574 Maria Olszyńska-Krowicka Nr 4 odległych krajów nie tylko Europy, ale i strefy tropikalnej i subtropikalnej, częściej Azji Południowo- -Wschodniej, obserwujemy przywlekanie chorób dotąd rzadko spotykanych. Przykładem jest denga, należąca do zoonoz. Ostra choroba wirusowa ma niecharakterystyczne objawy: gorączka, bóle mięśniowo-stawowe, ogólne rozbicie, częste objawy żołądkowo-jelitowe i poczucie choroby. Ponadto występuje wysypka plamisto-grudkowa, zmiany w składzie morfologicznym krwi obwodowej (leukopenia i małopłytkowość), nieprawidłowości w próbach wątrobowych, które mogą sprawiać trudności diagnostyczne. Duże problemy diagnostyczne występują w przypadku objawów skazy krwotocznej, krwawień z nosa, dróg rodnych, wybroczyn dośluzówkowych, niekiedy krwawych wymiotów lub stolców z krwią. Gorączka występujaca (utrzymująca się) po powrocie z rejonów endemicznych wymaga różnicowania z zimnicą przenoszoną przez Anopheles oraz innymi stanami gorączkowymi, niekoniecznie o etiologii zakaźnej. Krwawienia i wysoka gorączka, jako jeden z objawów w gorączkach krwotocznych (np. żółta febra, omska gorączka krwotoczna, gorączka Lasu Kyasanur, gorączka Zachodniego Nilu, gorączka Lassa), zawsze powinny być uwzględniane w różnicowaniu, szczególnie u pacjentów powracających z rejonów endemicznych tych chorób. Należy pamiętać, że od 2010 roku denga występuje jako zakażenie rodzime we Francji (Nicea) i w Chorwacji oraz znaleziono komary przenoszące tę chorobę w cieplarniach w Holandii. Zawleczenie dengi do Europy jest związane z szybkimi podróżami lotniczymi i możliwością zawleczenia komarów w rejony wokół lotnisk. Niecharakterystyczne objawy, niedokładne zebranie wywiadu (epidemiologicznego) może być przyczyną nierozpoznania choroby, jak to było w Norwegii, gdy po 12-tym dniu leczenia, dopiero post mortem potwierdzono serologicznie dengę. W niektórych krajach europejskich przywlekanych przypadków dengi jest więcej niż malarii. W naszej Klinice, w stanie zagrożenia życia była pacjentka z małopłytkowością (1G/L) oraz pacjent z PLT (11,4G/L). Zaplanowano konsultację hematologiczną (w dendze skaza krwotoczna jest na podłożu immunologicznym) – jednak wdrożenie leczenia glikokortykosteroidami okazało się skuteczne.Wzrost aminotransferaz do >500U/L może być powodem mylnego rozpoznania wirusowego zapalenia wątroby. U dwu osób z rozpoznaną dengą wystąpiły powikłania: jednej w postaci zapalenia płuc, które wystąpiło w piątym dniu hospitalizacji; u drugiej w postaci neuroinfekcji, z objawami oponowymi podmiotowymi i przedmiotowymi, przy prawidłowyn wyniku badania płynu mózgowo-rdzeniowego. Reasumując, denga może sprawiać trudności diagnostyczne, wymagające różnicowania z chorobami hematologicznymi, hepatologicznymi i innymi zakaźnymi. Najcięższa postać wstrząsowa, z 50% śmiertelnością oraz rozprzestrzenianie się tej choroby do krajów europejskich (w rejonie Morza Śródziemnego – od maja do listopada) może być szczególnie niebezpieczna dla podróżnych. Dlatego zaleca się osobom podróżującym w rejony jej występowania zebranie dokładnych informacji o sposobach zapobiegania. Jest bardzo ważne, żeby lekarze uzupełniali wiadomości o gorączkach występujących u osób powracających z tropiku. Zawsze istnieje możliwość skierowania do Centrum Medycyny Podróży lub Kliniki Chorób Zakaźnych. PODSUMOWANIE Od czasu, kiedy wzrosła turystyka zarobkowa i niezarobkowa do coraz dalszych krajów strefy subtropikalnej i tropikalnej, m.in. do Azji Południowo- -Wschodniej, Indii, Meksyku i Brazylii obserwujemy przywlekanie chorób dotąd mało znanych w Polsce. Omówiono bardziej szczegółowo przypadki 6 chorych na gorączkę denga. W czasie prawie 10-letniej obserwacji (od 2002 do <strong>2011</strong> roku) w Klinice Chorób Odzwierzęcych i Tropikalnych w Warszawie hospitalizowano 22 osoby z klinicznie i serologicznie rozpoznaną chorobą denga, wśród nich 14 kobiet i 8 mężczyzn w wieku 23-56 lat. Najwięcej, bo 10 osób, było w wieku 20-30 lat, 9 osób w wieku 31-40 lat, 2 osoby w wieku 41-50 lat oraz 1 osoba w wieku 51-60 lat. Wśród chorych 20 osób było pochodzenia polskiego, a 2 osoby innej narodowości. Przeciętny czas hospitalizacji wynosił 9 dni, najkrótszy – 5 dni, najdłuższy – 27 dni. Wszyscy chorzy byli leczeni objawowo, jedna osoba otrzymywała przetoczenia masy płytkowej bez powikłań oraz dwie osoby leczono glikokortykosteroidami. Wszyscy chorzy zostali wypisani do domu w stanie ogólnym dobrym, bez powikłań. PIŚMIENNICTWO 1. La Ruche G, Souares Y, Armengaud A, i in. First two autochtonous dengue virus infections in metropolitan France, September 2010. Eurosurveillance 2010;15(39):84-8. 2. Schmidt-Chanasit J, Haditsch M, Schoneberg I, i in. Dengue virus infection in a traveller returning from Croatia to Germany. Eurosurveillance 2010; 15(40): 89-90 3. Castleberry JS, Mahon CR. Gorączka denga na półkuli zachodniej. Clin Lab Sci 2003; 16(1): 34-8. 4. Gautret P, Simon F, Hervius Askling A, i in. Dengue type 3 virus infections in European travelers returning from the Comoros and Zanzibar. Eurosurveillance 2010; 15(15):77-9. 5. Vainio K, Noraas S, Holmberg M, i in. Fatal and mild primary dengue virus infections imported to Norway from
Nr 4 Denga u pacjentów hospitalizowanych w Klinice Chorób Odzwierzęcych i Tropikalnych w Warszawie 575 Africa and south-east Asia, 2008-2010. Eurosurveillance 2010; 15(38):80-3. 6. Kierst W. Kompendium Klinicznej Medycyny Tropikalnej. PZWL 1969; 71-9 7. Wroczyńska A, Kuna A. Podróże i zdrowie. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Bezdroża; 2006: 162. 8. Dziubek Z, Powałowska J, Olszyńska M. Przypadek gorączki denga. Przegl Epidemiol 1986; 4:406-10 9. Kotłowski A. Denga i gorączka krwotoczna. W: Dziubek Z, red. Choroby zakaźne i pasożytnicze. Wyd. 4. Warszawa: PZWL; 2010: 302-4. Otrzymano: 25.07.<strong>2011</strong> r. Zaakceptowano do druku: 12.08.<strong>2011</strong> r. Adres do korespondencji: Dr n. med. Maria Olszyńska-Krowicka Klinika Chorób Odzwierzęcych i Tropikalnych WUM SP ZOZ Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie 01-201 Warszawa, ul.Wolska 37 tel.: 22 3355288 maria.olszynska-krowicka@wum.edu.pl
- Page 1 and 2: Przegląd Epidemiologiczny K W A R
- Page 3 and 4: Index Copernicus 5,56 Epidemiologic
- Page 5 and 6: PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 557 - 56
- Page 7 and 8: Nr 4 Tabela I. Wyniki izolacji w ki
- Page 9 and 10: PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 561 - 56
- Page 11 and 12: Nr 4 - 2009 rok - 5695, co stanowi
- Page 13 and 14: Nr 4 wskaźników zaszczepienia nie
- Page 15 and 16: PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 567 - 56
- Page 17: Nr 4 w klasie IgM i IgG, 3) 4-krotn
- Page 20 and 21: 572 Maria Olszyńska-Krowicka Nr 4
- Page 25 and 26: PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 577 - 58
- Page 27 and 28: Nr 4 tycznym, żel barwiono w roztw
- Page 29: Nr 4 12. Nocton JJ, Dressler F, Rut
- Page 32 and 33: 584 Tomasz Chmielewski, Dorota Rudz
- Page 34 and 35: 586 Tomasz Chmielewski, Dorota Rudz
- Page 36 and 37: 588 Katarzyna Kubiak, Ewa Dzika i i
- Page 38 and 39: 590 Katarzyna Kubiak, Ewa Dzika i i
- Page 41 and 42: PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 593 - 59
- Page 43 and 44: Nr 4 DYSKUSJA Złotym standardem w
- Page 45: Nr 4 8. Gołąb E, Waloch M. Łańc
- Page 48 and 49: 600 Małgorzata Raś-Noryńska, Joa
- Page 50 and 51: 602 Małgorzata Raś-Noryńska, Joa
- Page 53 and 54: PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 605 - 60
- Page 55 and 56: Nr 4 Tabela IV. Okres hospitalizacj
- Page 57 and 58: PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 609 - 61
- Page 59 and 60: Nr 4 odsetek chorujących osób, kt
- Page 61 and 62: Nr 4 W badaniach laboratoryjnych le
- Page 63 and 64: PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 615 - 62
- Page 65 and 66: Nr 4 Wieloośrodkowe badanie bezpie
- Page 67 and 68: Nr 4 Wieloośrodkowe badanie bezpie
- Page 69 and 70: PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 621 - 62
- Page 71 and 72: Nr 4 Pomimo że szczepionka BCG jes
- Page 73 and 74:
Nr 4 je w 4 formach: DU2-I (BCG Jap
- Page 75 and 76:
Nr 4 stałych szczepionek użyty zo
- Page 77 and 78:
PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 629 - 63
- Page 79 and 80:
Nr 4 zdolnością limfocytów T do
- Page 81 and 82:
Nr 4 Układ immunologiczny ma więc
- Page 83 and 84:
PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 635 - 64
- Page 85 and 86:
Nr 4 demiami. Mógł ponadto: (a) z
- Page 87 and 88:
Nr 4 władzy. W zdrowiu publicznym
- Page 89:
Nr 4 26. Obwieszczenie Ministra Opi
- Page 92 and 93:
644 Dariusz Rudaś, Krzysztof Skór
- Page 94 and 95:
646 Dariusz Rudaś, Krzysztof Skór
- Page 97 and 98:
PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 649 - 65
- Page 99 and 100:
Nr 4 13 jest przeznaczonych do lecz
- Page 101 and 102:
Nr 4 (16). Zakażeni migranci wiejs
- Page 103:
Nr 4 biotic-resistant strain of Kle
- Page 106 and 107:
658 Stanisław Góźdź, Anna Dębs
- Page 108 and 109:
660 Stanisław Góźdź, Anna Dębs
- Page 111 and 112:
PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 663 - 66
- Page 113 and 114:
Nr 4 WYNIKI Badaniami objęto 100 o
- Page 115:
Nr 4 PODSUMOWANIE I WNIOSKI 1. Wied
- Page 118 and 119:
670 Bożena Sawicka, Ewa Mikulak, A
- Page 120 and 121:
672 Bożena Sawicka, Ewa Mikulak, A
- Page 122 and 123:
674 Bożena Sawicka, Ewa Mikulak, A
- Page 124 and 125:
676 Arkadiusz Kuziemski, Beata Czer
- Page 126 and 127:
678 Arkadiusz Kuziemski, Beata Czer
- Page 129 and 130:
PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 681 - 68
- Page 131 and 132:
Nr 4 W poszczególnych województwa
- Page 133 and 134:
Nr 4 % 100% 80% 60% 40% 20% 0% naln
- Page 135 and 136:
PRZEGL EPIDEMIOL 2011; 65: 687 - 69
- Page 137 and 138:
Nr 4 W 1955 r. wykonana w Zakładzi
- Page 139 and 140:
Nr 4 dyrektora Państwowego Zakład
- Page 141 and 142:
Nr 4 ROZWÓJ NAUKOWY PRACOWNIKÓW Z
- Page 143 and 144:
Nr 4 1971, znane w Polsce jako „E
- Page 145 and 146:
Nr 4 Instrukcja dla autorów 697 In
- Page 147 and 148:
Nr 4 e) tom; f) pierwsza i ostatnia