Fachowy Dekarz & Cieśla 6/2013
Bezpłatny poradnik i portal www.fachowydekarz.pl dla dekarzy, cieśli i blacharzy.
Bezpłatny poradnik i portal www.fachowydekarz.pl dla dekarzy, cieśli i blacharzy.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
więźba dachowa<br />
mechanicznych. Oczywiście to rozwiązanie<br />
wymaga dużej dokładności przy układaniu<br />
mieszanki betonowej na wieniec, ale doświadczenia<br />
producentów wiązarów dowodzą,<br />
że można tego dopilnować. A korzyści<br />
z takiego rozwiązania są oczywiste.<br />
Fot. 3.<br />
Wieniec z zabetonowanymi szpilkami.<br />
W czym właściwie przeszkadza nam tradycyjna<br />
murłata? Podstawową rzeczą jest<br />
fakt, że murłata o przekrojach 16×16 cm,<br />
20×20 cm, a widziałem już projekt domku<br />
jednorodzinnego z murłatą 25×25 cm (!!!),<br />
jest droga i bywa niedostępna. Jednakże<br />
dużo ważniejsza jest kwestia montażu. Każdy,<br />
kto choć raz montował murłatę do wieńca<br />
przy pomocy zabetonowanych szpilek wie<br />
o czym mowa. <strong>Cieśla</strong> zazwyczaj nie wykonuje<br />
wieńca ani nie zabetonowuje szpilek. Efekt<br />
jest taki, że często się zdarza, że zarówno<br />
dokładność poziomu betonu, jak i pozycja<br />
szpilek, delikatnie mówiąc, pozostawiają<br />
wiele do życzenia.<br />
O ile łatwiej było by osadzić murłatę niższą,<br />
powiedzmy 5×15 cm. Poza niskim kosztem<br />
takich elementów, montaż jest banalny,<br />
bo nie ma potrzeby wypuszczania szpilek<br />
z wieńca. Wystarczy wywiercić otwory w takiej<br />
murłacie, a następnie przez nie wykonać<br />
otwory w betonie. Na koniec pozostaje tylko<br />
zastosować kotwę rozporową M12×149<br />
(przykładowa kotwa rozporowa Simpson<br />
Strong-Tie WA M12×149 pozwala na kotwienie<br />
elementów o grubości do 50 mm). Korzyść<br />
dodatkowo jest taka, że zawsze w razie<br />
potrzeby możemy zagęścić rozstaw kotew,<br />
zagęszczenie rozstawu szpilek na tym etapie<br />
jest praktycznie niemożliwe.<br />
Oczywiście nie twierdzę, że kwadratowa<br />
murłata 16×16 cm to zło, które trzeba<br />
wszelkimi sposobami zwalczać, ale z pewnością<br />
w części obiektów, jakie przyszło nam<br />
realizować mogliśmy zastosować mniejszą<br />
murłatę. Kilka przykładów z własnego doświadczenia<br />
przedstawiam poniżej.<br />
Pierwszym i chyba najbardziej powszechnym<br />
z przytaczanych przykładów jest murowany<br />
dom jednorodzinny o niewielkim nachyleniu<br />
połaci (rys. 1).<br />
Rys. 1. Detal połączenia krokiew-murłata na<br />
betonowym wieńcu<br />
W przedstawionej sytuacji nie ma konieczności<br />
stosowania tak wysokiej murłaty. Nachylenie<br />
dachu jest na tyle małe, że nie<br />
ma ryzyka kolizji krokwi z krawędzią wieńca.<br />
Nie ma uzasadnienia stosowania tradycyjnej,<br />
kwadratowej murłaty. Podobnie rzecz<br />
się ma w sytuacji, kiedy to zewnętrzna<br />
krawędź murłaty pokrywa się z zewnętrzną<br />
krawędzią wieńca (fot. 4).<br />
Fot. 4. Murłata zlicowana z krawędzią<br />
wieńca.<br />
Warto przy tej okazji wspomnieć o połączeniu<br />
krokiew-murłata z wykorzystaniem<br />
złączy krokwiowo-płatwiowym SPF. Wielu<br />
cieśli widząc połączenie przedstawione<br />
na rys. 1 złapie się za głowę i będzie twierdzić,<br />
że ktoś popełni kardynalny błąd i zamiast<br />
parę złączy SPF zamontować w pozycji<br />
pionowej, przybił je poziomo do wierzchu<br />
murłaty. Złącza płatwiowo-krokwiowe pozwalają<br />
przenieść bardzo duże obciążenia<br />
w kierunku, w którym są ułożone. Dlatego<br />
też, jeżeli potrzebujemy dużej nośności<br />
na siły poziome (rozpór), a nie ma ryzyka<br />
poderwania połaci to możemy zamontować<br />
je w pozycji poziomej, jak przedstawiono<br />
na rys. 1.<br />
Coraz częściej na budowach możemy spotkać<br />
prefabrykowane wiązary dachowe. Spotykając<br />
się z projektantami i wykonawcami tego<br />
typu konstrukcji zauważyłem, że wielu z nich<br />
albo stosuje cienką murłatę (np. 5×15cm)<br />
albo wręcz rezygnuje z murłaty całkowicie.<br />
Wiązary montowane są wtedy bezpośrednio<br />
do wieńca (z zachowaniem warstwy izolacyjnej)<br />
przy użyciu kątowników i kotew<br />
Rys. 2. Połączenie wiązar-murłata.<br />
Na rysunku 2 wyraźnie widać, że nie ma konieczności<br />
stosowania dużej murłaty dla<br />
podparcia wiązara, przekrój można zredukować<br />
lub całkiem wyeliminować.<br />
Rys. 3. Błędne zastosowanie murłaty w budynku<br />
szkieletowym.<br />
Kolejny detal jest świetnym dowodem na to,<br />
że niektórzy projektanci z automatu bezmyślnie<br />
stosują tradycyjną murłatę. Rys.<br />
3 przedstawia oparcie więźby dachowej<br />
na murłacie w drewnianym budynku szkieletowym.<br />
Projektant prawdopodobnie tradycyjną<br />
ścianę murowaną zastąpił szkieletem<br />
drewnianym, pozostawiając więźbę (w tym<br />
murłatę) bez zmian. Jaki sens ma w tej<br />
sytuacji stosowanie murłaty 15×15cm?<br />
Nie ma żadnego, rolę usztywnienia górnej<br />
krawędzi ścian szkieletowych pełni standardowy<br />
oczep. Murłata w tym przypadku<br />
nie pełni żadnej funkcji poza obciążeniem<br />
kieszeni inwestora. Oczywiście zdaję sobie<br />
sprawę z faktu, że w niektórych więźbach<br />
konieczna jest wysoka murłata.<br />
Mimo wszystko zachęcam do bardziej otwartego<br />
podejścia do tematu i nie traktowania<br />
wymiarów przekroju murłaty jak jedenastego<br />
przykazania.<br />
mgr inż. Tomasz Szczesiak<br />
Inżynier wsparcia technicznego<br />
Simpson Strong-Tie<br />
35