?????????? ??????????? ??? ??.??.?.?. 2009 - Hellenic Centre for ...

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ 

ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΕΡΕΥΝΩΝ 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΛΚΕΘΕ 

2009 

Επιµέλεια: 

Εξώφυλλο: 

Ρόζα Ψυλλίδου – Γκιουράνοβιτς 

Μαρία Χατζηιωάννου 

Αθηνά Νιωτάκη 

∆εκέµβριος 2009 

1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 

1. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑΣ ..................................................................................11 

1.1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ............................................................................................11 

1.1.1. Νέα Ερευνητικά Προγράµµατα ............................................................................................11 

Υποθαλάσσιες Γεωλογικές και Περιβαλλοντικές Έρευνες στη περιοχή της δυτικής λεκάνης του 

Πρίνου, Καβάλα (ΠΡΙΝΟΣ/764).* ........................................................................................................ 11 

Development and pre-operational validation of upgraded GMES Marine Core Services and 

capabilities (MyOcean/ 766).................................................................................................................. 11 

Τεχνητός Ύφαλος Μονεµβασιάς. Οριστική µελέτη σχεδίου υλοποίησης Τεχνητών Υφάλων στο Ν. 

Λακωνίας (Τεχνητός Ύφαλος - περιοχής Μονεµβασιάς) (ΤΕΧΝΗΤΟΣ ΥΦΑΛΟΣ 

ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ/ 771). ....................................................................................................................... 12 

Μία πολυσκοπική παλαιωκεανογραφική – ιζηµατολογική µελέτη του Κρητικού Πελάγους, Νότιο 

Αιγαίο Πέλαγος (Paleo Cretan Basin/ 775). .......................................................................................... 13 

ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ-ΙΙΙ: Σύστηµα Παρατήρησης και Πρόγνωσης για την Ανατολική Μεσόγειο µε Έµφαση 

στις Κλιµατικές Αλλαγές και στην Προστασία του Θαλάσσιου Οικοσυστήµατος (ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ III/ 

776). ....................................................................................................................................................... 14 

Μεταβλητότητα του οικοσυστήµατος της Μεσογείου σε χρονική κλίµακα δεκαετιών (MedEcos/779).14 

UP-GRADE BLACK SEA SCIENTIFIC NETWORK (UP-GRADE BSS/ 791). ................................ 14 

Προπαρασκευαστικές ενέργειες για Ευρωπαϊκό ∆ίκτυο Θαλάσσιων Παρατηρήσεων και ∆εδοµένων/ 

Τµήµα NO: 3-Χηµικά Στοιχεία (EMODNET/ 792). ............................................................................. 16 

Προς µία συνεργασία του Ευρωπαϊκού Ερευνητικού Στόλου (EUROFLEETS/ 793). ......................... 17 

Quaternary tsunami events in the eastern Ionian Sea- reconstructing and modelling extreme events 

based on interdisciplinary geo-scientific investigations (EAST IONIAN SEA TSUNAMIS). ............. 18 

Conservation of the Northern Cyclades Marine Ecosystem through the designation of a new 

NATURA-2000 marine site................................................................................................................... 18 

Hotspot Ecosystem Research and Man’s Impact On European Seas (HERMIONE-IO Athens/ 765). . 19 

Inter-basin exchange in the changing Mediterranean sea: impact on the ecosystem in the vicinity of 

the straits connecting the Mediterranean sea with the adjacent basins (MEDEX/ 796). ....................... 19 

Παρακολούθηση Οικοσυστήµατος Εσωτερικού Σαρωνικού Κόλπου υπό την Επίδραση του Κέντρου 

Επεξεργασίας Λυµάτων Ψυττάλειας (Κ.Ε.Λ.Ψ.), (ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΣΑΡΩΝΙΚΟΣ - ∆΄ ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ)... 20 

Hotspot Ecosystem Research and Man’s Impact On European Seas (HERMIONE-IO Crete)............. 21 

Regional Drivers of Ecosystem Change and its Influence on Deep-Sea Populations in the 

Mediterranean (ReDEco)....................................................................................................................... 22 

Network of leading MESOcosm facilities to advance the studies of future AQUAtic ecosystems from 

the Arctic to the Mediterranean (MESOAQUA). .................................................................................. 23 

1.1.2. Συνεχιζόµενα Ερευνητικά Προγράµµατα ............................................................................24 

Έρευνα των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της απόρριψης της σκουριάς στον Β. Ευβοϊκό (ΛΑΡΚΟ/ 

126). ....................................................................................................................................................... 24 

Επιχειρησιακή λειτουργία, συντήρηση και συνεκµετάλευση του Συστήµατος «ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ» 

(ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ- ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ/ 419)................... 24 

ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ-ΙΙ: “∆εύτερης γενιάς” σύστηµα ωκεανογραφικής παρακολούθησης και πρόγνωσης στην 

Ανατολική Μεσόγειο (ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ ΙΙ./ 558). *..................................................................................... 25 

∆ιεπιστηµονικές έρευνες στα ηπειρωτικά περιθώρια/ βαθιές λεκάνες και «ακραία» περιβάλλοντα των 

Ευρωπαϊκών θαλασσών όσον αφορά στο ρόλο τους στην λειτουργία των οικοσυστηµάτων και στην 

βιοποικιλότητα (HERMES/ 565). *....................................................................................................... 25 

Coordination of National and Regional Marine RTD Activities in Europe (MarinERA/ 567). * ......... 26 

Design study for a Deep Sea Facility in the Mediterranean for Neutrino Astronomy and Associated 

Sciences (Km3Net/ 594). *.................................................................................................................... 26 

Παρακολούθηση της ποιότητας του θαλάσσιου περιβάλλοντος του Μεσσηνιακού Κόλπου και των 

∆υτικών Ακτών του Ν. Μεσσηνίας για την περίοδο 2006-2010 (ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ 

2

ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ/ 596). ......................................................................................................27 

MARCOAST: MARine and COASTal environmental services (MARCOAST/ 600). *.......................28 

A Pan-European infrastructure for Ocean and Marine Data Management (SEADATANET/610)........29 

SEismic and tsunami risk Assessment and mitigation scenarios in the western HELLenic ARC 

(SEAHELLARC/ 613). *........................................................................................................................30 

Σχεδίαση αυτόνοµου υποβρυχίου καταγραφικού οχήµατος οδηγούµενου µε µεταβολή πλευστότητας- 

GLIDER (ΣΧΕ∆ΙΑΣΗ ΥΠΟΒΡΥΧΙΟΥ ΚΑΤΑΓΡΑΦΙΚΟΥ ΟΧΗΜΑΤΟΣ/616).*.............................30 

Παρακολούθηση της ποιότητας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος του κόλπου της Θεσσαλονίκης για 

το 2006 (ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ 2006/ 625). *....................................................................................................31 

Southern European Seas: Assessing and Modeling Environmental Changes (SESAME/ 639). ............32 

Ανάπτυξη ηλεκτροχηµικού ανοσοβιολογικού αισθητήρα για την ανίχνευση τοξινών που 

εµφανίζονται κατά τη διάρκεια Επιβλαβών Φυτοπλαγκτονικών Εξάρσεων (HABs) (ΕΝΤΕΡ - 

04ΕΡ92/ 643). * ......................................................................................................................................33 

Building Operational Sustainable Services for GMES (BOSS4GMES/ 651). * ....................................34 

Development of a Framework for Data Harmonisation and Service Integration (HUMBOLDT/ 652). 35 

European COastal-shelf sea OPerational observing and forecasting system (ECOOP/ 653).................36 

Παρακολούθηση του οικοσυστήµατος του Εσωτερικού Σαρωνικού Κόλπου υπό την επίδραση του 

Κέντρου Επεξεργασίας Λυµάτων Ψυττάλειας (B’ Περίοδος) (ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΣΑΡΩΝΙΚΟΣ ΙΙ.- 

ΚΕΛΨ/ 660). *........................................................................................................................................36 

Tsunami Risk ANd Strategies For the European Region (TRANSFER/ 661). * ...................................37 

Ολοκλήρωση των δεδοµένων της επιστήµης και της πολιτικής στην ανάλυση παράκτιων 

συστηµάτων (SPICOSA/ 665)................................................................................................................37 

Ευρωπαϊκό Εκπαιδευτικό ∆ίκτυο σε Τεχνολογίες Αυτόνοµων Υποθαλάσσιων Οχηµάτων 

Παρέµβασης (FREESUBNET/ 667).......................................................................................................38 

Climate Change and Impact Research: The Mediterranean Environment- CIRCE (CIRCE/ 676). .......39 

Εκτίµηση των βραχυπρόθεσµων και µεσοπρόθεσµων επιπτώσεων της ρύπανσης του προκλήθηκε 

από το ατύχηµα του κρουαζιερόπλοιου SEA DIAMOND (SEA DIAMOND ΡΥΠΑΝΣΗ/ 678)..........39 

European Seas Observatory Network (ESONET-NoE/ 691). ................................................................40 

Global Ocean Observing Infrastructure (EURO ARGO/ 704). ..............................................................40 

ΚΑΛΩ∆ΙΑ ΟΤΕ 2008/ 712 *.................................................................................................................41 

Αναζήτηση ναυαγίων Μινωικής περιόδου, νότια της Ανατολικής Κρήτης (∆ΑΝΑΟΣ 2008/ 718). .....41 

∆ιερεύνηση και υπόδειξη των περιβαλλοντικά κατάλληλων θέσεων ελλιµενισµού των σκαφών στο 

Πόρτο Ράφτη (ΕΛΛΙΜΕΝΙΣΜΟΣ ΣΚΑΦΩΝ ΣΕ ΠΟΡΤΟ ΡΑΦΤΗ/ 721). *........................................42 

Ανάπτυξη ∆ικτύων και Παρακολούθηση Ποιότητας των Επιφανειακών, Εσωτερικών και των 

Μεταβατικών και των Παράκτιων Υδάτων της Χώρας - Αξιολόγηση/ Ταξινόµηση της Οικολογικής 

τους Κατάστασης» (διακήρυξη 1/2007 ΥΠΕΧΩ∆Ε). (ΥΠΕΧΩ∆Ε Ο∆ΗΓΙΑ ΠΛΑΙΣΙΟ/ 722). * ........42 

Παρακολούθηση Οικοσυστήµατος Εσωτερικού Σαρωνικού Κόλπου υπό την Επίδραση του Κέντρου 

Επεξεργασίας Λυµάτων Ψυττάλειας (Κ.Ε.Λ.Ψ.), (Γ΄ Περίοδος). (ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΣΑΡΩΝΙΚΟΣ Γ’ 

ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ/ 737). * ...............................................................................................................................43 

Καταγραφή περιβαλλοντικών συνθηκών στην περιοχή µεταξύ Όρµου Σούρπη και Όρµου Νηές – 

Παγασητικός Κόλπος (ΠΑΓΑΣΗΤΙΚΟΣ- ΑΛΜΟΛΟΙΠΑ/ 739). *.......................................................43 

Πολυπαραµετρικά παρατηρητήρια βυθού (Ερευνητική Υποδοµή-ΕΥ)(EMSO European 

Multidisciplinary Seafloor Observation) (EMSO/ 751). ........................................................................44 

Marine Ecosystem Evolution in a Changing Environment (MEECE/ 756). ..........................................45 

Caspian Sea environmental and industrial data & information service (CASPINFO/ 760). ..................46 

Ολοκληρωµένη θαλάσσια και χερσαία µελέτη για τη διερεύνηση της ποσότητας, ποιότητας και 

υδροµάστευσης των υποθαλάσσιων αναβλύσεων της περιοχής Στούπας του ∆ήµου Λεύκτρου του 

Νοµού Μεσσηνίας (ΣΤΟΥΠΑ/ 773). .....................................................................................................46 

Μελέτη των ετήσιων και βιολογικών κύκλων του πλαγκτού σε παράκτια περιοχή (PLANKTON IN 

COASTAL AREA).................................................................................................................................47 

“Nutrient tunnelling” and other alternative pathways for mineral nutrients through the microbial food 

3

4 

web to copepods (NUTRITUNNEL/ 30.20901).................................................................................... 48 

Integration and enhancement of key existing European deep-ocean observatories (EUROSITES/ 

30.20801). .............................................................................................................................................. 48 

Επιδράσεις των ιχθυοκαλλιεργειών στις βενθικές βιογεωχηµικές διεργασίες (ΙΒΙΣ/ 30.30502). * ...... 49 

Σύστηµα Εκτίµησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων από τις Ιχθυοκαλλιέργειες (AQUA-PLANNER/ 

30.20601) * ............................................................................................................................................ 49 

1.2. ΜΕΛΕΤΕΣ....................................................................................................................................50 

1.2.1. Νέες Μελέτες..............................................................................................................................50 

Μελέτη επιπέδων µετάλλων στα επιφανειακά ιζήµατα του Β. Παγασητικού και επιπτώσεις στην 

θαλάσσια πανίδα (PAGMET) (ΕΠΙΠΕ∆Α ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΣΕ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΑ ΙΖΗΜΑΤΑ Β. 

ΠΑΓΑΣΗΤΙΚΟΥ/ 727). * ..................................................................................................................... 50 

Μελέτη ανεµολογικού και κυµατικού καθεστώτος περιοχής παράλιου Άστρους Κυνουρίας και 

εκτίµηση ανάβασης κυµατισµού στην ακτή (ΑΣΤΡΟΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ/ 754). * ................................... 50 

Έλεγχος ποιότητας περιβάλλοντος της παράκτιας ζώνης Ερµιόνης Αργολίδος (ΕΛΕΓΧΟΣ 

ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΖΩΝΗΣ ΕΡΜΙΟΝΗΣ/ 781). *................................................................ 51 

Επικαιροποίηση δεδοµένων ξενικών ειδών στις Ευρωπαϊκές Θάλασσες (MIAS 2009) (MIAS 2009/ 

782). ....................................................................................................................................................... 51 

Υποθαλάσσια ενεργά ρήγµατα λεκάνης Ηρακλείου (ΕΝΕΡΓΑ ΡΗΓΜΑΤΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ/ 783). ..... 52 

∆ιερεύνηση του φαινοµένου αφρισµού στο θαλάσσιο χώρο του ΑΗΣ Λαυρίου (ΑΗΣ ΛΑΥΡΙΟΥ/ 

784). * .................................................................................................................................................... 52 

Λιµένας Σαλαµίνος (ΛΙΜΕΝΑΣ ΣΑΛΑΜΙΝΑΣ/ 788). ........................................................................ 53 

Έλεγχος των συγκεντρώσεων ρύπων σε βιολογικές συνιστώσες της λιµνοθάλασσας Γιάλοβας. *...... 53 

Μελέτη του Ανεµολογικού καθεστώτος και του Αιολικού δυναµικού της περιοχής µε συντεταγµένες 

21Ο 00' 33" Ε - 37 Ο 54' 51" Ν. * ......................................................................................................... 53 

ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ - ΑΛΜΟΛΟΙΠΟ.................................................................................................... 54 

Περιβαλλοντική µελέτη βάσης στις σκάλες φορτώσεων /εκφορτώσεων στις θέσεις Κάναβα και 

Αµπουρδεχτάκι, Νήσου Μήλου............................................................................................................. 54 

Χωροθέτηση Π.Ο.Α.Υ. στον Κόλπο του Αργοστολίου Ν.A. Κεφαλονιάς – Ιθάκης............................. 54 

1.2.2. Συνεχιζόµενες Μελέτες..............................................................................................................55 

Έλεγχος ποιότητας περιβάλλοντος µονάδας καλλιέργειας οστρακοειδών της περιοχής 

Λουτροπύργου- Νέας Περάµου (ΜΥ∆ΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ/ 713). ........................................................ 55 

Ωκεανογραφική ∆ιερεύνηση του φυσικού περιβάλλοντος και της αλιείας στις Περιοχές 

Ολοκληρωµένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) Πελοποννήσου, για την βελτίωση της 

χωροθέτησής τους (ΠΟΑΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ/ 714). ....................................................................... 55 

Sovel-2008 (SOVEL/ 716). * ................................................................................................................ 56 

Κοίτη Κηφισού (ΚΟΙΤΗ ΚΗΦΙΣΟΥ/ 725). * ...................................................................................... 56 

Ποιότητα των βυθοκορηµάτων Αλιευτικού Καταφύγιου Κατελειού Ν. Κεφαλληνίας 

(ΒΥΘΟΚΟΡΗΜΑΤΑ ΚΑΤΕΛΕΙΟΥ/ 738). *....................................................................................... 56 

ΚΑΛΩ∆ΙΟ ∆ΕΗ 2008/ 742 * ................................................................................................................ 57 

Οικολογική Παρακολούθηση του Εθνικού Πάρκου Σχινιά Μαραθώνα (ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ 

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΠΑΡΚΟΥ ΣΧΙΝΙΑ, ΜΑΡΑΘΩΝΑ/ 744). *..................................................... 57 

Ωκεανογραφική µελέτη στον όρµο του Αλιβερίου σε σχέση µε την ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ 

(ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΟΡΜΟΥ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ/ 745). *....................................................... 57 

Έλεγχος ποιότητας περιβάλλοντος πεδίου βολής νήσου Σχίζας (ΣΧΙΖΑ/ 746). ................................... 58 

Mελέτη των φυσικών χαρακτηριστικών της παράκτιας θέσης «Οµπρέλα» Θεσπρωτίας (προτεινόµενη 

θέση προσαιγιάλωσης του Ελληνο-Ιταλικού αγωγού φυσικού αερίου) (ASPROFOS- IONIO/ 753). *58 

Επεξεργασία και παροχή κυµατολογικών δεδοµένων, στην περιοχή της Πύλου (V-ENERGIA/ 758). 

* ............................................................................................................................................................. 59 

Μελέτη της οικολογικής κατάστασης του θαλασσίου περιβάλλοντος στις θέσεις Τσιγκράδο και 

Βούδια της Νήσου Μήλου (ΜΗΛΟΣ Sand B/ 761). * .......................................................................... 59 

Περιεκτικότητα πετρωµάτων σε πολυκυκλικούς αρωµατικούς υδρογονάνθρακες. * ........................... 59

Μελέτη συγκέντρωσης βαρέων µετάλλων σε αλιεύµατα του Πατραϊκού και Κορινθιακού κόλπου. *.60 

1.3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ...........................................................................................61 

1.3.1 Συνεχιζόµενο Πρόγραµµα Υποτροφιών....................................................................................61 

Πειραµατική µελέτη επιλιθικών και ενδολιθικών οργανισµών στην Ανατολική Μεσόγειο (Ιόνιο 

πέλαγος)..................................................................................................................................................61 

1.4. ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ............................................................................................61 

1.4.1 Νέο Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα..................................................................................................61 

Biofouling Potentials under extreme oligotrophic conditions in the Ionian Sea (BIOFOULDING 

IONIAN SEA/ 774)................................................................................................................................61 

1.5. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑTA ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ .........................................................................62 

1.5.1 Νέα Προγράµµατα Παροχής Υπηρεσιών..................................................................................62 

Ρευµατοµετρήσεις σε Υδατοκαλλιέργειες (ΡΕΥΜΑΤΟΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΕ Υ∆ΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ/ 

778). *.....................................................................................................................................................62 

Μετρήσεις ρευµάτων σε µονάδες ιχθυοκαλλιεργειών (FARMCURRENT/ 30.70901). * .....................62 

1.5.2 Συνεχιζόµενα Προγράµµατα Παροχής Υπηρεσιών..................................................................63 

ΕΣΟ∆Α ΒΓΧ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ/ 355 ......................................................................................................63 

ΠΩΛΗΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ/ 391. .............................................................63 

ΕΣΟ∆Α ΑΠΟ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ ∆Ε∆ΟΜΕΝΩΝ ΤΟΥ ΑΤΛΑΝΤΑ 

ΑΝΕΜΟΥ ΚΑΙ ΚΥΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ/ 705.................................................63 

Εκπαίδευση σε µεθόδους χηµικής ανάλυσης βωξιτών µε X-Ray Fluorescence (ΕΛΜΙΝ 2008/723)....63 

Χηµικές Αναλύσεις σε ∆είγµατα Θαλασσινού νερού (HELCYP/ 70.70301). .......................................64 

1.6. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ....................................................................................................64 

1.6.1 Συνεχιζόµενο Εσωτερικό Πρόγραµµα ......................................................................................64 

Permanent Station for Satellite Altimetry Calibration and Sea Level Monitoring. ................................64 

2. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ..................................................66 


2.1.1. Νέα Ερευνητικά Προγράµµατα................................................................................................66 

Τεχνικές ενασχόλησης στην παράκτια αλιεία (ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΕ ΠΑΡΑΚΤΙΑ 

ΑΛΙΕΙΑ/ 759).........................................................................................................................................66 

Evaluation of the state of benthic communities subjected to impact of trawling and marine debris as a 

tool for the ecosystem management (COMSOM/ 768). .........................................................................66 

Management and Monitoring of Deep-sea Fisheries and Stocks (DEEPFISHMAN/ 780). ...................67 

Παρακολούθηση κι αξιολόγηση της αποτελεσµατικότητας διαχείρισης σε χωροθετηµένες περιοχές 

(MESMA/ 785).......................................................................................................................................68 

The 20th Century evolution of Mediterranean exploited demersal resources under increasing fishing 

disturbance and environmental change" n° MARE/2008/11 (Call for Tenders) (EVOMED/ 790)........68 

Συνοδά είδη και απορριπτόµενα αλιεύµατα: ∆ιαχειριστικοί δείκτες, τάσεις και περιοχές 

(BADMINTON/ 797). ............................................................................................................................69 

Developing fisheries management indicators and targets (DEFILNET MARIFISH - Αθήνα)..............69 

Developing fisheries management indicators and targets (DEFILNET MARIFISH - Κρήτη). .............70 

Assessing the causes and developing measures to prevent the escape of fish from sea-cage 

aquaculture (PREVENT ESCAPE). .......................................................................................................70 

∆ράσεις για τη διατήρηση του Θαλασσοκόρακα και του Αιγαιόγλαρου στην Ελλάδα, 

συµπεριλαµβανοµένου του προσδιορισµού των σχετικών Σηµαντικών Περιοχών για τα Πουλιά στο 

Θαλάσσιο Περιβάλλον (ConShagAudMIBAGR). .................................................................................71 

Ενίσχυση της Συµµετοχής του Κοινού στη Προστασία και ∆ιαχείριση των Πηγών Νερού 

(U@MARENOSTRUM)........................................................................................................................71 

Κατανόηση των διαδικασιών στρατολόγησης µε χρήση συνδεδεµένων βιοφυσικών µοντέλων του 

πελαγικού οικοσυστήµατος (REPROdUCE)..........................................................................................72 

5

2.1.2. Συνεχιζόµενα Ερευνητικά Προγράµµατα................................................................................72 

PRONE: Risk in Fisheries (ΑΛΙΕΥΤΙΚΟ ΡΙΣΚΟ/ 595). * ................................................................... 72 

CApacity, F and Effort (CAFΕ/ 618). *................................................................................................. 73 

Χρησιµοποίηση του κέφαλου ως δείκτη παρακολούθησης παράκτιων περιβαλλοντικών αλλαγών 

(MUGIL/ 644) *..................................................................................................................................... 73 

A framework for fleet and area based fisheries management (AFRAME/ 669). *................................ 74 

Framework contract for the promotion on the dissemination of Scientific information (FISH/2006/16) 

(FISH-DIS/ 706). * ................................................................................................................................ 74 

Web services for support of growth and reproduction studies (WebGR/ 749) * .................................. 75 

Μελέτη κατασκευής τεχνητού υφάλου στην περιοχή Λιτοχώρου Πιερίας (ΤΥ ΠΙΕΡΙΑΣ/ 755). * ...... 75 

Εκτίµηση των επιπτώσεων της αλιείας µε βιντζότρατα στα αλιευτικά αποθέµατα (BOAT SEINE/ 

762). * .................................................................................................................................................... 76 

Αειφόρος διαχείριση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και των πόρων του µε βάση το οικοσύστηµα 

(ECOSUMMER/ 20.20601). * .............................................................................................................. 76 

Προαγωγή της εκτίµησης και της διαχείρισης των µικρών πελαγικών ειδών στην Μεσόγειο Θάλασσα 

(SARDONE/ 20.20701)......................................................................................................................... 76 

Definition of data collection needs for aquaculture (AQUA DATA/ 20.20703) *................................ 77 

Εθνικό Πρόγραµµα Συλλογής Αλιευτικών δεδοµένων περιόδου 2008 (ΕΠΣΑ∆ / 20.70802). * .......... 77 

Άµβλυνση των οικολογικών επιπτώσεων της αλιείας ανοικτής θάλασσας (MADE/ 20.20801)........... 78 

Γνώµη και γνώση στην αλιεία µε την συµµετοχή των εµπλεκόµενων εταίρων (JAKFISH/ 20.20802).78 

Assessment of the interactions between corals, fish and fisheries, in order to develop monitoring and 

predictive modelling tools for ecosystem based management in the deep waters of Europe and 

beyond (CoralFISH/ 20.20804).............................................................................................................. 78 

Marine Ecosystem Evolution in a Changing Environment (MEECE/ 20.20803).................................. 79 

SuSy: Surfacing System for Ship Recovery. ......................................................................................... 80 

2.2. ΜΕΛΕΤΕΣ....................................................................................................................................81 

2.2.1. Νέες Μελέτες..............................................................................................................................81 

Υποστηρικτική µελέτη και Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την σύνταξη 

Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις υδατοκαλλιέργειες. * 81 

Ψαροκάϊκα στις φλόγες.......................................................................................................................... 81 

Ωκεανογραφικά και Αλιευτικά ∆εδοµένα στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης. * .............................. 82 

2.2.2. Συνεχιζόµενη Μελέτη................................................................................................................82 

Status of ray population in the Mediterranean Sea. (ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΥ ΣΑΛΑΧΙΟΥ/ 

703). * .................................................................................................................................................... 82 

2.3. ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ..........................................................................................................83 

2.3.1. Νέα Εµπειρογνωµοσύνη............................................................................................................83 

Εµπειρογνωµοσύνη για την περιγραφή της παρούσας κατάστασης του Τεχνητού Υφάλου Πρέβεζας *83 

3. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Υ∆ΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ.........................................................................85 



An International Research Consortium for promoting and developing Integrated Multi-Trophic 

Aquaculture (IRC-IMTA)...................................................................................................................... 85 

3.1.2. Συνεχιζόµενα Ερευνητικά Προγράµµατα................................................................................85 

On Farm Assessment of Stress level in fish (FAST FISH/ 60.20601). *............................................... 85 

Sustainable extensive and semi-intensive coastal aquaculture in Southern Europe (SEACASE/ 

60.20602) * ............................................................................................................................................ 86 

Set up of an Integrate System for the Bluefin Tuna (Thunnus thynnus L.) farming in the Gulf of 

Taranto (ALLOTUNA/ 60.20701)......................................................................................................... 86 

From capture based to SELF-sustained aquaculture and Domestication Of bluefin tuna, Thunnus 

6

Thynnus (SELFDOTT/ 60.20801)..........................................................................................................87 

Σύµβαση συνεργασίας εργαστηρίου διατροφής & Ιχθυοπαθολογίας (ΕΛΚΕΘΕ) – ΑΣΤΡΑΙΑ ΑΕΒΕ. 

(ΑΣΤΡΑΙΑ/ 634). * ................................................................................................................................88 

Βιώσιµες ιχθυοτροφές που µεγιστοποιούν τις ευεργετικές επιδράσεις των εκτρεφόµενων ψαριών 

στην υγεία των καταναλωτών (AQUAMAX/ 636). ...............................................................................88 

Εφαρµογή συστηµάτων βελτίωσης, ελέγχου της ποιότητας και των επιπτώσεων στο περιβάλλον των 

υδατοκαλλιεργειών στο Νοµό Αιτωλοακαρνανίας (ΣΥΣΤΗΜΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ Υ∆ΑΤΩΝ Ν. 

ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ/ 715). ............................................................................................................89 


Thynnus (SELFDOTT/ 728)...................................................................................................................90 

3.2. ΜΕΛΕΤΕΣ ....................................................................................................................................91 

3.2.1. Νέες Μελέτες..............................................................................................................................91 

Πειραµατική εκτροφή ιχθυονυµφών λαβρακιού. * ................................................................................91 

Έλεγχος ελκυστικών τροφής στα Μεσογειακά καλλιεργούµενα ψάρια (60.70601). * ..........................91 

Μελέτη της επίδρασης των αποβλήτων περλίτη στην υγεία – παθολογία της βενθικής πανίδας του 

Ακρωτηρίου Μούρη της Μήλου (ΒΑΡΥΤΙΝΗ/ 763). *.........................................................................92 

Χορήγηση εµβολίου µέσω τροφής µε Biomos (ORAL VACCINATION/ 787). *................................92 

Πεπτικότητα δύο συµπυκνωµάτων πρωτεϊνών από το λαυράκι (DIGESTIBILITY)............................92 

3.2.2. Συνεχιζόµενες Μελέτες..............................................................................................................93 

∆οκιµές τροφών ALLTECH INC (60.70801). * ....................................................................................93 

Συνεργασία για την εκτροφή γόνου µε την “Ελληνικά Ψάρια ΑΕΒΕ” (ΦΟΡΚΥΣ/ 60.70803). ............93 

Aquaculture SBM inclusion rates with Specialty Soybean Process Through Extrusion. (B) EU: 

Demonstration Feeding Trials-SBM- Aquaculture (SBM/ 729).............................................................93 

Evaluation of the effects of the commercial feed additives LYSOFORTE BOOSTER DRY and 

LYSOFORTE SPECIAL on growth performance of juvenile European sea bass (Dicentrarchus 

labrax) and on digestibility of macronutrients and amino acids (LYSO FORTE LABRAX/ 732). *....94 

Σύγκριση τροφών γόνου τσιπούρας (ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΡΟΦΩΝ ΓΟΝΟΥ ΤΣΙΠΟΥΡΑΣ/ 736). *..............94 

Προσδιορισµός διατροφικής αξίας ΗΡ340 ως συστατικού σιτηρεσίων τσιπούρας (AMLET 340/ 757). 

* ..............................................................................................................................................................94 

3.3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ .........................................................................95 

3.3.1. Νέο Πρόγραµµα Παροχής Υπηρεσιών.....................................................................................95 

Συνεργασία για Κατάρτιση στην Εκτροφή Γόνου Λαβρακιού µε την Ελληνικά Ψάρια ΑΕΒΕ.............95 

3.3.2. Συνεχιζόµενα Προγράµµατα Παροχής Υπηρεσιών.................................................................95 

∆ιαχείριση Γεννητόρων (IMPLANTS/ 60.70101). ................................................................................95 

Ιχθυολογικός Σταθµός (ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ 63.70000). .................................................................................96 

Παροχή συµβουλευτικών υπηρεσιών για θέµατα διαχείρισης γεννητόρων στην εταιρεία ΙΡΙ∆Α Α.Ε..96 

3.4. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ....................................................................................................97 

3.4.1. Συνεχιζόµενο Εσωτερικό Πρόγραµµα .....................................................................................97 

(EQUASE 2002).....................................................................................................................................97 

4. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ .....................................99 



Hotspot Ecosystem Research and Man’s Impact On European Seas (HERMIONE-IMBG Crete). ......99 

Στοχευόµενη ισοτοπική ανάλυση ρυπαντών (CSIA) ως ένα νέο, ισχυρό περιβαλλοντικό εργαλείο για 

την παρακολούθηση της αποδόµησης και για την εκτίµηση των πηγών εκποµπής οργανικών 

ρυπαντών στα εδάφη (ISO-Soil)...........................................................................................................100 


συµπεριλαµβανοµένου του προσδιορισµού των σχετικών Σηµαντικών Περιοχών για τα Πουλιά στο 

Θαλάσσιο Περιβάλλον (ConShagAudMIBAGR). ...............................................................................101 

4.1.2. Συνεχιζόµενα Ερευνητικά Προγράµµατα..............................................................................101 

7

Marine Biodiversity and Ecosystem Functioning (MARBEF/ 11.20402). *....................................... 101 

Genomics in fish and selfish: Integration from research to aquaculture (AQUAGENOME/ 40.20702). 

* ........................................................................................................................................................... 102 

Θαλάσσια Οικοχηµεία: δείκτες βιοποικιλότητας και αξιολόγηση (ECIMAR/ 40.70701). ................. 102 


Thynnus (SELFDOTT/ 40.20801)....................................................................................................... 103 

Εξέταση της δυνατότητας ενίσχυσης των ενδιαιτηµάτων πληθυσµών ιχθύων υψηλής εµπορικής αξίας 

στις ακτές του Νοµού Λασιθίου (40.70801)........................................................................................ 104 

A Pan-European Species-directories Infrastructure (PESI). ................................................................ 104 

World Register of Marine Species (WoRMS). .................................................................................... 105 

4.2. ΜΕΛΕΤΕΣ..................................................................................................................................105 

4.2.1. Συνεχιζόµενη Μελέτη..............................................................................................................105 

Μελέτη της περιοχής κολπίσκου Ατζικιάρι Λασιθίου. *..................................................................... 105 

4.3. ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ..........................................................................................106 

4.3.1. Συνεχιζόµενο Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα ..............................................................................106 

BIOlogical quality of MArine waters (BIOMA). * ............................................................................. 106 

4.4. ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ...........................................................................................................106 

4.4.1. Συνεχιζόµενο Πρόγραµµα Παροχής Υπηρεσιών...................................................................106 

Παροχή Υπηρεσιών Γενετικής............................................................................................................. 106 

4.5. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ..............................................................................................107 

4.5.1. Συνεχιζόµενο Πρόγραµµα Υποτροφιών.................................................................................107 

Πληθυσµιακή διαφοροποίηση και βιογεωγραφία του µπαρµπουνιού (Mullus surmuletus Linnaeus 

1758). ................................................................................................................................................... 107 

5. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ Υ∆ΑΤΩΝ .......................................................................109 

5.1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ..........................................................................................109 

5.1.1. Νέα Ερευνητικά Προγράµµατα..............................................................................................109 

Mediterranean Intermittent River ManAGEment (MIRAGE/ 767)..................................................... 109 

Περιβαλλοντική παρακολούθηση του Ταµιευτήρα Ν. Πλαστήρα (ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ 

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ ΠΛΑΣΤΗΡΑ/ 777)............................................................... 109 

Acoustic Monitoring of Marine Rainfall.............................................................................................. 110 

Εκτίµηση της περιβαλλοντικής κατάστασης της υδρολογικής λεκάνης του Π. Έβρου. Καταγραφή και 

ανάλυση των ρυπαντικών πιέσεων. ..................................................................................................... 111 

5.1.2. Συνεχιζόµενα Ερευνητικά Προγράµµατα..............................................................................112 

Μελέτη και παρακολούθηση της πληθυσµιακής κατάστασης του ψαριού γκιζάνι, κατά την 

κατασκευή του φράγµατος Γαδουρά Ρόδου (ΓΚΙΖΑΝΙ ΓΑ∆ΟΥΡΑΣ/ 402). *................................... 112 

Περιβαλλοντικά φιλικές τεχνολογίες για αγροτική ανάπτυξη (LIFE-ΕΥΡΩΤΑΣ/ 592). * ................. 112 

Hydrometeorological data resources and technologies for effective flash flood forecasting - 

HYDRATE (HYDRATE/ 648). *........................................................................................................ 113 

Advancing the predictability of water cycle through an improved understanding of land surface and 

coastal water processes and optimal integration of models with observational data (PreWEC/ 649). 113 

Μελέτη της ιχθυοπανίδας και προτάσεις για τη διατήρησή της στην περιοχή κατασκευής του 

φράγµατος Σκοπού-Παπαδιάς (ΦΡΑΓΜΑ ΣΚΟΠΟΥ-ΠΑΠΑ∆ΙΑΣ/ 654). *...................................... 114 


υδροηλεκτρικού έργου Ιλαρίωνα (ΕΤΜΕ ΙΛΑΡΙΩΝΑ/ 656). * .......................................................... 114 

Advancing understanding of carbon cycling and coloured dissolved organic matter dynamics in 

European wetlands & coastal ecosystems through integration of observations and novel modelling 

approaches (ECODOM/ 724)............................................................................................................... 115 

Joint assimilation of satellite aerosol, cloud, and precipitation observations in numerical models to 

support climate and hydrologic applications (JΟΙΝΤ-ASSIMILATION/ 731). .................................. 116 

8

5.3. ΜΕΛΕΤΕΣ ..................................................................................................................................117 

5.3.1 Συνεχιζόµενη Μελέτη...............................................................................................................117 

Πυρκαγιές, εδαφική διάβρωση και επιπτώσεις στους υδατικούς πόρους: µαρτυρίες από τη καµένη 

λεκάνη απορροής του Ευρώτα (ΠΑΡΝΩΝ) (WILD FIRE/ 701). *......................................................117 

5.4. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ.............................................................................117 

5.4.1 Νέο Πρόγραµµα Παροχής Υπηρεσιών....................................................................................117 

Παροχή Υπηρεσιών για Υγρότοπους Κύπρου (ΥΓΡΟΤΟΠΟΙ ΚΥΠΡΟΥ/ 789)..................................117 

5.5. ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ....................................................................................................118 

5.5.1 Συνεχιζόµενη Πραγµατογνωµοσύνη........................................................................................118 

Πραγµατογνωµοσύνη για την επικινδυνότητα εκδήλωσης πληµµυρών λόγω κατασκευής αιολικού 

πάρκου στην θέση Αγ. ∆υνατή, Ν. Κεφαλληνίας (ΑΙΟΛΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑΣ/ 747). ......118 

6. Υ∆ΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΡΟ∆ΟΥ .....................................................................120 

6.1. ερευνητικο προγραµµα...............................................................................................................120 

6.1.1. Συνεχιζόµενο Ερευνητικό Πρόγραµµα ..................................................................................120 

Προκαταρκτική µελέτη της αλλόχθονης πανίδας στο θαλάσσιο οικοσύστηµα του Νοτιοανατολικού 

Αιγαίου (ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΑΝΙ∆ΑΣ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ/ 733). * ...........................................................120 

7. ΕΝΥ∆ΡΕΙΟ CRETAQUARIUM - ΘΑΛΑΣΣΟΚΟΣΜΟΣ..................................................2 

7.1. ΜΕΛΕΤΗ ........................................................................................................................................2 

7.1.1. Συνεχιζόµενη Μελέτη ..................................................................................................................2 

Μελέτη σκοπιµότητας – βιωσιµότητας για την ίδρυση Ενυδρείου – Aquarium*....................................2 

9

10 

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑΣ

. 

1. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑΣ 

1.1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 

1.1.1. Νέα Ερευνητικά Προγράµµατα 

Υποθαλάσσιες Γεωλογικές και Περιβαλλοντικές Έρευνες στη περιοχή της δυτικής λεκάνης του 

Πρίνου, Καβάλα (ΠΡΙΝΟΣ/764).* 

Αριθµός Συνεδρίας: 111/05.03.09/γ8 

Αριθµός Συµβολαίου: FP7 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ε. Παπαθανασίου/ ∆ρ Γ. Ρουσάκης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Aegean Energy SA 

Έτος Έναρξης: 2009 

∆ιάρκεια: 4 µήνες (01/03/09-30/06/09) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 255.850 € 

Περιοχή Έρευνας: ∆υτική Λεκάνη του Πρίνου, Καβάλα. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ε. Παπαθανασίου, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ Α. Τσαγκάρη, ∆ρ Χρ. 

Αναγνώστου, ∆ρ Β.Α. Κατσίκη, ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, ∆ρ Ε. Καµπέρη, ∆ρ Σ. Ζερβουδάκη, ∆ρ Ι. 

Χατζηανέστης, ∆ρ Α. Γώγου, Ν. Στρεφτάρης, Π. Γεωργίου, Σπ. Μαρουλάκης, Π. Ρενιέρης, Α. 

Μόρφης, Π. Μαντόπουλος, Ι. Παµπίδης, Γ. Παππάς, Θ. Φωτόπουλος, Ν. Κουερίνης. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Πανεπιστήµιο Aarhus, ∆ανίας. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Σκοπός του προγράµµατος είναι να ερευνηθούν οι 

ιζηµατογενείς λεκάνες µε σεισµικά ανάκλασης υψηλής ανάλυσης στα πλαίσια του προγράµµατος 

Aegean Energy’s Drilling Program στην περιοχή της δυτικής λεκάνης του Πρίνου ανοικτά της 

Καβάλας. 

Για την εκπλήρωση του σκοπού του προγράµµατος θα γίνει: (1) Ανάλυση των υποεπιφανειακών 

ιζηµάτων µε πολυκαναλικό δυσδιάστατο σύστηµα σεισµικής ανάκλασης υψηλής ακρίβειας. 

Βαθυµετρική αποτύπωση του πυθµένα µε multi beam (στο πελάγιο τµήµα) και µε eco sounder (στα 

ρηχά, βάθος µικρότερο των 30 µέτρων). (2) Προσδιορισµός των χαρακτηριστικών των επιφανειακών 

και υποεπιφανειακών ιζηµάτων του πυθµένα µε τοµογράφο 3.5KHz. (3) Προσδιορισµός 

επιφανειακών και υποεπιφανειακών ρευµάτων καθώς και ροών µαζών που προκαλούνται από αλλαγές 

θερµοκρασίας και αλατότητας µε τη χρήση CTD & ADCP σε επιλεγµένες θέσεις. (4) 

∆ειγµατοληψίες επιφανειακών ιζηµάτων για τον προσδιορισµό βιολογικών και χηµικών παραµέτρων. 

Development and pre-operational validation of upgraded GMES Marine Core Services and 

capabilities (MyOcean/ 766). 


Αριθµός Συµβολαίου: FP7-SPA.2007.1.1.01 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Γ. Κορρές 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Ε.Ε. 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/04/09-31/03/12) 


Περιοχή Έρευνας: Μεσόγειος – Ευρωπαϊκές Θάλασσες – Παγκόσµιος Ωκεανός 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Γ. Κορρές, ∆ρ Κ. Νίττης, Λ. Περιβολιώτης, ∆ρ Γ. Πετυχάκης, Γ. 

Κρόκος, ∆. Κάσσης, Π. Βαβίλης,, ∆ρ Α. Παπαδόπουλος, Ε. Παπαδόπουλος 

11

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το MyOcean είναι ένα πρόγραµµα τριετούς διάρκειας (2009- 

2012), µε στόχο την ανάπτυξη και τον προ-επιχειρησιακό έλεγχο της κεντρικής θαλάσσιας υπηρεσίας 

του GMES για την παρακολούθηση και την πρόγνωση της κατάστασης των ωκεανών. Πρόκειται για 

ένα µεταβατικό πρόγραµµα που σκοπό έχει να οδηγήσει την Ευρωπαϊκή κοινότητα της επιχειρησιακής 

ωκεανογραφίας στην επιχειρησιακή φάση µιας ευρωπαϊκής υπηρεσίας στα πλαίσια του GMES η οποία 

απαιτεί περισσότερη ολοκλήρωση, περισσότερη επιχειρησιακότητα και περισσότερες προσφερόµενες 

υπηρεσίες προς τους χρήστες. Το αντικείµενο του προγράµµατος MyOcean είναι η δηµιουργία 

(ορισµός, σχεδιασµός, ανάπτυξη και έλεγχος) µιας ολοκληρωµένης πανευρωπαϊκής υποδοµής για την 

παρακολούθηση και την πρόγνωση της κατάστασης των ωκεανών, χρησιµοποιώντας κάθε διαθέσιµο 

υλικό σε επίπεδο κρατών-µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Μέχρι σήµερα κάθε κράτος µέλος έχει αναπτύξει τις δικές του ωκεανογραφικές υπηρεσίες που 

αφορούν σε παγκόσµιο ή περιφερειακό επίπεδο, οι οποίες όµως διαφέρουν µεταξύ τους σε επίπεδο 

διαδικασιών, επιχειρησιακού επιπέδου κ.α. Για παράδειγµα στην Μεγάλη Βρετανία η επιχειρησιακή 

ωκεανογραφία αποτελεί αρµοδιότητα συγκεκριµένης διεύθυνσης της Βρετανικής µετεωρολογικής 

υπηρεσίας και χαρακτηρίζεται από αυστηρά πρωτόκολλα λειτουργίας. Από την άλλη στην Ιταλία η 

επιχειρησιακή ωκεανογραφία αποτελεί αντικείµενο ενός ερευνητικού ινστιτούτου γεωφυσικής και 

χαρακτηρίζεται από πιο χαλαρά πρωτόκολλα λειτουργίας. Έτσι το πρόγραµµα MyOcean θέτει ως 

στόχους: (1) Να αποφύγει περιττές επαναλήψεις σε πόρους και ενέργειες. (2) Να εξασφαλίσει την διεπιχειρησιακότητα 

όλων των Ευρωπαϊκών υποσυστηµάτων πρόγνωσης. (3) Να καθορίσει 

πανοµοιότυπες διαδικασίες ανάπτυξης και όρους επιχειρησιακής λειτουργίας σε κάθε Ευρωπαϊκό 

(υπο)σύστηµα πρόγνωσης/παρακολούθησης. (4) Να καθορίσει την κατάλληλη αρχιτεκτονική 

ολοκλήρωσης των υπαρχουσών δυνατοτήτων σε έναν επιχειρησιακό οργανισµό. (5) Να αποδείξει ότι 

ο παραπάνω οργανισµός είναι στιβαρός, αξιόπιστος και µπορεί να προσφέρει ποιοτικές υπηρεσίες 

προς την Ευρώπη. 

Το ΕΛΚΕΘΕ µετέχει στα πακέτα εργασίας WP9, WP15 και WP18 του προγράµµατος, µε 

συντονιστικό ρόλο στο WP18 το οποίο θα καθορίσει τις ανάγκες των χρηστών (εθνικά συστήµατα, 

ευρωπαϊκοί και διεθνείς οργανισµοί), αλλά και θα αξιολογήσει το επίπεδο των παρεχοµένων 

υπηρεσιών από το MyOcean στους θεµατικούς τοµείς α) θαλάσσιο και παράκτιο περιβάλλον, β) 

θαλάσσιοι πόροι, γ) ασφάλεια στο θαλάσσιο περιβάλλον και δ) εποχιακές προγνώσεις. Στα πλαίσια 

του πακέτου εργασίας WP15 η οµάδα του ΕΛΚΕΘΕ θα συντονίσει, µαζί µε το ENEA, τον 

περιφερειακό κόµβο συλλογής, επεξεργασίας και παροχής δεδοµένων πεδίου για την περιοχή της 

Μεσογείου και θα έχει την υπευθυνότητα για την διάθεση δεδοµένων από σταθερούς πλωτήρες. 

Τέλος στα πλαίσια του πακέτου εργασίας WP9 το ΕΛΚΕΘΕ θα αποτελέσει εφεδρικό σύστηµα 

πρόγνωσης της κυκλοφορίας της Μεσογείου, ενώ σε ερευνητικό επίπεδο θα εξετάσει την 

αλληλεπίδραση των ανεµογενών κυµάτων µε την τρισδιάστατη κυκλοφορία και τελικά θα 

αναβαθµίσει το επιχειρησιακό µοντέλο πρόγνωσης της κυκλοφορίας της Μεσογείου θαλάσσης. 

Τεχνητός Ύφαλος Μονεµβασιάς. Οριστική µελέτη σχεδίου υλοποίησης Τεχνητών Υφάλων στο 

Ν. Λακωνίας (Τεχνητός Ύφαλος - περιοχής Μονεµβασιάς) (ΤΕΧΝΗΤΟΣ ΥΦΑΛΟΣ 

ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ/ 771). 

Αριθµός Συνεδρίας: 

111/05.03.09/γ9, 123/18.12.09/δ2 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ A. Καραγεώργης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Ν.Α. Λακωνίας 


∆ιάρκεια: 19 µήνες (01/03/09-30/11/10) 


Περιοχή Έρευνας: 

Μονεµβασιά νοµού Λακωνίας. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Καραγεώργης, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ Μ. Σαλωµίδη, Θ. 

Κανελλόπουλος, ∆ρ Α. Παπαδόπουλος, ∆ρ Τ. Σουκισιάν, ∆ρ Α. Κονίδης, κ.ά. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: ΑΝΕΛ Α.Ε. 

12

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στόχος του έργου είναι η υλοποίηση ενός ολοκληρωµένου 

πλαισίου τεχνικών µελετών µέσω του οποίου θα επιτευχθεί η ωρίµανση του έργου κατασκευής 

τεχνητού υφάλου (ΤΥ) στην περιοχή της Μονεµβασιάς, ώστε να καταστεί δυνατή η υλοποίησή του 

κατά την περίοδο 2007-2013, από το ΕΣΠΑ. 

Το ΕΛΚΕΘΕ αναλαµβάνει την εκπόνηση (α) ωκεανογραφικής µελέτης και (β) αλιευτικής µελέτης. Το 

ΕΛΚΕΘΕ θα συνεργασθεί ανεξάρτητο µε µηχανικό λιµενικών έργων µε στόχο τη διαµόρφωση των 

τελικών παραδοτέων, δηλαδή τα τεύχη δηµοπράτησης και τις πλήρεις τεχνικές προδιαγραφές 

εναλλακτικών προτάσεων ΤΥ, µε σκοπό την άµεση προώθηση του έργου για κατασκευή. 

Μία πολυσκοπική παλαιωκεανογραφική – ιζηµατολογική µελέτη του Κρητικού Πελάγους, Νότιο 

Αιγαίο Πέλαγος (Paleo Cretan Basin/ 775). 

Αριθµός Συµβολαίου: FP7-PEOPLE-IRG-2008, Proposal N° 239261 

Αριθµός Συνεδρίας: 116/01.06.09/ε5 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Α. Καραγεώργης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: EΕ/FP7 & ΓΓΕΤ (προβλέπεται ότι η ΓΓΕΤ θα καταβάλλει επιπλέον 

χρηµατοδότηση 40% επί του ποσού που θα καταβληθεί από την EΕ) 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (25/05/009-24/05/12) 



Κρητικό Πέλαγος, Ελλάδα 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Καραγεώργης 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το συγκεκριµένο έργο ανήκει στην κατηγορία των Marie 

Curie Reintegration Grants (IRG) και ο στόχος του είναι να συντελέσει στον επαναπατρισµό ενός νέου 

επιστήµονα, ο οποίος θα έχει την ευκαιρία να εργαστεί για 3 χρόνια στο ΕΛΚΕΘΕ σε ένα ερευνητικό 

πρόγραµµα. Ο ∆ρ Ευθύµιος Τριψάνας (που µόλις έχει επιστρέψει από τις Η.Π.Α.), υπό την επίβλεψη 

του ∆ρ Αριστοµένη Καραγεώργη, θα αναλάβει τη συλλογή και την ενοποιηµένη παλαιωκεανογραφική 

– ιζηµατολογική µελέτη ενός µεγάλου συνόλου δεδοµένων (πυρήνες ιζηµάτων και πολύ υψηλής και 

υψηλής ευκρίνειας σεισµικών δεδοµένων) από το Κρητικό Πέλαγος. 

Ο κύριος σκοπός αυτού του προγράµµατος είναι η παραγωγή ενός υψηλής ευκρίνειας 

παλαιωκεανογραφικού – παλαιοκλιµατολογικού σχήµατος για την περιοχή του Κρητικού Πελάγους 

(κλίµακα δεκαετιών). Η πραγµατοποίηση του προγράµµατος θα διεκπεραιωθεί σε τρία στάδια. Στο 

πρώτο στάδιο όλοι οι διαθέσιµοι πυρήνες ιζηµάτων θα ανοιχτούν, θα φωτογραφηθούν σε υψηλής 

ευκρίνειας film και θα παραχθούν λεπτοµερείς περιγραφές σε κλίµακα χιλιοστού. Στην συνέχεια θα 

επιλεχτούν 2 έως 3 στρωµατογραφικοί πυρήνες για τη διεκπεραίωση λεπτοµερών παλαιοντολογικών, 

ισοτοπικών, πετρογραφικών και γεωχηµικών αναλύσεων. Αυτές οι αναλύσεις θα συντελέσουν στη 

δηµιουργία ενός πρώτου παλαιωκεανογραφικού – παλαιοκλιµατολογικού σχήµατος για την περιοχή 

του Κρητικού Πελάγους. Στο δεύτερο στάδιο, τα ιζηµατογενή καθεστώτα που επικρατούσαν κάθε 

περίοδο θα προσδιοριστούν για ολόκληρο το Κρητικό Πέλαγος µε τη χρήση χρονοστρωµατογραφικών 

οριζόντων που είναι διακριτοί σε όλους τους πυρήνες. Ο συσχετισµός αυτών των οριζόντων µε 

συγκεκριµένους ανακλαστήρες στα σεισµικά δεδοµένα θα συµβάλει στον πιο ακριβή και λεπτοµερή 

προσδιορισµό των ιζηµατολογικών καθεστώτων που επικρατούσαν την εκάστοτε χρονική στιγµή. Στο 

τρίτο και τελευταίο στάδιο, µια αντίστροφη λογική θα χρησιµοποιηθεί, µέσω της οποίας, τα 

λεπτοµερή ιζηµατολογικά καθεστώτα θα χρησιµοποιηθούν για την βελτίωση του 

παλαιωκεανογραφικού – παλαιοκλιµατολογικού σχήµατος. Η ίδια µεθοδολογία έχει ήδη 

χρησιµοποιηθεί από το ∆ρ Ευθύµιο Τριψάνα στον Κόλπο του Μεξικού και στη Θάλασσα του 

Λαµπραντόρ µε µεγάλη επιτυχία. 

13

ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ-ΙΙΙ: Σύστηµα Παρατήρησης και Πρόγνωσης για την Ανατολική Μεσόγειο µε 

Έµφαση στις Κλιµατικές Αλλαγές και στην Προστασία του Θαλάσσιου Οικοσυστήµατος 

(ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ III/ 776). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Κ.Νίττης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕΑ/EFTA (50%) ΥΠΕΘΟ (50%) 


∆ιάρκεια: 30 µήνες (17/04/09-16/10/11) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 1.059.600 € 

Περιοχή Έρευνας: ΝΑ Ιόνιο 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Κ. Νίττης, ∆ρ Β.Λυκούσης, ∆ρ Γ. Κορρές, ∆ρ Γ. Πετυχάκης, ∆. 

Μπάλας, Π. Παγώνης, Λ. Περιβολιώτης, ∆. Κάσσης, Π. Κουσουλίδης, Α. ∆ιαπούλη 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στόχος του προγράµµατος είναι η επιχειρησιακή 

παρακολούθηση και µελέτη φυσικών και βιοχηµικών διεργασιών της βαθιάς θάλασσας µέσω 

ανάπτυξης παρατηρητηρίου βυθού στην περιοχή του ΝΑ Ιονίου (Ποσειδών-Πύλος) και ολοκλήρωσης 

µε το παρατηρητήριο Ε1-Μ3Α. Το παρατηρητήριο βυθού θα έχει την δυνατότητα πόντισης σε βάθη 

µεγαλύτερα των 2000µ και υποστήριξης πολλαπλών αισθητήρων. Μέσω υδροακουστικών µόντεµ θα 

έχει δυνατότητα επικοινωνίας µε αντίστοιχες περιφερειακές πλατφόρµες ώστε να µπορεί να 

δηµιουργηθεί δίκτυο αισθητήρων στο µέλλον. Επιπλέον, το πρόγραµµα θα αναβαθµίσει µε νέους 

αισθητήρες την συνιστώσα στήλης νερού του παρατηρητηρίου της Πύλου ώστε να γίνει συµβατό µε 

την αντίστοιχο σταθµό του Κρητικού σε θέµατα συλλογής βιοχηµικών δεδοµένων. 

Μεταβλητότητα του οικοσυστήµατος της Μεσογείου σε χρονική κλίµακα δεκαετιών 

(MedEcos/779). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Α. Γώγου 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΓΓΕΤ 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/05/09-30/04/12) 



Μεσόγειος θάλασσα. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Γώγου, ∆ρ Σ. Ψαρρά, ∆ρ Ε. Κρασσακοπούλου, ∆ρ Α. Παυλίδου, 

∆ρ Β. Λυκούσης, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, Σ. Σταυρακάκης, ∆ρ Γ. Κορρές, ∆ρ Γ. Πετυχάκης, Χ. Πυργάκη, Ε. 

Πλακίδη. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Ο σκοπός του προγράµµατος είναι µελέτη της µεταβλητότητας 

του οικοσυστήµατος της Ανατολικής και ∆υτικής Μεσογείου σε χρονική κλίµακα δεκαετιών, τόσο 

στο σύγχρονο όσο και στο πάλαιο-ωκεανογραφικό περιβάλλον. Για την επίτευξη του θα 

πραγµατοποιηθεί βιογεωχηµική µελέτη καθώς και αριθµητικό και οικοσυστηµατικό µοντέλο. 

UP-GRADE BLACK SEA SCIENTIFIC NETWORK (UP-GRADE BSS/ 791). 

Αριθµός Συµβολαίου: 226592 (FP7-INFRASTRUCTURES-2008-1, Combination of CP & 

CSA) 


Κύριος Επ/κός Υπεύθυνος: Peter Davis, Marine Information Service –MARIS BV, Ολλανδία 

Επιστ. Υπεύθ. ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.: Α. Ιωνά 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ 


14

∆ιάρκεια: 

36 µήνες 


Περιοχή Έρευνας: Μαύρη Θάλασσα 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Ιωνά, ∆ρ Ε. Μπαλόπουλος, ∆ρ Π. Καραγεβρέκης, Α. 

Λυκιαρδόπουλος, Εµ. Παπαγεωργίου. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) MARIENE INFORMATIE SERVICE MARIS BV, Netherlands (2) 

INTERNATIONAL BUREAU FOR ENVIRONMENTAL STUDIES, Belgium (3) INSTYTUT 

METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ, Poland (4) MARINE SAMPLING HOLLAND BV, 

Netherlands (5) FIELDFARE INTERNATIONAL ECOLOGICAL DEVELOPMENT PLC, United 

Kingdom (6) MARINE HYDROPHYSICAL INSTITUTE - UKRAINIAN NATIONAL ACADEMY 

OF SCIENCES, Ukraine (7) UKRAINIAN SCIENTIFIC AND RESEARCH INSTITUTE OF 

ECOLOGICAL PROBLEMS, Ukraine (8) ODESSA NATIONAL I.I. MECHNIKOV UNIVERSITY, 

Ukraine (9) M V LOMONOSOV MOSCOW STATE UNIVERSITY, Russian Federation (10) P.P. 

SHIRSHOV INSTITUTE OF OCEANOLOGY OF RUSSIAN ACADEMY OF SCIENCES, Russian 

Federation (11) INSTITUTE OF LIMNOLOGY - RUSSIAN ACADEMY OF SCIENCES, Russian 

Federation (12) SPACE RESEARCH INSTITUTE OF RUSSIAN ACADEMY OF SCIENCES, 

Russian Federation (13) ALL-RUSSIAN RESEARCH INSTITUTE OF 

HYDROMETEOROLOGICAL INFORMATION-WORLD DATA CENTRE, Russian Federation 

(14) MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY, Turkey (15) SINOP UNIVERSITY*SINOP 

FISHERIES FACULTY SNU FF, Turkey (16) KARADENIZ TEKNIK UNIVERSITESI, Turkey 

(17) INSTITUTE OF OCEANOLOGY - BULGARIAN ACADEMY OF SCIENCES, Bulgaria (18) 

TECHNICAL UNIVERSITY OF VARNA, Bulgaria (19) INSTITUTE OF FISHING RESOURCES, 

Bulgaria (20) NATIONAL INSTITUTE FOR MARINE RESEARCH AND DEVELOPMENT, 

Romania (21) National Institute of Marine Geology and Geoecology, Romania (22) IVANE 

JAVAKHISHVILI TBILISI STATE UNIVERSITY, Georgia (23) The Centre for Monitoring and 

Prognostication of the Ministry of Environment Protection and Natural Resources of Georgia, Georgia 

(24) MIKHEIL NODIA INSTITUTE OF GEOPHYSICS, Georgia (25) BLACK SEA NGO 

NETWORK, Bulgaria (26) A.O. KOVALEVSKIY INSTITUTE OF BIOLOGY OF SOUTHERN 

SEAS, Ukraine (27) HELLENIC CENTRE FOR MARINE RESEARCH, Greece (28) 

GOSUDARSTVENNOE UCHREZHDENIE GOSUDARSTVENNIY OKEANOGRAFICHESKIY 

INSTITUT-STATE OCEANOGRAPHIC INSTITUTE SO, Russian Federation (29) INSTITUTE OF 

HYDROMETEOROLOGY, Georgia (30) GAMMA LTD, Georgia (31) INSTITUTE OF WATER 

MANAGEMENT, Georgia (32) Taurida V.I. Vernadsky National University, Ukraine (33) 

INSTITUTE OF GEOLOGICAL SCIENCES NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES OF 

UKRAINE, Ukraine (34) UKRAINIAN SCIENTIFIC RESEARCH HYDROMETEOROLOGICAL 

INSTITUTE - MARINE BRANCH, Ukraine (35) SOUTHERN SCIENTIFIC RESEARCH 

INSTITUTE OF MARINE FISHERIES AND OCEANOGRAPHY, Ukraine (36) INSTITUT 

GEOEKOLOGII ROSSIYSKOY AKADEMII NAUK, Russian Federation (37) RESEARCH 

CENTRE DYNAMICS OF THE NEARSHORE ZONE, Russian Federation (38) UNIVERSITY OF 

MINING AND GEOLOGY "SAINT IVAN RILSKI", Bulgaria (39) CENTRAL LABORATORY OF 

GENERAL ECOLOGY – ZENTRALNA LABORATORIYA PO OBSCHTA EKOLOGIYA, Bulgaria 

(40) NATIONAL INSTITUTE OF METEOROLOGY AND HYDROLOGY OF THE BULGARIAN 

ACADEMY OF SCIENCES, Bulgaria (41) DANUBE DELTA BIOSPHERE RESERVE 

AUTHORITY, Romania (42) DOKUZ EYLUL UNIVERSITESI, Turkey (43) ISTANBUL 

UNIVERSITY, Turkey (44) ANKARA UNIVERSITESI, Turkey (45) BALKAN 

ENVIRONMENTAL ASSOCIATION, Greece (46) PERMANENT SECRETARIAT OF THE 

COMMISSION ON THE PROTECTION OF THE BLACKSEA AGAINST POLLUTION, Turkey 

(47) UNITED NATIONS EDUCATIONAL, SCIENTIFIC AND CULTURALORGANIZATION – 

UNESCO, Belgium (48) UKRAINIAN SCIENTIFIC CENTRE OF ECOLOGY OF THE SEA, 

Ukraine (49) Ministry of Ukraine of Emergencies and Affairs of population protection from the 

consequences of Chernobyl Catastrophe, Ukraine (50) UNIVERSITY OF CYPRUS, Cyprus 

15

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα αποβλέπει: (1) στην επέκταση της υπάρχουσας 

ερευνητικής υποδοµής µε 19 νέους θαλάσσιους περιβαλλοντικούς οργανισµούς από 6 χώρες της 

Μαύρης Θάλασσας. (2) στην εφαρµογή των αποτελεσµάτων του προγράµµατος SeaDataNet (3) στην 

διασύνδεση των υπαρχόντων και των νέων κέντρων δεδοµένων της Μαύρης Θάλασσας και στην 

προσφορά on-line βάσεων δεδοµένων συγκεκριµένης ποιότητας (4) στην βελτίωση της online 

πρόσβασης σε in-situ και τηλεπισκόπησης δεδοµένα, meta-data και προϊόντα (5) στην υιοθέτηση 

συγκεκριµένων µεθοδολογιών για τον ποιοτικό έλεγχο δεδοµένων που προέρχονται από πολλές 

διαφορετικές πηγές 

Προπαρασκευαστικές ενέργειες για Ευρωπαϊκό ∆ίκτυο Θαλάσσιων Παρατηρήσεων και 

∆εδοµένων/ Τµήµα NO: 3-Χηµικά Στοιχεία (EMODNET/ 792). 


Αριθµός Συµβολαίου: MARE/2008/03 - Lot 3 (SI2.531432) 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Α. Ιωνά 

Κύριος Επ/κός Υπεύθυνος: Alessandra Giorgetti, Istituto Nazionale di Oceanografia e di 

Geofisica Sperimentale (OGS), Ιταλία 



∆ιάρκεια: 36 µήνες (05/05/09-04/05/12) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 47.000 € (EE χρηµατοδότηση) 


Βόρεια Θάλασσα, Μαύρη Θάλασσα, Μεσόγειος Θάλασσα 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Α. Ιωνά, Π. Καραγεβρέκης, Α. Λυκιαρδόπουλος. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Istituto Nazionale di Oceanografia e di Geofisica Sperimentale (OGS), 

Italy (2) Mariene Informatie Service ‘MARIS’ BV (MARIS), Netherlands (3) NERC British 

Oceanographic Data Centre (NERC-BODC), United Kingdom (4) Institut Français de Recherche pour 

l’Exploitation de la Mer (IFREMER), France (5) Bundesamt für Seeschiffahrt und Hydrographie 

(BSH-DOD), Germany (6) Norwegian Marine Data Centre -Institute of Marine Research (IMR) , 

Norway (7) National Environmental Research Institute (NERI-MAR), Denmark (8) Flanders Marine 

Institute (VLIZ), Belgium (9) Royal Belgian Institute of Natural Sciences, Management Unit of the 

North Sea Mathematical Models (RBINS-MUMM), Belgium (10) NIOZ Royal Netherlands Institute 

for Sea Research (NIOZ), Netherlands (11) Sveriges Meteorologiska och Hydrologiska Institut 

(SMHI), Sweden (12) Hellenic Oceanographic Data Centre-Hellenic Centre for Marine Research 

(HNODC-HCMR), Greece (13) All Russian Research Institute of Hydro-meteorological Information 

– WDC B (RIHMI-WDC), Russia (14) Shirshov Institute of Oceanology Russian Academy of Science 

(SIO-RAS), Russia (15) Marine Hydro-physical Institute (MHI), Ukraine (16) Institute of 

Oceanology Bulgarian Academy of Science (IO-BAS), Bulgaria (17) National Institute for Marine 

Research and Development “Grigore Antipa” (NIMRD), Romania (18) Iv. Javakhishvili Tbilisi State 

University (TSU-DNA), Georgia (19) International Council for the Exploration of the Sea (ICES), 

International (20) Alfred Wegener Institute for Polar and Marine Research (AWI), Germany (21) 

University of Liege -GeoHydrodynamics and Environment Research (ULG), Belgium (22) Instituto 

Español de Oceanografía (IEO), Spain (23) Collecte Localisation Satellites (CLS), France (24) 

Marine Institute (MI), Ireland (25) University of Cyprus-Oceanography Centre (OC-UCY), Cyprus 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Ο στόχος του πιλοτικού προγράµµατος είναι να 

συγκεντρωθούν διάσπαρτα και µη προσβάσιµα θαλάσσια χηµικά δεδοµένα και πληροφορίες για τις 

ευρωπαϊκές θάλασσες και να καταχωρηθούν σε διαλειτουργικά, συνεχή πληροφοριακά συστήµατα. Το 

πειραµατικό αυτό πρόγραµµα θα συµβάλλει στον καθορισµό των κατάλληλων διαδικασιών ποιοτικού 

ελέγχου των χηµικών δεδοµένων και των βέλτιστων τεχνολογιών ώστε το σύστηµα να παρέχει 

πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας στοιχεία ικανά να στηρίξουν περιβαλλοντικές µελέτες. Τα 

αποτελέσµατα θα αποτελέσουν τις πρώτες συνιστώσες του ευρωπαϊκού ολοκληρωµένου 

διαλειτουργικού δικτύου θαλάσσιων παρατηρήσεων και δεδοµένων. 

16

Προς µία συνεργασία του Ευρωπαϊκού Ερευνητικού Στόλου (EUROFLEETS/ 793). 

Αριθµός Συµβολαίου: 228344/ FP7 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Γ. Γεωργόπουλος 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/09/09-31/08/13) 

Ολικός Προϋπολογισµός: ~ 175.000 € 


WP9: Πλοία που δραστηριοποιούνται στις Περιφερειακές Θάλασσες. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ ∆. Γεωργόπουλος, ∆ρ Α. Καραγεώργης, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, Κ. 

Χανδράς 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) IFREMER, France. (2) AWI, Germany. (3) OGSItaly. (4) IEO, Spain. (5) 

HCMR, Greece. (6) NERCU.K. (7) FCT, Portugal. (8) MPIMM, Germany. (9) CNR, Italy. (10) IMS- 

METU, Turkey. (11) GeoEcoMar, Romania. (12) MI, Ireland. (13) Imares, Netherlands. (14) CSIC, 

Spain. (15) RBINS-MUMM, Belgium. (16) IOPAS, Poland. (17) IPEV, France. (18) IO-BAS, 

Bulgaria. (19) MARUM, Germany. (20) MARIS, Netherlands. (21) EurOcean, Portugal. (22) TUT, 

Estonia. (23) VLIZ, Belgium. (24) IMR, Norway. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Η ποιότητα των υποδοµών που διατίθεται για τη θαλάσσια 

έρευνα επηρεάζει άµεσα την έρευνα σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Ως εκ τούτου οι υποδοµές για την 

θαλάσσια έρευνα θεωρούνται πολύ σηµαντικές για την διαµόρφωση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής. 

Μια συνεπής πανευρωπαϊκή προσέγγιση µε ευρεία συµµετοχή στις επενδύσεις, την ανάπτυξη και την 

χρήση του στόλου, θα έχει ουσιαστική επίδραση για την κάλυψη των διαφορετικών αναγκών της 

Ευρωπαϊκής Θαλάσσιας Έρευνας. 

Το πρόγραµµα EUROFLEETS είναι συµβατό µε τις απαιτήσεις του MB-ESF report και έχει στόχο να 

συνεργαστούν οι διαχειριστές του Ευρωπαϊκού στόλου αυξάνοντας µε τον τρόπο αυτό το µεταξύ τους 

συντονισµό, προάγοντας παράλληλα την αποτελεσµατική και οικονοµικότερη χρήση των διαθέσιµων 

υποδοµών. Το πρόγραµµα θα υποστηρίξει ερευνητικές ενέργειες για τη συνεχή παρακολούθηση και 

την αειφόρο διαχείριση των Περιφερειακών Θαλασσών και των Ωκεανών. Επίσης θα δοθεί η 

δυνατότητα κοινής πρόσβασης σε όλους τους Ευρωπαίους ερευνητές για την εκτέλεση πειραµάτων σε 

θαλάσσιες περιοχές. Αυτή η διαδικασία θα επιτρέψει να φθάσουµε στο φιλόδοξο στόχο να 

κατανοήσουµε καλύτερα µεταξύ των άλλων και τις κλιµατικές αλλαγές και να συµβάλλουµε στην 

διατήρηση της βιοποικιλότητας. 

Οι στόχοι του Προγράµµατος EUROFLEETS είναι: (1) να εργαστούµε ώστε να αποκτηθεί κοινή 

στρατηγική, και να χτίσουµε έναν οδικό χάρτη για την ικανοποίηση επερχόµενων αλλαγών των 

απαιτήσεων στη θαλάσσια έρευνα. (2) να δοµήσουµε και συνεχώς να παρακολουθούµε, µέσω µιας 

ηλεκτρονικής πλατφόρµας, τον τρόπο που τα ερευνητικά σκάφη λειτουργούν και συνδιαχειρίζονται τις 

υποδοµές τους. (3) να διαχειριζόµαστε µε πλέον αποτελεσµατικούς τρόπους τον υπάρχοντα 

Ευρωπαϊκό στόλο και τις συνδεδεµένες µε αυτόν υποδοµές στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής ερευνητικής 

δραστηριότητας. (4) να προωθήσουµε πλέον «οικολογικές» και αειφόρες κατασκευές ερευνητικών 

πλοίων και υποβρυχίων οχηµάτων . (5) να διαθέσουµε σε όλους τους Ευρωπαίους ερευνητές την 

δυνατότητα χρήσης 19 υψηλών προδιαγραφών ερευνητικών σκαφών από 15 διαφορετικές χώρες. (6) 

να ενισχύσουµε το συντονισµό και τη συλλογική ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού στόλου, 

χρησιµοποιώντας ειδικό λογισµικό. (7) να αναπτύξουµε ειδικά προγράµµατα για την εκπαίδευση στην 

θάλασσα. (8) να προωθήσουµε καινοτόµα πρόσβαση µέσω ηλεκτρονικής πλατφόρµας στην εργασία 

στη θάλασσα. (9) να συµµετέχουµε στην Ευρωπαϊκή προσπάθεια για να διατηρήσουµε µια από τις 

πρώτες θέσεις στη διεθνή ερευνητική αρένα. 

17

Quaternary tsunami events in the eastern Ionian Sea- reconstructing and modelling extreme 

events based on interdisciplinary geo-scientific investigations (EAST IONIAN SEA 

TSUNAMIS). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ ∆. Σακελλαρίου 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Deutsche ForschungsGesellschaft (DFG) Germany 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/01/09-31/12/11) 


Περιοχή Έρευνας: Ακτές ∆υτικής Ελλάδας - Ιονίου. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ ∆. Σακελλαρίου, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ Β. Λυκούσης, ∆ρ Β. 

Καψιµάλης, Π. Γεωργίου, Ι. Παµπίδης, Π. Μαντόπουλος, Σ. Μαρουλάκης, Γ. Παππάς, Π. 

∆ρακοπούλου. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) University Marburg, Prof. Helmut Bruckner. (2) University Koeln, Prof. 

Dr Georg Bareth. (3) University Kiel, Prof. P.M. Grootes. (4) Technical University of Crete, Prof. C. 

Synolakis. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Αντικείµενο του προγράµµατος είναι η µελέτη και 

αναπαράσταση γεγονότων παλαιο-τσουνάµι στις ακτές της ∆υτ. Ελλάδας/ Ιονίου µε (i) γεωλογικέςιζηµατολογικές 

µελέτες αποθέσεων παλαιο-τσουνάµι και λεπτοµερείς τοπογραφικές µετρήσεις, (ii) 

µελέτες ιζηµατογενών δοµών και φάσεων, (iii) προσδιορισµό ηλικιών µε γεωχρονολογικές µεθόδους 

όπως 14C-AMS, 36Cl και OSL (iv) γεωαρχαιολογικές µελέτες παράκτιων ιζηµάτων, (v) γεωγραφική 

ανάλυση της κατανοµής των αποθέσεων παλαιο-τσουνάµι. 

Conservation of the Northern Cyclades Marine Ecosystem through the designation of a new 

NATURA-2000 marine site. 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Π. Παναγιωτίδης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: LIFE+ Nature & Biodiversity 2008 

Έτος Έναρξης: 2009 ή 2010 


2 έτη 


Περιοχή Έρευνας: Β. Κυκλάδες. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, ∆ρ Μ. Σαλωµίδη, Κ. Τσιάµης, ∆ρ ∆. 

Σακελλαρίου, Π. Γεωργίου, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, Π. ∆ρακοπούλου, Χ. Κυριακίδου 

Άλλοι Συµµετέχοντες: ∆ήµος Κορθίου, MoM, Ελληνική Oρνιθολογική Eταιρεία 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: (1) Αναγνώριση και αποτύπωση των Τύπων Οικοτόπων 

(NATURA-2000), Εκτίµηση Οικολογικής Ποιότητας Παράκτιων Υδάτων (Rapid Ecological 

Assessment), Οπτική Καταγραφή Σπάνιων/ Απειλούµενων θαλάσσιων ειδών. Χαρτογράφηση Τύπων 

Οικοτόπων και οπτική παρακολούθηση της Ποιότητάς τους. Καταγραφή ξενικών ειδών, ειδώνεισβολέων. 

(2) Μέτρηση της πυκνότητας των λιβαδιών P. oceanica (ο αριθµός δεσµών της P. 

oceanica) µε την χρήση σταθερής δειγµατοληπτικής επιφάνειας βασισµένη σε µόνιµες διατοµές. 

Παρακολούθηση ανώτερου/κατώτερου ορίου εξάπλωσης. (3) Λήψη οπτικού υλικού (φωτογράφηση, 

βιντεοσκόπηση) και δηµιουργία Εκπαιδευτικού και Ενηµερωτικού Υλικού. (4) Οργάνωση και 

διεξαγωγή ∆ιαλέξεων σε µαθητές, αλιείς και τοπικούς παράγοντες της περιοχής µελέτης. (5) 

Λεπτοµερής βυθοµετρική και γεωµορφολογική αποτύπωση πυθµένα και τύπων οικοτόπων µε τη 

χρήση multibeam και sidescan sonar. (6) ∆ηµιουργία χαρτών NATURA. 

18

Hotspot Ecosystem Research and Man’s Impact On European Seas (HERMIONE-IO Athens/ 

765). 

Αριθµός Συµβολαίου: 226354 (FP7) 


Κύριος Επ/κός Υπεύθυνος: Prof. P. Weaver (SOCS) 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Β. Λυκούσης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (75%) & ΓΓΕΤ (25%) 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/04/09-31/03/12) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 421,519 € (50%) 

(1) IΩ/Αθήνα το 50% του συνολικού προυπολογισµού ήτοι 210,759.5 € (Επιστ. Υπεύθυνος : ∆ρ. 

Β. Λυκούσης) 

2) IΩ/Kρήτη το 40% του συνολικού προυπολογισµού ήτοι 168,607.6 € (Συµπεριλαµβάνονται εξοδα 

ΩΚ/Αιγαιο 10-12 ηµέρες, 2 Υποτροφίες και subcontructing στο Παν.Πειραια/Συµµετοχή ∆ρ. Α. 

Τσελεπίδη ως benthic taxonomic expertise 20,000 €) (Επιστ. Υπεύθυνος : ∆ρ. N. Λαµπαδαρίου) 

3) ΙΘΑΒΙΓ το 10% ήτοι 42151.9 € (Επιστ. Υπεύθυνος : ∆ρ. Π. Πολυµενάκου) 

Περιοχή Έρευνας: Μεσόγειος θάλασσα, Μαύρη θάλασσα, ΒΑ Ατλαντικός, Βόρεια 

θάλασσα, Νορβηγική θάλασσα, Αρκτική. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β. Λυκούσης, ∆ρ Ν. Λαµπαδαρίου, ∆ρ Π. Πολυµενάκου, ∆ρ Χ. 

Κοντογιάννης, Σ. Σταυρακάκης, ∆ρ Α. Καραγεγεώργης, ∆ρ Ε. Καµπέρη, ∆ρ Χ. Ζέρη, ∆ρ Ι. 

Χατζηανέστης, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ ∆. Σακκελαρίου, ∆ρ Α. Γώγου, ∆ρ Ε. Μανδαλάκης, Θ. 

Πολυχρονάκη, ∆. Ποδάρας, ∆ρ Σ. Αλεξανδρή, Σ. Μαρουλάκης, Π. Γεωργίου, ∆. Μπάλλας, Β. 

Καλογεροπούλου, Π. Μαντόπουλος, Ι. Παµπίδης, Π. Ρενιέρης, Γ. Παππάς, Α. Μόρφης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: SOC (Συντονιστής του προγράµµατος) + συµµετέχουν 38 ευρωπαικά 

ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήµια. Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα www.euhermione.net. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: O σκοπός του προγράµµατος HERMIONE είναι η 

συλλογή/παραγωγή και αξιοποίηση ολοκληρωµένων και διεπιστηµονικών δεδοµένων στα ηπειρωτικά 

περιθώρια/βαθειές λεκάνες και «ακραία» περιβάλλοντα των Ευρωπαικών θαλασσών µε σκοπό την 

καλύτερη κατανόηση των διαδικασιών, που συσχετίζουν τις φυσικές διεργασίες και αλλαγές µε την 

ανθρώπινη παρέµβαση στην λειτουργία των βαθειών οικοσυστηµάτων και στην βιοποικοιλότητα. 

Ιδιαίτερη έµφαση θα δοθεί στην κατανόηση των αλλαγών των βαθειών οικοσυστηµάτων που 

συσχετίζονται µε κλιµατικές αλλαγές, µε την ανθρώπινη δραστηριότητα και η επήρεια των µεγάλης 

κλίµακας επεισοδειακών διεργασιών, όπως κατολισθητικά φαινόµενα-ιζηµατοροές, καταβύθυση 

πυκνών/βαρέων υδάτων κλπ. Θα συνεχιστεί επίσης η βασική µελέτη (που άρχισε στα πλαίσια του 

προγράµµατος HERMES) των βενθικών οικοσυστηµάτων, µικροβιακών βιοκοινωνιών και 

βιοποικιλλότητας των ακραίων περιβαλλόντων όπως υλυοδόµοι και µεθανοπηγές/µεθανουδρίτες (mud 

volcanoes, methane seeps, gas hydrates), αλµυρές λίµνες (brine lakes), κλπ. 

Η περιοχή µελέτης περιλαµβάνει όλες τις Ευρωπαικές θάλασσες (Μεσόγειος θάλασσα, Μαύρη 

θάλασσα, ΒΑ Ατλαντικός, Βόρεια θάλασσα, Νορβηγική θάλασσα, Αρκτική). 

Inter-basin exchange in the changing Mediterranean sea: impact on the ecosystem in the vicinity 

of the straits connecting the Mediterranean sea with the adjacent basins (MEDEX/ 796). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ι.Σιώκου-Φράγκου 



∆ιάρκεια: 24 µήνες (2009-2011) 



Βορειοανατολικό Αιγαίο. 

19

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ι. Σιώκου-Φράγκου, ∆ρ Α. Γιαννακούρου, ∆ρ Σ. Ζερβουδάκη, ∆ρ 

Χρ. Ζέρη, ∆ρ Θ. Ζούλιας, ∆ρ Ε. Κρασακοπούλου, ∆ρ Α. Παυλίδου, ∆ρ Γ. Πετυχάκης, ∆ρ Π. Πήττα, 

∆ρ Γ. Τριανταφύλλου, ∆ρ Σ. Ψαρρά Α. Ανδρονή, Π. Ζαχιώτη, Στ. Ηλιάκης, Π. Ρενιέρης, Ε. 

Ρουσελάκη, Κ. Τσιάρας, Κ. Χαραλάµπους 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Μάρα Παρασκευή (Πανεπιστήµιο Κρήτης) 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: To πρόγραµµα MedEX έχει ως στόχο να µελετήσει τις 

επιδράσεις των ανταλλαγών µεταξύ της Μεσογείου και των γειτονικών θαλασσών (Β.Ατλαντικός και 

Μαύρη Θάλασσα) στα οικοσυστήµατα των περιοχών κοντά στα Στενά του Γιβραλτάρ και των 

∆αρδανελλίων (κόλπος του Cadiz και θάλασσα του Alboran στα δυτικά, Βορειοανατολικό Αιγαίο στα 

ανατολικά). Λόγω των κλιµατικών αλλαγών αναµένονται και αλλαγές στις ανταλλαγές µεταξύ των 

λεκανών, που θα επηρεάσουν τόσο την υδρολογία όλης της Μεσογείου όσο και τα οικοσυστήµατα των 

περιοχών γειτονικών προς τα Στενά. Για το σκοπό αυτό, τo πρόγραµµα MedEX: 

A) θα πραγµατοποιήσει µια συνθετική περιγραφή των φυσικών διεργασιών άµεσα συνδεδεµένων µε 

τις ανταλλαγές µεταξύ της Μεσογείου θαλάσσης και των γειτονικών λεκανών που επηρεάζουν το 

πελαγικό οικοσύστηµα κοντά στα Στενά (Γιβραλτάρ και ∆αρδανέλλια). Παρόµοια σύνθεση θα γίνει 

για τη λειτουργία των πελαγικών οικοσυστηµάτων και τις σχετιζόµενες βιολογικές διεργασίες. 

Β) θα απεικονίσει τις κύριες τάσεις της ανταλλαγής µεταξύ λεκανών στον 21ο αιώνα ως ένα 

περιφερειακό δηµιουργό των αλλαγών που επέρχονται στα θαλάσσια οικοσυστήµατα. 

Γ) θα εφαρµόσει ένα περιφερειακό σύστηµα προσοµοίωσης ατµόσφαιρας –ωκεανού – οικολογίας για 

να διερευνήσει και να προβλέψει τις αλλαγές των οικοσυστηµάτων κοντά στα Στενά, αναπαράγοντας 

παρελθοντικές και µελλοντικές τάσεις µε προοπτική προσανατολισµένη προς τις διεργασίες, καθώς 

και για να αξιολογήσει τις ικανότητες πρόβλεψης των υπαρχόντων συστηµάτων προσοµοίωσης. 

∆) θα αναπτύξει ένα δίκτυο ερευνητών που µελετούν τις περιοχές κοντά στα Στενά και διαθέτουν 

ευρεία και πολυεπιστηµονική εµπειρία, από τα ατµοσφαιρικά συστήµατα προσοµοίωσης ως την 

περιγραφή, λειτουργία και προσοµοίωση των πελαγικών οικοσυστηµάτων. 

Παρακολούθηση Οικοσυστήµατος Εσωτερικού Σαρωνικού Κόλπου υπό την Επίδραση του 

Κέντρου Επεξεργασίας Λυµάτων Ψυττάλειας (Κ.Ε.Λ.Ψ.), (ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΣΑΡΩΝΙΚΟΣ - ∆΄ 

ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ε. Κρασακοπούλου, ∆ρ Σ. Ζερβουδάκη, (αναπληρώτρια) 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΤΑΙΡΕΙΑ Υ∆ΡΕΥΣΕΩΣ και ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΣ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΗΣ 

(ΕΥ∆ΑΠ) Α.Ε. 


∆ιάρκεια: 18 µήνες (11/09-04/11) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 361.080 € ( πλέον 19% ΦΠΑ) 


Εσωτερικός Σαρωνικός Κόλπος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ε. Κρασακοπούλου, ∆ρ Σ. Ζερβουδάκη, ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, ∆ρ Α. 

Παυλίδου, ∆ρ Α. Γιαννακούρου, ∆ρ Χ. Ζέρη, ∆ρ Ε. Καµπέρη, ∆ρ Κ. Πάγκου, ∆ρ Ε. Χρήστου, ∆ρ Ι. 

Σιώκου-Φράγκου, ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, ∆ρ Α. Ζενέτου, ∆ρ Ν. Σύµπουρα, ∆ρ Μ. Α. Πανκούτσι, Ν. 

Στρεφτάρης, ∆ρ Σ. Ψαρρά, ∆ρ Α. Banks, Ρ. Ψυλλίδου, ∆ρ Μ. Σαλωµίδη, Γ. Ασηµακοπούλου, Ε. 

Ρουσελάκη, Θ. Μόρφης, Π. Ρενιέρης, Π. Ζαχιώτη, Μ. Ανθούλα, Ι. Γεωργακάκης, Κ. Χαραλάµπους, 

Α. Ανδρονή, Σ. Ηλιάκης, Ν. Κουερίνης,, Α. Κωνσταντινοπούλου, Θ. Ζούλιας, Κ. Τσιάµης, Γ. 

Αρβανιτάκης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: ΕΥ∆ΑΠ ΑΕ 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στόχοι του προγράµµατος: 

(1) Να αποτυπώσει την οικολογική κατάσταση του Εσωτερικού Σαρωνικού και των κόλπων της 

Ελευσίνας και του Κερατσινίου κατά τη διάρκεια ενός έτους, υπό την επίδραση των εκροών του 

Κ.Ε.Λ.Ψ. στον αποδέκτη. (2) Να διερευνήσει πιθανές αλλαγές στα χαρακτηριστικά του 

οικοσυστήµατος του Εσωτερικού Σαρωνικού κόλπου και του κόλπου της Ελευσίνας και να 

20

παρακολουθήσει την εξέλιξή του από το 1987 (πρώτη µελέτη των χαρακτηριστικών του 

οικοσυστήµατος) µέχρι και την τρέχουσα χρονική περίοδο ισχύος της παρούσας σύµβασης. 

Περιλαµβάνονται οι παρακάτω εργασίες: 

(1) Παρακολούθηση των παραµέτρων του υδάτινης στήλης του Σαρωνικού κόλπου. α) φυσικών: 

θερµοκρασίας, αλατότητας, θολερότητας. β) χηµικών: διαλυµένου οξυγόνου, θρεπτικών αλάτων, 

σωµατιδιακού και διαλυτού φωσφόρου – αζώτου, σωµατιδιακού και ολικού οργανικού άνθρακα γ) 

βιολογικών: βιοµάζας και σύνθεσης βιοκοινωνιών φυτοπλαγκτού, ζωοπλαγκτού και 

µικροζωοπλαγκτού 

(2) Μελέτη των φυτοβενθικών και ζωοβενθικών βιοκοινωνιών. 

(3) Μελέτη οργανικού άνθρακα και βαρέων µετάλλων στο ίζηµα 

(4) Μελέτη κύστεων & αυγών διάπαυσης 

(5) Μελέτη ροών βαρέων µετάλλων & βιογενών στοιχείων από ιζήµατα 

(6) Τηλεπισκόπιση 

Hotspot Ecosystem Research and Man’s Impact On European Seas (HERMIONE-IO Crete). 




Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ν. Λαµπαδαρίου 



∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/04/09-31/03/12) 


(1) IΩ/Αθήνα το 50% του συνολικού προυπολογισµού ητοι 210,759.5 € (ΕΠΙΣΤ. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ : ∆ρ. 


2) IΩ/Kρήτη το 40% του συνολικού προυπολογισµού ητοι 168,607.6 € (Συµπεριλαµβάνονται 

εξοδα ΩΚ/Αιγαιο 10-12 ηµέρες, 2 Υποτροφίες και subcontructing στο Παν.Πειραια/Συµµετοχή 

∆ρ. Α. Τσελεπίδη ως benthic taxonomic expertise 20,000 €) (Επιστ. Υπεύθυνος : ∆ρ. N. 

Λαµπαδαρίου) 

3) ΙΘΑΒΙΓ το 10% ητοι 42151.9 € (Επιστ. υπεύθυνος : ∆ρ. Π. Πολυµενάκου) 

Περιοχή Έρευνας: Μεσόγειος θάλασσα, Μαύρη θάλασσα, ΒΑ Ατλαντικός, Βορεια 


Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β. Λυκούσης, ∆ρ Ν. Λαµπαδαρίου, ∆ρ Π. Πολυµενάκου, ∆ρ Χ. 


Χατζηανέστης, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ ∆. Σακκελαρίου, ∆ρ Α. Γώγου, ∆ρ Ε. Μανδαλάκης, Θ. 

Πολυχρονάκη, ∆. Ποδάρας, Μ. Αλεξανδρή, Σ. Μαρουλάκης, Π. Γεωργίου, ∆. Μπάλλας, Β. 




Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: O σκοπός του προγράµµατος HERMIONE είναι η 



καλύτερη κατανόηση των διαδικασιών που συσχετίζουν τις φυσικές διεργασίες και αλλαγές µε την 


Ιδιαίτερη έµφαση θα δοθεί στην κατανόηση των αλλαγών των βαθειών οικοσυστηµάτων που 


κλίµακας επεισοδιακών διεργασιών, όπως κατολισθητικά φαινόµενα-ιζηµατοροές, καταβύθυση 

πυκνών/βαρέων υδάτων κλπ. Θα συνεχιστεί επίσης η βασική µελέτη (που άρχισε στα πλαίσια του 

προγραµµατος HERMES) των βενθικών οικοσυστηµάτων, µικροβιακών βιοκοινωνιών και 

21

βιοποικιλλότητας των ακραίων περιβαλλόντων, όπως υλυοδόµοι και µεθανοπηγές/µεθανουδρίτες 

(mud volcanoes, methane seeps, gas hydrates), αλµυρές λίµνες (brine lakes), κλπ. 

Η περιοχή µελέτης περιλαµβάνει όλες τις Ευρωπαικές θάλασσες (Μεσόγειος θάλασσα, Μαύρη 

θάλασσα, ΒΑ Ατλαντικός, Βόρεια θάλασσα, Νορβηγική θάλασσα, Αρκτική). 

Regional Drivers of Ecosystem Change and its Influence on Deep-Sea Populations in the 

Mediterranean (ReDEco). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ N. Λαµπαδαρίου 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΓΓΕΤ (ERANET “MARINERA”, ΕΣΠΑ) 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/05/09-30/04/12) 


Περιοχή Έρευνας: Ανατολική Μεσόγειος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΩ: ∆ρ Ν. Λαµπαδαρίου, Β. Καλογεροπούλου, ∆. Ποδάρας, ∆ρ Β. 

Λυκούσης, Σπ. Σταυρακάκης, ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, ΙΘΑΒΙΓ: ∆ρ Π Πολυµενάκου 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Miquel Canals (Iniversitat de Barcelona/Facultat de Geologia) (2) Sergio 

Stefanni (IMAR – Instituto do Mar) (3) Marina R. Cunha (Universidade de Aveiro, Centro de estudos 

do Ambiente e do Mar) (4) Anastatios Tselepides (University of Piraeus, Department of Maritime 

Studies) (5) Serge Heussner (CNRS - CEFREM) 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το Πρόγραµµα REDECO χρηµατοδοτείται στα πλαίσια της 

Κοινής Πιλοτικής Προκήρυξης του Ευρωπαϊκού ∆ικτύου MarinERA µε τίτλο “Regional Drivers of 

Ecosystem Change: Description, Modelling and Prediction” µε στόχο την εκτίµηση της επίδρασης των 

κλιµατικών αλλαγών στην οικολογία και λειτουργία βαθιών οικοσυστηµάτων. Πιο συγκεκριµένα το 

πρόγραµµα θα εστιαστεί στην µελέτη παραγόντων που πιθανότατα παίζουν πρωτεύοντα ρόλο στη 

δηµιουργία κλιµατικών αλλαγών όπως για παράδειγµα είναι η αλλαγή της θερµοκρασίας των βαθιών 

λεκανών, η αύξηση ή η µείωση της επιφανειακής πρωτογενούς παραγωγικότητας, η δηµιουργία και 

καταβύθιση βαθιών υδάτινων µαζών κτλ. και η επίδραση των αλλαγών αυτών στους βενθικούς 

πληθυσµούς της ανατολικής Μεσογείου. Για της ανάγκες του προγράµµατος θα γίνει σύγκριση νέων 

δεδοµένων τα οποία θα συλλεχθούν κατά την διάρκεια του Προγράµµατος µε αυτά από προηγούµενες 

µελέτες έτσι ώστε να επιτευχθεί η εκτίµηση µακροχρόνιων αλλαγών. Η προσέγγιση αυτή θα επιτρέψει 

την µελέτη των αλλαγών που συµβαίνουν σε µεγάλη χρονική κλίµακα (χρονικός ορίζοντας 1-2 

δεκαετιών), απαραίτητη προϋπόθεση για την καλύτερη κατανόηση των µεγάλων κλιµατικών αλλαγών 

και την επίδραση τους στους βενθικούς πληθυσµούς και κατά συνέπεια στην λειτουργία των βαθιών 

οικοσυστηµάτων. 

Οι κύριοι στόχοι του Προγράµµατος είναι: (1) Η κατανόηση του ρόλου που παίζουν διάφοροι 

παράγοντες τοπικού χαρακτήρα, όπως για παράδειγµα οι απότοµες αλλαγές στην επιφανειακή 

παραγωγικότητα µιας περιοχής, ή η δηµιουργία και καταβύθιση µεγάλων ποσοτήτων πυκνού ύδατος 

στις βαθιές λεκάνες. (2) Η κατανόηση του ρόλου που παίζει η ποσότητα οργανικού άνθρακα που 

εισρέει στα βαθιά οικοσυστήµατα και πως επηρεάζει αυτή τους διάφορους µίκρο- µείο- µάκρο- και 

µεγαπανιδικούς πληθυσµούς. (3) Η µελέτη της σχέσης των βενθικών κοινοτήτων µε την 

διαθεσιµότητα της τροφής. (4) Η µελέτη των κλιµατικών αλλαγών στους βενθικούς πληθυσµούς τόσο 

σε µικρή όσο και σε µεγάλη χρονική κλίµακα (5) Η µελέτη των κλιµατικών αλλαγών στη 

βιογεωγραφία συγκεκριµένων ειδών που έχουν µεγάλες ικανότητες διασποράς και συγκεκριµένη 

αναπαραγωγική στρατηγική. (6) Η προσπάθεια ενοποίησης παλαιότερων αλλά και νέων δεδοµένων 

ώστε να επιτευχθεί, µέσα από την χρήση µοντέλων και µέσα από διαφορετικά υποθετικά σενάρια, η 

όσο το δυνατόν καλύτερη εκτίµηση των επιπτώσεων των κλιµατικών αλλαγών σε διάφορες 

φυσικοχηµικές και βιολογικές παραµέτρους. 

22

Network of leading MESOcosm facilities to advance the studies of future AQUAtic ecosystems 

from the Arctic to the Mediterranean (MESOAQUA). 

Αριθµός Συµβολαίου: 228224 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Π. Πήττα 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ & ΓΓΕΤ 


∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/01/09-31/12/12) 



Αιγαίο Πέλαγος, Κρήτη 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΩ: ∆ρ Π. Πήττα, ∆ρ Σ. Ψαρρά, ∆ρ Α. Γιαννακούρου, ∆ρ Σ. 

Ζερβουδάκη, ∆ρ Κ. Φραγκούλης, ∆ρ Εµ. Τσαπάκης, Τ. Τσαγκαράκη, Ι. Μαγιόπουλος, ∆. Ποδάρας, 

ΙΘΑΒΙΓ: S. Zivanovic, ΙΥ: ∆ρ P. Divanach 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) University of Bergen, Department of Biology, Norway, (2) Leibniz- 

Institut für Meereswissenschaften an der Universität Kiel, Germany, (3) Centre National de la 

Recherche Scientifique, Sete, France, (4) Umeå Marine Sciences Centre, Umeå University, Sweden, 

(5) Kings Bay AS, Ny Alesund, Norway. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στην θαλάσσια οικολογία, ακόµα και σήµερα δεν υπάρχει 

αρκετή γνώση σχετικά µε την λειτουργία των κατώτερων επιπέδων του πελαγικού τροφικού 

πλέγµατος καθώς και της απόκρισης αλλά και της επίδρασής τους στην αλλαγή του κλίµατος, της 

απόκρισής τους στην ρύπανση και τις περιβαλλοντικές τοξίνες και τέλος σχετικά µε τον ρόλο τους 

στην παραγωγή τροφής για τα είδη µε εµπορική αξία στα ανώτερα τροφικά επίπεδα. Η επίτευξη των 

ανωτέρω απαιτεί πρόσβαση των Ευρωπαίων επιστηµόνων σε εργαλεία που επιτρέπουν πειραµατικές 

προσεγγίσεις πελαγικών συστηµάτων υπό κατά το δυνατόν «φυσικές» συνθήκες. Το πρόγραµµα αυτό 

είναι ένα δίκτυο των Ευρωπαϊκών εγκαταστάσεων που περιλαµβάνουν θαλάσσιους µεσοκόσµους. Το 

πρόγραµµα MESOAQUA: α) θα παρέχει στους Ευρωπαίους ερευνητές την δυνατότητα πρόσβασης σε 

µία ποικιλία µεσοκόσµων σε διαφορετικά µεταξύ τους περιβάλλοντα, β) θα αναπτύξει και θα ελέγξει 

νέες τεχνολογίες που θα επιτρέψουν την πρόσβαση σε ανοιχτά (off-shore) περιβάλλοντα, γ) θα 

βελτιώσει την παροχή υπηρεσιών στις υπάρχουσες εγκαταστάσεις µέσω της ανταλλαγής τεχνολογίας 

και εµπειρίας, δ) θα διευκολύνει την συνεργασία µεταξύ ειδικοτήτων και τον καλύτερο συντονισµό 

της έρευνας σε µεσοκόσµους, ε) θα προαγάγει την εκπαίδευση νέων επιστηµόνων στην χρήση έρευνας 

σε πειραµατικά οικοσυστήµατα. 

Στη διάρκεια του προγράµµατος, στο ΕΛΚΕΘΕ Κρήτης θα πραγµατοποιηθούν µία σειρά από 

πειράµατα στις εγκαταστάσεις µεσοκόσµων (οι οποίες βρίσκονται υπό κατασκευήν στα πλαίσια του 

προγράµµατος NUTRITUNNEL) από διάφορες διεθνείς οµάδες επιστηµόνων. Επίσης θα γίνει ένα 

µεγάλο πείραµα σε µεσοκόσµους στην θάλασσα, τους οποίους θα αναπτύξουν οι Γάλλοι εταίροι του 

προγράµµατος. 

23

1.1.2. Συνεχιζόµενα Ερευνητικά Προγράµµατα 

Έρευνα των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της απόρριψης της σκουριάς στον Β. Ευβοϊκό 

(ΛΑΡΚΟ/ 126). 

Αριθµός Συνεδρίας: 18/11.3.04, 39/13.4.05, 73/16.3.07/γ4, 94/20.3.08/γ4, 113/13.4.09/γ9 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ν. Σύµπουρα 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Γ.Μ.Μ.Α.Ε. ΛΑΡΚΟ Α.Ε. 

Έτος Έναρξης: 2004 


7 χρόνια (84 µήνες) 

12 µήνες (30/01/04-31/12/04) – 24 µήνες (01/01/05-31/12/06) - 12 

µήνες (01/001/07-31/12/07), 12 µήνες (01/01/08-31/12/08) – 24 µήνες 

(01/01/09-31/12/10) 

Προϋπολογισµός (2009-10): 52.000 € 

Περιοχή Έρευνας: Β. Ευβοϊκός κόλπος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ν. Σύµπουρα, ∆ρ Β.Α. Κατσίκη, ∆ρ Μ.Α. Pancucci-Παπαδοπούλου, 

Ν. Κουερίνης, Γ. Αρβανιτάκης, Γ. Παππάς 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Έρευνα των επιπτώσεων από την απόρριψη της σκουριάς στις 

βενθικές βιοκοινωνίες του Β. Ευβοϊκού κόλπου και έλεγχος των επιπέδων των βαρέων µετάλλων που 

βιοσυσσωρεύονται σε βενθοπελαγικούς οργανσιµούς στην περιοχή απόρριψης και σε ψάρια από 

παρακείµενα ιχθυοτροφεία. 

Επιχειρησιακή λειτουργία, συντήρηση και συνεκµετάλευση του Συστήµατος «ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ» 

(ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ- ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ/ 419). 

Αριθµός Συµβολαίου: ΣΑΜ 013 από Π∆Ε 2- 2 ΣΜ 0130 0000 

Αριθµός Συνεδρίας: 121/07.06.02 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ ∆. Γεωργόπουλος & Καθηγ. Γ.Θ. Χρόνης (έως 13/04/09). 



∆ιάρκεια: Συνεχιζόµενο (01/01/02-01/01/12) 


Αιγαίο Πέλαγος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ ∆. Γεωργόπουλος, ∆ρ Κ. Νίττης, ∆ρ Α. Παπαδόπουλος, ∆ρ Α. 

Προσπαθόπουλος, ∆ρ Τ. Σουκισιάν, Χρ. ∆ιαµαντή, ∆. Μπάλλας, Σ. Μπαρµπετσέας (έως 8/6/07), Ε. 

Παπαγεωργίου, Λ. Περιβολιώτης, Α. Μάλλιος (έως 11/12/07), Α. Νιωτάκη (έως 15/07/09) 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Παν/µιο Αιγαίου: Καθηγ. Β. Ζερβάκης, Καθηγ. Ε. Τράγου, (2) ΕΜΥ (3) 

ΥΥ 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στόχος του προγράµµατος είναι η εξασφάλιση της καλής 

λειτουργίας του συστήµατος των πλωτών µετρητικών σταθµών που είναι ποντισµένοι στο Αιγαίο 

Πέλαγος. 

Το αντικείµενο του προγράµµατος είναι η διασφάλιση της συνεχούς και αξιόπιστης λειτουργίας 

ολόκληρου του Συστήµατος ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ. Η συνεχής παρακολούθηση των συνθηκών που επικρατούν 

στο Αιγαίο µε τη βοήθεια των πλωτών µετρητικών σταθµών, διασπείρονται στην ΕΜΥ και στην ΥΥ 

ώστε να επιτευχθεί η βέλτιστη χρήση τους. 

24

ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ-ΙΙ: “∆εύτερης γενιάς” σύστηµα ωκεανογραφικής παρακολούθησης και πρόγνωσης 

στην Ανατολική Μεσόγειο (ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ ΙΙ./ 558). * 


Συντονιστής Προγράµµατος: Καθηγ. Γ.Θ. Χρόνης (έως 11/02/09), ∆ρ Κ. Νίττης (από 12/02/09) 

Αναπληρωτής: 

∆ρ Ε. Παπαθανασίου 

Φορέας Χρηµατοδότησης: EFTA/EEA - ΥΠΕΘΟ 


∆ιάρκεια: 51 µήνες (01/01/05-31/03/09) 



Αιγαίο - Ανατολική Μεσόγειος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΩ: Καθηγ. Γ.Θ. Χρόνης (έως 11/02/09), ∆ρ Ε. Παπαθανασίου, ∆ρ Κ. 

Νίττης, Λ. Περιβολιώτης, ∆. Μπάλλας, ∆ρ Τ. Σουκισιάν, Κ. Τσιάρας, ∆ρ Γ. Κορρές, Π. Παγώνης, ∆ρ 

Γ. Τριανταφύλλου, ∆ρ ∆. Γεωργόπουλος, ∆ρ Γ. Πετυχάκης, Κ. Χριστοδούλου, Dr A. Banks, Ε. 

Παπαγεωργίου, Σ. Μπαρµπετσέας (έως 8/6/07), Α. Λυκιαρδόπουλος, Α. Μητρούσης, Α. Μάλλιος (έως 

11/12/07), Α. Πολλάνη, Α. Μαυρίκη, ΙΕΥ: ∆ρ Α. Παπαδόπουλος 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Πανεπιστήµιο Αθήνας, Πανεπιστήµιο Αιγαίου, Univ. Connecticut. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Σκοπός του προγράµµατος είναι: 

Η αναβάθµιση και επέκταση των σηµερινών δυνατοτήτων επιχειρησιακής παρακολούθησης και 

πρόγνωσης του συστήµατος ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ στην Ανατολική Μεσόγειο για την εκπλήρωση των 

αυξανόµενων αναγκών περιβαλλοντικής πληροφόρησης µε στόχο την ολοκληρωµένη διαχείριση του 

περιβάλλοντος και την ασφάλεια ναυσιπλοίας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. 

Οι επιµέρους στόχοι είναι να: (1) Αναβαθµίσει το υπάρχον δίκτυο ΠΩΜΣ βελτιώνοντας την 

λειτουργικότητα του και επεκτείνοντας τις επιχειρησιακές ικανότητες παρακολούθησης των σταθµών 

µε παρατηρήσεις βαθιών νερών και νέων βιοχηµικών παραµέτρων. (2) Εµπλουτίσει το δίκτυο µε 

νέους µετρητικούς σταθµούς, επεκτείνοντας το στην περιοχή του Ιονίου και της Λεβαντίνης. (3) 

Βελτιώσει την ποιότητα δεδοµένων, µέσα από την εφαρµογή νέων µεθόδων βαθµονόµησης 

αισθητήρων, συντήρησης και ποιοτικού ελέγχου. (4) Αναβαθµίσει το σύστηµα αριθµητικής 

πρόγνωσης, µε αύξηση της διακριτικής ικανότητας των µοντέλων, χρήση µη-υδροστατικών σχηµάτων 

και ανάπτυξη µεθόδων αφοµοίωσης δεδοµένων. (5) Αναπτύξει οικολογικά µοντέλα µε προγνωστικές 

ικανότητες. (6) Ολοκληρώσει κατάλληλα προϊόντα τηλεπισκόπισης, για την βελτίωση της 

προγνωστικής ικανότητας των µοντέλων. (7) Βελτιώσει το σύστηµα διαχείρισης δεδοµένων και 

πληροφοριών, περιλαµβάνοντας τα αποτελέσµατα προγνωστικών µοντέλων και επιχειρησιακά 

προϊόντα από άλλα προγράµµατα Ε.Ω. (MFSTEP, FerryBox, …). (8) Εναρµονίσει και συντονίσει το 

σύστηµα µε αντίστοιχες Ευρωπαϊκές και διεθνείς πρωτοβουλίες Επιχειρησιακής Ωκεανογραφίας. 

∆ιεπιστηµονικές έρευνες στα ηπειρωτικά περιθώρια/ βαθιές λεκάνες και «ακραία» περιβάλλοντα 

των Ευρωπαϊκών θαλασσών όσον αφορά στο ρόλο τους στην λειτουργία των οικοσυστηµάτων 

και στην βιοποικιλότητα (HERMES/ 565). * 

Αριθµός Συµβολαίου: GOCE-CT-2005-511234-1 


48/30.08.05/γ4 




∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/04/05-31/03/09) 



Μεσόγειος θάλασσα (υπευθυνότητα ΕΛΚΕΘΕ), Μαύρη θάλασσα, 

ΒΑ Ατλαντικός, Βόρεια θάλασσα, Νορβηγική θάλασσα. 

25

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β. Λυκούσης, ∆ρ ∆. Σακελλαρίου, ∆ρ Α. Καραγεώργης, Dr T. 

Alves, ∆ρ Π. Νοµικού, ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, ∆ρ Ε. Καµπέρη, ∆ρ Σ. Αλεξανδρή, Σ. Σταυρακάκης, ∆ρ 

Γ. Ρουσάκης, Π. Γεωργίου, ∆. Μπάλλας, Β. Παπαδόπουλος, Π. Μαντόπουλος, Ι. Παµπίδης, Π. 

Ρενιέρης, Γ. Παππάς, Α. Μόρφης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: SOC (Συντονιστής του προγράµµατος), ΙΓΜΕ, Παν. Θεσσαλίας (Ελληνική 

Συµµετοχή µαζί µε το ΕΛΚΕΘΕ) και 44 Eρευνητικά Kέντρα και Πανεπιστήµια. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: O σκοπός του προγράµµατος HERMES ειναι η συλλογή/ 

παραγωγή και αξιοποίηση ολοκληρωµένων και διεπιστηµονικών δεδοµένων στα ηπειρωτικά 

περιθώρια/ βαθιές λεκάνες και «ακραία» περιβάλλοντα των Ευρωπαϊκών θαλασσών, µε σκοπό την 

καλύτερη κατανόηση των διαδικασιών, που συσχετίζουν τις ιζηµατολογικές διεργασίες στα 

υποθαλάσσια πρανή και κοιλαδοφαράγγια, στην λειτουργία των οικοσυστηµάτων και στην 

βιοποικιλότητα. Επίσης θα µελετηθούν τα βενθικά οικοσυστήµατα, οι µικροβιακές βιοκοινωνίες και η 

βιοποικιλότητα των ακραίων περιβαλλόντων όπως υλυοδόµοι και µεθανοπηγές/ µεθανουδρίτες (mud 

volcanoes, methane seeps, gas hydrates), αλµυρές λίµνες (brine lakes), κλπ. Η περιοχή µελέτης 

περιλαµβάνει όλες τις Ευρωπαϊκές θάλασσες (Μεσόγειος θάλασσα, Μαύρη θάλασσα, ΒΑ Ατλαντικός, 

Βόρεια θάλασσα, Νορβηγική θάλασσα). 

Coordination of National and Regional Marine RTD Activities in Europe (MarinERA/ 567). * 



Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Κ. Νίττης 



∆ιάρκεια: 54 µήνες (01/11/04-30/04/09) 



Ευρωπαϊκές Θάλασσες. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Κ. Νίττης, ∆ρ Ε. Παπαθανασίου, ∆ρ Χ. Αναγνώστου, ∆ρ Β. 

Λυκούσης, ∆ρ ∆. Γεωργόπουλος 

Άλλοι Συµµετέχοντες: 16 φορείς χρηµατοδότησης/ διαχείρισης θαλάσσιας έρευνας της Ευρώπης. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το MarinERA αποτελεί µια σύµπραξη των κυριότερων 

οργανισµών χρηµατοδότησης της Θαλάσσιας Έρευνας και Τεχνολογίας στην Ευρώπη από 13 κράτη 

µέλη της ΕΕ, µε την υποστήριξη του Marine Board του European Science Foundation. Συνολικά, οι 

οργανισµοί αυτοί αντιπροσωπεύουν µια επένδυση περίπου 100 εκατοµµυρίων € τον χρόνο στη 

Θαλάσσια Έρευνα. Επιπλέον στο πρόγραµµα συµµετέχουν, σαν συµβουλευτικά µέλη, πέντε διεθνή 

δίκτυα ερευνητικών οργανισµών (BONUS, EFARO, EuroGOOS, European Polar Board, IACMST), 

ένας διεθνής οργανισµός (ICES), ενώ δύο ακόµα χρηµατοδοτικοί οργανισµοί κρατών µελών της ΕΕ 

είναι συνδεδεµένοι. 

Οι βασικοί στόχοι του MarinERA είναι να: (1) Καταγράψει και αναλύσει τα Ευρωπαϊκά εθνικά 

προγράµµατα Θαλάσσιας Ε&Τ καθώς και τις σχετικές υποδοµές σαν µια συνεισφορά στην δόµηση 

της θαλάσσιας συνιστώσας του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας, ποσοτικοποιώντας έτσι τις σηµερινές 

δυνατότητες στον τοµέα αυτό και διευκολύνοντας τη δηµιουργία µιας «εσωτερικής αγοράς». (2) 

∆ιευκολύνει τη δικτύωση των Ευρωπαϊκών φορέων χρηµατοδότησης της Θαλάσσιας Ε&Τ, ώστε να 

οδηγηθούµε σε µια ορθολογική χρήση των διατιθέµενων πόρων (επιστηµονικό προσωπικό, 

εξειδικευµένες υποδοµές και σχεδιαζόµενες επενδύσεις). (3) Συνεισφέρει στην δηµιουργία µιας 

Ευρωπαϊκής Πολιτικής για την Θαλάσσια Ε&Τ, προσδιορίζοντας τις µελλοντικές προκλήσεις/ 

ευκαιρίες και καθορίζοντας τα ερευνητικά προγράµµατα προτεραιότητας που πρέπει να υλοποιηθούν 

για να τις αντιµετωπίσουν/ εκµεταλλευτούν. (4) Αποτελέσει τη βάση ανταλλαγής/ συνεκµετάλλευσης 

πόρων, για από κοινού υλοποίηση ερευνητικών προτεραιοτήτων, που υπερβαίνουν τις δυνατότητες 

των επιµέρους κρατών µελών. (5) Προωθήσει το αµοιβαίο άνοιγµα των Εθνικών Προγραµµάτων 

Θαλάσσιας Ε&Τ των κρατών µελών, κάτι που αποτελεί βασική προτεραιότητα του Ευρωπαϊκού 

Χώρου Έρευνας. 

Design study for a Deep Sea Facility in the Mediterranean for Neutrino Astronomy and 

26

Associated Sciences (Km3Net/ 594). * 

Αριθµός Συµβολαίου: GOCE-CT-2006-011937 





∆ιάρκεια: 45 µήνες (01/02/06-31/10/09) 



Toulon (Γαλλία), Capo Passero (ΝΑ Σικελία), Περιοχή Πύλου- 

Μεθώνης (Ελλάδα). 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β. Λυκούσης, ∆ρ Ε. Μπαλόπουλος, ∆ρ ∆. Σακελλαρίου, ∆ρ Α. 

Καραγεώργης, ∆ρ Σ. Αλεξανδρή, Dr T. Alves, ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, ∆ρ Ι. Παπούλια, ∆ρ Ν. 

Λαµπαδαρίου, ∆ρ Π. Πολυµενάκου, ∆ρ Ι. Σιώκου-Φράγκου, ∆ρ Α. Παυλίδου, Γ. Ασηµακοπούλου, Σ. 

Σταυρακάκης, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, Π. Γεωργίου, ∆ρ Π. Νοµικού, ∆. Μπάλλας, ∆ρ Ε. Καµπέρη, Β. 

Παπαδόπουλος, Π. Μαντόπουλος, Ι. Παµπίδης, Π. Ρενιέρης, Γ. Παππάς, Α. Μόρφης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Παν/µιο Πειραιά: Καθηγ. Α. Τσελεπίδης (έως 29/3/06), (2) University of 

Erlangen (Συντονιστής του προγράµµατος) & Συµµετοχή 24 ευρωπαϊκών Ερευνητικών Κέντρων και 

Πανεπιστηµίων. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Τα κύρια αντικείµενα του προγράµµατος είναι 1) Ο 

σχεδιασµός και η ανάπτυξη ενός Ευρωπαϊκού υποθαλάσσιου τηλεσκοπίου ανίχνευσης νετρίνο που θα 

καλύπτει χώρο 1χλµ το οποίο θα εδράζεται στο βυθό και θα είναι καλωδιωµένο µε παράκτιες 

εργαστηριακές εγκαταστάσεις. Αυτός είναι και ο κεντρικός στόχος του προγράµµατος Km3Net. 2) Η 

κατ’ αρχήν επιλογή µιας εκ των τριών θέσεων οι οποίες θα διερευνηθούν (Τουλών, Ακρωτήριο 

Πασσέρο/ ΝΑ Σικελία, Πύλος-Μεθώνη) µε κριτήρια, εκτός των άλλων (τεχνολογικών, 

προϋπάρχουσες υποδοµές κα.) και περιβαλλοντολογικών (κυκλοφορία, ρεύµατα, διαύγεια, 

παραγωγικότητα, κατακόρυφη ροή σωµατιδιακού υλικού, βαθυµετρία, στρωµατογραφική δοµή 

υποστρωµάτων πυθµένα, ευστάθεια πρανών, κατολισθήσεις-ροές µαζών, ταχύτητες ιζηµατογέννεσης, 

βενθική ποικιλότητα, σεισµικότητα) και 3) ο σχεδιασµός και πειραµατική λειτουργία επιστηµονικού 

παρατηρητηρίου βυθού, το οποίο θα λαµβάνει ενέργεια από το κεντρικό καλώδιο του τηλεσκοπίου και 

θα µεταδίδει δεδοµένα σε άµεσο χρόνο. 

Το ΕΛΚΕΘΕ συµµετέχει στα «πακέτα εργασίας» 5 και 9 (WP5, WP9), όπου συνεισφέρει κυρίως στην 

υλοποίηση των ανωτέρω αντικειµένων (2,3) και µε κύρια περιοχή έρευνας την περιοχή της Πύλου. 

Παρακολούθηση της ποιότητας του θαλάσσιου περιβάλλοντος του Μεσσηνιακού Κόλπου και 

των ∆υτικών Ακτών του Ν. Μεσσηνίας για την περίοδο 2006-2010 (ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ 

ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ/ 596). 

Αριθµός Συνεδρίας: 56/08.03.06/γ13, 57/29.03.06/γ2, 66/09.10.06/γ10 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Α. Παυλίδου 

∆ρ Ι. Χατζηανέστης (από 18/09/06 έως 13/10/08) 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Νοµ/κή Αυτοδιοίκηση Μεσσηνίας (37,5%), Τοπική Ένωση ∆ήµων 

και Κοινοτήτων Ν. Μεσσηνίας (37,5%) & ∆ήµος Καλαµάτας (25%) 


∆ιάρκεια: 60 µήνες (02/03/06-01/03/11) 



Μεσσηνιακός Κόλπος. 

27

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΩ: ∆ρ Α. Παυλίδου, ∆ρ Ι. Χατζηανέστης, ∆ρ Ο. Γκότση, ∆ρ Α. 

Καραγεώργης, ∆ρ Ε. Κρασακοπούλου, ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, ∆ρ Α. Ζενέτου, ∆ρ Ν. Σύµπουρα, ∆ρ 

Μ.Α. Pancucci-Παπαδοπούλου, ∆ρ Κ. Πάγκου, Β. Παπαδόπουλος, Μ. Σαλωµίδη, Ν. Στρεφτάρης, Π. 

∆ρακοπούλου, Σ. Κιόρογλου, Ρ. Ψυλλίδου-Γκιουράνοβιτς, Γ. Ασηµακοπούλου, Ν. Μπέλλου, Π. 

Ρενιέρης, Π. Ζαχιώτη, Μ. Ανθούλα, Γ. Παππάς, Σ. Ηλιάκης, Α. Κωνσταντινοπούλου, Θ. Ζούλιας, Α. 

Παπαγεωργίου, Μ. Ταξιάρχη, Χ. Πυργάκη, Α. Ανδρονή, Γ. Αρβανιτάκης, Π. Κουράκλης, Α. 

Ζαµπέλης, Ε. Τσουγιοπούλου, ΙΥ: Μ. Γιαγνίση 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Σκοπός του προγράµµατος είναι η συστηµατική 

παρακολούθηση της ποιότητας του Μεσσηνιακού κόλπου και των δυτικών ακτών του νοµού 

Μεσσηνίας, µε σκοπό την εκτίµηση της οικολογικής κατάστασης της περιοχής, την αναζήτηση των 

συσχετίσεων που πιθανόν υπάρχουν ανάµεσα στις επικρατούσες συνθήκες και τις διάφορες 

δραστηριότητες στην περιοχή και τη βελτιστοποίηση της προστασίας και την ορθότερη διαχείριση του 

θαλάσσιου περιβάλλοντος εκ µέρους των ενδιαφερόµενων φορέων αλλά και των πολιτών, στα πλαίσια 

του αρχών της αειφόρου ανάπτυξης και των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας. Για το σκοπό αυτό θα 

πραγµατοποιηθούν 6 δειγµατοληψίες το πρώτο έτος και εποχικές δειγµατοληψίες τα επόµενα έτη και 

θα προσδιοριστούν φυσικοχηµικές και βιολογικές παράµετροι, τόσο στη στήλη του νερού όσο και στο 

ίζηµα. Επίσης, θα εφαρµοστεί πιλοτικά στη Μεσσηνία η Ευρωπαϊκή οδηγία για τα νερά. 

MARCOAST: MARine and COASTal environmental services (MARCOAST/ 600). * 

Αριθµός Συµβολαίου: 19193/05/I-EC 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Λ. Περιβολιώτης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ESA (Ευρωπαϊκή Επιτροπή ∆ιαστήµατος) 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/01/06-31/12/09) 




Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Λ. Περιβολιώτης, ∆ρ Κ. Νίττης, ∆ρ Γ. Κορρές 

Άλλοι Συµµετέχοντες: AAS (FR), CLS (FR), CEDRE (FR), BOOST (FR), MERCATOR OCEAN 

(FR), METEO FRANCE (FR), IFREMER (FR), TELESPAZIO (IT), PLANETEK (IT), JRC (IT), 

INGV (IT), MUMM (BE), DNV (Norway), GTD (Spain), STARLAB (Spain), SOS (UK), UK MET 

OFFICE (UK), NERSC (Norway), DLR (Germany), BfG (Germany), FIRM (Finland), BSH 

(Germany). 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα MARCOAST αποτελεί την συνέχεια των 

προγραµµάτων ROSES και COASTWATCH που χρηµατοδοτήθηκαν από την ESA το διάστηµα 2003- 

2004. Κατά την τριετή διάρκεια του προγράµµατος υπηρεσίες που αναπτύχθηκαν πιλοτικά στα 

πλαίσια των δύο προηγούµενων προγραµµάτων θα εγκατασταθούν επιχειρησιακά. Το ΕΛΚΕΘΕ θα 

συνεχίσει να έχει την ευθύνη της παροχής προγνώσεων σε πραγµατικό χρόνο για πετρελαιοκηλίδες 

που ανιχνεύονται από δορυφορικούς αισθητήρες SAR στην περιοχή του Αιγαίου. 

28

A Pan-European infrastructure for Ocean and Marine Data Management (SEADATANET/610). 


Αριθµός Συνεδρίας: 60/24.05.06/δ6 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ε. Μπαλόπουλος (έως 16/09/2009) & Α. Ιωνά 

Συντονιστής: Dr Catherine Mallard, IFREMER, France. 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (87,7%) & ΓΓΕΤ (12,3%) 


∆ιάρκεια: 60 µήνες (01/04/06-31/03/11) 


Περιοχή έρευνας: 

Μεσόγειος Θάλασσα, Μαύρη Θάλασσα, Βαλτική, Αρκτική και 

Βόρειος Θάλασσα, Ατλαντικός και Παγκόσµιος Ωκεανός. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ε. Μπαλόπουλος, Α. Ιωνά, Π. Καραγεβρέκης, Α. Λυκιαρδόπουλος, 

∆ρ Χ. Κοντογιάννης, Π. Γκότσης (έως 15/10/07), Β. Λακκές, 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Institut Français de Recherche pour l’Exploitation de la Mer, IFREMER, 

Plouzané, France. (2) Marine Information Service, MARIS, Leidschendam, Netherlands. (3) Natural 

Environment Research Council, BODC, Liverpool, United Kingdom. (4) Bundesamt für Seeschiffahrt und 

Hydrographie, BSH, Hamburg, Germany (5) Swedish Meteorological and Hydrological Institute, SMHI, 

Norrkôping, Sweden. (6) Instituto Espanol de Oceanografia, IEO, Madrid, Spain. (7) Istituto Nazionale di 

Oceanografia e di Geofisica Sperimentale, OGS, Trieste, Italy. (8) All Russian Research Institute of 

Hydrometeorological Information – World Data Centre, RIHMI-WDC, Obninsk, Russia. (9) 

Intergovernmental Oceanographic Commission of UNESCO, IOC, Paris, France. (10) Ente per Nuove 

Technologie l’Energia e l’Ambiente, ENEA, Lerici, Italy. (11) Istituto Nazionale di Geofisica e 

Vulcanologia, INGV, Bologna, Italy. (12) Institute of Marine Sciences of Middle East Technical 

University, METU, Erdemli-Mersin, Turkey. (13) Collecte Localisation Satellite, CLS, Ramonville St. 

Agne, France. (14) Alfred Wegener Institute für Polar und Meeresforschung, AWI, Bremerhaven, 

Germany. (15) University of Liège, ULG, GeoHydrodynamics and Environment Research, Liège, Belgium. 

(16) Institute of Marine Research, IMR, Bergen, Norway. (17). National Environmental Research Institute, 

NERI, Roskilde, Denmark. (18) International Council for the Exploitation of the Sea, ICES, Copenhagen, 

Denmark. (19) Commission of the European Communities, Directorate General, Joint Research Centre, 

EC-DG JRC, Ispra, Italy. (20) Marine Institute, MI, Galway, Ireland. (21) Instituto Hidrografico, IHPT, 

Lisboa, Portugal. (22) National Institute for Coastal and Marine Management, RWS-RIKZ, The Hague, 

Netherlands. (23) Royal Belgian Institute of Natural Sciences, Management Unit of the North Sea 

Mathematical Models Brussels, RBINS-MUMM, Belgium. (24) Vlaams Instituute Voor de Zee Vzw, 

VLIZ, Ostende, Belgium. (25) Marine Research Institute, Reykjavik- MRI, Iceland. (26) 

Merentutkimuslaitos, Finnish Institute of Marine Research, FIMR, Helsinki, Finland. (27) Instytut 

Meteorologii I Gospodarki Wodnej, IMGW, Gdynia, Poland. (28) Marine System Institute Tallinn 

University of Technology, MSI, Tallinn, Estonia. (29) Institute of Aquatic Ecology University of Latvia, 

Salaspils, AE-UL, Latvia. (30) Centre of Marine Research, CMR, Klaipeda, Lithuania. (31) P. P. Shirshov 

Institute of Oceanology Russian Academy of Sciences, SIO-RAS, Moscou, Russia. (32) Marine 

Hydrophysical Institute Ukrainian National Academy of Sciences Sevastopol, MHI-DMIST, Ukraine. (33) 

Institute of Oceanology Bulgarian Academy of Sciences, IO-BAS, Varna, Bulgaria. (34) National Institute 

for Marine Research and Development « Grigore Antipa », NIMRD, Constanta, Romania. (35) Iv 

Javakhishvili Tbilisi State University, TSU-DNA, Tbilisi, Georgia. (36) Institut National de Recherche 

Halieutique, INRH, Casablanca, Morocco. (37) Institute of Oceanography & Fisheries, IOF, Split, Croatia. 

(38) Polytechnic University, PUT, Tirana, Albania. (39) National Institute of Biology Marine Biology 

Station, NIB-MBS, Piran, Slovenia. (40) IOI Malta Operational Centre, UNIVERSITY OF MALTA, 

Birkirkara, UoM, Malta. (41) Oceanography Centre, University of Cyprus, OC-UCY, Nicosia, Cyprus. (42) 

Israel Oceanographic & Limnological Research, Haifa, IOLR, Israel. (43) National Council for Scientific 

Research Jounieh, NCSR-NCMS, Lebanon. (44) National Research Council, Atmosphere and Climate 

Sciences Institute, CNR-ISAC, Bologna, Italy. (45) Institut des Sciences de la Mer et de l’Aménagement du 

Littoral, ISMAL, Alger, Algeria. (46) Institut National des Sciences et Technologies de la Mer, Salammbô, 

INSTM, Tunisie. (47) Centre National d’Etudes Spatiales, Toulouse, CNES, France. (48) European Centre 

for Information on Marine Science and Technology, EUROCEAN, Lisboa, Portugal. 

29

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα “SEADATANET” αποβλέπει στη δηµιουργία 

ενός κατανεµηµένου Πανευρωπαϊκά ∆ικτύου ∆ιαχείρισης Ωκεανογραφικών ∆εδοµένων και 

Πληροφοριών. Αντικειµενικός στόχος είναι η σύνδεση των Εθνικών Κέντρων ∆εδοµένων των χωρών 

της Ευρώπης και η παροχή on-line πρόσβασης σε ολοκληρωµένα συστήµατα διαχείρισης δεδοµένων 

και πληροφοριών. Η εφαρµογή νέων τεχνολογιών θα διασφαλίσει τη γρήγορη επικοινωνία µεταξύ των 

εθνικών κόµβων του διαδικτύου. Η χρήση διεθνών προτύπων και µεθοδολογιών καθώς επίσης και 

διεξαγωγή συναντήσεων εργασίας για εκπαίδευση σε θέµατα διαχείρισης δεδοµένων και ανάπτυξης 

υποδοµών, θα διασφαλίσουν την ποιότητα, τη συµβατότητα και τη συνοχή των δεδοµένων και των 

τελικών προϊόντων του έργου. 

SEismic and tsunami risk Assessment and mitigation scenarios in the western HELLenic ARC 

(SEAHELLARC/ 613). * 

Αριθµός Συµβολαίου: GOCE- 037004 (FP6). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ι. Παπούλια 



∆ιάρκεια: 42 µήνες (01/06/06-30/11/09) 



Ν∆ Ιόνιο. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Καθηγ. Γ.Θ. Χρόνης (έως 13/04/09), ∆ρ Ι. Παπούλια, ∆ρ Χ. 

Αναγνώστου, ∆ρ Β. Λυκούσης, ∆ρ Α. Καραγιώργης, ∆ρ Τ. Σουκισιάν, ∆ρ Σ. Αλεξανδρή, ∆ρ Γ. 

Ρουσάκης, Π. Γεωργίου, ∆. Μπάλλας, Α. Λυκιαρδόπουλος, Π. Παγώνης, Ε. Παπαδόπουλος, ∆ρ Χ. 

Τσαµπάρης, Π. ∆ρακοπούλου, Λ. Αθηναίος, Ε. Πασαλίδου, Μ. Πρώιµος, Γ. Παππάς, Π. 

Μαντόπουλος, Κ. Μπαλωµένου. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, (2) DIC, (3) GEOAZUR, (4) OGS, (5) 

GEOPRO, (6) METU. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Σκοπός του έργου είναι η ανάπτυξη ενός µονίµου 

συνδυασµένου χερσαίου/ θαλάσσιου δικτύου για µετάδοση σεισµικών δεδοµένων σε πραγµατικό 

χρόνο, καθώς και παρατηρήσεων γένεσης τσουνάµι. Η τεχνολογία αυτή δεν έχει ακόµη εφαρµοστεί 

στην Ευρώπη ή στις Μεσογειακές χώρες. Στα πλαίσια του έργου θα αναπτυχθούν σενάρια early 

warning και θα µελετηθεί η εφαρµογή τους στις παράκτιες περιοχές της Ν∆ Πελοποννήσου. Σαν 

πιλοτική µελέτη θα επιλεγεί η πόλη της Πύλου και θα δηµιουργήθεί µια βάση δεδοµένων GIS για τη 

διαχείριση σεναρίων σεισµού και τσουνάµι. 

Σχεδίαση αυτόνοµου υποβρυχίου καταγραφικού οχήµατος οδηγούµενου µε µεταβολή 

πλευστότητας-GLIDER (ΣΧΕ∆ΙΑΣΗ ΥΠΟΒΡΥΧΙΟΥ ΚΑΤΑΓΡΑΦΙΚΟΥ ΟΧΗΜΑΤΟΣ/616).* 

Αριθµός Συµβολαίου: 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: 

Φορέας Χρηµατοδότησης: 

03Ε∆347 

61/14.06.06/γ4 

∆ρ Κ. Νίττης 

Συντονιστής: Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο 

ΓΓΕΤ 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/06/06-31/05/09) 


30

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Κ. Νίττης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) ΕΜΠ, (2) AMTECH 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Εκπόνηση διδακτορικής διατριβής για τον σχεδιασµό ενός 

Αυτόνοµου Υποβρυχίου Καταγραφικού Οχήµατος Οδηγούµενου µε Μεταβολή Πλευστότητας δηλαδή 

ενός GLIDER. 

Τα Gliders χρησιµοποιούνται τα τελευταία χρόνια στην Επιχειρησιακή Ωκεανογραφία για την 

συλλογή δεδοµένων κατά µήκος τοµών και σε βάθη από 0-600 περίπου µέτρα. Μέρος του έργου και 

βασική συµµετοχή του ΕΛΚΕΘΕ είναι ο καθορισµός των απαιτήσεων/ δυνατοτήτων του οχήµατος 

τόσο από πλευράς λειτουργικότητας όσο και από πλευράς ωκεανογραφικών µετρήσεων (τύπος 

αισθητήρων, συχνότητα δειγµατοληψίας κλπ). 

Παρακολούθηση της ποιότητας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος του κόλπου της Θεσσαλονίκης 

για το 2006 (ΘΕΡΜΑΪΚΟΣ 2006/ 625). * 




66/09.10.06/γ12 

∆ρ Κ. Πάγκου (αναπληρώτρια ∆ρ Ε. Κρασακοπούλου) 

ΕΥ∆Ε Θεσ/νίκης (ΥΠΕΧΩ∆Ε, ΓΓ ∆ηµ. Εργων, Ειδ. Υπηρεσία ∆ηµ. 

Εργων, Υδρευσης, Αποχέτευσης & Επεξεργασίας Λυµάτων Μείζονος 

Περ. Θεσ/νίκης) 


∆ιάρκεια: 26 µήνες (30/08/06-30/01/09) 



Κόλπος Θεσσαλονίκης. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΩ: ∆ρ Κ. Πάγκου, ∆ρ Χ. Αναγνώστου, ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, ∆ρ Β.-Α. 

Κατσίκη, ∆ρ Ι. Σιώκου-Φράγκου, ∆ρ Ι.Χατζηανέστης, Γ. Ασηµακοπούλου, ∆ρ Σ. Ζερβουδάκη, ∆ρ Χ. 

Ζέρη, ∆ρ Ε. Καµπέρη, ∆ρ Ε. Κρασακοπούλου , ∆ρ Α. Παυλίδου, Α. Ανδρονή, Σ. Ηλιάκης, Π. 

Ζαχιώτη, Θ. Ζούλιας, Α. Παπαγεωργίου, Γ. Παππάς, Χ. Πυργάκη, Μ. Ταξιάρχη, Α. 

Κωνσταντινοπούλου, Σ. Νικολετάκη ΙΥ: Μ. Γιαγνίση 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Τοµέας Υδραυλικής και Τεχνικής Περιβάλλοντος, Τµήµα Πολιτικών 

Μηχανικών, Α.Π.Θ.: ∆ρ Ι. Κρεστενίτης (καθηγητής Παράκτιας Μηχανικής & Ωκεανογραφίας), 

ειδικός επιστηµονικός συνεργάτης. 

Σύντοµη Περιγραφή του Προγράµµατος: (1) Η συλλογή, καταγραφή και επεξεργασία δεδοµένων 

φυσικών, χηµικών και βιολογικών παραµέτρων και ρύπων στο θαλάσσιο περιβάλλον και σε 

θαλάσσιους οργανισµούς µε µηνιαίες ή εποχιακές δειγµατοληψίες. (2) Η µελέτη των παθογόνων 

µικροβιακών πληθυσµών στο θαλασσινό νερό µε µηνιαίες δειγµατοληψίες. (3) Η συνεχής 

παρακολούθηση και εκτίµηση της ποιότητας και οικολογικής ευαισθησίας του θαλάσσιου 

περιβάλλοντος του όρµου και κόλπου της Θεσσαλονίκης, καθώς και η εκτίµηση των πιθανών 

αλλαγών στη δοµή και λειτουργία του θαλάσσιου οικοσυστήµατος, λόγω της λειτουργίας των 

µεγάλων αποχετευτικών έργων. (4) Η µελέτη της εµφάνισης και εξέλιξης έντονων οικολογικών 

φαινοµένων (όπως εµφάνιση τοξικού φυτοπλαγκτού), εφ’ όσον υπάρξουν. (5) Η Γεωχηµική ανάλυση 

αιωρουµένων σωµατιδίων. (6) Η διαµόρφωση εισηγητικών προτάσεων µε σκοπό την όσο το δυνατόν 

καλύτερη προστασία και διαχείριση του θαλάσσιου αποδέκτη. 

Ως αντικείµενο έχει την παρακολούθηση χαρακτηριστικών παραµέτρων της ποιότητας του υδάτινου 

οικοσυστήµατος του όρµου και κόλπου της Θεσ/νίκης για ένα πλήρη ετήσιο κύκλο (συνδυασµός 

µηνιαίων και εποχιακών δειγµατοληψιών, ανάλογα µε τη µελετούµενη παράµετρο) µε µετρήσεις, 

συλλογή δειγµάτων και αναλύσεις σε πρότυπα βάθη σε πλέγµα συνολικά 20 σταθµών. 

Η τεκµηρίωση των αποτελεσµάτων της παρακολούθησης µε την παράδοση τεχνικών εκθέσεων και 

τυχουσών εκτάκτων αναφορών. 

31

Southern European Seas: Assessing and Modeling Environmental Changes (SESAME/ 639). 

Αριθµός Συνεδρίας: 67/06.11.06/γ1, 71/24.01.07/γ5 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ε. Παπαθανασίου 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/11/06-31/10/10) 


Περιοχή Έρευνας: Μεσόγειος, Μαύρη θάλασσα. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ε. Παπαθανασίου, ∆ρ Ε. Καµπέρη, Καθηγ. Γ.Θ. Χρόνης (έως 

13/04/09), Ν. Στρεφτάρης, ∆ρ Χ. Τζιαβός (έως 31/8/07), ∆ρ ∆. Γεωργόπουλος, ∆ρ Ι. Σιώκου- 

Φράγκου, ∆ρ Σ. Ψαρρά, ∆ρ Γ. Τριανταφύλλου, Κ. Σαραντάκος, Α. Ιωνά, ∆ρ Ι. Ακουµιανάκη, ∆ρ Χ. 

Αναγνώστου, Γ. Ασηµακοπούλου, ∆ρ Α. Banks, ∆ρ Α. Γιαννακούρου, ∆ρ Λ. Γιαννούδη, ∆ρ Ο. 

Γκότση, ∆ρ Β. Ζάννου, ∆ρ Χ. Ζέρη, ∆ρ Τ. Ζερβουδάκη, Α. Θεοχάρης (έως 16/9/08), ∆ρ Α. 

Καραγεώργης, Σ. Κιόρογλου, ∆ρ Β. Κουράφαλου, ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, ∆ρ Γ. Κορρές, ∆ρ Ε. 

Κρασακοπούλου, ∆ρ Π. Μιχαλόπουλος, ∆ρ Κ. Πάγκου, ∆ρ Μ.A. Pancucci-Παπαδοπούλου, ∆ρ Α. 

Παυλίδου, ∆ρ Γ. Πετυχάκης, ∆ρ Π. Πήττα, ∆ρ Αικ. Σουβερµέζογλου, Σ. Σταυρακάκης, ∆ρ Χ. 

Τσαµπάρης, Κ. Τσιάρας, ∆ρ Κ. Φραγκούλης, ∆ρ Ε. Χρήστου, Α. Μαυρίκη, Σ. Φράγκου, Ε. 

Παπαδόπουλος, Α. Πολλάνη, Α. Ζαµπέλης,Α. Κωνσταντινοπούλου, Σ. Ηλιάκης, Γ. Παππάς, Π. 

Ρενιέρης, Α. Μόρφης, Π. Ζαχιώτη, Μ. Ανθούλα, Μ. Ταξιάρχη, Α. Παπαγεωργίου, Θ. Ζούλιας, Α. 

Ανδρονή, Γ. Καµπούρη, ΙΘΑΒΙΠ: ∆ρ Α. Ζενέτου. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Centre National de la Recherche Scientifique, CNRS (LOV, CEFREM, 

LOB, LMGEM, LOBB, LA, Paris), FRANCE (2) P.P.Shirshov Institute of Oceanology, Russian 

Academy of Sciences, SIO-RAS, RUSSIA (3) ORTA DOGU TEKNIK UNIVERSITESI, Institute of 

Marine Sciences, Middle East Technical University, IMS-METU, TURKEY (4) University of Liege, 

MARE Interfacultary Research Centre, UNIVERSITE DE LIEGE, ULg, BELGIUM (5) Consejo 

Superior de Investigaciones Cientificas, CSIC (IMEDEA, ICMAN, CEAB, ICM), SPAIN (6) 

Consorzio Nazionale Interuniversitario per le Scienze del Mare, CoNISMa (UniBo, DiSTeBA), 

ITALY (7) Panepistimio Aigaiou, AEGEAN, GREECE (8) Institute of Oceanology, Bulgarian 

Academy of Sciences, IO –BAS, BULGARIA (9) Israel Oceanographic & Limnological Research 

Limited, IOLR, ISRAEL (10) Athens University of Economics and Business - Research Center, 

AUEB-RC, GREECE (11) Bogazici Universitesi, ECON-BOUN, TURKEY (12) National Council 

for Scientific Research, CNRSL-CNSM, LEBANON (13) Consiglio Nazionale delle Ricerche, CNR 

(IBF, IAMC, ISAC, ISMAR, IRSA), ITALY (14) Sofiiski Universitet “Sveti Kliment Ohridski”, 

Department of Meteorology and Geophysics, University of Sofia, DMG-SU, BULGARIA (15) Ente 

per le Nuove Tecnologie, l'Energia e l'Ambiente, ENEA, ITALY (16) Fondazione Eni Enrico Mattei, 

FEEM, ITALY (17) INSTITUTUL NATIONAL DE CERCETARE-DEZVOLTARE PENTRU 

GEOLOGIE SI GEOECOLOGIE MARINA, National Institute of Marine Geology and Geo-Ecology, 

GeoEcoMar, ROMANIA (18) Institut Francais de Recherche pour l’Exploration de la Mer, 

IFREMER, FRANCE (19) A.O. KOVALEVSKIY INSTITUTE OF BIOLOGY OF SOUTHERN 

SEAS - UKRANIAN NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES, IBSS, UKRAINE (20) Institut za 

Oceanografiju I ribarstvo Institute of Oceanography and Fisheries, IOF, CROATIA (21) Istituto 

Centrale per la Ricerca Scientifica e Tecnologica Applicata al Mare, ICRAM, ITALY (22) Istituto 

Nazionale di Oceanografia e di Geofisica Sperimentale, OGS, ITALY (23) Fondazione IMC – Centro 

Marino Internazionale-ONLUS, IMC, ITALY (24) Commission of the European Communities, 

Directorate General Joint Research Centre, EC-DG-JRC, ITALY (25) Institut National des Sciences et 

Techniques de la mer, INSTM, TUNISIA (26) Marine Hydrophysical Institute, Ukrainian National 

Academy of Science, MHI, UKRAINE (27) National Institute for Marine Research and Development 

“Grigore Antipa”, Institutul National de Cercetare – Dezvoltare Marina, NIMRD, ROMANIA (28) 

National Institute of Biology, Marine Biology Station, Nacionalni Institutza Biologijo, NIB, 

SLOVENIA (29) Istituto Nazionale di Geofisica e Vulcanologia, National Institute of Geophysics and 

Volcanology, Climate Dynamics, INGV, ITALY (30) The National Institute of Oceanography and 

Fisheries, NIOF, EGYPT (31) Panepistimio Kyprou, UCY, CYPRUS (32) Southern Scientific Centre 

of the Russian Academy of Sciences, SSC-RAS, RUSSIA (33) Stazione Zoologica ‘Anton Dohrn’ 

SZN, ITALY (34) Tbilisi State University, Ivane Javakhishvili Tbilisi State University, UNITIBLISI, 

32

GEORGIA (35) Universitat de Barcelona, UB, SPAIN (36) Universidad de Huelva, UHU, SPAIN 

(37) Universitaet Bremen, Uni-HB, GERMANY (38) University of Crete, UoC, GREECE (39) 

Universita ta Malta, UoM, MALTA (40) Polytechnic University of Marche, Universita Politecnica 

delle Marche, UNIVPM, ITALY (41) Université du Littoral Côte d’Opale, ULCO, France (42) 

University of Oldenburg, Institute for Chemistry and Biology of the Marine Environment, Carl von 

Ossietzky Universitaet Οldenburg, ICBM, GERMANY (43) University of Plymouth, UoP, U.K. (44) 

Cyprus International Institute of Management, CIIM, CYPRUS (45) CLU srl, CLU, ITALY (46) 

SOPAB BREST SA, OCEANOPOLIS, FRANCE 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Οι γενικοί επιστηµονικοί στόχοι του SESAME είναι να 

αξιολογηθούν και να προβλεφθούν οι αλλαγές στα οικοσυστήµατα Μεσογείου και Μαύρης Θάλασσας 

καθώς επίσης και οι αλλαγές στη δυνατότητα αυτών των οικοσυστηµάτων να παρέχουν αγαθά και 

υπηρεσίες. Η Μεσόγειος και η Μαύρη Θάλασσα θα προσεγγιστούν ως ένα ενιαίο οικοσύστηµα, µε 

συνδέσεις και ανατροφοδοτήσεις µε τον παγκόσµιο ωκεανό. Η αξιολόγηση των αλλαγών των 

οικοσυστηµάτων θα βασιστεί στον προσδιορισµό των σηµαντικότερων αλλαγών στα οικοσυστήµατα 

που εµφανίστηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων 50 ετών. Τα µαθηµατικά µοντέλα, που θα 

επικυρωθούν και θα αναβαθµιστούν χρησιµοποιώντας υπάρχουσες και νέες παρατηρήσεις, θα 

χρησιµοποιηθούν για να προβλέψουν την απόκριση των οικοσυστηµάτων σε αλλαγές οφειλόµενες 

στο κλίµα αλλά και σε ανθρωπογενείς παράγοντες κατά τη διάρκεια των επόµενων πέντε δεκαετιών. 

Τα νέα στοιχεία θα συγκεντρωθούν κατά τη διάρκεια των διεπιστηµονικών, ωκεανογραφικών πλόων 

στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα. Αυτοί θα παράσχουν µια γενική εικόνα της Μεσογείου και της 

Μαύρης Θάλασσας που δεν υπάρχει µέχρι σήµερα καθώς επίσης και σηµαντικά σύνολα δεδοµένων 

για τον έλεγχο των µοντέλων. Το SESAME θα µελετήσει επίσης την επίδραση των αλλαγών των 

οικοσυστηµάτων στα βασικά αγαθά και τις υπηρεσίες µε υψηλή κοινωνική σηµασία όπως τον 

τουρισµό, την αλιεία, τη σταθερότητα του οικοσυστήµατος µέσω της διατήρησης της βιοποικιλότητας 

και το µετριασµό της επίδρασης των κλιµατικών αλλαγών, µέσω της αποµάκρυνσης του άνθρακα από 

την υδάτινη στήλη στα ιζήµατα. Ο καινοτόµος χαρακτήρας του SESAME απεικονίζεται στη στενή 

συνεργασία των οικονοµικών και φυσικών επιστηµών, για την µελέτη των αλλαγών στην δυτική και 

ανατολική Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, εντός της περιόδου από 50 έτη στο παρελθόν έως 50 

έτη στο µέλλον. Το SESAME θα δηµιουργήσει µια πλατφόρµα για τη διάδοση των ερευνητικών 

αποτελεσµάτων σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας. Θα υποκινήσει και θα ενισχύσει τη διεθνή 

συνεργασία στις περιοχές Μεσογείου και Μαύρης Θάλασσας, µέσω της συµµετοχής των ερευνητικών 

οµάδων από τα κράτη-µέλη της ΕΕ, τα υποψήφια µέλη της ΕΕ, τις εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης 

χώρες της Μεσογείου και τα Πρόσφατα Ανεξαρτητοποιηθέντα Κράτη (NIS) καθώς επίσης και τους 

διεθνείς οργανισµούς. 

Ανάπτυξη ηλεκτροχηµικού ανοσοβιολογικού αισθητήρα για την ανίχνευση τοξινών που 

εµφανίζονται κατά τη διάρκεια Επιβλαβών Φυτοπλαγκτονικών Εξάρσεων (HABs) (ΕΝΤΕΡ - 

04ΕΡ92/ 643). * 

Αριθµός Συµβολαίου: ΕΝΤΕΡ 04ΕΡ92 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Κ. Πάγκου 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΓΓΕΤ (Επιχειρησιακό Πρόγραµµα «Ανταγωνιστηκότητα», µε 

συγχρηµατοδότηση της ∆ηµόσιας ∆απάνης κατά 75% από το 

Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο και κατά 25% από Εθνικούς πόρους). 


∆ιάρκεια: 27 µήνες (15/10/06-30/01/09) 



Εργαστηριακά πειράµατα, πειράµατα πεδίου (πχ. Θερµαϊκός κόλπος). 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Κ. Πάγκου, ∆ρ Λ. Γιαννούδη, Ι. Βαρκιτζή, ∆ρ Ι. Χατζηανέστης, Χ. 

Πυργάκη, Π. Ζαχιώτη, Α. Κωνσταντινοπούλου 

33

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: (1) Σκοπός του προγράµµατος είναι η παραγωγή, αξιολόγηση, 

βελτιστοποίηση και επικύρωση καινοτόµου βιοαισθητήρα που βασίζεται σε βιολογικές/βιοχηµικές 

διεργασίες µε στόχο την ανίχνευση φυτοπλαγκτονικών τοξινών στο θαλασσινό νερό και εποµένως να 

µπορεί να χρησιµοποιηθεί και ως σύστηµα έγκαιρης προειδοποίησης. Η αξιολόγηση της τοξικότητας 

του δείγµατος, θα γίνει µε τη σύζευξη ενός φυσικού βιοδέκτη (bio-receptor), µε ένα αµπεροµετρικό 

ηλεκτρόδιο. (2) Το πρόγραµµα ΕΝΤΕΡ επιδιώκει την προσέλκυση αξιόλογων ερευνητών από το 

εξωτερικό και την ένταξή τους, για συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα (έως 2 έτη) στο ερευνητικό 

σύστηµα της χώρας. Μετακαλούµενη ερευνήτρια στα πλαίσια του ως άνω προγράµµατος (κωδ. 

04ΕΡ92) είναι η ∆ρ Λουίζα Γιαννούδη, Χηµικός Ωκεανογράφος/Βιοτεχνολόγος. (3) Ακόµη στην 

ερευνητική πρόταση προβλέπεται η συνεργασία µεταξύ του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών 

– Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας και ενός βιοµηχανικού συνεργάτη (LinkLab Ε.Π.Ε.). Ο σκοπός αυτής 

της συνεργασίας είναι αφενός η εφαρµογή της περιβαλλοντικής τεχνολογίας στον περιβαλλοντικό 

έλεγχο, προκειµένου να προσελκυστούν πελάτες στο δηµόσιο τοµέα καθώς και στο βιοµηχανικό, 

αφετέρου η επέκταση του τοµέα της εθνικής έρευνας. 

Η ανάπτυξη και δοκιµή του αισθητήρα, που θα περιλαµβάνει τα σχετικά αντισώµατα ικανά να 

ανιχνεύσουν τους συγκεκριµένους υπό µελέτη τύπους τοξινών (οκαδαϊκό οξύ και δοµοϊκό οξύ). Ο 

αισθητήρας θα βελτιστοποιηθεί και δοκιµασθεί σε πραγµατικές περιβαλλοντικές συνθήκες (εµφάνιση 

τοξικού φυτοπλαγκτού στο πεδίο, πχ Θερµαϊκός κόλπος). Σε περίιπτωση µη εµφάνισης τοξικού 

φυτοπλαγκτού στο πεδίο, ο αισθητήρας θα δοκιµασθεί στο εργαστήριο (µικρόκοσµοι ή µεσόκοσµοι). 

Building Operational Sustainable Services for GMES (BOSS4GMES/ 651). * 

Αριθµός Συµβολαίου: FP6-2005-SPACE-1-030-966 





∆ιάρκεια: 30 µήνες (01/12/06-31/05/09) 




Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Κ. Νίττης, Dr A. Banks, Λ. Περιβολιώτης, ∆ρ Γ. Κορρές 

Άλλοι Συµµετέχοντες: IFT-UK, AST-F, DLR, ITD, Mercator, ULP-SERTIT, TPZ, A.N., AAS-F, CLS, 

DDSC, DMI, DPC, EUSC, GAF, GeoVille, IFREMER, Indra, INGV, EC-DG JRC, LUISS, MetO(UK), MF, 

NERSC, ProDV, EuroGOOS/SMHI, SPACEBEL, SPOT, SQR, AUTh, UWE, VITO, EURIMAGE, ITF, CEH 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα έχει στόχο να θέσει τις βάσεις σε τεχνικό, 

οικονοµικό και νοµικό επίπεδο για την µετατροπή του GMES, από θεωρητικό σχεδιασµό, σε 

επιχειρησιακό και αποτελεσµατικό πρόγραµµα. Στην διαδικασία αυτή το πρόγραµµα θα διασυνδέσει 

το GMES, µε τους υπεύθυνους λήψης πολιτικών αποφάσεων, τους χρήστες αλλά και το ευρύ κοινό. 

Το πρόγραµµα θα εστιάσει στις τρείς γρήγορα αναπτυσσόµενες υπηρεσίες του GMES (ocean, land and 

emergencies) και θα συνεισφέρει στην επιτυχία της εφαρµογής τους, σε βραχυπρόθεσµο ορίζοντα, και 

στην ολοκλήρωση τους σε µια ευρεία γκάµα εξειδικευµένων υπηρεσιών. Σε µεσο-µακροπρόθεσµο 

ορίζοντα το πρόγραµµα θα συνεισφέρει στον καθορισµό νέων υπηρεσιών και θα εξετάσει ζητήµατα 

διασύνδεσης τους. 

34

Development of a Framework for Data Harmonisation and Service Integration (HUMBOLDT/ 

652). 



Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ε. Μπαλόπουλος (έως 16/09/2009) & Α. Λυκιαρδόπουλος 

Επιστηµονικός Συντονιστής: Daniel Holweg (Framehofer Institute for Computer graphics) 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/10/06-30/09/10) 

Ολικός Προυπολογισµός: 194.500 € 


Ευρωπαϊκή Ηπειρος και Θάλασσες που περιβρέχουν τις Ευρωπαϊκές 

Χώρες. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ε. Μπαλόπουλος, Α. Λυκιαρδόπουλος, Α. Ιωνά, Π. Γκότσης (έως 

15/10/07), Π. Καραγεβρέκης, Β. Λακές 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Fraunhofer Gesellschaft zur Förderung der angewandten Forschung e.V., 

Germany FHG-IGD, (2) ETRA, Spain ETRA, (3) Help Service Remote Sensing, Czech Republic 

HSRS, (4) LogicaCMG UK, United Kingdom LOGCMG, (5) Institut Geographique National, France 

IGN, (6) Intergraph CR spol. s r.o., Czech Republic INGR, (7) Swiss Federal Instutite of Technology 

Zürich, Switzerland ETHZ, (8) Delft University of Technology , Netherlands TUD, (9) University of 

Rome “La Sapienza”, Italy ULSoR, (10) Institute of Geodesy, Cartography and Remote Sensing, 

Hungary FOMI, (11) Marine Information Service 'MARIS' BV, Netherlands MARIS, (12) Kaunas 

University of Technology Regional, Lithuania KTC, (13) The Foundation “INI-GraphicsNet Stiftung”, 

Germany IGS, (14) Institut Français de Recherche pour l'Exploitation de la Mer, France IFREMER, 

(15) National Environment Research Council, United Kingdom NERC/BODC, (16) Hellenic Centre 

for Marine Research, Greece HCMR, (17) Swedish Meteorological and Hydrological Institute, Sweden 

SMHI, (18) University of the West of England, Bristol, United Kingdom UWE, (19) Telespazio, Italy 

TSP, (20) Geographical Information Systems International Group, Italy GISIG, (21) Round Table 

Geographic Information Systems, Germany RT-GIS, (22) CNR IREA, Italy IREA, (23) Ustav Pro 

Hospodarskou Upravu Lesu Brnadys Nad Labem (Forest Management Institute), Czech Republic FMI, 

(24) Instituto Geografico Portuges, Portugal IGP, (25) Collecte Localisation Satellites, France CLS, 

(26) University of Gävle, Sweden UoG, (27) Promitheas Business Innovation Centre, Cyprus PRO 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα HUMBOLDT έχει ως στόχο την υλοποίηση µιας 

Ευρωπαϊκής Υποδοµής ∆εδοµένων (ESDI), η οποία ενοποιεί όλα τα είδη χωρικών δεδοµένων που είναι 

διαθέσιµα από ποικίλους Ευρωπαϊκούς οργανισµούς. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος και για να 

µεγιστοποιηθούν τα οφέλη από αυτή τη συνένωση θα ακολουθηθούν τα πρότυπα του INSPIRE, του 

GMES, των Περιβαλλοντικών Υπηρεσιών και άλλων σχετικών δραστηριοτήτων στην Ε.Ε. 

Το HUMBOLDT θα ξεκινήσει µε την ανάλυση των δυνατοτήτων επαναχρησιµοποίησης υπαρχόντων 

ιδεών, διαδικασιών, και εφαρµογών. Στα πλαίσια των συνθηκών που δηµιουργούνται λόγω της 

παγκοσµιοποίησης, το HUMBOLDT αποτελεί αφετηρία µελλοντικών έργων στους τοµείς της 

ασφάλειας των πολιτών της διαχείρισης κινδύνων και πολλών άλλων εφαρµογών. 

Επίσης από τον συνδυασµό δεδοµένων τα οποία υπάρχουν, αλλά είναι ετερογενή και ευρέως 

διασκορπισµένα, θα παραχθεί νέα γνώση και θα αναπτυχθούν νέες διαδικασίες. 

Παράλληλα µε το τεχνολογικό πλαίσιο που θα αναπτυχθεί, το HUMBOLDT θα υλοποιήσει - 

εφαρµόζοντας το πλαίσιο αυτό - µια σειρά από σενάρια σε πραγµατικές συνθήκες, τα οποία θα 

χρησιµοποιηθούν για την προβολή του έργου στους µελλοντικούς χρήστες. 

35

European COastal-shelf sea OPerational observing and forecasting system (ECOOP/ 653). 

Αριθµός Συµβολαίου: 036355-2 (FP6) 



Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (50%) & ΓΓΕΤ (50%) {FP6} 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/02/07-31/01/10) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 461.436 

Περιοχή Έρευνας: Ευρωπαϊκές Θάλασσες - Αιγαίο 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Κ. Νίττης, Λ. Περιβολιώτης, ∆ρ Γ. Κορρές, Κ. Τσιάρας, ∆ρ Γ. 

Τριανταφύλλου, Π. Γκότσης (έως 15/10/07), Κ. Τζιµέας (έως 15/3/07) 

Άλλοι Συµµετέχοντες: AERO-OBS-MIP, ARPA-ER, AWI, AZTI, BBH, BIU, BSH, CEFAS, CLS, 

CLU. CMR, CNR_ISAC, CSIC, DMI, DMU-NERI, FIMR, GFZ, GKSS, HRW, IAMC-CNR, ICBM, 

IEO, SWE, IFREMER, GAS, IMC, IMEDEA-CSIC, MIG, IMR, IMS-METU, INAT, INGV, INRH, 

IO-BAS, IOI, IOPAS, IOW, IRB, ISMAR, IST, JRC, MARINE, MERCATOR, MEREINST, 

METEOGALICIA, MET-NO, METOFFICE, MF, MHI, MSI, MUMM-BMM, NERSC, NIB-MBS, 

NIVA , NOVELTIS, PML, POL, PUERTOS, RDANH, RIKZ, RSHU, SHOM , SMHI, SOI, SYKE, 

TECHWORKS, TUD, UCC, UCY, ULG, UNI-Alexandria, UNI-Athens, UNIBO, UNI-Sheffield, 

UNI-Thessaloniki, UNIV-GDA, UPC, USOF, VTPMML, WLDELFT, UREADES, IOLR 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στόχος του προγράµµατος είναι η αναβάθµιση και 

ολοκλήρωση των υπαρχόντων συστηµάτων επιχειρησιακής παρακολούθησης και πρόγνωσης 

περιφερειακών θαλασσών και παράκτιων περιοχών της Ευρώπης, σε ένα οµογενές σύστηµα µε 

εφαρµογές σε θέµατα κλιµατικών αλλαγών, περιβαλλοντικής προστασίας και διαχείρισης κρίσεων. Οι 

βασικοί άξονες του προγράµµατος είναι α) Συλλογή και ∆ιαχείριση Επιχειρησιακών δεδοµένων σε 

Ευρωπαϊκό επίπεδο β) Ανάπτυξη αριθµητικών µοντέλων για επιχειρησιακή πρόγνωση στις 

Ευρωπαϊκές παράκτιες και περιφερειακές θάλασσες γ) Ανάπτυξη συστήµατος διαχείρισης 

πληροφοριών και υποστήριξης αποφάσεων και δ) εκπαίδευσης και µεταφορά τεχνογνωσίας. Το 

ΕΛΚΕΘΕ συµµετέχει σε θέµατα οµογενοποίησης διαχείρισης επιχειρησιακών δεδοµένων, ανάπτυξης 

υδροδυναµικών και οικολογικών µοντέλων καθώς και πρόγνωσης πετρελαιοκηλίδων µέσω ανάπτυξης 

ολοκληρωµένων συστηµάτων υποστήριξης αποφάσεων. 

Παρακολούθηση του οικοσυστήµατος του Εσωτερικού Σαρωνικού Κόλπου υπό την επίδραση 

του Κέντρου Επεξεργασίας Λυµάτων Ψυττάλειας (B’ Περίοδος) (ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΣΑΡΩΝΙΚΟΣ 

ΙΙ.- ΚΕΛΨ/ 660). * 

Αριθµός Συνεδρίας: 71/24.01.07/γ1, 73/16.03.07/γ2, 84/25.09.07/γ7 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ε.∆. Χρήστου 

Αναπληρωτής (από 16/03-25/09/07): ∆ρ Ι. Σιώκου-Φράγκου. 

(από 25/09/07): ∆ρ Ε. Κρασακοπούλου. 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΥ∆ΑΠ ΑΕ 


∆ιάρκεια: 25 µήνες (01/01/07-30/01/09) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 397.339,81 € 

Περιοχή Έρευνας: Σαρωνικός κόλπος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ε. Χρήστου, ∆ρ A. Banks, ∆ρ Α. Ζενέτου, ∆ρ Χ. Ζέρη, ∆ρ Σ. 

Ζερβουδάκη, ∆ρ Ε. Κρασακοπούλου, ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, ∆ρ Κ. Πάγκου, ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, ∆ρ 

Α. Pancucci-Παπαδοπούλου, ∆ρ Α. Παυλίδου, ∆ρ Ι. Σιώκου-Φράγκου, ∆ρ Ν. Σύµπουρα, ∆ρ Ι. 

Χατζηανέστης, ∆ρ Σ. Ψαρρά, Ρ. Ψυλλίδου-Γκιουράνοβιτς, Γ. Ασηµακοπούλου, Ν. Μπέλλου, Μ. 

Σαλωµίδη, Α. Μόρφης, Π. Ρενιέρης, Π. Ζαχιώτη, Μ. Ανθούλα, Α. Ανδρονή, Σ. Ηλιάκης, Χ. Πυργάκη, 

Ν. Κουερίνης, Α. Κωνσταντινοπούλου, Θ. Ζούλιας, Γ. Αρβανιτάκης, 

Άλλοι Συµµετέχοντες: ΕΥ∆ΑΠ ΑΕ 

36

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στόχοι του προγράµµατος: (1) Να αποτυπώσει την 

οικολογική κατάσταση του Εσωτερικού Σαρωνικού και των κόλπων της Ελευσίνας και του 

Κερατσινίου κατά τη διάρκεια του έτους 2007. (2) Να παρακολουθήσει την εξέλιξη του 

οικοσυστήµατος του Εσωτερικού Σαρωνικού κόλπου και του κόλπου της Ελευσίνας από το 1987 

(πρώτη µελέτη των χαρακτηριστικών του οικοσυστήµατος) ως το 2007 

Περιλαµβάνονται οι παρακάτω εργασίες: (1) Παρακολούθηση των παραµέτρων του υδάτινης στήλης 

του Σαρωνικού κόλπου: (α) φυσικών: θερµοκρασίας, αλατότητας, θολερότητας, (β) χηµικών: 

διαλυµένου οξυγόνου, θρεπτικών αλάτων, σωµατιδιακού και διαλυτού φωσφόρου - αζώτου, 

σωµατιδιακού και ολικού οργανικού άνθρακα, κοπροστανόλης και (γ) βιολογικών: βιοµάζας και 

σύνθεσης βιοκοινωνιών φυτοπλαγκτού και ζωοπλαγκτού. (2) Μελέτη των φυτοβενθικών και 

ζωοβενθικών βιοκοινωνιών. (3) Τηλεπισκόπιση. 

Tsunami Risk ANd Strategies For the European Region (TRANSFER/ 661). * 






∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/10/06-31/09/09) 


Περιοχή Έρευνας: Ανατολική Μεσόγειος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β. Λυκούσης, ∆ρ ∆. Σακελλαρίου, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ Σ. 

Αλεξανδρή, Π. Γεωργίου, Π. Νοµικού, ∆. Μπάλλας, ∆ρ Ι. Παπούλια, Σ. Κιόρογλου Π. Μαντόπουλος, 

Ι. Παµπίδης, Π. Ρενιέρης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: DFUNIBO (Συντονιστής του προγράµµατος), UCA, NMA, 

WAPMERR,METU, UB, DAPP, FORTH, INGV, UPPA, EC-JRC, GFZ, UniRoma1, IU, CNRS, GII, 

ICG, CGUL,UNU-EHS, IGN, NOAGI,OPPE, AMRA, CEA-DASE, NERC, IMOR, KOERI, ETHZ 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: O σκοπός του προγράµµατος είναι η συλλογή/ παραγωγή και 

αξιοποίηση ολοκληρωµένων και διεπιστηµονικών δεδοµένων και µοντέλων για την καλύτερη 

κατανόηση και πρόβλεψη των διαδικασιών που συσχετίζουν σεισµική δραστηριότητα, υποθαλάσσιες 

κατολισθήσεις και τσουνάµις. Η περιοχή µελέτης περιλαµβάνει την Μεσόγειο µε ιδιαίτερη έµφαση 

την Ανατολική όπου η σεισµική επικινδυνότητα είναι µεγάλη και έχει πληγεί συχνά από τσουνάµις και 

θεωρείται η πλέον επικίνδυνη περιοχή (από άποψη συχνότητας εµφάνισης τσουνάµις) στην 

Ευρωπαϊκή ήπειρο. Το ΕΛΚΕΘΕ εµπλέκεται σε ότι αφορά τους παράγοντες ενεργοποίησης τσουνάµις 

στο Ελληνικό τόξο (κατολισθήσεις-ρηξιγενείς ζώνες) µε έµφαση το ∆υτικό (∆. Κρήτη-∆. 

Πελοπόννησος) και το Ανατολικό του τµήµα (Ρόδος). Προς τούτο θα χρησιµοποιηθούν και 

αξιοποιηθούν δεδοµένα (βυθοµερτικά- σεισµικά- ιζήµατα) από διάφορα προγράµµατα αλλά και 

πιθανόν νέα δεδοµένα. 

Ολοκλήρωση των δεδοµένων της επιστήµης και της πολιτικής στην ανάλυση παράκτιων 

συστηµάτων (SPICOSA/ 665). 



Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Χ. Αναγνώστου 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/02/07-31/01/11) 


37

Περιοχή Έρευνας: Β∆ Αιγαίο Πέλαγος- Θερµαϊκός κόλπος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΩ: ∆ρ Χ. Αναγνώστου, Καθηγ. Γ.Θ. Χρόνης (έως 13/04/09), ∆ρ ∆. 

Γεωργόπουλος, ∆ρ Α. Καραγεώργης, ∆ρ Ε. Κρασακοπούλου, ∆ρ Β. Λυκούσης, ∆ρ Κ. Πάγκου, ∆ρ Π. 

Παναγιωτίδης, ∆ρ Π. Παυλάκης, ∆ρ Ε. Παπαθανασίου, ∆ρ Β. Ζάνου, ΙΘΑΒΙΠ: ∆ρ Κ. 

Παπακωνσταντίνου, ∆ρ Α. Κονίδης, 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Ο σκοπός του προγράµµατος είναι να αναπτύξει ένα τρόπο 

ολιστικής επιστηµονικής προσέγγισης και να υποστηρίξει µέτρα προσδιορισµού πολιτικών για 

βιώσιµη διαχείριση µε την σύγκλιση οικολογικών, κοινωνικών και οικονοµικών διαστάσεων των 

παρακτίων συστηµάτων. 

Η υλοποίηση του σκοπού του προγράµµατος απαιτεί αναδόµηση της επιστήµης και της µεθοδολογίας, 

που χρειάζεται για την κατανόηση και τη ποσοτικοποίηση της απόκρισης των παρακτίων συστηµάτων, 

συνυπολογίζοντας και τις συνέπειες στην κοινωνική και οικονοµική προσφορά τους, όταν αυτά τα 

συστήµατα υπόκεινται σε αλλαγές των περιβαλλοντικών και ανθρωπογενών συνθηκών από το τοπικό 

στο παγκόσµιο επίπεδο. Έξι επί µέρους αντικείµενα χαρακτηρίζουν το πρόγραµµα. 

(1) ∆ηµιουργία ενός Επιχειρησιακού Πλαισίου Συστηµικής Προσέγγισης για τον προσδιορισµό 

εναλλακτικών πολιτικών για τα συστήµατα της Παράκτιας Ζώνης. (2) Αντιµετώπιση των προκλήσεων 

των πολυκλαδικών επιστηµονικών προσεγγίσεων, όπως η δηµιουργία ενός επιστηµονικό-πολιτικού 

πλαισίου και ενός επιστηµονικού τρόπου εκτίµησης της ποιότητας και ποσότητας των πολύπλοκων 

συστηµάτων. (3) Υλοποίηση και δοκιµή του Επιχειρησιακού Πλαισίου Συστηµικής Προσέγγισης σε 

δεκαοκτώ γεωγραφικές θέσεις από όλη την Ευρώπη. (4) Η δηµιουργία ενός εγχειριδίου του 

Επιχειρησιακού Πλαισίου Συστηµικής Προσέγγισης µε µεθοδολογίες, εργαλεία υποστήριξης 

αποφάσεων, προσοµοιώσεις και γνώση χρήσιµη για την Ολοκληρωµένη ∆ιαχείριση της Παράκτιας 

Ζώνης (Ο∆ΠΖ). (5) Η βελτίωση της Επικοινωνίας και της Ολοκληρωµένης Θεώρησης µεταξύ των 

κύριων εταίρων που ενεργοποιούνται στα παράκτια συστήµατα. (6) Η δηµιουργία νέων ευκαιριών για 

ακαδηµαϊκή και επαγγελµατική εκπαίδευση σε θέµατα Ολοκληρωµένη ∆ιαχείριση της Παράκτιας 

Ζώνης. 

Ευρωπαϊκό Εκπαιδευτικό ∆ίκτυο σε Τεχνολογίες Αυτόνοµων Υποθαλάσσιων Οχηµάτων 

Παρέµβασης (FREESUBNET/ 667). 

Αριθµός Συµβολαίου: MRTN-CT-2006-036186-FREESUBNET (FP6) 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Π. Παυλάκης, Κ. Σαραντάκος 

Φορέας Χρηµατοδότησης: EE (60%) & ΓΓΕΤ (40%) 


∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/11/06-31/10/10) 


Περιοχή Έρευνας: Το πρόγραµµα εστιάζεται στην ανάπτυξη τεχνολογίας. ∆εν υπάρχει 

συγκεκριµένη γεωγραφική περιοχή έρευνας. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Π. Παυλάκης, ∆ρ Σ. Αλεξανδρή, Κ. Σαραντάκος, Α. Μάλλιος (έως 

11/12/07) 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Το πρόγραµµα είναι ανοιχτό για περαιτέρω συµµετοχές ανάλογα µε τις 

ανάγκες που θα παρουσιαστούν. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Επιδίωξη του προγράµµατος FREESUBNET, είναι η 

προσφορά σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, ποιοτικής εκπαίδευσης σε νέους ερευνητές, στο αναδυόµενο πεδίο 

της τεχνολογίας των Αυτόνοµων Υποβρύχιων Οχηµάτων Παρέµβασης (I-AUV). Για το σκοπό αυτό 

συγκροτήθηκε ένα διατοµεακό δίκτυο από ερευνητικούς φορείς, µε εµπειρία σε διαφορετικά αλλά 

συµπληρωµατικά πεδία ειδικοτήτων, όπως Μηχανική, Θαλάσσιες επιστήµες, Φυσική, Πληροφορική 

κλπ. και του οποίου οι ερευνητικές προσπάθειες εστιάζονται στους τέσσερις στρατηγικούς τοµείς 

εφαρµογών, δηλαδή Θαλάσσιες επιστήµες, Θαλάσσια ασφάλεια, Ενάλια αρχαιολογία και Ενέργεια. 

Τα Αυτόνοµα Υποβρύχια Οχήµατα Παρέµβασης είναι οι διάδοχοι των Τηλεχειριζόµενων Υποβρύχιων 

Οχηµάτων (ROV), των οποίων σήµερα γίνεται εκτεταµένη χρήση. 

38

Το πρόγραµµα FREESUBNET, φιλοδοξεί να δηµιουργήσει και καθιερώσει ένα πολυκλαδικό, πολύθεµατικό 

και διεθνές δίκτυο από ερευνητές και χρήστες, το οποίο θα σχεδιάσει και αναπτύξει τις 

τεχνολογίες αιχµής που απαιτούνται, για την επέκταση των εφαρµογών τους, εξασφαλίζοντας 

παράλληλα και την εκπαίδευση εξειδικευµένων ερευνητών. Υπό το πρίσµα αυτό, κεντρική επιδίωξη 

του δικτύου FREESUBNET, είναι ο συγκερασµός και η ολοκλήρωση σε κοινή ερευνητική 

προσπάθεια, των επί µέρους αποσπασµατικών προσπαθειών στο πεδίο αυτό, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, 

και η διασύνδεση της µε την βιοµηχανία. 

Climate Change and Impact Research: The Mediterranean Environment- CIRCE (CIRCE/ 676). 



Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Α. Θεοχάρης (έως 16/9/08), Α. Ιωνά (από 17/9/08) 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/04/07-31/03/11) 


Περιοχή Έρευνας: Μεσόγειος Θάλασσα. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Α. Θεοχάρης (έως 16/9/08), Α. Ιωνά 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα σκοπό έχει να αυξήσει την κατανόηση της 

αλλαγής του κλίµατος στο εγγύς µέλλον, να µελετήσει την αλληλεπίδραση µεταξύ του παγκόσµιου 

κλίµατος και του κλίµατος της Μεσογείου, τις µεταβολές των ιδιοτήτων ατµοσφαιρικής ακτινοβολίας 

και των ροών αυτής, την αλληλεπίδραση µεταξύ νέφωσης και aerosol. Πρόσφατες αλλαγές στις 

µεταβλητές του κλίµατος και οι διαπιστωµένες τάσεις επίσης θα αναλυθούν. 

Τα αντικείµενα του προγράµµατος είναι: Καταγραφή, ποσοτικοποίηση και πρόγνωση των 

επιπτώσεων της αλλαγής του κλίµατος στην περιοχή της Μεσογείου. Εκτίµηση των επιπτώσεων της 

κλιµατικής αλλαγής στην κοινωνία και την Οικονοµία των πληθυσµών που κατοικούν γύρω από την 

Μεσόγειο. Ανάπτυξη ολοκληρωµένης προσέγγισης για την κατανόηση των συνδυασµένων 

επιπτώσεων της αλλαγής του κλίµατος. Επιλογή στρατηγικών προσαρµογής και άµβλυνσης σε 

συνεργασία µε τα τοπικά κέντρα λήψης αποφάσεων. 

Εκτίµηση των βραχυπρόθεσµων και µεσοπρόθεσµων επιπτώσεων της ρύπανσης του προκλήθηκε 

από το ατύχηµα του κρουαζιερόπλοιου SEA DIAMOND (SEA DIAMOND ΡΥΠΑΝΣΗ/ 678). 

Αριθµός Συνεδρίας: 77/31.05.07/γ1, 93/21.02.08/γ10, 98/25.06.08/γ1, 119/10.09.09/δ4 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ι. Χατζηανέστης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Υπουργείο Εµπορικής Ναυτιλίας 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/05/07-30/04/10) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 330.000 € (40.000+110.000+110.000) 

Περιοχή Έρευνας: Περιοχή Καλντέρας Σαντορίνης. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ι. Χατζηανέστης, ∆ρ Ν. Σύµπουρα, ∆ρ Α. Ζενέτου, ∆ρ Σ. 

Ρεϊζοπούλου, ∆ρ Μ.Α. Pancucci-Παπαδοπούλου, ∆ρ Ν. Στρεφτάρης, ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, Β. 

Παπαδόπουλος, Λ. Περιβολιώτης, ∆ρ Γ. Κορρές, ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, M. Σαλωµίδου, ∆ρ Ο. Γκότση- 

Σκρέτα, ∆ρ Σ. Ζερβουδάκη, Γ. Ασηµακοπούλου, Α. Κωνσταντινοπούλου, Χ. Πυργάκη, Ε. Πλακίδη, 

Ν. Κουερίνης, Π. Ζαχιώτη, Μ. Ανθούλα, Γ. Αρβανιτάκης, Α. Μόρφης, Π. Ρενιέρης, 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Μελέτη των επιπτώσεων στο θαλάσσιο οικοσύστηµα της 

Σαντορίνης από τη βύθιση του κρουαζιερόπλοιου SEA DIAMOND στην περιοχή της καλντέρας και 

τη διαρροή πετρελαιοειδών και άλλων ρυπογόνων ουσιών. 

39

European Seas Observatory Network (ESONET-NoE/ 691). 

Αριθµός Συµβολαίου: GOCE-036851 





∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/03/07-28/02/11) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 200.000 € (από τα οποία τα 30.000 € στο Παν. Πειραιά) 

Περιοχή Έρευνας: Μεσόγειος, Μαύρη θάλασσα, ΒΑ Ατλαντικός, Βόρεια θάλασσα, 

Νορβηγική θάλασσα. Περιοχή Ελληνικού ενδιαφέροντος ΝΑ Ιόνιο 

(Ν∆ Πελοποννήσου- Πύλου). 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β. Λυκούσης, Καθ. Γ.Θ. Χρόνης (έως 13/04/09), ∆ρ Κ. Νίττης, ∆ρ Ι. 

Παπούλια, ∆ρ ∆. Σακελλαρίου, Ν. Λαµπαδαρίου, ∆ρ Σ. Αλεξανδρή 

Άλλοι Συµµετέχοντες: IFREMER (Co-ordinator) and 42 European partners. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Ο σκοπός του προγράµµατος είναι η ανάπτυξη Ευρωπαϊκού 

δικτύου Ερευνητικών Κέντρων και Πανεπιστηµίων µε τελικό σκοπό τον σχεδιασµό σε διάφορες περιοχές 

της Ευρωπαϊκής ηπείρου αλλά και την επιστηµονική και τεχνολογική συλλογή/ παραγωγή και αξιοποίηση 

ολοκληρωµένων και διεπιστηµονικών δεδοµένων στα ηπειρωτικά περιθώρια/ βαθειές λεκάνες και 

«ακραία» περιβάλλοντα των Ευρωπαϊκών θαλασσών, µε σκοπό την καλύτερη κατανόηση των διαδικασιών 

που συσχετίζουν τις ιζηµατολογικές διεργασίες στα υποθαλάσσια πρανή και κοιλαδοφαράγγια στην 

λειτουργία των οικοσυστηµάτων και στην βιοποικοιλότητα. Επίσης θα µελετηθούν τα βενθικά 

οικοσυστήµατα, οι µικροβιακές βιοκοινωνίες και η βιοποικοιλλότητα των ακραίων περιβαλλόντων όπως 

υλυοδόµοι και µεθανοπηγές/ µεθανουδρίτες (mud volcnoes, methane seeps, gas hydrates), αλµυρές λίµνες 

(brine lakes) κλπ. Η περιοχή µελέτης περιλαµβάνει όλες τις Ευρωπαϊκές θάλασσες (Μεσόγειος θάλασσα, 

Μαύρη θάλασσα, ΒΑ Ατλαντικός, Βόρεια θάλασσα, Νορβηγική θάλασσα). 

Global Ocean Observing Infrastructure (EURO ARGO/ 704). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Γ. Κορρές 



∆ιάρκεια: 30 µήνες (01/01/08-31/06/10) 



Μεσόγειος – Ευρωπαϊκές Θάλασσες. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Γ. Κορρές, ∆ρ Κ. Νίττης, Α. Θεοχάρης (έως 16/9/08), Λ. 

Περιβολιώτης, ∆. Μπάλλας, ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, Ε. Παπαδόπουλος 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα EURO ARGO έχει σαν στόχο να 

πραγµατοποιήσει όλες εκείνες τις προπαρασκευαστικές ενέργειες ούτως ώστε η Ευρωπαϊκή ένωση να 

είναι σε θέση από το 2010 και µετά να διατηρήσει επιχειρησιακά ένα δίκτυο από 800 παρασυρόµενους 

µετρητικούς πλωτήρες (Argo floats) παρέχοντας έτσι την Ευρωπαϊκή συνιστώσα στο παγκόσµιο 

πρόγραµµα παρακολούθησης των ωκεανών ARGO. 

40

ΚΑΛΩ∆ΙΑ ΟΤΕ 2008/ 712 * 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Γ. Ρουσάκης 


Φορέας Χρηµατοδότησης: Εταιρεία ‘‘Χ. ΛΙΑΠΑΚΗΣ – Β. ΜΠΑΛΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ 

ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΟΕ’’ 


∆ιάρκεια: 18 µήνες (19/11/07-19/05/09) 


Περιοχές Έρευνας: Λούτσα, Μαρµάρι, Ν.Ευβοικός κόλπος, Τρίκερι, Πτελεός (Μαγνησία), 

Παγασητικός κόλπος, Πευκοχώρι (Χαλκιδική), Ν. Μαρµαράς, 

Συγγιτικός κόλπος, Καρδάµαινα (Κως), Νίσυρος, ΝΑ Αιγαίο, Αρκάσα 

(Κάρπαθος), Κάσος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ ∆. Σακελλαρίου, ∆ρ Β. Λυκούσης, Π. Γεωργίου, 

∆ρ Σ. Αλεξανδρή, ∆. Μπάλλας, Σ. Mαρουλάκης, Σ. Σταυρακάκης, ∆ρ Α. Καραγεώργης, Β. 

Παπαδόπουλος, Π. Μαντόπουλος, Ι. Παµπίδης, Π. Ρενιέρης, Αθ. Μόρφης, & 2 Αυτοδύτες του 

ΕΛΚΕΘΕ 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Σκοπός του προγράµµατος είναι να βρεθεί η καλύτερη 

όδευση για την πόντιση του υποβρύχιων τηλεφωνικών καλωδίων οπτικών ινών του ΟΤΕ και να 

παραδοθεί µία πλήρης µελέτη των πελάγιων και παράκτιων τµηµάτων της όδευσης των καλωδίων, 

που να παρέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την επιτυχή πόντιση και ταφή του. 

Για την εκπλήρωση του σκοπού του προγράµµατος θα γίνει: (1) βαθυµετρική αποτύπωση του 

πυθµένα µε multi beam (στο πελάγιο τµήµα) και µε eco sounder (στα ρηχά, βάθος µικρότερο των 30 

µέτρων). (2) Προσδιορισµός των χαρακτηριστικών των επιφανειακών και υποεπιφανειακών ιζηµάτων 

του πυθµένα µε τοµογράφο 3.5ΚHz (στο πελάγιο τµήµα) και boomer (στα ρηχά). (3) Αποτύπωση της 

γεωµορφολογίας και φύσης του πυθµένα της θάλασσας µε (side scan sonar). (4) Προσδιορισµός της 

διατµητικής αντοχής σε επιλεγµένα δείγµατα πυρήνων (περίπου 10 πυρήνες συνολικά). (5) Ανίχνευση 

µεταλλικών αντικειµένων µε την χρήση µαγνητοµέτρου. (6) Προσδιορισµός επιφανειακών και 

υποεπιφανειακών ρευµάτων καθώς και ροών µαζών που προκαλούνται από αλλαγές θερµοκρασίας και 

αλατότητας µε την χρήση CTD & ADCP σε επιλεγµένες θέσεις. 

Αναζήτηση ναυαγίων Μινωικής περιόδου, νότια της Ανατολικής Κρήτης (∆ΑΝΑΟΣ 2008/ 718). 



Φορέας Χρηµατοδότησης: TEXAS A&M University, USA 


∆ιάρκεια: 24 µήνες (01/05/08-30/04/10) 



Λιβυκό Πέλαγος, Νότια της Αν. Κρήτης, εκτός του ορίου των 6 µιλίων 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ ∆. Σακελλαρίου, Καθηγ. Γ.Θ. Χρόνης (έως 13/04/09), ∆ρ Β. 

Τσουκαλά, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ Θ. Κανελλόπουλος, ∆ρ C. J. Smith, Π. Γεωργίου, Ι. Παµπίδης, Π. 

Μαντόπουλος, Σ. Μαρουλάκης, Εµ. Καλλέργης, Λ. Μανουσάκης, Κ. Κατσαρός, Θ. Φωτόπουλος, Β. 

Στασινός 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) TEXAS A&M University, USA (2) Hellenic Institute of Ancient and 

Mediaeval Alexandrian Studies (3) Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων (Παρατηρητής) 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Αντικείµενο του προγράµµατος είναι η διερεύνηση της 

περιοχής νότια της ανατολικής Κρήτης, µε σκοπό τον εντοπισµό πιθανών ναυαγίων µινωικής ηλικίας. 

Το πρόγραµµα περιλαµβάνει έναν ερευνητικό πλόα στο διάστηµα µεταξύ 2 - 16 Ιουνίου στην 

παραπάνω περιοχή. Στα πλαίσια του πλόα θα γίνει ακουστική αποτύπωση του πυθµένα µε side scan 

sonar και του υποστρώµατος µε τοµογράφο 3.5kHz (ή AirGun), και καταδύσεις του Max Rover και 

του Β/Θ ΘΕΤΙΣ σε στόχους πιθανού αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. 

41

∆ιερεύνηση και υπόδειξη των περιβαλλοντικά κατάλληλων θέσεων ελλιµενισµού των σκαφών 

στο Πόρτο Ράφτη (ΕΛΛΙΜΕΝΙΣΜΟΣ ΣΚΑΦΩΝ ΣΕ ΠΟΡΤΟ ΡΑΦΤΗ/ 721). * 




95/16.04./08/γ3 

∆ρ Χ. Κοντογιάννης 

Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ανατολικής Αττικής (65%) και ∆ήµος 

Μαρκόπουλου (35%) 


∆ιάρκεια: 9-10 µήνες από την έναρξη δειγµατοληψιών πεδίου (01/05/08- 

28/02/09) 



Όρµος του Πόρτο Ράφτη στην Ανατολική Αττική 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, ∆ρ Α. Προσπαθόπουλος, ∆ρ Α. Παυλίδου, ∆ρ Χ. 

Ζέρη, Π. ∆ρακοπούλου, X. Κυριακίδου, Π. Ρενιέρης, Α. Μόρφης 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Από την Οµοσπονδία Συλλόγων Πόρτο Ράφτη Αττικής 

τέθηκε αρχικά το θέµα της κατασκευής τεχνητού λιµενοβραχίονα εντός του όρµου του Πόρτο Ράφτη, 

όπου θα µπορούν να ελλιµενίζονται τα πολλά σκάφη τα οποία επί του παρόντος είναι 

αγκυροβοληµένα επισφαλώς σε διαφορετικές θέσεις εντός του Όρµου, παρεµποδίζοντας ταυτόχρονα 

την κυκλοφορία. Επειδή ωστόσο το εσωτερικό του Όρµου παρουσιάζει κατά τα φαινόµενα 

προβλήµατα υποβάθµισης της ποιότητας του θαλασσινού νερού, µε παράδειγµα την περιοχή του 

Βουρκαδιού, είναι ζητούµενο η κατασκευή του λιµενοβραχίονα να έχει τη µικρότερη κατά το δυνατό 

επιβάρυνση στην κινητικότητα του νερού µέσα στον ΄Ορµο και στο υπάρχον δυναµικό 

αυτοκαθαρισµού. Θα γίνει διερεύνηση της υπάρχουσας υδροδυναµικής κατάστασης και του 

δυναµικού για αυτοκαθαρισµό, µε βάση µετρήσεις πεδίου και θα γίνει διερεύνηση µέσω αριθµητικού 

µοντέλου των πιθανών περιπτώσεων µεταβολής της κυκλοφορίας σε συνθήκες ύπαρξης κάποιου 

λιµενοβραχίονα σε διαφορετικές θέσεις εντός του ΄Ορµου. Θα υπάρξει επιπλέον αποτίµηση της 

υπάρχουσας κατάστασης του Βουρκαδιού, µε βάση χηµικές περιβαλλοντικές παραµέτρους. Θα 

προταθεί η πλέον κατάλληλη θέση κατασκευής λιµενοβραχίονα. 

Ανάπτυξη ∆ικτύων και Παρακολούθηση Ποιότητας των Επιφανειακών, Εσωτερικών και των 

Μεταβατικών και των Παράκτιων Υδάτων της Χώρας - Αξιολόγηση/ Ταξινόµηση της 

Οικολογικής τους Κατάστασης» (διακήρυξη 1/2007 ΥΠΕΧΩ∆Ε). (ΥΠΕΧΩ∆Ε Ο∆ΗΓΙΑ 

ΠΛΑΙΣΙΟ/ 722). * 



Φορέας Χρηµατοδότησης: ΥΠΕΧΩ∆Ε (ΕΠΕΡ) 


∆ιάρκεια: 15 µήνες (01/04/08-31/06/09) 


Περιοχή Έρευνας: Ελληνική επικράτεια 

Συµµετέχοντες ΕΛΚΕΘΕ: ΙΩ: ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, ∆ρ Β.Α. Κατσίκη, ∆ρ Κ. Πάγκου, ∆ρ Σ. 

Ρεϊζοπούλου, ∆ρ Ν. Σύµπουρα, Π. ∆ρακοπούλου, ΙΕΥ: ∆ρ Α. ∆ιαπούλης, ∆ρ Α. Οικονόµου, ∆ρ Ν. 

Σκουλικίδης, ∆ρ Μ. Στουµπούδη, Γ. Χατζηνικολάου 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) ΕΚΒΥ: Β. Τσιαούση, Α. Αποστολάκης, Χ. ∆ουλγέρης, Σ. Κατσαβούνη, 

∆. Κεµιτζόγλου, ∆. Παπαδήµος, Ε. Χατζηιορδάνου, Β. Χρυσοπολίτου, (2) Παν. Θεσσαλονίκης: Μ. 

Λαζαρίδου, Μ. Μουστάκα, ∆. Μπόµπορη (3) Παν. Αθηνών: Β. Μοντεσάντου, (4) Παν. Πατρών: Ι. 

Ηλιοπούλου, Ευανθ. Παπαστεργιάδου (5) ΙΝΑΛΕ: Σ. Ορφανίδης, Ε. Κουτράκης. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Περιγραφή των συνθηκών αναφοράς, προκαταρκτικός 

χαρακτηρισµός της οικολογικής ποιότητας όλων των υδατικών σωµάτων της χώρας, σχεδιασµός του 

δικτύου παρακολούθησης της οικολογικής ποιότητας. 

Οργάνωση των δεδοµένων σε GIS. 

42

Παρακολούθηση Οικοσυστήµατος Εσωτερικού Σαρωνικού Κόλπου υπό την Επίδραση του 

Κέντρου Επεξεργασίας Λυµάτων Ψυττάλειας (Κ.Ε.Λ.Ψ.), (Γ΄ Περίοδος). (ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ 

ΣΑΡΩΝΙΚΟΣ Γ’ ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ/ 737). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ε. Κρασακοπούλου (Αναπληρωτής: ∆ρ Ε. Χρήστου) 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΥ∆ΑΠ Α.Ε. 


∆ιάρκεια: 18 µήνες (01/07/08-31/12/09) 



Εσωτερικός Σαρωνικός Κόλπος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ε. Κρασακοπούλου, ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, ∆ρ Α. Παυλίδου, ∆ρ Χ. 

Ζέρη, ∆ρ Κ. Πάγκου, ∆ρ Ε. Χρήστου, ∆ρ Ι. Σιώκου-Φράγκου, ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, ∆ρ Α. 

Γιαννακούρου, ∆ρ Α. Ζενέτου (ΙΘΑΒΙΠ), ∆ρ Ν. Σύµπουρα, ∆ρ Σ. Ψαρρά, ∆ρ A. Banks, ∆ρ A. 

Pancucci-Παπαδοπούλου, Γ. Ασηµακοπούλου, ∆ρ Σ. Ζερβουδάκη, ∆ρ Μ. Σαλωµίδη, Ρ. Ψυλλίδου- 

Γκιουράνοβιτς, Θ. Μόρφης, Π. Ρενιέρης, Π. Ζαχιώτη, Μ. Ανθούλα, Α. Ανδρονή, Σ. Ηλιάκης, Ν. 

Κουερίνης Ν, Α. Κωνσταντινοπούλου, Θ. Ζούλιας, Γ. Αρβανιτάκης, Κ. Χαραλάµπους 

Άλλοι Συµµετέχοντες: ΕΥ∆ΑΠ 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στόχοι του προγράµµατος: (1) Να αποτυπώσει την 

οικολογική κατάσταση του Εσωτερικού Σαρωνικού και των κόλπων της Ελευσίνας και του 

Κερατσινίου κατά τη διάρκεια ενός έτους (7/2008-7/2009), (2) Να παρακολουθήσει την εξέλιξη του 

οικοσυστήµατος του Εσωτερικού Σαρωνικού κόλπου και του κόλπου της Ελευσίνας από το 1987 

(πρώτη µελέτη των χαρακτηριστικών του οικοσυστήµατος) ως την τρέχουσα χρονική περίοδο. 

Περιλαµβάνονται οι παρακάτω εργασίες: (1) Παρακολούθηση των παραµέτρων του υδάτινης στήλης 

του Σαρωνικού κόλπου. (α) φυσικών: θερµοκρασίας, αλατότητας, θολερότητας. (β) χηµικών: 

διαλυµένου οξυγόνου, θρεπτικών αλάτων, σωµατιδιακού και διαλυτού φωσφόρου – αζώτου, 

σωµατιδιακού και ολικού οργανικού άνθρακα (γ) βιολογικών: βιοµάζας και σύνθεσης βιοκοινωνιών 

φυτοπλαγκτού, ζωοπλαγκτού και µικροζωοπλαγκτού. (2) Μελέτη των φυτοβενθικών και ζωοβενθικών 

βιοκοινωνιών. (3) Μελέτη οργανικού άνθρακα και βαρέων µετάλλων στο ίζηµα. (4) Τηλεπισκόπιση. 

Καταγραφή περιβαλλοντικών συνθηκών στην περιοχή µεταξύ Όρµου Σούρπη και Όρµου Νηές – 

Παγασητικός Κόλπος (ΠΑΓΑΣΗΤΙΚΟΣ- ΑΛΜΟΛΟΙΠΑ/ 739). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Μ.Α. Pancucci-Παπαδοπούλου 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Golfing Developments A.E. 


∆ιάρκεια: 10 µήνες (01/09/08-31/06/09) 


Περιοχή Έρευνας: Παγασητικός Κόλπος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Μ.Α. Pancucci-Παπαδοπούλου, ∆ρ Ν. Σύµπουρα, ∆ρ Σ. 

Ρεϊζοπούλου, ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, Κ. Τσιάµης, ∆ρ Μ. Σαλωµίδη, ∆ρ Ε. Χρήστου, ∆ρ Σ. Ζερβουδάκη, 

Γ. Ασηµακοπούλου, ∆ρ X. Κοντογιάννης, ∆ρ Β.Α. Κατσίκη, ∆ρ Α. Παυλίδου, ∆ρ Α. Σουβερµέζογλου, 

∆ρ Ε. Κρασακοπούλου, ∆ρ Χ. Ζέρη, ∆ρ Γ. Κορρές, Π. ∆ρακοπούλου, Κ. Τσιάρας, Γ. Καµπούρη, Κ. 

Καµπούρογλου, Μ. Ανθούλα, Α. Κωσταντινοπούλου, Θ. Ζούλιας, Ν. Κουερίνης, Γ. Αρβανιτάκης, Π. 

Ρενιέρης, Α. Μόρφης 

43

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το Έργο αφορά στην καταγραφή των φυσικών, χηµικών και 

βιολογικών παραµέτρων µεταξύ του Όρµου Νηές και του Όρµου Σούρπη, του Νοµού Μαγνησίας, 

προκειµένου να εκτιµηθούν οι επιπτώσεις από την απόρριψη αλµολοίπων από εγκαταστάσεις 

αφαλάτωσης. Το Έργο στοχεύει σε µια εµπεριστατωµένη µελέτη του παράκτιου οικοσυστήµατος 

προκειµένου να αξιοποιηθούν τα υπάρχοντα δεδοµένα, να εντοπιστούν και να καταγραφούν οι πιθανές 

επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον από τη λειτουργία των µονάδων αφαλάτωσης µε απώτερο στόχο 

την έγκαιρη αλλά και έγκυρη παρέµβαση για τη βελτίωση των συνθηκών διάθεσης, όπου και αν 

συντρέχει λόγος. 

Πολυπαραµετρικά παρατηρητήρια βυθού (Ερευνητική Υποδοµή-ΕΥ)(EMSO European 

Multidisciplinary Seafloor Observation) (EMSO/ 751). 



Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (69%)&ΓΓΕΤ (31%) 


∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/04/08-31/03/12) 



Μεσόγειος θάλασσα, Μαύρη θάλασσα, ΒΑ Ατλαντικός, Βόρεια 

θάλασσα, Νορβηγική θάλασσα. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): (κατ αρχήν, ανάλογα µε την εξέλιξη του προγράµµατος θα υπάρξει 

τροποποίηση τις λίστας των συµµετεχόντων) ∆ρ Κ. Νίττης, ∆. Μπάλλας, ∆ρ Ι. Παπούλια, ∆ρ Χ. 

Τσαµπάρης, Α. Μάλλιος, Π. Παγώνης, ∆ρ Μ. Αναγνώστου, ∆ρ ∆. Σακελλαρίου. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: INGV (Συντονιστής του προγράµµατος) + συµµετέχουν 12 ευρωπαϊκά 

ερευνητικά κέντρα αντιπρόσωποι 12 Ευρωπαϊκών κρατών, ΓΓΕΤ: ∆ρ Α. Γυπάκης, Ινστιτούτο 

ΝΕΣΤΩΡ, Παν. Πειραιά (Ανάλογα µε την εξέλιξη του προγράµµατος θα εξεταστεί και η συµµετοχή 

άλλων φορέων) 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Η προπαρασκευαστική φάση της ΕΥ ΕΜΣΟ των 

πολυπαραµετρικών παρατηρητηρίων βυθού (EMSO European Multidisciplinary Seafloor Observation- 

Preparatory) βασίζεται στην διερεύνηση δυνατότητας (από τις συµµετέχουσες χώρες)εγκατάστασης 

ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο µετρητικών σταθµών-παρατηρητηρίων βυθού σταθερά εγκατεστηµένων 

στο βυθό και οι οποίοι θα τροφοδοτούνται µε ενέργεια από συσσωρευτές η κατά προτίµηση από 

καλώδια συνδεδεµένα µε την ξηρά τα οποία µεταφέρουν µεγάλο όγκο δεδοµένων σε πραγµατικό 

χρόνο (real time). ∆ια τούτο και θέσεις µε ήδη εγκατεστηµένα εν λειτουργία καλώδια θεωρούνται 

πρώτης προτεραιότητας. Οι δώδεκα περιοχές που κατ αρχήν έχουν επιλεγεί για το Πανευρωπαϊκό 

δίκτυο µε βάση την κρισιµότητά τους για την µελέτη του περιβάλλοντος είναι: Arctic, Nοrwegian 

margin, Kosterfiord, Nordic seas, Pocupine, Azores, Iberian, Liqurian, East Sicily, Hellenic, Marmara 

sea, Black sea. 

Το κύριο επιστηµονικό αντικείµενο είναι οι µακροχρόνια παρατήρηση σε πραγµατικό χρόνο 

περιβαλλοντικών διαδικασιών και αλλαγών που συσχετίζονται µε την αλληλεπίδραση µεταξύ της 

γεώσφαιρας, βιόσφαιρας και υδρόσφαιρας. Ιδιαίτερη έµφαση δίδεται στην παρακολούθηση του 

βενθοπελαγικού οικοσυστήµατος και βιοποικιλότητας, των υποθαλάσσιων «Γεωκαταστροφών» όπως 

σεισµοί, υποθαλάσσιες κατολισθήσεις, τσουνάµις, στην επίδραση των κλιµατικών αλλαγών στο βαθύ 

υδρολογικό περιβάλλον και το βενθικό οικοσύστηµα, στην υδροακουστική και βιοακουστική µε 

ιδιαίτερη έµφαση την παρακολούθηση πελαγικών ιχθυοπληθυσµών και θηλαστικών. 

Η Ελληνική επιστηµονική κοινότητα που δραστηριοποιείται στους υποθαλάσσιους µετρητικούς 

σταθµούς-παρατηρητήρια βυθού έχει προτείνει σαν πρώτη προτεραιότητα την ευρύτερη θαλάσσια 

περιοχή Ν∆ της Πύλου (βαθύτερη λεκάνη της Μεσογείου) αξιοποιώντας και τις εγκαταστάσεις του 

Ινστιτούτου ΝΕΣΤΩΡΑ στην Πύλο ιδιαίτερα την δυνατότητα της µετάδοσης πληροφοριών σε 

πραγµατικό χρόνο µεσω του υποθαλάσσιου καλωδίου οπτικών ινών. To ΕΛΚΕΘΕ έχει ήδη ποντίσει 

στην περιοχή ένα αγκυροβόλιο του συστήµατος Poseidon και δύο αγκυροβόλια µε ρευµατογράφους/ 

ιζηµατοπαγίδες µε αντικείµενο την συνεχή υδρο-ιζηµατολογική παρακολούθηση της στήλης του 

νερού. Μαζί µε την υλοποίηση του Esonet και ΚΜ3Νet-PP αποτελούν ιδανική επιστηµονική 

44

προσέγγιση για την συνεχή παρακολούθηση και κατανόηση της επίδρασης της παγκόσµιας κλιµατικής 

αλλαγής στο υδρολογικό και οικολογικό περιβάλλον της Α. Μεσογείου. Μεγάλες προοπτικές 

συνεργασίας υπάρχουν µε την Πανεπιστηµιακή κοινότητα που ασχολείται µε την θαλάσσια έρευνα και 

τεχνολογία, χρησιµοποιώντας εναλλακτικές τεχνικές παρακολούθησης και ανάλυσης των 

αποτελεσµάτων όπως το ΕΜΠ, το ΙΤΕ για ακουστική ωκεανογραφία, το Ινστιτούτο Κητολογικών 

Ερευνών κλπ. 

Marine Ecosystem Evolution in a Changing Environment (MEECE/ 756). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Γ. Τριανταφύλλου 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (75&) & ΓΓΕΤ (25%) 


∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/04/08-31/03/12) 



∆ιάφορες ευρωπαϊκές περιοχές συν περιοχή Benguela & ΕΛΚΕΘΕ: 

Αιγαίο Πέλαγος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΩ: ∆ρ Γ. Τριανταφύλλου, ∆ρ Γ. Πετυχάκης, ΙΘΑΒΙΠ: Dr C.J. Smith, 

Κ. Παπαδοπούλου 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Plymouth Marine Laboratory (PML), UK, (Coordinator) (2) UNIFOB AS 

Norway (3) University Hamburg (UHH) Germany (4) Fundación AZTI - AZTI Fundazioa (Technalia 

AZTI), Spain (5) Università di Bologna (UNIBO), Italy (6) Wageningen IMARES B.V., Netherlands 

(7) Centre for Environment, Fisheries and Aquaculture Science (CEFAS), UK (8) Natural 

Environment Research Council (NERC), UK (9) Institut de Recherche pour le Développement (IRD), 

France (10) Technical University of Denmark, Danish Institute for Fisheries Research (DIFRES), 

Denmark (11) Institute of Marine Research (IMR), Norway (12) Institute of Marine Sciences, Middle 

East Technical University (IMS-MET), Turkey (13) Centre National de la Recherche Scientifique 

(CNRS), France (14) Sir Alister Hardy Foundation for Ocean Science (SAHFOS), UK (15) 

Università del Piemonte Orientale (UPd), Italy (16) Klaipeda University Corpi (KU Corpi), Lithuania 

(17) Bolding & Burchard Hydrodynamics (BBH), Germany (18) Instituto Español de Oceanografía 

(IEO), Spain (19) Commissariat à l'énergie atomique (CEA), France 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα έχει στόχο την ανάπτυξη διαχειριστικών 

εργαλείων πρόβλεψης και στρατηγικών για την αντιµετώπιση οικοσυστηµικών αλληλεπιδράσεων. Η 

κεντρική ιδέα του προγράµµατος αφορά την παγκόσµια αλλαγή, τα αποτελέσµατα φυσικών και 

ανθρωπογενών επιδράσεων του κλίµατος στη δοµή και λειτουργία των θαλάσσιων οικοσυστηµάτων. 

Συγκεκριµένα, η παγκοσµια αλλαγή θα οδηγήσει σε µεγάλης κλίµακας αλλαγές στα κλιµατολογικά 

πρότυπα και πρότυπα ωκεάνιας κυκλοφορίας, ενώ τα αυξηµένα επίπεδα ατµοσφαιρικού CO2 θα 

οδηγήσουν σε οξίνιση των ωκεανών. Ολες αυτές οι αλλαγές θα έχουν επιπτώσεις στη τροφοδυναµική 

δοµή και λειτουργία των θαλάσσιων οικοσυστηµάτων. Παράλληλα, συνδυασµοί ανθρωπογενών 

πιέσεων οπως η αλιεία, ο ευτροφισµός και η ρύπανση επιδρούν στην ανταγωνιστική ικανότητα και 

επικράτηση των κύριων ειδών και την δοµή των θαλάσσιων οικοσυστήµατων. Τέλος, η εισαγωγή 

εισβολικών ειδών µπορεί να αλλάξει παραπέρα την δοµή των θαλάσσιων οικοσυστήµατων ιδίως 

εφόσον κύρια είδη βρίσκονται ήδη υπό βιοτικές και αβιοτικές πιέσεις. 

Το πρόγραµµα θα: (1) Αναθεωρήσει τις επιπτώσεις των πιέσεων/ ανθρωπογενών δράσεων στο 

θαλάσσιο οικοσύστηµα. (2) Αναπτύξει ενα συζευγµένο µοντέλο πρόβλεψης οικοσυστηµικής 

αντίδρασης από τα ψάρια µέχρι το πλαγκτον. (3) Αναλύσει σενάρια επιπτώσεων των πιέσεων/drivers 

στη δοµή και λειτουργία των θαλάσσιων οικοσυστηµάτων. (4) Αναπτύξει decision support tools, τα 

οποία εκτιµούν key vulnerabilities και κινδύνους της παγκόσµιας αλλαγής για τα θαλάσσια 

οικοσυστήµατα. (5) Αναπτύξει δείκτες/indicators κατάστασης του οικοσυστήµατος. 

45

Caspian Sea environmental and industrial data & information service (CASPINFO/ 760). 

Αριθµός Συµβολαίου: 211288 (SP1-Cooperation, ENV.2007.2.2.1.8., CSA-SA) 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Α. Ιωνά 

Επιστηµονικός Συντονιστής: Peter Davis, Marine Information Service –MARIS BV, Ολλανδία 



∆ιάρκεια: 30 µήνες (01/09/08-28/02/11) 


Περιοχή Έρευνας: Κασπία Θάλασσα 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Ιωνά, ∆ρ Ε. Μπαλόπουλος, Π. Καραγεβρέκης, Α. 

Λυκιαρδόπουλος 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Marine Information Service, MARIS, Netherlands. (2) Sumgayit Center of 

Environmental Rehabilitation, SCER, Azerbaijan. (3) Institute of Geography Baku, IGAZ, Azerbaijan. 

(4) Institute of Geography Almaty, IGKZ, Kazakhstan. (5) Caspian Environment Programme, UNDP- 

CEP, UNDP. (6) State Oceanographic Institute Moscow, SOI, Russian Federation. (7) Institute of 

Ecology and Evolution, IEE, Russian Federation. (8) P.P. Shirshov Institute of Oceanology, SIO, 

Russian Federation. (9) Caspian Marine Scientific Research Center Astrakhan, KASPMNIZ, Russian 

Federation. (10) Institute of Geosciences and Geo-environment, IEG, Russian Federation. (11) Black 

Sea Commission Secretariat, BSCS, Black Sea Commission. (12) Hellenic National Oceanographic 

Data Centre, HNODC, Greece. (13) Consiglio Nazionale della Ricerche, CNR, Italy. (14) State Oil 

Company of Azerbaijan, SOCAR, Azerbaijan. (15) Dagestan University, DU, Russian Federation. (16) 

Moscow State University, MSU, Russian Federation. (17) International Oceanographic Commission- 

International Oceanographic Data and Information Exchange, IOC-IODE, IOC. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα αποβλέπει στην ενίσχυση της περιφερειακής 

υποδοµής πάνω σε θέµατα διαχείρισης περιβαλλοντικών δεδοµένων και πληροφοριών της Κασπίας 

Θάλασσας, µε τη συµµετοχή φορέων από τη διαχείριση δεδοµένων, την έρευνα και τη βιοµηχανία. 

Ειδικότερα, οι στόχοι του προγράµµατος είναι: (1) Η δηµιουργία ενός δικτύου διαχείρισης δεδοµένων 

και πληροφοριών για την Κασπία Θάλασσα µεταξύ κορυφαίων περιβαλλοντικών και 

κοινωνικοοικονοµικών ερευνητικών κέντρων, κυβερνητικών φορέων, βιοµηχανιών πετρελαίου & 

φυσικού αερίου και διεθνών οργανισµών. (2) Η ανάπτυξη ενός συστήµατος που θα επιτρέπει εύκολη 

πρόσβαση µέσω του διαδικτύου στα δεδοµένα, και στις κοινωνικοοικονοµικές/ νοµικές πληροφορίες 

των εταίρων και θα βοηθήσει στην αποτελεσµατικότερη διαχείριση τους. (3) Η διερεύνηση και η 

ανάπτύξη ενός βιώσιµου προτύπου λειτουργίας για το σύστηµα CASPINFO µεταξύ των 

συνεργαζόµενων φορέων του δηµόσιου και ιδιωτικού τοµέα. 

Ολοκληρωµένη θαλάσσια και χερσαία µελέτη για τη διερεύνηση της ποσότητας, ποιότητας και 

υδροµάστευσης των υποθαλάσσιων αναβλύσεων της περιοχής Στούπας του ∆ήµου Λεύκτρου του 

Νοµού Μεσσηνίας (ΣΤΟΥΠΑ/ 773). 

Αριθµός Συνεδρίας: 107/19.11.08/γ1β, 111/05.03.09/γ10, 115/05.05/09/δ1 


Φορέας Χρηµατοδότησης: Νοµαρχία Μεσσηνίας, ∆ήµος Λεύκτρου 



24 µήνες 



Όρµος Στούπας, Μεσσηνιακός Κόλπος 

46

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Καραγεώργης, ∆ρ Ε. Παπαθανασίου, ∆ρ ∆. Γεωργόπουλος και 

περισσότεροι από 35 επιστήµονες και τεχνικοί του ΙΩ και του Κέντρου. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, 

Περιφέρεια Πελοποννήσου 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα αποσκοπεί στην εκτίµηση της ποσότητας και 

ποιότητας των υποθαλάσσιων αναβλύσεων της Στούπας και στην αξιολόγηση της πιθανότητας 

εκµετάλλευσης των υδάτων για ύδρευση ή άρδευση. 

Αντικείµενο του έργου είναι η αποτύπωση του πυθµένα και του υποθαλάσσιου αναγλύφου της 

περιοχής των αναβλύσεων και η διεξαγωγή 9 επισκέψεων σε διάρκεια ενός έτους µε σκοπό µετρήσεις, 

δειγµατοληψίες και εργαστηριακές αναλύσεις όλων των φυσικοχηµικών και υδρολογικών 

παραµέτρων που καθορίζουν την ποσότητα, ποιότητα και ετήσια διακύµανση των υποθαλάσσιων 

αναβλύσεων γλυκών νερών. Μετά από τις αρχικές εκτιµήσεις, και µε την προϋπόθεση ότι αυτές θα 

είναι ενθαρρυντικές, θα αναλάβει το Ε.Μ.Π. µελέτη υδροµάστευσης, την κατασκευή και δοκιµή 

πρωτότυπης διάταξης, µε την υποστήριξη του καταδυτικού προσωπικού του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. 

Μελέτη των ετήσιων και βιολογικών κύκλων του πλαγκτού σε παράκτια περιοχή (PLANKTON 

IN COASTAL AREA). 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ε. Χρήστου 

Φορέας Χρηµατοδότησης: UNEP 



συνεχιζόµενο 


Άγιος Κοσµάς. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ε. Χρήστου, ∆ρ Κ. Πάγκου, Θ. Ζούλιας 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Σκοπός του προγράµµατος είναι η µελέτη των εβδοµαδιαίων 

διακυµάνσεων της ποσοτικής και ποιοτικής σύστασης του πλαγκτού. 

Με το πρόγραµµα αυτό, το οποίο έχει αρχίσει από το 1989 και συνεχίζεται µέχρι σήµερα, γίνεται 

καταγραφή και µελέτη φυσικοχηµικών και βιολογικών παραµέτρων σε ένα παράκτιο σταθµό στον Αγ. 

Κοσµά (κοντά στις εγκαταστάσεις του ΕΛΚΕΘΕ Αθηνας (Αγίου Κοσµά) µε σταθερή συχνότητα (ανά 

µία και δύο εβδοµάδες). Οι παράµετροι που µελετούνται είναι η θερµοκρασία, η αλατότητα, η 

χλωροφύλλη, το φυτοπλαγκτόν και το ζωοπλαγκτόν. 

Τα δείγµατα συλλέγονται από 3 διαφορετικά βάθη ενώ η συλλογή του ζωοπλαγκτού γίνεται µε διπλή 

πλάγια σύρση. Επίσης συλλέγεται ζωντανό υλικό, ανάλογα µε τις ανάγκες του εργαστηρίου του 

ζωοπλαγκτού. 

Η πραγµατοποίηση του προγράµµατος βασίζεται σε ποικιλία αναλύσεων τέτοιων όπως η ανάλυση των 

ποιοτικών και ποσοτικών µεταβολών του πλαγκτού, η καταγραφή των κυρίαρχων ειδών, η διαδοχή 

των ταξινοµικών οµάδων και ειδών, η λεπτοµερής καταγραφή έντονων περιστασιακών µεταβολών 

(blooms), η µελέτη της παραγωγικότητας των κυρίαρχων ειδών κ.λπ. 

Το πρόγραµµα έχει ως στόχο, εκτός από τη µελέτη των ετήσιων και βιολογικών κύκλων του 

πλαγκτού, τη δηµιουργία χρονοσειρών που θα οδηγήσουν, µέσα από την ανάπτυξη µοντέλων, στην 

περιγραφή και εκτίµηση της κατάστασης του πλαγκτού και την πρόβλεψη της δευτερογενούς 

παραγωγής, η οποία αποτελεί το υπόβαθρο της πελαγικής αλιευτικής παραγωγής. Ακόµη, το 

πρόγραµµα σκοπεύει, εφόσον συνεχιστεί επί µακρόν, να µελετήσει τις σε ευρεία κλίµακα διαχρονικές 

µεταβολές και να εντοπίσει τις επιπτώσεις των πιθανών κλιµατικών αλλαγών στο οικοσύστηµα, καθώς 

επίσης να αποτελέσει ένα σοβαρό µέτρο ελέγχου της γενικότερης κατάστασης στο Σαρωνικό. 

Το πρόγραµµα, ήδη έχει δώσει µερικά πολύ αξιόλογα αποτελέσµατα σχετικά µε το βιολογικό κύκλο 

και τη φυσιολογία του ζωοπλαγκτού. Τέλος, η χρηµατοδότησή του, που είναι ιδιαίτερα χαµηλή, 

γίνεται από άλλα προγράµµατα του Σαρωνικού. 

47

“Nutrient tunnelling” and other alternative pathways for mineral nutrients through the 

microbial food web to copepods (NUTRITUNNEL/ 30.20901). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Π. Πήττα 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Νορβηγικό Συµβούλιο Έρευνας 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/03/08-28/02/11) 


Περιοχή Έρευνας: Αιγαίο Πέλαγος, Κρήτη. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Ι.Ω.: ∆ρ Π. Πήττα, ∆ρ Σ. Ψαρρά, ∆ρ Α. Γιαννακούρου, ∆ρ Σ. 

Ζερβουδάκη, ∆ρ Κ. Φραγκούλης, ∆ρ Μ. Τσαπάκης, Τ. Τσαγκαράκη, Ι. Μαγιόπουλος, ∆. Ποδάρας, 

ΙΘΑΒΙΓ: S. Zivanovic. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: University of Bergen, Department of Biology, Norway. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στη διάρκεια του προγράµµατος µέσω σειράς εργαστηριακών 

πειραµάτων και ενός πειράµατος σε µεσοκόσµους στην Ανατολική Μεσόγειο, θα ελεγχθεί η υπόθεση 

ότι στα υπερ-ολιγοτροφικά νερά της Αν. Μεσογέιου η προσθήκη του φερόµενου ως περιοριστικύ 

παράγοντα (Ρ) επιφέρει αύξηση της παραγωγικότητας στα ανώτερα τροφικά επίπεδα µέσω 

βακτηριακής παράκαµψης του φυτοπλαγκτού ή µέσω βελτίωσης της ποιότητας του φυτοπλαγκτού. 

Integration and enhancement of key existing European deep-ocean observatories (EUROSITES/ 

30.20801). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Γ. Πετυχάκης 



∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/04/07-31/03/10) 


Περιοχή Έρευνας: Σταθµοί: POSEIDON-E1-M3A, POSEIDON-Πύλος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Γ. Πετυχάκης, ∆ρ Κ. Νίττης, ∆ρ Β. Λυκούσης, ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, 

∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ ∆. Σακελλαρίου, ∆ρ Ι. Παπούλια, Λ. Περιβολιώτης, ∆. Μπάλλας, Κ. 

Χριστοδούλου, Σ. Σταυρακάκης, ∆ρ Σ. Αλεξανδρή, Π. Γεωργίου, Π. Ρενιέρης, Α. Μόρφης, Π. 

Μαντόπουλος, Ι. Παµπίδης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) National Oceanography Centre, Southampton, UK. (2) University of 

Bergen, Norway (3) OGS, Trieste, Italy (4) ISSIA/CNR, Genova,Italy (5) IFM-GEOMAR, Kiel, 

Germany (6) OceanLab, Aberdeen, UK (7) Observatoire Oceanologique de Villefranche. (8) 

IFREMER, France. (9) Universite de la Mediterranee, France. (10) ICCM, Las Palmas. (11) Instituto 

Nacional de Desenvolvimento das Pescas, Cape Verde. (12) Univ. of Las Palmas and ICCM, Las Palmas 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Σκοπός του προγράµµατος είναι να ενσωµατώσει τους 

υπάρχοντες σταθµούς παρατήρησης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Μέχρι σήµερα τα παρατηρητήρια αυτά 

µετρούν αυτόνοµα τις βιολογικές, χηµικές και φυσικές παραµέτρους οι οποίες είναι σηµαντικές στο 

κλίµα µας και το ωκεάνιο οικοσύστηµα. ∆υστυχώς αν και η τεχνολογία που χρησιµοποιείται είναι 

ιδιαιτέρως υψηλή ο τρόπος µε τον οποίο λειτουργούν χαρακτηρίζεται ως ασυντόνιστος και 

κατακερµατισµένος. ∆εν υπάρχει κανένα συµφωνηθέν σύνολο βασικών παραµέτρων που πρέπει να 

µετρηθούν σε κάθε θέση ενώ κοινά πρωτόκολλα στοιχείων δεν ακολουθούνται. Η επίδραση των 

παραπάνω είναι ότι τα συστήµατα παρατήρησης αποτυγχάνουν να παρέχουν ένα συνεπές δίκτυο 

ελέγχου ικανό να παρέχει µια σαφή περιγραφή των χαρακτηριστικών του ωκεάνιου συστήµατος. Το 

EuroSITES έχει δύο κύριους στόχους – να ενσωµατώσει και να ενισχύσει τα υπάρχοντα βαθιά 

ωκεάνια παρατηρητήρια σε ένα ευρωπαϊκό δίκτυο και να πραγµατοποιήσει συγκεκριµένες 

επιστηµονικές αποστολές οι οποίες στο µέλλον θα αποτελέσουν τη βάση για τη συνεχή 

παρακολούθηση βασικών περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών. 

48

Επιδράσεις των ιχθυοκαλλιεργειών στις βενθικές βιογεωχηµικές διεργασίες (ΙΒΙΣ/ 30.30502). * 


49/27.09.05/γ4, 63/26.07.06/γ2 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ε. Τσαπάκης 



∆ιάρκεια: 36,5 µήνες (01/01/06-15/01/09) 



Σαρωνικός Κόλπος & Κόλπος Σητείας. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ε. Τσαπάκης, Ε. Αποστολάκη, Τ. Τσαγκαράκη 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Αναπλ. Καθηγ. Ι. Καρακάσης, Τµήµα Βιολογίας, Παν/µιο Κρήτης, (2) 

Marianne Holmer, Insitute of Biology, University of Southern Denmark, (3) ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ 

Ιχθυοκαλλιέργειες Α.Ε. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Αντικείµενο του έργου αποτελεί η µελέτη της επίδρασης των 

θρεπτικών και σωµατιδιακού υλικού που απελευθερώνονται από µια µονάδα ιχθυοκαλλιέργειας, στις 

βενθικές βιογεωχηµικές διεργασίες. 

Σύστηµα Εκτίµησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων από τις Ιχθυοκαλλιέργειες (AQUA- 

PLANNER/ 30.20601) * 

Αριθµός Συνεδρίας: 66 η /09.10.06/γ4, 71 η /24.01.07/γ14 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Γ. Πετυχάκης 



∆ιάρκεια: 27 µήνες (01/10/06-08/12/08) 



Περιοχή της Μυτιλήνης στην Ελλάδα και περιοχή Λεµεσού- 

Βασιλικού στην Κύπρο. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΩ: ∆ρ Γ. Πετυχάκης, ∆ρ Γ. Τριανταφύλλου, ∆ρ Γ. Κορρές, ∆ρ Κ. 

Νίττης, ∆ρ Εµ. Τσαπάκης, Ε. Αποστολάκη, Τ. Τσαγκαράκη, Α. Πολλάνη, ΙΘΑΒΙΓ: S. Zivanovich, Ε. 

∆αφνοµίλη, ∆ιοίκηση: Α. Κολουτζάκης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Πανεπιστήµιο Αιγαίου: Ζερβάκης Β., Καραµπάς Θ. & Κακαγιάννης Γ. (2) 

Πανεπιστήµιο Κύπρου: Ζωδιάτης, Γ., Χέις ∆., Γεωργίου Γ., Λάρτνερ, Ρ. & Καραολιά Α. (3) ΤΑΘΕ 

Κύπρος: Αργυρού Μ., Σταύρου Π., ∆ηµητρίου Γ., Σιαµµά Θ. & Κουµίδης Α. 

Σύντοµη περιγραφή του προγράµµατος: Στόχος της πρότασης αυτής είναι η δηµιουργία ενός 

αναλυτικού διαχειριστικού συστήµατος για τον ολοκληρωµένο σχεδιασµό εγκατάστασης και ελέγχου 

των ιχθυοµονάδων. Η µέχρι σήµερα τεχνολογία επιτάσσει την ανάπτυξη της δραστηριότητας αυτής σε 

ηµίκλειστες και προστατευόµενες από τα καιρικά φαινόµενα, παράκτιες περιοχές µε αποτέλεσµα να 

βρίσκεται πολλές φορές στο επίκεντρο προβληµατισµών και αντιπαραθέσεων µεταξύ αντιτιθεµένων 

συµφερόντων (τουρισµός οικιστική ανάπτυξη) προτάσσοντας συχνά σαν πρόσχηµα την προστασία 

του περιβάλλοντος. Το τελευταίο αποτελεί κρίσιµο θέµα για την λήψη αποφάσεων, λόγω του ότι τα 

παράκτια συστήµατα χαρακτηρίζονται ως περιοχές ιδιαίτερης σηµασίας, οι οποίες απαιτούν 

ολοκληρωµένες διαχειριστικές προτάσεις. Αποτελεί ζητούµενο, τόσο για την πολιτεία που έχει την 

ευθύνη για τη χωροθέτηση, την περιβαλλοντική προστασία και την επίτευξη της τοπικής ανάπτυξης, 

για τις τοπικές κοινωνίες, όσο και για τους ίδιους τους παραγωγούς που τελικά θα υποστούν πρώτοι 

αυτοί τις επιπτώσεις από µια διαταραχή των περιβαλλοντικών συνθηκών, η ύπαρξη κανόνων 

συµπεριφοράς και πρακτικών που να βασίζονται σε αξιόπιστα δεδοµένα και αναλυτικά εργαλεία. 

49

Η πραγµατοποίηση του έργου θα ακολουθήσει τέσσερις κύριους άξονες δραστηριοτήτων: (1) Ο 

πρώτος άξονας περιλαµβάνει τη συλλογή και ανάλυση δεδοµένων πεδίου για τις δύο περιοχές. (2) Ο 

δεύτερος άξονας περιλαµβάνει την πιλοτική µοντελοποίηση των κυκλοφοριακών δοµών σε κάθε 

περιοχή και τη προσοµοίωση της κατανοµής ενός τυχαίου ρυπαντή. (3) Ο τρίτος άξονας περιλαµβάνει 

την ανάπτυξη του διαχειριστικού συστήµατος το οποίο θα περιλαµβάνει τη σύζευξη τεσσάρων 

διαφορετικών µαθηµατικών µοντέλων. (4) Ο τέταρτος άξονας περιλαµβάνει τις δραστηριότητες 

ενηµέρωσης/κατάρτισης των σχετικών κρατικών υπηρεσιών αλλά και ιδιωτικών και δηµόσιων φορέων 

υδατοκαλλιέργειας στην Κύπρο και Ελλάδα. 

1.2. ΜΕΛΕΤΕΣ 

1.2.1. Νέες Μελέτες 

Μελέτη επιπέδων µετάλλων στα επιφανειακά ιζήµατα του Β. Παγασητικού και επιπτώσεις στην 

θαλάσσια πανίδα (PAGMET) (ΕΠΙΠΕ∆Α ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΣΕ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΑ ΙΖΗΜΑΤΑ Β. 

ΠΑΓΑΣΗΤΙΚΟΥ/ 727). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ B.A. Κατσίκη 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Νοµαρχία Μαγνησίας 


∆ιάρκεια: 6 µήνες (15/03/09-05/09/09) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 30.854 €. 


Β. Παγασητικός 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β.Α. Κατσίκη, ∆ρ Ι. Χατζηανέστης, ∆ρ Ε. Καµπέρη, Ν. Κουερίνης, 

Χ. Πυργάκη, Ε. Πλακίδη, Α. Παπαγεωργίου, Γ. Παππάς, Μ. Ταξιάρχη 

Μελέτη ανεµολογικού και κυµατικού καθεστώτος περιοχής παράλιου Άστρους Κυνουρίας και 

εκτίµηση ανάβασης κυµατισµού στην ακτή (ΑΣΤΡΟΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ/ 754). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Τ. Σουκισιάν 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Ι∆ΙΩΤΕΣ 


∆ιάρκεια: 3 ½ µήνες (01/01/09-15/04/09) 


Περιοχή Έρευνας: Παράκτια Περιοχή Παραλίου Άστρους Βορείας Κυνουρίας 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Τ. Σουκισιάν, Π.-Φ. Αντωνίου, ∆ρ Β. Καψιµάλης, Π. ∆ρακοπούλου, 

Χ. Κυριακίδου, ∆ρ Ι. Παναγιωτόπουλος, ∆ρ Α. Προσπαθόπουλος, ∆ρ Χ. Αναγνώστου, ∆ρ Α. 

Παπαδόπουλος, Μ. Χατζηνάκη 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Σκοπός της µελέτης είναι η εκτίµηση του κυµατικού και 

ανεµολογικού κλίµατος καθώς και του κυµατικού πεδίου υπό συγκεκριµένες κυµατικές και 

µετεωρολογικές συνθήκες στην παράκτια περιοχή του Παράλιου Άστρους του ∆ήµου Βορείας 

Κυνουρίας. Στις εκτιµήσεις του κυµατικού πεδίου συµπεριλαµβάνεται και η εκτίµηση του µέγιστου 

µήκους και ύψους αναβάσεων των κυµατισµών στην ακτή σε δύο θέσεις ενδιαφέροντος. Τα δεδοµένα 

που χρησιµοποιήθηκαν είναι: α) ανεµολογικά δεδοµένα για το έτος 1990 και τη δεκαετία 1995-2004, 

50

β) δεδοµένα ανοικτής θάλασσας, και γ) γεωµορφολογικά δεδοµένα και τοπογραφία/βαθυµετρία. Η 

εκτίµηση των κυµατικών αναβάσεων έγινε µε τη βοήθεια ενός αριθµητικού κυµατικού µοντέλου που 

επιλύει τις εξισώσεις τύπου Boussinesq για τη διάδοση του κυµατισµού. 

Τα αποτελέσµατα του προγράµµατος για το µήκος και ύψος των αναβάσεων του κυµατισµού στην 

ακτή θα χρησιµοποιηθούν για την εκτίµηση των µέγιστων και συνήθων αναβάσεων αυτού, στα 

πλαίσια της διαδικασίας αίτησης επανακαθορισµού του αιγιαλού, που έχει υποβληθεί από τον 

εργοδότη. 

Έλεγχος ποιότητας περιβάλλοντος της παράκτιας ζώνης Ερµιόνης Αργολίδος (ΕΛΕΓΧΟΣ 

ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΖΩΝΗΣ ΕΡΜΙΟΝΗΣ/ 781). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ο. Γκότση 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ∆ήµος Ερµιόνης 



2 µήνες 



Ερµιόνη Αργολίδος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ο. Γκότση, ∆ρ Ι. Χατζηανέστης, ∆ρ Α. Παυλίδου, ∆ρ Χ. 

Κοντογιάννης, Σ. Κιόρογλου, Γ. Παππάς, Π. Ρενιέρης, Ε. Ρουσελάκη, Α. Κωνσταντινοπούλου 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Ο σκοπός της µελέτης είναι η διερεύνηση της ποιότητας και της 

οικολογικής κατάστασης της θαλάσσιας περιοχής Ερµιόνης (δια της αναλύσεως βασικών χηµικών και 

βιολογικών παραµέτρων σε συνάρτηση µε την κυκλοφορία και τις συγκεντρώσεις του διαλυµένου 

οξυγόνου) προκειµένου να διαπιστωθεί η καταλληλότητα της περιοχής έτσι ώστε να διατίθενται 

απόβλητα του ∆ήµου Ερµιόνης για ορισµένες χρονικές περιόδους στο θαλάσσιο χώρο. 

Επικαιροποίηση δεδοµένων ξενικών ειδών στις Ευρωπαϊκές Θάλασσες (MIAS 2009) (MIAS 

2009/ 782). 

Αριθµός Συµβολαίου: 3401/B2009/EEA.53716 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ A. Zενέτου (Ι.ΘΑ.ΒΙ.Π.) 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Ευρωπαϊκός Οργανισµός Περιβάλλοντος (EOΠ) 



1 έτος 


Περιοχή Έρευνας: Ευρωπαϊκές Θάλασσες 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Zενέτου, Ν. Στρεφτάρης 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Η µελέτη αφορά στην ανάθεση από τον ΕΟΠ στο ΕΛΚΕΘΕ της 

επικαιροποίησης των δεδοµένων ξενικών ειδών στις Ευρωπαϊκές Θάλασσες και την αποτίµησή τους 

που θα χρησιµοποιηθεί από τον ΕΟΠ για την συγγραφή της αναφορών θαλάσσιας βιοποικιλότητας 

(SEBI2010 Report) και την αποτίµηση των Ευρωπαϊκών θαλασσίων οικοσυστηµάτων (State of the 

Environment Report 2010 – SoER2010). 

To ΕΛΚΕΘΕ θα επικαιροποιήσει την βάση ξενικών ειδών βασιζόµενο στα νεώτερα στοιχεία καθώς 

και στην κριτική αναθεώρηση των υφιστάµενων βάσεων και λιστών ξενικών ειδών που αναφέρονται 

τόσο σε Παν- Ευρωπαϊκό όσο και σε επίπεδο επιµέρους Θαλασσών (Βαλτική (NOBANIS, και 

NEMO), Ευρωπαϊκές Θάλασσες (χωρίς την Μαύρη Θάλασσα) (DAISIE) και Μαύρη Θάλασσα. Για 

την Μεσόγειο θα επικαιροποιηθεί η βάση ξενικών ειδών τoυ ΕΛΚΕΘΕ. Ιδιαίτερη έµφαση θα δοθεί 

στην εξοµάλυνση των σηµαντικών διαφορών µεταξύ των στοιχείων που παρουσιάζονται στις βάσεις 

δεδοµένων. 

51

Τα ενηµερωµένα στοιχεία θα αναλυθούν, θα επικυρωθούν ς (µέσω των ειδικών workshops που θα 

οργανωθούν από το ΕΛΚΕΘΕ) και θα αξιολογηθούν από το ΕΛΚΕΘΕ. Το ΕΛΚΕΘΕ θα προετοιµάσει 

έκθεση αξιολόγησης (Assessment Report) που θα χρησιµοποιηθεί στις εκθέσεις βιοποικιλότητας 

(SEBI2010) και αποτίµησης της περιβαλλοντικής κατάστασης στην Ευρώπη (SοΕR 2010) του ΕΟΠ. H 

έκθεση αξιολόγησης θα ανaφέρεται τόσο στη παρούσα κατάσταση (state of the environment), όσο και σε 

µελλοντικές τάσεις του φαινοµένου των ξενικών ειδών (trends/Outlooks). Επίσης θα περιέχει αποτίµηση 

των επιπτώσεων (τόσο σε επίπεδο βιοποικολότητας όσο και σε οικονοµικο-κοινωνικό) καθώς και 

αποτίµηση της σχετικής πολιτικής της ΕΕ, ώστε να να αξιολογήσει την αποτελεσµατικότητά τους και την 

πρόοδο προς το στόχο της παύσης της απώλειας βιοποικιλότητας (2010 CBD). Τελικά η έκθεση 

αξιολόγησης θα περιλαµβάνει την προοπτική των θαλασσίων εισβολών έως το 2020 στις ευρωπαϊκές 

θάλασσες λαµβάνοντας επίσης υπόψη τις επιδράσεις των κλιµατικών αλλαγών. 

Υποθαλάσσια ενεργά ρήγµατα λεκάνης Ηρακλείου (ΕΝΕΡΓΑ ΡΗΓΜΑΤΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ/ 783). 



Φορέας Χρηµατοδότησης: Πανεπιστήµιο Αθήνας, Γεωλογικό Τµήµα 



6 µήνες 


Περιοχή Έρευνας: Κρητικό Πέλαγος, βόρεια από Ηράκλειο 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ ∆. Σακελλαρίου, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ Β. Λυκούσης, ∆. Μπάλλας, ∆ρ 

Σ. Αλεξανδρή, Π. Γεωργίου, Ε. Τριψάνας, Ι. Παµπίδης, Π. Μαντόπουλος, Σ. Μαρουλάκης, Θ. 

Φωτόπουλος 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Γεωλογικό Τµήµα Παν/µίου Αθήνας (Συντονιστής) 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Αντικείµενο του προγράµµατος είναι η θαλάσσια γεωλογική - 

γεωφυσική διερεύνηση της ευρύτερης περιοχής βόρεια του Ηρακλείου Κρήτης, µε σκοπό την 

χαρτογράφηση και µελέτη της γεωλογικής δοµής και των υποθαλάσσιων ρηγµάτων. 

∆ιερεύνηση του φαινοµένου αφρισµού στο θαλάσσιο χώρο του ΑΗΣ Λαυρίου (ΑΗΣ ΛΑΥΡΙΟΥ/ 

784). * 



Φορέας Χρηµατοδότησης: ∆ΕΗ/ ΑΗΣ ΛΑΥΡΙΟΥ 



3 µήνες 


Περιοχή Έρευνας: Θαλάσσια περιοχή ΑΗΣ Λαυρίου 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Παυλίδου, ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, ∆ρ Ι. Χατζηανέστης, ∆ρ Α. 

Γιανακούρου, Γ. Ασηµακοπούλου, ∆ρ Χρ. Ζέρη, Π. Ρενιέρης, Σ. Ηλιάκης, Α. Μόρφης, Γ. Παππάς, Ε. 

Ρουσελάκη, Ι. Γεωργακάκης, Α. Κωνσταντινοπούλου, Χ. Πυργάκη, Ε. Πλακίδη, ∆ρ Μ. Στουµπούδη 

(Ι.Ε.Υ.). 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης Αντικείµενο της µελέτης είναι η διερεύνηση αφρισµού που 

παρατηρήθηκε στο κανάλι εξόδου θαλασσινού νερού ψύξης του ΑΗΣ Λαυρίου καθώς και στη 

θαλάσσια περιοχή πλησίον του καναλιού. 

52

Λιµένας Σαλαµίνος (ΛΙΜΕΝΑΣ ΣΑΛΑΜΙΝΑΣ/ 788). 

Αριθµός Συµβολαίου: Συµφωνητικό Συνεργασίας µεταξύ ΕΛΚΕΘΕ και ∆ηµοτικού 

Λιµενικού Ταµείου Σαλαµίνος 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Β. Καψιµάλης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ∆ηµοτικό Λιµενικό Ταµείο Σαλαµίνος 



4 µήνες 



Λιµένας Σαλαµίνος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β. Καψιµάλης, ∆ρ Ι. Χατζηανέστης, Ι. Παναγιωτόπουλος, Αλ. 

Παπαγεωργίου, Μ. Ταξιάρχη, Γ. Καµπούρη, Ελ. Πλακίδη, Χρ. Πυργάκη. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Εκπόνηση µελέτης για την εκτίµηση της ποιότητας 

(κοκκοµετρικής και γεωχηµικής) των πυθµιαίων ιζηµάτων στις περιοχές Σκάλας Μεγάλης και 

Βουρκαρίου του λιµένος Σαλαµίνας και προσδιορισµός των πιθανών επιπτώσεων που θα επιφέρουν 

αυτά τα ιζήµατα στο θαλάσσιο οικοσύστηµα, σε περίπτωση που θα επιτραπεί η απόρριψή τους. 

Έλεγχος των συγκεντρώσεων ρύπων σε βιολογικές συνιστώσες της λιµνοθάλασσας Γιάλοβας. * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Β.Α. Κατσίκη 

Φορέας χρηµατοδότησης: Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση Μεσσηνίας 

Έτος έναρξης: 2009 


5 µήνες 

Ολικός προϋπολογισµός: 4.507,72 € 


Λιµνοθάλασσα Γιάλοβας. 

Συµµετέχοντες ΕΛΚΕΘΕ: ∆ρ Β.Α. Κατσίκη, Ν. Κουερίνης, Γ. Παππάς 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Αφορά επίπεδα µετάλλων σε 3 είδη ψαριών από τη 

λιµνοθάλασσα. 

Μελέτη του Ανεµολογικού καθεστώτος και του Αιολικού δυναµικού της περιοχής µε 

συντεταγµένες 21Ο 00' 33" Ε - 37 Ο 54' 51" Ν. * 



Φορέας Χρηµατοδότησης: VENERGIA AE 



2 µήνες 

Ολικός Προϋπολογισµός: 1.785 € (Τα έσοδα µπήκαν στο πρόγραµµα ΕΣΟ∆Α ΑΠΟ ΕΠ/ΣΙΑ 

ΚΑΙ ΜΟΝΤ/ΣΗ ∆Ε∆ΟΜΕΝΩΝ ΑΤΛΑΝΤΑ/ 705). 


Ιόνιο Πέλαγος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Τ. Σουκισιάν 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Στο πρόγραµµα αυτό γίνεται η µελέτη του ανεµολογικού καθεστώτος 

σε περιοχή του Ιονίου Πελάγους µε βάση τα αποτελέσµατα του µοντέλου WAM για 10 έτη (1995- 

2004). Τα δεδοµένα αυτά ελήφθησαν από τον Άτλαντα Ανέµου και Κύµατος των ελληνικών 

θαλασσών. Στη συνέχεια έγινε εκτίµηση του αιολικού δυναµικού σε ύψος 80 µ από την επιφάνεια της 

θάλασσας ανηγµένου ανά µονάδα επιφάνειας ροής ανέµου. 

53

ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ - ΑΛΜΟΛΟΙΠΟ. 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Λ. Περιβολιώτης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ 


∆ιάρκεια: 6 µήνες (01/12/09-30/05-10) 



Κόλπος Ελευσίνας 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Λ. Περιβολιώτης, ∆ρ. Γ. Κορρές, ∆ρ. Π. Παναγιωτίδης, ∆ρ. Μ. 

Σαλωµίδη, ∆ρ. Ν. Σύµπουρα, Π. Αντωνίου, Ν. Κατσιάρας, Κ. Μπαλωµένου 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Το αντικείµενο του έργου είναι η συγγραφή µέρους των ενοτήτων 

και των µελετών που απαιτούνται για χωροθέτηση Περιοχής Οργανωµένης Ανάπτυξης των 

Υδατοκαλλιεργειών (Π.Ο.Α.Υ.) στον Κόλπο Αργοστολίου Ν.Α. Κεφαλονιάς – Ιθάκης. Το κύριο 

µέρος του έργου αφορά την συγγραφή των κεφαλαίων που αφορούν την περιγραφή του φυσικό 

περιβάλλοντος της περιοχής Εκπόνηση µελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων στον Όρµο Ελευσίνας 

από τα νερά υψηλής αλατότητας από το σύστηµα ψύξης του θερµοηλεκτρικού εργοστασίου της 

εταιρείας ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ Α.Ε. 

Περιβαλλοντική µελέτη βάσης στις σκάλες φορτώσεων /εκφορτώσεων στις θέσεις Κάναβα και 

Αµπουρδεχτάκι, Νήσου Μήλου. 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Χ. Ζέρη 

Φορέας Χρηµατοδότησης: S & B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. 


∆ιάρκεια: 6 µήνες (01/12/09- 30/05/10) 

Προϋπολογισµός: 11.900 € 

Περιοχή Έρευνας: Θέσεις Κάναβα και Αµπουρδεχτάκι στον Κόλπο Αδάµαντα Νήσου Μήλου 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Χ. Ζέρη, ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, ∆ρ Μ. Σαλωµίδη, ∆ρ Ν. Σύµπουρα, 

∆ρ Μ. Α. Pancucci, ∆ρ Σ. Ρεϊζοπούλου, Γ. Αρβανιτάκης, ∆ρ Α. Καραγεώργης, Α. Παπαγεωργίου, Μ. 

Ταξιάρχη , ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, Π. Ρενιέρης, Α. Μόρφης, Α. Παππάς, Σ. Ηλιάκης 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Οι εργασίες που θα εκπονηθούν είναι: 

α) Οπτική καταγραφή και προσδιορισµός κοινωνιών φυτοβένθους. (Β) ∆ειγµατοληψία ιζηµάτων για 

προσδιορισµό κοινωνιών ζωοβένθους (Γ) ∆ειγµατοληψία επιφανειακών ιζηµάτων και θαλασσίου 

νερού για αναλύσεις βαρέων µετάλλων. (∆) Θολερότητα. (Ε) Πρόταση παρακολούθησης του 

θαλάσσιου περιβάλλοντος µε βάση τα αποτελέσµατα (Α, Β, Γ, ∆ παραπάνω) της µελέτης βάσης. 

Όλες οι παραπάνω εργασίες θα γίνουν άπαξ στις περιοχές των 2 σκαλών καθώς και σε κοντινό σηµείο 

αναφοράς. 

Χωροθέτηση Π.Ο.Α.Υ. στον Κόλπο του Αργοστολίου Ν.A. Κεφαλονιάς – Ιθάκης. 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Εµ. Τσαπάκης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: APC ADVANCED PLANNING - CONSULTING ΣΥΜ/ΛΟΙ 

ΕΠ/ΣΕΩΝ A.E., (APC S.A.) 



1 έτος 



Κεφαλονιά 

54

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Εµ. Τσαπάκης 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Το αντικείµενο του έργου είναι η συγγραφή µέρους των ενοτήτων 

και των µελετών που απαιτούνται για χωροθέτηση Περιοχής Οργανωµένης Ανάπτυξης των 

Υδατοκαλλιεργειών (Π.Ο.Α.Υ.) στον Κόλπο Αργοστολίου Ν.Α. Κεφαλονιάς – Ιθάκης. Το κύριο 

µέρος του έργου αφορά την συγγραφή των κεφαλαίων που αφορούν την περιγραφή του φυσικό 

περιβάλλοντος της περιοχής. 

1.2.2. Συνεχιζόµενες Μελέτες 

Έλεγχος ποιότητας περιβάλλοντος µονάδας καλλιέργειας οστρακοειδών της περιοχής 

Λουτροπύργου- Νέας Περάµου (ΜΥ∆ΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ/ 713). 



Φορέας Χρηµατοδότησης: Ιδιώτης 


∆ιάρκεια: 24 µήνες (01/05/08-30/04/10) 


Περιοχή Έρευνας: Σαρωνικός: Λουτρόπυργος- Νέα Πέραµος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β.Α. Κατσίκη, ∆ρ Ν. Σύµπουρα, ∆ρ Σ. Ρεϊζοπούλου, Ν. Κουερίνης, 

Μ. Ανθούλα, Γ. Αρβανιτάκης, Α. Ανδρονή, Μ. Ταξιάρχη 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Έλεγχος περιβαλλοντικής κατάστασης µυδοκαλλιεργειών. 

Ωκεανογραφική ∆ιερεύνηση του φυσικού περιβάλλοντος και της αλιείας στις Περιοχές 

Ολοκληρωµένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) Πελοποννήσου, για την βελτίωση της 

χωροθέτησής τους (ΠΟΑΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ/ 714). 



Φορέας Χρηµατοδότησης: ΛΑΜΑΝΣ ΑΕ 


∆ιάρκεια: 23 µήνες (01/05/08-31/03/10) 


Περιοχή Έρευνας: Ακτές Πελοποννήσου 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΩ: ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, ∆ρ Μ. Σαλωµίδη, ∆ρ ∆. Γεωργόπουλος, ∆ρ Χ. 

Αναγνώστου, Β. Παπαδόπουλος, ∆ρ Α. Παυλίδου, ΙΘΑΒΙΠ: ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου, ∆ρ Α. 

Κονίδης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Εργαστήρια Α. Ε. (Φ. Παπαθεοδώρου & Γ. Κάρκα) 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Μελέτη µορφοδυναµικής των ακτών, φυσική και ∆υναµική της 

περιοχής ενδιαφέροντος. Προσδιορισµός του µετεωρολογικού και κυµατικού κλίµατος της περιοχής 

χρησιµοποιώντας τόσο τα δεδοµένα από το ECMWF όσο και των µαθηµατικών οµοιωµάτων που 

αναπτύχθηκαν από το ΕΛΚΕΘΕ στα πλαίσια του συστήµατος “ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ”. Εκτίµηση τροφικού 

καθεστώτος και πηγών ρύπανσης. Τύποι οικοτόπων και εκτίµηση της οικολογικής ποιότητας. Σε όλο 

το µήκος ακτογραµµής των ΠΟΑΥ θα εντοπιστούν και θα περιγραφούν οι τύποι οικοτόπων σύµφωνα 

µε το Παράρτηµα 1 της Οδηγίας 92/43 (Οδηγία Habitat). 

Μελέτη Παράκτιας Αλιείας. Εκπόνηση διαχειριστικού σχεδίου. 

55

Sovel-2008 (SOVEL/ 716). * 



Φορέας Χρηµατοδότησης: SOVEL A.Ε. 



4 µήνες 


Περιοχή Έρευνας: Λιµένας εκµετάλλευσης εταιρείας SOVEL, Αλµυρός Βόλου, 

Παγαστητικός Κόλπος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β. Καψιµάλης, ∆ρ Ι. Χατζηανέστης, ∆ρ Ι. Παναγιωτόπουλος, Α. 

Παπαγεωργίου, Μ. Ταξιάρχη, Γ. Καµπούρη, Ε. Πλακίδη, Χρ. Πυργάκη 

Σύντοµη Περιγραφή Μελετης: Εκπόνηση µελέτης για την εκτίµηση της ποιότητας (κοκκοµετρικής 

και γεωχηµικής) των πυθµιαίων ιζηµάτων στον λιµένα εκµετάλλευσης της εταιρεία SOVEL A.E. 

Κοίτη Κηφισού (ΚΟΙΤΗ ΚΗΦΙΣΟΥ/ 725). * 



Φορέας Χρηµατοδότησης: ΥΠΕΧΩ∆Ε 



8 µήνες 



Τεχνητή κοίτη Κηφισού Ποταµού, Φαληρικό ∆έλτα, Σαρωνικός 

Κόλπος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β. Καψιµάλης, ∆ρ Ι. Χατζηανέστης, ∆ρ Ι. Παναγιωτόπουλος, Γ. 

Παππάς, Α. Παπαγεωργίου, Μ. Ταξιάρχη, Γ. Καµπούρη, Ε. Πλακίδη, Χρ. Πυργάκη 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Εκπόνηση µελέτης για την εκτίµηση της ποιότητας (κοκκοµετρικής 

και γεωχηµικής) των πυθµιαίων ιζηµάτων στην τεχνητή κοίτη του Κηφισού ποταµού και 

προσδιορισµός των πιθανών επιπτώσεων που θα επιφέρουν αυτά τα ιζήµατα στο θαλάσσιο 

οικοσύστηµα, σε περίπτωση που θα επιτραπεί η απόρριψή τους. 

Ποιότητα των βυθοκορηµάτων Αλιευτικού Καταφύγιου Κατελειού Ν. Κεφαλληνίας 

(ΒΥΘΟΚΟΡΗΜΑΤΑ ΚΑΤΕΛΕΙΟΥ/ 738). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Π. Γεωργίου 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΠΟΛΥΤΡΟΠΟΣ Α.Τ.Ε. 


∆ιάρκεια: 6 µήνες (01/09/08-31/03/09) 


Περιοχή Έρευνας: Κατελειού Ν. Κεφαλληνίας 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Π. Γεωργίου, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ Β. Καψιµάλης, ∆ρ Ι. Χατζηανέστης, 

Α. Παπαγεωργίου, Μ. Ταξιάρχη, Γ. Καµπούρη, Χ. Πυργάκη 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Εκπόνηση µελέτης για την εκτίµηση της ποιότητας των 

βυθοκορηµάτων που θα προέλθουν από την κατασκευή του έργου: “Κατασκευή Αλιευτικού 

Καταφύγιου Κατελειού Ν. Κεφαλληνίας” και για τον προσδιορισµό των πιθανών επιπτώσεων που θα 

επιφέρουν αυτά τα βυθοκορήµατα στο θαλάσσιο οικοσύστηµα, σε περίπτωση που θα επιτραπεί η 

απόρριψή τους. 

56

ΚΑΛΩ∆ΙΟ ∆ΕΗ 2008/ 742 * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Γ. Ρουσάκης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Χ.ΛΙΑΠΑΚΗΣ-Β.ΜΠΑΛΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧ/ΚΟΙ ΟΕ 


∆ιάρκεια: 8 µήνες (20/09/08-20/05/09) 

Ολικός Προυπολογισµός: 28.786 € 

Περιοχές Έρευνας: Κεραµωτή Καβάλας– Νήσος Θάσος (Βόρειο Αιγαίο). 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ ∆. Σακελλαρίου, ∆ρ Β. Λυκούσης, Π. Γεωργίου, 

Π. Μαντόπουλος, Ι. Παµπίδης, Σ. Mαρουλάκης, 2 Αυτοδύτες του ΕΛΚΕΘΕ 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Σκοπός του προγράµµατος είναι να βρεθεί η καλύτερη όδευση για 

την πόντιση του υποβρύχιoυ καλωδίου ρεύµατος µέσης τάσης της ∆ΕΗ και να παραδοθεί µία πλήρης 

µελέτη του πελάγιου και παράκτιου τµήµατος της όδευσης του καλωδίου, που να παρέχει όλες τις 

απαραίτητες πληροφορίες για την επιτυχή πόντιση και ταφή του. 

Για την εκπλήρωση του σκοπού του προγράµµατος θα γίνει: (α) Αποτύπωση της γεωµορφολογίας και 

φύσης του πυθµένα της θάλασσας µε (side scan sonar). (β) Ανίχνευση µεταλλικών αντικειµένων µε 

την χρήση µαγνητοµέτρου. (γ) Παράκτια βιντεοσκόπηση και φωτογράφηση του θαλάσσιου πυθµένα 

(βάθη από -10 µ. έως 0µ.) κατά µήκος της τελικής όδευσης του καλωδίου. 

Οικολογική Παρακολούθηση του Εθνικού Πάρκου Σχινιά Μαραθώνα (ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ 

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΠΑΡΚΟΥ ΣΧΙΝΙΑ, ΜΑΡΑΘΩΝΑ/ 744). * 



Φορέας Χρηµατοδότησης: Φορέας ∆ιαχείρισης Εθνικού Πάρκου Σχινιά-Μαραθώνα 


∆ιάρκεια: 12 µήνες (01/09/08-31/08/09) 



Εθνικό Πάρκο Σχινιά-Μαραθώνα 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, Σ. Ζόγκαρης, Ε. Αποστολάκη, Β. Γερακάρης, Κ. 

Τσιάµης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Αλέξιος Βλάµης (Βιολόγος, PhD) (Ορνιθοπανίδα). 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Εποχική παρακολούθηση του τροφικού καθεστώτος και των 

βιολογικών στοιχείων οικολογικής ποιότητας (ecological quality elements) όπως αυτά ορίζονται από 

την Οδηγία Πλάισιο για τα Ύδατα (WFD, 2000/60/EC) καθώς και της ορνιθοπανίδας για την 

διαπίστωση ενδεχόµενων µεταβολών και πρόταση µέτρων προστασίας. 

Ωκεανογραφική µελέτη στον όρµο του Αλιβερίου σε σχέση µε την ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ 

(ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΟΡΜΟΥ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ/ 745). * 



Φορέας Χρηµατοδότησης: ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ 



12 µήνες 


Περιοχή Έρευνας: Κόλπος Αλιβερίου. 

57

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Παυλίδου, ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, Π. Ρενιέρης, Α. Μόρφης, Γ. 

Παππάς, Μ. Ανθούλα, Σ. Ηλιάκης, ∆ρ Α. Καραγεώργης, ∆ρ Θ. Κανελλόπουλος, Α. Παπαγεωργίου, 

Μ. Ταξιάρχη, ∆ρ Ι. Χατζηανέστης, Χ. Πυργάκη, Ε. Πλακίδη, ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, ∆ρ Μ. Σαλωµίδη, 

∆ρ Ν. Σύµπουρα, ∆ρ Α. Pancucci-Παπαδοπούλου, ∆ρ Σ. Ρεϊζοπούλου, Ν. Στρεφτάρης, Ν. Κουερίνης, 

Γ. Αρβανιτάκης 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Αντικείµενο του προγράµµατος είναι η αποτύπωση της ποιότητας 

του θαλασσίου περιβάλλοντος στην περιοχή πλησίον της ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ σε σχέση µε τις 

σηµειακές πηγές ρύπανσης και η καταγραφή όλων των παραµέτρων που επηρεάζουν την λειτουργία 

και την ποιότητα του θαλάσσιου οικοσυστήµατος.. Για το σκοπό αυτό θα πραγµατοποιηθούν 4 

δειγµατοληψίες σε ένα έτος και θα προσδιοριστούν φυσικοχηµικές και βιολογικές παράµετροι, τόσο 

στη στήλη του νερού όσο και στο ίζηµα. 

Έλεγχος ποιότητας περιβάλλοντος πεδίου βολής νήσου Σχίζας (ΣΧΙΖΑ/ 746). 



Φορέας Χρηµατοδότησης: Ιδιώτης 


∆ιάρκεια: 16 µήνες (01/11/08-31/03/10) 


Περιοχή Έρευνας: Σχίζα Μεσσηνίας 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β.Α. Κατσίκη, Ν. Κουερίνης, Γ. Παππάς, ∆ρ Ε. Καµπέρη, Α. 

Παπαγεωργίου, Μ. Ταξιάρχη 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Eλεγχος επιβάρυνσης από µέταλλα πεδίου βολής. 

Mελέτη των φυσικών χαρακτηριστικών της παράκτιας θέσης «Οµπρέλα» Θεσπρωτίας 

(προτεινόµενη θέση προσαιγιάλωσης του Ελληνο-Ιταλικού αγωγού φυσικού αερίου) 

(ASPROFOS- IONIO/ 753). * 

Αριθµός Συνεδρίας 104/22.09.08/γ2 


Φορέας Χρηµατοδότησης: ASPROFOS SA 


∆ιάρκεια: 3,5 µήνες (01/10-15/01/09) 



Ακτές Ιονίου (Πάργα-Ηγουµενίτσα) 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, Μ. Σαλωµίδη, Κ. Τσιάµης, ∆ρ ∆. Γεωργόπουλος, 

∆ρ Χ. Αναγνώστου 

Σύντοµη Περιγραφή Μελετης: α) Αυτοψία στην παράκτια περιοχή όπου θα γίνει η προσαιγιάλωση. 

β) Φωτογράφιση ή βιντεοσκόπιση του υποθαλάσσιου χώρου στη θέση «Οµπρέλα» γ) Αριθµητική 

προσοµοίωση του κυµατικού κλίµατος δ) Περιγραφή της γεωµορφολογίας και των επιφανειακών 

ιζηµάτων του βυθού ε) Περιγραφή της βιοποικιλότητας του βυθού στ) Σύνταξη Τεχνικής Έκθεσης 

για τις πιθανές περιβαλλοντικές επιπτώσεις και την αντίµετώπισή τους. 

58

Επεξεργασία και παροχή κυµατολογικών δεδοµένων, στην περιοχή της Πύλου (V-ENERGIA/ 

758). * 



Φορέας Χρηµατοδότησης: V-ENERGIA. 



12 µήνες 

Ολικός Προϋπολογισµός: 714 € 


Περιοχή Πύλου. 

Συµµετέχοντες ΕΛΚΕΘΕ: ∆ρ Τ. Σουκισιάν 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Μελέτη σκοπιµότητας για εκµετάλλευση του κυµατικού δυναµικού 

στην περιοχή του Ιονίου Πελάγους. 

Μελέτη της οικολογικής κατάστασης του θαλασσίου περιβάλλοντος στις θέσεις Τσιγκράδο και 

Βούδια της Νήσου Μήλου (ΜΗΛΟΣ Sand B/ 761). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Χ. Ζέρη 

Φορέας Χρηµατοδότησης: S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. 


∆ιάρκεια: 12 µήνες (01/12/08-30/11/09) 

Προϋπολογισµός: 85.680 € 

Περιοχή Έρευνας: Θέσεις Τσιγκράδο και Βούδια Νήσου Μήλου 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Χ. Ζέρη, ∆ρ ∆. Σακελλαρίου, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, Π. Γεωργίου, ∆ρ Π. 

Παναγιωτίδης, ∆ρ Μ. Σαλωµίδη, ∆ρ Ν. Σύµπουρα, ∆ρ Μ.Α. Pancucci-Παπαδοπούλου, ∆ρ Σ. 

Ρεϊζοπούλου, ∆ρ Α. Καραγεώργης, ∆ρ Χ. Κοντογιάννης, ∆ρ Αικ. Τσαγκάρη, Ε. Στρογγυλούδη, ∆. 

Ραίτσος- Εξαρχόπουλος, Π. Μαντόπουλος, Ι. Παµπίδης, Γ. Αρβανιτάκης, Α. Παπαγεωργίου, Μ. 

Ταξιάρχη, Γ. Καµπούρη, Π. Ρενιέρης, Α. Μόρφης, Γ. Παππάς, Σ. Ηλιάκης, Ν. Στρεφτάρης, Ν. 

Κουερίνης 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Με δεδοµένο ότι στις δύο θαλάσσιες περιοχές Τσιγκράδο και 

Βούδια γίνεται απόρριψη των υπέρλεπτων από την επεξεργασία του περλίτη για µεγάλα χρονικά 

διαστήµατα, η µελέτη έχει σκοπό, την αποτύπωση της υπάρχουσας οικολογικής κατάστασης. Για το 

σκοπό αυτό, λαµβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του υλικού απόρριψης, θα ακολουθηθεί η πλέον 

κατάλληλη µεθοδολογία ώστε να εξαχθούν ποσοτικοποιηµένα αποτελέσµατα, όπως εξάλλου απαιτεί 

και η σχετική νοµοθεσία (Οδηγία Πλαίσιο για τα Ύδατα – WFD 2000/60/EC). Πιο συγκεκριµένα θα 

εκτελεσθούν οι παρακάτω εργασίες: (1) Αποτύπωση –χαρτογράφηση του στρώµατος των επικαθίσεων 

του περλίτη στο ίζηµα, µε παράλληλη καταγραφή του πάχους των επικαθίσεων. (2) Καταγραφή των 

φυτοβενθικών κοινωνιών. (3) Καταγραφή των ζωοβενθικών κοινωνιών. (4) Χηµικές αναλύσεις βαρέων 

µετάλλων. (5) Έλεγχος της θολερότητας του θαλασσινού νερού. (6) Εκτίµηση επιδράσεων του περλίτη σε 

διηθητές οργανισµούς (µύδια Mytilus galloprovincialis). (7) Ρευµατοµετρήσεις. 

Περιεκτικότητα πετρωµάτων σε πολυκυκλικούς αρωµατικούς υδρογονάνθρακες. * 



Φορέας Χρηµατοδότησης: Εταιρείες λατοµείων, ΙΓΜΕ 



1 έτος 

59


Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ι. Χατζηανέστης, Χ. Πυργάκη, Ε. Πλακίδη 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Έλεγχος των πετρωµάτων από διάφορες περιοχές σε ότι αφορά την 

περιεκτικότητά τους σε πολυκυκλικούς αρωµατικούς υδρογονάνθρακες που είναι τοξικές ενώσεις 

προκειµένου να ελεγχθεί η καταλληλότητά τους για χρήση. 

Μελέτη συγκέντρωσης βαρέων µετάλλων σε αλιεύµατα του Πατραϊκού και Κορινθιακού 

κόλπου. * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος ∆ρ Β.Α. Κατσίκη 

Φορέας Χρηµατοδότησης Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αχαϊας 

Έτος Έναρξης 2008 

∆ιάρκεια 

10 µήνες 

Ολικός Προϋπολογισµός 4.760 € 

Περιοχή Έρευνας Πατραϊκός-Κορινθιακός. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β.Α. Κατσίκη, Ν. Κουερίνης, Γ. Παππάς 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Έλεγχος αλιευµάτων για µέταλλα. 

60

1.3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ 

1.3.1 Συνεχιζόµενο Πρόγραµµα Υποτροφιών 

Πειραµατική µελέτη επιλιθικών και ενδολιθικών οργανισµών στην Ανατολική Μεσόγειο (Ιόνιο 

πέλαγος). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ε. Παπαθανασίου 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΙΚΥ & ∆ΑΑ∆ 



2 έτη 

Ολικός Προϋπολογισµός: Προσωποπαγές πληρωµή ταξιδιών 

Περιοχή Έρευνας: Ανατολική Μεσόγειος (Ιόνιο πέλαγος) 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ε. Παπαθανασίου, Ν. Μπέλλου, Κ. Τσιάµης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Dr. M. Wisshak, I. Pylo (Friedrich-Alexander Universität Erlangen / Nürnberg / 

Institute of Palaeontology) 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Ο ερευνητικός σκοπός της ελληνο-γερµανικής συνεργασίας 

είναι η καταγραφή επιλιθικών και ενδολιθικών οργανισµών και η µελέτη βιο-διάβρωσης σε διάφορα 

βάθη (0 έως 500 µ) της παράκτιας ζώνης στο Ιόνιο. 

Το πρόγραµµα είναι µια διεπιστηµονική συνεργασία (Βιολογία και Γεωλογία) η οποία θα δώσει την 

ευκαιρία στους νέους ερευνητές να δουλέψουν µε εξειδικευµένους ερευνητές και να ανταλλάξουν 

ερευνητικές γνώσεις όπως και να εκπαιδευτούν σε µεθόδους δειγµατοληψίας και αναλύσεων. 

1.4. ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 

1.4.1 Νέο Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα 

Biofouling Potentials under extreme oligotrophic conditions in the Ionian Sea (BIOFOULDING 

IONIAN SEA/ 774). 

Αριθµός Συνεδρίας: 116/01.06.09/ε6, 121/19.10.09/γ3 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Ν. Μπέλλου 

Φορέας χρηµατοδότησης: GKSS (Γερµανία) 

Έτος έναρξης: 2009 

∆ιάρκεια: 20 µήνες (01/03/09-31/10/10) 

Ολικός προϋπολογισµός: 7.859,50 € 


Ιόνιο πέλαγος. 

Συµµετέχοντες ΕΛΚΕΘΕ: Ν. Μπέλλου, Prof. F. Colijn 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Αντικείµενο του προγράµµατος είναι η ανάλυση 

δειγµάτων σκληρού τεχνητού υποστρώµατος (πόντιση και ανέλκυση στα πλαίσια συνεργασίας του 

ΚΜ3ΝεΤ) όπως και την ανάλυση δειγµάτων νερού. 

61

1.5. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑTA ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ 

1.5.1 Νέα Προγράµµατα Παροχής Υπηρεσιών 

Ρευµατοµετρήσεις σε Υδατοκαλλιέργειες (ΡΕΥΜΑΤΟΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΕ 

Υ∆ΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ/ 778). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ ∆. Γεωργόπουλος 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Ιδιοκτήτες Υδατοκαλλιεργειών 



3 µήνες 

Ολικός Προϋπολογισµός: ~ 3.270 €/ πόντιση 


Παράκτια ζώνη 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Αθήνα: ∆ρ ∆. Γεωργόπουλος, ∆ρ Β. Παπαδόπουλος, Σ. Κιόρογλου, Η. 

Πνευµατικάτος, Π. Ρενιέρης, Π. Μαντόπουλος, Α. Μόρφης, Κρήτη: ∆ρ Ε. Τσαπάκης, ∆. Ποδάρας, Ν. 

Κουερίνης, Υ.Σ.Ρ.: Γ.Α. Χατήρης 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Για την καλύτερη εφαρµογή των ρυθµίσεων που σχετίζονται 

µε την περιβαλλοντική αδειοδότηση των υδατοκαλλιεργητικών µονάδων όπως αυτές ορίζονται από 

την πρόσφατη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ 121570/1866, 12.06.2009) είναι απαραίτητο να 

µετρηθούν τα θαλάσσια ρεύµατα. Ο µεθοδολογία µέτρησης των ρευµάτων, η συχνότητα και το βάθος 

έχουν περιγραφεί από την προαναφερθείσα ΚΥΑ. Ο βαθµός έκθεσης των µονάδων στα θαλάσσια 

ρεύµατα είναι καθοριστικός για τον υπολογισµό της φέρουσας ικανότητας της εκάστοτε περιοχής. 

Στόχος του προγράµµατος αυτού ήταν η δηµιουργία της κατάλληλης υποδοµής (ερευνητικό 

προσωπικό και εξοπλισµός) για την επιτυχή ανταπόκριση του ΕΛΚΕΘΕ στις αιτήσεις διαφόρων 

εταιρειών ιχθυοκαλλιέργειας ανά την Ελλάδα για την µέτρηση των θαλασσίων ρευµάτων. 

Μετρήσεις ρευµάτων σε µονάδες ιχθυοκαλλιεργειών (FARMCURRENT/ 30.70901). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Εµ. Τσαπάκης, ∆ρ ∆. Γεωργόπουλος (συντονιστής) 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Ιδιοκτήτες Υδατοκαλλιεργειών 



3 µήνες 

Ολικός Προϋπολογισµός: ~ 3.270 €/ πόντιση 


Παράκτια ζώνη 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Αθήνα: ∆ρ ∆. Γεωργόπουλος, ∆ρ Β. Παπαδόπουλος, Σ. Κιόρογλου, Η. 

Πνευµατικάτος, Π. Ρενιέρης, Π. Μαντόπουλος, Α. Μόρφης, Κρήτη: ∆ρ Ε. Τσαπάκης, ∆. Ποδάρας, Ν. 

Κουερίνης, Υ.Σ.Ρ.: Γ.Α. Χατήρης 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Για την καλύτερη εφαρµογή των ρυθµίσεων που σχετίζονται 

µε την περιβαλλοντική αδειοδότηση των υδατοκαλλιεργητικών µονάδων όπως αυτές ορίζονται από 

την πρόσφατη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ 121570/1866, 12.06.2009) είναι απαραίτητο να 

µετρηθούν τα θαλάσσια ρεύµατα. Ο µεθοδολογία µέτρησης των ρευµάτων, η συχνότητα και το βάθος 

έχουν περιγραφεί από την προαναφερθείσα ΚΥΑ. Ο βαθµός έκθεσης των µονάδων στα θαλάσσια 

ρεύµατα είναι καθοριστικός για τον υπολογισµό της φέρουσας ικανότητας της εκάστοτε περιοχής. 

Στόχος του προγράµµατος αυτού ήταν η δηµιουργία της κατάλληλης υποδοµής (ερευνητικό 

προσωπικό και εξοπλισµός) για την επιτυχή ανταπόκριση του ΕΛΚΕΘΕ στις αιτήσεις διαφόρων 

εταιρειών ιχθυοκαλλιέργειας ανά την Ελλάδα για την µέτρηση των θαλασσίων ρευµάτων. 

62

1.5.2 Συνεχιζόµενα Προγράµµατα Παροχής Υπηρεσιών 

ΕΣΟ∆Α ΒΓΧ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ/ 355 


Φορέας Χρηµατοδότησης: Ινστιτούτα ΕΛΚΕΘΕ (κυρίως Ωκεανογραφίας) 

Έτος Έναρξης: 2004 (29/11/04) 


Συνεχιζόµενο 

Ολικός Προϋπολογισµός: Αναµενόµενη εισροή ~ 240.000 € 

ΠΩΛΗΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ/ 391. 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Καθηγ. Γ.Θ. Χρόνης (έως 13/04/09) 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ∆ιάφοροι Φορείς 


ΕΣΟ∆Α ΑΠΟ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ ∆Ε∆ΟΜΕΝΩΝ ΤΟΥ ΑΤΛΑΝΤΑ 

ΑΝΕΜΟΥ ΚΑΙ ΚΥΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ/ 705 



Εκπαίδευση σε µεθόδους χηµικής ανάλυσης βωξιτών µε X-Ray Fluorescence (ΕΛΜΙΝ 2008/723). 

Αριθµός Συνεδρίας: 1 η σύµβαση: 96/13.05.08/γ6… 108/15.12.08/γ11... 

2 η σύµβαση: 116/01.06.09/ε10 119/10.09.09/δ5 


Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΛΜΙΝ Α.Ε. 


∆ιάρκεια: 1 η σύµβαση: 12 µήνες (01/05/08-30/04/09) 

2 η σύµβαση: 12 µήνες (01/05/09-30/04/10) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 1 η σύµβαση: 29.430 € 

2 η σύµβαση: 24.395 € 

Περιοχή Έρευνας: Αγία Μαρίνα Φθιώτιδος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Καραγεώργης, Α. Παπαγεωργίου, Μ. Ταξιάρχη 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στα πλαίσια της συνεργασίας του ΕΛΚΕΘΕ µε τη βιοµηχανία 

βωξιτών ΕΛΜΙΝ, ανατέθηκε στο ΕΛΚΕΘΕ το έργο-µελέτη εκπαίδευσης προσωπικού της εταιρείας σε 

θέµατα εκτέλεσης χηµικών αναλύσεων µε τη µέθοδο XRF. 

Αντικείµενο της µελέτης είναι η εκ µέρους του ΕΛΚΕΘΕ εκπαίδευση, προκειµένου οι χειριστές του 

συστήµατος XRF Venus 200 της PAnalytical (Philips) της ΕΛΜΙΝ, να είναι σε θέση να χειριστούν 

την προετοιµασία των δειγµάτων και του λογισµικού του συστήµατος. Το ΕΛΚΕΘΕ, αναλαµβάνει 

επίσης την ανάπτυξη εφαρµογής χηµικής ανάλυσης δειγµάτων βωξίτη για µια σειρά κύριων στοιχείων 

(Si, Al, Fe, Ti, Ca, K, Na) στο εργοστάσιο της ΕΛΜΙΝ στην Αγία Μαρίνα Φθιώτιδος (Λαµία). 

Επίσης το ΕΛΚΕΘΕ αναλαµβάνει την καθοδήγηση της ΕΛΜΙΝ σε ότι αφορά τις προδιαγραφές του 

εργαστηριακού εξοπλισµού, την αγορά οργάνων και αναλωσίµων καθώς και στην επιλογή δειγµάτων 

αναφοράς. Κατά τη διάρκεια της 12µηνης συνεργασίας το ΕΛΚΕΘΕ αναλαµβάνει την ανάλυση 500 

δειγµάτων βωξιτών, στα πλαίσια συνεχούς διεργαστηριακής άσκησης, µε σκοπό την πιστοποίηση της 

ακρίβειας των αποτελεσµάτων του εξοπλισµού της ΕΛΜΙΝ και της εφαρµοζόµενης µεθοδολογίας. 

63

Χηµικές Αναλύσεις σε ∆είγµατα Θαλασσινού νερού (HELCYP/ 70.70301). 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ε. Τσαπάκης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Ιδιώτες 

Έτος Έναρξης: 2003 (15/07/03) 



1.6. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 

1.6.1 Συνεχιζόµενο Εσωτερικό Πρόγραµµα 

Permanent Station for Satellite Altimetry Calibration and Sea Level Monitoring. 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ A.C. Banks 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας 




Ολικός Προϋπολογισµός: 15.000 €/ έτος 


Μεσόγειος/ Remote Sensing. 

64

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ 

65

2. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ 



Τεχνικές ενασχόλησης στην παράκτια αλιεία (ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΕ ΠΑΡΑΚΤΙΑ 

ΑΛΙΕΙΑ/ 759). 

Αριθµός Συµβολαίου: Service Contract n o 254114 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Γ. Πετράκης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: European Commission, Joint Research Centre, Ispra, Italy 



18 µήνες 


Περιοχή Έρευνας: Λέσβος, Λήµνος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Γ. Πετράκης, Σ. Καββαδάς, Α. Σιαπάτης, ∆ρ. Σ. Κατσανεβάκης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: To Ινστιτούτο Αλιευτικών Ερευνών θα συµµετέχει σαν sub-contractor µε 

(10% της ευρωπαϊκής χρηµατοδότησης, 5.500 Ευρώ) 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Μια από τις ιδιαιτερότητες της αλιείας στην Μεσόγειο είναι ο 

µεγάλος αριθµός σκαφών της παράκτιας αλιείας. Τα σκάφη αυτά ανάλογα µε την εποχή 

χρησιµοποιούν διαφορετικά εργαλεία και στοχεύουν σε µια ποικιλία διαφορετικών ειδών. Τα 

αλιεύµατα εκφορτώνονται σε µικρά λιµάνια, χωρίς καµία επίσηµη καταγραφή, και διοχετεύονται στην 

αγορά κατευθείαν στους καταναλωτές. Η εκτίµηση της αλιευτικής προσπάθειας και της παραγωγής 

αυτών των σκαφών είναι δύσκολη και πολλές φορές επισφαλής. Σκοπός του προγράµµατος είναι να 

διερευνηθούν οι διάφορες τεχνικές παράκτιας αλιείας στην περιοχή της Λέσβου και της Λήµνου και 

να γίνει εκτίµηση της αλιευτικής προπάθειας και της παραγωγής ανά τεχνική. Τα αποτελέσµατα της 

µελέτης θα είναι χρήσιµα για την κατάστρωση πλάνου δειγµατοληψίας για την παράκτια αλιεία. 

Evaluation of the state of benthic communities subjected to impact of trawling and marine 

debris as a tool for the ecosystem management (COMSOM/ 768). 

Αριθµός Συµβολαίου: CTM2008-0461/MAR 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Χ. Μυτιληναίου 

Κύριος Υπεύθυνος: Instituto de Ciencias del Mar (ICM-CSIC), Dr. M. Demestre 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Ministerio de Ciencia e Innovación (España) 



36 µήνες 



Μεσόγειος: Ισπανία (Καταλωνία & Μούρθια), Ιταλία (Τυρρηνική 

Θάλασσα), Ελλάδα (Iόνιο Πέλαγος, Πατραϊκός κόλπος). 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Χ. Μυτιληναίου, Κ. Παπαδοπούλου, Dr C. Smith, Κ. Αλιδροµήτη 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) IEO-ΙΣΠΑΝΙΑ (2) CIBM-ΙΤΑΛΙΑ (3) MSM-ΙΣΠΑΝΙΑ 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Η χρήση της τράτας βυθού είναι, αναµφίβολα, µια από τις 

κυριότερες πηγές καταστροφής των θαλάσσιων οργανισµών και βιοκοινωνιών, επιδρώντας είτε άµεσα 

σε αυτά είτε έµµεσα στο βένθος και το υπόστρωµα. Μια άλλη αναµφίβολη απειλή για την θαλάσσια 

βενθική βιοποικιλότητα είναι τα θαλάσσια απορρίµµατα, και ειδικά τα πλαστικά, τα οποία προκαλούν 

και οδηγούν σε αλλαγές της βιοποικιλότητας, ευνοώντας ένα συγκεκριµένο τύπο οργανισµών ενάνται 

σε άλλους. Εποµένως, υπάρχει επείγουσα ανάγκη για την ανάπτυξη εργαλείων που να στοχεύουν στην 

66

αποτελεσµατική διαχείριση αυτών των επιπτώσεων στις βιοκοινωνίες και τα ενδιαιτήµατά τους. 

Το αντικείµενο του προγράµµατος είναι καταρχήν η εκτίµηση της αλιευτικής προσπάθειας µε τη 

χρήση side scan sonar (SSS) και η ποσοτική και ποιοτική ανάλυση των θαλάσσιων απορριµµάτων 

(συµπεριλαµβανοµένων απορριµµάτων από αλιευτική δραστηριότητα), από πυθµένες µε διαφορετικά 

επίπεδα αλιευτικής προσπάθειας. Σε µια δεύτερη φάση, η αντίδραση των βενθικών κοινωνιών θα 

αναλυθεί χρησιµοποιώντας λειτουργικούς δείκτες σε σχέση µε διαβαθµίσεις της αλιευτικής 

προσπάθειας και των απορριµµάτων και µε βάση αυτά θα αναπτυχθούν διάφοροι οικολογικοί δείκτες. 

Η χρήση ROV, που παρουσιάζεται σε αυτή την πρόταση, ως εναλλακτική και µη επιβαρρυντική για 

την εκτίµηση των κοινωνιών µέθοδος, είναι ένας ιδιαίτερα νεωτεριστική. 

Τέλος, ένα πιλοτικό διαχειριστικό σχέδιο, βασισµένο στα αποτελέσµατα, θα καταγραφεί για τους 

εµπλεκόµενους στη διαχείριση. Ένας από των στόχους που θα πρέπει να υλοποιηθεί είναι η διάδοση 

των αποτελεσµάτων στους εξειδικευµένους οργανισµούς (αλιευτικά και ναυτικά µουσεία..) και θα 

διοργανωθούν εκπαιδευτικές οµιλίες και σεµινάρια. 

Management and Monitoring of Deep-sea Fisheries and Stocks (DEEPFISHMAN/ 780). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Χ.-Γ. Πολίτου 

Κύριος Επ/κός Υπεύθυνος: Dr Pascal Lorence, IFREMER, France 




36 µήνες 


Περιοχή Έρευνας: Ιόνιο Πέλαγος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Χ.-Γ. Πολίτου, Χ. Μυτιληναίου, Ι. Χαραλάµπους, ∆ρ C. J. Smith, Ι 

Ντόκος. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) CEFAS- UK, (2) UoI- Iceland, (3) IMR- Norway, (4) IMPERIAL COL.- 

UK, (5) NatMIRC-Namibia, (6) AZTI-Spain, (7) IPIMAR-Portugal, (8) MI-Ireland, (9) IEO-Spain, 

(10) MRI-Iceland, (11) UoP-UK. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Τα είδη των βαθιών νερών παρουσιάζουν διάφορες δυσκολίες 

στη διαχείρισή τους, µε δεδοµένο ότι η εκτίµηση τους γίνεται µε υψηλά επίπεδα αβεβαιότητας και ότι 

είναι γενικά ευαίσθητα στην υπεραλίευση. 

Το DEEPFISHMAN θα αναπτύξει µια σειρά από στρατηγικές για τη διαχείριση της εκµετάλλευσης 

των βαθύβιων ειδών στον ΒΑ Ατλαντικό που θα παίρνουν υπόψη τους αυτούς τους παράγοντες. Το 

καταρχήν αντικείµενο θα είναι να προσδιοριστούν νέες ή πιο αποτελεσµατικές µέθοδοι εκτίµησης 

αποθεµάτων, σηµεία αναφοράς, κανόνες ελέγχου και στρατηγικές διαχείρισης που θα 

χρησιµοποιηθούν στο εγγύς µέλλον, κάνοντας καλύτερη χρήση των διαθέσιµων δεδοµένων. Κατά 

δεύτερον, ένα αξιόπιστο µακράς διάρκειας πλαίσιο θα αναπτυχθεί για το οποίο θα προσδιοριστούν τα 

αναγκαία δεδοµένα, έτσι ώστε να καλυφθούν τα υπάρχοντα σηµερινά κενά για τις ανάγκες µιας 

αξιόπιστης µακράς διάρκειας διαχείρισης. Αυτή η εργασία θα γίνει µέσα από διάφορες ειδικές 

µελέτες, επιλεγµένες έτσι ώστε να αντανακλούν τα διαφορετικά χαρακτηριστικά των διαφόρων τύπων 

αλιείας στα βαθιά νερά του ΒΑ Ατλαντικού. Επιπλέον, δυο ειδικές µελέτες εκτός του ΒΑ Ατλαντικού 

(Ναµίµπια, Μεσόγειος) επιλέχθηκαν, ώστε να δοθεί µια ευρύτερη αντίληψη της διαχείρισης και της 

παρακολούθησης της αλιείας στα βαθιά νερά παντού στον κόσµο. Υποδείξεις για µελλοντικές 

µεθόδους και προσεγγίσεις πρόκειται να συµπεριληφθούν. Επίσης θα εξεταστούν το κοινωνικοοικονοµικό 

προφίλ και οι επιπτώσεις των διαχειριστικών στρατηγικών σε περίπτωση άµεσης 

εφαρµογής τους ή εφαρµογής τους σε πλαίσιο µακράς διάρκειας για ορισµένες ειδικές αλιείες. Κατ’ 

αυτό τον τρόπο, το πρόγραµµα στοχεύει να παράσχει ισχυρές οδηγίες για τη διαχείριση της αλιείας 

στα βαθιά νερά, κατάλληλες ώστε να υιοθετηθούν από την Κοινή Αλιευτική Πολιτική. 

67

Παρακολούθηση κι αξιολόγηση της αποτελεσµατικότητας διαχείρισης σε χωροθετηµένες 

περιοχές (MESMA/ 785). 

Αριθµός Συµβολαίου: ENV-2008-2-2-1-1 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Β. Βασιλοπούλου 

Κύριος Υπεύθυνος: Wageningen IMARES (Oλλανδία) 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ & ΓΓΕΤ 


∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/11/09-30/10/13) 



Ευρώπη 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΘΑΒΙΠ: ∆ρ Β. Βασιλοπούλου, ∆ρ Σ. Κατσανεβάκης, ∆ρ Κ. 

Παπακωνσταντίνου, ∆ρ C. J. Smith, ∆ρ Χ. Μαραβέλιας, Ι. Χαραλάµπους, Σ. Καββαδάς, Ι. Ντόκος, ∆ρ 

Α. Ζενέτου, ΙΩ: ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, ∆ρ Μ. Σαλωµίδη, ∆ρ ∆. Σακελλαρίου, ∆ρ Α. Καραγιώργης, Α. 

Λυκιαρδόπουλος 

Άλλοι Συµµετέχοντες: IMARES, University College London, Senckenbergische Naturforschende 

Gesellschaft, Universiteit Gent, Hellenic Centre for Marine Research, Institute of Oceanology – 

Bulgarian Academy of Sciences, Havforskningsinstituttet, University College Cork, Consiglio 

Nazionale delle Ricerche, Fundacion AZTI/AZTI Fundazioa Tecnalia, Ministry for Resources and 

Rural Affairs, Danmarks Tekniske Universitet, The Secretary of State for Environment, Food and 

Rural Affairs, Heriot-Watt University, Stichting Deltares, Norsk Regnesentral Stiftelse, Nederlandse 

Organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek, Vlaams Gewest. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το MESMA στοχεύοντας να υποστηρίξει τις δραστηριότητες 

που απαιτούνται για τη βιώσιµη χρήση και την προστασία των ευαίσθητων θαλάσσιων περιοχών της 

Ευρώπης, θα δηµιουργήσει καταρχήν ένα ευπρόσιτο σύστηµα πληροφοριών, το οποίο θα περιέχει 

δεδοµένα κατανοµής θαλασσίων βιοτόπων και ειδών, οικονοµικών τιµών, καθώς και των ανθρωπίνων 

χρήσεων και των επιδράσεών τους. Στη συνέχεια θα αναπτύξει ένα στρατηγικό εργαλείο που θα µπορεί 

να εφαρµοστεί σε όλη την Ευρώπη και το οποίο θα συνδυάζει τη βέλτιστη δυνατή χρήση µιας περιοχής 

µε τη διατήρηση της αειφορίας και της υψηλής ποιότητας στο οικοσύστηµα, λαµβάνοντας υπόψη τα 

διαφορετικά οικολογικά και οικονοµικά χαρακτηριστικά που επικρατούν στις Ευρωπαϊκές θάλασσες. 

The 20th Century evolution of Mediterranean exploited demersal resources under increasing 

fishing disturbance and environmental change" n° MARE/2008/11 (Call for Tenders) 

(EVOMED/ 790). 

Αριθµός Συµβολαίου: n° MARE/2008/11 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Χ. Μαραβέλιας 

Κύριος Επ/κός Υπεύθυνος: CIBM (Centro Interuniversitario di Biologia Marina ed ecologia 

applicata Viale Nazario Sauro, Italy) 



∆ιάρκεια: 12 µήνες (01/09/09-31/08/10) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 50 000 € 


Μεσόγειος Θάλασσα 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Χ. Μαραβέλιας, ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου, Σ. Καββαδάς. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: 1) CIBM, Livorno, Italy, 2) ICM-CSIC, Barcelona, Spain, 3) HCMR, 

Athens, Greece, 4) UNIMAR, Rome, Italy 

68

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στόχος του προγράµµατος είναι να µελετήσει την εξέλιξη της 

αλιευτικής εκµετάλλευσης στη Μεσόγειο τον 20ο αιώνα κάτω από τις συνθήκες αυξανόµενης 

αλιευτικής πίεσης και περιβαλλοντικών αλλαγών 

Συνοδά είδη και απορριπτόµενα αλιεύµατα: ∆ιαχειριστικοί δείκτες, τάσεις και περιοχές 

(BADMINTON/ 797). 



Επιστηµονικός Συντονιστής: IFREMER 

Φορέας Χρηµατοδότησης: MariFish Common Pot (ΓΓΕΤ) 



35 µήνες 

Ολικός Προϋπολογισµός: 362.233,9 € (MariFish Common Pot: 245.000€; Αυτοχρηµατοδότηση: 

117.233,9 €) 


MariFish Joint Call 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β. Βασιλοπούλου, ∆ρ Χ. Μαραβέλιας, ∆ρ Ι. Χαραλάµπους, Σ. 

Καββαδάς, ∆ρ A. Μαχιάς, Χ Μυτιληναίου., ∆ρ A. Αναστασοπούλου, ∆ρ C. J. Smith, K.-N. 

Παπαδοπούλου 

Άλλοι Συµµετέχοντες: IFREMER (FR), IMARES (NL), IEO (SP), CEFAS(UK), IFM (DK), MATIS 

(IS), DTU-Aqua (DK) 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα στοχεύει: α) να αναπτύξει τη γνώση που 

αφορά στα πρότυπα απόρριψης αλιευµάτων που υιοθετούνται στην ευρωπαϊκή αλιεία, αλλά και τους 

παράγοντες που επιδρούν στη διαµόρφωση των προτύπων αυτών, β) να αξιολογήσει την 

αποτελεσµατικότητα των επιλεκτικών συσκευών και άλλων διαχειριστικών µέτρων περιορισµού της 

απόρριψης που έχουν εφαρµοστεί στο παρελθόν, και γ) να βελτιώσει τις µεθόδους παρατήρησης, 

ανάλυσης και διαχείρισης των συνοδών αλιευµάτων και των απορρίψεων στην ευρωπαϊκή αλιεία. 

Developing fisheries management indicators and targets (DEFILNET MARIFISH - Αθήνα). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Χ. Μαραβέλιας (Αθήνα), ∆ρ Γ. Τσερπές (Κρήτη) 

Επιστηµονικός Συντονιστής: Technical University of Denmark, National Institute of Aquatic 

Resources 



∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/09/09-31/08/2012) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 264.997 € (Αθήνα – 60%, 158.997 €, Κρήτη – 40%, 106.000 €) 


Μεσόγειος Θάλασσα. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Αθήνα: ∆ρ Χ. Μαραβέλιας, ∆ρ Β. Βασιλοπούλου, Κ. Καπίρης, Σ. 

Καββαδάς, ∆ρ A. Αναστασοπούλου, Κ. Τσιγγενόπουλος, Ι. Χαραλάµπους, Κρήτη: ∆ρ Γ. Τσερπές, Π. 

Περιστεράκη, 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το Το πρόγραµµα στοχεύει στη παραγωγή των απαραίτητων 

εργαλείων που θα καθορίσουν το οικονοµικά βέλτιστο επίπεδο εκµετάλλευσης των ευρωπαϊκών 

οικοσυστηµάτων υπό τη πίεση των µεταβαλλόµενων κλιµατολογικών συνθηκών εξασφαλίζοντας ότι η 

πίεση που ασκείται και στα εµπορικά αποθέµατα και στα ευαίσθητα είδη ψαριών είναι βιολογικά 

βιώσιµη. 

69

Developing fisheries management indicators and targets (DEFILNET MARIFISH - Κρήτη). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Γ. Τσερπές (Κρήτη), ∆ρ Χ. Μαραβέλιας (Αθήνα) 

Επιστηµονικός Συντονιστής: Technical University of Denmark, National Institute of Aquatic 

Resources 



∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/09/09-31/08/2012) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 264.997 € (Κρήτη – 40%, 106.000 €, Αθήνα – 60%, 158.997 €) 


Μεσόγειος Θάλασσα. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Κρήτη: ∆ρ Γ. Τσερπές, Π. Περιστεράκη, Αθήνα: ∆ρ Χ. Μαραβέλιας, 

∆ρ Β. Βασιλοπούλου, Κ. Καπίρης, Σ. Καββαδάς, ∆ρ A. Αναστασοπούλου, Κ. Τσιγγενόπουλος, Ι. 

Χαραλάµπους 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα στοχεύει στη παραγωγή των απαραίτητων 

εργαλείων που θα καθορίσουν το οικονοµικά βέλτιστο επίπεδο εκµετάλλευσης των ευρωπαϊκών 

οικοσυστηµάτων υπό τη πίεση των µεταβαλλόµενων κλιµατολογικών συνθηκών εξασφαλίζοντας ότι η 

πίεση που ασκείται και στα εµπορικά αποθέµατα και στα ευαίσθητα είδη ψαριών είναι βιολογικά 

βιώσιµη. 

Assessing the causes and developing measures to prevent the escape of fish from sea-cage 

aquaculture (PREVENT ESCAPE). 

Αριθµός Συµβολαίου: KBBE-2B-226885 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Στ. Σωµαράκης 



∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/04/09-31/03/12) 


Περιοχή Έρευνας: Ευρώπη 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Σ. Σωµαράκης, ∆ρ Ch. J. Smith, ∆ρ Α. Μαχιάς, ∆ρ Κ. 

Παπακωνσταντίνου 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) SINTEF Fisheries and Aquaculture (Coordinator), Norway (2) University 

of Alicante, Spain, (3) Scottish Association of Marine Science, Great Britain (4) Norwegian Institute 

for Nature Research, Norway, (5) Nofima Marin, Norway (6) University of Crete, Greece (7) Marine 

Institute, Ireland (8) University of Malta, Malta (9) Tecnalia-AIE, Spain (10) University of Las 

Palmas de Gran Canaria, Spain 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Η απόδραση ψαριών από κλωβούς θαλάσσιας 

υδατοκαλλιέργειας είναι µια σοβαρή απειλή για τη βιοποικιλότητα στα παράκτια ύδατα της Ευρώπης. 

Τα ψάρια που διαφεύγουν µπορεί να διασταυρωθούν µε άγρια ψάρια, προκαλώντας ανεπιθύµητες 

γενετικές αλλαγές στους φυσικούς πληθυσµούς, ενώ µεγάλος είναι και ο κίνδυνος οικολογικών 

επιπτώσεων µέσω της θήρευσης, του ανταγωνισµού και της µετάδοσης ασθενειών στα άγρια ψάρια. 

Οι αποδράσεις οφείλονται σε τεχνικά και λειτουργικά προβλήµατα στην τεχνολογία των 

ιχθυοκαλλιεργειών. Οι ιχθυοκλωβοί µπορεί να καταστραφούν από καταιγίδες, οπές µπορεί να 

δηµιουργηθούν στα δίκτυα τους απ’ τη φυσιολογική λόγω χρήσης φθορά, ενώ ατυχήµατα κατά τους 

χειρισµούς µπορεί να οδηγήσουν στη µαζική απόδραση ψαριών. Ο εξοπλισµός των θαλάσσιων 

ιχθυοκλωβών πωλείται και χρησιµοποιείται σ’ όλη την Ευρώπη, γι’ αυτό και απαιτείται γνώση της 

καλλιέργειας πληθώρας ειδών σε ποικίλα περιβάλλοντα, για την παραγωγή εύρωστου εξοπλισµού και 

την εφαρµογή ασφαλών πρακτικών κατά τους χειρισµούς. Το έργο Prevent Escape θα διεξάγει και θα 

ενοποιήσει βιολογική και τεχνολογική έρευνα σε Πανευρωπαϊκή κλίµακα, µε σκοπό τη βελτίωση των 

συστάσεων και κατευθυντηρίων γραµµών για τεχνολογίες και λειτουργικές στρατηγικές, που θα 

70

µειώσουν τις αποδράσεις ψαριών από τις υδατοκαλλιέργειες. Μέσω έρευνας, που θα εστιάζει στους 

θαλάσσιους ιχθυοκλωβούς και το γύρω περιβάλλον, θα εκτιµηθούν τα τεχνικά και λειτουργικά αίτια 

των αποδράσεων, θα αξιολογηθεί ο βαθµός διαφυγής ψαριών και αναπαραγωγικών τους προϊόντων, 

θα καθοριστούν οι ενδογενείς συµπεριφορές που προδιαθέτουν ορισµένα είδη ψαριών προς αυξηµένη 

πιθανότητα απόδρασης και θα καταγραφεί η διασπορά των δραπετών για την ανάπτυξη και δοκιµή 

στρατηγικών επανασύλληψης. Τα δεδοµένα αυτά θα τροφοδοτήσουν περαιτέρω εξειδικευµένη έρευνα, 

µε στόχο τη σύγκριση της επίδοσης του εξοπλισµού στις συνθήκες καλλιέργειας, που θα βελτιώσει 

τους χειρισµούς και την παραγωγή εξοπλισµού και θα οδηγήσει στην πρόοδο όσον αφορά στα εθνικά 

και διεθνή πρότυπα σχεδιασµού, κατασκευής και χρήσης του εξοπλισµού. Οι πληροφορίες αυτές σε 

συνδυασµό µε την υπάρχουσα γνώση θα επιτρέψουν τον καθορισµό πρακτικών και εφαρµόσιµων 

µέτρων για την παρεµπόδιση των αποδράσεων και την άµβλυνση των επιπτώσεών τους. Με τον τρόπο 

αυτό θα µειωθούν οι γενετικές και οικολογικές επιδράσεις. 


συµπεριλαµβανοµένου του προσδιορισµού των σχετικών Σηµαντικών Περιοχών για τα Πουλιά 

στο Θαλάσσιο Περιβάλλον (ConShagAudMIBAGR). 

Αριθµός Συµβολαίου: EP-08-01-005 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Π. Περιστεράκη (ΙΘΑΒΙΠ) 

∆ρ Π. Κασαπίδης (ΙΘΑΒΙΓ) 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/01/09-31/12/12) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 267.500 € (ΙΘΑΒΙΠ: 124.417 & ΙΘΑΒΙΓ: 125.083 €) 

Περιοχή Έρευνας: Αιγαίο, Ιόνιο. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΘΑΒΙΠ: Π. Περιστεράκη, Β. Βαλαβάνης, ∆ρ Γ. Τσερπές, Γ. 

Λαζαράκης, Κ. Σκαρβέλης. ΙΘΑΒΙΓ: ∆ρ Π. Κασαπίδης, ∆ρ Γ. Κωτούλας, Ζ. Λανιέλ, Β. Τερζόγλου, 

Κ. Οικονοµάκη. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Φορέας Υλοποίησης: Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία σε συνεργασία µε 

ΕΛΚΕΘΕ, ΤΕΙ Ιονίων Νήσων και 2 µη κυβερνητικές οργανώσεις από την Ε.Ε. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: (1) Προπαρασκευαστικές δράσεις για τον προσδιορισµό των 

Σηµαντικών Περιοχών για τα Πουλιά στο Θαλάσσιο Περιβάλλον (mIBAs), προσδιορισµός mIBAs. 

(2) Προκαταρκτικές δράσεις για την εξάλειψη αρουραίων και τον έλεγχο πληθυσµών ασηµόγλαρου 

και υλοποίηση των αντίστοιχων δράσεων σε επιλεγµένες νησίδες. (3) ∆ράσεις ενηµέρωσης – 

ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά µε τη διατήρηση των θαλασσοπουλιών. 

Ενίσχυση της Συµµετοχής του Κοινού στη Προστασία και ∆ιαχείριση των Πηγών Νερού 

(U@MARENOSTRUM) 



Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Β. Βαλαβάνης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (Γενική ∆/νση Κοινωνίας της Πληροφορίας) 


∆ιάρκεια: 24 µήνες (01/01/09-31/12/10) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 96.300.00 € (από τα οποία Ευρωπαϊκή Συµµετοχή: 72.225 €) 

Περιοχή Έρευνας: Μεσόγειος Θάλασσα 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Β. Βαλαβάνης 

71

Άλλοι Συµµετέχοντες: 1 Βιολόγος ειδικός σε ανάλυση χωρικών δεδοµένων και 1 Κοινωνιολόγος- 

Ανθρωπολόγος ειδικός στη διάχυση ερευνητικών αποτελεσµάτων. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα U@MARENOSTRUM θα αναπτύξει ένα 

πληροφορικό σύστηµα µε γεωγραφικές και άλλες πληροφορίες βασισµένο σε τεχνολογίες 

Συστηµάτων Γεωγραφικής Πληροφορίας και ∆ιαδικτύου ώστε να ενισχύσει την συµµετοχή του κοινού 

στη δηµιουργία πολιτικών για τη προστασία και διαχείριση πηγών νερού και θαλάσσιου 

περιβάλλοντος. Η πιλοτική ανάπτυξη του πληροφορικού συστήµατος θα επικεντρωθεί στις ευρύτερες 

περιοχές της Γαλλικής Ριβιέρας, της Βαλένθιας και των Ιονίων Νήσων. 

Κατανόηση των διαδικασιών στρατολόγησης µε χρήση συνδεδεµένων βιοφυσικών µοντέλων του 

πελαγικού οικοσυστήµατος (REPROdUCE). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Σ. Σωµαράκης 

Κύριος Επιστ. Υπεύθυνος: Prof. Sakke Kuikka (Παν/µιο Helsinki, Φινλανδία) 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΓΓΕΤ: 290.000 € (92%) – ΕΛΚΕΘΕ (Αυτοχρηµατοδότηση): 24.986 € 

(8%) 


∆ιάρκεια: 36 µήνες ( 01/09/09-31/08/12) 



Β. Αιγαίο, Βισκαϊκός κόλπος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Ι.ΘΑ.ΒΙ.Π.: ∆ρ Σ. Σωµαράκης, ∆ρ Μ. Γιαννουλάκη, ∆ρ A. Μαχιάς, Β. 

Βαλαβάνης, ∆ρ Σ. Κατσανεβάκης, Ι.Ω.: ∆ρ Γ. Κορρές, ∆ρ Γ. Πετυχάκης, Α. Πολλάνη, ∆ρ Γ. 

Τριανταφύλλου, Κ. Τσιάρας 

Άλλοι Συµµετέχοντες: IEO, AZTI, IFREMER, IPIMAR 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Ο στόχος του REPROdUCE είναι η ανάπτυξη και η 

συναρµογή ενός συνόλου από ρεαλιστικά µοντέλα προσοµοίωσης για ολόκληρο τον κύκλο ζωής των 

µικρών πελαγικών ειδών σε δύο διαφορετικά οικοσυστήµατα. Στη συνέχεια, η χρήση των µοντέλων 

αυτών για την κατανόηση των µηχανισµών και των ρυθµιστών της στρατολόγησης και, τέλος, η 

διερεύνηση διαχειριστικών σεναρίων και ανάπτυξη Αλιευτικών δεικτών που θα βοηθήσουν στη λήψη 

διαχειριστικών αποφάσεων.Οι επιλεγµένες περιοχές µελέτης και τα είδη που θα εξεταστούν είναι ο 

γαύρος και η σαρδέλα στο Βισκαϊκό κόλπο (Ατλαντικός) και ο γαύρος στο Βόρειο Αιγαίο 

(Μεσόγειος). 


PRONE: Risk in Fisheries (ΑΛΙΕΥΤΙΚΟ ΡΙΣΚΟ/ 595). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Α. Κονίδης 

Κύριος Επιστ. Υπεύθυνος: Prof. Sakke Kuikka (Παν/µιο Helsinki, Φινλανδία) 



∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/01/06-31/12/09) 



Θερµαϊκός και Αµβρακικός Κόλπος. 

72

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Κονίδης, ∆ρ Κ. Καπίρης, ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Σκοπός του προγράµµατος, είναι η εφαρµογή της θεωρίας 

ανάλυσης ρίσκου στην Ευρωπαϊκή αλιεία σε όλη τη διαδικασία, από την µελέτη των αποθεµάτων έως 

και την διαδικασία λήψης αποφάσεων από τους διαχειριστές και εµπλεκόµενους. 

Το πρόγραµµα έχει ως αντικείµενο τη διαχείριση των αλιευτικών πόρων, µε τη χρήση της θεωρίας 

ρίσκου, όπως αυτή εφαρµόζεται στη βιολογία των αποθεµάτων, την κοινωνική δοµή των αλιέων και 

των εµπλεκοµένων σε αυτήν και την ψυχολογία των αλιέων. 

CApacity, F and Effort (CAFΕ/ 618). * 



Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Χ. Μαραβέλιας (έως 20/02/08), ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου (από 

21/02/08), ∆ρ Χ. Μαραβέλιας (από 01/02/09) ? 



∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/02/06-31/01/09) 


Περιοχή Έρευνας: Αιγαίο Πέλαγος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Χ. Μαραβέλιας, ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου, Ι. Χαραλάµπους 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Σκοπός του ερευνητικού προγράµµατος είναι να ερµηνεύσει 

τη διαδικασία των αλλαγών του αλιευτικού στόλου και πώς τέτοιες αλλαγές επηρεάζουν τη δυναµική 

της αλιευτικής χωρητικότητας και να ερευνήσει και να ποσοτικοποιήσει τις σχέσεις µεταξύ της 

αλιευτικής χωρητικότητας, της αλιευτικής προσπάθειας και της αλιευτικής θνησιµότητας, µε στόχο να 

εξασφαλισθεί η συνοχή µεταξύ των περιορισµών της αλιευτικής προσπάθειας, της πολιτικής του 

στόλου και των µέτρων διαχείρισης. 

Χρησιµοποίηση του κέφαλου ως δείκτη παρακολούθησης παράκτιων περιβαλλοντικών αλλαγών 

(MUGIL/ 644) * 

Αριθµός Συµβολαίου: EU/ Research DG/06/026180/06 





∆ιάρκεια: 30 µήνες (01/11/06-01/05/09) 



Παράκτια οικοσυστήµατα σε Ευρώπη, Ασία, Αφρική, Αµερική. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΘΑΒΙΠ: ∆ρ Β. Βασιλοπούλου, ∆ρ X. Μαραβέλλιας, ∆ρ Α. 

Αναστασοπούλου, Σ. Καββαδάς, Ι. Χαραλάµπους, ΙΘΑΒΙΓ: ∆ρ Κ. Τσιγγενόπουλος, ∆ρ Γ. Κωτούλας 

Άλλοι Συµµετέχοντες: 14 Ινστιτούτα Θαλάσσιας Έρευνας. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα θα περιλάβει την οργάνωση συγκεκριµένου 

αριθµού συναντήσεων εργασίας (workshops-WS), ώστε να προτείνει τελικά την ανάπτυξη 

κατάλληλων δεικτών παρακολούθησης της κατάστασης παράκτιων οικοσυστηµάτων σε διάφορες 

περιοχές του κόσµου, χρησιµοποιώντας ένα κοσµοπολίτικο είδος, το Mugil cephalus, το οποίο έχει 

ευρύτατη εξάπλωση σε τέτοια οικοσυστήµατα σε παγκόσµιο επίπεδο. Οι δείκτες που θα επιλεχτούν 

για µελλοντική ανάπτυξη, θα αφορούν κάποιες βιολογικές και οικολογικές παραµέτρους, καθώς 

επίσης και κάποιες παραµέτρους που προκύπτουν από γενετικές µελέτες στις διάφορες περιοχές, ενώ 

παράλληλα θα προσδιοριστούν και τα διάφορα κενά στις απαραίτητες πληροφορίες/ γνώσεις. Ο 

73

τελικός στόχος θα είναι η κατασκευή µιας ερευνητικής πρότασης STREP, που θα προσφέρει τη 

δυνατότητα να εξεταστεί η αποτελεσµατικότητα των δεικτών αυτών και συγκεκριµένα η ευαισθησία, 

η ευρωστία και η αξιοπιστία τους, στον εντοπισµό περιβαλλοντικών αλλαγών, ώστε να µπορούν να 

χρησιµοποιηθούν ως διαχειριστικά εργαλεία σε παρόµοια οικοσυστήµάτα. 

A framework for fleet and area based fisheries management (AFRAME/ 669). * 



Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Χ. Μαραβέλιας (έως 20/02/08), ∆ρ Β. Βασιλοπούλου (από 

21/02/08), ∆ρ Χ. Μαραβέλιας (από 01/02/09) 

Κύριος Συντονιστής: Fundacion AZTI, Spain 



∆ιάρκεια: 24 µήνες (01/04/07-31/03/09) 




Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Χ. Μαραβέλιας, ∆ρ Β. Βασιλοπούλου, ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου, 

∆ρ Μ. Λαµπροπούλου, Ι. Χαραλάµπους, Σ. Καββαδάς, Α. Καπανταγάκης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Κύριος Υπεύθυνος: FUNDACION AZTI, Spain 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στόχος του προγράµµατος AFRAME, είναι να ερευνήσει νέες 

µεθόδους αλιευτικής διαχείρισης, σύµφωνα µε τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της 

Ευρωπαϊκής Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) όπως είναι η διαχείριση της αλιείας που στηρίζεται 

στις περιοχές αλιείας και τους αλιευτικούς στόλους (και όχι µε βάση τα είδη). 

Framework contract for the promotion on the dissemination of Scientific information 

(FISH/2006/16) (FISH-DIS/ 706). * 

Αριθµός Συµβολαίου: n° FISH/2006/16 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Χ. Μαραβέλιας (έως 20.02.08), ∆ρ Α. Κονίδης (Επ.Υπ.) & ∆ρ Σ. 

Κατσανεβάκης (Τεχν.Υπ.) (από 21.02.08) 

Συντονιστής: 

ΙΜARES Wageningen, Institute for Marine Resources and Ecosystem 

Studies, P.O.Box 68, 1970 AB Ijmuiden, The Netherlands. 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (50&) & ΓΓΕΤ (50%) 


∆ιάρκεια: 12 µήνες (01/01/08-31/12/08)? 




Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Χ. Μαραβέλιας, ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου, ∆ρ Α. Κονίδης, ∆ρ Β. 

Βασιλοπούλου, ∆ρ Σ. Κατσανεβάκης. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στόχος του προγράµµατος είναι να προωθήσει τη διάχυση 

των αποτελεσµάτων της επιστηµονικής έρευνας στο τοµέα της Αλιείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 

της Ευρωπαϊκής Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). 

74

Web services for support of growth and reproduction studies (WebGR/ 749) * 

Αριθµός Συµβολαίου: SI2.507686 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Αικ. Αναστασοπούλου 

Κύριος Συντονιστής: Laboratorio Nacional de Recursos Biologicos (IPIMAR), Portugal. 



∆ιάρκεια: 12 µήνες (22/09/08-21/09/09) 




Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Αναστασοπούλου, ∆ρ Β. Βασιλοπούλου, Χρ. Μυτιληναίου, Ι. 

Ντόκος 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Σκοπός του προγράµµατος είναι να αναπτύξει διαδυκτιακές 

υπηρεσίες (web services) που θα βοηθήσουν τους Ιχθυολόγους να χρησιµοποιούν τις ίδιες 

παραµέτρους όταν διοργανώνουν ασκήσεις εργασίας (workshops) σε θέµατα που αφορούν την ηλικία , 

αύξηση και αναπαραγωγή των ψαριών, ώστε και τα δεδοµένα να είναι συγκρίσιµα, αλλά και τα 

αποτελέσµατα, µιας και οι αναλύσεις θα οργανωθούν µε συγκεκριµένο τρόπο. Για να επιτευχθεί αυτό, 

σαν τελικό προϊόν θα παραχθεί ένα Software package. Η συµµετοχή του ΕΛΚΕΘΕ συνίσταται στον 

καθορισµό των κατάλληλων παραµέτρων και αναλύσεων που είναι απαραίτητες να ληφθούν υπόψη 

κατά το σχεδιασµό των διαδικτυακών υπηρεσιών, στην παροχή εικόνων ωτολίθων και γονάδων που 

έχουν συλλεχθεί στο Ινστιτούτο καθώς και στη συµµετοχή εκτέλεσης των ελέγχων λειτουργίας των 

διαδικτυακών υπηρεσιών στέλνοντας µία αναφορά µε παρατηρήσεις και τυχόν αλλαγές που 

χρειάζονται. Επίσης, το ΕΛΚΕΘΕ θα οργανώσει στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του προγράµµατος 

ένα εκπαιδευτικό σεµινάριο (training), όπου οι επιστήµονες θα εξασκηθούν στη χρησιµοποίηση αυτών 

των διαδικτυακών υπηρεσιών και του software package που θα έχει αναπτυχθεί. 

Μελέτη κατασκευής τεχνητού υφάλου στην περιοχή Λιτοχώρου Πιερίας (ΤΥ ΠΙΕΡΙΑΣ/ 755). * 

Αριθµός Συµβολαίου: Συµβόλαιο µε ΝΙΚ. ΑΝΑΓΝΟΠΟΥΛΟ από 15-12-2008 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ ∆. Κλαουδάτος 

Συντονιστής του έργου: ∆ρ Α. Κονίδης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Νικ. Αναγνόπουλος 



8 µήνες 

Ολικός Προϋπολογισµός 52.500 € 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ ∆. Κλαουδάτος, ∆ρ Α. Κονίδης, ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου, ∆ρ Γ. 

Ρουσάκης, Π. Γεωργίου 

Περιοχή Έρευνας: Νότιος Θερµαϊκός Κόλπος, παράκτια ζώνη Λιτοχώρου Πιερίας, Πιερία. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το έργο αφορά την αλιευτική, περιβαλλοντική και γεωλογική 

µελέτη στην θαλάσσια περιοχή Λιτοχώρου Πιερίας, µε σκοπό το σχεδιασµό της µελλοντικής 

εγκατάστασης ενός Τεχνητού Υφάλου. 

75

Εκτίµηση των επιπτώσεων της αλιείας µε βιντζότρατα στα αλιευτικά αποθέµατα (BOAT 

SEINE/ 762). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Γ. Πετράκης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων 



10 µήνες 


Περιοχή Έρευνας: Ιόνιο, Αιγαίο Πέλαγος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Γ. Πετράκης, Σ. Καββαδάς, Α. Σιαπάτης 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων, 

προκειµένου να διαµορφώσει άποψη σχετικά µε το µέλλον του αλιευτικού εργαλείου Βιντζότρατα (το 

οποίο σύµφωνα µε τον κανονισµό 1967/2006 του συµβουλίου της Ε.Ε θα καταργηθεί το 2010), 

αποφάσισε την εκτέλεση ενός ερευνητικού προγράµµατος, µε αντικείµενο την δράση του εργαλείου 

και τις επιπτώσεις στα αποθέµατα. Η προκήρυξη έγινε στα πλαίσια της δράσης 4.4 του ΕΠΑΛ 2000- 

2006. Κατά την διάρκεια του προγράµµατος θα γίνουν δειγµατοληψίες σε επαγγελµατικά σκάφη και 

θα καταγραφούν τα αλιεύµατα που εκφορτώνονται αλλά και τα απορριπτόµενα. 

Αειφόρος διαχείριση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και των πόρων του µε βάση το οικοσύστηµα 

(ECOSUMMER/ 20.20601). * 

Αριθµός Συµβολαίου: MEST-CT-2005-020501 (Marie Curie) 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Β. Βαλαβάνης 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/01/06-31/12/09) 



Ευρωπαϊκές Θάλασσες 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΘΑΒΙΠ: Β. Βαλαβάνης, ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου, ∆ρ Α. Μαχιάς, ∆ρ Γ. 

Τσερπές, ΙΥ: ∆ρ Ν. Παπανδρουλάκης, ΙΘΑΒΙΓ: ∆ρ Α. Μαγουλάς, ∆ρ Χ. Αρβανιτίδης, ∆ρ Γ. Κωτούλας 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Ο σκοπός είναι η χρηµατοδότηση ερευνητών σε µεταπτυχιακό 

επίπεδο (µάστερ και διδακτορικό) και η υποστήριξη εργασιών σχετικά µε το τίτλο του προγράµµατος. 

Προαγωγή της εκτίµησης και της διαχείρισης των µικρών πελαγικών ειδών στην Μεσόγειο 

Θάλασσα (SARDONE/ 20.20701). 

Αριθµός Συµβολαίου: SSP8 No 44294 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Α. Μαχιάς 



∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/03/07-28/02/10) 



Θρακικό Πέλαγος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Ι.ΘΑ.ΒΙ.Π.:∆ρ Α. Μαχιάς, ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου, ∆ρ Μ. 

Γιαννουλάκη, ∆ρ Γ. Τσερπές, ∆ρ Μ. Λαµπροπούλου, ∆ρ Χ. Μαραβέλιας, Α. Σιαπάτης. Λ. 

Μανουσάκης , Ι.Ω.: ∆ρ Γ. Τριανταφύλλου. 

76

Άλλοι Συµµετέχοντες: ISMAR INSTITUTO DI SCIENZE MARINE (Κύριος Υπεύθυνος 

Προγράµµατος), Υπερ-εργολάβος: Παν/µιο Κρήτης. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Ο στόχος του προγράµµατος είναι να αναπτύξει µια σειρά από 

εργαλεία για την προαγωγή του εκτιµήσεων και της διαχείρισης των µικρών πελαγικών ψαριών 

(γαύρου και σαρδέλας) στη Μεσόγειο Θάλασσα. Το πρόγραµµα θα εστιαστεί στα τρία κύρια 

αποθέµατα της Μεσογείου: της ∆. Μεσογείου, της Αδριατικής και του Αιγαίου Πελάγους. Η έρευνα 

στοχεύει στην µελέτη των περιοχών συγκέντρωσης νεαρών ατόµων, την ανάπτυξη ακουστικών 

ερευνών για την εκτίµηση της στρατολόγησης, στο να καλύψει τα κενά της γνώσης µας γύρω από την 

οικολογία των νυµφών και των νεαρών ατόµων, στην βελτίωση της επιλεκτικότητας των αλιευτικών 

εργαλείων, στην εκτίµηση της επίδρασης της αλιείας των νεαρών ατόµων στα αποθέµατα και τέλος 

στην εφαρµογή σύγχρονων µεθόδων εκτίµησης των µικρών πελαγικών στην Μεσόγειο Θάλασσα. 

Definition of data collection needs for aquaculture (AQUA DATA/ 20.20703) * 

Αριθµός Συµβολαίου: DG FISH/2006/15Lot6 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Α. Καπανταγάκης 



∆ιάρκεια: 21 µήνες (01/07/07-31/03/09) 



Ελλάδα. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Α. Καπανταγάκης, J. Laurijsen, Ε. Παληκαρά. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Εξωτερικοί συνεργάτες για συλλογή πληροφοριών. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Ο στόχος του προτεινόµενου έργου είναι η εξειδίκευση των 

δεδοµένων τα οποία χρειάζονται να συλλέγονται σε κάθε χώρα, προκειµένου να καταστεί δυνατή η 

εκτίµηση της οικονοµικής απόδοσης του τοµέα των υδατοκαλλιεργειών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς 

επίσης και η ανάδειξη του βέλτιστου µηχανισµού συλλογής των πληροφοριών. 

Εθνικό Πρόγραµµα Συλλογής Αλιευτικών δεδοµένων περιόδου 2008 (ΕΠΣΑ∆ / 20.70802). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου, ∆ρ Γ. Τσερπές 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίµων 


∆ιάρκεια: 12 µήνες (01/01/08-31/12/08) 



Αν. Μεσόγειος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Όλο το προσωπικό του ΙΘΑΒΙΠ 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Η συλλογή αλιευτικών, βιολογικών και οικονοµικών 

δεδοµένων από την ελληνική αλιεία µε σκοπό την παρακολούθηση της κατάστασης των αποθεµάτων 

και την ορθολογική τους διαχείριση. 

77

Άµβλυνση των οικολογικών επιπτώσεων της αλιείας ανοικτής θάλασσας (MADE/ 20.20801). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Γ. Τσερπές 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/05/08-30/04/12) 



Μεσόγειος, Ατλαντικός. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Γ. Τσερπές, Β. Τζανάτος, Π. Περιστεράκη, Γ. Λαζαράκης, Κ. 

Σκαρβέλης 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Η πρόταση µέτρων προκειµένου να αµβλυνθούν οι 

οικολογικές επιπτώσεις της αλιείας µεγάλων πελαγικών ειδών στις ανοικτές θάλασσες, µέσα από την 

µελέτη της βιολογίας, οικολογίας και αλιείας των ειδών. 

Γνώµη και γνώση στην αλιεία µε την συµµετοχή των εµπλεκόµενων εταίρων (JAKFISH/ 

20.20802). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Γ. Τσερπές 



∆ιάρκεια: 43 µήνες (01/05/08-30/11/11) 


Περιοχή Έρευνας: Μεσόγειος, Ατλαντικός 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Γ. Τσερπές, Β. Τζανάτος, Π. Περιστεράκη, Γ. Λαζαράκης 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Η εξέταση και ανάπτυξη δοµών, πρακτικών και εργαλείων τα 

οποία θα επιτρέψουν να αντιµετωπισθεί η πολυπλοκότητα και η αβεβαιότητα στην λήψη αποφάσεων 

που αφορούν την αλιευτική διαχείριση, µέσα από την συµµετοχή όλων των εµπλεκοµένων εταίρων. 

Assessment of the interactions between corals, fish and fisheries, in order to develop monitoring 

and predictive modelling tools for ecosystem based management in the deep waters of Europe 

and beyond (CoralFISH/ 20.20804). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Dr C.J. Smith 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/04/08-31/03/12) 



Ιόνιο Πέλαγος, Κεφαλονιά – Ζάκυνθος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Ι.ΘΑ.ΒΙ.Π.: ∆ρ C.J. Smith, X. Μυτιληναίoυ, ∆ρ Χ.-Γ. Πολίτου, ∆ρ Κ. 

Καπίρης, Ι. Ντόκος, Κ. Παπαδοπούλου, Π. Μπέκας, Λ. Μανουσάκης, Μ. Καλλέργης, Β. Στασινός, ∆ρ 

Β. Λυκούσης, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ ∆. Σακελλαρίου, ∆. Μπάλλας, Ι.Ω.: ∆ρ Μ.Α. Pancucci- 

Παπαδοπούλου, ∆ρ Σ. Αλεξανδρή, ∆ρ. Μ. Σαλωµίδη.Σ. Μαρουλάκης, Π. Γεωργίου, Π. Μαντόπουλος, 

Ι. Παµπίδης, 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) National University of Ireland Galway, NUIG, Ireland (2) Institute of 

Marine Research, IMR, Norway (3) Marine Research Institute, MRI, Iceland (4) Institut Français de 

Recherche pour l'Exploitation de la Mer, IFREMER, France (5) Instituto do Mar - Centro dos Acores, 

78

IMAR, Azores, Portugal (6) Consorzio Nazionale Interuniversitario per le Scienze del Mare, 

CoNISMa, Italy (7) Nederlands Instituut voor Ecologie, NIOO, Netherlands (8) Zoological Society of 

London, IOZ, UK (9) Tromso University, UIT, Norway (10) University of Aberdeen, UNIABN, UK 

(11) The Royal Netherlands Institute for Sea Research, NIOZ, Netherlands (12) O'Malley Fisheries, 

OMALLEY-FISH, Ireland (13) Erlangen University, UNI-ERL, Germany (14) National University of 

Ireland Cork, NUIC, Ireland (15) Bremen University, UNIBREMEN, Germany 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Σκοπός του προγράµµατος CoralFISH είναι η υποστήριξη της 

οικοσυστηµικής προσέγγισης στη διαχείριση της βαθειάς θάλασσας, µέσω της µελέτης των 

αλληλεπιδράσεων µεταξύ βιοτόπων κοραλλιών, ψαριών και αλιείας. Στα πλαισια του CoralFISH θα 

πραγµατοποιηθούν διεπιστηµονικοί πλόες και µελέτες αλιευτικής βιολογίας, θαλάσσιας βιολογίας, 

γεωλογίας και ωκεανογραφίας στο βορειο-κεντρικο Ιόνιο πελαγος και ιδιαίτερα στην περιοχή της 

Ζακύνθου και Κεφαλονιάς. Θα γίνει µελέτη καταγραφή και χαρτογράφηση βυθού µε multibeam sonar, 

side scan sonar and remotely operated vehicles ROVs, µε σκοπό τον εντοπισµό βιοτόπων κοραλλιών 

και την µελέτη των κύριων ειδών και των αντίστοιχων συνθηκών διαβίωσης τους. Επιπλέον πλόες θα 

πραγµατοποιηθούν για την µελέτη των αλιευτικών κοινοτήτων και της συµπεριφοράς τους γύρω από 

αποικίες κοραλλιών µε χρήση ROVs και αλιευτικών µεθόδων. Στο πρόγραµµα, το οποίο έχει διάρκεια 

4 ετών, συµµετέχουν 16 ινστιτούτα από 11 ευρωπαϊκές χώρες µε διάφορες περιοχές µελέτης από την 

Βόρεια Ευρώπη και τις Αζόρες µέχρι την Ιταλία και την Ελλάδα στην Μεσόγειο. 

Στα πλαίσια του CoralFISH τα δεδοµένα που θα συλλεχθούν θα χρησιµοποιηθούν για την: (1) 

ανάπτυξη µεθοδολογιών και δεικτών για την παρακολούθηση κλειστών περιοχών για την αλιεία, (2) 

ενσωµάτωση ψαριών σε οικοσυστηµικά µοντέλα κοραλλιών για την µελέτη της φέρουσας ικανότητας 

ψαριών-κοραλλιών, (3) µελέτη της κατανοµής της αλιευτικής προσπάθειας στα βαθειά νερά και τον 

προσδιορισµό πιθανών αλληλεπιδράσεων και επιπτώσεων της αλιείας σε βιοτόπους κοραλλιών, (4) 

χρήση genetic fingerprinting για την µελέτη επιπτώσεων σε genetic fitness των κοραλλιών λόγω 

µακροχρόνιας έκθεσης σε αλιευτική πίεση, (5) κατασκευή βιο-οικονοµικών µοντέλων για την µελέτη 

διαχειριστικών επιπτώσεων σε κοράλλια και αλιεία και την παροχή διαχειριστικών προτάσεων, (6) 

παραγωγή χαρτών για τον προσδιορισµό περιοχών µε ιδιαίτερα ευαίσθητους βιοτόπους 

Marine Ecosystem Evolution in a Changing Environment (MEECE/ 20.20803). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Dr C.J. Smith 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/04/08-31/03/12) 



∆ιάφορες ευρωπαϊκές περιοχές συν περιοχή Benguela & ΕΛΚΕΘΕ: 

Αιγαίο Πέλαγος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΘΑΒΙΠ: Dr C.J. Smith, Κ. Παπαδοπούλου, ΙΩ: ∆ρ Γ. Τριανταφύλλου, 

∆ρ Γ. Πετυχάκης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Plymouth Marine Laboratory (PML), UK, (Coordinator) (2) UNIFOB AS 

Norway (3) University Hamburg (UHH) Germany (4) Fundación AZTI - AZTI Fundazioa (Technalia 

AZTI), Spain (5) Università di Bologna (UNIBO), Italy (6) Wageningen IMARES B.V., Netherlands 

(7) Centre for Environment, Fisheries and Aquaculture Science (CEFAS), UK (8) Natural 

Environment Research Council (NERC), UK (9) Institut de Recherche pour le Développement (IRD), 

France (10) Technical University of Denmark, Danish Institute for Fisheries Research (DIFRES), 

Denmark (11) Institute of Marine Research (IMR), Norway (12) Institute of Marine Sciences, Middle 

East Technical University (IMS-MET), Turkey (13) Centre National de la Recherche Scientifique 

(CNRS), France (14) Sir Alister Hardy Foundation for Ocean Science (SAHFOS), UK (15) 

Università del Piemonte Orientale (UPd), Italy (16) Klaipeda University Corpi (KU Corpi), Lithuania 

(17) Bolding & Burchard Hydrodynamics (BBH), Germany (18) Instituto Español de Oceanografía 

(IEO), Spain (19) Commissariat à l'énergie atomique (CEA), France 

79

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα έχει στόχο την ανάπτυξη διαχειριστικών 

εργαλείων πρόβλεψης και στρατηγικών για την αντιµετώπιση οικοσυστηµικών αλληλεπιδράσεων. Η 

κεντρική ιδέα του προγράµµατος αφορά την παγκόσµια αλλαγή, τα αποτελέσµατα φυσικών και 

ανθρωπογενών επιδράσεων του κλίµατος στη δοµή και λειτουργία των θαλάσσιων οικοσυστηµάτων. 

Συγκεκριµένα, η παγκοσµια αλλαγή θα οδηγήσει σε µεγάλης κλίµακας αλλαγές στα κλιµατολογικά 

πρότυπα και πρότυπα ωκεάνιας κυκλοφορίας, ενώ τα αυξηµένα επίπεδα ατµοσφαιρικού CO2 θα 

οδηγήσουν σε οξίνιση των ωκεανών. Ολες αυτές οι αλλαγές θα έχουν επιπτώσεις στη τροφοδυναµική 

δοµή και λειτουργία των θαλάσσιων οικοσυστηµάτων. Παράλληλα, συνδυασµοί ανθρωπογενών 

πιέσεων οπως η αλιεία, ο ευτροφισµός και η ρύπανση επιδρούν στην ανταγωνιστική ικανότητα και 

επικράτηση των κύριων ειδών και την δοµή των θαλάσσιων οικοσυστήµατων. Τέλος, η εισαγωγή 

εισβολικών ειδών µπορεί να αλλάξει παραπέρα την δοµή των θαλάσσιων οικοσυστήµατων ιδίως 

εφόσον κύρια είδη βρίσκονται ήδη υπό βιοτικές και αβιοτικές πιέσεις. 

Το πρόγραµµα θα: (1) Αναθεωρήσει τις επιπτώσεις των πιέσεων/ ανθρωπογενών δράσεων στο 

θαλάσσιο οικοσύστηµα. (2) Αναπτύξει ενα συζευγµένο µοντέλο πρόβλεψης οικοσυστηµικής 

αντίδρασης από τα ψάρια µέχρι το πλαγκτον. (3) Αναλύσει σενάρια επιπτώσεων των πιέσεων/drivers 

στη δοµή και λειτουργία των θαλάσσιων οικοσυστηµάτων. (4) Αναπτύξει decision support tools, τα 

οποία εκτιµούν key vulnerabilities και κινδύνους της παγκόσµιας αλλαγής για τα θαλάσσια 

οικοσυστήµατα. (5) Αναπτύξει δείκτες/indicators κατάστασης του οικοσυστήµατος. 

SuSy: Surfacing System for Ship Recovery. 


Αριθµός Συµβολαίου: 234151 proposal number (FP7) 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος : ∆ρ Ch.J. Smith 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/09/08-31/08/12) 



Κεντρικό/Νότιο Αιγαιο 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ C.J.Smith, Λ. Μανουσάκης, Μ. Καλλέργης, Θ. Φωτόπουλος, Κ. 

Κατσαρός, Β. Στασινός, Γ. Πετυχακης (Ι.Ω.) 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) British maritime Technology, BMT, UK . (2) EADS Astrium, Astrium, 

Germany, (3) Balance Technology Consulting, BAL, Germany. (4) Deutsche Schlauchboot GmbH, 

DSB, Germany, (5) Hellenic Centre for Marine Research, HCMR, Greece, (6) National Technical 

University of Athens, NTUA, Greece, (7) Bureau Veritas, BV, France, (8) DCNS, DCNS, France, (9) 

University of Strathclyde, UGS, UK. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα είναι µηχανικής ναυπηγικής κατεύθυνσης και 

αφορά την κατασκευή ενός ναυαγοσωστικού συστήµατος ανάσυρσης βυθιζόµενων ή βυθισµένων 

σκαφών. Το ΕΛΚΕΘΕ εµπλέκεται κυρίως σε feasibility studies, concept definition και sea trials 

(δοκιµές στη θάλασσα) ενός πρωτότυπου ναυαγωσοστικού συστήµατος µε τη χρήση υποβρυχίων 

οχηµάτων. 

80



Υποστηρικτική µελέτη και Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την σύνταξη 

Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις 

υδατοκαλλιέργειες. * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου 

Φορέας Χρηµατοδότησης: APC SA 



3 µήνες 


Περιοχή Έρευνας: Ακτές Ελλάδας 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΘΑΒΙΠ: ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου, ∆ρ Α. Κονίδης, ΙΩ: ∆ρ Π. 

Παναγιωτίδης, ∆ρ Μ. Σαλωµίδη 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Εργαστήρια Α. Ε. (Φ. Παπαθεοδώρου & Γ. Κάρκα) 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Μελέτη µορφοδυναµικής των ακτών, φυσική και δυναµική της 

περιοχής ενδιαφέροντος. Προσδιορισµός του µετεωρολογικού και κυµατικού κλίµατος της περιοχής 

χρησιµοποιώντας τόσο τα δεδοµένα από το ECMWF όσο και των µαθηµατικών οµοιωµάτων που 

αναπτύχθηκαν από το ΕΛΚΕΘΕ στα πλαίσια του συστήµατος “ΠΟΣΕΙ∆ΩΝ”. Εκτίµηση τροφικού 

καθεστώτος και πηγών ρύπανσης Τύποι οικοτόπων και εκτίµηση της οικολογικής ποιότητας. Σε 

όλο το µήκος ακτογραµµής των ΠΟΑΥ θα εντοπιστούν και θα περιγραφούν οι τύποι οικοτόπων, 

σύµφωνα µε το Παράρτηµα 1 της Οδηγίας 92/43 (Οδηγία Habitat). Μελέτη Παράκτιας Αλιείας. 

Εκπόνηση διαχειριστικού σχεδίου. 

Ψαροκάϊκα στις φλόγες. 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Α. Καπανταγάκης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Κοινωφελές Ίδρυµα Ι. Λάτση 


∆ιάρκεια: 13 µήνες (01/05/09-31/05/10) 



Ελλάδα 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Α. Καπανταγάκης, J. Laurijsen, Λ. Λιουδάκης, Ε. Παληκαρά 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Ο στόχος του προτεινόµενου έργου είναι η συλλογή και ανάλυση 

πληροφοριών σχετικά µε τις αποσύρσεις αλιευτικών σκαφών, στα πλαίσια του πολυετούς 

προγράµµατος προσανατολισµού της Ελληνικής αλιείας και η διερεύνηση της τύχης των σκαφών που 

αποσύρθηκαν, καθώς επίσης και των ψαράδων που πούλησαν τα σκάφη τους. 

81

Ωκεανογραφικά και Αλιευτικά ∆εδοµένα στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης. * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Α. Μαχιάς 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ILF Consulting Engineers 



1 µήνα 



Αλεξανδρούπολη 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΘΑΒΙΠ: ∆ρ Α. Μαχιάς, ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου, ∆ρ Μ. 

Γιαννουλάκη, Σ. Καβαδάς Ι.Ω: ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, ∆ρ Π. Αντωνίου, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ ∆. 

Γεωργόπουλος 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Παροχή στοιχείων που αφορούν: (1) Πινακίδες για κύµατα στην 

περιοχή (2) Βαθυµετρία της περιοχής κατά µήκος των ακτών ανατολικά και δυτικά της 

Αλεξανδρούπολης (3) Γεωλογικές πληροφορίες για το έδαφος του πυθµένα (4) ∆εδοµένα για τα 

τοπικά ρεύµατα (5) Στατιστικές για ιχθυολογικά στοιχεία (6) Χάρτες ωοτοκίας ιχθύων (7) Θέσεις και 

είδη αποικιών θαλάσσιων πτηνών (8) Χάρτες θαλάσσιων λιβαδιών (9) Στοιχεία για θαλάσσια 

θηλαστικά. 

2.2.2. Συνεχιζόµενη Μελέτη 

Status of ray population in the Mediterranean Sea. (ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΥ 

ΣΑΛΑΧΙΟΥ/ 703). * 

Αριθµός Συµβολαίου: FISH72004703-41 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου 




6 µήνες 



Μεσόγειος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Η µελέτη έχει ως σκοπό την εκτίµηση της αφθονίας των σελαχιών 

στη Μεσόγειο µε βάση τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει το πρόγραµµα MEDITS από το 1994-2001. 

Η συµµετοχή του ΕΛΚΕΘΕ συνίσταται στην προµήθεια των απαραίτητων στοιχείων της αφθονίας 

των σαλαχιών των Ελληνικών θαλασσών στον έλεγχο της σχετικής ανάλυσης. 

82

2.3. ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ 

2.3.1. Νέα Εµπειρογνωµοσύνη 

Εµπειρογνωµοσύνη για την περιγραφή της παρούσας κατάστασης του Τεχνητού Υφάλου 

Πρέβεζας * 

Αριθµός Συµβολαίου: FISH72004703-41 


Επιστηµονικός Συντονιστής: ∆ρ Α. Κονίδης 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ ∆. Κλαουδάτος 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ∆ιαχειριστική Αρχή ΕΠΑΛ Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και 

Τροφίµων 


∆ιάρκεια: 1 µήνα (09/11-09/12/09) 



Ιόνιο Πέλαγος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ ∆. Κλαουδάτος, ∆ρ Α. Κονίδης, ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου, Οµάδα 

δυτών ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Το έργο αφορά στην ταχεία εµπειρογνωµοσύνη για την παρούσα 

κατάσταση του τεχνητού υφάλου Πρέβεζας, από απόψεως εποικισµού από βενθικούς οργανισµούς και 

την προσέλκυση ψαριών, κεφαλοπόδων και δεκαπόδων. Η εµπειρογνωµοσύνη αυτή θα αποτελέσει τη 

βάση για την οργάνωση του πενταετούς προγράµµατος παρακολούθησης. 

83

84 

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Υ∆ΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ

3. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Υ∆ΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ 



An International Research Consortium for promoting and developing Integrated Multi-Trophic 

Aquaculture (IRC-IMTA). 

Αριθµός Συµβολαίου: Grant Agreement No 230803 

Αριθµός Συνεδρίας: 121/19.10.09/ 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ι. Κοτζαµάνης 



∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/02/09-31/01/12) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 68.400€ 


ΕΥΡΩΠΗ-ΚΙΝΑ-Ν.ΖΗΛΑΝ∆ΙΑ-ΗΠΑ 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Πρόγραµµα ανταλλαγής ερευνητών και τεχνικών του Ινστιτούτου 

Υδατοκαλλιεργειών 

Άλλοι συµµετέχοντες: Στο πρόγραµµα συµµετέχουν: ‘The Scottish Association for Marine 

Science’ (SAMS) ως συντονιστής, ‘Norwegian Institute for Agricultural and Environmental Research’ 

(BIOFORSK), ‘Recanati Institute for Maritime Studies’, (RIMS)- Israel, ‘Yellow Sea Fisheries 

Research Institute’ (YSFRI)- China, ‘National Institute of Water & Atmospheric Research Ltd’ 

(NIWA)-New Zealand, ‘Department of Animal Science, University of California, Davis’ (UCD)-USA. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το αντικείµενο του προγράµµατος αφορά στην δηµιουργία 

διεθνούς κοινοπραξίας ερευνητών µε σκοπό την προώθηση και ανάπτυξη των υδατοκαλλιεργειών ως 

ολοκληρωµένου συστήµατος εκτροφής θαλάσσιων οργανισµών σε επίπεδο πολυκαλλιέργειας (ψάρια, 

µακροφύκη, µύδια κλπ). 


On Farm Assessment of Stress level in fish (FAST FISH/ 60.20601). * 

Αριθµός Συµβολαίου: SSP8-022720 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Dr P. Divanach 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/01/06-31/12/09) 


Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Dr P. Divanach, ∆ρ Ν. Παπανδρουλάκης, Ι. Παπαδάκης, Ε. Σφακάκη, 

Μ. Ασδέρης 

85

Sustainable extensive and semi-intensive coastal aquaculture in Southern Europe (SEACASE/ 

60.20602) * 




Φορέας Χρηµατοδότησης: EE (50%) & ΓΓΕΤ (50%) 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/01/07-31/12/09) 


Περιοχή Έρευνας: Κρήτη, Αθήνα 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Dr P. Divanach ∆ρ Π. Μακρίδης, Ε. Σφακάκη, Ν. Νοµικός, Σ. 

Σφακιανάκης 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Ο τελικός στόχος του προγράµµατος SEACASE είναι να 

αναπτυχθούν µέθοδοι για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας, παραγωγικότητας, αποδοτικότητας, 

και εποµένως βιωσιµότητας των εκτατικών και ηµιεκτατικών υδατοκαλλιεργειών στην Νότια Ευρώπη, 

ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τις περοβαντολλογικές τους επιπτώσεις και βελτιώνοντας την ποιότητα 

και τη δηµόσια εικόνα των προϊόντων αυτού του παραγωγικού τοµέα. Το ερευνητικό αυτό πρόγραµµα 

θα βασιστεί σε case-studies, που θα καλύψουν µια µεγάλη ποικιλία συστηµάτων παραγωγής και 

γεωγραφικών τοποθεσιών (Πορτογαλία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία και Ελλάδα), ενώ και µερικές 

τεχνολογικές βελτιστοποιήσεις πρόκειται επίσης να µελετηθούν. 

Set up of an Integrate System for the Bluefin Tuna (Thunnus thynnus L.) farming in the Gulf of 

Taranto (ALLOTUNA/ 60.20701). 

Αριθµός Συµβολαίου: BURP n.44 of06.04.2006 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Κ. Μυλωνάς 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Υπουργείο Οικονοµίας Ιταλίας, Υπουργείο Εκπαίδευσης, 

Πανεπιστηµίων & Έρευνας, Ιταλίας & Τοπική Αυτοδιοίκηση 

περιοχής Puglia της Ιταλίας. 


∆ιάρκεια: 31 µήνες (01/09/07-31/03/10) 



Περιοχή Puglia, Ιταλία και Ηράκλειο, Κρήτη. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Κ. Μυλωνάς, Μ. Παπαδάκη, Ειρ. Συγγελάκη, Ι. Παπαδάκης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Φορείς και άτοµα εκτός ΕΛΚΕΘΕ. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Η µακροπρόθεσµη αειφορία και περαιτέρω ανάπτυξη του 

τοµέα της ιχθυοκαλλιέργειας του κόκκινου τόνου (Thunnus thynnus), πρέπει να βασιστεί στην 

δηµιουργία µεθόδων παραγωγής τόνου σε πραγµατικές συνθήκες ιχθυοκαλλιέργειας, όπου γεννήτορες 

σε συνθήκες αιχµαλωσίας διαχειρίζονται µε τρόπο ώστε να παράξουν γονιµοποιηµένα αυγά, από τα 

οποία θα εκκολαφθούν βιώσιµες νύµφες, που θα δώσουν ιχθύδια για πάχυνση. Πρώτη προϋπόθεση για 

την δηµιουργία τέτοιων τεχνολογιών είναι η δυνατότητα δηµιουργίας οµάδων γεννητόρων, από άτοµα 

τα οποία αρχικά θα συλλεχθούν από την αλιεία, αλλά θα προσαρµοστούν σε συνθήκες καλλιέργειας 

και θα αναπαράγονται µε ελεγχόµενο τρόπο. Για να προταθεί όµως η µέθοδος δηµιουργίας 

γεννητόρων από νεαρά άτοµα για σκοπούς αναπαραγωγής σε συνθήκες ιχθυοκαλλιέργειας, πρέπει 

πρώτα να τεκµηριωθεί (α) η δυνατότητα αναπαραγωγικής ωρίµανσης σε συνθήκες αιχµαλωσίας και 

(β) το µέγεθος/ ηλικία της πρώτης αναπαραγωγικής ωρίµανσης σε τέτοιες συνθήκες. Η παρούσα 

µελέτη στόχο έχει να διαπιστώσει εάν και η πρώτη αναπαραγωγική ωρίµανση µπορεί να επιτευχθεί 

εάν τα ψάρια διατηρούνται σε συνθήκες καλλιέργειας από νεαρή ηλικία (1 έτους, 10-15 Kg) και να 

µελετήσει την επίδραση ταίσµατος µε διαφορετικές τροφές, όπως επίσης θα διαπιστωθεί και η ηλικία 

86

πρώτης ωρίµανσης. Κατά την διάρκεια της εκτροφής, θα γίνουν περιοδικές δειγµατοληψίες αίµατος 

και γονάδων (µετά από θανάτωση 10-12 ψαριών). Μία δειγµατοληψία θα γίνει στην αρχή της 

εκτροφής αµέσως µετά την σύλληψη των ψαριών και δύο ακόµα δειγµατοληψίες θα γίνουν κατά την 

φυσική περίοδο αναπαραγωγής του τόνου (Ιούνιος-Ιούλιος), µια για κάθε χρόνο του προγράµµατος. 

Με την µέτρηση της συγκέντρωσης αναπαραγωγικών ορµονών (17β-οιστραδιόλης, Τεστοστερόνης 

και 11-κετοτεστοστερόνης) στο αίµα και την ιστολογική ανάλυση των όρχεων και ωοθηκών, θα 

διαπιστωθεί η αναπαραγωγική λειτουργία των ψαριών, η ηλικία και µέγεθος πρώτης αναπαραγωγικής 

ωρίµανσης. 

Παράλληλα, ώριµοι γεννήτορες τόνου θα διατηρηθούν στις ίδιες εγκαταστάσεις και συνθήκες 

εκτροφής και κατά την διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου θα του δοθεί εµφύτευα µε την 

αναπαραγωγική ορµόνη Gonadotropin releasing hormone agonist (GnRHa), η οποία προκαλεί έκλυση 

της γοναδοτροπίνης luteinizirg hormone (LH) και επαγωγή της τελικής ωρίµανσης των ωοκυττάρων 

και την αύξηση της σπερµίασης. Το αναµενόµενο αποτέλεσµα είναι η παραγωγή και απελευθέρωση 

αυγών, τα οποία θα συλλεχθούν και θα χρησιµοποιηθούν για πειράµατα νυµφικής καλλιέργειας. 

From capture based to SELF-sustained aquaculture and Domestication Of bluefin tuna, 

Thunnus Thynnus (SELFDOTT/ 60.20801). 






∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/01/08-31/12/10) 


Περιοχή Έρευνας: Cartagena, Murcia, Spain, Marsaxxlock, Malta, Vibo Valentia, Puglia, 

Italy 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΥ Κρήτης: ∆ρ Κ. Μυλωνάς, Μ. Παπαδάκη, Ε. Συγγελάκη, Ι. 

Παπαδάκης, ∆ρ Ν. Παπανδρουλάκης, ∆ρ P. Divanach, ∆ρ Π. Μακρίδης, Κ. Κοκκάρη, Ν. Κοπιδάκης, 

Σ. Στεφανάκης, Γ. Βαρδάνης, Ε. Βασιλάκης, Γ. Στρακαντούνας, ΙΥ Αθήνας: ∆ρ Ι. Νέγκας, ∆ρ M. 

Αλέξη, ∆ρ Ε. Φουντουλάκη, ∆ρ Κ. Γρηγοράκης, ∆ρ Ι. Κοτζαµάνης, ∆ρ Γ. Ρήγος, ∆ρ M. Henry, ∆. 

Νικολοπούλου, Μ. Γιαγνίση, Ε Παπουτσή, ΙΘΑΒΙΓ: ∆ρ Α. Μαγουλάς, ∆ρ Γ. Κωτούλας, ∆ρ Π. 

Κασαπίδης, ∆ρ Ε. Σαρροπούλου, Σ. Κόλλιας, Α. Αντωνίου, Κ. Οικονοµάκη, Β. Τερζόγλου, Ε. 

Σαρροπούλου 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Instituto Español de Oceanografía (IEO), Spain. (2) Institut Français de 

Recherche pour l’Exploitation de la Mer (IFREMER), France (3) Heinrich Heine University of 

Düsseldorf (UDUS), Germany (4) Tuna Graso S.A. (TG), Spain (5) Malta Centre for Fisheries 

Science (MCFS), Malta (6) Israel Oceanografic and Limnological Research, National Centre for 

Mariculture (IOLR-NCM), Israel (7) University of Cádiz (UCA), Spain (8) University of Bari 

(UNIBA), Italy (9) Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS), France (10) Skretting 

Aquaculture Research Centre (SARC), Norway (11) Université Montpellier 2 (UM2), France (12) 

Malta Fishfarming Ltd (MFF), Malta 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα SELFDOTT σκοπεύει να εφαρµόσει τη 

γνώση που έχει ήδη αποκτηθεί στον τεχνητό έλεγχο αναπαραγωγής του κόκκινου (ή γαλαζόπτερου) 

τόνου του Ατλαντικού, Thunnus thynnus, για την παραγωγή βιώσιµων αβγών και τη µελέτη της 

εµβρυονικής και νυµφικής ανάπτυξης και την παραγωγή νεαρών ατόµων. 

Επιπλέον, στοχεύει να αναπτύξει κατάλληλες και φιλικές ως προς το περιβάλλον τροφές για την 

αύξηση του τόνου, µειώνοντας έτσι ή περιορίζοντας την πρακτική της εισαγωγής ωµών ψαριών για τη 

διατροφή τους από τη βιοµηχανία πάχυνσης. Άγριοι νεαροί και ενήλικοι τόνοι θα καλλιεργηθούν σε 

αιχµαλωσία σε δύο διαφορετικές τοποθεσίες στη Μεσόγειο και θα χρησιµοποιηθούν για τη µελέτη της 

εφηβείας, της γαµετογένεσης και της επιρροής της δίαιτας στην αναπαραγωγική ωρίµανση και την 

ποιότητα των γαµετών. Ώριµα ψάρια θα χρησιµοποιηθούν για πρόκληση ωοτοκίας µε τη χρήση 

εµφυτευµάτων ορµονών και τα παραγόµενα αβγά θα συλλεχθούν µε τη χρήση συσκευών ειδικά 

σχεδιασµένων για κλουβιά. Θα γίνει πληθυσµιακή γενετική ανάλυση για την ταυτοποίηση της 

87

προέλευσης των γεννητόρων σε σχέση µε φυσικά αποθέµατα τόνου και ταυτοποίηση γονέων, 

προκειµένου να γίνει κατανοητό το ποσοστό συµµετοχής του κάθε γονέα στην αναπαραγωγή. Με τη 

χρήση πολλών γενετικών δεικτών θα γίνει δυνατή η γενετική χαρτογράφηση µοριακών δεικτών. Για 

την καθιέρωση της αποκτούµενης γνώσης ως βάσης για την ελεγχόµενη παραγωγή νυµφών τόνου, θα 

χρησιµοποιηθούν οι µέθοδοι τόσο του µεσόκοσµου όσο και της εντατικής νυµφικής καλλιέργειας. Η 

οντογένεση σηµαντικών βιολογικών λειτουργειών θα µελετηθεί, συµπεριλαµβανοµένων της 

αντίληψης του περιβάλλοντος, της πέψης, του ανοσοποιητικού συστήµατος και της συµπεριφοράς. 

Στο τέλος του προγράµµατος, θα συσταθεί πρωτόκολλο για τη νυµφική καλλιέργεια γαλαζόπτερου 

τόνου σε µεγάλη κλίµακα. Τόσο ολόκληρα σώµατα όσο και η σύσταση στοµάχου άγριων ψαριών θα 

αναλυθούν και θα χρησιµεύσουν για τη δηµιουργία τεχνητών τροφών πλήρους διατροφικής αξίας για 

το τόνο. Άγρια νεαρά άτοµα θα αιχµαλωτιστούν, θα προσαρµοστούν σε συνθήκες καλλιέργειας και 

θα χρησιµοποιηθούν για την εκπόνηση πειραµάτων πάχυνσης και διατροφής. Το περιβαλλοντικό 

αντίκτυπο των τροφών αυτών θα εξεταστεί και θα συγκριθεί µε τις υπάρχουσες πρακτικές ταΐσµατος 

µε ωµά ψάρια. Το πρόγραµµα SELFDOTT σκοπεύει να παράγει την απαραίτητη βασική γνώση για 

την ανάπτυξη µιας ολοκληρωµένης βιοµηχανίας καλλιέργειας τόνου στη Μεσόγειο, ενισχύοντας µε 

αυτόν τον τρόπο την ανταγωνιστικότητα της βιοµηχανίας της ευρωπαϊκής ιχθυοκαλλιέργειας και 

µειώνοντας ταυτόχρονα την πίεση στα αποθέµατα τόνου και διασφαλίζοντας τη διατήρηση και 

επαναφορά των αποθεµάτων αυτού του θαυµάσιου είδους ψαριού. 

Σύµβαση συνεργασίας εργαστηρίου διατροφής & Ιχθυοπαθολογίας (ΕΛΚΕΘΕ) – ΑΣΤΡΑΙΑ 

ΑΕΒΕ. (ΑΣΤΡΑΙΑ/ 634). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ι. Νέγκας 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΑΣΤΡΑΙΑ ΑΕΒΕ 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/05/06-30/04/09) 


Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ι. Νέγκας, ∆ρ Μ. Αλέξη, ∆ρ Ε. Φουντουλάκη, ∆ρ Κ. Γρηγοράκης, ∆. 

Νικολοπούλου, Π. Αρβανίτης, Λ. Κυριακάκος, ∆ρ Γ. Ρήγος 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Σ. Αναστασίου 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το ΕΛΚΕΘΕ θα εκτελέσει σύµφωνα µε την σύµβαση 

συνεργασίας µε την εταιρεία ΑΣΤΡΑΙΑ ένα σύνολο εργασιών καθορισµού προτύπων για την 

µελλοντική παραγωγή οργανικών ιχθυοτροφών και αλιευµάτων και την αξιολόγηση προϊόντων 

ιχθυοτροφών και τελικών προϊόντων (αλιευµάτων), που περιλαµβάνουν βιοχηµικές αναλύσεις 

σύστασης και ποιότητας, συγκριτικές εκτιµήσεις αποδόσεων καθώς και έλεγχο των οργανοληπτικών 

χαρακτηριστικών των αλιευµάτων. 

Βιώσιµες ιχθυοτροφές που µεγιστοποιούν τις ευεργετικές επιδράσεις των εκτρεφόµενων ψαριών 

στην υγεία των καταναλωτών (AQUAMAX/ 636). 

Αριθµός Συµβολαίου: 016249-2 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Μ. Αλέξη 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/03/06-28/02/10) 



Άγιος Κοσµάς, Αττική 

88

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Μ. Αλέξη, ∆ρ Ι. Νέγκας, ∆ρ Ε. Φουντουλάκη, ∆ρ Ι. Κοτζαµάνης, ∆ρ 

Ε. Κώτου, ∆ρ Κ. Γρηγοράκης, Μ. Γιαγνίση, ∆. Νικολοπούλου, ∆ρ M. Henry, Ε. Παπουτσή, Π. 

Αρβανίτης, Π. Κουγιούφας, ∆ρ Γ. Ρήγος 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) NIFES, Norway (2) INRA, France, (3) UoS, UK (4) IATS, Spain (5) 

HAKI, Hungary, (6) BRC, Hungary, (7) ARC, Norway, (8) IMR, Norway, (9) ICAR, India, (10) JRC, 

Spain, (11) Usoton, UK, (12) INFS, China, (13) KCL, UK, (14) UG, Spain, (15) Uau, France, (16) 

UU, Sweden, (17) Uread, UK, (18) ISS, Italy, (19) CTC, Estonia, (20) SEL, Greece, (21) Halandor, 

Hungary, (22) G Barka, Hungary, (23) Alpha Mos, France, (24) WOW, Greece, (25) LNS, UK, (26) 

TCL, UK, (27) VdF, France, (28) Teuto, Germany, (29) Caditec, Spain, (30) MH, Netherlands, (31) 

FEAP, Belgium 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το AquaMax (Α): θα αναπτύξει τροφές βασισµένες κυρίως σε 

εναλλακτικές βιώσιµες πρώτες ύλες, που θα υποκαθιστούν το ιχθυάλευρο και το ιχθυέλαιο και οι 

οποίες αφ’ ενός µεν θα παράγουν ψάρια µε υψηλή διατροφική αξία, ευεργετικά για την ανθρώπινη 

υγεία και αποδεκτά από τον καταναλωτή και αφ’ ετέρου θα βελτιστοποιούν την υγεία και την ευζωϊα 

των εκτρεφόµενων ψαριών. (Β): θα προάγει την αναλυτική µεθοδολογία, ώστε να µπορούν να 

ανιχνευθούν πολύ χαµηλά επίπεδα τοξικών προσµείξεων στις τροφές, µε σκοπό τα εκτρεφόµενα είδη 

να περιέχουν τα χαµηλότερα δυνατά επίπεδα προσµείξεων. (Γ): θα εκτιµήσει, για τα ψάρια που θα 

παραχθούν µε τις νέες τροφές, τα ευεργετικά χαρακτηριστικά για την υγεία του καταναλωτή 

πραγµατοποιώντας µελέτες σε εγκύους µε έµφαση στην εµφάνιση αλλεργιών στα πρώτα νηπιακά 

στάδια. (∆): θα εκτιµήσει την ασφάλεια των παραγόµενων ψαριών για τον καταναλωτή, λαµβάνοντας 

υπ’ όψη τις αλληλεπιδράσεις τοξικών προσµίξεων και ευεργετικών συστατικών. (Ε) Θα αξιολογήσει 

την αποδοχή από τους καταναλωτές των ψαριών που θα παραχθούν µε τις νέες τροφές 

πραγµατοποιώντας οργανοληπτικές δοκιµές και αντικειµενικές εκτιµήσεις µε αναλυτικές µεθόδους 

και µε χρήση ηλεκτρονικής µύτης. (ΣΤ): θα εκτιµήσει την γνώµη των καταναλωτών για τα ψάρια, που 

θα παραχθούν και θα διαµορφώσει προληπτικές στρατηγικές για να ενηµερώσει το κοινό και τους 

υπόλοιπους ενδιαφερόµενους σχετικά µε τους κινδύνους και οφέλη της κατανάλωσης ψαριών που 

παρήχθησαν µε τις νέες τροφές. (Ε): θα εκτιµήσει την ανταπόκριση των καταναλωτών που 

προµηθεύονται τα παραχθέντα ψάρια µέσω του λιανικού εµπορίου και (Ζ) θα πραγµατοποιήσει 

κοινωνικο- οικονοµικές µελέτες για την εκτροφή των ψαριών µε τις νέες τροφές. 

Εφαρµογή συστηµάτων βελτίωσης, ελέγχου της ποιότητας και των επιπτώσεων στο περιβάλλον 

των υδατοκαλλιεργειών στο Νοµό Αιτωλοακαρνανίας (ΣΥΣΤΗΜΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ Υ∆ΑΤΩΝ Ν. 

ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ/ 715). 



Φορέας Χρηµατοδότησης: Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων 


∆ιάρκεια: 9 µήνες (01/06/08-28/02/09) 



Αιτωλοακαρνανία, Αττική 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ι. Κοτζαµάνης, ∆ρ Μ. Αλέξη, ∆. Τσιρώνης, Μ. Γιαγνίση 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Σύνδεσµος Υδατοκαλλιεργητών Αιτωλοακαρνανίας (ΣΥ∆ΝΑ), Εθνικό και 

Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), Τµήµα Βιολογίας 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το αντικείµενο του παρόντος έργου συνίσταται στην 

εφαρµογή ενός βιώσιµου και αποτελεσµατικού συστήµατος οργάνωσης, καταγραφής (monitoring) και 

ελέγχου των επιµέρους παραγόντων, που καθορίζουν κατά κύριο λόγο την ποιότητα του τελικού 

προϊόντος των ιχθυοκαλλιεργειών. 

Αυτοί οι παράγοντες µπορούν να συνοψιστούν στο τρίπτυχο: (1) Ποιότητα ιχθυοτροφής που 

παρέχεται στα εκτρεφόµενα ψάρια (2) Ποιότητα περιβάλλοντος εκτροφής (3) ∆ιαχείριση µονάδας. 

89

Το αντικείµενο του παρόντος έργου εντάσσεται στις δράσεις προώθησης τεχνολογιών για την αύξηση 

της αξιοπιστίας, προστασίας του περιβάλλοντος και της παραγωγής µέσω ενεργειών που αποσκοπούν, 

είτε στην ορθολογικότερη διαχείριση των µονάδων (έλεγχος πρώτων υλών, εξελιγµένες τροφές, κλπ.), 

είτε στον έλεγχο και πιστοποίηση βιοτικών και αβιοτικών παραµέτρων. 


Thunnus Thynnus (SELFDOTT/ 728). 



Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ I. Νέγκας 



∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/01/08-31/12/10) 



Cartagena, Murcia, Spain, Marsaxxlock, Malta, Vibo Valentia, Puglia, 

Italy 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΥ Κρήτης: ∆ρ Κ. Μυλωνάς, Μ. Παπαδάκη, Ε. Συγγελάκη, Ι. 

Παπαδάκης, ∆ρ Ν. Παπανδρουλάκης, ∆ρ P. Divanach, ∆ρ Π. Μακρίδης, Κ. Κοκκάρη, Ν. Κοπιδάκης, 

Σ. Στεφανάκης, Γ. Βαρδάνης, Ε. Βασιλάκης, Γ. Στρακαντούνας, ΙΥ Αθήνας: ∆ρ Ι. Νέγκας, ∆ρ M. 

Αλέξη, ∆ρ Ε. Φουντουλάκη, ∆ρ Κ. Γρηγοράκης, ∆ρ Ι. Κοτζαµάνης, ∆ρ Γ. Ρήγος, ∆ρ M. Henry, ∆. 

Νικολοπούλου, Μ. Γιαγνίση, Ε Παπουτσή, ΙΘΑΒΙΓ: ∆ρ Α. Μαγουλάς, ∆ρ Γ. Κωτούλας, ∆ρ Π. 

Κασαπίδης, ∆ρ Ε. Σαρροπούλου, Σ. Κόλλιας, Α. Αντωνίου, Κ. Οικονοµάκη, Β. Τερζόγλου, ∆ρ Ε. 

Σαρροπούλου 


Recherche pour l’Exploitation de la Mer (IFREMER), France (3) Heinrich Heine University of 

Düsseldorf (UDUS), Germany (4) Tuna Graso S.A. (TG), Spain (5) Malta Centre for Fisheries 

Science (MCFS), Malta (6) Israel Oceanografic and Limnological Research, National Centre for 

Mariculture (IOLR-NCM), Israel (7) University of Cádiz (UCA), Spain (8) University of Bari 

(UNIBA), Italy (9) Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS), France (10) Skretting 

Aquaculture Research Centre (SARC), Norway (11) Université Montpellier 2 (UM2), France (12) 

Malta Fishfarming Ltd (MFF), Malta 






















90












Πειραµατική εκτροφή ιχθυονυµφών λαβρακιού. * 


Αριθµός Συµβολαίου: 08-Ε-2721 και 08-Ε-2721-Α 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ν. Παπανδρουλάκης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Centro de Ciencias do Mar do Algarve. 



2 µήνες 


Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ν. Παπανδρουλάκης, Μ. Βασιλάκης, Γ. Στρακαντούνας, Σ. 

Στεφανάκης, Κ. Κοκάρη 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Σκοπός του έργου είναι η εκτροφή λαβρακιού κατά τη φάση της 

νυµφικής εκτροφής σε διαφορετικές θερµοκρασίες. 

Έλεγχος ελκυστικών τροφής στα Μεσογειακά καλλιεργούµενα ψάρια (60.70601). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Σ. Χατζηφώτης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Laboratoires PHODE. 


∆ιάρκεια: 2 µήνες (19/05/09-31/07/09) 



Κρήτη 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Σ. Χατζηφώτης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Ν. Μιτριζάκης, A. Vicente 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Έλεγχος της απόδοσης τριών ελκυστικών τροφών στην τσιπούρα 

όσον αφορά την αύξηση την µετατρεψιµότητα της τροφής και την ελκυστικότητα. 

91

Μελέτη της επίδρασης των αποβλήτων περλίτη στην υγεία – παθολογία της βενθικής πανίδας 

του Ακρωτηρίου Μούρη της Μήλου (ΒΑΡΥΤΙΝΗ/ 763). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Γ. Ρήγος 

Φορέας Χρηµατοδότησης: S&B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε 



12 µήνες 


Περιοχή Έρευνας: Νήσος Μήλος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Γ. Ρήγος, ∆ρ Ε. Κώτου, ∆ρ Ι. Νέγκας, Μ. Γιαγνίση, Χ. 

Νικολουδάκη 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Μελέτη της πιθανής επίδρασης των αποβλήτων περλίτη στην υγεία 

των βενθικών οργανισµών 

Χορήγηση εµβολίου µέσω τροφής µε Biomos (ORAL VACCINATION/ 787). * 



Φορέας Χρηµατοδότησης: Alltech 



6 µήνες 


Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ι. Νέγκας, ∆ρ Ε. Φουντουλάκη, Μ. Γιαγνίση, Π. Αρβανίτης, ∆ρ M. 

Henry. 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Η αξιολόγηση της δράσης εµβολίου χορηγούµενου µέσω τροφής σε 

συνδιασµό µε την χρήση διατροφικών ολιγοζακχαριτών από µαννάνες. 

Η διεξαγωγή πειραµατικής εκτροφής µε χορήγηση εµβολίου από το στόµα και η αξιολόγηση της 

συνεργιστικής δράσης του Biomos στην ανοσοενυσχιτική αποτελεσµατικότητα του εµβολίου στο 

λαβράκι. 

Πεπτικότητα δύο συµπυκνωµάτων πρωτεϊνών από το λαυράκι (DIGESTIBILITY). 



Φορέας Χρηµατοδότησης: SYRAL 



6 µήνες 


Περιοχή Έρευνας: Υδατοκαλλιέργειες, ∆ιατροφή ψαριών 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Μ. Αλέξη, ∆ρ Ι. Κοτζαµάνης, Ε. Παπουτσή, M. Γιαγνίση, Π. 

Αρβανίτης 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Προσδιορισµός της θρεπτικής αξίας εναλλακτικών πρώτων υλών ως 

συστατικών ιχθυοτροφών. Ως αντικείµενο έχει τον προσδιορισµό της πεπτικότητας δύο διαφορετικών 

συµπυκνωµάτων πρωτεϊνών από το λαυράκι. 

92

3.2.2. Συνεχιζόµενες Μελέτες 

∆οκιµές τροφών ALLTECH INC (60.70801). * 

Αριθµός Συµβολαίου: 08-Ε-2721 και 08-Ε-2721-Α 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ν. Παπανδρουλάκης, ∆ρ Ι. Νέγκας 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ALLTECH INC 


∆ιάρκεια: 7 µήνες (20/06/08-31/01/09) 


Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Κρήτη: ∆ρ Ν. Παπανδρουλάκης, Μ. Ασδέρης, Χ. Αγγελής ,Αθήνα: ∆ρ 

Ι. Νέγκας, ∆ρ Γ. Ρήγος, ∆ρ Μ. Henry. 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Σκοπός του έργου είναι η δοκιµή τροφών σε λαβράκι κατά τη φάση 

της πάχυνσης. 

Συνεργασία για την εκτροφή γόνου µε την “Ελληνικά Ψάρια ΑΕΒΕ” (ΦΟΡΚΥΣ/ 60.70803). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ν. Παπανδρουλάκης, 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Ελληνικά Ψάρια ΑΕΒΕ 



24 µήνες 

Α΄φάση: 12 µήνες (01/12/08-30/11/09) 

Β΄φάση: 12 µήνες (01/12/09-30/11/10) 


Α΄φάση: 149.340 € 

Β΄φάση: 94.500 € 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ν. Παπανδρουλάκης, Γ. Βαρδάνης, Σ. Στεφανάκης. 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Σκοπός του έργου είναι η πιλοτική εκτροφή γόνου διαφόρων ειδών 

για την κάλυψη αναγκών της εταιρείας και για την απόκτηση τεχνογνωσίας εκτροφής κατά την 

πάχυνση. 

Aquaculture SBM inclusion rates with Specialty Soybean Process Through Extrusion. (B) EU: 

Demonstration Feeding Trials-SBM- Aquaculture (SBM/ 729). 


97/28.05.08/γ3, 113/13.04.09/γ14 


Φορέας Χρηµατοδότησης: ΛΑΜΑΝΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ MANAGEMENT AE, ASA-IM 


∆ιάρκεια: Α’ φάση: 8 µήνες (01/06/08-31/01/09) 

Β’ φάση: 10 µήνες (01/05/09-28/02/10) 

Ολικός Προϋπολογισµός: Α’ φάση: 16.660 € 

Β’ φάση: 29.000 € 


Αιτωλοακαρνανία – Αττική. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ι. Κοτζαµάνης, ∆ρ Μ. Henry, Β. Ηλία, ∆. Τσιρώνης 

93

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Ο σκοπός της παρούσης µελέτης είναι η δοκιµή υψηλών ποσοστών - 

30% -ενσωµάτωσης σόγιας µε προσθήκη συµπληρώµατος αναγκαίων αµινοξέων στα σιτηρέσια των 

εκτρεφόµενων ψαριών τσιπούρας –λαβρακιού σε κλωβούς εµπορικής µονάδος στον Αστακό 

Αιτωλοακαρνανίας. Τα αντικείµενα του παρόντος έργου είναι: (1) να διερευνήσει την δεκτικότητα των 

σιτηρεσίων που περιέχουν υψηλά ποσοστά ενσωµάτωσης σόγιας (2) Να εκτιµήσει τους ζωοτεχνικούς 

δείκτες ανάπτυξης καθώς και τα αποτελέσµατα στην υγεία του εκτρεφόµενου λαβρακιού και τσιπούρας. 

Evaluation of the effects of the commercial feed additives LYSOFORTE BOOSTER DRY and 

LYSOFORTE SPECIAL on growth performance of juvenile European sea bass (Dicentrarchus 

labrax) and on digestibility of macronutrients and amino acids (LYSO FORTE LABRAX/ 732). 

* 


97/28.05.08/γ4 


Φορέας Χρηµατοδότησης: KEMIN S.A. 


∆ιάρκεια: 8 µήνες (01/06/08-31/01/09) 



Αττική 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ι. Κοτζαµάνης, ∆. Τσιρώνης, Β. Ηλία 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Σκοπός της παρούσας µελέτης είναι να ερευνήσει τα αποτελέσµατα 

της ενσωµάτωσης δυο διαιτητικών πρόσθετων, των Lysoforte Booster and Lysoforte Special της 

εταιρίας KEMIN, στα σιτηρέσια του λαυρακιού όσο αφορά την ανάπτυξη, αύξηση και υγεία των 

ψαριών. 

Τα αντικείµενα του παρόντος έργου είναι: (1) να διερευνήσει την δεκτικότητα των σιτηρεσίων του 

λαυρακιού που περιέχουν το συγκεκριµένα προϊόντα. (2) να διαπιστώσει τα αποτελέσµατα αυτής της 

συµµετοχής στους ζωοτεχνικούς δείκτες αύξησης καθώς και στην υγεία του εκτρεφόµενου λαυρακιού. 

Σύγκριση τροφών γόνου τσιπούρας (ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΡΟΦΩΝ ΓΟΝΟΥ ΤΣΙΠΟΥΡΑΣ/ 736). * 



Φορέας Χρηµατοδότησης: ΒΙΟΜΑΡ 


∆ιάρκεια: 6 µήνες (01/08/08-31/01/09) 


Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Γ. Ρήγος, ∆ρ Ι. Νέγκας, ∆ρ Ε. Φουντουλάκη, Μ. Παναγιωτίδου, Α. 

Βασιλάκη 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Η επίδραση της σύστασης της τροφής στην ανάπτυξη του γόνου 

τσιπούρας. 

Προσδιορισµός διατροφικής αξίας ΗΡ340 ως συστατικού σιτηρεσίων τσιπούρας (AMLET 340/ 

757). * 



Φορέας Χρηµατοδότησης: HAMLET PROTEIN 



8 µήνες 

94


Περιοχή Έρευνας: Υδατοκαλλιέργειες, ∆ιατροφή ψαριών 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Μ. Αλέξη, ∆ρ Γ. Ρήγος, ∆ρ M. Henry, Φ. Κοκού, Μ. Γιαγνίση, Π. 

Αρβανίτης. 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Προσδιορισµός της θρεπτικής αξίας εναλλακτικών πρώτων υλών ως 

συστατικών ιχθυοτροφών. 

Η µελέτη της επίδρασης διαφορετικών επιπέδων ενός προϊόντος σόγιας (HP340), το οποίο έχει 

υποστεί ειδική κατεργασία για την µείωση των αντιδιατροφικών παραγόντων, που περιέχει, στην 

αύξηση και αξιοποίηση της τροφής ιχθυδίων τσιπούρας. 

3.3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ 

3.3.1. Νέο Πρόγραµµα Παροχής Υπηρεσιών 

Συνεργασία για Κατάρτιση στην Εκτροφή Γόνου Λαβρακιού µε την Ελληνικά Ψάρια ΑΕΒΕ. 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ν. Παπανδρουλάκης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Ελληνικά Ψάρια ΑΕΒΕ 


∆ιάρκεια: 1 µήνας (15/12/09-15/01/10) 

Ολικός Προϋπολογισµός €: 5.400 € 

Αντικείµενο Έρευνας: Υδατοκαλλιέργειες. 

Συµµετέχοντες ΕΛΚΕΘΕ: ∆ρ Ν. Παπανδρουλάκης, Π. Αναστασιάδης, Σ. Στεφανάκης. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Σκοπός του έργου είναι η κατάρτιση στην νυµφική εκτροφή 

λαβρακιού στις εγκαταστάσεις του Ινστιτούτου. 

Η συγκεκριµένη σύµβαση και σκοπεύει στην κάλυψη των χρηµατικών απαιτήσεων του Ινστιτούτου. Η 

εν λόγω σύµβαση αποτελεί συνέχεια προηγούµενων µε την ίδια εταιρεία. 

3.3.2. Συνεχιζόµενα Προγράµµατα Παροχής Υπηρεσιών 

∆ιαχείριση Γεννητόρων (IMPLANTS/ 60.70101). 


Φορέας Χρηµατοδότησης: ∆ιάφοροι Ιδιώτες 



∆εν έχει προσδιοριστεί 

Ολικός Προϋπολογισµός €: ∆εν έχει προσδιοριστεί 


95

Ιχθυολογικός Σταθµός (ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ 63.70000). 


Φορέας Χρηµατοδότησης: ∆ιάφοροι Ιδιώτες 



∆εν έχει προσδιοριστεί 

Ολικός Προϋπολογισµός: ∆εν έχει προσδιοριστεί 


Παροχή συµβουλευτικών υπηρεσιών για θέµατα διαχείρισης γεννητόρων στην εταιρεία ΙΡΙ∆Α 

Α.Ε. 



Φορέας Χρηµατοδότησης: ΙΡΙ∆Α Α.Ε. 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/11/08-31/10/11) 


Περιοχή Έρευνας: Στερεά Ελλάδα, Ελλάδα 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Κ. Μυλωνάς, Μ. Παπαδάκη, Ε. Συγγελάκη 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα παροχής συµβουλευτικών υπηρεσιών 

σκοπεύει στην µεταφορά τεχνογνωσίας, την επιστηµονική στήριξη και την παρακολούθηση των 

δραστηριοτήτων της εταιρείας, σχετικά µε την: (1) Συγκρότηση οµάδων γεννητόρων, διατροφή και 

φωτοθερµικές διαχειρίσεις για αναπαραγωγή εκτός φυσικής περιόδου, (2) Εκπαίδευση προσωπικού 

σε θέµατα διαχείρισης γεννητόρων και παρακολούθησης αναπαραγωγικής λειτουργίας και ποιότητας 

αυγών και σπέρµατος, (3) ∆ιακρίβωση φύλου σε άτοµα εκτός της αναπαραγωγικής περιόδου, (4) 

Εκτίµηση της αναπαραγωγικής ωριµότητας γεννητόρων και εκτίµηση της ποιότητας των γαµετών (σε 

αρσενικά και θηλυκά) τόσο µε απλή µικροσκοπική εξέταση, όσο και µε ιστολογικές και ορµονικές 

εξετάσεις, (5) Χρήση ορµονών και παρασκευή ορµονικών σκευασµάτων για την επαγωγή της 

αναπαραγωγικής ωρίµανσης, σπερµίασης και γαµετοτοκίας, (6) Τεχνητή αναπαραγωγή και 

κρυοσυντήρηση σπέρµατος, (7) Παρακολούθηση της διεθνούς επιστηµονικής βιβλιογραφίας και 

ενηµέρωση για την δηµοσίευση άρθων και διοργάνωση εργαστηρίων και συνεδρίων σχετικά µε τα 

ενδιαφέροντα των µονάδων. 

96

3.4. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 

3.4.1. Συνεχιζόµενο Εσωτερικό Πρόγραµµα 

(EQUASE 2002). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: M. Γιαγνίση 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Ι.Υ. (50%) & Ι.Ω. (50%) 




Ολικός Προϋπολογισµός: 691 € 

Αντικείµενο Έρευνας: ∆ιεργαστηριακές ασκήσεις Μικροβιολογίας θαλασσινού νερού. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΥ: Μ. Γιαγνίση, ∆ρ Μ. Αλέξη, Ι.Ω.: ∆ρ Ε. Παπαθανασίου, ΙΕΥ: Μ. 

Κουτσοδήµου 

Άλλοι Συµµετέχοντες: ∆ρ Α. Μαυρίδου, Γ. Μανδηλαρά, Εθνική Σχολή ∆ηµόσιας Υγείας, Public 

Health Laboratory Service, England. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Η συµµετοχή σε διεργαστηριακές ασκήσεις µε σωστά 

αποτελέσµατα, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την διαπίστευση του εργαστηρίου Μικροβιολογίας 

του ΕΛΚΕΘΕ. Επίσης µέσα από το πρόγραµµα αυτό υπάρχει συνεχής ενηµέρωση και πληροφορία 

για την επιλογή των πλέον κατάλληλων µεθόδων και τεχνικών για την Μικροβιολογία πόσιµου και 

θαλασσινού νερού. Αντικείµενο του προγράµµατος είναι η συµµετοχή σε διεργαστηριακές ασκήσεις 

Μικροβιολογίας νερού υπο την αιγίδα του Public Health Laboratory Service στην Αγγλία. 

97

98 

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 

ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ

4. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ 



Hotspot Ecosystem Research and Man’s Impact On European Seas (HERMIONE-IMBG Crete). 




Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Π. Πολυµενάκου 



∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/04/09-31/03/12) 


(1) IΩ/Αθήνα το 50% του συνολικού προυπολογισµού ητοι 210,759.5 € (ΕΠΙΣΤ. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ : ∆ρ. 


2) IΩ/Kρήτη το 40% του συνολικού προυπολογισµού ητοι 168,607.6 € (Συµπεριλαµβάνονται εξοδα 

ΩΚ/Αιγαιο 10-12 ηµέρες, 2 Υποτροφίες και subcontructing στο Παν.Πειραια/Συµµετοχή ∆ρ. Α. 

Τσελεπίδη ως benthic taxonomic expertise 20,000 €) (ΕΠΙΣΤ. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ : ∆ρ. N. Λαµπαδαρίου) 

3) ΙΘΑΒΙΓ το 10% ητοι 42151.9 € (ΕΠΙΣΤ. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ : ∆ρ. Π. Πολυµενάκου) 

Περιοχή Έρευνας: Μεσόγειος θάλασσα, Μαύρη θάλασσα, ΒΑ Ατλαντικός, Βορεια 


Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Β. Λυκούσης, ∆ρ Ν. Λαµπαδαρίου, ∆ρ Β. Πολυµενάκου, ∆ρ Χ. 


Χατζηανέστης, ∆ρ Γ. Ρουσάκης, ∆ρ ∆. Σακελλαρίου, ∆ρ Α. Γώγου, ∆ρ Ε. Μανδαλάκης, Θ. 

Πολυχρονάκη, ∆. Ποδάρας, ∆ρ. Σ. Αλεξανδρή, Σ. Μαρουλάκης, Π. Γεωργίου, ∆. Μπάλλας, Β. 




Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: O σκοπός του προγράµµατος HERMIONE ειναι η 



καλύτερη κατανόηση των διαδικασιών που συσχετίζουν τις φυσικές διεργασίες και αλλαγές µε την 


Ιδιαίτερη εµφαση θα δοθεί στην κατανόηση των αλλαγών των βαθειών οικοσυστηµάτων, που 


κλίµακας επεισοδιακών διεργασιών οπως κατολισθητικά φαινόµενα-ιζηµατοροές, καταβύθυση 

πυκνών/βαρέων υδάτων κλπ. Θα συνεχιστεί επίσης η βασική µελέτη (που αρχισε στα πλαίσια του 

προγραµµατος HERMES) των βενθικων οικοσυστηµάτων, µικροβιακών βιοκοινωνίών και 

βιοποικιλλότητας των ακραίων περιβαλλόντων οπως υλυοδόµοι και µεθανοπηγές/µεθανουδρίτες (mud 

volcanoes, methane seeps, gas hydrates), αλµυρές λίµνες (brine lakes), κλπ. 

Η περιοχή µελέτης περιλαµβάνει ολες τις Ευρωπαικές θάλασσες (Μεσόγειος θάλασσα, Μαύρη 

θάλασσα, ΒΑ Ατλαντικός, Βορεια θάλασσα, Νορβηγική θάλασσα, Αρκτική). 

99

Στοχευόµενη ισοτοπική ανάλυση ρυπαντών (CSIA) ως ένα νέο, ισχυρό περιβαλλοντικό εργαλείο 

για την παρακολούθηση της αποδόµησης και για την εκτίµηση των πηγών εκποµπής οργανικών 

ρυπαντών στα εδάφη (ISO-Soil). 


Αριθµός Συνεδρίας: 107/19.11/08/γ6 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ. Π. Πολυµενάκου 

Συντονιστής Προγράµµατος: Orjan Gustafsson (Sweden: Stockholm University) 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (75% επί του ποσού 164.413 & 100% επί του ποσού 13.945) & 

ΓΓΕΤ (25% επί του ποσού 164.413) 



36 µήνες 

Ολικός Προϋπολογισµός: 178,358 € 

Περιοχή Έρευνας: Έντονα ρυπασµένες περιοχές στις εξής χώρες: (1) ∆ηµοκρατία της 

Τσεχίας: The North Bohemia Carcass Disposal Plant (SAP), Spolana 

chemical plant, Neratovice, Hradcany, The JDZ wood-preservation 

plant, Sobeslav, The TRW factory in Jablonec nad Nisou, Syntesia 

chemical plant. (2) Ελβετία: Kantons Uri, Schwyz, Bern (3) 

Σουηδία: Katrineholm, Annedal 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ. Π. Πολυµενάκου & 1 θέση µεταδιδακτορικού ερευνητή 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Stockholm University (Συντονιστής: Prof. Orjan Gustafsson), ALS Laboratory 

Group AB, Eidgenössische Technische Hochschule Zürich, Masaryk University, Earth Tech CZ s.r.o., 

Politechnika Lodzka, University of Bristol, FQS Poland Sp. z.o.o., Makolab SA, IVL Swedish 

Environmental Research Institute. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Τα παραδοσιακά προγράµµατα παρακολούθησης της 

επαναφοράς περιβαλλοντικών συστηµάτων, τα οποία βασίζονται στη χωρική µέτρηση των 

συγκεντρώσεων των ρυπαντών και των µεταβολιτών τους µε την πάροδο του χρόνου, παρέχουν 

συνήθως ασαφείς εκτιµήσεις λόγω της αδυναµίας τους να διακρίνουν την πραγµατική αποδόµηση των 

ρυπαντών από άλλες διεργασίες που λαµβάνουν χώρα ταυτόχρονα, όπως η ανάµιξη πολλαπλών πηγών 

ρύπανσης, η διασπορά (αραίωση) και άλλες διεργασίες ανακατανοµής. Ο σκοπός του isoSoil είναι να 

καθιερώσει τη στοχευµένη ισοτοπική ανάλυση ρυπαντών (CSIA) ως ένα νέο, φιλικό προς το χρήστη 

και ισχυρό εργαλείο τόσο για την παρακολούθηση της αποδόµησης όσο και για την εκτίµηση των 

πηγών εκποµπής οργανικών ρυπαντών στα εδάφη. 

Η πολυσύνθετη κοινοπραξία του isoSoil, η οποία περιλαµβάνει παγκοσµίως πρωτοπόρες ερευνητικές 

οµάδες στη CSIA, εταιρίες παροχής υπηρεσιών εστιασµένες στις χηµικές αναλύσεις ρυπαντών και 

στην παρακολούθηση επαναφοράς περιβαλλοντικών συστηµάτων, καθώς και έµπειρες επιχειρήσεις 

στη δηµιουργία εφαρµογών-προγραµµατισµού, θα επιτρέψει α) την εφαρµογή/ διερεύνηση πολλαπλών 

ισοτοπικών συστηµάτων ( 13 C/ 12 C, 2 H/ 1 H, 15 N/ 14 N και 37 Cl/ 35 Cl) των ρυπαντών για βελτιωµένο 

χαρακτηρισµό και παρακολούθηση συγκεκριµένων περιοχών ως προς τη βιοτική και αβιοτική 

αποικοδόµηση, β) την εφαρµογή ισοτοπικής ταυτοποίησης ( 14 C/ 12 C, 2 H/ 1 H, 37 Cl/ 35 Cl και 81 Br/ 79 Br) για 

την εκτίµηση τη ρύπανσης που προέρχεται από περιφερειακές και τοπικές πηγές (περιβαλλοντική 

ιατροδικαστική) και γ) την ανάπτυξη και ανάδειξη διαδικτυακά εµπορικά διαθέσιµων εφαρµογών που 

θα υποβοηθούν τις υπηρεσίες διαχείρισης εδαφών στη δειγµατοληψία και την ερµηνεία των 

αποτελεσµάτων CSIA. Η εφαρµογή της CSIA παρέχει ένα τεκµηριωµένο και βελτιωµένο εργαλείο για 

την εκτίµηση και την παρακολούθηση των 3.5 εκατοµµυρίων ρυπασµένων εδαφικών περιοχών στην 

Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Η εφαρµογή της ανάλυσης πολλαπλών ισοτόπων παρέχει αυξηµένη δυνατότητα για τη διάκριση της 

πραγµατικής αποικοδόµησης ρυπαντών από άλλες περιβαλλοντικές διεργασίες που συµβαίνουν 

ταυτόχρονα. Η ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΙΚΟ∆ΟΜΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ CSIA αποτελεί 

άµεση απάντηση στο αντικείµενο της προκήρυξης «Βελτιωµένα εργαλεία για το χαρακτηρισµό 

περιοχών και την παρακολούθηση ρυπασµένων εδαφών χρησιµοποιώντας χηµικές αναλύσεις». Η 

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΗΓΩΝ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ CSIA αποτελεί άµεση απάντηση στο 

αντικείµενο της προκήρυξης «Ανάπτυξη εργαλείων για την ανίχνευση τοπικών, πρωτογενών και 

δευτερογενών πηγών ρύπανσης». 

100


συµπεριλαµβανοµένου του προσδιορισµού των σχετικών Σηµαντικών Περιοχών για τα Πουλιά 

στο Θαλάσσιο Περιβάλλον (ConShagAudMIBAGR). 

Συνεργασία µε το ΙΘΑΒΙΠ 



Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Π. Κασαπίδης (ΙΘΑΒΙΓ) 

Π. Περιστεράκη (ΙΘΑΒΙΠ) 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/01/09-31/12/12) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 267.500 € (ΙΘΑΒΙΓ: 125.083 € & ΙΘΑΒΙΠ: 124.417 €) 


Αιγαίο, Ιόνιο. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΘΑΒΙΓ: ∆ρ Π. Κασαπίδης, ∆ρ Γ. Κωτούλας, Ζ. Λανιέλ, Β. Τερζόγλου, 

Κ. Οικονοµάκη. ΙΘΑΒΙΠ: Π. Περιστεράκη, Β. Βαλαβάνης, ∆ρ Γ. Τσερπές, Γ. Λαζαράκης, Κ. 

Σκαρβέλης. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Φορέας Υλοποίησης: Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία σε συνεργασία µε 

ΕΛΚΕΘΕ, ΤΕΙ Ιονίων Νήσων και 2 µη κυβερνητικές οργανώσεις από την Ε.Ε. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: (1) Προπαρασκευαστικές δράσεις για τον προσδιορισµό των 

Σηµαντικών Περιοχών για τα Πουλιά στο Θαλάσσιο Περιβάλλον (mIBAs), προσδιορισµός mIBAs. 

(2) Προκαταρκτικές δράσεις για την εξάλειψη αρουραίων και τον έλεγχο πληθυσµών ασηµόγλαρου 

και υλοποίηση των αντίστοιχων δράσεων σε επιλεγµένες νησίδες. (3) ∆ράσεις ενηµέρωσης – 

ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά µε τη διατήρηση των θαλασσοπουλιών. 


Marine Biodiversity and Ecosystem Functioning (MARBEF/ 11.20402). * 

Αριθµός Συµβολαίου: GOCE-CT-2003-505446 (FP6) 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος ∆ρ Χ. Αρβανιτίδης 



∆ιάρκεια: 60 µήνες (01/02/04-31/01/09) 



Ευρώπη. 

101

Genomics in fish and selfish: Integration from research to aquaculture (AQUAGENOME/ 

40.20702). * 



Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Γ. Κωτούλας 

(Κύριος Συντονιστής: Dr P. Prunet, INRA-Rennes, France) 



∆ιάρκεια: 24 µήνες (01/01/07-31/12/08) ? 


Περιοχή Έρευνας: Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Γ. Κωτούλας, ∆ρ Α. Μαγουλάς, ∆ρ Κ. Μυλωνάς, ∆ρ Κ. 

Τσιγγενόπουλος, ∆ρ Ε. Σαρροπούλου, ∆ρ Π. Κασαπίδης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Institue National de la Recherche Agronomique, INRA, France. (2) 

Institute of Marine Research, IMR, Norway. (3) Algarve University, UALGP, Portugal. (4) Genesis 

Faraday, GFP, UK. (5) Zoological Institute of Goteborg University, GU, Sweden. (6) University of 

Stirling, STIR, UK. (7) Syndicat des Selectionneurs Avicoles et Aquacoles Francais, SYSSAF, France. 

(8) Instituto Investigaciones Marines, CSIC, Spain. (9) Russian Federal Institute of Fisheries and 

Oceanography, VNIRO, Russia. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα είναι µια Co-ordination Action. Σκοπός του 

είναι να συντονίσει την αξιοποίηση αποτελεσµάτων, εργαλείων και γνώσης που έχει συσσωρευτεί 

στην ΕΕ στο χώρο της γονιδιωµατικής για τις υδατοκαλλιέργειες. Επίσης είναι στόχος του να 

καταγράψει και να φέρει σε επαφή όλους τους φορείς δηµοσίου και ιδιωτικού τοµέα, που µπορεί να 

κάνουν χρήση των εν λόγω µέσων. 

Θαλάσσια Οικοχηµεία: δείκτες βιοποικιλότητας και αξιολόγηση (ECIMAR/ 40.70701). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Κ. Ντούνας 

Φορέας Χρηµατοδότησης: CNR Γαλλίας και Παν/µιο Μεσογείου (Μασσαλία) 


∆ιάρκεια: 60 µήνες (19/09/07-19/09/12) 


Περιοχή Έρευνας: Βόρειες ακτές Κρήτης. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Κ. Ντούνας, ∆ρ Χ. Αρβανιτίδης, ∆ρ Κ. Τσιγγενόπουλος, ∆ρ Π. 

Κουλούρη, W. Πλαϊτη, Θ. Νταϊλιάνης 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Προβλέπεται η συλλογή από το πεδίο οργανισµών- στόχων (Porifera, 

Bryozoa, etc), η καταγραφή των κύριων περιβαλλοντικών παραµέτρων και η εργαστηριακή 

επεξεργασία βιολογικών δειγµάτων µε γενετικές και φυσικοχηµικές τεχνικές. Για τον σκοπό αυτό θα 

επιλεγούν οι κατάλληλοι σταθµοί δειγµατοληψίας στο σκληρό υπόστρωµα σε διάφορες θέσεις των 

βόρειων ακτών της Κρήτης. 

102


Thunnus Thynnus (SELFDOTT/ 40.20801). 



Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Γ. Κωτούλας 



∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/01/08-31/12/10) 



Cartagena, Murcia, Spain, Marsaxxlock, Malta, Vibo Valentia, Puglia, 

Italy 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΘΑΒΙΓ: ∆ρ Α. Μαγουλάς, ∆ρ Γ. Κωτούλας, ∆ρ Π. Κασαπίδης, ∆ρ Ε. 

Σαρροπούλου, Σ. Κόλλιας, Α. Αντωνίου, Κ. Οικονοµάκη, Β. Τερζόγλου, Ε. Σαρροπούλου, ΙΥ Κρήτης: 

∆ρ Κ. Μυλωνάς, Μ. Παπαδάκη, Ε. Συγγελάκη, Ι. Παπαδάκης, ∆ρ Ν. Παπανδρουλάκης, ∆ρ P. 

Divanach, ∆ρ Π. Μακρίδης, Κ. Κοκκάρη, Ν. Κοπιδάκης, Σ. Στεφανάκης, Γ. Βαρδάνης, Ε. Βασιλάκης, 

Γ. Στρακαντούνας, ΙΥ Αθήνας: ∆ρ Ι. Νέγκας, ∆ρ M. Αλέξη, ∆ρ Ε. Φουντουλάκη, ∆ρ Κ. Γρηγοράκης, 

∆ρ Ι. Κοτζαµάνης, ∆ρ Γ. Ρήγος, ∆ρ M. Henry, ∆. Νικολοπούλου, Μ. Γιαγνίση, Ε. Παπουτσή 


Recherche pour l’Exploitation de la Mer (IFREMER), France (3) Heinrich Heine University of Düsseldorf 

(UDUS), Germany (4) Tuna Graso S.A. (TG), Spain (5) Malta Centre for Fisheries Science (MCFS), 

Malta (6) Israel Oceanografic and Limnological Research, National Centre for Mariculture (IOLR-NCM), 

Israel (7) University of Cádiz (UCA), Spain (8) University of Bari (UNIBA), Italy (9) Centre National de 

la Recherche Scientifique (CNRS), France (10) Skretting Aquaculture Research Centre (SARC), Norway 

(11) Université Montpellier 2 (UM2), France (12) Malta Fishfarming Ltd (MFF), Malta 































103

Εξέταση της δυνατότητας ενίσχυσης των ενδιαιτηµάτων πληθυσµών ιχθύων υψηλής εµπορικής 

αξίας στις ακτές του Νοµού Λασιθίου (40.70801). 



Φορέας Χρηµατοδότησης: Νοµαρχία Λασιθίου 


∆ιάρκεια: 18 µήνες (23/06/08-22/12/09) 


Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Κ. Ντούνας, ∆ρ Κ. Τσιγκενόπουλος, ∆ρ Π. Κουλούρη, Μ. 

Μαιδανού, Α. Κρυσταλάς, Θ. Νταϊλιάνης, Γ. Χατζηγεωργίου, W. Πλαϊτη, Ε. ∆αφνοµήλη, Σ. 

Ζιβάνοβιτς, Κ. Οικονοµάκη, Ε. Βογιατζή 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας, Σχολή Γεωπονικών Επιστηµών. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Προβλέπεται η διερεύνηση της κατάστασης των παράκτιων 

ενδιαιτηµάτων νεαρών ιχθύων εµπορικής αξίας, µε έµφαση στο ενδιαίτηµα του είδους Mullus 

surmuletus (κ. µπαρµπούνι) στον κόλπο Μεραµπέλου και η διεξαγωγή µετρήσεων και η λήψη 

δειγµάτων για την ανάλυση φυσικο-χηµικών παραµέτρων νερού και ιζήµατος και η λήψη ποσοτικών 

δειγµάτων µακροβενθικών και µεγαβενθικών οργανισµών. Τελικός στόχος του προγράµµατος είναι η 

εισήγηση ειδικών τεχνικών µέτρων στο επίπεδο διαχείρισης της παράκτιας ζώνης (πχ. πόντιση 

παραγωγικών τεχνητών υφάλων), µε στόχο την ανάδειξη αλλά και την ενίσχυση των ενδιαιτηµάτων 

νεαρών ψαριών υψηλής εµπορικής αξίας στην ευρύτερη περιοχή. 

A Pan-European Species-directories Infrastructure (PESI). 



Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Χ. Αρβανιτίδης 

Γενικός Συντονιστής: Dr Yde de Yong, UvA, The Netherlands 


Έτος Έναρξης: 

2008 (Μάιος) 

∆ιάρκεια: 3 Έτη (µέχρι το 2011). 

Ολικός Προϋπολογισµός: 15.000 €. Επιπλέον χρηµατοδότηση µπορεί να δοθεί µε τη µορφή 

αποζηµιώσεων ταξιδιών κατευθείαν από τον Φορέα – Κύριο Εταίρο 

(UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM). 

Περιοχή Έρευνας: EE. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Χ. Αρβανιτίδης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: 40 Ακαδηµαïκά και Ερευνητικά Ιδρύµατα από ολόκληρη την Ευρώπη. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Η ανάγκη για άµεση ανάληψη πρωτοβουλιών για τα 

προβλήµατα του πλανήτη, που σχετίζονται µε τη διατήρηση και αειφόρο χρήση των βιολογικών 

πόρων, έχει γενικά γίνει αποδεκτή από όλους τους εµπλεκόµενους Φορείς. Ένα από τα µεγαλύτερα 

προβλήµατα στην ανάπτυξη και την εφαρµογή των συστηµάτων διαχείρισης του περιβάλλοντος, είναι 

και η περιορισµένη πρόσβαση στην αξιόπιστη πληροφορία που αφορά στη βιοποικιλότητα. Τµήµα του 

προβλήµατος αυτού εντοπίζεται στη έλλειψη τυποποίησης στα συστήµατα αναφοράς που αφορούν 

στην ταξινοµία. Άλλες πλευρές όµως αφορούν τόσο την ποιότητα όσο και την πληρότητα των 

ταξινοµικών δεδοµένων, αλλά και στις ελλείψεις στο επίπεδο της ολοκληρωµένης πρόσβασης στην 

ταξινοµική πληροφορία. Το PESI θα συνεισφέρει στην αφαίρεση των παραπάνω εµποδίων, µε τη 

βελτίωση της Ευρωπαïκής ηλεκτρονικής υποδοµής δια της ενδυνάµωσης των δυνατοτήτων της από 

επιστηµονικής, κοινωνικής, πολιτικής και τεχνολογικής πλευράς. 

104

World Register of Marine Species (WoRMS). 

Αριθµός Συµβολαίου: (FP7) 



Γενικός Συντονιστής: Dr Mark Costello, University of Auckland, New Zealand. 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Φορείς και Ιδρύµατα της Ευρώπης αλλά και Ιδρύµατα των ΗΠΑ 


∆ιάρκεια: 36 µήνες (µέχρι το 2010). 

Ολικός Προϋπολογισµός: Μηδενικός. Χρηµατοδότηση θα δοθεί µε τη µορφή αποζηµιώσεων 

ταξιδιών κατευθείαν από τον Φορέα – Κύριο Εταίρο (University of 

Auckland). 


Υδρόγειος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Χ. Αρβανιτίδης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Περισσότερα από 50 Ακαδηµαïκά και Ερευνητικά Ιδρύµατα από ολόκληρη 

την Υδρόγειο. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Ο σκοπός του World Register of Marine Species (WoRMS) 

είναι η ανάπτυξη ενός επίσηµου και ουσιαστικού καταλόγου ονοµάτων των θαλασσίων οργανισµών, 

συµπεριλαµβανοµένης και της πληροφορίας των συνωνύµων. Καίτοι η µέγιστη προτεραιότητα δίδεται 

στις έγκυρες ονοµασίες, άλλες ονοµασίες που βρίσκονται σε χρήση συµπεριλαµβάνονται ώστε ο 

κατάλογος αυτός να χρησιµεύει και ως οδηγός για την ερµηνεία της ταξινοµικής βιβλιογραφίας. 



Μελέτη της περιοχής κολπίσκου Ατζικιάρι Λασιθίου. * 



Φορέας Χρηµατοδότησης: Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λασιθίου 



6 µήνες 



Κολπίσκος Ατζικιάρι Λασιθίου. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Κ. Ντούνας, Χ. Ζιβάνοβιτς, Θ. Νταϊλιάνης, Μ. Λειβαδαρά, Π. 

Βαβίλης. 

Σύντοµη Περιγραφή Μελέτης: Προβλέπεται η εφάπαξ συλλογή από το πεδίο δειγµάτων νερού και 

ιζήµατος καθώς και βιντεοσκόπηση του πυθµένα. 

105

4.3. ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 

4.3.1. Συνεχιζόµενο Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα 

BIOlogical quality of MArine waters (BIOMA). * 

Αριθµός Συµβολαίου: 27949-IC-1-2005-1-FR-ERASMUS-IPUC-6 



Επιστηµονικός Συντονιστής: Παν/µιο Pierre et Marie Curie (Γαλλία), Dr P. Conan 

Φορέας Χρηµατοδότησης: EE 


∆ιάρκεια: 12 µήνες µε δυνατότητα παράτασης για άλλα 2 έτη (λήξη το 2009) 

Ολικός Προϋπολογισµός: Χωρίς Προϋπολογισµό 

Αντικείµενο Έρευνας: Ποιότητα υδάτων µε τη χρήση βιολογικών ενδεικτών. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Χ. Αρβανιτίδης (ΙΘΑΒΙΓ), ∆ρ Σ. Ρεϊζοπούλου (ΙΩ) 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Παν/µιο Pierre et Marie Curie (Γαλλία), (2) Παν/µιο Βαρκελώνης 

(Ισπανία), (3) Παν/µιο Κοστάντας (Ovidius, Ρουµανία), (4) Παν/µιο του Γκέτενµποργκ (Σουησία). 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα για το έτος 2007 περιλαµβάνει διαλέξεις σε 

φοιτητές από τους συµµετέχοντες Φορείς-Εταίρους. Ο κύριος στόχος του Προγράµµατος είναι η 

εκπαίδευση των φοιτητών για την απόκτηση δεξιοτήτων στη διεξαγωγή µελετών περιβαλλοντικών 

επιπτώσεων πάνω στην ανάλυση της ποιότητας των υδάτων που χρησιµοποιούνται για ψυχαγωγία. Το 

Πρόγραµµα θα εστιάσει στις προτεραιότητες που έχουν τεθεί τόσο σε Εθνικό όσο και σε Ευρωπαϊκό 

επίπεδο. 

4.4. ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ 

4.4.1. Συνεχιζόµενο Πρόγραµµα Παροχής Υπηρεσιών 

Παροχή Υπηρεσιών Γενετικής 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Α. Μαγουλάς 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Ιδιώτες 



Συνεχιζόµενο (01/02/03-ανοκχτό) 

Ολικός Προϋπολογισµός: Χωρίς Προϋπολογισµό 

106

4.5. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ 

4.5.1. Συνεχιζόµενο Πρόγραµµα Υποτροφιών 

Πληθυσµιακή διαφοροποίηση και βιογεωγραφία του µπαρµπουνιού (Mullus surmuletus 

Linnaeus 1758). 

Αριθµός Συµβολαίου: Contract n°28 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Κ. Τσιγγενόπουλος 

Συντονιστής: Prof. Dr. Hanel Reinhold, Leibniz-Institute of Marine 

Sciences, IFM – GEOMAR 

Φορέας Χρηµατοδότησης: IKY 



24 µήνες (01/01/08-31/12/09) µε δυνατότητα ανανέωσης για ένα 

επιπλέον έτος 

Ολικός Προϋπολογισµός: 10.000 € (για έξοδα µετακίνησης) 


Ευρωπαϊκή Έρευνα 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Κ. Τσιγγενόπoυλος, Ε. Βογιατζής, Σ. Αντωνίου 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Leibniz-Institut für Meereswissenschaften (IFM-GEOMAR) an der Universität 

Kiel, Forschungsbereich Marine Ökologie – Fischereibiologie, Düsternbrooker Weg 20, 24105 Kiel 

Germany 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Πρόγραµµα Προώθησης των Ανταλλαγών και της 

Επιστηµονικής συνεργασίας Ελλάδας – Γερµανίας (ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ IKYDA 2008) µε σκοπό τη 

µελέτη της γενετικής ποικιλλοµορφίας, τη δοµή των πληθυσµών και τη φυλογεωγραφία του 

µπαρµπουνιού (Mullus surmuletus) µε τη χρήση µιτοχονδριακών ακολουθιών της περιοχής ελέγχου 

(Control region ή D-loop) και µικροδορυφορικών γενετικών δεικτών. 

107

108 

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ Υ∆ΑΤΩΝ

5. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ Υ∆ΑΤΩΝ 



Mediterranean Intermittent River ManAGEment (MIRAGE/ 767). 

Αριθµός Συµβολαίου: FP7-ENV-2007-1 

Αριθµός Συνεδρίας: 113/14.04.09/γ12, 119/10.09.09/δ6 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Ν. Σκουλικίδης 



∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/01/09-31/12/11) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 246.430 € (186.295 € από ΕΕ) 


Λεκάνη απορροής Ευρώτα 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Ν. Σκουλικίδης, ∆ρ Α. ∆ιαπούλης, ∆ρ Α. Οικονόµου, ∆ρ Η. 

∆ηµητρίου, ∆ρ Γ. Χατζηνικολάου, ∆ρ Α. Παπαδόπουλος, Η. Μπερταχάς, Κ. Γκρίτζαλης, Γ. Αµαξίδης, 

Ε. Κολόµπαρη, ∆ρ. Σ. Ζόγγαρης, Α. Ανδριοπούλου, Μ. Κουτσοδήµου, Σ. Λάσχου, Θ. Κουβαρντά, Κ. 

Ακεψιµαίδης, Βιολόγος (ιχθυοπανίδα), Βιολόγος (ασπόνδυλα) 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το MIRAGE είναι ερευνητικό πρόγραµµα του 7 ου 

Προγράµµατος Πλαισίου της ΕΕ και αποτελεί τη συνέχεια του προγράµµατος tempQsim και του 

προγράµµατος LIFE-Ευρώτας. Στόχος του MIRAGE είναι η εφαρµογή της Οδηγίας 2000/60/ΕΕ σε 

ποτάµια διαλείπουσας ροής. Στο πλαίσιο αυτό η ερευνητική οµάδα του Ι.Ε.Υ. θα 

επικυρώσει/προσαρµόσει βιοτικούς δείκτες που έχει αναπτύξει στον Ευρώτα. Επιπλέον, θα 

µελετηθούν στη διάρκεια της ξηρής περιόδου σε εναποµείναντα λιµνία της ποτάµιας κοίτης, οι 

βιογεωχηµικές διεργασίες και η επίδραση που έχουν στην ποιότητα του νερού και στις βιοκοινότητες 

µακροασπονδύλων και ψαριών. Από την έρευνα αυτή θα προκύψει η απαιτούµενη περιβαλλοντική 

στάθµη των λιµνίων αυτών για τη διατήρηση της καλής οικολογικής κατάστασης. Τέλος, θα µελετηθεί 

η επίδραση των αρχικών φθινοπωρινών πληµµυρικών φαινοµένων στη µεταφορά ιζηµάτων και στην 

ποιότητα του ποτάµιου νερού. 

Περιβαλλοντική παρακολούθηση του Ταµιευτήρα Ν. Πλαστήρα (ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ 

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ ΠΛΑΣΤΗΡΑ/ 777). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Η. ∆ηµητρίου 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ∆ΕΗ Α.Ε. 



15 µήνες 



Τ.Λ. Ν. Πλαστήρα Νοµού Καρδίτσας. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Η. ∆ηµητρίου, Η. Μπερταχάς, ∆ρ Ν. Σκουλικίδης, ∆ρ Α. 

∆ιαπούλης, Ι. Καραούζας, Κ. Ακεψιµαίδης, Ε. Κολόµπαρη, Η. Μουσούλης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: ∆ρ Χ. Νταουλάς και Αριστοτέλειο Παν/µιο Θεσσαλονίκης. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το έργο αφορά την υλοποίηση προγράµµατος 

περιβαλλοντικής παρακολούθησης στον Ταµιευτήρα Ν. Πλαστήρα, σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα 

από την Οδηγία 2000/60/ΕΕ για την οικολογική ποιότητα των νερών. Θα σχεδιαστεί 

αντιπροσωπευτικό δίκτυο µετρήσεων και δειγµατοληψιών στο οποίο θα υλοποιούνται διµηνιαίες 

δειγµατοληψίες για νερά, εφάπαξ δειγµατοληψίες για ιζήµατα και εποχικές δειγµατοληψίες για 

φυτοπλανγκτόν, µακρόφυτα και µακροασπόνδυλα που θα καλύπτουν ολόκληρη την επιφάνεια της 

λίµνης. 

109

Όλες οι ανωτέρω µετρήσεις θα καταχωρηθούν σε βάση δεδοµένων και σε Σύστηµα Γεωγραφικών 

Πληροφοριών και θα επεξεργασθούν ώστε να αποκτηθεί µία πλήρης εικόνα της περιβαλλοντικής 

κατάστασης της περιοχής µελέτης. Οι τιµές των ανωτέρω παραµέτρων θα συγκριθούν µε τα 

επιτρεπόµενα όρια ποιότητας καθώς και µε αντίστοιχες µετρήσεις σε άλλες περιοχές της ηπειρωτικής 

και νησιωτικής χώρας. Επίσης θα εκτιµηθεί η χηµική ποιότητα του ταµιευτήρα, σύµφωνα µε τις 

απαιτήσεις της Οδηγίας 2000/60 ΕΕ. 

Acoustic Monitoring of Marine Rainfall 

Αριθµός Συµβολαίου: PIIF-GA-2009-237297 (Marie Curie IIF) 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Α. Παπαδόπουλος 

Φορέας Χρηµατοδότησης: EΕ/FP7 & ΓΓΕΤ (προβλέπεται ότι η ΓΓΕΤ θα καταβάλλει επιπλέον 

χρηµατοδότηση 40% επί του ποσού που θα καταβληθεί από την EΕ) 


∆ιάρκεια: 24 µήνες (01/10/09-30/09/11) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 281.440.56 € (201,028.97 € από ΕΕ και 80.411.59 € (40% επί της 

χρηµατοδότησης από την ΕΕ) από ΓΓΕΤ 


Ευρώπη. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Παπαδόπουλος, ∆ρ J. Nysteuen, ∆ρ Ε.Ν. Αναγνώστου, ∆ρ Α. 

∆ιαπούλης, Π. Γρίβα 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το ερευνητικό πρόγραµµα ανήκει στην κατηγορία 

International Incoming Fellowships (IIF) του FP7 και ο στόχος του είναι να διευκολύνει την 

ερευνητική δραστηριότητα ενός διεθνώς καταξιωµένου επιστήµονα από τις ΗΠΑ, του ∆ρ Jeffrey 

Aaron Nystuen, στον ευρωπαϊκό ερευνητικό τοµέα. Το ΕΛΚΕΘΕ έχει δεσµευµεφθεί να υποστηρίξει 

αυτήν την ερευνητική δραστηριότητα προσφέροντας στο ∆ρ Nystuen σύµβαση έργου διετούς 

διάρκειας όπως καθορίζεται από το Marie Curie International Incomming Fellowship πρόγραµµα. 

Ο κύριος στόχος του προγράµµατος είναι να ερευνηθεί µια νέα µέθοδος για την µέτρηση των 

βροχοπτώσεων πάνω από τη θάλασσα, βασίζεται στον ήχο που προκαλεί η βροχή όταν πέφτει στην 

επιφάνεια της θάλασσας. Αυτός ο ήχος είναι εξαιρετικά δυνατός και έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά 

που του επιτρέπουν να αναγνωριστεί ως βροχή και να ποσοτικοποιηθεί. Το ΕΛΚΕΘΕ στα πλαίσια του 

ΠΟΣΕΙ∆ΩΝΑ ΙΙ έχει ήδη εγκαταστήσει ένα υποθαλάσσιο ακουστικό αισθητήρα στο πλωτήρα (buoy) 

που βρίσκεται στο Ιόνιο Πέλαγος, σε απόσταση 20 χλµ από την ακτή νοτιοδυτικά της Πύλου, στην 

Μεσσηνία. Υποθαλάσσιες µετρήσεις του ήχου από αυτόν τον αισθητήρα θα συνδυαστούν µε 

µετρήσεις βροχόπτωσης από το µετεωρολογικού ραντάρ της ΕΜΥ, που είναι εγκατεστηµένο στην 

περιοχή της Ανδραβίδα (100 χλµ από τη θέση του πλωτήρα) και ένα δίκτυο βροχογράφων που είναι 

εγκατεστηµένο στη περιοχή της Μεσσηνίας. Η µέτρηση της βροχόπτωσης είναι µια από τις 

µεγαλύτερες προκλήσεις όσον αφορά την ποσοτικοποίησή της πάνω από τη θάλασσα. Η υπόθεση ότι η 

βροχόπτωση είναι ενιαία στη περιοχή σάρωσης ενός δορυφορικού µετρητή είναι συνήθως ανακριβής 

και µπορεί να αποβεί σε λανθασµένες µετρήσεις. Αυτό το πρόβληµα, στο οποίο συνήθως 

αναφερόµαστε ως “beam filling”, έχει ερευνηθεί στη ξηρά από επιστήµονες µε την χρήση Πυκνού 

∆ικτύου Μετρητών Βροχόπτωσης (Dense Rain Gauge networks). Η ακουστική µέτρηση της βροχής, 

που θα αναπτυχθεί σε αυτό το πρόγραµµα, έχει το ξεχωριστό χαρακτηριστικό ότι η περιοχή της 

µέτρησης, ή η ακουστική περιοχή του µετρητή της βροχής, είναι συνάρτηση του βάθους του 

ακουστικού αισθητήρα (υδρόφωνου). Έτσι, ένας καινούριος τρόπος για να εξερευνηθεί το πρόβληµα 

του beam filling, είναι να χρησιµοποιηθούν ακουστικοί αισθητήρες τοποθετηµένοι σε διαφορετικά 

βάθη. Αυτός είναι ένας ακόµα επιστηµονικός στόχος του προγράµµατος. 

Άλλος ένας παράγοντας στην µεταβλητότητα της βροχόπτωσης που είναι εφικτό να µελετηθεί στο 

πρόγραµµα αυτό είναι η ταξινόµηση της βροχόπτωσης µε βάση την κατανοµή του µεγέθους των 

σταγόνων της βροχής (DSD). Μάλιστα, διαφορετικοί τύποι βροχής, όπως για παράδειγµα το 

ψιχάλισµα, η δυνατή βροχή (convective), ή η βροχόπτωση από µέτωπα καιρού, έχουν διαφορετική 

µικροφυσική και εποµένως διαφορετικές DSD. Μετρώντας την κατανοµή του µεγέθους των σταγόνων 

µιας βροχόπτωσης είναι εφικτή η ταξινόµησή της. Αυτό είναι σηµαντικό γιατί διαφορετικά είδη 

110

βροχής εκλύουν λανθάνουσα θερµότητα σε διαφορετικά στρώµατα της ατµόσφαιρας και δηµιουργούν 

διαφορετικά επίπεδα αλατότητας στην επιφάνεια της θάλασσας. ∆ιαφορετικού µεγέθους σταγόνες 

παράγουν διαφορετικό υποθαλάσσιο ήχο, επειδή τα χαρακτηριστικά αυτού του ήχου εξαρτώνται από 

το µέγεθος της σταγόνας. Το γεγονός αυτό επιτρέπει την ακουστική µέτρηση της DSD. Το πείραµα 

είναι προγραµµατισµένο να πραγµατοποιηθεί την βροχερή περίοδο του χειµώνα 2009/10. Αναµένονται 

να µετρηθούν έντονες και ασθενείς βροχές, αλλά και βροχές που σχετίζονται µε τα κρύα χειµωνιάτικα 

µέτωπα καιρού. 

Εκτίµηση της περιβαλλοντικής κατάστασης της υδρολογικής λεκάνης του Π. Έβρου. 

Καταγραφή και ανάλυση των ρυπαντικών πιέσεων. 



Φορέας Χρηµατοδότησης: Trans-Balkan Pipeline B.V. 



10 µήνες 



Υδρολογική λεκάνη ποταµού Έβρου. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΕΥ: ∆ρ Η. ∆ηµητρίου, Η. Μπερταχάς, ∆ρ Ν. Σκουλικίδης, ∆ρ Μ. 

Στουµπούδη, Κ. Γκρίτζαλης, Ι. Καραούζας, Ε. Κολόµπαρη, Η. Μουσούλης ΙΩ: ∆ρ Χ. Ζέρη 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το έργο αφορά την εκτίµηση της περιβαλλοντικής 

κατάστασης της υδρολογικής λεκάνης του ποταµού Έβρου προκειµένου να προταθούν τα επόµενα 

αναγκαία βήµατα για την βιώσιµη περιβαλλοντική διαχείριση και προστασία της περιοχής. Το εν λόγω 

έργο περιλαµβάνει την συλλογή, αρχειοθέτηση και επεξεργασία δεδοµένων οικολογικής ποιότητας 

στην υδρολογική λεκάνη του ποταµού (Ελληνικό τµήµα) και στους προστατευόµενους υγροτόπους 

του ∆έλτα, την λεπτοµερή καταγραφή των ρυπαντικών πιέσεων στην υδρολογική λεκάνη του π. 

Έβρου και την αποτύπωση των κυριωτέρων περιβαλλοντικών προβλήµατων της περιοχής. Επίσης, θα 

περιγραφούν αναλυτικά τα επόµενα βήµατα που πρέπει να γίνουν για την επίλυση των εν λόγω 

προβληµάτων, µε απώτερο σκοπό την βιώσιµη διαχείριση και προστασία του ποταµού και της 

παράκτιας περιοχής 

111


Μελέτη και παρακολούθηση της πληθυσµιακής κατάστασης του ψαριού γκιζάνι, κατά την 

κατασκευή του φράγµατος Γαδουρά Ρόδου (ΓΚΙΖΑΝΙ ΓΑ∆ΟΥΡΑΣ/ 402). * 

Αριθµός Συµβολαίου: ∆6/3916/ 28-12-2006 

Αριθµός Συνεδρίας: 107/16.10.01, 71/24.01.07/γ10, 110/12.02.09/γ4 

Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Μ.Θ. Στουµπούδη 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ΥΠΕΧΩ∆Ε 



96 µήνες 

Α΄ φάση: 55 µήνες (10/12/01-30/06/06) 

Β΄ φάση: 29 µήνες (01/07/06-31/12/08) 

Γ΄ φάση: 12 µήνες (01/01/09-31/12/09) 

Ολικός Προϋπολογισµός: 106.546,34 € (αναµένονται χρήµατα της Γ’ φάσης) 

Α΄ φάση: 78.972,85 € 

Β΄ φάση: 27.573,49 € 

Γ’ φάση: 22.500 € 

Περιοχή Έρευνας: Ρόδος. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΙΕΥ: ∆ρ Μ.Θ. Στουµπούδη, R. Barbieri, ∆ρ Ε. Καλογιάννη, ∆ρ Ν. 

Σκουλικίδης, ∆ρ Η. ∆ηµητρίου, Κ. Γκρίτζαλης, ΥΣΡ: Μ. Κορσίνι-Φωκά, Γ. Κονδυλάτος 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Ως επιστηµονικός σύµβουλος: Prof. Ian G. Cowx, University of Hull, U.K. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το φυσικό αντικείµενο του παρόντος έργου είναι η συνέχιση 

της παρακολούθησης από το ΕΛΚΕΘΕ (Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων και Υδροβιολογικός 

Σταθµός Ρόδου) της πληθυσµιακής κατάστασης του L. ghigii, στο ρέµα Γαδουρά (διαρκούσης της 

κατασκευής του οµώνυµου φράγµατος), έως το τέλος του 2008. 

Περιβαλλοντικά φιλικές τεχνολογίες για αγροτική ανάπτυξη (LIFE-ΕΥΡΩΤΑΣ/ 592). * 

Αριθµός Συµβολαίου: LIFE05 ENV/GR/000245 





∆ιάρκεια: 42 µήνες (01/12/05-31/05/09) 



Λεκάνη απορροής Ευρώτα – Λακωνία. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Οικονόµου, ∆ρ Η. ∆ηµητρίου, Η. Μπερταχάς, Κ. Γκρίτζαλης, Γ. 

Αµαξίδης, Σ. Λάσχου, Ι. Καραούζας, Σ. Ζόγκαρης, Θ. Κουβαρντά, Ε. Κολόµπαρη, Α. Ανδριοπούλου, 

Μ. Κουτσοδήµου 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Πολυτεχνείο Κρήτης, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, Πανεπιστήµιο 

Αθηνών, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων, JRC-ISPRA, ΙΓΜΕ, Scientact AE 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στόχος του προγράµµατος είναι η επιλογή, ο σχεδιασµός και 

η εφαρµογή περιβαλλοντικά φιλικών τεχνολογιών, για την ελαχιστοποίηση µη-σηµειακών αγροτικών 

πηγών ρύπανσης, σε συνδυασµό µε την ανάπτυξη διαχειριστικών σχεδίων σε επίπεδο λεκάνης 

απορροής. Στα πλαίσια του προγράµµατος θα γίνει επίδειξη µιας σειράς περιβαλλοντικά φιλικών 

τεχνολογιών, οι οποίες στη συνέχεια θα ενσωµατωθούν στα διαχειριστικά σχέδια της λεκάνης 

απορροής του ποταµού Ευρώτα, σύµφωνα µε τις επιταγές της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης της ΕΕ. 

112

Hydrometeorological data resources and technologies for effective flash flood forecasting - 

HYDRATE (HYDRATE/ 648). * 


Αριθµός Συνεδρίας: 61/14.06.06/γ5 65/06.09.06/γ3 




∆ιάρκεια: 36 µήνες (01/09/06-31/08/09) 


Περιοχή Έρευνας: Ευρώπη. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Παπαδόπουλος, ∆ρ Ε. Αναγνώστου, ∆ρ Η. ∆ηµητρίου, ∆ρ Α. 

∆ιαπούλης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: 16 ερευνητικοί φορείς της Ευρώπης, NASA (USA) ∆ρ Θ. Χρόνης 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το συγκεκριµένο έργο ανήκει στην κατηγορία των Specific 

Targeted Research Projests (STREP) και κύριο στόχο έχει να συµβάλλει στην πρόγνωση των 

πληµµυρών µέσα από την κατανόηση των µηχανισµών που τις προκαλούν, εναρµονίζοντας και τη 

στρατηγική των παρατηρήσεων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Το ΕΛΚΕΘΕ θα συµµετάσχει, µεταξύ άλλων 

σε εργασίες που αφορούν την ανάπτυξη αλγορίθµων για την εκτίµηση της βροχής από παρατηρήσεις 

RADAR, την ανάλυση των ατµοσφαιρικών συνθηκών που σχετίζονται µε ισχυρές πληµµύρες, 

λαµβάνοντας υπόψη παρατηρήσεις από αισθητήρες τοποθετηµένους σε δορυφόρους και από επίγεια 

RADAR καθώς επίσης και την ανάπτυξη και αξιολόγηση ενός ολοκληρωµένου συστήµατος 

παρατήρησης και αριθµητικών προσοµοιώσεων, για την πρόγνωση αιφνίδιων και ισχυρών 

πληµµυρικών καταστάσεων. Επίσης συµµετέχει στις δράσεις για τη διάδοση των αποτελεσµάτων του 

συστήµατος µέσω ιστοσελίδας. 

Advancing the predictability of water cycle through an improved understanding of land surface 

and coastal water processes and optimal integration of models with observational data 

(PreWEC/ 649). 

Αριθµός Συµβολαίου: MEXT-CT-2006-038331 



Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (71,43 %) ΓΓΕΤ* (28,57 %) 


∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/01/07-31/12/10) 


Περιοχή Έρευνας: Ευρώπη 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Παπαδόπουλος, ∆ρ Α. ∆ιαπούλης, ∆ρ Ν. Σκουλικίδης, ∆ρ Η. 

∆ηµητρίου, Η. Μουσούλης, Π. Γρίβα 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το συγκεκριµένο έργο ανήκει στην κατηγορία των Marie 

Curie Excellence Grants (EXT) και ο στόχος του είναι να δηµιουργήσει µια Οµάδα Αριστείας στο 

ΕΛΚΕΘΕ. Το ΕΛΚΕΘΕ µαζί µε τον Καθηγ. Εµ. Αναγνώστου (που επιστρέφει από τις Η.Π.Α.) θα 

δηµιουργήσουν µια ερευνητική οµάδα αποσκοπώντας στη βελτίωση της προγνωστικότητας του 

κύκλου νερού και του παράκτιου οικοσυστήµατος/ρύπανσης καθώς και στη βελτίωση των 

προσοµοιώσεων των µοντέλων κλιµατικής αλλαγής, βοηθώντας στην καλύτερη κατανόηση των 

µηχανισµών που µπορεί να επηρεάσουν τους διαθέσιµους υδάτινους πόρους. 

Η ερευνητική οµάδα που θα δηµιουργηθεί θα είναι µια σύνθεση επιστηµόνων (2 έµπειρων και 2 νέων 

ερευνητών), που θα έχει την ικανότητα να δραστηριοποιηθεί σε τρεις θεµατικές ενότητες: (1) 

υδροµετεωρολογία/κύκλος νερού, βελτιώνοντας την πρόγνωση του µέσω της ανάπτυξης ενός 

113

ολοκληρωµένου συστήµατος µοντέλων-δεδοµένων, για την προσοµοίωση της χωροχρονικής 

κατανοµής της ποσότητας υδάτινων κατακρηµνισµάτων στην επιφάνεια του εδάφους καθώς και της 

αβεβαιότητας του για την καλύτερη αξιολόγηση των αποτελεσµάτων των µοντέλων, (2) παράκτιο 

οικοσύστηµα/ρύπανση, ερευνώντας την διασύνδεση της πρόγνωσης του κύκλου νερού µε την εδαφική 

διάβρωση, την απορροή, την εναπόθεση ανόργανου και οργανικού υλικού σε παράκτιες περιοχές, την 

ρύπανση των υδάτων και την επίδραση στη δοµή και δυναµική του παράκτιου οικοσυστήµατος, και 

(3) κλιµατικές αλλαγές, αναπτύσσοντας αλγόριθµους για την καλύτερη περιγραφή των µηχανισµών 

ανταλλαγής ενέργειας µεταξύ βλάστησης και ατµόσφαιρας, βελτιώνοντας τις διαδικασίες 

προσοµοίωσης των υδρολογικών διεργασιών σε παγκόσµια κλιµατικά µοντέλα. 

* Προβλέπεται ότι η ΓΓΕΤ θα καταβάλλει επιπλέον χρηµατοδότηση 40% επί του ποσού που θα 

καταβληθεί από την EΕ. 


φράγµατος Σκοπού-Παπαδιάς (ΦΡΑΓΜΑ ΣΚΟΠΟΥ-ΠΑΠΑ∆ΙΑΣ/ 654). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Μ.Θ. Στουµπούδη 

Υπεύθυνη ∆ιαχείρισης: ∆ρ Ε. Καλογιάννη 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ∆ηµόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισµού Α.Ε., Γενική ∆ιεύθυνση 

Παραγωγής, ∆ιεύθυνση Ανάπτυξης Υδροηλεκτρικών Έργων. 


∆ιάρκεια: 33 µήνες (27/11/06-28/08/09) 



Ποταµός Γεροπόταµος, Όρος Bόρας, Βόρεια Ελλάδα. 

Συµµετέχοντες ΕΛΚΕΘΕ: ∆ρ Μ. Στουµπούδη, ∆ρ Ε. Καλογιάννη, R. Barbieri, ∆ρ Α. Οικονόµου, ∆ρ 

Σ. Ζόγκαρης, Κ. Γκρίτζαλης, ∆ρ Η. ∆ηµητρίου, ∆ρ Ν. Σκουλικίδης, Η. Μπερταχάς, Σ. Λάσχου, Γ. 

Χατζηνικολάου, Σ. Γιακουµή, K. Ακεψιµαΐδης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Uwe Dussling και Klaus Blasel, ειδικοί σε θέµατα εκτίµησης της οικολογικής 

κατάστασης µε βάση την ιχθυοπανίδα. 

Συνοπτική Περιγραφή Έργου: Το έργο αφορά στη µελέτη της ιχθυοπανίδας του ποταµού 

Γεροπόταµου, στην περιοχή κατασκευής του φράγµατος Σκοπού-Παπαδιάς, µε σκοπό να 

προβλεφθούν δράσεις για τη διατήρησή της, και θα περιλαµβάνει: (1) Τη συγκέντρωση των 

διαθέσιµων δεδοµένων για την ιχθυοπανίδα στην περιοχή έρευνας, για τα υδρολογικά, φυσικοχηµικά 

και βιολογικά χαρακτηριστικά των νερών και για τις πιθανές ανθρωπογενείς πιέσεις. (2) 

Προπαρασκευαστικές δειγµατοληψίες για την εγκατάσταση δικτύου σταθµών στα ανάντι και κατάντι 

της περιοχής κατασκευής του φράγµατος. (3) Εποχιακές ιχθυολογικές δειγµατοληψίες για ένα χρόνο, 

µε παράλληλες καταγραφές αβιοτικών παραµέτρων. (4) Τον προσδιορισµό της σύστασης, κατανοµής 

και αφθονίας των ειδών και τη µελέτη των βιολογικών και οικολογικών τους χαρακτηριστικών. (5) 

Την εκτίµηση της τρέχουσας οικολογικής κατάστασης στο ποτάµιο τµήµα της ευρύτερης περιοχής 

κατασκευής του φράγµατος, καθώς και την πρόβλεψη της οικολογικής του κατάστασης. (6) Τον 

προσδιορισµό των οικολογικών παραµέτρων που θα επηρεασθούν από την κατασκευή του φράγµατος 

και τη διατύπωση προτάσεων για δράσεις άµβλυνσης των αρνητικών του επιπτώσεων. (7) Προτάσεις 

για πιθανά µέτρα αλιευτικής αξιοποίησης και διαχείρισης. (8) Την κατάρτιση σχεδίου 

παρακολούθησης της οικολογικής κατάστασης του συστήµατος. 


υδροηλεκτρικού έργου Ιλαρίωνα (ΕΤΜΕ ΙΛΑΡΙΩΝΑ/ 656). * 



67/06.11.06/γ5 

∆ρ Α. Οικονόµου 

114

Επιστηµονικός Συντονιστής: ∆ρ. Σ. Ζόγκαρης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: ∆ηµόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισµού Α.Ε., Γενική ∆ιεύθυνση 

Παραγωγής, ∆ιεύθυνση Ανάπτυξης Υδροηλεκτρικών Έργων. 


∆ιάρκεια: 26 µήνες (13/11/06-13/01/09) 



Ποταµός Αλιάκµονας, Βόρεια Ελλάδα. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Οικονόµου, ∆ρ. Σ. Ζόγκαρης, ∆ρ Ε. Καλογιάννη, ∆ρ Μ. 

Στουµπούδη, R. Barbieri, ∆ρ Η. ∆ηµητρίου, ∆ρ Ν. Σκουλικίδης, Γ. Αµαξίδης, Θ. Κουβαρντά, ∆ρ Α. 

∆ιαπούλης, Κ. Γκρίτζαλης, Η. Μπερταχάς, Σ. Λάσχου, ∆ρ. Γ. Χατζηνικολάου, Σ. Γιακουµή, Ε. 

Κολόµπαρη, Α. Ανδριοπούλου, Μ. Κουτσοδήµου 

Εξωτερικοί συνεργάτες: Uwe Dussling και Klaus Blasel, ειδικοί σε θέµατα εκτίµησης της 

οικολογικής κατάστασης µε βάση την ιχθυοπανίδα. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το έργο αφορά σε µία Ειδική Τεχνική Μελέτη Εφαρµογής 

(ΕΤΜΕ) µε αντικείµενο τη µελέτη της ιχθυοπανίδας του ποταµού Αλιάκµονα, στην περιοχή 

κατασκευής του Υ/Η έργου Ιλαρίωνα και σκοπό να προβλεφθούν δράσεις για τη διατήρησή της. 

Αναλυτικότερα, θα περιλαµβάνει: 

(1) Συγκέντρωση των διαθέσιµων δεδοµένων για την ιχθυοπανίδα στην περιοχή έρευνας, για τα 

υδρολογικά, φυσικοχηµικά και βιολογικά χαρακτηριστικά των νερών και για τις πιθανές 

ανθρωπογενείς πιέσεις. 

(2) Προπαρασκευαστικές δειγµατοληψίες για την εγκατάσταση δικτύου σταθµών στα ανάντι και 

κατάντι του Υ/Η έργου. 

(3) Εποχιακές ιχθυολογικές δειγµατοληψίες για ένα χρόνο, µε παράλληλες καταγραφές αβιοτικών 

παραµέτρων. 

(4) Αξιοποίηση των δεδοµένων για τον προσδιορισµό της σύστασης, κατανοµής και αφθονίας των 

ειδών και τη µελέτη των βιολογικών και οικολογικών τους χαρακτηριστικών. 

(5) Εκτίµηση της σηµερινής οικολογικής κατάστασης στα ποτάµια τµήµατα γύρω από την περιοχή του 

Υ/Η έργου, καθώς και πρόβλεψη της οικολογικής του κατάστασης στην περιοχή του έργου. 

(6) Προσδιορισµό των οικολογικών παραµέτρων που θα επηρεασθούν από το Υ/Η έργο και 

διατύπωση προτάσεων για δράσεις άµβλυνσης των αρνητικών του επιπτώσεων. 

(7) Προτάσεις για πιθανά µέτρα αλιευτικής αξιοποίησης και διαχείρισης. 

(8) Κατάρτιση σχεδίου παρακολούθησης της οικολογικής κατάστασης του συστήµατος. 

Advancing understanding of carbon cycling and coloured dissolved organic matter dynamics in 

European wetlands & coastal ecosystems through integration of observations and novel 

modelling approaches (ECODOM/ 724). 

Αριθµός Συµβολαίου: MIRG-CT-2007-208841 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Α. Παπαδόπουλος (έως 28/07/08) 

∆ρ Η. ∆ηµητρίου (από 29/07/08) 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/01/08-31/12/11) 



Ευρώπη. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Α. Παπαδόπουλος, ∆ρ Η. ∆ηµητρίου, ∆ρ Α. ∆ιαπούλης, ∆ρ Α. 

Καραγιώργης (ΙΩ), ∆ρ Ε. Αναγνώστου, ∆ρ Ν. Σκουλικίδης, ∆ρ Μ. Τζώρτζιου, ∆ρ Θ. Χρόνης, 

Περίληψη: Η πρόταση αυτή αποσκοπεί στο να διευκολύνει την αποτελεσµατική και µακροπρόθεσµη 

επανένταξη της ∆ρ Μ. Τζώρτζιου στο Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ). Ο κύριος 

στόχος είναι να ξεκινήσει ένα ανταγωνιστικό και διεπιστηµονικό ερευνητικό πρόγραµµα στο 

115

ΕΛΚΕΘΕ, που θα βελτιώσει την κατανόηση του τρόπου µε τον οποίον διάφοροι τύποι υγροτόπων 

(έλη, υγρολίβαδα κτλ) επηρεάζουν τη δυναµική του DOM (Dissolved Organic Matter, ∆ιαλυµένη 

Οργανική Ύλη), τον κύκλο του άνθρακα, την ποιότητα των υδάτων, καθώς και τη φωτοχηµεία και 

βιογεωχηµεία σε παράκτια οικοσυστήµατα. Ειδικοί στόχοι της έρευνας που ξεκινάει µε το EcoDOM 

περιλαµβάνουν: (i) Μελέτη των διακυµάνσεων στην ποσότητα και ποιότητα των διαλυµένων 

οργανικών ουσιών που προέρχονται από διάφορους παράκτιους υγρότοπους στη Ν.Α. Ευρώπη, και 

κατανόηση των επιπτώσεων που έχουν αυτές οι διακυµάνσεις στη βιοχηµεία και παραγωγικότητα του 

οικοσυστήµατος και τις οπτικές ιδιότητες των παράκτιων υδάτων. (ii) Ανάπτυξη νέων και 

βελτιωµένων µοντέλων περιγραφής και πρόβλεψης των επιδράσεων φωτοχηµικών διεργασιών στην 

ποιότητα και τις ιδιότητες του DOM. Ποσοτική περιγραφή αυτών των επιδράσεων είναι απαραίτητη 

προϋπόθεση για τη βελτίωση της ακρίβειας βιογεωχηµικών και οικολογικών µοντέλων. (iii) Εφαρµογή 

βελτιωµένων µοντέλων διάδοσης ακτινοβολίας στην εξέταση των επιπτώσεων διαλυµένων οργανικών 

ουσιών που προέρχονται από παράκτιους υγρότοπους στο υποθαλάσσιο πεδίο φωτός (underwater light 

field). (iv) Αφοµοίωση αποτελεσµάτων σε εφαρµογές τηλεπισκόπισης, µέσω ανάπτυξης αλγορίθµων 

συσχέτισης βιογεωχηµικών µεταβλητών και οπτικών παραµέτρων σε παράκτια ύδατα. 

Joint assimilation of satellite aerosol, cloud, and precipitation observations in numerical models 

to support climate and hydrologic applications (JΟΙΝΤ-ASSIMILATION/ 731). 

Αριθµός Συµβολαίου: MIRG-CT-2007-210011 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Θ. Χρόνης 



∆ιάρκεια: 48 µήνες (01/01/08-31/12/11) 



Ευρώπη. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Θ. Χρόνης, ∆ρ M. Grecu, ∆ρ Α. Παπαδόπουλος, ∆ρ E.N. 

Αναγνώστου, ∆ρ Α. ∆ιαπούλης, Π. Γρίβα 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το ερευνητικό πρόγραµµα ανήκει στην κατηγορία Marie 

Curie International Re-integration Grants (IRG) του FP7 και ο στόχος του είναι να διευκολύνει την 

αποτελεσµατική και µακροπρόθεσµη επανένταξη του ∆ρ Mircea Grecu στον ευρωπαϊκό ερευνητικό 

τοµέα. Το ΕΛΚΕΘΕ έχει δεσµευθεί να υποστηρίξει αυτήν την επανένταξη, προσφέροντας στο ∆ρ 

Grecu σύµβαση έργου τετραετούς διάρκειας. Ο κύριος ερευνητικός στόχος του προγράµµατος είναι να 

χρησιµοποιηθούν υπάρχουσες δορυφορικές παρατηρήσεις συγκέντρωσης αιωρούµενων σωµατιδίων 

(aerosols), σύννεφων και βροχόπτωσης για τη βελτίωση της επιστηµονικής κατανόησης των 

διαδικασιών δηµιουργίας καταιγιδοφόρων σύννεφων και των επιπτώσεων που έχουν αυτές στο κλίµα 

και τη µετεωρολογική πρόγνωση. Συγκεκριµένα σκοπεύουµε να αναπτύξουµε τεχνικές για την 

αφοµοίωση δορυφορικών παρατηρήσεων σε ένα προηγµένο µετεωρολογικό µοντέλο υψηλής 

χωροχρονικής ευκρίνειας. Αυτό θα διευκολύνει την καλύτερη ανάλυση της αλληλεπίδρασης µεταξύ 

των σύννεφων και των λοιπών ατµοσφαιρικών διαδικασιών µεγάλης κλίµακας και θα επιτρέψει την 

ανάπτυξη βελτιωµένων αλγορίθµων για τη καλύτερη παραµετροποίηση των µικρο-φυσικών 

διεργασιών των σύννεφων. Με βάση την ανάλυση αυτή, ο αντίκτυπος των αιωρούµενων σωµατιδίων 

(aerosols) στο κλίµα και τις καταιγίδες θα αξιολογηθούν αυστηρά. 

116


5.3.1 Συνεχιζόµενη Μελέτη 

Πυρκαγιές, εδαφική διάβρωση και επιπτώσεις στους υδατικούς πόρους: µαρτυρίες από τη 

καµένη λεκάνη απορροής του Ευρώτα (ΠΑΡΝΩΝ) (WILD FIRE/ 701). * 

Αριθµός Συµβολαίου: University of Plymouth 0001242 (Blake) 

Αριθµός Συνεδρίας: 88 /16.11.07 /γ5 


Φορέας Χρηµατοδότησης: British Natural Environment Research Council (NERC). 


∆ιάρκεια: 20 µήνες (30/10/07-30/06/09) 


Περιοχή Έρευνας: Λεκάνη απορροής Πάρνωνα. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Ι.Ε.Υ.: ∆ρ Ν. Σκουλικίδης, Γ. Αµαξίδης, Ι. Καραούζας, Θ. Κουβαρντά, 

∆ρ Η. ∆ηµητρίου, Η. Μπερταχάς, Σ. Λάσχου, Ε. Κολόµπαρη, Κ. Ακεψιµαίδης, ΙΩ: Α. Παπαγεωργίου 

Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) University of Plymouth, (2) ΕΘΙΑΓΕ. 

Σύντοµη Μεριγραφή Μελέτης: Μελέτη επιπτώσεων των θερινών πυρκαγιών του Πάρνωνα 

(Λακωνία) στην εδαφική διάβρωση και την ποιότητα των υδατορεµµάτων. Στα πλαίσια αυτά θα 

πραγµατοποιηθούν επιτόπια πειράµατα διάβρωσης και έκπλυσης εδαφών µε προσοµοιωτή βροχής και 

µελέτη των πιθανών επιπτώσεων της τέφρας στο νερό, το ίζηµα και την ασπόνδυλη πανίδα του κύριου 

υδατορέµµατος της περιοχής. Συγκεκριµένα, θα γίνει παρακολούθηση της σύστασης του νερού, τόσο 

σε κανονικές συνθήκες, όσο και στη διάρκεια πληµµυρικών φαινοµένων, µε χρήση αυτόµατου 

δειγµατολήπτη νερού, µελέτη της σύστασης του ιζήµατος του υδατορέµµατος και της 

µακροασπόνδυλης πανίδας. Τα αποτελέσµατα θα συγκριθούν µε δεδοµένα που διαθέτει το Ινστιτούτο 

µας για την περίοδο πριν τις πυρκαγιές. 

5.4. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ 

5.4.1 Νέο Πρόγραµµα Παροχής Υπηρεσιών 

Παροχή Υπηρεσιών για Υγρότοπους Κύπρου (ΥΓΡΟΤΟΠΟΙ ΚΥΠΡΟΥ/ 789). 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ∆ρ Σ. Ζόγκαρης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Γ. Καραβοκύρη & Συνεργάτες 


∆ιάρκεια: 6 µήνες (01/09/09-31/01/10). 


Περιοχή Έρευνας: Επιλεγµένοι υγρότοποι στην Κύπρου 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Σ. Ζόγκαρης, ∆ρ Α. ∆ιαπούλης, ∆ρ. Γ. Χατζηνικολάου 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Η εταιρία Γ. Καραβοκύρη & Συνεργάτες πραγµατοποιεί 

µελέτη για την εφαρµογή των άρθρων 11, 13 και 15 της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Ύδατα στην Κύπρο, 

για λογαριασµό του Τµήµατος Αναπτύξεως Υδάτων της Κύπρου, που αναζητά αναφορά και σε 

θέµατα διατήρησης της βιοποικιλότητας σε συγκεκριµένες φραγµατικές λίµνες και υγρότοπους. Η 

συµµετοχή του ΕΛΚΕΘΕ αναφέρεται σε αυτοψία στην Κύπρο, µε σκοπό συµβουλευτικές προτάσεις 

για µέτρα διατήρησης της βιοποικιλότητας στους υγρότοπους. 

117

5.5. ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ 

5.5.1 Συνεχιζόµενη Πραγµατογνωµοσύνη 

Πραγµατογνωµοσύνη για την επικινδυνότητα εκδήλωσης πληµµυρών λόγω κατασκευής 

αιολικού πάρκου στην θέση Αγ. ∆υνατή, Ν. Κεφαλληνίας (ΑΙΟΛΙΚΟ ΠΑΡΚΟ 

ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑΣ/ 747). 



Φορέας Χρηµατοδότησης: Ελληνική Τεχνοδοµική Άνεµος Α.Ε. 



2 µήνες 



Αγ. ∆υνατή, Ν. Κεφαλληνίας. 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ∆ρ Η. ∆ηµητρίου, ∆ρ Ε. Αναγνώστου, Ε. Κολόµπαρη, Η. Μουσούλης 

Περίληψη: Το έργο αφορά πραγµατογνωµοσύνη για την εκτίµηση επικινδυνότητας πληµµύρας, λόγω 

κατασκευών που έγιναν στα πλαίσια δηµιουργίας αιολικού πάρκου στην θέση Αγ. ∆υνατή 

Κεφαλληνίας. Αρχικά, θα καταγραφεί η υπάρχουσα γεωµορφολογική κατάσταση της περιοχής, θα 

εκτιµηθεί η συνεισφορά των κατασκευών (δρόµων και επιφανειών έδρασης ανεµογεννητριών) στην 

αλλοίωση του φυσικού τοπίου, θα αποτυπωθεί σε χάρτη η υδρολογική λεκάνη και θα 

εµβαδοµετρηθούν οι χρήσεις γης της, σε λογισµικό GIS. Έπειτα θα πραγµατοποιηθεί ο υπολογισµός 

του υδατικού ισοζυγίου της υδρολογικής λεκάνης µελέτης, πριν και µετά τις κατασκευές, ενώ τα 

τµήµατα του υδρογραφικού δικτύου που επηρεάζουν τους οικισµούς της περιοχής ενδιαφέροντος θα 

αποµονωθούν και θα εκτιµηθεί η διαταραχή που έχει προκληθεί σε αυτά λόγω των προαναφερθεισών 

κατασκευών. Η επιφανειακή απορροή εντός της υδρολογικής λεκάνης µελέτης θα εκτιµηθεί πριν και 

µετά τις κατασκευές και θα παρουσιαστεί το ποσοστό αύξησης αυτής λόγω των κατασκευών. 

118

Υ∆ΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΡΟ∆ΟΥ 

119

6. Υ∆ΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΡΟ∆ΟΥ 

6.1. ερευνητικο προγραµµα 

6.1.1. Συνεχιζόµενο Ερευνητικό Πρόγραµµα 

Προκαταρκτική µελέτη της αλλόχθονης πανίδας στο θαλάσσιο οικοσύστηµα του 

Νοτιοανατολικού Αιγαίου (ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΑΝΙ∆ΑΣ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ/ 733). * 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Μ. Corsini-Φωκά 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση ∆ωδεκανήσου 



1 έτος 



Ρόδος 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ΥΣΡ: Μ. Corsini-Φωκά, ∆ρ Α. Σιούλας, Γ.Α. Χατήρης, Σ. Καλογήρου, 

Γ. Κονδυλάτος, Η. Σαντορινιός, ΙΩ: ∆ρ Μ.Α. Pancucci-Παπαδοπούλου, ∆ρ Π. Παναγιωτίδης, ∆ρ Μ. 

Σαλωµίδη, ΙΘΑΒΙΠ: ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου 

H Επιστηµονική Συµβουλευτική Επιτροπή αποτελείται από τους: ∆ρ Α. Σιούλα, ∆ιευθυντή του 

Υδροβιολογικού Σταθµού Ρόδου- ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., ∆ιευθυντή Ερευνών, ∆ρ Κ. Παπακωνσταντίνου, 

∆ιευθυντή του Ινστιτούτου Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων- ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., ∆ιευθυντή Ερευνών, 

Οµότιµο Καθηγητή Πάνο Σ. Οικονοµίδη, Αριστοτέλειου Πανεπιστήµιου Θεσσαλονίκης. 

Άλλοι Συµµετέχοντες: Προβλέπεται η συµµετοχή πτυχιακών και µεταπτυχιακών φοιτητών. 

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Η περιοχή της Ρόδου θεωρείται πολύ σηµαντική και 

αντιπροσωπευτική για όλη τη Μεσόγειο, όσον αφορά την ποιοτική και ποσοτική µελέτη της ξενικής 

της πανίδας, αλλά και της επίδρασης που ασκεί στη δοµή και λειτουργία του παράκτιου θαλάσσιου 

οικοσυστήµατος στο σύνολό του. Εξ αιτίας της εντατικοποίησης και διεύρυνσης του φαινοµένου του 

Λεσσεψιανισµού, που παρατηρείται στην περιοχή της ∆ωδεκανήσου την τελευταία δεκαετία, όπως και 

σε όλη τη Λεβαντίνη, σε συνδυασµό µε το έντονο ενδιαφέρον όλης της επιστηµονικής κοινότητας για 

την κατανόηση του φαινοµένου, της επέκτασης του, των συνεπειών που µπορεί να προκαλέσει στην 

ισορροπία και στην παραγωγικότητα του Μεσογειακού οικοσυστήµατος, είναι άµεση ανάγκη να 

πραγµατοποιηθεί µια προκαταρκτική µελέτη των αλλόχθονων οργανισµών, µε έµφαση στα αλλόχθονα 

ψάρια και στους βενθικούς οργανισµούς της περιοχής της Ρόδου. 

Σκοπός του έργου, είναι µια πρώτη εκτίµηση της επιρροής (αντίκτυπου) των προσφάτων και 

παλαιοτέρων εποικιστών στην κατανοµή και την αφθονία της αυτόχθονης ιχθυοπανίδας. Επίσης το 

πρόγραµµα στοχεύει στη δηµιουργία µιας εµπεριστατωµένης βάσης γνώσεων της σηµερινής 

κατάστασης, για την µελλοντική παρακολούθηση και εκτίµηση των τυχόν ποιοτικών και ποσοτικών 

µετατροπών των αλιευµάτων και την εξέταση των αλληλεπιδράσεων µεταξύ αυτοχθόνων και µη 

ειδών. 

Αντικείµενο της προτεινόµενης προκαταρκτικής µελέτης είναι η καταγραφή της ιχθυοπανίδας και η 

παρακολούθηση της ποιοτικής και ποσοτικής σύνθεσης των αλιευµάτων σε δυο παράκτιες περιοχές 

της Ρόδου, συγκεκριµένα του Κόλπου των Τριαντών, στις Βόρειο-δυτικές ακτές, και της περιοχής 

Χαράκι-Λίνδου-Πεύκων, στις Νότιο-ανατολικές ακτές. Συγχρόνως µε τις αλιευτικές δραστηριότητες, 

θα γίνει καταγραφή της βενθικής κοινότητας, στην οποία συνήθως παρουσιάζεται σηµαντική 

ποσότητα απόρριψης, και για την οποία οι γνώσεις µας είναι ακόµη περιορισµένες, παρ’όλο που παίζει 

σηµαντικό ρόλο στην περίπλοκη θαλάσσια τροφική αλυσίδα και στη διατήρηση της ισορροπίας του 

θαλάσσιου οικοσυστήµατος. 

120

ΕΝΥ∆ΡΕΙΟ CRETAQUARIUM - ΘΑΛΑΣΣΟΚΟΣΜΟΣ 

1

7. ΕΝΥ∆ΡΕΙΟ CRETAQUARIUM - ΘΑΛΑΣΣΟΚΟΣΜΟΣ 

7.1. ΜΕΛΕΤΗ 


Μελέτη σκοπιµότητας – βιωσιµότητας για την ίδρυση Ενυδρείου – Aquarium* 


Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Μ. Παπαδάκης 

Φορέας Χρηµατοδότησης: Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αχαΐας 



6 µήνες 

Ολικός Προϋπολογισµός: 30.000€ 

Περιοχή Έρευνας: Αχαΐα 

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Μ. Παπαδάκης 

Άλλοι Συµµετέχοντες: ΕΤΑΜ Α.Ε.µε το ποσό 10.000€ + ΦΠΑ 

2

?????????? ??????????? ??? ??.??.?.?. 2009 - Hellenic Centre for ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?