The Court in brief - European Court of Human Rights
The Court in brief - European Court of Human Rights
The Court in brief - European Court of Human Rights
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Mmannrétt<strong>in</strong>dabygg<strong>in</strong>g<strong>in</strong> í<br />
tölum<br />
• Arkitekt:<br />
Richard Rogers lávarður<br />
Samstarfsaðilar: Richard Rogers,<br />
Partnership Ltd, Lundúnum, og<br />
Claude Bucher, Strassborg<br />
• Kostnaður: 455<br />
milljónir franskra<br />
franka<br />
• Nýtilegt flatarmál: 28.000 m², þar af eru<br />
- 860 m² fyrir stóra réttarsal<strong>in</strong>n<br />
- 520 m² fyrir litla réttarsalur<strong>in</strong>n<br />
- 4.500 m² í fundarherbergi<br />
- 16.500 m² skrifst<strong>of</strong>ur<br />
• Fjöldi fundarherbergja: 18, þar af eru<br />
- stóri réttarsalur<strong>in</strong>n (243 sæti + 49 fyrir dómara<br />
+ 22 fyrir kæruaðila)<br />
- litli réttarsalur<strong>in</strong>n (101 sæti + 25 fyrir dómara<br />
+ 12 fyrir kæruaðila)<br />
- fundarherbergi dómara (sæti fyrir 47-52)<br />
- fundarherbergi (að meðaltali 47 sæti við borð og að<br />
auki 52 fyrir <strong>in</strong>nan)<br />
• Fjöldi skrifst<strong>of</strong>a: Breytilegur (535 skrifst<strong>of</strong>ur)<br />
• Hljóð- og myndbúnaður: Salur fyrir fréttamenn (204 sæti)<br />
Málst<strong>of</strong>a (104 sæti)<br />
• Þarna eru líka:<br />
- 490 km af rafmagnsköplum<br />
- 5.500 ljós<br />
- 10 km af lögnum<br />
- 500 m af skjalsendum<br />
- 9 fólks- og vörulyftur<br />
- 450 tonna málmgr<strong>in</strong>d<br />
- 1.450 tonn af steypustyrktarjárni<br />
- 15.000 m 3 af steypu<br />
- 2.800 m af blómabökkum á gluggasyllur<br />
- 4 varmadælur<br />
- l6 l<strong>of</strong>tkælistöðvar<br />
- 50 fyrirtæki og 125 undirverktakar<br />
- 1.500 bygg<strong>in</strong>garstarfsmenn<br />
- 800.000 stunda bygg<strong>in</strong>gartími<br />
ÞETTA ER ANNAÐ EN<br />
Evrópudómstóll<strong>in</strong>n<br />
Sá dómstóll er staðsettur í Lúxemborg. Hann tryggir að farið<br />
sé að lögum Evrópusambands<strong>in</strong>s og sker úr ágre<strong>in</strong><strong>in</strong>gi um<br />
túlkun og beit<strong>in</strong>gu st<strong>of</strong>nsamn<strong>in</strong>ga sambands<strong>in</strong>s.<br />
Alþjóðadómstóll<strong>in</strong>n<br />
Hann er hluti Same<strong>in</strong>uðu þjóðanna með aðsetur í Haag.<br />
Alþjóðlega mannrétt<strong>in</strong>dayfirlýs<strong>in</strong>g<strong>in</strong><br />
(Mannrétt<strong>in</strong>dayfirlýs<strong>in</strong>g Same<strong>in</strong>uðu<br />
þjóðanna)<br />
Texti sem Same<strong>in</strong>uðu þjóðirnar samþykktu 1948 til að efla<br />
vernd mannrétt<strong>in</strong>da á alþjóðlegum vettvangi.<br />
Sáttmáli um grundvallarrétt<strong>in</strong>di<br />
Texti Evrópusambands<strong>in</strong>s um mannrétt<strong>in</strong>di og<br />
grundvallarfrelsi, samþykktur 2000.<br />
NÁNARI<br />
UPPLÝSINGAR VEITIR<br />
<strong>European</strong> <strong>Court</strong> <strong>of</strong> <strong>Human</strong> <strong>Rights</strong><br />
Public Relations<br />
67075 Strasbourg cedex<br />
France<br />
www.echr.coe.<strong>in</strong>t<br />
ISL<br />
DÓMSTÓLLINN<br />
í hnotskurn
MANNRÉTTINDADÓMSTÓLL<br />
EVRÓPU<br />
Mannrétt<strong>in</strong>dadómstóll Evrópu er alþjóðlegur dómstóll<br />
sem var st<strong>of</strong>naður 1959. Hann fjallar um mál e<strong>in</strong>stakl<strong>in</strong>ga<br />
eða ríkja vegna me<strong>in</strong>tra brota á borgaralegum og<br />
stjórnmálalegum rétt<strong>in</strong>dum, sem mælt er fyrir um í<br />
Mannrétt<strong>in</strong>dasáttmála Evrópu<br />
Dómur<strong>in</strong>n hefur starfað óslitið frá 1998 og e<strong>in</strong>stakl<strong>in</strong>gar<br />
geta lagt fram kærur sínar þangað milliliðalaust.<br />
Á fimmtíu ára sögu s<strong>in</strong>ni hefur dómstóll<strong>in</strong>n kveðið upp<br />
dóma í ríflega tíu þúsund málum.<br />
Dómar dómstóls<strong>in</strong>s eru b<strong>in</strong>dandi fyrir þau ríki sem<br />
eru aðilar að mál<strong>in</strong>u og hafa ríkisstjórnir bæði þurft<br />
að breyta lögum og stjórnsýsluháttum í margskonar<br />
málaflokkum vegna þeirra. Með dómaframkvæmd<strong>in</strong>ni<br />
verður sáttmál<strong>in</strong>n öflugt og virkt tæki til að bregðast<br />
við breyttum aðstæðum og efla réttarríkið og lýðræði<br />
í Evrópu.<br />
Dómstóll<strong>in</strong>n er í Strassborg, í Mannrétt<strong>in</strong>dabygg<strong>in</strong>gunni<br />
sem breski arkitekt<strong>in</strong>nm Richard Rogers lávarður hannaði<br />
árið 1994. Það er í þessari heimsfrægu bygg<strong>in</strong>gu sem<br />
dómstóll<strong>in</strong>n gætir þess að mannrétt<strong>in</strong>di 800 milljóna<br />
Evrópubúa séu virt í þeim 47 aðildarríkjum Evrópuráðs<strong>in</strong>s<br />
sem hafa fullgilt sáttmálann.<br />
SÖGULEGAR<br />
DAGSETNINGAR<br />
5. maí 1949<br />
Evrópuráðið st<strong>of</strong>nað<br />
4. nóvember 1950<br />
Sáttmál<strong>in</strong>n samþykktur<br />
3. september 1953<br />
Sáttmál<strong>in</strong>n öðlast gildi<br />
21. janúar 1959<br />
Ráðgjafarþ<strong>in</strong>g Evrópuráðs<strong>in</strong>s kýs fyrstu dómara<br />
dómstóls<strong>in</strong>s<br />
23.–28. febrúar 1959<br />
Fyrsti fundur dómstóls<strong>in</strong>s<br />
18. september 1959<br />
Dómstóll<strong>in</strong>n samþykkir starfsreglur sínar<br />
14. nóvember 1960<br />
Dómstóll<strong>in</strong>n kveður upp s<strong>in</strong>n fyrsta dóm:<br />
Lawless gegn Írlandi<br />
1. nóvember 1998<br />
Gildistaka 11. viðauka við sáttmálann, „nýi<br />
dómstóll<strong>in</strong>n“ tekur til starfa<br />
18. september 2008<br />
Dómstóll<strong>in</strong>n kveður upp tíu þúsundasta dóm s<strong>in</strong>n<br />
Fyrsta júní 2010<br />
14. viðauki öðlast gildi, en markmið hans er að tryggja<br />
skilvirkni dómstóls<strong>in</strong>s til frambúðar<br />
MANNRÉTTINDASÁTTMÁLI<br />
EVRÓPU<br />
Mannrétt<strong>in</strong>dasáttmáli Evrópu<br />
er alþjóðlegur samn<strong>in</strong>gur<br />
sem skuldb<strong>in</strong>dur aðildarríki<br />
Evrópuráðs<strong>in</strong>s til að tryggja<br />
borgaraleg og stjórnmálaleg<br />
grundvallarrétt<strong>in</strong>di, ekki aðe<strong>in</strong>s<br />
til handa eig<strong>in</strong> ríkisborgurum,<br />
heldur til allra borgara <strong>in</strong>nan<br />
lögsögu þeirra. Sáttmál<strong>in</strong>n var<br />
undirritaður 4. nóvember 1950 í Róm<br />
og öðlaðist gildi árið 1953.<br />
TRYGGINGAR OG BÖNN<br />
Sáttmál<strong>in</strong>n tryggir e<strong>in</strong>kum:<br />
• rétt<strong>in</strong>n til lífs,<br />
• rétt til réttlátrar<br />
málsmeðferðar fyrir dómi.,<br />
• friðhelgi e<strong>in</strong>kalífs og<br />
fjölskyldu,<br />
• tján<strong>in</strong>garfrelsi,<br />
• hugsana-, samvisku- og<br />
trúfrelsi og<br />
• vernd eignaréttar,<br />
Sáttmál<strong>in</strong>n bannar<br />
e<strong>in</strong>kum:<br />
• pynd<strong>in</strong>gar og ómannúðlega eða vanvirðandi meðferð eða<br />
refs<strong>in</strong>gu.<br />
• þrældóm og nauðungarv<strong>in</strong>nu,<br />
• dauðarefs<strong>in</strong>gu,<br />
• ólögmæta frelsissvipt<strong>in</strong>gu, og<br />
• mismunun í tenglsum við þau rétt<strong>in</strong>di og frelsi sem fjallað<br />
er um í sáttmálanum.