ochrona dobra prawnego na przedpolu jego naruszenia

More documents

Recommendations

Info

$Praca magisterska i dyplomowa z programem LaTeX$

Rozdział I Ujęcie tradycyjnego „pola” kryminalizacji W powszechnym rozumieniu przedpole oznacza „obszar, teren znajdujący się w bezpośredniej bliskości czego, przed czymś” 4 . Ściśle karnistyczne ujęcie terminu – którego rola dogmatyczna została przejęta z piśmiennictwa niemieckiego – odnosi się do problematyki rozszerzania karalności 5 . Proces owego rozszerzania można właśnie plastycznie określić jako swoiste wychodzenie na „przedpole” w stosunku do dotychczasowego obszaru prawnokarnej ingerencji. Sensowne używanie pojęcia przedpola, i to w każdym z przyjętych jego znaczeń, wymaga wszakże wskazania konkretnego przedmiotu odniesienia, nadającego się do dopełnienia i sprecyzowania treści, która inaczej pozostanie względna. Wszelkie pozytywistyczne próby uczynienia takim przedmiotem samych norm prawnych nie mogą jednak doprowadzić do satysfakcjonującego rezultatu. Z punktu widzenia czysto normatywnego można mówić jedynie o całości obowiązujących regulacji, nie zaś o ich „przedpolu” 6 . Dotychczasowy stan teorii prawa karnego skłania raczej 4 W. Doroszewski (red.), Słownik języka polskiego, t. VII, Warszawa 1965, s. 191; M. Szymczak (red.), Słownik języka polskiego, t. II, Warszawa 1979, s. 967. 5 W literaturze niemieckojęzycznej używa się zasadniczo równoważnie wyrażeń: „Vorfeldkriminalisierung”, „Vorfeldverlagerung der Strafbarkeit” czy np. „Vorverlegung der Strafbarkeit (Strafrechtsschutzes)”. Wszystkie te terminy zawierają w sobie właśnie element „przedpola”, „umieszczania na przedpolu”. 6 Nie można też wprowadzać podziału na normy dotyczące przedpola lub normy niewykraczające jeszcze na przedpole, gdyż zarówno jedne, jak i drugie mają ten sam status jako równoważne elementy zespołu norm, jakim jest prawo karne. Por. W. Beck, Unrechtsbegründung und Vorfeldkriminalisierung, Berlin 1992, s. 21: „Das positive Strafrecht kann ein Bezugsgegenstand nicht sein; als positivierte Strafnorm ist auch der Vorfeldtatbestand verbindliches Recht und insoweit mit dem «Feld» identisch. Bezugsge- 17
Rozdział I. Ujęcie tradycyjnego „pola”... do przyjęcia innego punktu odniesienia. Wydaje się, że najskuteczniej zadanie to może wypełniać nawiązanie do dobra prawnego. Prawo karne, stanowiąc tradycyjnie reakcję na patologię już dokonaną, zwyczajowo bowiem koncentrowało się na zamachu na życie, zdrowie, własność, wolność czy inne wartości istotne dla danej społeczności w konkretnym czasie. Z tego względu naruszenie tzw. dóbr prawnie chronionych było zarówno źródłem powstania regulacji prawnokarnych, jak i pierwotnie wyznaczało dopuszczalny ich zasięg. Relacjonowanie przedpola do pierwotnego naruszenia jawi się w tym kontekście jako rozwiązanie nierodzące większych obiekcji, a nawet niejako samorzutnie się nasuwające. Zgodnie z powyższym uzasadnieniem przedpole naruszenia dobra prawnego obejmowałoby zatem te zachowania istotne z punktu widzenia prawa karnego (a zatem wykazujące już cechy pozwalające na ich penalizację), które można by umieścić przed dokonanym atakiem na dobro, powodującym jego uszczerbek 7 . Nie sposób więc mówić o przedpolu naruszenia dobra prawnego zarówno bez wyznaczenia jego granicy wewnętrznej, oddzielającej zachowania naruszające dobro prawne od zachowań karalnych, które wszakże tego etapu naruszenia jeszcze nie osiągnęły, jak i określenia, gdzie przebiega granica zewnętrzna przedpola, za którą znajdować się powinny zachowania z punktu widzenia prawa karnego irrelewantne. Delimitacja wewnętrzna oznacza odpowiedź na pytanie, czym jest w takim ujęciu „pole” kryminalizacji. To zaś – zasadniczo odpowiadając zasięgowi klasycznego, rdzennego prawa karnego – związane jest włagenstand für die Beurteilung eines normierten Bereiches kann nur sein, was als Maßstab geeignet ist, um (vorverlagertes) Kriminalunrecht zu identifizieren”. 7 W. Beck stwierdza, że „przedpole” obejmuje te zachowania społecznie szkodliwe, które wyłącznie w jakiś nieokreślony sposób są znaczące z perspektywy dóbr prawnych, ale nie są w każdym wypadku bezpośrednio naruszającymi te dobra. Podobnie U. Weber, Vorverlagerung des Strafrechtsschutzes durch Gefährdungs – und Unternehmensdelikte (w:) H.-H. Jescheck (Hrsg.), Die Vorverlegung des Strafrechtsschutzes durch Gefährdungs – und Unternehmensdelikte. Referate und Diskussionsberichte (ZStW Beiheft 1987), Berlin 1987, s. 15: „Strafrechtlich relevant ist jedes Verhalten, das für ein Rechtsgutobjekt gefährlich sein kann, bevor es verletzt oder durch einen Angriffsversuch unmittelbar gefährdet wird”; F. Denker, Gefährlichkeitsvermutung statt Tatschuld Tendenzen der neueren Strafrechtsentwicklung, StV 1988, s. 263: „Vorfeldtatbestände sind Tatbestände, in denen die Gefahr strafbegründet ist”, Dencker StV, s. 263, cyt. za: W. Beck, Unrechtsbegründung..., s. 19. 18
Page 2 and 3: OCHRONA DOBRA PRAWNEGO NA PRZEDPOLU
Page 4 and 5: Moim Rodzicom
Page 6 and 7: Spis treści 1. Przestępstwa z nar
Page 8 and 9: Wykaz skrótów JZ NJW NStZ OSN OSN
Page 10 and 11: Wstęp tychczasowych praw i wolnoś
Page 12 and 13: Wstęp prawnych i jej nawiązań pr
Page 16: 1. Pojęcie dobra prawnego w prawie

ochrona dobra prawnego na przedpolu jego naruszenia

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?