TË NXËNËT NË SHOQËRINË E SOTME“Arsimi dhe Formimi ...

vendeve të punësimit (orientimi) dhe t’u lehtësojë atyre vendimmarrjen, në lidhje me
zgjedhjen e shkollimit a të formimit profesional dhe të karrierës së tyre të ardhshme
profesionale (këshillimi). Këshillimi bëhet në përputhje me interesat dhe nevojat individuale
e shoqërore dhe kushtet e jetesës së individit dhe mbi bazën e diagnostikimit të veçorive
psikofizike të tij, duke parandaluar, kështu, dhe dështimin në arsimim dhe karrierë. Në
Shqipëri krijimi i një rrjeti të tillë, kryesisht për orientimin, është në fillimet e tij. Shërbime
të tilla, kryesisht orientimi, kryejnë zyrat e punës, disa subjekte private e OJQ dhe disa
shkolla.
Në kushtet e sotme, kur njerëzit duhet të nxënë gjatë gjithë jetës, shërbimet e
orientimit dhe këshillimit shkollor e profesional marrin rëndësi të veçantë, për të lehtësuar
përfshirjen e tyre në arsimim a formim dhe për të motivuar potencialin e tyre për të
nxënë, prandaj duhet të fuqizohen në mënyrë të ndjeshme. Lidhur me këtë, Kongresi II i
ATP-së rekomandon: “Orientimi dhe këshillimi profesional janë të një rëndësie të madhe për të gjithë
klientët e sistemeve të AFP-së dhe është e nevojshme që të fuqizohen në mënyrë të ndieshme. Orientimi
profesional duhet të bëhet duke marrë parasysh nevojat e ndërmarrjeve, të individëve e të familjeve dhe të jetë
i ndieshëm ndaj çdo kërkese dhe rrethane të nxënësve. Roli i tij duhet të shtrihet në përgatitjen e nxënësve
dhe të të rriturve për mundësi reale të ndërrimit të shpeshtë të profesionit, që mund të përfshijë periudhat e
papunësisë dhe të punësimit në sektorin informal. Ai nuk duhet të jetë vetëm një funksion i pranuar i
institucioneve arsimore, por duhet të bëhet, gjithashtu, edhe nga mekanizma të tjerë, ku mund të hyhet
lirisht nga popullsia”. “Për të nxitur ndjekje të barabartë të AFP-së nga vajzat dhe gratë, për to duhet të
sigurohen forma më efektive orientimi dhe këshillimi shkollor e profesional, si dhe materiale orientimi dhe
këshillimi në përshtatje me gjininë”. Forcimi i kulturës së zhvillimit të karrierës ndër të rinjtë dhe
të rriturit, nëpërmjet sistemeve të arsimit dhe formimit dhe shërbimeve të punësimit, do të
ketë rëndësi të veçantë për sigurimin e aftësisë së tyre për punësim dhe lehtësimin e kalimit
të tyre nga arsimi dhe formimi në punë ose në formim të mëtejshëm.
Roli i ardhshëm i orientimit dhe këshillimit profesional mund të përshkruhet si
“komisionim”, si ndërmjetësim. “Komisionerët” (specialistët) e orientimit dhe këshillimit
duhet të jenë në gjendje të sistemojnë një informacion të gjerë, me qëllim që t’i ndihmojnë
individët për të vendosur një drejtim të përshtatshëm veprimi për të ardhmen. Burimet e
informimit dhe mjetet diagnostike të bazuara në internet hapin horizonte të reja për të
siguruar gjerësinë dhe cilësinë e shërbimeve të orientimit dhe këshillimit dhe, njëkohësisht,
kërkojnë nga specialistët përkatës aftësi të mëdha për menaxhimin dhe analizën e
informacionit, i cili bëhet gjithnjë e më i gjerë dhe i larmishëm, me zgjerimin e shërbimeve
të arsimit dhe formimit profesional. Këta duhet të jenë në gjendje të kryejnë shërbime
25