ZNIECZULENIE PRZEWODOWE - Informator GUMed
ZNIECZULENIE PRZEWODOWE - Informator GUMed
ZNIECZULENIE PRZEWODOWE - Informator GUMed
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>ZNIECZULENIE</strong> <strong>PRZEWODOWE</strong><br />
CO TO TAKIEGO?<br />
Znieczulenie przewodowe polega na podaniu leku znieczulającego (tzw. leku<br />
znieczulenia miejscowego) w okolicę nerwów (struktur nerwowych). W wyniku<br />
tego dochodzi do przejściowej utraty odczuwania bólu, ciepła, zimna oraz dotyku,<br />
a jeżeli wykonana została tzw. blokada centralna (znieczulenie<br />
podpajęczynówkowe, zewnątrzoponowe) - również ruchu. Czas działania<br />
powszechnie stosowanych leków jest różnie długi (zwykle nie przekracza 4 godzin).<br />
W tym czasie chory może być bezpiecznie operowany. Zaletą znieczulenia<br />
przewodowego jest to, że blokowane jest odczuwanie bólu JEDYNIE w miejscu<br />
lub regionie ciała, w którym wykonywana jest operacja. Znieczulenie<br />
przewodowe jest zatem w wielu przypadkach korzystniejsze aniżeli ogólne.<br />
DO JAKICH OPERACJI POLECA SIĘ WYKONANIE ZNIECZULENIA<br />
<strong>PRZEWODOWE</strong>GO?<br />
Znieczulenie przewodowe jest polecane wszędzie tam, gdzie nie ma potrzeby<br />
wykonywania znieczulenia ogólnego. Jeżeli będą wskazania do wykonania<br />
znieczulenia przewodowego - na pewno anestezjolog zaproponuje Państwu ten rodzaj<br />
postępowania.<br />
Zwykle znieczulenie przewodowe wykonywane jest do:<br />
1. Większości operacji okulistycznych.<br />
2. Szycia niewielkich ran.<br />
3. Usuwania niewielkich znamion, zmian skórnych i guzków znajdujących się<br />
w tkance podskórnej.<br />
4. Operacji kończyn górnych i dolnych.<br />
5. Operacji stawu biodrowego.<br />
6. Operacji podbrzusza (przepuklina pachwinowa).<br />
7. Operacji odbytnicy.<br />
8. Większości operacji ginekologicznych.<br />
9. Analgezji porodu i cięcia cesarskiego.<br />
10. Sporej części operacji urologicznych.<br />
11. Jako element prowadzenia tzw. analgezji pooperacyjnej (uśmierzania bólu)<br />
- po dużych operacjach klatki piersiowej i brzucha.<br />
- 1 -
ZALETY ZNIECZULENIA <strong>PRZEWODOWE</strong>GO<br />
Znieczulenie przewodowe jest dedykowane tym z Państwa, u których istnieją<br />
techniczne możliwości wykonania operacji bez konieczności podawania środków<br />
znieczulających ogólnie. Znieczulenie przewodowe jest niejednokrotnie znacznie<br />
mniej obciążające dla organizmu, co ma szczególnie duże znaczenie jeśli osoba<br />
znieczulana choruje na choroby układu sercowo-naczyniowego lub choroby płuc.<br />
W czasie znieczulenia przewodowego pacjent jest przytomny. Jeżeli jednak wyrazicie<br />
Państwo wolę snu - na pewno otrzymacie łagodnie działające leki, powodujące sen<br />
(nie wywołają one jednak u Państwa znieczulenia ogólnego). Zachowanie<br />
przytomności przez chorego ułatwia anestezjologowi ocenę stanu neurologicznego, co<br />
ma szczególne znaczenie u pacjentów w podeszłym wieku.<br />
Zaletami znieczulenia przewodowego są:<br />
1. Pewne wyłączenie dolegliwości bólowych.<br />
2. Pewne i długotrwałe utrzymywanie się blokady w okresie pooperacyjnym,<br />
szczególnie wówczas, kiedy zastosowano techniki ciągłe (wprowadzono<br />
cienki, specjalnie skonstruowany cewnik w okolicę struktur nerwowych).<br />
3. Dla uśmierzenia bólu przy wykorzystaniu technik ciągłych podawane są leki<br />
w dużo niższych dawkach aniżeli doustnie, dożylnie, czy domięśniowo.<br />
4. Mniejsze ryzyko nudności i wymiotów, które mogą skutkować ulaniem treści<br />
żołądkowej i przedostaniem się jej do płuc.<br />
5. Mniejszy wpływ na czynność układu oddechowego (w porównaniu ze<br />
znieczuleniem ogólnym).<br />
6. Mniejszy wpływ na czynność układu oddechowego (w porównaniu ze<br />
znieczuleniem ogólnym).Mniejsze krwawienie śródoperacyjne.<br />
7. Mniejsze ryzyko powikłań płucnych i zakrzepowo-zatorowych, wynikające<br />
z szybszego uruchomienia pacjenta po zabiegu operacyjnym.<br />
CZY <strong>ZNIECZULENIE</strong> <strong>PRZEWODOWE</strong> JEST NIEBEZPIECZNE?<br />
Znieczulenie przewodowe jest BEZPIECZNE w rękach doświadczonego lekarza<br />
anestezjologa. Zespół anestezjologiczny przygotowuje się do każdego znieczulenia<br />
(ogólnego, przewodowego), tak jakby miały wystąpić najcięższe powikłania.<br />
Czynności te w połączeniu z należytą opieką nad pacjentem i właściwą kwalifikacją do<br />
znieczulenia powodują, że ryzyko powstania uszczerbku na Państwa zdrowiu lub<br />
utraty życia - jest minimalne.<br />
- 2 -
MOŻLIWE EFEKTY UBOCZNE I DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE ZNIECZULENIA<br />
<strong>PRZEWODOWE</strong>GO<br />
Podobnie jak każda operacja, tak i znieczulenie przewodowe niesie ze sobą ryzyko<br />
wystąpienia działań niepożądanych - rzadko, bo rzadko, ale zawsze jest takie ryzyko .<br />
Wśród najczęściej występujących zdarzeń można wymienić (częstość występowania<br />
- malejąco):<br />
<br />
<br />
Obniżenie ciśnienia tętniczego krwi i zwolnienie częstości pracy serca.<br />
Niemożność oddania moczu - po wykonaniu blokady centralnej.<br />
Toksyczne działanie leków znieczulenia miejscowego spowodowane<br />
<br />
<br />
niezamierzoną podażą leku do naczynia krwionośnego lub jego<br />
przedawkowaniem, ewentualnie wadliwą techniką wykonania znieczulenia.<br />
Reakcję alergiczną na podawane leki.<br />
Powikłania neurologiczne takie jak: zapalenie nerwów, krwiak i ropień<br />
przestrzeni zewnątrzoponowej, uszkodzenie nerwu korzeni rdzeniowych lub<br />
nerwów obwodowych.<br />
Ważne jest uświadomienie sobie, że do wystąpienia powikłań dochodzi najczęściej<br />
w sali operacyjnej, kiedy jesteście Państwo pod opieką zespołu anestezjologicznego.<br />
Pozwala to szybko wdrożyć wszelkie zabiegi terapeutyczne, które uchronią Państwa<br />
przed wstąpieniem trwałych skutków zdrowotnych.<br />
W wielu przypadkach: mając do wyboru znieczulenie ogólne i przewodowe –<br />
dużo lepiej i bezpieczniej wybrać dla chorego anestezję przewodową, bo jej<br />
korzyści i tak przewyższają ryzyko ewentualnego wystąpienia powikłań.<br />
PORÓWNANIE CZĘSTOŚCI WYSTĘPOWANIA POWIKŁAŃ PODCZAS<br />
ZNIECZULENIA OGÓLNEGO I ANESTEZJI REGIONALNEJ<br />
1. Średnia śmiertelność okołooperacyjna jest 30% mniejsza w grupie Anestezji<br />
Regionalnej (w skrócie AR),<br />
2. Powikłania zatorowo-zakrzepowe 44% mniejsze w grupie AR,<br />
3. Zator tętnicy płucnej w grupie AR redukcja o 55%,<br />
4. Zapotrzebowanie na krew mniejsze o 55% przy AR,<br />
5. Zapalenie płuc 39% rzadsze przy AR,<br />
6. Depresja oddychania 59% rzadziej w grupie AR.<br />
- 3 -
PORÓWNANIE ZNIECZULENIA<br />
PODPAJĘCZYNÓWKOWEGO I ZEWNĄTRZOPONOWEGO<br />
Pozycja, w jakiej jest<br />
zakładane znieczulenie.<br />
Miejsce, gdzie jest zakładane<br />
znieczulenie?<br />
Czy pacjent śpi w trakcie<br />
znieczulenia?<br />
Początek działania<br />
znieczulenia<br />
Czas działania znieczulenia?<br />
Znieczulenie podpajęczynówkowe<br />
a) na boku<br />
b) na siedząco<br />
Tylko odcinek lędźwiowy kręgosłupa.<br />
Nie. Ale może to znieczulenie być<br />
połączone ze znieczuleniem ogólnym w<br />
niektórych przypadkach lub z sedacją.<br />
Bardzo szybki.<br />
2,5 h - 3 h<br />
Znieczulenia zewnątrzoponowe<br />
a) na boku<br />
b) na siedząco<br />
a) odcinek lędzwiowy kręgosłupa<br />
b) odc. piersiowy (torakochirurgia)<br />
c) odc. szyjny (b. rzadko)<br />
Nie. Ale może to znieczulenie być<br />
połączone ze znieczuleniem ogólnym w<br />
niektórych przypadkach lub z sedacją.<br />
Wolny, po ok. 15' - 20' od początku<br />
podania środka znieczulającego.<br />
Czas działania można dowolnie<br />
przedłużać (znieczulenie porodu), nawet<br />
do kilku dni w przypadku leczenia bólu<br />
pooperacyjnego.<br />
Czy można chodzić w czasie<br />
tego znieczulenia?<br />
Kiedy pojawia się ból<br />
operowanego miejsca po<br />
znieczuleniu?<br />
Nie.<br />
Znieczulenie to zapewnia stosunkowo<br />
długi okres bezbolesności po<br />
zakończonym zabiegu. Przeciętnie<br />
brzuch nie boli przez 1 - 3 godziny po<br />
zakończonym zabiegu. Poźniej istnieje<br />
koniecznośc podawania dożylnych<br />
leków przeciwbólowych.<br />
Tak (dotyczy znieczulenia porodu).<br />
Podawanie leków przez cewnik<br />
zewnątrzoponowy umożliwia całkowite<br />
opanowanie bólu pooperacyjnego.<br />
Broszurę przygotowali:<br />
lek. Michał Domżalski, lek. Ewelina Kardel-Reszkiewicz, lek. Ludmiła Hasak<br />
pod kierownictwem: prof. dr hab. Marii Wujtewicz<br />
Klinika i Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii <strong>GUMed</strong><br />
Więcej informacji na stronach: www.znieczulenie.yoyo.pl, www.znieczulenie.org.pl<br />
- 4 -