14.02.2014 Views

Adamawa Fulfulde

Adamawa Fulfulde

Adamawa Fulfulde

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Xereewol ngol bee <strong>Fulfulde</strong> <strong>Adamawa</strong>,<br />

l Jabuura 1<br />

Annabi Daawuda winndi, wi’i:<br />

Seyo laatanto goxxo mo javataa saawari halluve<br />

mo tokkataako laawol marve hakke, mo<br />

jooxataako caka jancoove Allah.<br />

Ammaa o xon seyoro jazgde tawreeta<br />

Jawmiraawo, o xon numta ka jemma e<br />

naaazge fuu.<br />

Kazko o nandi bee lekki jubaaki bazge<br />

maayo, dimanki vivve mum to saa’i man waxi<br />

haakooji maaki njoorataa.<br />

Garanxum VADAKE wargo<br />

Jariidawol bee <strong>Fulfulde</strong> haalaaji nokkuuje xixi 17<br />

Ko goxxo oo huuwata fuu, timman jam.<br />

Ammaa halluve mba’aay bana non.<br />

Kamve ve nandi bee nyaande nde hendu<br />

ruuynata.<br />

Ngam maajum Allah do’’an ve kiita, marve<br />

hakke ngalaa pellel nder moovtorde goozga’en.<br />

Ngam Jawmiraawo anndi laawol<br />

goozga’en, ammaa laawol halluve yahran<br />

haa halkere.<br />

l<br />

Ndaa Kuuxe Allah<br />

Taarihaawol Mohamed mo lesdi Nigeriya on<br />

Mohamed go mawni haa saare Fulve.<br />

Nde o hevi duuvi joweego, o fuxxi aynugo dabbaaji saare.<br />

O yecci haala maako bana non, “Nde min mi minyiraawo,<br />

mi dawata cub, huvva yiite ngam wallugo na’i dalila<br />

buubi. Vaawoxon mi viri xi hiddeko na’i njaha ngaynaaka.<br />

Mi yixi baaba am masin, mi xowtani mo boo. Nde tum min<br />

kawti juuldugo. Mi havvi teddingo Allah e xowtanaago<br />

baaba am boo.”<br />

Sey mi welana Allah<br />

Too, Mohamed havvi welango Allah, ngam maajum o yixi<br />

jazgugo haa jazgirde Alkuraana. Baaba muuxum wi’i mo,<br />

“Mi neldan ma haa mallumjo mawxo Ibrahiima haa<br />

Bawci.” Mohamed jooxi ton duuvi xixi, nden o jazgi boo<br />

haa Gombe, Mayduguri, e Zariya. Mohamed wi’i, “Nde mi<br />

yotti haa Zariya, mi anndi jazgugo e windugo arabre.”<br />

Too, nde o hevi duuvi 22, baaba maako yixi o warta<br />

saare. Mohamed wi’ani baaba no o yixiri yahugo haa<br />

Arabi Sawdit ngam vesdugo jaznde lislaama. Baaba<br />

maako dawrani mo, “Viiyam, ndikka a jooxa bee amin haa<br />

mi heva ceede mi nelda ma haa ton.”<br />

Too, Mohamed fuxxiti aynugo na’i hitaande woore fahin.<br />

O wi’i, “Mi laatiixo mallumjo haa wuro am.” Nden o vesdi<br />

wi’ugo haa baaba maako, “Mi yixi anndugo Allah on bilaa<br />

kulol. Ndaa ko ngixmi bee vernde am fuu.” Baaba maako<br />

yerdi, jaabani mo, “Walaa aybe sam, Viiyam.” Aynugo na’i<br />

e welango Allah, ndaa kuuxe tan xe Muhammadu huuwi<br />

hiddeko o fuxxi yi’ugo koyxi.<br />

Lisez-vous français ? Do you read<br />

English?<br />

Ka iya karatun Hausa?<br />

<strong>Fulfulde</strong> .. Français . English ..... Hausa<br />

vV ... vandu .......corps .........body ........... jiki<br />

xX ... xixi ............deux ..........two .............. biyu<br />

cC ... coggu .......prix ...........price ........... tamani<br />

hH ... haako .......feuille .......leaf .............. ganye<br />

jJ ..... jazgo .........demain .....tomorrow ... gobe<br />

zZ .... zatugo ......mordre .....to bite ......... ciza<br />

qQ ... qiqam .......sang ..........blood .......... jini<br />

aA .... daada .......mère .........mother ....... uwa<br />

oO ... soodugo ..acheter .....to buy ......... saya<br />

<br />

<br />

“Mi yixi ma, Vixxo am”<br />

Too, koyxol aranol hulniri Mohamed ngam worve vorniive<br />

limce valeeje ndiwi dow maako bee cabbi. Nder kulol<br />

Mohamed yixi wookugo, nden o fini, hevaay xaanaago<br />

fahin. Fuu e non o yeccaay koo wolde woore sam dow<br />

haala man haa baaba maako.<br />

Too, jemmaare tokkiinde o hevi koyxol kulniizgol boo<br />

fahin. Haa ragare koyxol man, goxxo vorniixo limce<br />

daneeje wari wallugo mo, yahri mo haa maako. Gorko oo<br />

dilli bee wi’ugo mo, “Mi yixi ma, Viiyam.”<br />

Vaawo koyxol ngol Mohamed hultoraay, ammaa o<br />

hiistake moyjo gorko oo bee limce daneeje. Nde<br />

Mohamed yecci haala koyxol xixawol haa baaba maako,<br />

kazko on yahri mo law haa mallumjo. Mallumjo yecci ve no<br />

koyxi xi iwri diga kaaramaaku. O wi’i no Mohamed<br />

maayranno nder balxe xixi tokkiixe, to o waraayno haa<br />

maako ngam sawari. Mallumjo hokki mo lekki kaaramaaku<br />

haa o moxa ki hiddeko o xaanoto. O wi’i ve, “To a hoosa<br />

ki, koyxi jinnatan, xi ngartataa fahin sam.”<br />

Si xon faalaa jangude ko heddi kon, ndaaru ngooxaa sengo<br />

Radiyo e ordinater<br />

A hevan hexaago kubaruuji seynooji x i’i haa radiyo<br />

ma bee <strong>Fulfulde</strong> (<strong>Adamawa</strong>).<br />

Trans World Radiyo kHz 1566 (MW), Alat e Asawe:kiikiixe<br />

xon fuxxa 8:40<br />

Benin, Burkina Faso, Cameroun, Chad, Côte d'Ivoire,<br />

Gambia, Ghana, Mali, Niger, Nigeria e Togo<br />

IBRA Radiyo kHz 7445 (SW) Kala kiikiixe fuu xon fuxxa bee 7:00<br />

(Wakkati Mali e Kot Diwaa)8:00 (Wakkati Benin, Chad, Gabon,<br />

Cameroun, Centrafrique, Niger, Nigeria e Togo)<br />

Burkina Faso: tenen, 20:00h 105.1FM<br />

Nigeria boo haa Jos PRTV Alarba e Jumvaare fuu bee 16:45<br />

haa 17:00 dow MW<br />

Cameroun Radio Télévision-CRTV (Maroua) FM 102.5 mHz,<br />

Altine kiikiixe 9:00 haa 9:30; Asawe e Alat kiikiixe 6:30 haa 7:00<br />

Cameroun Radio Télévision-CRTV (Garoua) FM 101.2 mHz,<br />

Altine haa Alhamiisa e Asawe, kiikiixe 6:30 haa 7:00<br />

Cameroun Radio Télévision-CRTV (Maroua) FM 94 mHz,<br />

Altine, Salaasa, Alarba, Alhamiisa, Jumvaare kiikiixe, 10:15 –<br />

11:00, Alarba kiikiixe 8:30 – 9:00<br />

Rural Dana Radiyo (Yagoua) kiikiixe fuu 6:30 haa 7:00<br />

Haa xo a waawan jazngugo Deftere Allah bee <strong>Fulfulde</strong>!<br />

Ngam jazgugo nder internet: www.soon.org.uk/fula<br />

A waawan boo télécharger/download Deftere fuu caahu.<br />

http://visionneuse.free.fr


l<br />

Ngaska lugguka<br />

Ammaa nde asaweeje xixi saalake, Mohamed<br />

hoyxi koyxol tatavol.<br />

O xon haa ladde, ngaska lugguka xon yeeso<br />

maako. Nde o laari nder luggeezga nga, o<br />

hultori masin, o numxo doole o do”oto nder<br />

ngaska ka, o maayan fakat. O yi’i gorko vorniixo<br />

limje valeeje, jahxo law. Gorko oo wi’i mo no<br />

mbarooga xon wara vaawo Mohamed. O wi’i<br />

mo, “Diwu ngam taata mbarooga nazga ma.”<br />

Mohamed nani ubbaazgo mbarooga. Nde o yixi<br />

diwugo, gorko bee limce daneeje mo o yi’ino<br />

nder koyxol saaliizgol, qami mo, “Haa toy<br />

njahata, yaa Viiyam?” Gorko bee limce valeeje<br />

on majjiti, ubbaazgo mbarooga timmi.<br />

Mohamed wi’i gorko vorniixo daneeje no o<br />

yixiri hootugo. Gorko go qami Mohamed to o<br />

yixi hevugo ballal. Vorniixo daneeje forti<br />

koszgal muuxum haa dow ngaska fuu. Saa’iire<br />

man ngaska ka mavvi. Gorko oo wi’i, “Yah jonta,<br />

a hoota saare ma, Mohamed!” Nde ve njottake<br />

suudu Mohamed, gorko man wi’i mo, “Mi yixi<br />

ma, Viiyam.”<br />

Koyxol sakitiizgol<br />

Nder jemmaaje joweego vaawo man, Mohamed<br />

hoyxi koyxi nanduxi. Tum o yi’i hoore maako<br />

haa nder nokkuuje feerefeereeje. Haa toy fuu o<br />

gonxo, foroy nexxo vorniixo daneeje wari<br />

wallugo mo.<br />

l<br />

Ndaa Kuuxe Allah: Taarihaawol Mohamed mo lesdi Nigeriya on<br />

<br />

Iisa suvi worve sappo e xixo ngam haa ve<br />

ngondira bee maako.<br />

O hokki ve baawxe dow ginnaaji, o neli<br />

pukara’en maako ngam waajugo kubaruwol<br />

ceynoowol laamu Allah e ngam ve njamxitina<br />

nyawve. Nonnon boo yimve xuuxve anndi<br />

Jawmiraawo Iisa, xuuxve ngari haa maako<br />

ngam nanugo ekkitinki maako, e ngam o<br />

hurga nyawve mavve.<br />

Nde moovre yimve ujine njowo woni nder<br />

haaje nyaamdu, Iisa waxi do’aare dow<br />

nyaamdu vizgel, waato sey tamseeje njowo e<br />

lixxi xixi. Nden o hokki xum haa pukara’en<br />

haa ve ndokka yimve fuu. Ve fuu ve nyaami,<br />

kaari boo. Haa ragare maajum pukara’en vofti<br />

luttuxum man, xum heewi cillaaje sappo e xixi.<br />

<br />

Nder koyxol sakitiizgol<br />

Mohamed jooxi les leggal, o<br />

xon jazga defte xe o waawataa faamugo.<br />

Vorniixo daneeje jooxi bazge maako. O qami<br />

Mohamed xume o jazgata.<br />

Mohamed jaabi, “Mi yixi anndugo luggeezga<br />

faamu.”<br />

Gorko oo qami mo fahin, “A yixi mi wallete na?”<br />

Mohamed jaabi, “Ooho, mi yixi masin.” Gorko<br />

on wi’i, “Deftere nde xum habaru Allah. Nder<br />

deftere nde mi hollete konguxi xi wallan ma.”<br />

Too, kozgol gootol on woni: “Ngare haa am,<br />

onon somve e roondiive doozle tedduxe fuu, mi<br />

ittan on doozle man. Xowtaneexam, ekkite haa<br />

Too, habaru ndu ummini qamxe haa ma na?<br />

• Gorko vorniixo daneeje, o moyjo?<br />

• Xume woni maana ngaska lugguka?<br />

• Ngam xume ngaska mavvake, nde<br />

gorko forti koszgal maako ngam dillugo?<br />

am, ngam mi booxxo, mi torrataa on.”<br />

To a yixi jazgugo taarihaawol fuu, windu min,<br />

malla neldu min email. Min neldan ma bataakewol<br />

bee taarihawol fuu.<br />

Malla boo, a laara video bee haala Faransaare:<br />

www.tinyurl.com/mohammed-film<br />

maa Hawsankoore no windana Angleere:<br />

www.tinyurl.com/mohammed-hausa<br />

Moovre yimve ujine njowo<br />

Ammaa yimve tokki qamugo Iisa, to o wari<br />

diga Allah fakat. Ve mbi’i, “Fakat, kaakaaji<br />

nyaami mannu (nyaamdu welndu) iwndu haa<br />

asama.” Iisa wi’i ve, “Ooho, nyaamdu ndu<br />

Allah hokkata on, ndu jippiindu diga asama,<br />

kayru hokkata duniyaaru ngeendam.” Yimve<br />

mbi’i mo, “Moodibbo, hokku min nyaamdu<br />

man foroy.” Iisa wi’i ve, “Too, min mi woni<br />

tamseere ngeendam. Koomoy wari haa am,<br />

meetataa maatugo weelo sam. Koomoy<br />

nuxxini yam boo, meetataa xomxugo sam.”<br />

Iisa waxi annabaaku no doole o yaran<br />

torra, mawve liman’en e moodivve nd’’an mo<br />

kiita maayde, nden ve ndokkan mo haa juuxe<br />

heefeerve, ve mbaran mo. Ammaa vaawo<br />

nyalxe tati o ummititto.<br />

To a yixi, sey a laara facebook fan page amin: suvu<br />

buton 'j'aime'/’Like’. Ewnu facebook sooviraave<br />

maaxa, a yecca ve, ve ndaara boo:<br />

facebook.com/jangen.fulfulde.<br />

Ngam haa min mbaawa neldugo ma Vadake haa yeeso,<br />

windu innde bee adires: pulaar@ soon.org.uk<br />

Janngu Vadake lamba 1 haa 16 laar haa:<br />

soon.org.uk/fulani/journaux-gratuits.php<br />

Kesum<br />

Ndaa lamba SMS: +44 762 481 1050 ngam haa a<br />

java VADAKE haa yeeso boo.<br />

Xum woni bee lamba ngel (haa UK) a waawan<br />

neldugo SMS bee innde ma e adires maaxa.<br />

(Hakkilkan, SMS lamba maajum javan tan, to a waxa<br />

tilifoz, walaa mo jaabante. Yaafa min!)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!