />
ligjit në Rusi mund të jetë një<br />
mjet efektiv për promovimin e<br />
ndryshimeve. Bazuar në Marrëveshjen<br />
e Helsinkit të 1975-s,<br />
bashkësia ndërkombëtare duhet të<br />
bashkohet në përpjekjet e saj për<br />
mbështetjen e shoqërisë civile<br />
ruse. Rusia është shtet me një<br />
popull krenar. Bashkësia ndërkombëtare<br />
duhet të flasë pa dorëza<br />
dhe të veprojë me vendosmëri.<br />
Megjithatë, ndryshimet duhet dhe<br />
do të vijnë nga brenda. Kujdes Putin,<br />
pranvera po vjen.<br />
Autori, ish-kryeministër Belgjikës,<br />
është udhëheqës i grupit<br />
të liberalëve dhe demokratëve<br />
në Parlamentin Evropian<br />
anije amerikane të dorës së dytë dhe<br />
gjuajtës amerikan F-16, po ashtu<br />
dhe Vietnami ka nënshkruar një<br />
marrëveshje strategjike ish- armiqtë<br />
për ushtrime të përbashkëta detare<br />
mes flotës së shtatë dhe Marinës<br />
në Hanoi<br />
Singapori, Malajzia dhe Tajvani<br />
janë rritur blerjet e armëve amerikane<br />
dhe lidhjet ushtarake me<br />
Uashingtonin, e cila ka kohë që ka<br />
identifikuar qendrën e Paqësorit<br />
për interesat e saj strategjike. Përtej<br />
burimeve energjetike të gjetura,<br />
arkipelagët e Detit të Kinës Jugore<br />
kanë vlerë të madhe ushtarake.<br />
Kontrolli i tyre do të thotë për Pekinit<br />
që të ketë një brez mbrojtës<br />
dhe bazat e të avancuara për të lëvizur<br />
në zemër të Paqësorit. Në kontrast,<br />
Shtetet e Bashkuara dhe aleatët<br />
e saj shohin kontrollin e këtyre<br />
ishujve si mbyllje për flotën<br />
kineze që të dalë në një hapësirë<br />
më të gjerë në oqeanit.<br />
Marrë nga revista italiane<br />
“Panorama”<br />
E diel, 13 maj 2012<br />
FORUM<br />
Fokus/ Rritja<br />
ekonomike e<br />
Turqisë, rikthen<br />
“trurin” e<br />
emigruar më parë<br />
Ekonomia turke është rritur<br />
më shumë se 8 %, përgjatë 2011,<br />
dhe ka kohë që flitet për Turqinë<br />
si një vend që në të vitet e<br />
ardhshme është e paracaktuar të<br />
vlejë shumë në ekuilibrat europiane<br />
dhe botërore, pas vitesh<br />
jo-stabilitet politik dhe<br />
ekonomik. Midis fenomeneve<br />
ekonomike dhe sociale që theksojnë<br />
këtë ndryshim është fakti<br />
i rikthimin ne vend të mijërave<br />
turqish, shpesh të rinj dhe të<br />
shkolluar jashtë, që shohin sot<br />
perspektiva të reja pune dhe<br />
pasuri në vendin e tyre të<br />
origjinës: këtë e ka shkruar dhe<br />
<strong>gazeta</strong> amerikane “Uall Street<br />
Journal”, që para pak kohësh<br />
kish bërë të njëjtin studim mbi<br />
fenomenin që lidhet më të rinjtë<br />
brazilianë.<br />
Turqia është një vend me<br />
popullsi të re, që gjysmë e 75<br />
milion banorëve është nën 30<br />
vjeç, me disa sektorë të ekonomisë<br />
në zgjerim të plotë: sidomos<br />
në sektorin teknologjik, siç<br />
shkruan <strong>gazeta</strong> Uall Street Journal,<br />
ka përfitime që fakti se zona<br />
e Stambollit, një qytet me 13<br />
milion banorë, po bëhet një<br />
qendër e rëndësishme e tregtisë<br />
online. Sektori, sipas të<br />
dhënave të gjetura nga <strong>gazeta</strong>,<br />
do të rritet përgjatë 2011 me 57<br />
%, derisa të arrijë vlerën e 22<br />
miliardë lirave turke, rreth 9<br />
miliardë dollarë.<br />
Rritja e sektori të tregtisë<br />
nëpërmjet internetit, shumë e<br />
zhvilluar në Turqi, ka ndihmuar<br />
lindjen e shumë sipërmarrjeve<br />
të reja në këtë sektor. Disa prej<br />
tyre janë themeluar nga sipërmarrës<br />
të rinj, shpesh me<br />
formim në perëndim. Përpos<br />
start-up, fenomeni masiv që intereson<br />
profesionistët si avokatët,<br />
inxhinierët dhe arkitektë,<br />
sipas të dhënave të rritjes<br />
ekonomike të Turqisë ka një pikë<br />
të fortë sektorin e ndërtimit.<br />
Midis analistëve financiarë ka<br />
dyshime mbi soliditetin e rritjes<br />
ekonomike të Turqisë, një vend<br />
që një të tretën e forcës punëtore<br />
është e angazhuar në<br />
agrikulturë dhe varet shumë nga<br />
eksportimet, ndërsa burokracia<br />
dhe tatimet janë akoma të ashpra<br />
duke parë vendet e tjera me<br />
ekonomi dinamike. Sidoqoftë,<br />
rasti i Turqisë shpjegon një tendencë<br />
më të gjerë, siç shkruan<br />
Uall Street Journal, rikthimi i<br />
trurit më brilant nga perëndimi<br />
është një proces i pakthyeshëm<br />
për ekonomitë dinamike.<br />
<strong>55</strong> 7
DITA<br />
Serbi, Serbi, Nikoliç<br />
Nikoliç<br />
nuk nuk i i pranon<br />
pranon<br />
rezultatet rezultatet e<br />
e<br />
zgjedhjeve,<br />
zgjedhjeve,<br />
planifikon<br />
planifikon<br />
protesta<br />
protesta<br />
Lideri i Partisë Progresive Serbe<br />
opozitare, Timosllav Nikoliç, ka<br />
deklaruar dje se nuk i pranon rezultatet<br />
e zgjedhjeve në Serbi dhe<br />
se prej nesër do të fillojnë “protesta<br />
të qeta, demokratike, jo të dhunshme<br />
në mbarë Serbinë”. Nikoliç<br />
u tha <strong>gazeta</strong>rëve, pas mbledhjes së<br />
kryesisë së Partisë Progresive Serbe,<br />
se kjo parti nuk i pranon rezultatet<br />
e zgjedhjeve të 6 majit, të cilat<br />
i ka publikuar Komisioni Zgjedhor<br />
Republikan. Vendimi për protesta<br />
në Beograd dhe ai për mospjesëmarrjen<br />
në rrethin e dytë të<br />
zgjedhjeve presidenciale më 20<br />
maj, do të merret nesër, ka thënë<br />
Nikoliç<br />
Një Një avion<br />
avion<br />
privat<br />
privat<br />
komprometon<br />
komprometon<br />
sigurinë sigurinë e<br />
e<br />
presidentit<br />
presidentit<br />
Obama Obama në<br />
në<br />
“Air Air<br />
F FForce<br />
F orce One”<br />
One”<br />
Momente tensioni janë verifikuar<br />
të premten në Kaliforni në<br />
momentin e nisjes së “Air Force<br />
One” me presidentin Barack<br />
Obama në bord.Dy avionë luftarakë<br />
janë thirrur të ngrihen në fluturim<br />
për t’i zënë rrugën një avioni<br />
të vogël që kishte hyrë gabimisht<br />
në zonën e “ndalim fluturimit”<br />
rreth avionit presidencial. Dy avionët<br />
luftarakë, me t’u ngritur në<br />
ajër me urgjencë të madhe, i kanë<br />
prerë rrugën avionit të vogël dhe e<br />
kanë detyruar të ulet pranë aeroportit<br />
El Monte. Sapo ka pushuar<br />
alarmi, avioni me presidentin e<br />
Shteteve të Bashkuara në bord ka<br />
mundur të fluturojë nga Los Anxhelos<br />
drejt Renos, në Nevada. Incidente<br />
të këtij lloji nuk janë të rrallë.<br />
I fundit ndodhi në shkurtin e kaluar,<br />
kur Obama po fluturonte me<br />
helikopterin e tij “Marine One”.<br />
Helikopteri presidencial ndodhej<br />
edhe këtë herë në Kaliforni, kur<br />
papritur një avion i vogël “Cessna”<br />
ishte afruar papritur, duke shkaktuar<br />
alarmin. Nga baza ajrore<br />
March Air Reserve, edhe këtë herë,<br />
u ngritën në fluturim dy “F-16”,<br />
që i prenë rrugën avionit të vogël<br />
dhe e shoqëruan deri në aeroportin<br />
Long Beach. Të alarmuar agjentët<br />
e shërbimeve sekrete hipën në bordin<br />
e “Cessna” dhe gjetën rreth 20<br />
kilogramë lëndë narkotike të tipit<br />
marihuanë.<br />
8 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />
SHBA: Armët që po i dërgojmë Bahrejnit,<br />
jo për t’u përdorur ndaj protestuesve<br />
Bahrejni është aleat kryesor ushtarak i Shteteve të Bashkuara. Në këtë vend është e vendosur Flota e Pestë e Marinës amerikane<br />
Shtetet e Bashkuara planifikojnë ta vazhdojnë një pjesë të shitjes së<br />
armatimit në Bahrejn, përkundër shqetësimeve lidhur me shkeljet e të<br />
drejtave të njeriut. Zëdhënësja e Departamentit amerikan të shtetit,<br />
Viktoria Nuland, tha se Uashingtoni ende ka shqetësim për “përdorimin<br />
e zgjeruar të forcës dhe gazit lotsjellës nga policia” në Bahrejn. Sipas<br />
saj, asnjëri nga artikujt që Uashingtoni do ta dërgoj në Bahrejn, nuk<br />
mund “të përdoret për kontroll të masës”. Prej vitit të kaluar në Bahrejn<br />
janë mbajtur protesta nga ana e shumicës shiite myslimane, e cila kërkon<br />
më tepër të drejta nga familja mbretërore sunite. Qeveria i ka goditur<br />
protestat dhe i ka dënuar punëtorët mjekësorë, që janë kujdesur për të<br />
plagosurit. Bahrejni është aleat kryesor ushtarak i Shteteve të Bashkuara.<br />
Në këtë vend është e vendosur Flota e Pestë e Marinës amerikane.<br />
Berlini: Berlini: BE BE bën bën edhe edhe pa pa Greqinë<br />
Greqinë<br />
Greqi, sot përpjekja<br />
e fundit për të formuar qeveri<br />
Gjatë ditës së sotme, presidenti Papulias do të takohet me liderët e partisë konservatore,<br />
socialiste dhe asaj radikale të majtë. Nëse Papulias dështon në ndërmjetësimin e arritjes së koalicionit<br />
qeverisës, atëherë Greqia do të jetë e detyruar të mbajë zgjedhje të reja muajin e ardhshëm<br />
Në Greqi dështoi edhe përpjekja e<br />
tretë për krijimin e një qeverie. Të majtët<br />
radikalë kundërshtuan krijimin e një<br />
aleance të gjerë qeverisëse. Ekonomia<br />
greke ka kritikuar procesin e negociatave<br />
për qeverinë. Të majtët<br />
radikalë grekë nuk janë të gatshëm të<br />
marrin pjesë në një koalicion qeverisës.<br />
Pika themelore problematike<br />
vazhdon të jetë programi i kursimeve i<br />
miratuar nga koalicioni i madh nën<br />
kryeministrin Papademos. “Populli e<br />
hodhi poshtë këtë program kursimesh<br />
dhe asnjë qeveri nuk mund ta vazhdojë”,<br />
tha kryetari i të majtëve radikalë<br />
Aleksis Cipras, pas negociatave të<br />
dështuara me kryetarin e socialistëve<br />
grekë, Evangelos Venizelos. Cipras<br />
kërkon kthimin mbrapsht të të gjitha<br />
masave të kursimeve, por qëndrimi i<br />
ngurtë i 37- vjeçarit kritikohet ashpër<br />
nga politika dhe ekonomia. Presidenti<br />
i Greqisë, Karolas Papulias, i ka ftuar<br />
tre liderët kryesorë politikë për biseda<br />
për formimin e qeverisë së koalicionit<br />
për ditën e sotme, në përpjekjen e<br />
minutës së fundit për formimin e qeverisë.<br />
Zoti Papulias do të takohet me<br />
liderët e partisë konservatore, socialiste<br />
dhe asaj radikale të majtë. Kjo parti<br />
radikale kishte fituar më së shumti vota<br />
në zgjedhjet e së dielës, por deri tash<br />
ka dështuar në formimin e qeverisë.<br />
Nëse Papulias dështon në ndërmjetësimin<br />
e arritjes së koalicionit qeverisës,<br />
atëherë Greqia do të jetë e detyruar<br />
të mbajë zgjedhje të reja muajin e<br />
ardhshëm. Shefi i Dhomës greke të<br />
Industrisë dhe Tregtisë, Konstantin Mihalos,<br />
e akuzon Cipras-in si jorealist:<br />
“Për fat të keq zoti Cipras mbështetet<br />
më shumë tek populizmi se sa tek realiteti.<br />
Ai duhet të shohë situatën reale<br />
pasi pas këtyre zgjedhjeve drejton<br />
grupin më të rëndësishëm opozitar. Ai<br />
duhet të dëshmojë një masë të arsyeshme<br />
përgjegjësie në trajtimin e<br />
temave kritike për Greqinë”. “Deri në<br />
zgjedhjet në qershor vendi mund të jetë<br />
shkatërruar!” Shanset për krijimin e një<br />
qeverie koalicioni janë tashmë minimale.<br />
Kryetari i socialistëve Venizelos,<br />
shprehu keqardhje për qendrimin e të<br />
majtëve radikalë dhe deklaroi, se do<br />
të dorëzojë mandatin për krijimin e<br />
qeverisë. Sipas kushtetutës greke<br />
presidenti Karolos Papulias, do të zhvillojë<br />
bisedimet e fundit me kryetarët<br />
e të gjitha partive me objektiv krijimin e<br />
një qeverie. Constantine Mihalos ësh-<br />
të skeptik: “Gjatë kësaj fundjave kritike<br />
nën drejtimin e presidentit Papulias<br />
duhet të arrihet krijimi i një koalicioni<br />
qeverisës. Ndryshe druaj se në 10 ose<br />
17 qershor do të kemi zgjedhje të reja,<br />
por deri atëherë vendi mund të jetë<br />
shkatërruar”. Përpjekjet e mëparshme<br />
të konservatorëve dhe radikalëve të<br />
majtë për krijimin e një qeveria dështuan<br />
ditët e kaluara. Greqisë i nevojitet<br />
urgjentisht një qeveri e aftë për të vepruar<br />
e cila të angazhohet se do të<br />
zbatojë masat e kursimeve dhe reformat<br />
e miratuara. Ndryshe janë në<br />
pikëpyetje të fortë ndihmat e mëtejshme<br />
nga BE dhe Fondi Monetar<br />
Ndërkombëtar dhe vendi kërcënohet<br />
nga falimentimi deri në fund të qershorit.<br />
Paraliza në politikën greke shton<br />
edhe rrezikun e përjashtimit të Greqisë<br />
nga Eurozona, shpreh shqetësim<br />
shefi i Dhomës së Tregtisë greke Mihalos.<br />
“Deri para dy vjetësh Greqia<br />
kishte ende mjete për të vepruar<br />
kundër një dalje të mundshme nga<br />
Eurozona. Tani s’ka më. Marrëveshja<br />
e dytë për reduktimin e borxheve ia ka<br />
lidhur duart Greqisë pasi bazohen në<br />
të drejtën britanike.” Reagimet e<br />
tregjeve financiare tregojnë se ato llogarisin<br />
me një dalje të Greqisë nga<br />
Eurozona. Të gjitha këto janë shumë<br />
shqetësuese. Në një rast të tillë Gre-<br />
qia duhej të rikthehej tek dhramia. Pasojat<br />
e daljes nga unioni monetar pritet<br />
të kenë pasoja shkatërrimtare në ekonominë<br />
dhe financat e Greqisë.<br />
Paqartësia i ka hedhur në dyshim<br />
përkushtimet e Greqisë ndaj masave<br />
të kursimit të imponuara sipas marrëveshjes<br />
për pakon e ndihmës në<br />
shumë prej 130 miliardë euro. Shefi i<br />
Bankës Qendrore të Gjermanisë i ka<br />
tërhequr vërejtjen Greqisë se nuk do<br />
të ketë ndihmë financiare nëse Athina i<br />
hedhë poshtë marrëveshjet me kreditorët<br />
ndërkombëtarë. Mbrëmë, lideri i<br />
PASOK-ut socialist, Evangelos Venizelos,<br />
dështoi ta formojë qeverinë e koalicionit,<br />
pasi ishte refuzuar nga lideri<br />
radikal i majtë, Aleksis Tsipras, i cili ka<br />
premtuar se do ta hedhë poshtë ndihmën<br />
financiare për Greqinë, në shumë<br />
prej 130 miliardë eurosh.<br />
Berlini: BE bën edhe pa Greqinë/<br />
Berlini paralajmëron Greqinë se<br />
Bashkimi Europian mund bëjë edhe<br />
pa të. Vetë kancelarja Merkel është<br />
frenuar nga komentet publike, por<br />
ministri i Financave, Wolfgang Schauble<br />
e bëri të qartë në një intervistë per<br />
“Rheinisce Post”, se Europa nuk fundoset<br />
aq kollaj. “Kemi mësuar shumë<br />
dy vitet e fundit, kemi krijuar mekanizma<br />
mbrojtës dhe rreziqet e kontaminimit<br />
të vendeve të tjera të zonës së<br />
euros jane tkurrur”, tha kreu u financave<br />
gjermane. “Ideja se nuk do të<br />
jemi në gjendje të reagojmë me shpejtësi<br />
ndaj çdo të papriture është e<br />
gabuar. Nuk është se nuk duam që<br />
Greqia të qëndrojë në Europë, por ajo<br />
duhet të respektojë detyrimet e veta”,<br />
shton Schauble. Në të njëjtën gjatësi<br />
vale ishte dhe shefi i diplomacisë gjermane,<br />
Guido Westerwelle. Mëngjesin<br />
e djeshëm, ai tha përpara Bundestagut<br />
se ndihmat e reja europiane<br />
do të lëvrohen vetëm pas zbatimit të<br />
zotimeve të bëra. “Greqia duhet të<br />
punojë me reformat. Ne kemi ndërmend<br />
t’i përmbahemi premtimeve<br />
tona për ndihmë financiare, por ajo<br />
nuk vjen pa kushte”, tha ai. Westerwelle<br />
preku edhe temën e marrëveshjes<br />
fiskale.<br />
“Pakti fiskal u vendos, marrëveshjet<br />
mes shteteve nuk bëhen<br />
të pavlefshme nga zgjedhjet e reja.<br />
E ardhmja e Greqisë në eurozonë<br />
tani është në duart e saj”, deklaroi<br />
ai. Deklaratat e të dy zyrtarëve të lartë<br />
gjermanë janë vazhdë e pohimeve<br />
të kryetarit të Komisionit Europian,<br />
Jose Manuel Barroso, që tha të enjten<br />
se Greqia duhet të dalë nga zona<br />
e monedhës së përbashkët nëse<br />
nuk përmbush detyrimet ashtu si të<br />
gjithë anëtarët e tjerë.
Kundërprotesta<br />
“minoritare” e maqedonasve<br />
Edhe pse thuhet nga shifrat e Shkupit se maqedonasit përbëjnë shumicën në Ish-Republikën Federale të<br />
Maqedonisë, gjatë ditës së djeshme, maqedonasit, për t’iu kundërpërgjigjur protestës që zhvilluan mijëra shqiptarë<br />
një ditë më parë në Shkup, bënë një proteste modeste, me rreth 100 veta, duke e nxjerrë veten si “minoritarë”<br />
Ndërkohë që ditën e premte,<br />
mijëra shqiptarë të Maqedonisë<br />
u hodhën në protestë për të dënuar<br />
arrestimet arbitrare të shqiptarëve<br />
në Maqedoni si dhe<br />
skenarët e hartuara nga caqe të<br />
ndryshme anti-shqiptare në Serbi<br />
dhe në FYROM, për të diskretituar<br />
shqiptarët etnikisht dhe<br />
ndërkombëtarisht, maqedonasit,<br />
janë hedhur në një kundërprotestë<br />
modeste, me rreth 100 të<br />
rinj. Para ekzekutivit të rinjtë, këta<br />
maqedonas “minoritarë” brohorisnin<br />
parulla nacionaliste dhe<br />
anti-shqiptare, të llojit “Maqedonia<br />
është një”, “Emrin nuk e<br />
japim le të kuptojnë shqiptarët e<br />
mallkuar”…por edhe i provokonin<br />
policët dhe <strong>gazeta</strong>rët. Deklarata<br />
nuk ka dhënë asnjëri prej<br />
tyre, ndërkohë që shumica fytyrat<br />
i kishin të mbuluara me bluza.<br />
Duke mos dashur të fotografohen<br />
kanë marrë edhe hov drejt<br />
një <strong>gazeta</strong>reje e cila ka patur për<br />
qëllim t’i fotografonte. Para Qever-<br />
isë kanë qëndruar gjysmë ore,<br />
ndërsa kur në shenjë revolte ndaj<br />
sjelljes së tyre kameramanët<br />
dhe fotoreporterët e <strong>gazeta</strong>rët<br />
janë larguar, ata kanë ndërprerë<br />
protestën. Forca të mëdha policore<br />
kanë ndjekur lëvizjet e protestuesve.<br />
Protesta e djeshme<br />
është organizuar përmes rrjeteve<br />
sociale kundër siç thoshin<br />
“radikalizmit islamik”. Kjo protestë<br />
vjen një ditë pas protestave<br />
në Shkup, Tetovë, Gostivar e Kumanovë<br />
me moton “Stop rasteve<br />
të montuara politike kundër shqiptarëve”,<br />
ku protestuan me<br />
mijëra vet. Ndryshe nga protesta<br />
jo-europiane e maqedonasve,<br />
shqiptarët kanë organizuar një<br />
protestë, në të cilën nuk ofenduan<br />
etnikisht asnjë grup, por<br />
përkundrazi, shprehën<br />
keqardhje dhe ngushëllime për<br />
familjarët e viktimat e vrasjes së<br />
pesëfishte. Në një letër dërguar<br />
Presidentit Ivanov, ambasadave<br />
të SHBA-së, Bashkimit Evropian,<br />
Britania: Serbia t’i heqë struktural paralele nga veriu i Kosovës<br />
Serbia e ka një obligim në raport me veriun. Londra zyrtare<br />
pret që Qeveria e re e Serbisë ta shuajë prezencën e MUP-it në<br />
Kosovë. Tek ka folur për rolin që do të ketë Beogradi në dialogun për<br />
veriun e Kosovës, ambasadori i Mbretërisë së Bashkuar në Kosovë,<br />
Ian Cliff, ka thënë se mënyrën se si Beogradi do të paraqitet në këtë<br />
dialog, komuniteti ndërkombëtar do ta definojë në bashkëpunim me<br />
Protesta e maqedonsve<br />
OSBE-së, Shqipërisë, Kosovës<br />
dhe Turqisë, ata parashtrojnë<br />
qëllimin e protestës së tyre, por<br />
edhe kërkojnë që të ndalen skenarët<br />
anti-shqiptarë<br />
1. Ne me sinqeritet të plotë e<br />
ndajmë dhimbjen me familjarët<br />
e të rinjve maqedonas të vrarë<br />
kohë më parë dhe kërkojmë që<br />
vrasësit e vërtetë të dalin së më<br />
parë para drejtësisë.<br />
2. Protestojmë ndaj ofendimeve<br />
që Qeveria i bëri popullit<br />
shqiptarë të përkatësisë fetare<br />
islame duke ua ofenduar bindjet<br />
e tyre fetare –islame, si dhe duke<br />
shkelur mbi dinjitetin e motrave<br />
tona, të arrestuara pa vend.<br />
3. Ne reagojmë ashpër mbi<br />
tentimin e qeverisë së Maqedonisë,<br />
posaçërisht MPB-së, që të<br />
krijoj proces të montuar politik.<br />
Dyshimet tona i bazojmë në faktet<br />
e pamohueshme, ligjore deri<br />
sot, siç janë rastet e Sopotit,<br />
Haraçinës, Vreshtat e Rashtakut,<br />
të cilat nga organet e rendit dhe<br />
ato juridike të Maqedonisë rezoltuan<br />
me procese të montuara<br />
politike.<br />
4. Po ashtu shprehim indinjatën<br />
tonë që subjekti shqiptar në<br />
këtë qeveri, nëpërmjet zv/ministrit<br />
të Punëve të Brendshme dhe<br />
zëdhënësit të partisë e legjitimuan<br />
këtë ofendim ndaj popullit<br />
të tyre si dh shkeljen flagrante<br />
të të drejtave elementare të njeriut<br />
dhe këtë tentim për proces të<br />
montuar politikisht.<br />
5. Apelojmë deri tek të gjitha<br />
institucionet ndërkombëtare<br />
OSBE, SHBA, BE, Turqi, Shqipëri<br />
dhe Kosovë që të insistojnë të<br />
krijohet komision i pavarur hetimor<br />
i përbërë edhe nga ekspertë<br />
ndërkombëtarë, me qëllim të<br />
zbardhjes të drejtë të rastit të të<br />
gjithë të arrestuarve. Besojmë se<br />
në fund drejtësia do të vij në vendin<br />
e vetë , sikur për të rinjtë e<br />
vrarë maqedonas ashtu edhe<br />
për ata të cilëve po tentohet t’u<br />
krijohet proces i montuar politik.<br />
Qeverinë e Kosovës. Sipas tij, ekziston një pikë të paktën për të cilën<br />
duhet biseduar me Serbinë. Beogradi, sipas ambasadorit të Britanisë<br />
së Madhe, duhet t‘i heqë strukturat paralele. “Do ta definojmë në<br />
bashkëpunim me Qeverinë e Kosovës këtë çështje. Por ajo që duhet të<br />
ndodhë është se duhet të bisedojmë me Serbinë që t‘i heqë strukturat<br />
ilegale të sigurisë në veri. Duhet ta heqë MUP-in nga veriu”.<br />
E diel, 13 maj 2012<br />
DITA<br />
Thaçi: Vonesat e BE-së<br />
për të integruar Kosovën,<br />
hapin dilema të reja për<br />
stabilitetin e rajonit<br />
Çdo vonesë e Brukselit<br />
për integrimin e Kosovës<br />
është dështim i tij, si në raport<br />
me Kosovën, ashtu edhe më<br />
rajonin, prandaj Brukseli duhet<br />
të jetë më i guximshëm<br />
dhe fleksibil, ka thënë kryeministri<br />
i Kosovës, Hashim<br />
Thaçi në emisionin ‘Debat’ në<br />
Radio Televizionin e Kosovës<br />
(RTK). “Mungesa e vizionit të<br />
qartë të Brukselit për Kosovën<br />
dhe rajonin, dhe mosguximi<br />
për të marrë veprime për<br />
zgjerim të shpejtë, integrimin<br />
e rajonit në mënyrë që të<br />
ngadhënje vlerat euroatlantike.<br />
Vonesat mund të krijojnë<br />
dilema dhe pakënaqësi te<br />
njerëzit, dhe normalisht se në<br />
një moment mund të krijojnë<br />
disponim jo i kënaqshëm<br />
dhe jo i pritur. Dhe mund të<br />
ketë moment që njerëzit<br />
ndoshta nuk duan të japin<br />
asgjë nga sovraniteti i tyre as<br />
në raport me BE-në”, ka<br />
thënë ai. Thaçi ka thënë se<br />
ka kërkuar nga Brukseli që të<br />
përshpejtohet procesi i integrimit<br />
të rajonit edhe në NATO,<br />
dhe në Bashkim Evropian,<br />
sepse sipas tij çdo vonesë<br />
hap dilema edhe për alternativa<br />
të tjera. “Çdo vonesë e<br />
Brukselit është një dekurajim<br />
për qytetarët. Kosova i ka kryer<br />
obligimet e veta sa i përket<br />
udhërrëfyesit por edhe procesit<br />
të studimit të fizibilitetit,<br />
edhe sa i përket vënies së<br />
marrëdhënieve kontraktuale<br />
me Bashkimin Evropian, dhe<br />
çdo vonesë e Brukselit për<br />
mua është dështim i Brukselit<br />
në raport me Kosovën<br />
por edhe me rajonin. Brukseli<br />
duhet të jetë më i hapur, më<br />
fleksibil dhe më i guximshëm”,<br />
ka thënë ai.<br />
Thaçi ka bërë thirrje publike<br />
drejtuar autoriteteve të<br />
Brukselit dhe të gjitha shteteve<br />
të BE-së që të veprojnë<br />
shpejt dhe në mënyrë<br />
unike për ngadhënjimin e<br />
vlerave euroatlantike edhe<br />
në rajon, ngase siç ka thënë<br />
ai, çdo vonesë hap dilema të<br />
reja, dilema këto që nuk janë<br />
të shëndetshme për paqen,<br />
bashkëpunimin, stabilitetin<br />
në rajon, fqinjësinë e mirë<br />
dhe sistemin e vlerave. BS<br />
Tendencë- Thaçi: Vonesat<br />
e BE-së për të integruar<br />
Kosovën, hapin dilema të<br />
reja për stabilitetin e rajonit<br />
Çdo vonesë e Brukselit<br />
për integrimin e Kosovës është<br />
dështim i tij, si në raport me<br />
Kosovën, ashtu edhe më rajonin,<br />
prandaj Brukseli duhet<br />
të jetë më i guximshëm dhe<br />
fleksibil, ka thënë kryeministri<br />
i Kosovës, Hashim Thaçi në<br />
emisionin ‘Debat’ në Radio<br />
Televizionin e Kosovës (RTK).<br />
“Mungesa e vizionit të qartë të<br />
Brukselit për Kosovën dhe rajonin,<br />
dhe mosguximi për të<br />
marrë veprime për zgjerim të<br />
shpejtë, integrimin e rajonit në<br />
mënyrë që të ngadhënje vlerat<br />
euroatlantike. Vonesat<br />
mund të krijojnë dilema dhe<br />
pakënaqësi te njerëzit, dhe<br />
normalisht se në një moment<br />
mund të krijojnë disponim jo i<br />
kënaqshëm dhe jo i pritur.<br />
Dhe mund të ketë moment<br />
që njerëzit ndoshta nuk duan<br />
të japin asgjë nga sovraniteti<br />
i tyre as në raport me BE-në”,<br />
ka thënë ai. Thaçi ka thënë<br />
se ka kërkuar nga Brukseli që<br />
të përshpejtohet procesi i integrimit<br />
të rajonit edhe në<br />
NATO, dhe në Bashkim Evropian,<br />
sepse sipas tij çdo<br />
vonesë hap dilema edhe për<br />
alternativa të tjera. “Çdo<br />
vonesë e Brukselit është një<br />
dekurajim për qytetarët. Kosova<br />
i ka kryer obligimet e veta<br />
sa i përket udhërrëfyesit por<br />
edhe procesit të studimit të fizibilitetit,<br />
edhe sa i përket<br />
vënies së marrëdhënieve<br />
kontraktuale me Bashkimin<br />
Evropian, dhe çdo vonesë e<br />
Brukselit për mua është<br />
dështim i Brukselit në raport<br />
me Kosovën por edhe me<br />
rajonin. Brukseli duhet të jetë<br />
më i hapur, më fleksibil dhe<br />
më i guximshëm”, ka thënë<br />
ai. Thaçi ka bërë thirrje publike<br />
drejtuar autoriteteve të<br />
Brukselit dhe të gjitha shteteve<br />
të BE-së që të veprojnë<br />
shpejt dhe në mënyrë unike<br />
për ngadhënjimin e vlerave<br />
euroatlantike edhe në rajon,<br />
ngase siç ka thënë ai, çdo<br />
vonesë hap dilema të reja,<br />
dilema këto që nuk janë të<br />
shëndetshme për paqen,<br />
bashkëpunimin, stabilitetin<br />
në rajon, fqinjësinë e mirë<br />
dhe sistemin e vlerave. BS<br />
Tendencë-Kosova ende<br />
larg anëtarësimit në Këshillin<br />
e Evropës /Në Këshillin e<br />
Evropës deri më tashti nuk ka<br />
pasur iniciativa formale për<br />
pranim të Kosovës në<br />
anëtarësim, kështu ka deklaruar<br />
përfaqësuesja për media<br />
e këtij institucioni, Keti Barton<br />
raporton agjencia serbe,<br />
Beta. Sipas kësaj agjencie,<br />
Barton ka thënë se Këshilli i<br />
Evropës nuk ka raporte zyrtare<br />
me Kosovën, por bashkëpunimi<br />
zhvillohet përmes<br />
disa projekteve që janë neutral<br />
s ai përket statusit. Ajo<br />
gjithashtu ka pohuar se marrëveshja<br />
mes Beogradit dhe<br />
Prishtinës për përfaqësimin<br />
regjional të Kosovës nuk do<br />
të thotë se Kosova në KE<br />
mundet të merr statusin<br />
mysafirit, që zakonisht është<br />
hapi i parë në procedurë për<br />
shtete që dëshirojnë<br />
anëtarësimin në Këshillin e<br />
Evropës. Barton ka rikujtuar<br />
se vendimi përfundimtar për<br />
pranim të anëtarëve të rinj<br />
merr Komisitë i ministrave.<br />
Sipas rregullave të Këshillit<br />
të Evropës, procedura e<br />
anëtarësimit në atë organizatë<br />
zakonisht fillon me paraqitjen<br />
e kërkesës për sekretarin<br />
e përgjithshëm të KE që<br />
pastaj e pason Komisionit të<br />
ministrave në shqyrtim. Komiteti<br />
i ministrave, që përbëhet<br />
nga shefat e diplomacisë<br />
të 47 vendeve anëtare,<br />
për këtë konsulton Asamblenë<br />
Parlamentare që duhet<br />
të vlerësoj se a i përmbushin<br />
vendete kandidate kushtet e<br />
nevojshme.<br />
<strong>55</strong> 9
DITA<br />
Kontaktoni në aktualitet@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net<br />
Zhvillohet konferenca e<br />
9-të vjetore<br />
të Mjekësisë së Familjes<br />
Vasili:<br />
Shqipëriae<br />
treta për akses<br />
të shpejtë<br />
për pacientët<br />
Shqipëria renditet vendi i<br />
tretë për akses të shpejtë për<br />
pacientët, tha sot ministri i<br />
Shëndetësisë, Petrit Vasili, në<br />
konferencën e 9-të vjetore të<br />
Mjekësisë së Familjes “Kompetencat<br />
e mjekëve të familjes në<br />
kujdesin parësor”, mbajtur në<br />
Universitetin Evropian të Tiranës.<br />
“Reforma e edukimit në<br />
vazhdim do të jetë e pandalshme.<br />
Gati dy vitet e fundit<br />
aktivitetet kualifikuese për<br />
mjekët kanë njohur një zhvillim<br />
të vazhdueshëm, që është i<br />
pakrahasueshëm me asnjë<br />
fushë tjetër të shkencave në<br />
Shqipëri. Shëndetësia shqiptare<br />
në pikëpamje të formimit profesional<br />
të edukimit dhe të ofrimit<br />
të dijeve shkencore duan<br />
apo nuk duan disa është në<br />
avangardë. Ajo po përjeton një<br />
nga momentet e saj më të mira<br />
në drejtim të ringritjes ideore<br />
dhe profesionale”, tha Vasili.<br />
Ministri Vasili u ndal në reformimin<br />
e shëndetësisë, duke<br />
theksuar se reformat janë vlerësuar<br />
dhe nga Organizata<br />
Botërore e Shëndetësisë.<br />
“Parandalimi dhe imunizimi<br />
janë suksese të reformës”, tha Vasili,<br />
duke shtuar se teknologjitë<br />
moderne mjekësore tashmë janë<br />
në çdo rreth të vendit. Duke konsideruar<br />
mjekësinë e familjes si<br />
guri i themelit për një sistem<br />
shëndetësor modern, efikas dhe<br />
cilësor, Vasili tha se sistemi i<br />
referimit, është një nga hapat e<br />
parë madhore të reformës shumëplanëshe<br />
që është ndërmarrë në<br />
fushën e shëndetësisë. “Sistemi<br />
i referimit, mund të quhet pa<br />
mëdyshje “guri i themelit”, për<br />
të disiplinuar sistemin, rritur<br />
transparencën, për të luftuar korrupsionin,<br />
për të krijuar tashmë<br />
një marrëdhënie formale<br />
ndërmjet mjekut dhe pacientit,<br />
ndërmjet qytetarit dhe sistemit<br />
shëndetësor, me synim rikthimin<br />
e dinjitetit të të gjitha<br />
palëve”, theksoi Vasili. Në<br />
Shqipëri, 417 qendra shëndetësore<br />
funksionojnë si njësi autonome,<br />
shërbimet e të cilave janë<br />
të blera nga ISKSH. Çdo qendër<br />
shëndetësore menaxhohet nga<br />
një drejtues i cili ka hapësirat e<br />
nevojshme për të bërë të mundur<br />
një menaxhim autonom.<br />
10 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />
MBUMUK MBUMUK vazhdon vazhdon fushatën fushatën kundër kundër brucelozës<br />
brucelozës<br />
Fushata e vaksinimit “Një pikë në sy”<br />
Disa mijëra krerë dele<br />
dhe dhi në qarkun e<br />
Gjirokastrës u<br />
vaksinuan për t’u mbrojtur<br />
kundër brucelozës.<br />
Në një aktivitet të organizuar<br />
në zonën e Lunxhërisë si<br />
dhe gjatë inspektimeve në fshatra<br />
të tjerë të Gjirokastrës, drejtues<br />
të ministrisë së Bujqësisë,<br />
Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit<br />
dhe të projektit të<br />
Bashkimit Evropian PAZA<br />
ndoqën ecurinë e vaksinimit.<br />
Fermerët vlerësuan maksimalisht<br />
vaksinimin prej cilit ata<br />
përfitojnë pa pasur asnjë kosto.<br />
Sipas fermerëve, bruceloza është<br />
një sëmundje që dëmton tufat<br />
e të imtave, shëndetin e tyre<br />
dhe cenon mundësinë për të<br />
bërë biznes.<br />
Fushata “një pikë në sy”<br />
është mirëpritur dhe nga drejtuesit<br />
rajonalë të shëndetit, të<br />
cilët vunë në dukje faktin që<br />
numri i rasteve të sëmundjes në<br />
njerëz ka rënie drastike.<br />
“Ne po aplikojmë standarde<br />
ndërkombëtare të pranuara nga<br />
Bashkimi Evropian. Impakti final<br />
i gjithë kësaj nisme do të<br />
jetë përmirësimi i shëndetit të<br />
kafshëve dhe njerëzve njëkohësisht”,<br />
tha Robert J Connor,<br />
drejtuesi i projektit PAZA.<br />
Suksesin e kësaj nisme kombëtare<br />
e konfirmoi dhe kreu i<br />
MBUMK-së Genc Ruli, i cili u<br />
shpreh se brenda dy viteve synohet<br />
çrrënjosja e sëmundjes.<br />
“Është e para fushatë e tillë<br />
e këtyre përmasave që zhvillohet<br />
në 20 vitet e fundit”, tha<br />
ministri Ruli.<br />
Në Qarkun e Gjirokastrës<br />
janë të regjistruara mbi 5100<br />
ferma me rreth 290 mijë të imëta,<br />
nga të cilat në rrethin e<br />
Gjirokastrës rreth 2700 ferma<br />
me mbi 105 mijë të imëta, në<br />
rrethin e Përmetit rreth 1 mijë<br />
ferma me mbi 75 mijë të imëta,<br />
ndërsa në rrethin e Tepelenës<br />
janë mbi 1300 ferma me 113 500<br />
dele dhe dhi.<br />
Në këtë fazë të parë janë<br />
shpërndarë 168 mijë vaksina,<br />
por një sasi tjetër, po kaq në<br />
numër, është gati për t’u<br />
shpërndarë sipas kërkesës që do<br />
të paraqitet në komunat e<br />
Gjirokastrës.<br />
Fushata e vaksinimit “Një<br />
pikë në sy” implementohet nga<br />
PAZA dhe MBUMK dhe financohet<br />
nga Bashkimi Evropian<br />
Shkodër, BB investime të rëndësishme për qytetin<br />
Stacioni i pompave të ujit të pijshëm në zonën periferike të Dobraçit,<br />
investimet pranë zonës turistike të Shirokës në Liqenin e Shkodrës,<br />
restaurimi i fasadave në rrugën muzeale të Gjuhadolit, apo ndërtimi<br />
i shkollës 9 vjeçare në lagjen “Mark Lula”, investime të bëra me<br />
mbështetjen financiare të Bankës Botërore, kanë qenë qëllimi i vizitës<br />
së Drejtoreshës së Bankës Botërore dhe Koordinatore Rajonale<br />
për Europën Juglindore, Jane Armitage.<br />
Pasi ka parë nga afër objektet e mësipërme, Armitage u takua me<br />
kryetarin e bashkisë së Shkodrës, Lorenc Luka, të cilit i bëri të<br />
Projekti i Qeverisë, subvencionim i fermerëve për zhvillimin<br />
e aktivitetit bujqësor dhe blegtoral, po zbatohet suksesshëm<br />
Subvencionimi në bujqësi,<br />
aplikojnë mbi 8 mijë fermerë<br />
Arrin në mbi 8000 numri i fermerëve, që kanë aplikuar për subvencion për mbjelljet e reja,<br />
ndërsa brenda datës 31 maj do të bëhet vlerësimi i aplikimeve dhe shpallja përfundimtare e fituesve,<br />
që do të njoftohen nga Agjencia e Zhvillimit Bujqësor Rajonal. Burime nga Ministria e Bujqësisë,<br />
Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit informojnë se, “udhëzimi për fondin e bujqësisë ka hyrë<br />
në fuqi që në datë 1 shkurt 2012 dhe aplikimi për fermerët ka filluar më 10 shkurt, proces i cili<br />
është mbyllur në fund të muajit mars të këtij viti. Ndërkohë që aplikimet për subvencionim të<br />
blegtorisë, serave, fermave-BIO dhe industrisë agro-përpunuese nëpërmjet subvencionimit të normës<br />
së interesit për kredi, do të vazhdojë dhe në muajt që vijojnë. MBUMK bën të ditur se, këtë vit me<br />
fondet e subvencionimit 2012, do të disbursohen dhe rreth 4 mijë e 500 fermerë që janë shpallur<br />
fitues të programit të subvencionit në sektorin e bujqësisë, për vitin 2011. Drejtori i Agjencisë për<br />
Zhvillim Bujqësor dhe Rural, Gjok Vuksani, në një intervistë për ATSH-në, bëri të ditur se, vonesa<br />
në disbursimin e fermerëve, ka ardhur për faktin se vitin e kaluar aplikimet dhe projektet fituese,<br />
kanë qenë më të shumta nga sa ishte parashikuar. Por gjithsesi, thekson ai, vendimi i fundit i<br />
qeverisë, i hap rrugë AZHBR-së, të disbursojë me fonde të pakthyeshme, çdo projekt që përmbush<br />
kriteret për t’u shpallur fitues. Fondi për vitin 2012, i vënë në dispozicion nga buxheti i shtetit për<br />
programin e subvencionit, në shifrën e 11 milionë USD, do t’u shpërndahet edhe fermerëve të tjerë<br />
fitues që kanë për këtë vit, për rritjen e sipërfaqeve me vreshta, pemëtore, prodhim bujqësor në sera,<br />
prodhim blegtoral e agroushqimor. Ndërkohë që prioritet do të marrë financimi i dy projekteve<br />
kombëtare, për shtimin e sipërfaqeve të mbjellë me arrorë dhe ullishta. Gjatë vitit 2011 kanë përfituar<br />
rreth 14 500 fermerë nga subvencionet e shtetit për mbjelljen e drurëve frutorë, për zhvillimin<br />
e teknologjive të ujitjes, për prodhimet në sera, prodhimin e qumështit, mjaltit, vajit të<br />
ullirit, etj.<br />
dhe Qeveria Shqiptare, konkretisht<br />
me rreth 5.7 milionë euro<br />
dhe 1.8 milionë euro nga buxheti<br />
i shtetit. Vaksinimi mendohet<br />
të zgjasë për 45 ditë, periudhë<br />
gjatë së cilës do të angazhohen<br />
plotësisht 750 veter-<br />
inerë në të gjithë vendin. Rreth<br />
2.5 milionë krerë dhi dhe dele<br />
do të vaksinohen përgjatë këtyre<br />
ditëve dhe në mbyllje të këtij<br />
procesi madhor kombëtar synohet<br />
pasja në kontroll të plotë e<br />
shëndetit të kafshëve, i rreth 85<br />
mijë fermerëve dhe personave që<br />
kanë kontakte të drejtpërdrejta<br />
me bagëtitë. Me kapacitet te<br />
plotë ka nisur që prej mesit të<br />
prillit vaksinimi në qarkun e<br />
Beratit, Shkodrës, Vlorës, Korçës<br />
dhe të gjitha qarqet e tjera.<br />
ditur se Banka Botërore, në programet e saja zhvillimore, e sheh<br />
Shkodrën si një vend potencial për investimet që kanë të bëjnë më<br />
zhvillimin e infrastrukturës. “Këto objekte që ne po vizitojmë sot,<br />
janë vetëm një pjesë e investimeve të realizuara deri tani nga Banka<br />
Botërore, pasi në të ardhmen do ketë edhe bashkëpunime të tjera”,<br />
tha ajo. Nga ana e tij, kryebashkiaku Luka vlerësoi asistencën dhe<br />
mbështetjen financiare që BB ka dhënë në zbatimin e projekteve në<br />
qytetin e Shkodrës dhe u shpreh i gatshëm për një bashkëpunimin më<br />
të gjerë në fusha të ndryshme, në dobi të komunitetit shkodran.
Javë Javë pozitive pozitive për për monedhën monedhën shqiptare<br />
shqiptare<br />
Leku “fiton” terren ndaj euros<br />
Monedha shqiptare ka fituar pikë në këmbimin valutor<br />
kundrejt euros, në tregjet e vendit.<br />
Ekspertët e tregut valutor e lidhin këtë situatë tërësisht<br />
me gjendjen në Eurozonë dhe zhvlerësimin e euros<br />
në bursat ndërkombëtare. Gjatë gjithë këtyre ditëve, shprehen<br />
ata, zhvlerësimi i euros ndaj lekut ka qenë i pandalshëm<br />
në tregun vendas të këmbimit valutor.<br />
Euro e ka mbyllur javën me 0.43 lekë më pak se në fillim<br />
të javës duke u kuotuar në nivelin e 139.44 lekëve. Ndërkohë<br />
që monedha amerikane është forcuar, nga ana tjetër, me<br />
0.27 lekë që nga fillimi i javës. Kjo favorizon huamarrësit<br />
në euro, që zënë rreth 70 për qind të totalit të kredive në<br />
sistem si dhe ndikon në uljen e çmimeve të produkteve të<br />
importuara. Nga ana tjetër situata e paqëndrueshme politike<br />
në Europë, ku kriza e thellë në Greqi ka nxitur debatet<br />
për largimin e saj nga Eurozona, si dhe zgjedhjet politike<br />
në Francë, ku ende ka dyshime nëse presidenti i sapozgjedhur<br />
në Francë, Hollande, do të bashkëpunojë me<br />
Gjermaninë për vijimin e masave të ndërmarra deri më sot<br />
kundër krizës, janë arsyet kryesore që po dobësojnë vazh-<br />
Shërbimet Shërbimet publike, publike, qeveria qeveria pret pret shumë shumë nga nga koncesionet<br />
koncesionet<br />
Koncesionet rrisin<br />
ndjeshëm të ardhurat<br />
në arkën e shtetit<br />
Qeveria ka shpresa që nga dhënia me<br />
koncesion e shumë shërbimeve publike të<br />
rrisë ndjeshëm të ardhurat në buxhetin e<br />
shtetit. Koncesionarët paguajnë rreth 5 deri<br />
në 10 për qind të ardhurave në arkën e shtetit,<br />
nga veprat e marra në përdorim.<br />
Ndërtimi i hidrocentraleve me koncesion<br />
është investimi që gjithnjë e më shumë po<br />
grish investitorë të huaj dhe vendas. Sipas<br />
të dhënave të ministrisë së Ekonomisë, tre<br />
vitet e fundit janë dhënë me konkurrim 114<br />
koncesione, që do të thotë për ndërtimin e<br />
327 hidrocentraleve. Kapaciteti i këtyre<br />
hidrocentraleve nis nga 0.5 mega deri në<br />
90-100 mega, ndërtimi i të cilëve do të sjellë<br />
një prodhim mbi 1400 mega. Ndërkaq,<br />
kërkesa e bizneseve vendase dhe të huaja<br />
është gjithnjë në rritje për ndërtimin e<br />
hidrocentraleve vendore, me kapacitet deri<br />
në 5 mega. Deri tani, nga dhënia e këtyre<br />
HEC-eve me koncesion, që janë vënë në<br />
funksion, sigurohen rreth 8ë prodhimit të<br />
energjisë në vend. Me koncesion është<br />
dhënë edhe aeroporti ndërkombëtar “Nënë<br />
Tereza”, ku qeveria në vitin 2005 vendosi të<br />
shpallë për investitorët ndërtimin e një terminali<br />
të ri dhe shërbimeve të tjera, si dhe<br />
operimin e aeroportit. Konsorciumi gjermano-amerikan<br />
që prej 7 vitesh po investon<br />
në këtë aeroport, duke rritur cilësinë e shërbimit<br />
në standarde europiane. Si zgjidhje<br />
për një shërbim më të mirë ndaj qytetarëve<br />
u pa edhe dhënie me koncesion e kontrollit<br />
Të Të dhënat dhënat nga nga INST INSTAT INST T për për periudhën periudhën janar janar-mars<br />
janar -mars<br />
Rriten me 10 për qind eksportet drejt Italisë<br />
Eksportet shqiptare drejt Italisë në janar-mars<br />
2012 pësuan 10 për qind rritje krahasuar me të<br />
njëjtën periudhë të një viti më parë, duke paraqitur<br />
kështu një tendencë krejt të kundërt nga eksportet<br />
shqiptare në përgjithësi. Me një vlerë prej<br />
25.95 miliardë lekë ato janë sa 57 për qind e eksporteve<br />
në total. Ndërkohë, një vit më pare drejt<br />
Italisë shkuan 45 për qind eksporteve tona. Kjo<br />
teknik të makinave, apo siç njihet ndryshe<br />
kolaudimi i automjeteve. Kontrolli teknik i<br />
makinave prej disa vitesh po kryhet nga firma<br />
zvicerane, “Societe Generale de Surveillance”<br />
(SGS), kundrejt pagesës së tarifës së<br />
koncesionit 5 të ardhurave në llogari të shtetit<br />
shqiptar. Kontratat koncesionare mes<br />
shtetit shqiptar dhe firmave kontraktuese,<br />
vendase të huaja, mund të jenë 10, 30 ose<br />
35 vjet, që do të thotë se gjatë kësaj kohe<br />
tregon për interesin ende të lartë të lartë të fqinjëve<br />
italianë për të bashkëpunuar në fushën e tregtisë së<br />
jashtme me vendin tonë. Performanca e mirë e eksporteve<br />
erdhi nga ruajtja e nivelit të rieksporteve të<br />
tekstile-këpucëve, të cilat zunë 52 për qind të totalit të<br />
vlerës së eksportuar në Itali për periudhën janar-mars<br />
2012. Në këtë grup futen kryesisht prodhimet e bizneseve<br />
që punojnë me fason, si qepja e tekstileve apo<br />
këto shërbime jepen në përdorim të këtyre<br />
kompanive. Kontratë koncesioni nënkupton<br />
një kontratë të lidhur mes një autoriteti<br />
kontraktues dhe një koncesionari, ku objekti<br />
kryesor i kontratës është zbatimi i një<br />
projekti të infrastrukturës dhe ku përmbushja<br />
e kontratës nga koncesionari shpërblehet<br />
tërësisht ose pjesërisht me dhënien<br />
e së drejtës së shfrytëzimit të infrastrukturës,<br />
në fusha të ndryshme.<br />
edhe këpucëve. Këto bizneset kanë treguar se në top<br />
listën e kontratave që lidhin vijojnë të mbeten sipërmarrësit<br />
italianë. Por, ndikimin më të madh në rritjen<br />
e tyre e dha edhe shtimi i eksportit të lëndës djegëse.<br />
Sipas Institutit të Statistikave, në mars 2012 u eksportuan<br />
16,722 milionë lekë mallra, me rritje 10.2<br />
për qind në krahasim me Shkurt 2012 , por me<br />
ulje me 1.4 për qind në krahasim me mars 2011.<br />
E diel, 13 maj 2012<br />
DITA DITA<br />
dimisht monedhën europiane, ndërkohë që shtohet frika<br />
për një rikthim të tensioneve financiare në tregjet europiane.<br />
Kundrejt dollarit amerikan, euro ka rënë ndjeshëm<br />
për nëntë sesione në radhë, duke prekur nivelet minimale<br />
për më shumë se tre muaj. Por edhe ndaj monedhës japoneze,<br />
euro është ulur në minimumin historik në gati një<br />
tremujor. Ekspertët shprehen se zhvlerësimi i euros pritet<br />
të zgjasë edhe gjatë javës së ardhshme, për sa kohë Europa<br />
ka paqëndrueshmëri politike dhe Greqia të jetë nën dilemën<br />
e daljes nga euro.<br />
Kaskada e Drinit arrin 292.8 metër<br />
KESH garanton<br />
energji pa<br />
ndërprerje<br />
Rezervat hidrike të mbledhura në<br />
kaskadën e hidrocentraleve në Drin garantojnë<br />
furnizim pa ndërprerje me energji<br />
këtë verë, ndërsa lehtësojnë KESHin<br />
nga importi.<br />
Drejtori i Përgjithshëm i KESH-it, Engjëll<br />
Zeqo u shpreh dje, se “kemi situatë<br />
shumë të kënaqshme hidrike në kaskadën<br />
e Drinit, ku kuota në liqenin e Fierzës<br />
arrin 292.8 m, me prurje 200 m 3 /sek. Me<br />
këto nivele kemi të siguruar një rezervë<br />
energjetike rreth 1 miliard e 250 kwh në<br />
kaskadë”.<br />
Sipas tij, kjo situatë garanton një verë<br />
të qetë me drita, siguri më të lartë për të<br />
furnizuar pa problem gjatë muajve të<br />
verës, edhe pse sezoni turistik rrit konsumin<br />
e energjisë.<br />
Konsumi i energjisë elektrike gjatë sezonit<br />
turistik thuajse barazohet me muajt<br />
e ftohtë të dimrit në rreth 21-22 milionë<br />
kwh/ditë.<br />
Edhe pse rezervat hidrike janë të mjaftueshme<br />
hidrike, KESH deri tani nuk<br />
mendon të eksportojë energji, në pritje<br />
të situatës në muajt e vjeshtës.<br />
“Momentalisht nuk mund të flasim<br />
për eksport, sepse referuar edhe rregullores,<br />
por dhe rezervës për të cilën duhet<br />
të sigurohemi gjithmonë në kuotën<br />
optimale që të dalësh në fund të muajit<br />
në kuotën 295-296 metra në Fierzë, çka<br />
do të thotë një garanci për pjesën tjetër.<br />
Nuk mund të bëhet fjalë për eksport sepse<br />
tani Fierza nuk garanton më një rregullim<br />
një vjeçar për shkak të konsumit<br />
të lartë që është. Nuk mund të flitet për<br />
teprica në këtë rast”, thotë Zeqo.<br />
Ndërkohë edhe sipas rregullores dhe<br />
rezervës hidrike, duhet të sigurohet një<br />
kuotë optimale uji në 295-296 metra në<br />
Fierzë. Por nisur nga fakti se Fierza nuk<br />
garanton më rregullim 1-vjeçar për shkak<br />
të konsumit të lartë, nuk mund të<br />
nisin eksportet e saj.<br />
Aktualisht KESH prodhon 7.5 deri në<br />
8 milionë kilovat orë energji, pjesa tjetër<br />
sigurohet nga CEZ nëpërmjet importit.<br />
Ngritja e temperaturave këtë kohë ka ulur<br />
konsumin ditor të energjisë. Gjatë kësaj<br />
periudhe konsumi ditor i energjisë arrin<br />
në 16 deri 17 milionë kilovat orë, ndërkohë<br />
që kompanitë e mëdha e sigurojnë vetë<br />
energjinë elektrike dhe jo nga CEZ<br />
Shpërndarja.<br />
<strong>55</strong> 11
REKLAMA<br />
12 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />
CMYK<br />
Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />
JERUZALEMI<br />
Qyteti Qyteti Q ka qenë qenë shkatërru- shkatërru-<br />
ar, rindërtuar, rrënuar dhe<br />
ringri-tuar prapë. Jeruzalemi<br />
është një nimfomaniake<br />
e vjetër, që i shtrydh<br />
të dashurit e saj njëri pas<br />
tjetrit deri në marrjen e<br />
frymës së mbramë, para<br />
se t’i flakë tutje, me një<br />
gromësi-më, një vejushë e<br />
zezë, e cila i përlan meshkujt,<br />
ndërsa janë ende<br />
duke depërtua...r trupin e<br />
saj.”Amos Oz, Një përrallë<br />
Dashurie dhe Terri”. Ky<br />
liber i cili ka vetem 2 muaj<br />
qe ka dale ne treg ne UK<br />
vijon te jete ne top listen<br />
e librave me te shitur ne<br />
Britanine e Madhe dhe me<br />
i komentuari ne media.<br />
Libri eshte perkthyer ne<br />
shqip nga Etleva Sakajeva
CMYK<br />
E diel, 13 maj 2012<br />
REKLAMA<br />
<strong>55</strong> 13
REKLAMA<br />
14 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />
Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />
SASHENKA<br />
“Kjo është historia ndër breza e<br />
grave dhe fëmijëve<br />
të një familjeje të sajuar, dhe<br />
shpresoj se do të shijohet<br />
si e tillë: një roman i ngushtë<br />
për një familje.<br />
Por frymëzimin e ka tek shumë<br />
historira, letra, dhe<br />
raste që kam gjetur në arkiva<br />
dhe kam dëgjuar në ...intervista,<br />
gjatë dhjetë viteve që jam<br />
marrë me studimin e historisë<br />
ruse. Paraardhësit e mi u arratisën<br />
nga Perandoria Cariste<br />
në vitet e para të shekullit të<br />
kaluar dhe ndezën interesimin<br />
tim të përjetshëm për Rusinë.<br />
Ka disa personazhe historike<br />
në këtë libër - Rasputini dhe<br />
Stalini, ndër më të spikaturit<br />
- dhe portretet e tyre janë<br />
aq të sakta sa ç’mund t’i bëja<br />
unë. Por, ndërsa shkruaja këtë<br />
libër, Sashenka dhe familja e<br />
saj nisën të ngjanin më realë se<br />
bashkëkohësit e tyre faktikë.<br />
Historianët përgjithësisht<br />
shkruajnë për njerëz të<br />
jashtëzakonshëm, që u kanë dhënë<br />
formë ngjarjeve botërore.
Letrat<br />
SUPLEMENT I PËRJAVSHËM PËR LETËRSINË Redaktor përgjegjës: FLORI SLATINA<br />
SHTEPIA BOTUESE “<strong>55</strong>” HEDH NE TREG LIBRIN MONOGRAFIK MBI REXHEP TAJJIP ERDOGAN<br />
Të gjithë kanë nga një histori,<br />
pa dyshim. Por disa njerëz kanë me<br />
mijëra… Rexhep Tajjip Erdogan<br />
është njëri prej këtyre. Ndoshta ai<br />
është më në krye të atyre që<br />
gjenden në qendër të vëmendjes<br />
shoqërore. Nga vetë emri, ai është<br />
kryeministri. Ai na sheh të gjithë<br />
ne, por ne e shohim më shumë atë.<br />
Me dashuri apo urrejtje, me admirim<br />
apo zemërim, me shpresë<br />
apo me frikë, të gjithë e ndjekim<br />
me vëmendje.<br />
Rexhep Tajjip Erdogan është<br />
subjekt i aktualitetit të këtij vendi<br />
prej vitesh. Që prej tetë vjetësh<br />
është kryeministër i vendit. Nuk<br />
ka njeri që s’e njeh, e kemi gjithnjë<br />
para syve. Kamera, fotografi, shkrime,<br />
karikatura e përcjellin atë<br />
vazhdimisht tek ne. E shohim më<br />
shpesh se ç’shohim të afërmit tanë<br />
dhe e njohim më mirë se miqtë<br />
tanë. Herë zemërohemi me të, herë<br />
jemi krenarë për të.<br />
Gjithçka që bën, gjithçka që<br />
thotë dhe thuajse edhe çka nuk<br />
bën, na interesojnë së tepërmi;<br />
duam të dimë gjithçka për të. Çdo<br />
mjet komunikimi i bart ujë kësaj<br />
etjeje tonë të panginjur. Akoma më<br />
“Hyrje<br />
Lindja e një lideri<br />
shumë na bren kureshtja dhe akoma<br />
më shumë mësojmë. Mjeshtëria<br />
e çdo pene i shton diçka të re<br />
imazhit të Rexhep Tajjip Erdoganit<br />
në imagjinatën tonë si dhe na<br />
kujton diçka që mungon. Me trishtim<br />
kuptojmë se ato çka kujtojmë<br />
se i dimë më së miri, në fakt<br />
në përgjithësi janë ato çka dimë më<br />
së paku.<br />
Gjithmonë thyhemi aty ky jemi<br />
më të fortë.<br />
Gjendemi shumë pranë dhe<br />
shumë larg Rexhep Tajjip Erdoganit.<br />
E nisëm këtë libër me synimin<br />
për të zbutur sadopak këtë ndjenjë<br />
mungese në fjalë. Vetëm në mbarim<br />
të tij kuptuam se në fakt e kemi<br />
shtuar atë.<br />
Kënga ende s’kish mbaruar…<br />
Ndaj ky libër flet për historinë<br />
e një vendi, e një njeriu dhe të së<br />
“tashmes”. Çka rrëfehet është historia<br />
e të gjithë neve; historia e<br />
njeriut që po shkruan historinë e<br />
të gjithë neve…<br />
I jemi mirënjohës kujtdo që<br />
nuk e ka kursyer mbështetjen gjatë<br />
shkrimit të këtij rrëfimi që përbëhet<br />
vetëm nga dëshmi.<br />
I falënderojmë të gjithë.<br />
Hüseyin Besli – Ömer Özbay<br />
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○<br />
SIMPOZIUMI PER DEMOKRACINE<br />
Hüseyin Besli – Ömer Özbay<br />
28 shkurti, përveç faktit që<br />
ishte një grusht shteti<br />
kundër pushtetit civil,<br />
me dëmin dhe rrënimin që solli në<br />
shoqëri, qe një përvojë e hidhur<br />
ndikimin e së cilës nuk do mund<br />
ta fshijmë e ta hedhim për vite të<br />
tëra 1 . Kjo është e vërtetë, por gjithashtu<br />
nuk duhej të ishe parashikues<br />
për të thënë se nuk do të<br />
vazhdonte për ‘njëmijë vjet’ siç<br />
pretendohej.<br />
Gjatë historisë së vet, një shoqëri<br />
mund të përjetojë çdo lloj fatkeqësie,<br />
përfshi grushtin e shtetit,<br />
por kurrë nuk e humb plotësisht<br />
shpresën për t’i mbyllur plagët dhe<br />
për t’u ngritur sërish në këmbë<br />
sapo ta gjejë mundësinë.<br />
Por nëse gjykatat e një vendi<br />
janë kthyer në kazerma, gjykatësit<br />
dhe prokurorët janë nën ‘protek-<br />
torat’, ndjenja e drejtësisë në një<br />
shoqëri cënohet rëndë dhe nuk<br />
mund të rikuperohet aq lehtë. Kjo<br />
pra është trauma që përjetoi Turqia<br />
gjatë dhe pas 28 shkurtit.<br />
Shoqëria gjendej nën presion<br />
dhe dëshpërim të plotë.<br />
Bashkia e Stambollit nën kryesinë<br />
e Rexhep Tajjip Erdoganit, në<br />
një situatë të abrogimit të<br />
demokracisë, të veshjes së drejtësisë<br />
me këpucë ushtarake, duke<br />
preferuar ‘të ndezë një qiri në vend<br />
që të mallkojë errësirën’, organizon<br />
një simpozium të quajtur<br />
‘Simpozium për Demokracinë’.<br />
Simpoziumi përmban katër tema<br />
kryesore: ‘Teoria e Demokracisë’,<br />
‘Kulturat e Ndryshme dhe Demokracia’,<br />
‘Demokracia si Sjellje Shoqërore’<br />
dhe ‘Demokracia në Turqi’.<br />
Fjalën e hapjes të simpoziumit<br />
që fillon më 13 dhjetor 1997, e<br />
mban Prof. Dr. Sherif Mardini.<br />
Marrëdhënien midis demokracisë<br />
dhe shoqërisë, Mardini e trajton<br />
në tre pika:<br />
Një: Shoqëritë prodhojnë pasuri<br />
në masë të drejtë me larminë e tyre.<br />
Dy: Asnjë vlerë shoqërore nuk<br />
është e pandryshueshme, çdo vlerë<br />
ndryshon dhe zhvillohet.<br />
Tre: Ndryshimi mbështetet mbi<br />
të kaluarën dhe vlerat e të kaluarës.<br />
Në seancën e parë të ditës së<br />
parë, me titull ‘Teoria e Demokracisë’,<br />
Mymtazer Tyrkone dhe Mehmet<br />
Alltan mbajnë referat, kurse<br />
Ferhat Kentel, Omer Çelik dhe<br />
Qazim Berzeg kontribuojnë si dis<br />
E diel, 13 maj 2012<br />
<strong>55</strong> 15
LETRAT<br />
Kontaktoni në florislatina@yahoo.com<br />
SHTEPIA BOTUESE “<strong>55</strong>” HEDH NE TREG LIBRIN MONOGRAFIK MBI REXHEP TAJJIP ERGOGAN<br />
<br />
kutantë.<br />
Në seancën e dytë me titull ‘Kulturat<br />
e Ndryshme dhe Demokracia’,<br />
Vexhdi Akjyz dhe Etjen Mahçupjan<br />
mbajnë referat; Ali Bullaç, Jasin Aktaj<br />
dhe Mehmet Akif Ajdën marrin<br />
pjesë si diskutantë.<br />
Ditën e dytë të simpoziumit,<br />
për temën ‘Demokracia si Sjellje<br />
Shoqërore’ mbajnë referat Dou<br />
Ergil dhe Mehmet Ali Këllëçbaj,<br />
kurse diskutantë janë Omer<br />
Dinçer, Arif Ersoj dhe Ali Kërxha.<br />
Titulli i seancës së fundit të simpoziumit<br />
është ‘Demokracia në Turqi.<br />
Në këtë seancë kontribuojnë me<br />
referat Levent Koker dhe Xhengiz<br />
Çandar, ndërsa diskutantë janë Mehmet<br />
Dogan dhe Mehmet Metiner.<br />
Fjalën e mbylljes së simpoziumit<br />
e mban Rexhep Tajjip Erdogan.<br />
Fjalimi i tij i ngjan një<br />
manifesti që mbron mosdorëzimin<br />
përballë 28 shkurtit e në të njëjtën<br />
kohë për herë të parë e shfaq kaq<br />
qartë mendësinë e tij demokratike:<br />
“Zakonisht, kur flitet për një<br />
simpozium, është bërë zakon të<br />
thuhet se ç’dobi pritet prej tij.<br />
Ne, në organizimin e këtij simpoziumi<br />
patëm synime përtej<br />
pritjeve të përditshme e që nuk kufizohen<br />
brenda një kuadri pragmatik.<br />
Pa dyshim, nga një simpozium<br />
dy ditor nuk mund të pritet zgjidhja<br />
e problemeve të caktuara. Edhe<br />
ne nuk patëm ndonjë shpresë të<br />
tillë. Por edhe vetëm artikulimi i<br />
problemeve lidhur me teorinë e<br />
demokracisë dhe i problemeve aktuale<br />
të demokracisë sonë, për ne<br />
ka qenë një përfitim i mjaftueshëm.<br />
Në këto ditë që po kalon vendi<br />
ynë, vetëm përmendja e këtyre problemeve<br />
në tituj përbën një kontribut<br />
të çmuar për ata që do të<br />
shkruajnë historinë e të sotmes.<br />
Sigurisht, këtu unë nuk jam në<br />
pozitë për të cekur në detaje teorinë<br />
e demokracisë dhe problemet<br />
aktuale të demokracisë sonë siç u<br />
trajtuan nga ekspertët, intelektualët<br />
dhe teoricienët e politikës.<br />
Do të mjaftohem vetëm duke<br />
ndarë me ju ato çka më kanë mbetur<br />
në mendje nga seancat që kam<br />
dëgjuar, ato çka mendoj dhe ndiej,<br />
si organizator i simpoziumit dhe<br />
si politikan.<br />
Para së gjithash, dua të them<br />
se ‘kërkesa për demokraci’ është<br />
një e drejtë njerëzore e patjetërsueshme.<br />
Kjo është e drejta e njeriut<br />
për të thënë fjalën e tij për<br />
veten, familjen, qytetin, vendin e<br />
tij, ose me një shprehje më të<br />
përgjithshme, për gjithçka që lidhet<br />
me të dhe ndikon mbi të.<br />
Dhe kjo ‘e drejtë superiore’ sjell<br />
si detyrë morale që kjo të kërkohet<br />
jo vetëm për vete, por për të gjithë.<br />
Nëse ky kuadër i<br />
demokracisë është i saktë, për ekzistencën,<br />
funksionimin dhe vazhdimësinë<br />
e demokracisë duhen fu-<br />
16 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />
Lindja e një lideri<br />
qizuar aktorët civilë.<br />
Për këtë duhet që karakteri ‘urdhërues’<br />
i shtetit që nuk merr në<br />
konsideratë superioritetin e drejtësisë,<br />
si dhe ideologjia ‘homogjenizuese’<br />
shtetërore nuk duhet të<br />
ekzistojnë. Por në përvojën politike<br />
të vendit tonë realiteti është<br />
krejt i kundërt.<br />
Shteti ka një ideologji të vetën<br />
dhe fuqizon vetëm ata që përkrahin<br />
këtë ideologji. Ata që nuk e<br />
përkrahin përpiqet t’i neutralizojë<br />
duke i përjashtuar.<br />
Rezultat i natyrshëm i kësaj<br />
është paqëndrueshmëri politike,<br />
huajësim mes shtetit e shoqërisë<br />
dhe një shkëputje e thellë mes<br />
shtresave të shoqërisë.<br />
Këtu duhen kërkuar edhe shkaqet<br />
që kultura jonë politike është<br />
e privuar nga aftësia për konsensus,<br />
që vazhdimisht prodhon konflikt<br />
dhe nxit ndarjen në kampe e<br />
polarizimin e shoqërisë.<br />
Siç e theksoi edhe Prof. Dr.<br />
Sherif Mardini, një nga mendimtarët<br />
e çmuar të vendit tonë,<br />
shoqëria nga natyra nuk është homogjene<br />
por heterogjene. Ajo<br />
përmban besime të ndryshme fetare<br />
e botëkuptime të ndryshme<br />
filozofike. Shkurt shoqëria përbëhet<br />
nga individë me identitete<br />
të ndryshme.<br />
Në këndvështrimin tonë, dallimet<br />
nuk janë dobësi apo një bezdi<br />
që duhet eliminuar.<br />
Dallimet përpiqen t’i zhdukin<br />
vetëm regjimet totalitare që nuk e<br />
respektojnë njeriun dhe popullin.<br />
Kurse nga këndvështrimi ynë<br />
politik, dallimet janë pasuri.<br />
Ajo çka nevojitet nuk është<br />
eliminimi i dallimeve apo uniformizimi<br />
i shoqërisë, por fuqizimi i<br />
strukturave politike, sociale e kulturore<br />
ku dallimet mund të zhvillohen.<br />
Identitetet e ndryshme, për sa<br />
kohë zhvillohen lirisht, do të kalojnë<br />
në dialog reciprok. Kjo është rruga<br />
e vetme legjitime, morale dhe realiste<br />
e forcimit të unitetit tonë politik<br />
dhe të paqes shoqërore.<br />
Nga shoqëri industriale po<br />
bëhemi shoqëri e informacionit. Në<br />
shoqërinë industriale, thelbësore<br />
ishin tendencat centralizuese dhe<br />
uniformizuese. Kurse në shoqërinë<br />
e informacionit po forcohen tendencat<br />
për dallime dhe larmi.<br />
Kudo në botë ekziston përpjekja<br />
për forcimin e pluralizmit, kryesisht<br />
në jetën ekonomike si dhe në politikë<br />
e në jetën shoqërore. Por tek<br />
ne nuk ka një strukturë që mundëson<br />
pluralizmin, qoftë në jetën<br />
ekonomike, qoftë në atë politike. Për<br />
pluralizmin politik duhet që sa më<br />
parë të kemi një strukturë ku aktorët<br />
civilë të mund t’i shfrytëzojnë<br />
të gjitha kanalet e pjesëmarrjes<br />
politike dhe ku kjo të jetë nën garancinë<br />
e kushtetutës.<br />
Gjithashtu shohim se uniformiteti<br />
i imponuar në jetën ekonomike,<br />
për të mbrojtur interesat e veta nxit<br />
ndërhyrjen antidemokratike në<br />
politikë.<br />
Për këtë arsye, që sovraniteti t’i<br />
takojë vërtet popullit, duhet nxitur<br />
edhe larmia ekonomike. Nëse<br />
marrim në konsideratë faktin se sa<br />
herë që në Anadoll kanë dalë në pah<br />
forca të reja ekonomike, ato forca<br />
që zotërojnë monopolin e pushtetit<br />
ekonomik kanë bërë ç’kanë<br />
mundur për pezullimin e demokracisë,<br />
mund ta rrokim më mirë<br />
rëndësinë e këtij aspekti.<br />
Pa rënë në asnjë kontradiktë<br />
parësie apo dytësie, këtu duhet të<br />
theksojmë fuqishëm se pluralizmi<br />
politik, ekonomik, shoqëror dhe<br />
kulturor janë të lidhura ngushtë<br />
dhe duhet të jemi ndjekës deri në<br />
fund të një politike që e bën të<br />
mundur një gjë të tillë.<br />
Nëse struktura kaba shtetërore<br />
nuk e lejon këtë, nuk duhet t’i lëmë<br />
përpjekjet e të dorëzohemi. Edhe<br />
pse të vogla, përpjekjet tona duhet<br />
të jenë nga poshtë lart. Për sa kohë<br />
administratat lokale janë mekanizma<br />
që i bëjnë të mundura këto përpjekje,<br />
e meritojnë votën dhe besimin<br />
e popullit. Në masë të madhe<br />
pikërisht pse është vënë re kjo<br />
meritë, qeverisja qendrore po bën<br />
ç’është e mundur për të ulur efikasitetin<br />
e administratave vendore.<br />
Një nga shkaqet e vonimit<br />
të vazhdueshëm të demokratizimit<br />
si një nevojë urgjente e vendit,<br />
është mbetja e debateve<br />
demokratike mes universalitetit<br />
dhe lokalizmit.<br />
Një shoqëri pa dyshim<br />
duhet të synojë arritjen e standardeve<br />
universale të demokracisë<br />
bashkë me anëtarët e tjerë të familjes<br />
së njerëzimit me të cilët ndan<br />
të njëjtin planet. Por teksa ndërton<br />
dhe zhvillon një demokraci që<br />
synon idealet universale, një shoqëri<br />
duhet që vlerat, besimet, zakonet<br />
dhe traditat e veta t’ia bashkangjisë<br />
përvojës së vet demokratike<br />
si një ‘maja të kulturës politike’.<br />
Vetëm kështu demokracia mund<br />
të mos jetë më një diskutim abstrakt,<br />
por një regjim i mundur.<br />
Vetëm kështu një shoqëri mund të<br />
pasurohet dhe në të njëjtën kohë<br />
t’i largohet perceptimit të demokracisë<br />
si një ‘çështje elitash’.<br />
Kësisoj shoqëria e përthith<br />
vetëdijen demokratike, e bën atë<br />
maja të jetës së përditshme dhe me<br />
të i ushqen rrënjët e veta kulturore.<br />
Ndërsa demokracia arrin idealet<br />
universale, ky sfond politik kontribuon<br />
vazhdimisht në këtë.<br />
Kjo ka të bëjë drejtpërdrejt me<br />
nocionin e ‘superioritetit të drejtësisë’<br />
për çka një shoqëri ka nevojë<br />
si për bukë e ujë. Nëse demokracia<br />
nuk përvetësohet nga shoqëria dhe<br />
perceptohet si një program i elitave<br />
drejtuese, elitat drejtuese, në emër<br />
të interesit publik që do ta përkufizonin<br />
në mënyrë të pavarur nga shoqëria,<br />
do ta kufizonin demokracinë.<br />
Në një rast të tillë shteti nuk<br />
është më një ‘shtet i të drejtës’ por<br />
mbetet i shtërnguar në pamjaftueshmërinë<br />
e ‘shtetit ligjor’.<br />
Që superioriteti i drejtësisë të<br />
arrihet në kuptim real, duhet që<br />
kushtetuta të mos jetë një kornizë<br />
e shpallur shoqërisë nga elitat drejtuese,<br />
por një kornizë e prodhuar<br />
dhe e shpallur shtetit nga vetë shoqëria.<br />
Kjo është mënyra e vetme që<br />
kushtetuta si përmbledhje e të<br />
drejtës të hartohet me konsensus.<br />
Nëse kushtetuta nuk është një<br />
kornizë e prodhuar dhe e shpallur<br />
shtetit nga shoqëria, demokracia e<br />
humb të gjithë kuptimin e saj dhe<br />
reduktohet në zgjedhje.<br />
Në një gjendje të tillë, nuk<br />
mund të ekzistojë asnjë mekanizëm<br />
që do të pengonte rrëzimin<br />
nga detyra me metoda antidemokratike<br />
të një qeverie të formuar<br />
nga zgjedhjet dhe shoqëria e<br />
humb tërë fuqinë për të mbrojtur<br />
të drejtat dhe liritë.<br />
Gjithashtu, dalja nga mesi i<br />
shoqërisë i elementëve që priren<br />
drejt metodave antidemokratike për<br />
të marrë pushtetin, ndodh gjithmonë<br />
në të tilla kohë. Pa dyshim<br />
kjo është një gjendje që nuk duhet<br />
dëshiruar kurrsesi dhe nga e<br />
cila dëmtohet vetëm shoqëria.<br />
Por nëse një kushtetutë hartohet<br />
me konsensusin e arritur në<br />
përfundim të debateve të lira brenda<br />
shoqërisë, atëherë mund të arrihet<br />
një kornizë demokratike që<br />
do t’i jepte kuptim të drejtës si një<br />
logjikë e ‘të drejtës superiore’ që<br />
do ta mbronte demokracinë.<br />
Kësisoj, ndryshimi i pushtetit<br />
nëpërmjet zgjedhjeve pa përdorimin<br />
e forcës dhe pranimi pa<br />
kushte i rezultateve zgjedhore nga
kushdo, bëhet një detyrë e pashmangshme<br />
morale.<br />
Gjithashtu, popullit nuk do t’i<br />
ngarkohet asnjë vështirësi në bindjen<br />
ndaj kësaj detyre morale.<br />
Ndërkohë që pushteti ndryshon<br />
me anë të votës, partia që vjen në<br />
pushtet, sado për qind të votave të<br />
marrë, nuk do të mund t’i cënojë<br />
të drejtat dhe liritë themelore.<br />
Sepse të drejtat dhe liritë<br />
themelore nuk i nënshtrohen asnjë<br />
lloj vote. Ato janë të garantuara<br />
nga e drejta.<br />
Një nga shkaqet e keqkuptimit<br />
të demokracisë në vendin tonë,<br />
është paraqitja e dashurisë për atdheun<br />
dhe e kërkesave demokratike<br />
si gjëra të kundërta.<br />
Pa dyshim që ata të cilët pretendojnë<br />
një kundërshti të tillë, në<br />
realitet nuk pajtohen as me dashurinë<br />
për atdheun, as me kënaqësinë<br />
e të drejtave dhe lirive demokratike.<br />
Sepse ata nuk pajtohen me<br />
popullin.<br />
Ata që pajtohen me popullin<br />
dhe me të drejtën e sovranitetit pa<br />
kushte të popullit, mes dashurisë<br />
për atdheun dhe të drejtave e lirive<br />
demokratike nuk shohin<br />
kundërshti, por përkundrazi, shohin<br />
përputhje. Por ata që nuk dinë<br />
të shohin hollë, duke i akuzuar për<br />
shtirje ata që flasin për demokraci,<br />
përpiqen t’i tregojnë si ndjekës<br />
të të tjera synimeve. Në këtë pikë<br />
e shpreh hapur qëndrimin tim dhe<br />
them se përdorimi i idealeve dhe<br />
mekanizmave demokratike për arritjen<br />
e synimeve jodemokratike,<br />
siç është e gabuar moralisht, është<br />
e pamundur për një qëndrim<br />
politik që pretendon vërtetësi. Ne<br />
ndjekim një politikë të vërtetë të<br />
mbështetur mbi një bazë morale.<br />
Besojmë se mbrojtja dhe zhvil-<br />
limi i demokracisë sonë është një<br />
detyrë morale dhe themi se do të<br />
jemi ndjekës të kësaj detyre deri<br />
në frymën e fundit. Ndërhyrjet nga<br />
jashtë që i bëhen demokracisë<br />
sonë, mbi të gjitha nuk i shohim<br />
si morale.<br />
Për sa kohë do të vazhdojnë<br />
ndërhyrjet nga jashtë, jeta politike<br />
demokratike nuk do të arrijë dot<br />
pjekurinë e vërtetë.<br />
Për sa kohë nuk arrin dot<br />
thellësinë dhe pjekurinë e vërtetë,<br />
demokracia jonë nuk do të arrijë<br />
një forcë drejtuese efikase e racionale,<br />
duke mbetur kështu një<br />
‘demokraci pa pushtet’.<br />
Kampet dhe polarizimet që sa<br />
vijnë e shtohen në shoqëri, janë<br />
një shembull i qartë i kësaj. Shkaku<br />
i këtyre janë ndërhyrjet nga<br />
jashtë që i janë bërë jetës sonë<br />
demokratike.<br />
Fakti që demokracia jonë është<br />
plot me dobësi, pengon edhe<br />
eliminimin e negativiteteve të<br />
praktiktave të ‘shtetit ligjor’ si dhe<br />
arritjen e një shteti të vërtetë të të<br />
drejtës. Fakti që pushteti gjyqësor<br />
është bërë kaq i diskutueshëm, vjen<br />
si pasojë e kësaj dhe kjo situatë është<br />
tejet shqetësuese dhe shumë për<br />
të ardhur keq. Sepse për një<br />
demokraci të vërtetë, shteti i të<br />
drejtës është një domosdoshmëri.<br />
Kohët e fundit shohim njerëz<br />
që duke përdorur si pretekst nocionin<br />
e republikës, përpiqen të<br />
kufizojnë demokracinë; me pretekstin<br />
e mbrojtjes së republikës përpiqen<br />
ta pezullojnë demokracinë. Kurrsesi<br />
nuk duhet t’i mbyllim sytë para kësaj.<br />
Mbyllja e syve para kësaj do të<br />
thotë ftesë për cënimin e ‘shtetit<br />
të së drejtës’ në emër të ‘sundimit<br />
të ligjit’.<br />
Asnjë interes publik nuk mund<br />
të jetë kurrsesi mbi të drejtat dhe<br />
liritë themelore. Asnjë ligj nuk<br />
mund ta cënojë superioritetin e të<br />
LETRAT<br />
Kontaktoni në florislatina@yahoo.com<br />
NJE HISTORI GJYQESORE DREJT PERJASHTIMIT NGA<br />
POLITIKA<br />
Ndonëse jeton dhe bën politikë në<br />
Stamboll, Rexhep Tajjip Erdogani<br />
shpesh merr ftesa jashtë Stambollit.<br />
Anadolli e kërkon Erdoganin sepse kudo që<br />
shkon, me fjalimet dhe qëndrimin e tij ngjall emocione,<br />
duke i dhënë gjallëri dhe dinamizëm aktivitetit<br />
ku merr pjesë.<br />
Këto ftesa janë shtuar akoma më shumë pasi<br />
është bërë kryetar bashkie.<br />
Sidomos në periudhë krize, për Tajjip Erdoganin<br />
është e pamundur të mbetet indiferent ndaj<br />
ftesave nga Anadolli. Kërkon të jetë prezent në<br />
çdo vend ku ka nevojë për të; ky është një tipar i<br />
rëndësishëm i mënyrës së tij të politikës.<br />
Situata e RP-së të zbritur nga pushteti me<br />
puçin e 28 shkurtit dhe të përballur me gjyq për<br />
mbyllje, ka shkaktuar prishje të madhe humori<br />
tek anëtarët e partisë. Nga këndvështrimi i të<br />
përkushtuarve ndaj politikës së Vizionit Kombëtar,<br />
hapja e një procesi për mbyllje ndaj një partie që<br />
në kohët e fundit ka arritur sukses të madh si në<br />
administratat lokale si në zgjedhjet parlamentare,<br />
është diçka e papranueshme.<br />
Në të tillë situatë Tajjip Erdogani pranon një<br />
ftesë nga Siirti dhe në tubimin e hapur të mbajtur<br />
më 12 dhjetor 1997, mban një fjalim.<br />
Për shkak të një vjershe të Zija Gokalpit që e<br />
reciton në fjalimin e tij, me pretendimin se ka<br />
kryer fajin e ‘nxitjes së hapur të pakënaqësisë dhe<br />
armiqësisë në popull mbi dallimet fetare dhe racore’<br />
të parashikuar në nenin 312 të kodit penal,<br />
ndaj tij hapet proces në Gjykatën e Sigurisë Shtetërore<br />
të Dijarbakërit.<br />
Ndërkohë RP është mbyllur nga Gjykata Kushtetuese.<br />
Ndaj dhe prokurori, aktakuzën e ka përgatitur<br />
duke u nisur më shumë nga arsyet për mbylljen<br />
e RP-së se sa nga fjalimi i Erdoganit në Siirt.<br />
Në mbrojtjen e tij verbale dhe me shkrim, duke<br />
drejtës.<br />
Vetëm me demokraci republika<br />
mund ta fitojë kuptimin e vet të<br />
vërtetë. Edhe ligjet e sigurojnë<br />
drejtësinë dhe i shërbejnë popullit<br />
vetëm nën strehën e shtetit të<br />
së drejtës.<br />
Aty ku nuk ka demokraci nuk<br />
mund të ketë republikë, aty ku nuk<br />
ka shtet të së drejtës nuk mund të<br />
ketë ligje, aty ku nuk ka të drejta<br />
njerëzore nuk mund të ketë interes<br />
publik. Kjo gjendje do të ishte<br />
shprehje jo e një shteti legjitim që<br />
i shërben popullit, por e një shteti<br />
jolegjitim që e dhunon popullin.<br />
Në këtë kuptim, konceptin e<br />
‘shtetit demokratik të së drejtës’<br />
duhet ta ruajmë si dritën e syve dhe<br />
t’u kundërvihemi akteve e strukturave<br />
politike që e cënojnë atë.<br />
Në të kundërt, demokracia jonë<br />
nuk do të mund të dalë nga gjendja<br />
e një ‘demokracie pa pushtet’ e<br />
të bëhet një demokraci drejtuese<br />
dhe kjo do ta dëmtojë vendin tonë.<br />
Dëshiroj që aspektet negative<br />
të së kaluarës të mos ju bëjnë të<br />
dëshpëroheni. Ne kemi kaluar ditë<br />
shumë të vështira në këtë vend.<br />
Por pas tyre gjithmonë kanë<br />
ardhur ditë të mira.<br />
Thelbësore nuk është errësira<br />
por drita.<br />
Dashuria e njeriut për lirinë<br />
është një dashuri aq e madhe sa<br />
asgjë nuk mund të qëndrojë lehtë<br />
para saj.<br />
Kjo dashuri do të na japë<br />
durimin për të bashkëpunuar dhe<br />
forcën për të ngritur të gjithë bashkë<br />
e për të gjithë një shtet të vërtetë<br />
demokratik të së drejtës.<br />
Shpresoj që duke bashkëpunuar<br />
edhe në mbledhje të tjera, t’i shtojmë<br />
forcë forcës sonë e të ndërtojmë<br />
demokracinë në vendin tonë si një<br />
kala të patundshme lirie.<br />
U shpreh edhe njëherë falënderimet<br />
akademikëve dhe të ftuarve<br />
të çmuar që me pjesëmarrjen në<br />
këtë tubim u bënë shkak për të<br />
vënë edhe një gur në këtë rrugë.”<br />
cituar pjesë nga fjalimi i tij, Erdogani tregon me<br />
hollësi se nuk ka bërë thirrje për ‘përçarjen e popullit’<br />
por për unitet dhe bashkim, bën të qartë se ato<br />
çka shkruhen në aktakuzë nuk kanë asnjë lidhje me<br />
fjalimin e tij dhe thekson se pas mitingut askush<br />
nuk është ‘nxitur’, përkundrazi, njerëzit e kanë lënë<br />
sheshin e mitingut krah për krah dhe nuk ka<br />
ndodhur asnjë ekses.<br />
Në dosjen e procesit, në kuadër të “të drejtës<br />
për të marrë ndihmë teknike” sipas ligjit për metodën<br />
e gjykatave penale, janë përfshirë vlerësimet e<br />
juristëve të shquar të vendit.<br />
Prof. Dr. Sulhi Donmezer: “Fjalimi mbetet tërësisht<br />
brenda lirisë së shprehjes së ndjenjave, mendimeve<br />
dhe opinioneve politike si dhe të shpjegimit<br />
të koncepteve fetare dhe nuk përmban ndonjë element<br />
apo tipar që provon cilësinë e propagandës për<br />
eliminimin e parimit të laicizmit.”<br />
Prof. Dr. Çetin Ozek: “Në fjalimin e Rexhep Tajjip<br />
Erdoganit, siç nuk ka ndonjë pikëpamje që shpreh<br />
domosdoshmërinë e një regjimi politik të bazuar mbi<br />
normat fetare, nuk ka as cilësitë e sugjerimit dhe<br />
metodës për t’i detyruar individët të veprojnë konform<br />
normave fetare dhe për të kufizuar lirinë fetare<br />
të individit.”<br />
Prof. Dr. Ugur Ulluxhakaptan: “Ngritja e një<br />
procesi të tillë nuk mund të përputhet me parimet e<br />
shtetit të së drejtës, me lirinë e mendimit dhe me<br />
parimin e laicizmit që qëndron në themel të Republikës<br />
së Turqisë.”<br />
Prof. Dr. Bahri Oztyrk: “I marrë në tërësi fjalimi<br />
nuk është përçarës por përkundrazi, është bashkues…<br />
Pretendimi i të kundërtës nuk është në<br />
kundërshtim vetëm me parimet universale të së<br />
drejtës dhe të së drejtës penale, por edhe me arsyen<br />
e logjikën.”<br />
Gjykata nuk është në gjendje t’iu vërë veshin<br />
këtyre vlerësimeve.<br />
Megjithëse prokurori i GjSSh-së kërkon shfajësimin<br />
e të pandehurit me argumentin se “nuk janë<br />
krijuar elementet e fajit për të cilin akuzohet”, me<br />
dy vota kundrejt një vote, gjykata jep vendimin për<br />
“10 muaj burg dhe gjobë në sasinë e 716.666.666<br />
lira turke.”<br />
(Footnotes)<br />
1 E cilësuar si ‘puç postmodern<br />
’, kjo lëvizje konsistonte në disa<br />
vendime të imponuara qeverisë nga<br />
Këshilli i Sigurisë Shtetërore, të cilat<br />
çuan në dorëheqjen e kryeministrit<br />
Nexhmettin Erbakan në qershor të po<br />
atij viti.<br />
E diel, 13 maj 2012<br />
Perktheu:<br />
Rubens HOXHA<br />
<strong>55</strong> 17
LETRAT<br />
Kontaktoni në florislatina@yahoo.com<br />
Tregim nga Istref HAXHILLARI<br />
Qielli i zi<br />
Në orën e filozofisë Megi kërkoi lejë.<br />
A mund të dal? - zëri i mprehtë preu<br />
me thikë qetësinë e klasës.<br />
Habia e mësuesit e pastër.<br />
-Ta them në vesh profesor?<br />
Pranoi me lëvizje nervoze të kokës.<br />
-Më pihet cigare, - i tha ngadalë.<br />
Sinqeriteti i vajzës e goditi.<br />
Në pushimin e shkurtër mes orëve e thirri të<br />
bënte detyrën e edukatorit. Në të vërtetë nuk e<br />
dinte saktësisht çfarë duhet t’i thoshte.<br />
-Duhani është ves i keq, - u shpreh në mënyrë<br />
atërore.<br />
-Jo dhe aq, - u përgjigj Megi dhe shtoi me ton<br />
disi provokues.<br />
-Ju nuk kini tymosur kurrë?<br />
-Asnjëherë.<br />
-Gjynah!<br />
-Përse?<br />
-Do të vdisni pa provuar një nga kënaqësitë<br />
më të mëdha të perëndisë.<br />
Profesori u çarmatos.<br />
Pedagogjia klasike nuk vlente për këtë vajzë.<br />
Nxënësja elegante e vitit të tretë shquhej për<br />
dy gjëra: flokët e gjatë sterrë të zinj dhe pasurinë<br />
e të atit. Inteligjente, e çlirët nga natyra, të<br />
habiste me sjelljen e shkujdesur pa të keq.<br />
Arianit Zhakën e njohu në pabin “Syri i zi”.<br />
Duke kërcyer ai e shtrëngoi fort poshtë<br />
vitheve me dorën e djathë, ndërsa të majtën e<br />
zhyti butësisht flokëve të errët. Në vend të kundërshtonte,<br />
Megi i shkoi dorën poshtë barkut, preku<br />
penisin që rrekej të shpërthente mbathjet e shtrënguara.<br />
Ashtu dolën jashtë, përfunduan në të<br />
parin motel që u doli përpara.<br />
I dashuri i ra ndërmend kur Niti e pyeti.<br />
-Të pëlqen ai?<br />
-Tani jo më, - i pëshpëriti me sytë gjysmë të<br />
mbyllur. Ndihej e plotë pa asnjë mungesë.<br />
-Pret ta besoj?<br />
-Pse jo?<br />
-Më vonë? - e pyeti me dyshim.<br />
-Asnjëherë.<br />
-Pse je kaq e sigurt? - nuk i besohej Nitit.<br />
-Se nuk mund të gjej përsëri një hamshor si ty.<br />
Kështu i dha fund lidhjes së vjetër.<br />
Që zgjati gjashtë javë.<br />
Djali qeshi me zë të lartë; Megi sfidonte planetin<br />
e femrave.<br />
Pothuaj rrinin bashkë, putheshin, shtrëngoheshin<br />
hapur. Askujt nuk i bënte përshtypje. Për<br />
mësuesit u bë fenomen. Nga që nuk e shmangnin<br />
dot, u detyruan të pajtohen me sjelljen e<br />
nxënësve të klasave të larta.<br />
Megi shpenzonte shuma të mëdha.<br />
-Kush t’i jep gjithë këto para? - e pyeti ditët e<br />
para të njohjes.<br />
-Nuk e kam vështirë, - u përgjigj në mënyrë<br />
enigmatike. Një buzëqeshje kryeneçe endej në<br />
cepat e buzëve.<br />
-Ç’do të thuash? - u habit ai.<br />
-Është diku një kasafortë, - picërroi sytë.<br />
-Ah!<br />
-Zbulova kodin, - saktësoi.<br />
-Nuk i vënë re?<br />
-Kromi është flori.<br />
-Nuk e dija.<br />
-Ej, je ca i vonuar, - u argalis.<br />
Megi nuk bënte shaka për kromin. Përveç<br />
shtëpisë me katër kate, i ati ndërtoi vila në Sarandë,<br />
Durrës dhe së fundi, Selanik.<br />
Një të shtunë afër mbrëmjes në hollin e motelit<br />
gjeti Nitin me dy të tjerë. Pinin uiski në gota të<br />
holla me fron të lartë. Nga kokat e qethura tullë<br />
ngjanin më tepër çunakë të përkëdhelur e të papërgjegjshëm.<br />
Në mënyrën e qëndrimit dhe vështrimet<br />
e pikëlluara kishte diçka brengosëse.<br />
Prezantimi u bë shpejt e shpejt, nuk arriti<br />
t’u mësojë emrat.<br />
-Këta e sjellin “mallin”, - i përkëdheli flokët<br />
më gjestin e zakontë, zhyti gishtërinjtë formoi<br />
shtjella njërën pas tjetrës.<br />
18 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />
-Megi ka një kasafortë, - perifrazoi.<br />
-Nuk më kanë pëlqyer kurrë kokëqethurit, -<br />
hungëroi ajo në vend të përshëndetjes.<br />
Priste të ishin vetëm.<br />
Djemtë u nemitën: vajza dispononte gjoksin<br />
më të bukur që patën mundur të shikonin. Goja<br />
e vogël nazike, buzët e trasha si të mulateve dhe<br />
flokët e rrëzuar supeve në formë breroreje të<br />
kreshpëruar i lanë pa mend.<br />
-Memecë janë? - u tall hapur.<br />
-Flasin nganjëherë, - Niti i fërkoi butësisht<br />
dorën.<br />
U bë kureshtare të dinte çfarë fshihej pas heshtjes<br />
së tyre. Mori gotën, shtrëngoi në mënyrë<br />
provokuese mbajtësen e lartë. Me gishtin e madh<br />
fërkoi lehtë pjesën e depozitës, piu me gllënjka të<br />
mëdha, pastaj lëpiu në heshtje cepat e qelqit.<br />
I pëlqente të flirtonte me rrezikun.<br />
Djemtë admiruan me lakmi të pa fshehur, e<br />
imituan pasi morën porosinë e radhës. Në më<br />
pak se gjysmë ore u bënë llafazanë.<br />
-Je shok i mirë, - iu drejtua më i madhi Nitit.<br />
-A thua tregon? - gjeti rastin të çlirohej disi<br />
çunaku tjetër.<br />
-Kurrë, - tha i pari me vështrim hetues sikur<br />
donte të thoshte se në atë shoqëri ruheshin doemos<br />
sekretet.<br />
-Çfarë pakujdesie! Gomat kontrollohen të<br />
parat.<br />
-Më të sigurta janë çantat e të moshuarve, -<br />
tha ftohtë i madhi.<br />
-Atëherë?<br />
-Nuk pati kohë.<br />
-Më mirë e lëmë këtë muhabet, - sugjeroi Niti.<br />
Megi u zemërua.<br />
-Unë po ik, - u ngrit në këmbë.<br />
Djemtë e vështruan të alarmuar.<br />
-Prit, - Niti e tërhoqi për dore.<br />
-Kanë arrestuar mikun e tyre, - shtoi me çerek<br />
zëri.<br />
Ajo u ul, zuri t’i vështrojë plot kërshëri. U<br />
deshën pak sekonda t’i nguliteshin në mendje<br />
fjalët e fundit.<br />
-Kini frikë?<br />
-E ç’del nga kjo? Njëlloj është, - psherëtiu i<br />
vogli me keqardhje, pa mundur të jepte përgjigje<br />
më inteligjente.<br />
-Vajzat si ty nuk kallëzojnë kurrë, - foli më i<br />
madhi. I sigurt, gjithë nerv dhe aksion.<br />
Misteri i shtoi mbrëmjes një dimension të ri<br />
intimiteti.<br />
Ajo u çlirua.<br />
Muzgu tinëzar rrëshqiste ngadalë mbi çatitë<br />
e shtëpive. Qielli ngjyrë hiri thithte dritën e<br />
mpakur si sfungjer. Teksa vështronte peizazhin,<br />
filloi të mos ndihej mirë. Diçka i mungonte, derisa<br />
u kujtua. Futi dorën në çantë mori një cigare<br />
të dredhur, e ndezi nxitimthi me çakmak. Tymin<br />
e mbajti gjatë në mushkëri, e nxori me fjolla të<br />
spërdredhura në drejtim të tavanit.<br />
Një dallgë e përnjëhershme energjie i ndezi<br />
gjakun.<br />
Aroma e hashashit u përhap në sallë, djemtë<br />
zunë të lëvizin flegrat të eksituar. Dukej sheshit,<br />
qarkullimi i gjakut në zonat e buta u bë më intensiv<br />
e provokues se në kokë.<br />
-Shkojmë, - i solli në vete Niti.<br />
Tingulli i zërit të tij ngjante uverturë, të cilën<br />
Megi s’ishte në gjendje ta perceptonte.<br />
Paguan. Dolën jashtë. Lakuan pas godinës,<br />
hynë një nga një në derën e fshehtë. Niti kishte<br />
çelësin.<br />
Ndezën cigaret e paketuara në kuti inoksi. I<br />
thithnin me babëzi, symbyllur nga kënaqësia, a<br />
thua jetonin falë puthjes së tyre. Megi tërhoqi<br />
nga xhepi i bluzës një letër të palosur, e vendosi<br />
mbi tavolinë. Ndau pluhurin e kuqërremtë në dy<br />
pjesë, thithi me hundë njërin porcion.<br />
Niti bëri të njëjtën gjë me pjesën tjetër.<br />
Gradualisht instinktet hormonale u ngjitën<br />
në pikën më të lartë.<br />
-Zhvishe bluzën, - sugjeroi njëri nga çunakët,<br />
- sisë kaq të bukura nuk meritojnë të burgosen.<br />
Të rinjtë nuk bënin tjetër veçse u bindeshin<br />
urdhrave të natyrës.<br />
Megi qeshi e mikluar. Hoqi të vetmen rrobë<br />
që kishte në trup, nxori gjiret e vegjël me thitha<br />
horizontale.<br />
Sutjenat preheshin kaherë gardërobës.<br />
Me lejen e Nitit tullacët zunë nga një cicë,<br />
lyen me marihuanë thithat dhe filluan t’i lëpijnë.<br />
Megi rënkoi nga kënaqësia, mbylli sytë. Pa i<br />
kërkuar kush, u çlirua prej xhinseve dhe<br />
mbathjeve.<br />
Me sytë mbyllur, e zbutur, pa rroba në trup,<br />
shkëlqente.<br />
Model i përsosur paturpësie.<br />
Merrte frymë thellë me flegrat e hundës të<br />
hapura, kafshëz e pangopur nga ledhat e ndjekësve<br />
të eksituar.<br />
-Po shkon dëm tërë kjo aromë meshkujsh, -<br />
tha gati në jerm. Zëri doli i ulët, i nderë dhe i<br />
tendosur si hark shigjete.<br />
-Më fort, - i nxiti.<br />
Mbi fytyrë i endej një buzëqeshje engjëllore<br />
si gjurmë lumturie pafund. Kishte me tepri dëlirësi<br />
e po aq neps.<br />
Ç’ngazëllim ta dëgjoje si rënkonte e përpëlitej,<br />
zhytur në marramendjen e kënaqësisë supreme,<br />
derisa, pas një psherëtime të gjatë, trupi iu drodh<br />
nga koka te këmbët.<br />
Gjithçka i dukej e drejtë...<br />
Dhe e gabuar në të njëjtën kohë.<br />
Nuk i kujtohej sa orë kaluan, kur filloi të<br />
ndihej keq. Zemra i rrihte çmendurisht, rrekej<br />
të dilte nga kraharori, mushkëritë humbën elasticitetin.<br />
S’mbushej me frymë, koka i buçiste,<br />
iu errësua shikimi. Sytë rrëshqisnin nxitimthi<br />
drejt një zbehtësie zvenitëse.<br />
Deshi t’i largojë<br />
...tepër vonë.<br />
-Më lini... idiotë, - mezi pëshpëriti në mënyrë<br />
të paqartë, ndërsa fytyra i kontraktohej me shpejtësi<br />
të frikshme.<br />
Ishin fjalët e fundit.<br />
Niti e ngriti në duar, dolën jashtë. Pronari i<br />
motelit qeshi nën buzë. Nuk e dalloi vajzën e<br />
fshehur mes grupit, ndërsa numëronte paratë.<br />
“Kështu e vlen” - nëpërdhëmbi.<br />
Ora shënonte një pas mesit të natës.<br />
Holli qe boshatisur.<br />
Niti e mori sërish në krahë, rendi përmes<br />
bulevardit në gjysmerrësirë. E lagën, e bënë ujë,<br />
po nuk dha shenja jete. Nëpër bebëzat e djalit të<br />
llahtarisur zunë të shfaqen shenjat e frikës, jehona<br />
e kujtimeve të freskëta dhe... brejtja vrastare<br />
e ndërgjegjes.<br />
Vështrimi u end fytyrës pa jetë, sytë i vezulluan.<br />
Lotët i zunë pamjen.<br />
-Mjaft, - foli çunaku më i rritur, duke u orvatur<br />
të maskonte frikën me kapadaillëk, - ajo<br />
ka vdekur.<br />
Pasoi heshtje tronditëse.<br />
-Ikim, - urdhëroi kërcënues, nervoz, - askush<br />
nuk e pa.<br />
Ndërsa yjet ndriçonin kadifenë e zezë të qiellit,<br />
keqbërësit e rinj u betuan në heshtje.<br />
Ia mbathën mbështjellë me errësirë dhe ankth.<br />
Është koha për Polip<br />
Festivali Ndërkombëtar i Letërsisë<br />
Polip do të mbledhë në Prishtinë<br />
shkrimtarë nga rajoni dhe nga disa<br />
vende të tjera të Europës. Me rëndësi do të<br />
jetë pjesëmarrja e shkrimtarëve nga Beogradi,<br />
të cilët angazhohen rreth suplementit kulturor-propagandistik<br />
Beton.<br />
Lexime të poezive, diskutime mbi letërsinë,<br />
punëtori të ndryshme, mbrëmje muzikore,<br />
ekspozitë me punime grafike dhe ilustrime<br />
janë disa prej aktiviteteve që do të<br />
mbahen në kuadër të Festivalit Ndërkombëtar<br />
të Letërsisë Polip, që do të hapet sot<br />
(e premte) e do të zgjasë deri të dielën.<br />
Ky është edicioni i dytë i këtij festivali, i<br />
cili organizohet nga Qendra Multimedia nga<br />
Prishtina në bashkëpunim me KPZ Beton<br />
nga Beogradi.<br />
Në konferencën për media, që u mbajt të<br />
enjten, u dhanë detaje rreth këtij festivali,<br />
ku midis tjerash organizatorët treguan se do<br />
të mblidhen autorë nga Kosova, Shqipëria,<br />
Serbia, Kroacia, Mali i Zi, Bosnja dhe Hercegovina,<br />
Maqedonia dhe Gjermania. Gjatë tri<br />
ditëve të festivalit do të ketë lexime diskutime<br />
letrare dhe mbrëmje muzikore me bendet<br />
vendore dhe nga rajoni.<br />
Jeton Neziraj, drejtues i Qendrës Multimedia,<br />
tregoi se në aspektin tematik pothuajse<br />
kryesor është koncepti i kufirit, mënyra<br />
se si shkrimtarët i perceptojnë kufijtë dhe si<br />
ato reflektohen në krijimet e tyre artistike.<br />
Ai shtoi se vërehet prej programit se janë<br />
fokusuar në regjion dhe vlera kryesore e këtij<br />
edicioni, sipas tij, është ardhja e mysafirëve<br />
nga regjioni.<br />
Ndërkaq, Sasha Iliq, udhëheqës i KPZ Beton<br />
nga Beogradi, tha se i vjen mirë që është<br />
në Prishtinë, në edicionin e dytë të festivalit<br />
Polip, i cili, sipas tij, nuk është më veç një<br />
festival i poezisë por është një festival që merret<br />
me letërsinë në përgjithësi dhe gjithashtu<br />
edhe me aspekte tjera të kulturës. Ai foli<br />
edhe për edicionin në gjuhën shqipe të suplementit<br />
Beton, që është botim special për<br />
këtë festival.<br />
Festivali Polip do të hapet edhe me një<br />
ekspozitë të punimeve të realizuara në kuadër<br />
të punëtorisë ‘Grafikë, Roman, Skicimet e<br />
W.G. Sebald’, me punime grafike dhe ilustrime<br />
të artistëve nga Bosnja, Sllovenia, Shqipëria,<br />
Gjermania, Belgjika dhe Kosova.<br />
Lidhur me këtë folën Elizabeth Desta dhe<br />
Sonja Law, udhëheqëse të këtij projekti, të<br />
cilat thanë se koncepti fillestar i këtij projekti<br />
është puna e shkrimtarit W.G. Sebald<br />
që ka lindur në Gjermani në vitin 1944 dhe i<br />
cili në veprat e tij i ka përdorë dy mjete,<br />
imazhin dhe tekstin.<br />
Ai tha se është shumë i lumtur që gjendet<br />
këtu në kuadër të festivalit.<br />
Duke e shpjeguar konceptin e ‘Parnasus’, ai<br />
tha se është krijimi apo bërja e letrës me dorë, që<br />
është një teknikë e vjetër e prodhimit të letrave.<br />
“Kam punuar me 16 shkrimtarë, pjesëmarrës<br />
të Polipit, të cilët në fund do ta prodhojnë<br />
një libër të punuar me dorë. Ky libër<br />
do të jetë pjesë e një ekspozite më të madhe<br />
në Angli, që e ka emrin ‘Poetry Parnasus’.<br />
Ky është një projekt që realizohet në kuadër<br />
të Lojërave Olimpike, që do të mbahen në<br />
Angli dhe secili prej 205 shteteve pjesëmarrëse<br />
të Olimpiadës vjen si përfaqësues. Ne<br />
po e krijojmë këtë libër të vogël që do të përdoret<br />
si pjesë e një libri të madh, të cilin do<br />
ta krijojmë gjatë Olimpiadës”, tha Dubois.<br />
Edicioni i sivjemë i festivalit u financua<br />
nga Swiss Cooperation Office Prishtina, Goethe<br />
Institute, KFOS dhe TRADUKI.
LETRAT<br />
Kontaktoni në florislatina@yahoo.com<br />
GJOVALIN PACI PËRJETËSON NË NJË EKSPOZITË<br />
DREJTËSINË QË KALON NË NJË FIJE TË PERIT<br />
Kryetarja e Kuvendit, Joze<br />
fina Topalli mori pjesë<br />
në çeljen e ekspozitës së<br />
piktorit Gjovalin Paci, “Jetë e humbun”,<br />
e frymëzuar nga kujtimet e intelektualit<br />
erudit Ejëll Coba, i cili<br />
vuajti shumë vite në gulagët e<br />
burgjeve komuniste. Mbi 100 punime<br />
të teknikave të ndryshme, vijnë<br />
me simbolikë të fortë mes penelat-<br />
ave të zbehta të Pacit, për të përcjellë<br />
dhimbjen, vuajtjen e individit, të<br />
njerëzve dhe të gjithë shoqërisë në<br />
diktaturë. Kryetarja e Kuvendit tha<br />
se kjo ekspozitë përcjell një të<br />
vërtetë të madhe. “Ka njerëz të gjallë<br />
që janë të vdekur dhe të vdekur që<br />
mbeten gjithmonë të gjallë”, tha<br />
Topalli. Gjatë bashkëbisedimit me<br />
autorin e ekspozitës dhe Kryetaren<br />
Mbrëmjen e djeshme, për<br />
më shumë se pesë orë,<br />
një nga rrugët kryesore<br />
të ish-bllokut “pushtohet”<br />
nga muzika rock e interpretuar<br />
live nga grupe të ndryshme europiane.<br />
“Rock the Block” kthehet këtë<br />
vit në edicionin e tij të katërt për<br />
të sjellë në Tiranë tingujt e muzikës<br />
rock me hite të reja, por edhe<br />
me këngë që kanë bërë epokë, duke<br />
mbledhur kështu simpatizantë të<br />
muzikës rock në Shqipëri, por jo<br />
vetëm, në një koncert të hapur me<br />
synim dialogun ndërmjet të rinjve<br />
në Shqipëri dhe në Evropë.<br />
Gjatë konferencës, paraditen e<br />
djeshme në Qendrën e Informimit<br />
të BE-së, Shefi i Politikës në<br />
Delegacionin e Bashkimit Evropian,<br />
Clive Rumbold tha se koncerti<br />
do të japë një panoramë të Europës.<br />
“Një Europë e cila kërcen<br />
me muzikën rock dhe i hedh<br />
poshtë barrierat gjuhësore dhe<br />
kulturore. Muzika e sotme ka një<br />
avantazh, ajo nuk ka nevojë për<br />
e Kuvendit, shkrimtari dhe kritiku i<br />
artit Zija Çela tha se i pëlqen morali<br />
i pikturave, sepse në punimet e Pacit<br />
nuk ka të fshehur asgjë. I nxitur<br />
nga idetë, filozofia dhe misioni i<br />
mundimshëm i Ejëllit dhe plejadës<br />
së tërë intelektualëve shqiptarë, të<br />
persekutuar gjatë diktaturës, vijnë në<br />
kompozimet, instalacionet e piktorit<br />
si elementë të memories kolektive.<br />
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○<br />
“Magjia e madhe”, premierë në<br />
teatrin “Andon Zako Çajupi”<br />
Pjesa është një copëz jete, ku<br />
gjithsecili në një moment të<br />
caktuar apo në pjesën më të<br />
madhe të jetës gjen vetveten.<br />
Vepra ka në vetvete një<br />
mesazh jetik, një përjetim apo<br />
dilemë të secilit prej nesh,<br />
Është shfaqur dje në<br />
skenën e Teatrit të Ko<br />
rçës komedia “Magjia e<br />
madhe” e Eduardo de Filipo, vënë<br />
në skenë nga regjisori Hervin<br />
Çuli,(për herë të parë si regjisor i<br />
Teatrit Andon Zako Çajupi) me<br />
trupën e mirënjohur të aktorëvë<br />
korçarë me në krye Albano Prodanin,<br />
Marko Bitrakun, Zamira<br />
Kitën, Ligoraq Rizën, Kiço Kerrin,<br />
Natasha Andonin, Lazarela Detin,<br />
Naum Terovën, Shkëlqim Jaupin,<br />
Guri Koçon. Për herë të parë marrin<br />
pjesë dhe 2 vajza të reja Aleksandra<br />
Panariti, nxënëse e klasës<br />
së shtatë dhe Marjana Pashko, një<br />
aktore e re e teatrit të Korçës, të<br />
gjithë bëjnë 20 veta në skenë. Eduardo<br />
De Filippo ngjitet për herë<br />
të parë në skenën e teatrit “Andon<br />
Zako Çajupi”, pra është një<br />
premierë për Teatrin e Korçës.<br />
“Magjia e madhe” është një<br />
komedi dramatike, por që komunikon<br />
në mënyrë të jashtëzakonshme,<br />
interaktive me publikun.<br />
Pyetja që ngre komedia “Magjia e<br />
madhe” nga Eduardo de Filippo,<br />
Nga komedia “Magjia e madhe”<br />
është: Të jetosh me të vërtetën e<br />
hidhur, apo me iluzionin e<br />
gënjeshtërt, që na e mban zemrën<br />
ngrohtë dhe të patrazuar? , Vepra<br />
është një pjesë konkrete, realiste,<br />
e cila ka një gjetje<br />
madhështore. Një magjistar bind<br />
një burrë të mjerë, i cili braktiset<br />
nga e shoqja, por ajo nuk e ka<br />
braktisur, por është mbyllur brenda<br />
në një kuti të vogël. Nëpërmjet<br />
sugjesticionit ai bën që ky njeri<br />
të jetojë në një iluzion të përjetshëm<br />
të dashurisë të së shoqës.<br />
Por në finale të veprës, kur e shoqja<br />
rikthehet, burri preferon të<br />
jetojë me kutinë dhe jo me gruan<br />
e tij, sepse i pëlqen të jetojë me<br />
idenë dhe me ëndrrën që ka dhe<br />
dashuri të përjetshmë dhe që gruaja<br />
e tij e dashuron dhe nuk e ka<br />
tradhtuar kurrë.<br />
Pjesa është një copëz<br />
jete, ku gjithsecili në një<br />
moment të caktuar apo në<br />
pjesën më të madhe të jetës<br />
gjen vetveten. Vepra ka në<br />
vetvete një mesazh jetik, një<br />
përjetim apo dilemë të secilit<br />
prej nesh,<br />
Zamira Kita një ndër aktoret<br />
më të njohura të teatrit<br />
të Korcës, por jo vetëm,<br />
është shprehur së komedia<br />
e cila sa të bën të qeshësh<br />
po aq të bën edhë të mendohesh<br />
është një komedi komplekse<br />
ku indirekt trajtohen<br />
shumë problem dhe<br />
fenomene të shoqërisë si:<br />
varfëria, emancipimi i gruas,<br />
mënyra si ajo trajtohet dhe hyn<br />
në shoqëri. Përcjell një mesazh<br />
shumë të fuqishëm. Jeta nuk është<br />
një iluzion, ajo është e bukur dhe<br />
e shëmtuar, e mirë dhe e keqe.<br />
Njeri i fortë është ai që i përballon<br />
të gjitha ato që jeta i ofron –<br />
është shprehur Zamira Kita.Roli<br />
që ajo luan në skenë është ajo e<br />
gruas së magjistarit të cilët së<br />
bashku, për të përballuar vështirësitë<br />
e jetës gënjejnë, mashtrojnë<br />
por njëherazi përjetojnë<br />
dhimbje dhe vuajtje për të gjitha<br />
ato që kalojnë. Kjo është prëmiera<br />
e dytë në të cilën marin pjesë vetëm<br />
aktorë korcarë së bashku me premierën<br />
“Beqarët”<br />
Eriona GORICA<br />
“HENRI I VI”, TK INTERPRETON NË “GLOBUS”<br />
“Henri i VI”, nën interpretimin e aktorëve shqiptarë mori në mbrëmjen e djeshme duartrokitjet<br />
në një nga skenat më të rëndësishme si teatri “Globus”, teatrit historik të Shekspirit që<br />
ndodhet në Londër. Shfaqja e regjisorit Adonis Filipi do të marrë pjesë në Festivalin Botëror të<br />
Shekspirit që do të zhvillohet në 23 prill deri në 6 qershor, në kuadër të Lojërave Olimpike në<br />
Londrës 2012. Për 6 javë do të performohet e gjithë kolana e veprave të Shekspirit nga trupat<br />
teatrore të SHBA-së, Italisë, Rusisë, Francës, Gjermanisë, Japonisë, Kinës, etj, ndërkohë që Shqipëria<br />
do të ngjitet në skenë mbrëmjen e sotme dhe të nesërme.<br />
Teatri Kombëtar Shqiptar do të jetë pjesë e trilogjisë së Shekspirit “Henri i VI”, e konsideruar<br />
për kontekstin e saj si trilogjia ballkanike, ndaj për këtë arsye ajo i është besuar nga Globe<br />
Theatre tre trupave ballkanike, Teatrit Kombëtar të Beogradrit, Teatri Kombëtar i Tiranës dhe<br />
Teatri Kombëtar i Manastirit. “Henri i VI” nën interpretimin e aktorëve, Bujar Asqeriu, Yllka<br />
Mujo, Ahmet Pasha, Vasjan Lami, Fatos Sela, Mehdi Malka, Arben Derhemi, Sokol Angjeli, Gjergj<br />
Mena, etj, është konceptuar mbi baza klasike me element modern. Rolin e Henrit të VI-të do ta<br />
interpretojnë aktori Indrit Çobani, ndërsa atë të Mbretëreshës Margaret Mira Hysaj.<br />
“Globe Theatre” ndodhet në Londër që prej kohës shekspiriane, “Henri i VI” u shfaq pak ditë<br />
më parë premierë në skenën e Teatrit Kombëtar.<br />
“Rock the block”, rikthehet<br />
në kryeqytet per herë të 4-t<br />
përkthim. Thjesht duam që ajo<br />
t’ju flasë ju dhe shpirtit tuaj europian”,<br />
tha Rumbold.<br />
Në këtë edicion, “Rock the<br />
Block” vjen në kuadër të “Muajit<br />
të Europës”, solli në kryeqytet<br />
banda rroku nga Danimarka, Hollanda,<br />
Austria, Republika Çeke<br />
dhe Suedia.<br />
Duke filluar që nga ora 17:00,<br />
në zonën e ish-Bllokut, do të performojnë<br />
grupet: “Crossbones”<br />
nga Shqipëria, “Isdoncia” nga<br />
Danimarka, “House of trees” nga<br />
Suedia, “Libertin” nga Republika<br />
Çeke, “Nona” nga Hollanda,<br />
etj.<br />
I pranishëm në konferencën<br />
për shtyp, Ambasadori i Danimarkës,<br />
Karsten Ankjaer Jensen tha<br />
se ky koncert organizohet çdo vit<br />
në mënyrë që të tregojë një fytyrë<br />
tjetër të Europës. “Të gjithë<br />
e dinë se ç’kuptim ka bllok në<br />
Shqipëri dhe duke zgjedhur titullin<br />
“Rock the block” përpiqemi<br />
të çojmë edhe një mesazh politik<br />
se duhet të shkundim një pjesë<br />
të së kaluarës së këtij vendi dhe<br />
të shikojmë drejt së ardhmes”,<br />
tha Jensen.<br />
Ky aktivitet është zhvilluar për<br />
herë të parë 4 vjet më parë nga<br />
Ambasadori i Danimarkës dhe i<br />
Mbretërisë së Vendeve të Ulëta,<br />
Henk van den Dool, si një mënyrë<br />
për të shkëmbyer trashëgiminë<br />
kulturore mes vendeve. Henk van<br />
den Dool tha se që në atë kohë<br />
ishin të sigurt se një koncert i<br />
tillë do të funksiononte.<br />
“Rock the Block” për herë të<br />
parë u organizua në mars të vitit<br />
2009, ndërsa edicionin e dytë e<br />
pati në Ditën e Verës të vitit<br />
2010, 14 mars. Në kuadër të këtij<br />
aktiviteti në kryeqytet kanë performuar<br />
grupet si: “Magnetica”,<br />
“Artificial Brothers”, “Bel Esprit”,<br />
“Martin Kilger backed by Sarahjaminn”,<br />
etj.<br />
E diel, 13 maj 2012<br />
<strong>55</strong> 19
REKLAMA<br />
20 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />
Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />
Katerina e Madhe dhe Potemkini<br />
“Ky libër është një<br />
tregim mbi historinë më<br />
të madhe të dashurisë<br />
në kohërat moderne...<br />
Kontradiktat në karakterin<br />
e Potemkinit dalin<br />
në mënyrë të mrekullueshme<br />
në këtë biografi<br />
madhështore”. “<br />
Petronella Wyatt, Independent”.<br />
Libri është përkthyer në<br />
shqip nga<br />
Abdullah Sollaku dhe<br />
Ergys Petriti
Migjeni<br />
Recital i Malcorit<br />
O' si nuk kam nji grusht të fortë<br />
t'i bije mu në zemer malit që s'bëzanë,<br />
ta dij edhe ai se ç'do me thanë i dobët -<br />
n'agoni të përdridhet si vigan i vramë,<br />
Unë - lugat! Si hij'e trazueme,<br />
trashëgimtar i vuetjes dhe i durimit,<br />
endem mbi bark te mallit me ujen e zgjueme<br />
dhe me klithma të paknaquna t'instinktit.<br />
Mali hesht. Edhe pse për dite<br />
mbi lëkure të tij, në lojë varrimtare,<br />
kërkoj me gjete nji kafshate ma të mirë...<br />
Por me rrenë shaka shpresa gënjeshare.<br />
Mali hesht - dhe në heshtje qeshë.<br />
E unë vuej - dhe në vuejtje vdes!<br />
Po unë, kur? heu! kur kam për t'u qeshë?<br />
Apo ndoshta duhet ma parë të vdes?<br />
O, si nuk kam nji grusht të fuqishëm!<br />
Malit që hesht mu në zemër me ja njeshë<br />
Ta shof si dridhet nga grusht'i paligjshëm...<br />
E unë të kënaqem, të kënaqem tu u qesh.<br />
Fan Noli<br />
Anës Lumenjve<br />
Arratisur, syrgjynosur,<br />
Rraskapitur dhe katosur<br />
Po vajtonj pa fund, pa shpresë,<br />
Anës Elbë-s, anës Spres-es<br />
Ku e lam' e ku na mbeti,<br />
Vaj-vatani e mjer mileti,<br />
Anës detit i palarë,<br />
Anës dritës i paparë,<br />
Pranë sofrës i pangrënë,<br />
Pranë dijes i panxënë,<br />
Lakuriq dhe i dregosur,<br />
Trup e shpirt i sakatosur.<br />
Se ç'e shempnë derbederët,<br />
Mercenarët dhe bejlerët,<br />
Se ç'e shtypnë jabanxhinjtë,<br />
Se ç'e shtrythnë fajdexhinjtë,<br />
Se ç'e pren' e se ç'e vranë,<br />
Ç'e shkretuan anembanë,<br />
Nën thundrën e përdhunës<br />
Anës Vjosës, anës Bunës.<br />
Çirem, digjem i vrerosur,<br />
Sakatosur, çarmatosur,<br />
As i gjall', as i varrosur,<br />
Pres një shenj' e pres një dritë,<br />
Pres me vjet' e pres me ditë,<br />
Se ç'u tera, se ç'u mpaka,<br />
Se ç'u çora, se ç'u mplaka,<br />
Lark prej vatrës dhe prej punës,<br />
Anës Rinit, anës Tunës.<br />
Çakërdisur, batërdisur,<br />
Përpëlitur dhe zalisur,<br />
ËndËronj pa funt, pa shpresë,<br />
Anës Elbë-s, anës Spres-es.<br />
Dhe një zë vengon nga lumi,<br />
Më buçet, më zgjon nga gjumi,<br />
Se mileti po gatitet,<br />
Se tirani lebetitet,<br />
Se pëlcet, kërcet furtuna,<br />
Fryhet Vjosa, derdhet Buna,<br />
Skuqet Semani dhe Drini,<br />
Dridhet beu dhe zengjini,<br />
Se pas vdekjes ndriti jeta<br />
Dhe kudo gjëmon trumbeta.<br />
Ngrehuni dhe bjeruni,<br />
Korini dhe shtypini,<br />
Katundar' e punëtorë,<br />
Që nga Shkodra gjer në Vlorë!<br />
Ky ilaç e ky kushtrim<br />
më bën djal' e më bën trim,<br />
më jep forc' e më jep shpresë,<br />
anës Elbë-s, anës Spree-së.<br />
Se pas dimrit vjen një verë,<br />
100 vjet shtet,<br />
100 poezi shqipe<br />
që do kthehemi njëherë,<br />
pranë vatrës, pranë punës,<br />
Anës Vjosës, anës Bunës.<br />
Arratisur, syrgjynosur,<br />
Raskapitur e katosur,<br />
brohoras me bes' e shpresë,<br />
anës Elbë-s, anës Spres-es.<br />
Nga Petro Marko...<br />
APOLOGJIA IME<br />
(JETES)<br />
...Marrezi, turp turp dhe<br />
mekate<br />
per jeten e terbuar<br />
se kur me ndal, o gjenerate,<br />
qe vuan rruges ndonje nate,<br />
me merr per te denuar<br />
dhe, me nje ze qe vret,<br />
ngahera me pyet:<br />
-Ku linde, o i ri?<br />
-O jete, linda ne shkreti!<br />
-Ku rron dhe ku vete,<br />
ne c'dhera e ne c'dete?!<br />
-Cudi! C'kerkon prej meje ti<br />
dhe si, o jete, pyet,<br />
kurse ne varferi<br />
me hodhe kur me gjete<br />
te lindur nga skelete<br />
pa drite, pa liri?<br />
-Njeri!<br />
Nga vete, as me thua?<br />
-S'e di! Jo, Nuk e di!<br />
Po lerme, o jete, c'ke me<br />
mua?<br />
-Dua ta di, po dua!<br />
-Atehere, jete e krisur,<br />
per mua mos pyet<br />
se qysh ne n'agim kam nisur<br />
te shkel si skllav i shkrete<br />
mbi gjurma shprese drite...<br />
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />
-O mekatar,<br />
as faliu ligjes sime,<br />
bindu i cmendur enderrtar,<br />
s'jeton me shqetesime!...<br />
-Mu thell' ne brendesire<br />
ku ndjenja rron e lire,<br />
ku dhembja dhemb e prekur<br />
nga ligja jote e fuqiplote,<br />
ne gjirin tim si hekur,<br />
si hekur e celik,<br />
qello,qello, o me kamxhik;<br />
pa frik' e pa meshire<br />
e pa pendim,<br />
se mu ne thellesire<br />
te shpirtit, ne nje kend,<br />
lindi nje shqetesim<br />
qe celi varrin tend...<br />
Gjergj Fishta -<br />
SHQYPNIJA<br />
1. Edhè hâna do t' a dije,<br />
Edhè dielli do t' két pá,<br />
Se per qark ksaj rrokullije,<br />
Si Shqypnija 'i vend nuk ká !<br />
2. Fusha t' gjâna e kodra t' blera,<br />
Zijes s' mnershme larg kû âsht droja,<br />
Me gaz t' vet ktû i veshë Prendvera,<br />
Si t' Parrizit t' larmet shtroja.<br />
3. Nen nji qiellë perherë t' kullueme,<br />
N' rreze e n' dritë pershkue unjí,<br />
Bjeshkë e male të blerueme<br />
Si vigâj shtiellen n' ajrí.<br />
4. Ke ato bjeshkë e ke ato male<br />
Kroje t' kjarta e t' cemta gurra,<br />
Tue rrëmbye nper mriza hale,<br />
Gurgullojn nper rrâjë e curra.<br />
5. Mbi ato male e bjeshkë kreshnike<br />
Léjn mande' ata djelm si Zâna,<br />
Armët e t' cillvet, p'rherë besnike,<br />
Janë permendë nder fise t' tana.<br />
6. Atje léjn, po Toskë e Gegë,<br />
Si dý rreze n' flakë t' nji dielli:<br />
Si dý rrfé, qi shkojn tue djegë,<br />
Kúr shkrepë rêja nalt prej qielli.<br />
7. Oh! Po, e din i prûjtë anmiku,<br />
Se âsht rrfé zogu i Shqyptarit,<br />
Rijtun gjakut kah çeliku<br />
N' dorë t' ktij shndritë per vend t' të Parit.<br />
8. Ato male të madhnueshme,<br />
Ato, po, kanë mûjtë me pá<br />
Se sa forca e pafrigueshme<br />
N' turr t' Shqyptarit pît ka rá.<br />
9. Dridhet toka e gjimon deti,<br />
Ndezen malet flakë e shkndija,<br />
Ka' i frigueshëm, si termeti,<br />
Atje rrmben kû e thrret Lirija.<br />
10. Lume e shé para atij ngelin,<br />
I a lshojn udhen dete e male;<br />
Mbretent fjalen s' mund t' i a shkelin,<br />
Turrin ferri s' mund t' i a ndale.<br />
11. Shkundu pluhnit, prá, Shqypní,<br />
Ngrehe ballin si mbretneshë,<br />
Pse me djelm, qi ngrofë ti n' gjí,<br />
Nuk mund t' quhesh, jo, robneshë.<br />
12. Burrë Shqyptár kushdo i thotë vetit,<br />
Qi zanát ka besë e fé,<br />
Per Lirí, per fron të Mbretit<br />
Me dhânë jeten ka bâ bé.<br />
13. Sy per sy, po, kqyr anmikun;<br />
Perse djemt, qi ti ke ushqyue,<br />
S' i ka pá, jo, kush tue hikun:<br />
Friga e dekës kurr s' i ka thye,<br />
14. Kaq të bukur, kaq të hieshme<br />
Perendija t' fali i Amshueshem,<br />
Sá 'dhe deka âsht per tý e shieshme:<br />
N' gjí t' and vorri âsht i lakmueshem.<br />
15. Po, edhè hâna do t' a dije,<br />
Edhè dielli do t' két pá,<br />
Se per qark ksaj rrokullije,<br />
Si Shqypnija 'i vend nuk ká !<br />
16. Rrnosh e kjosh, prá moj Shqypní,<br />
Rrnosh e kjosh gjithmonë si vera,<br />
E me dije e me Lirí<br />
Per jetë t' jetës të rrnoftë tý ndera.<br />
Lasgush Poradeci<br />
VDEKJA E NOSITIT<br />
Me zjarr ju flas... me zjarr.<br />
Ne gjirin tim kam hapur varr...<br />
Qe t'i jap shprese-edhe t'ja marr...<br />
Un' ik liqerit zemerak<br />
Fatlum dh'i paster si zembak,<br />
Po zemra ime kullon gjak:<br />
Se vijne-urtuar zogjte-e mi,<br />
Dh'u jap ushqim me dashuri -<br />
Nje dashuri per Ilaftari:<br />
LETRAT<br />
Kontaktoni në florislatina@yahoo.com<br />
Pa nis ah! gjirin ta godas...<br />
Dh'e hap ah! gjirin me nje cas...,<br />
Dh'i nginj ah! zogjte-e vdes me gas !...<br />
Ahere-helmohet e bucet<br />
Pas mallit tim liqeri-i shkret,<br />
E rrit tallazin posi det.<br />
Ay e tund,ay e shkund,<br />
Ay e hap sa me te mund,<br />
Gjer mun ne gjit,gjer mun ne fund.<br />
E shpirtin dyke ma percjelle,<br />
Me thote ah! shih sesa 'sht'i felle<br />
Ky gjir'i em qe te pat pjelle...<br />
...Me zjarr ju flas,me zjarr.<br />
E diel, 13 maj 2012<br />
Ismail Kadare:<br />
VALLJA SHQIPTARE<br />
Tri herë opinga rrahu dheun<br />
Sikur kërkoi leje prej tij;<br />
Pastaj shamia palët ndehu<br />
Me qetësi dhe madhështi.<br />
Kështu mes qiellit dhe tokës<br />
Vallja u lind, vallja u shpall;<br />
Këmba sinjale i çon tokës<br />
Dhe dora qiellit i jep lajm.<br />
Dhe vallja rrokulliset tutje<br />
Mbi kohra hedhur si hobe;<br />
Prilli përsipër i hedh lule,<br />
Dhjetori borën shkund atje.<br />
Valle shqiptare, shënja në erë<br />
Ylbere tirqesh tej-e-tehu;<br />
Kush ju kërceu ju njëherë<br />
Dhe këmbët rob s'i mbenë tek ju?<br />
Kush ra midis vorbullës suaj<br />
Dhe s'u përzhit dhe s'u përflak,<br />
Ju bubullima me opinga<br />
Që nëpër shekuj brodhët varg?<br />
Martin Camaj<br />
Me falni diçka<br />
Më falni diçka që më kënaq<br />
si puthja e nanës në ballë;<br />
më gëzoni një herë<br />
si gëzohet gjethi i njomë në puhi<br />
më shikoni si hana nëpër rremba<br />
e kam me u falë gjithçka:<br />
mordjen do të puthi ndër buzët e ngrime<br />
dhe në zgarrat e synit të saj<br />
do të derdhi lot.<br />
Avitu njeri!<br />
Nga palci i urrejtjes dëshiroj me dalë<br />
si bima prej fare në pranverë.<br />
Ali Podrimja<br />
Unë do të kisha atdhe<br />
Të kanë rrejtur<br />
se je më i bukuri<br />
ndër trimat me trimi<br />
më i vjetri ndër të moçmit<br />
Tjetër kush do të ishe<br />
Të kanë rrejtur<br />
se nënë ke ulkonjën<br />
krahët e orakullit<br />
se pi ujë në gurra të Drinit<br />
Tjetër kush do të ishe<br />
Të kanë rrejtur<br />
se je Zoti i Dheut<br />
se je Zjarr i Fshehur<br />
se mbi Pashtrik hapet qielli<br />
e pikë terri në pjatë të Djallit<br />
Tjetër kush do të ishe<br />
Dhe unë do të kisha Atdhe.<br />
<strong>55</strong> 21
LETRAT<br />
Kontaktoni në florislatina@yahoo.com<br />
- Luan MYFTIU -<br />
Kur Çausheskët,<br />
U pushkatuan,<br />
Gjithë enveristët,<br />
U alarmuan.<br />
Nisën të qanin,<br />
Fatin e zí,<br />
( Se mos u mbinte,<br />
Në çdo shtëpí !) :<br />
- Ra komunizmi,<br />
Bubu ç’na gjeti,<br />
Mbetëm spiunët,<br />
Pa mbrojtje shteti !<br />
Mbeti miléti,<br />
Pa diktaturë,<br />
Mbeti partia,<br />
Grua pa burrë !<br />
Na mbetëm kuadrot,<br />
Pa një merítë,<br />
S’po u ha qeni,<br />
As bíografitë.<br />
Lezét’i jetës,<br />
Iku na la :<br />
“S’gjen gra-si burra,<br />
Burra-si gra !”.<br />
S’bëhet ministër,<br />
Një karrocier,<br />
S’bëhet bllokmen,<br />
Ndonjë fermer !...<br />
Sot edhe kuadrot,<br />
Me grada e vula,<br />
Nga frikë e ligjit,<br />
Janë bërë si pula.<br />
.............................<br />
Ç’qenë enveristë,<br />
T’inkriminuar,<br />
Sot po këlthasin,<br />
Krejt të mbaruar:<br />
- Ra monumenti,<br />
Janë ca të marrë,<br />
Shokun Enver,<br />
Po heqin zvarrë !<br />
S’ka arrestime,<br />
Na mori lumi,<br />
Po hapen burgjet,<br />
S’po na zë gjumi!<br />
Kërkon kulaku,<br />
(Dreqi e marrtë!),<br />
Tokat që pati,<br />
Dhe shkollë të lartë !<br />
“Gjelave” tanë,<br />
Mbetur pa pendë,<br />
U iku nuri,<br />
Me gushë të rëndë !<br />
Të thotë fshatari :<br />
“S’rri më në fshat!”,<br />
Armik’i klasës :<br />
“Jam demokrat !”.<br />
(- Ç’demokrací,<br />
Kërkon zotrote,<br />
Të vësh drejtor,<br />
Nga sëra jote ?!<br />
22 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />
Ra a monumenti!<br />
monumenti!<br />
Mos do kulakun,<br />
Në qeverí ?<br />
Mos do drejtor,<br />
Një burgaxhí ? ).<br />
Dilni, bre çuna,<br />
Se nuk është thënë,<br />
Gjithë privilegjet,<br />
Pa gjak t’i lëmë !...<br />
Le të kujtojmë,<br />
Ç’na tha Enveri :<br />
Që në parajsë,<br />
Shkohet nga ferri !<br />
Ja sigurimsat,<br />
Shihni si nxijnë,<br />
Si mushka qorre,<br />
Po hingëllijnë :<br />
- Ç’është kjo hatá ?<br />
Ç’është ky kiamét ?<br />
Po tundet dhéu,<br />
Si një tërmet !<br />
Është nxirë Byroja,<br />
Në fytyrë sterrë,<br />
Po futen kuadrot,<br />
Nëpër bunkerë.<br />
Mur’i Berlinit,<br />
Thonë është rrëzuar,<br />
Është parë Çaushi,<br />
I pushkatuar !?...<br />
Ndaj sot dhe beu,<br />
Flet si këndes,<br />
Mban demokrati,<br />
Fjalim serbes:<br />
- Ju që po dilni,<br />
Si socialistë,<br />
Vallë e harruat,<br />
Që qetë sadistë ?<br />
Si, vallë, kërkoni,<br />
Pronë e pushtet,<br />
Kur bëtë kërdí,<br />
Për 5O vjet ?!<br />
Kur gjithë miletit,<br />
I futët tmerr,<br />
Dhe Shqipërínë,<br />
E bëtë bunker ?<br />
Kur me ca laro,<br />
Gomarë safí,<br />
Ju sakatuat,<br />
Kë qe gjení !<br />
Vratë priftërinj,<br />
E mjekë të huaj,<br />
Shkuat në plumb,<br />
Dhe shokët tuaj.<br />
Vratë edhe pleq,<br />
Njëqindvjeçarë,<br />
Djem të kërthinj,<br />
Dhe gra me barrë.<br />
Vratë profesorë,<br />
Me kokën plot,<br />
Politikanë,<br />
Pse qenë të zotë.<br />
Flakët shkrimtarë,<br />
Kur qenë të aftë,<br />
Varët drejtorë,<br />
Pse s’dilte naftë.<br />
..........................<br />
Po si do bëni,<br />
Taní, bre burra,<br />
Kur tejpërtej,<br />
Ra diktatura ?<br />
................................<br />
- Prit !-tha Ramízi,<br />
Kam një mendim :<br />
“Ne s’jemi Lindje,<br />
As Perëndim !<br />
Dhe, meqë s’jemi,<br />
As mish, as peshk,<br />
T’i shkojmë Europës,<br />
Ngadalë si breshkë.<br />
Ndërkohë maskojmë,<br />
Vjedhje dhe krime,<br />
Duke pranuar,<br />
Disa gabime.<br />
I vëmë partisë,<br />
Një emër tjetër,<br />
E bëjmë lanet,<br />
Frymën e vjetër.<br />
Kryeustai,<br />
Që pa ky shekull,<br />
Vallë, kot më zgjodhi,<br />
Mua dishepull ?<br />
Kini durim,<br />
Mos u shpejtoni,<br />
S’ju lë pa “thela”,<br />
As lalagjoni !<br />
Sot nuk na duhet,<br />
Dhuna cinike,<br />
Por diktatura,<br />
Demokratíke !?<br />
................................<br />
Ç’ne pushkatime,<br />
Siç bënte “báca”,<br />
Kur ke snajpérë,<br />
Që nga taraca ?!...<br />
Ne s’do ndërtojmë,<br />
Kapitalizëm,<br />
Pa një shartim,<br />
Me komunizëm ?!...<br />
............................<br />
Ndaj, kur “Alia”,<br />
Ra në votime,<br />
Krushka P.S.,<br />
Bëri ndryshime.<br />
Të paraqitej,<br />
Si europiane,<br />
Vuri baseta,<br />
Hoqi çitjane.<br />
Veç kriminelët,<br />
Cjep me këmborë,<br />
Mbajti në postet,<br />
Më kryesorë.<br />
Dhe me viktimat,<br />
Kërkoi pajtim,<br />
Të ndiqte lojën,<br />
“Macja me minë”.<br />
Sepse P.S.-ja,<br />
Dhelpër e rrallë,<br />
Kur të gjymton,<br />
Nis dhe të tall !<br />
Ndaj, meqë humbi,<br />
“Revolucionin”,<br />
Sot po merr hakë,<br />
Me korrupsionin.<br />
Bëri sistem,<br />
Hajdutërínë,<br />
Që të njolloste,<br />
Demokracinë.<br />
Dhe me revolta,<br />
Me katrahurë,<br />
Ndjell nostalgjí,<br />
Për diktaturë.<br />
Dhe, nga xhelate,<br />
E rinovuar,<br />
Shpallet shenjtore,<br />
E korruptuar !<br />
Ndaj, pa program,<br />
Pa bërë një punë,<br />
Kërkon pushtet,<br />
Vetëm me dhunë.<br />
Bam me bojkote,<br />
Shpifje dhe kriza,<br />
Për integrimin,<br />
S’i prishet gjiza !<br />
Kur për një “kapo”,<br />
Përçan partínë,<br />
Thotë do rilindë,<br />
Gjithë Shqipërínë!<br />
Këtej bërtet,<br />
Klith për mjerim,<br />
Andej bën zhurmë,<br />
Për integrim.<br />
Dhe, kur s’arrin,<br />
Të vjedhë ca vota,<br />
Mbahet fituese,<br />
Sa tundet bota.<br />
Mësuar keq,<br />
Me péqe, lépe,<br />
Të dalë sot kundër,<br />
Sajon sebépe :<br />
Pse rritni rrogat ?!<br />
Kaq rrugë pse shtroni ?!<br />
Pse çdo 6 muaj,<br />
Rritet pensioni ?<br />
Mos po kërkoni,<br />
Sot një rilindje,<br />
Që të fitoni,<br />
Vetëm me grindje ?<br />
Kur hytë në Nato,<br />
Dhe hoqët vizat,<br />
Na latë pa skafe,<br />
Na futët mizat !...<br />
Dhe sot e doni,<br />
Shpejt integrimin,<br />
Të na dënoni,<br />
Neve për krimin !?...
Ray BRADBURY<br />
Aty nga viti 400 peran<br />
dori Juan e kishte selinë<br />
e tij pranë Murit te<br />
Madh Kinez dhe vendi, që kishte<br />
lulëzuar, përgatitej të fillonte të korrat<br />
në paqe, mirëpo njerëzit, që kish<br />
nën sundim, s’dukeshin aq shumë<br />
të gëzuar as shumë të trishtuar.<br />
Në mëngjes herët, ditën e parë<br />
të muajt te dytë të atij viti, ndërsa<br />
perandori Juan gjerbte çajin dhe<br />
tundte erashkën në ajrin e nxehtë,<br />
një shërbyes që bërtiste erdhi<br />
me vrap përmes kopshtit shtruar<br />
me pllaka të kuqe dhe blu.<br />
- Perandor, perandor, një<br />
mrekulli!<br />
- Po, - tha perandori, - ajri qenka<br />
i mrekullueshëm sot.<br />
- Jo, jo, - një mrekulli! - tha<br />
shërbyesi, duke nderuar shpejt e<br />
shpejt.<br />
- Edhe ky çaj i mirë që po pi,<br />
sigurisht është një mrekulli.<br />
- Jo, jo, shkëlqesia juaj.<br />
- Prit të mendohem pak. Dielli<br />
lind, një ditë e re është rrotull<br />
nesh. Deti është i kaltër. Kjo është<br />
më e rralla e mrekullive.<br />
- Shkëlqesë, një njeri po fluturon.<br />
- Çfarë? - Perandori e ndali<br />
erashkën.<br />
- E pashë në ajër, njeriu fluturonte<br />
me krahë. Në fillim dëgjova<br />
një zë që vinte nga qielli dhe kur<br />
ngrita kokën ai ishte atje. Një dragua<br />
nëpër qiej me një njeri në gojë.<br />
Një dragua prej letre dhe dru bambuje,<br />
me ngjyrat e diellit e të barit.<br />
- Është ende herët, - tha perandori,<br />
- sapo je zgjuar nga ndonjë<br />
ëndërr.<br />
- Herët është po unë e pashë<br />
atë që po ju them. Ejani dhe keni<br />
për të parë të njëjtën gjë.<br />
- Ulu pranë meje, - tha perandori.<br />
- Pi pak çaj. Duhet të jetë gjë<br />
e çuditshme nëse është e vërtetë, të<br />
shohësh një njeri që fluturon. Duhet<br />
të mendosh për të dhe unë duhet<br />
të përgatis veten për ta parë atë.<br />
Ata gjerbën çajin.<br />
- Ju lutem, - foli shërbyesi, - ai<br />
mund të largohet.<br />
Perandori u ngrit mendueshëm.<br />
- Eja dhe më trego se çfarë ke parë.<br />
Ata ecën përmes kopshtit,<br />
pastaj përmes livadhit, kaluan një<br />
urë të vogël, ecën nëpër korije dhe<br />
u ngjitën në kodër.<br />
- Atje! - tha shërbyesi.<br />
Perandori filloi të shohë në<br />
qiell. Lart në qiell një njeri qeshte.<br />
Ishte aq lart sa e qeshura e tij<br />
mezi dëgjohej. Njeriu fluturonte me<br />
flatra dhe me një bisht të madh të<br />
verdhë, të gjitha prej letre të<br />
shndritshme dhe kallamash. Ai<br />
dukej tamam si një zog gjigand,<br />
pjellë e universit të zogjve, si një<br />
dragua i ri në vendin e lashtë të dragonjve.<br />
Njeriu u bërtiti atyre nga lartësia<br />
me plot ere të freskët mëngjesi.<br />
- Po fluturoj, po fluturoj.<br />
Shërbyesi tundi duart:<br />
- Po, po!<br />
Perandori Juan nuk lëvizi. Ai<br />
vetëm hodhi një vështrim nga Muri<br />
madh Kinez, që po zhvishej nga<br />
Makina Makina fluturuese<br />
fluturuese<br />
mjegulla e largët përmbi kodrat e<br />
gjelbërta. E pa këtë gjarpër gjigant<br />
prej guri që dredhonte madhështor<br />
përmes tërë vendit. Ky mur<br />
madhështor i kishte mbrojtur që në<br />
kohët pa emër nga hordhitë armike<br />
dhe kish mbajtur paqen për vite të<br />
tëra. Pastaj e hodhi vështrimin drejt<br />
qytetit të mbledhur kruspull pranë<br />
lumit, drejt rrugës dhe kodrës që<br />
filluan të gjallërohen.<br />
- Pa më trego, - iu drejtua shërbyesit,<br />
- e ka parë tjetërkush njeriun<br />
që fluturon?<br />
- Unë jam i vetmi i vetmi shkëlqesi,<br />
- tha shërbyesi që duke<br />
buzëqeshur vazhdonte të tunde<br />
duart nga qielli.<br />
Perandori nguli vështrimin në<br />
thellësirat e qiellit edhe një<br />
minutë, pastaj foli:<br />
- Thuaji të zbresë poshtë.<br />
- Hej, ulu poshtë uluuu! Të<br />
kërkon perandori! Thirri shërbyesi<br />
me duart si hinkë rreth gojës.<br />
Ndërsa njeriu zbriste poshtë<br />
në ajrin e mëngjesit, perandori pa<br />
rreth e rrotull. Vuri re se një bujk,<br />
i cili kishte dalë herët në fushë,<br />
po shikonte nga qielli. Perandori<br />
u kujdes të mbante mend vendin<br />
ku kish qëndruar bujku.<br />
Njeriu që fluturonte zbriti në<br />
tokë. Rreth tij dëgjohej fëshfërima<br />
e flatrave dhe kërcitja e kallamave<br />
të bambusë. Ai iu afrua<br />
perandorit me krenari duke ecur me<br />
vështirësi nga pajimet dhe më në<br />
fund u përkul përpara plakut.<br />
- Çfarë ke bërë kështu? -<br />
kërkoi të dinte perandori.<br />
- Fluturova nëpër qiell shkëlqesi,<br />
- ia ktheu i porsazbrituri.<br />
- Ç’ke bërë kështu? - përsëdyti<br />
Perandori.<br />
- Sapo ju thashë! - u shfajësua<br />
fluturuesi.<br />
- Asgjë s’më ke thënë.<br />
Dhe Perandori zgjati dorën e<br />
dobët për të prekur letrën në<br />
shpinën prej zogu të makinës. Ajo<br />
kishte aromën e freskët të erës.<br />
- A s’është e bukur, shkëlqesi?<br />
- Po, po qenka shumë e bukur.<br />
- Dhe është e vetmja në botë, - qeshi<br />
burri. - Kurse unë jam shpikësi.<br />
- I vetmi në botë?<br />
- Për këtë ju betohem!<br />
- Kush tjetër e di këtë gjë?<br />
- Askush. As gruaja ime. Ajo<br />
më pandehte të çmendur. Mendonte<br />
se po bëja një balonë. Unë u<br />
ngrita dhe shkova nëpër natë larg,<br />
shumë larg tek ca shkëmbinj. Kur<br />
era e lehtë e mëngjesit fryu dhe<br />
dielli doli, unë mblodha forcat dhe<br />
u lëshova mbi një humnerë. Fluturova.<br />
Gruaja ime akoma s’di gjë<br />
për këtë.<br />
- Më mirë për të, - tha Perandori.<br />
- Shkojmë më tutje.<br />
Ata u kthyen dhe ecën drejt pallatit.<br />
Dielli në qiell ishte i plotë dhe<br />
aroma e barit ndihej më e fortë. Perandori,<br />
shërbyesi dhe fluturuesi<br />
ndaluan pak në një kopsht të madh.<br />
Perandori përplasi, duart.<br />
- Hej, roje!<br />
Rojet e kapën fluturuesin.<br />
- Thërrisni xhelatin, tha Perandori.<br />
- Ç’është kështu! - thërriste<br />
fluturuesi i tronditur. - Ç’kam<br />
bërë? - Ai filloi të qajë dhe letra e<br />
bukur e aparatit fëshfërinte.<br />
- Këtu është një njeri që ka bërë<br />
një farë makine, - tha Perandori, -<br />
dhe vazhdon akoma të pyesë se çfarë<br />
ka bërë. Ai nuk e di se çfarë ka<br />
bërë… Për të është e rëndësishme<br />
që krijoi një send, po përse e krijoi<br />
dhe përse do të shërbejë ky send?<br />
Xhelati erdhi me vrap me një<br />
sëpatë të mprehtë e të ndritur, ai<br />
qëndroi gati me krahët gjigandë,<br />
zhveshur dhe fytyrën e mbuluar me<br />
një maskë të bardhë borë.<br />
- Edhe një çast, - tha perandori.<br />
U kthye tek tavolina pranë se<br />
cilës qëndronte një makinë krijuesi<br />
i së cilës ish ai vetë. Perandori nx-<br />
ori një çelës të vogël që i varej në<br />
qafë. Rregulloi çelësin tek makina<br />
e vogël dhe e kurdisi. Pastaj e vuri<br />
makinën në punë. Makina ishte një<br />
kopsht i tërë prej metali dhe gurësh<br />
të çmuar. Sapo u vu në lëvizje,<br />
zogjtë kënduan në pemët e vogla<br />
metalike, ujqit u çapitën nëpër<br />
pyjet e vogla dhe njerëzit e vegjël<br />
vrapuan jashtë nëpër diell ose hije,<br />
freskoheshin me ca erashka të vogla,<br />
dëgjonin zogjtë e vegjël prej<br />
smeraldi që kishin qëndruar pranë<br />
ca shatërvanëve çuditërisht të vegjël<br />
por megjithatë zhurmonjës.<br />
- A s’është i bukur? - tha perandori.<br />
- Nëse më pyesni se çfarë kam<br />
ndërtuar këtu, unë mund t’ju<br />
përgjigjem drejt. Kam vënë njerëzit<br />
të shëtisin nëpër këto pyje, të kalojnë<br />
gëzueshëm pushimet, të shijojnë<br />
hijet dhe këngët. Ja se ç’kam bërë unë.<br />
- Por oh, Perandor! - lutej fluturuesi<br />
i gjunjëzuar dhe lotët i<br />
rridhnin faqeve. - Unë kam bërë të<br />
njëjtën gjë. Kam gjetur mrekullinë.<br />
Unë fluturova në erën e mëngjesit.<br />
Pashë poshtë shtëpitë dhe kopshtet<br />
e përgjumura, ndjeva aromën e<br />
detit dhe e pashë përtej kodrave, e<br />
pashë nga lartësia. Fluturova lart<br />
si zog. Oh, s’mund t’ju tregoj Sa<br />
bukur është atje lart, në qiell, me<br />
erën rrotull meje. Era që frynte më<br />
merrte herë si pupël, herë si erashkë,<br />
rrugët e qiellit kundërmojmë erë<br />
të mirë në mëngjes. Dhe sa i lirë<br />
ndihesh. Kjo është bukuria perandor,<br />
kjo është bukuria vetë.<br />
- Po, - tha perandori trishtueshëm,<br />
- mund të jetë edhe kështu.<br />
Unë e ndjeva zemrën të më<br />
lëvizte bashkë me ty në ajër dhe<br />
mrekullohesha: Si është kjo? Si<br />
ndihet ai? Kushedi si duken liqenet<br />
e largët nga lartësia… Po shtëpia<br />
ime me shërbëtorët si duken? Mos<br />
duken si milingona? Si duken qytetet<br />
e largët që flenë ende?<br />
- Falmëni mua, pra!<br />
LETRAT<br />
Kontaktoni në florislatina@yahoo.com<br />
- Por ndodh ndonjë herë, tha<br />
perandori akoma dhe më trishtueshëm,<br />
- që dikush duhet ta<br />
humbë atë kënaqësi të vogël që<br />
zbulon për të ruajtur kënaqësinë e<br />
dikujt tjetër që e ka prej kohësh.<br />
Unë vetë s’trembëm nga ty, por nga<br />
tjetër njeri.<br />
- Kush është ky?<br />
- Ndonjë njëri tjetër i cili, si të<br />
ka parë ty, do zërë të bëje një gjë<br />
tjetër me letra të ndritura dhe kallama<br />
bambuje si ajo që ka parë. E<br />
ky njeri që do të ketë ligësi në fytyrë<br />
dhe në zemër do t’ia humbasë<br />
bukurinë kësaj pune. Këtij njeriu<br />
i trembem.<br />
- Po pse kështu? Pse?<br />
- Kush më siguron se një ditë<br />
si kjo, ndonjë njeri me një aparat<br />
të tillë prej letre dhe kallamash nuk<br />
do të fluturojë në qiell dhe nuk do<br />
të hedhë gurë të mëdhenj mbi Murin<br />
e Madh Kinez? - tha perandori.<br />
Askush s’lëvizi, askush<br />
s’bëzani.<br />
- Prija kokën,- tha perandori.<br />
Xhelati goditi me sëpatën e<br />
ndritur.<br />
- Digjeni balonën dhe trupin e<br />
shpikësit, pastaj hirin e mbuloni<br />
në të njëjtën vend, - tha perandori.<br />
Shërbyesit u larguan për të<br />
zbatuar urdhrin. Perandori iu<br />
kthye shërbyesit personal, i cili<br />
kishte parë njeriun që fluturonte.<br />
- Mbaj gojën! E gjitha ishte një<br />
ëndërr, një ëndërr shumë e bukur<br />
dhe e dhimbshme. Bujkut në fushë<br />
i thoni që mund ta paguante ai.<br />
Këtë ta quaje vetëm një iluzion.<br />
Nëse fjala merr dhenë, ti dhe bujku<br />
vdisni brenda një ore.<br />
- Ju jeni një perandor mëshirëmadh.<br />
- Jo, s’jam i mëshirshëm, - tha<br />
plaku.<br />
Ai pa përtej murit të kopshtit<br />
rojet që po digjnin atë makinë të<br />
rrallë prej letre dhe kallamash, e<br />
cila kishte aromën e mëngjesit. Pa<br />
edhe tymin e zi që ngjitej në qiell.<br />
- Jo, vetëm se sot jam shumë i<br />
tronditur.<br />
Përsëri pa rojet hapnin një gropë<br />
të vogël ku do të hidhnin hirin.<br />
- E ç’është jeta e një njeriu krahasuar<br />
me jetët disa e disa milionave?<br />
Duhet të ngushëllohem me<br />
këtë fakt.<br />
Ai hoqi çelësin nga zinxhiri<br />
rreth qafës dhe kurdisi edhe<br />
njëherë makinën me kopshtin e<br />
vogël që ishte mrekullia vetë.<br />
Pastaj qëndroi dhe vështrimi i tij<br />
përshkoi gjithë vendin, qytetin e<br />
qetë, kodrat e gjelbra, lumenjtë dhe<br />
përrenjtë. Me në fund psherëtiu.<br />
Kopshti i vogël zhurmoi bashkë me<br />
mekanizmin delikat nën të dhe u<br />
vu në lëvizje. Njerëz të vegjël<br />
shëtitën në qytet, dhelprat e vogla<br />
me gëzofët vezëllitës dolën<br />
shullëreve dhe midis pemëve të vogla<br />
fluturonin tinguj nga një këngë<br />
e largët, kurse bluja e qiellit dhe e<br />
verdha fluturonin, fluturonin pa<br />
pushim në atë qiell të vogël.<br />
- Oh, - ia bëri Perandori dhe<br />
mbylli sytë, - shihi zogjtë, shihi!<br />
E diel, 13 maj 2012<br />
Përktheu nga origjinali<br />
anglisht: Neli NAÇO<br />
<strong>55</strong> 23
REKLAMA<br />
24 <strong>55</strong> E diel, 13 maj 2012<br />
CMYK