Rzexba sw. Huberta w Promnicach - wczorajf - jagdkultur.eu
Rzexba sw. Huberta w Promnicach - wczorajf - jagdkultur.eu
Rzexba sw. Huberta w Promnicach - wczorajf - jagdkultur.eu
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
HISTORIA towieckie<br />
rzezby<br />
<strong>Rzexba</strong> <strong>sw</strong>. <strong>Huberta</strong><br />
w <strong>Promnicach</strong><br />
- <strong>wczorajf</strong><br />
Po wydaniu pierwszego specjalnego numeru „Gwarectwa<br />
Mysliwych" napisal do nas Andrzej Glowacki z G^bina.<br />
Posiada on w <strong>sw</strong>oich zbiorach, dwie kartki pocztowe z pocz^tköv<br />
XX wieku, przedstawiaj^ce figur^ <strong>sw</strong>. <strong>Huberta</strong> stoj^c^ przed<br />
zamkiem nnysliwskim w <strong>Promnicach</strong> od roku 1865. Bystre oko<br />
kolegi Andrzeja zauwazylo, ze obecny wygl^d rzezby rözni si^<br />
kilkoma dosyc istotnymi detalami od wersji przedstawionej na<br />
owych pocztöwkach z ok. 1910 roku.<br />
Faktycznie <strong>sw</strong>. Hubert<br />
nie posiada obecnie wyraznie<br />
widocznego na starych pocztöwkach<br />
rogu mysliwskiego,<br />
ani tez tego „czegos" (piöra?)<br />
na kapeluszu. Najistotniejszq<br />
röznic^ stanowi jednak jeden<br />
z psöw. Na pocztöwkach stoi<br />
on za <strong>sw</strong>. Hubertem, a w wersji<br />
obecnej - spogl^da spod<br />
jeienia na <strong>sw</strong>ojego pana. Ma<br />
on zupelnie inn^ pozycj?,<br />
wi^c jest to Clement dorobiony<br />
pözniej. Przedstawiony na pocztöwce<br />
nr 2 jelen ma poroze<br />
dorysowane z jakiegos powodu-<br />
typowy retusz fotograficzny<br />
moze wynikac z ni<strong>eu</strong>danego<br />
negatywu. Analizowalem<br />
kilka starych wizerunköw tego<br />
pomnika i nigdzie nie widziaiem<br />
takiego poroza. Co si^<br />
wi^c staio z brakuj^cymi elementami?<br />
Pami^tajmy, ze od<br />
wydania tych pocztöwek mialo<br />
miejsce kilka burzliwych wydarzeri<br />
historycznych, w tym<br />
dwie wojny <strong>sw</strong>iatowe, powstania<br />
sl^skie i okres PRL-u. Bra-<br />
kuj^ce elementy - szczegölnie<br />
rög mysliwski i pies, padty po<br />
prostu przez te lata tupem zlodziei,<br />
jak wiele innych przedmiotöw<br />
z zamku Proninice.<br />
O ile w zamku pszczyriskim<br />
zachowala si^ wi^kszosc<br />
oryginalnych eksponatöw, tak<br />
szcz^scia takiego nie mial zameczek<br />
mysliwski Promnice.<br />
Zagin^io tarn wiele ksigz^cych<br />
trofeöw i cennych eksponatöw.<br />
Na liscie inwentaryzacji z XIX<br />
wieku mowa jest na przyklad<br />
o 12 gtowach jeleni z zelaznymi<br />
porozami. Przetrwaty do<br />
naszych czasöw 4 z takimi porozami<br />
(na dachu). Inwentaryzacja<br />
z 1927 roku wymienia<br />
m.in. dwa duze obrazy p^dzla<br />
Grafa Alfreda Brühla w sali<br />
glöwnej, ktöre zagin^ly, a w ich<br />
miejscu wisz^ wspölczesne<br />
kopie. Jedna sala na parterze<br />
eksponuje zbiory zasluzonego<br />
lesnika polskiego Stanistawa<br />
Cenkiera (1891-1978). Gdzie<br />
jest oryginalne wyposazenie<br />
z czasöw ksi^z^cych - nie<br />
10 GWARECTWO MYSLIWYCH
iowieckie rzezby HISTORIA<br />
lowat tez w okolicznych lasach.<br />
Do korica 1918 roku<br />
zyly tez w pszczyriskiej zagrodzie<br />
{10600 ha) 74 zubry, co<br />
<strong>sw</strong>iadczy o dosyc spokojnych<br />
czasach.<br />
Pierwszy „podejrzany"<br />
okres, przypada na lata 1919-<br />
1922, czyli powstania sl^skie.<br />
Pogrom przezyly 3 ranne zubry<br />
i 1/4 jeleni z ok. 800 sztuk.<br />
W nocy z 2 na 3 maja 1921<br />
roku, podczas III powstania<br />
sl^skiego, mial miejsce napad<br />
na zamek Promnice, przez blizej<br />
niezidentyfikowan^ uzbrojon^<br />
grup^ ps<strong>eu</strong>dopowstaiicöw.<br />
Pisze o tym ostatni lowczy<br />
ksi^cia pszczynskiego Willy<br />
Renzel (1889-1975), w artykule<br />
z 1970 roku dla RFN-owskiego<br />
czasopisma lowieckiego<br />
„Wild und Hund" Zgin^lo<br />
wtedy z zamku Promnice wiele<br />
cennych przedmiotöw, w tym<br />
wartosciüwa brori i srebrny<br />
rög mysliwski Jana Henryka<br />
XI. B^dzie 0 tym wifcej w artykule<br />
„Srebrna Plesöwka"<br />
w nast^pnych numerach.<br />
Drugi niepewny okres, to<br />
rok 1934 - czas licytacji przedmiotöw<br />
z Pszczyny i Promnic<br />
przez Skarb Paristwa Polskiego<br />
za dlugi podatkowe. Wi^kszosc<br />
przedmiotöw licytowanych,<br />
rodzina Hochbergöw<br />
odzyskala przez wykup, ale<br />
cz^sc trofeöw, m.in z zamku<br />
Promnice, przeszla w prywatne<br />
r^ce röznych ludzi.<br />
Trzeci zagadkowy okres, to<br />
II wojna <strong>sw</strong>iatüwa. Nie wiadomo<br />
ile i jakie przedmioty wywiezli<br />
Niemcy z zamku Promnice,<br />
a po nich przyszta Armia<br />
Czerwona...<br />
Figura <strong>sw</strong>. <strong>Huberta</strong> nie posiada obecnie,<br />
wyraznie widocznego na starych<br />
pocztöwkach, rogu nnysliwskiego, Zmienita<br />
si^ röwniez dose znacznie pozycjajednego<br />
z towarzysz^cych mu psöw.<br />
Czwarty niewiadomy okres,<br />
to czasy PRL-u. Po 1945 roku,<br />
zamek Promnice byt w gestii<br />
röznych instytucji i sluzyl röznym<br />
celom, m.in jako osrodek<br />
szkoleniowy. Czasem przyjezdzali<br />
z RFN goscie pami^taj^cy<br />
czasy ksi^z^ce; a jak^ moc przekon)'wania<br />
miata w czasach<br />
PRL-u waluta wymienialna,<br />
pami^tamy prawie wszyscy.<br />
Reasumuj^c - nie wiadomo<br />
wi^c, gdzie podziaty si^ oryginalne<br />
elementy z figury <strong>sw</strong>.<br />
<strong>Huberta</strong>, ani tez kiedy odlano<br />
nowego psa. |ezeli zdobi^<br />
dzis czyj^s prywatn^ kolekcj?<br />
w Niemczech, Rosji lub w Polsce,<br />
to mniejsze zlo. Gorzej,<br />
jesli staly si^ lupem ztomiarzy.<br />
Metale kolorowe zawsze byty<br />
w cenie, a rzezba <strong>sw</strong>. <strong>Huberta</strong><br />
z jeleniem i psami jest odlewem<br />
z cynku.<br />
Moze ktörys z czytelniköw<br />
zna odpowiedzi na pytania zawarte<br />
w tym artykule?<br />
JERZY SZOLTY5<br />
Hubertus-Standbild vor dem<br />
Fürstlich Pless'schen Jagdschloss in Promnitz-
Change language