POLSKA MYŚL STRATEGICZNA - Polskie Towarzystwo Ekonomiczne

„Red Economy”, która bazowała na zadłużeniu
(nawiązanie do kolorów oznaczających w księgach
rachunkowych „ma” i „winien”) oraz „Green
Economy”, która nie spełniła oczekiwań
i wymagała nadmiernych dotacji. Błękitna Ekonomia
ma zapewnić, że ekosystemy utrzymają
swoją ścieżkę ewolucyjną, tak że wszyscy będą
mogli korzystać z dobrodziejstw naturalnego,
niekończącego się strumienia kreatywności,
adaptacji i obfitości. Taka egzaltowana percepcja
Natury – choć ujmująca w swojej ufności – wydaje
się mało realistyczna.
Autor podejmuje wyzwanie: „zamodelowania
ekonomicznego systemu, który nie produkuje
odpadów i emisji, a jednak stwarza miejsca
pracy, przyczynia się do rozwoju kapitału
społecznego i nie pociąga za sobą wyższych
kosztów” 1 . Ideę tą trafnie wyraża Collin M. Le
Duc: „Jako menadżerowie inwestycyjni zawsze
szukamy wielkich unikalnych idei, na których
można zarobić, rozwiązując przy okazji największe
problemy świata” (Pochwały). Cóż, osobiście
pozostaję jednak zwolennikiem poglądu,
że „darmowe obiady” nie istnieją.
Natura uprawia
gospodarkę naturalną
i lokalną, a nie
finansową i globalną.
Autor czasami to
zauważa, ale trudno
dostrzec, by wynikało
z tego jakieś istotne
przewartościowanie
ogólnej koncepcji.
Generalnie, Autor ma rację wskazując, że
Natura nieustannie demonstruje, jak można
wytwarzać lepiej, oszczędniej i bezpieczniej,
i że naśladując jej metody można doskonalić
nasze metody produkcji. Jeśli jednak nie robimy
tego dzisiaj na dostatecznie szeroką skalę, to
głównie dlatego, że wciąż brakuje nam potrzebnej
wiedzy. Produkujemy prymitywnie nie ze
złej woli, ale ponieważ lepiej nie potrafimy. Postępy
w dziedzinie fizyki, chemii, biologii i nauk
systemowych zmieniały i nadal będą zapewne
zmieniać tę sytuację. Niektóre z zamieszczonych
w książce inspirujących przykładów wyraźnie
na to wskazują. Postępy te jednak wyłaniają
się w sposób znacznie bardziej kapryśny,
niż Autor zdaje się zakładać.
Generalnie, Autor raczej się myli twierdząc,
że z rozwiązań natury dadzą się skopiować
wzorce użyteczne dla obowiązującego modelu
ekonomicznego. Owszem, natura sprawnie
wytwarza i utylizuje, ale korzysta przy tym na
miejscu z zasobów dostępnych miejscowo. Nie
wykazuje przy tym objawów zrównoważonego
rozwoju, raczej zrównoważonego trwania.
Natura nie eksportuje, nie negocjuje cen, nie
zarządza korporacyjnie, nie podejmuje decyzji
na podstawie aktualnego modelu kosztów. Natura
nie jest zainteresowana maksymalizacją
ani konsumpcji, ani zatrudnienia. Przeciwnie,
preferuje raczej oszczędność i czas wolny (jako
ewolucyjną rezerwę kryzysową). Natura uprawia
gospodarkę naturalną i lokalną, a nie finansową
i globalną. Autor czasami to zauważa 2 ,
ale trudno dostrzec, by wynikało z tego jakieś
istotne przewartościowanie ogólnej koncepcji.
Celem głównym pozostaje: „generowanie
miejsc pracy przy jednoczesnym podnoszeniu
wydajności i produktywności” 3 . Można się zastanawiać,
w jakim stopniu jest to świadome
mydlenie oczu biznesowi.
Najciekawsze z prezentowanych w książce
przykładów to te, które demonstrują, że ubogie
społeczności lokalne, przy odpowiednim know-
-how, mogą na własną rękę uzyskiwać korzyści
(żywność, energia, utylizacja), których nie były-
Część II
STRATEGICZNE WYZWANIA:
OD WIEDZY DO MĄDROŚCI
1 G. Pauli, The Blue Economy, 10 Years, 100 Innovations,
100 Million Jobs, Paradigm Publications, Taos, New
Mexico 2010, s. xxviii.
2 Ibidem, np. s. 235.
3 Ibidem, s. 233.
Biuletyn PTE nr 2 (52) kwiecień 2011
57