Zawał serca a powrót do pracy. Fakty i mity
Zawał serca a powrót do pracy. Fakty i mity
Zawał serca a powrót do pracy. Fakty i mity
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ZAWAŁ SERCA, A POWRÓT DO PRACY<br />
<strong>Fakty</strong> i <strong>mity</strong><br />
Dr n. med. Aleksandra Wilczek-Banc<br />
Kardiolog<br />
Dyrektor Podkarpackiego Centrum Rehabilitacji Kardiologicznej<br />
Rymanów Zdrój
CHOROBY UKŁADU KRĄśENIA<br />
=<br />
CHOROBY CYWILIZACYJNE
CHOROBY CYWILIZACYJNE<br />
Nadciśnienie tętnicze<br />
Cukrzyca<br />
Choroba nie<strong>do</strong>krwienna <strong>serca</strong>:<br />
Choroba wieńcowa<br />
<strong>Zawał</strong> <strong>serca</strong><br />
Choroby naczyń obwo<strong>do</strong>wych<br />
Zespół metaboliczny
CHOROBY , A UMIERALNOŚĆ W POLSCE I<br />
NA ŚWIECIE<br />
choroby<br />
układu<br />
krąŜenia<br />
nowotwory<br />
wypadki<br />
pozostałe<br />
przyczyny<br />
choroby<br />
układu<br />
krąŜenia<br />
nowotwory<br />
wypadki<br />
pozostałe<br />
przyczyny<br />
MęŜczyźni<br />
Kobiety
CHOROBA WIEŃCOWA W POLSCE<br />
3,0 miliony chorych
CHOROBA WIEŃCOWA STABILNA<br />
dyskomfort w klatce piersiowej , Ŝuchwie,<br />
barku, plecach, kończynach górnych……..<br />
przy wysiłku, emocji<br />
ustępuje w spoczynku i po NTG
CHOROBA WIEŃCOWA NIESTABILNA<br />
Jakakolwiek aktywność fizyczna wywołuje<br />
dławicę<br />
MoŜe ona występować w spoczynku
DEFINICJA ZAWAŁU<br />
1. Wykrycie wzrostu i/lub spadku stęŜenia biomarkerów<br />
uszkodzenia mięśnia sercowego (optymalnie – troponiny), z<br />
<strong>do</strong>wodami na nie<strong>do</strong>krwienie mięśnia sercowego, gdy<br />
występuje <strong>do</strong>datkowo co najmniej jedna z następujących<br />
zmian:<br />
a) objawy kliniczne nie<strong>do</strong>krwienia,<br />
b) zmiany w EKG wskazujące na nowe nie<strong>do</strong>krwienie (nowe<br />
zmiany odcinka ST-T lub świeŜy LBBB],<br />
c) pojawienie się patologicznego załamka Q w odpowiednich<br />
odprowadzeniach EKG,<br />
d) <strong>do</strong>wody na nową utratę Ŝywych komórek mięśnia<br />
sercowego lub nowe zaburzenia ruchomości ściany <strong>serca</strong><br />
wi<strong>do</strong>czne w badaniach obrazowych.
2. Nagły, nieoczekiwany zgon z przyczyn sercowych, z<br />
zatrzymaniem krąŜenia, często z objawami klinicznymi<br />
nie<strong>do</strong>krwienia mięśnia sercowego, z towarzyszącymi<br />
najpraw<strong>do</strong>po<strong>do</strong>bniej nowymi zmianami w EKG pod postacią<br />
uniesienia odcinka ST-T, LBBB i/lub <strong>do</strong>wodami na świeŜy<br />
zakrzep w tętnicy wieńcowej w koronarografii i/lub w<br />
autopsji; zgon następuje przed pobraniem krwi <strong>do</strong> badania<br />
biomarkerów uszkodzenia mięśnia sercowego lub był zbyt<br />
wczesny, by stęŜenie tych biomarkerów zmieniło się w<br />
sposób specyficzny.
3. U pacjentów po przezskórnej angioplastyce<br />
wieńcowej (PCI), z normalnym wyjściowym<br />
stęŜeniem troponiny, wzrost biomarkerów<br />
uszkodzenia mięśnia sercowego powyŜej górnej<br />
granicy normy stanowi wskaźnik martwicy;<br />
trzykrotny wzrost stęŜenia biomarkerów ponad<br />
górną granicę normy - wskaźnik zawału będącego<br />
powikłaniem procedury
4. U pacjentów po pomostowaniu aortalno-wieńcowym<br />
(CABG) z prawidłowym wyjściowym stęŜeniem troponiny,<br />
wzrost biomarkerów uszkodzenia mięśnia sercowego<br />
powyŜej górnej granicy normy stanowi wskaźnik martwicy;<br />
pięciokrotny wzrost stęŜenia biomarkerów ponad górną<br />
granicę normy oraz nowy patologiczny załamek Q albo nowy<br />
LBBB, albo u<strong>do</strong>kumentowany w angiografii nowy zakrzep w<br />
grafcie lub w nieoperowanej części tętnicy wieńcowej, albo<br />
cechy martwicy mięśnia sercowego w badaniach<br />
obrazowych - wskaźnik zawału będącego powikłaniem<br />
procedury
5. Histopatologiczne cechy ostrego zawału mięśnia sercowego.
INNE PRZYCZYNY WZROSTU TROPONINY<br />
Przewlekła lub ostra niewy<strong>do</strong>lność nerek<br />
CięŜka zastoinowa niewy<strong>do</strong>lność <strong>serca</strong> — ostra i<br />
przewlekła<br />
Przełom nadciśnieniowy<br />
Tachy- lub bradyarytmie<br />
Zatorowość płucna, cięŜkie nadciśnienie płucne<br />
Choroby zapalne, np. zapalenie mięśnia sercowego<br />
Ostra choroba neurologiczna, w tym udar mózgu lub<br />
krwotok<br />
podpajęczynówkowy<br />
Rozwarstwienie aorty, choroba zastawki aortalnej lub<br />
kardiomiopatia przerostowa
CD<br />
Urazy <strong>serca</strong>, ablacja, stymulacja, kardiowersja i biopsja<br />
en<strong>do</strong>miokardialna<br />
Nie<strong>do</strong>czynność tarczycy<br />
Zespoł balotującego koniuszka (kardiomiopatia Tako-<br />
Tsubo)<br />
Choroby z naciekaniem miokardium, np. amyloi<strong>do</strong>za,<br />
hemochromatoza,<br />
sarkoi<strong>do</strong>za, twardzina<br />
Toksyczne działanie lekow, np. adriamycyny, 5-<br />
fluorouracylu,<br />
herceptyny, jad węŜa<br />
Oparzenia, jeśli obejmują > 30% powierzchni ciała<br />
Rab<strong>do</strong>mioliza<br />
Chorzy w stanie krytycznym, zwłaszcza z niewy<strong>do</strong>lnością<br />
oddechową lub sepsą
PRZEJAWY ZAWAŁU SERCA W RÓśNYCH BADANIACH<br />
DIAGNOST YCZNYCH<br />
patomorfolog<br />
a<br />
śmierć kardiomiocytów<br />
biochemia<br />
markery śmierci kardiomiocytów oznaczane w próbkach krwi<br />
Elektrokardi<br />
grafia<br />
cechy nie<strong>do</strong>krwienia mięśnia sercowego (zmiany odcinków ST-T) objaw<br />
utraty aktywnej elektrycznie tkanki <strong>serca</strong> (załamki Q)<br />
Badania<br />
obrazowe<br />
zmniejszenie lub utrata perfuzji tkankowej zaburzenia ruchomości ścian<br />
<strong>serca</strong>
NSTEMI,STEMI
STEMI
NSTEMI
Bez PCI
DIAGNOSTYKA I LECZNIE<br />
ZAWAŁU SERCA
TOMOGRAFIA<br />
KOMPUTEROWA
KORONAROGRAFIA
PRZEBIEG KORONAROGRAFII
IVUS
ZAWAŁ SERCA – ZAMKNIĘTE RCA
LECZENIE ZAWAŁU SECA<br />
PCI
STENTY
PCI
RESTENOZA<br />
Stenty metalowe - BMS - nabłonkowanie<br />
stenty uwalniające leki - DES (drug eluting stent) – zakrzepica<br />
stenty uwalniające leki, które ulegają stopniowemu<br />
wchłanianiu - ADES Absorable Drug Eluting Stent
POWIKŁANIA PO ZAWALE SERCA<br />
Ostre:<br />
Niewy<strong>do</strong>lność krąŜenia (obrzęk płuc, wstrząs<br />
kardiogenny)<br />
Zaburzenia rytmu<br />
Zespół Dresslera<br />
Zator tętnicy płucnej<br />
Pęknięcie ściany lub przegrody lewej komory<br />
Przewlekłe:<br />
Przewlekła niewy<strong>do</strong>lność <strong>serca</strong>
BYPASSY
KARDIOLOGIA INTERWENCYJNA<br />
W POLSCE W 2011 ROKU.<br />
RAPORT ZARZĄDU ASOCJACJI INTERWENCJI<br />
SERCOWO-NACZYNIOWYCH POLSKIEGO<br />
TOWARZYSTWA KARDIOLOGICZNEGO
PRACOWNIE HEMODYNAMICZNE<br />
137<br />
przyrost o 13 pracowni w ciągu<br />
roku
CD<br />
114 (83%)<br />
prowadzi 24-godzinne dyŜury<br />
hemodynamiczne
Na 1 mln mieszkańców przypada 3,6<br />
ośrodka kardiologii inwazyjnej<br />
Jeden ośrodek przypada na około<br />
280 tys. mieszkańców
LICZBA PRACOWNI NA MILION<br />
MIESZKANCÓW<br />
2<br />
4<br />
3,2<br />
5<br />
2,9
LICZBA ZABIEGÓW PCI<br />
2001r - 29660<br />
2011r - 109291
Liczba zabiegów PCI w przeliczeniu na 1<br />
mln mieszkańców stawia Polskę powyŜej<br />
średniej europejskiej<br />
2866 PCI na 1 mln mieszkańców
ILOŚĆ WYKONANYCH ZABIEGÓW NA 1 MLN<br />
MIESZKAŃCÓW W POSZCZEGÓLNYCH<br />
WOJEWÓDZTWACH<br />
Przoduje woj. Śląskie i Lubelskie<br />
Miejsce ostatnie woj. Zachodniopomorskie<br />
Woj. Świętokrzyskie najwięcej pracowni, a ilość<br />
zabiegów na poziomie średniej krajowej
ZABIEGI W OZW<br />
66%<br />
2000r - 17211<br />
2011r - 49057
POLSKA-EUROPA<br />
Polska nadal utrzymuje czołowe miejsce w Europie<br />
w zakresie organizacji leczenia interwencyjnego<br />
zawału <strong>serca</strong> i od kilku lat osiąga, a nawet przekracza<br />
minimalne wskaźniki zakładane przez europejski<br />
program „Stent dla Ŝycia” (Stent for life).
CD<br />
Liczba pierwotnych PCI w STEMI w Polsce wynosi 736<br />
na 1 mln mieszkańców (przy zakładanej przez program<br />
„Stent dla Ŝycia” minimalnej <strong>do</strong>celowej liczbie powyŜej<br />
600 pierwotnych PCI na 1 mln mieszkańców)
15 LAT REHABILITACJI W<br />
RAMACH PREWENCJI<br />
RENTOWEJ ZUS
800 tyś ubezpieczonych<br />
rehabilitację uwaŜa się za skuteczną,<br />
jeśli po jej zakończeniu ubezpieczony nie pobiera<br />
Ŝadnych świadczeń z ubezpieczenia społecznego<br />
w okresie 12 miesięcy od daty zakończenia leczenia<br />
w ośrodku rehabilitacyjnym lub jedynym świadczeniem<br />
pobieranym po rehabilitacji jest zasiłek chorobowy<br />
nieprzekraczający 20 dni.
REHABILITACJA<br />
STACJONARNA - NFZ
REHABILITACJA STACJONARNA - NFZ<br />
I50.0 Niewy<strong>do</strong>lność <strong>serca</strong> zastoinowa<br />
I50.1 Niewy<strong>do</strong>lność <strong>serca</strong> lewokomorowa<br />
I50.9 Niewy<strong>do</strong>lność <strong>serca</strong>, nie określona<br />
Z95.1 Obecność pomostów naczyniowych aortalnowieńcowych<br />
omijających (bypass),<br />
Z95.2 Obecność protez zastawek <strong>serca</strong>,<br />
Z95.5. Obecność wszczepów i przeszczepów związanych<br />
z angioplastyką wieńcową.
REHABILITACJA W SCHORZENIACH<br />
UKŁADU KRĄśENIA W RAMACH ZUS<br />
- choroba nie<strong>do</strong>krwienna <strong>serca</strong> bez zawału i po przebytym zawale <strong>serca</strong>,<br />
- choroba nie<strong>do</strong>krwienna <strong>serca</strong> po operacji pomostowania aortalnowieńcowego,<br />
- choroba nie<strong>do</strong>krwienna <strong>serca</strong> po przezskórnych interwencjach<br />
wieńcowych,<br />
- łagodne i <strong>do</strong>brze kontrolowane nadciśnienie tętnicze,<br />
- wyrównana niewy<strong>do</strong>lność <strong>serca</strong>,<br />
- stan po implantacji układu stymulującego <strong>serca</strong> lub kardiowerteradefibrylatora,<br />
- wady zastawkowe <strong>serca</strong> niewymagające korekcji chirurgicznej,<br />
- wady zastawkowe <strong>serca</strong> po leczeniu chirurgicznym.
PREWENCJA
CZYNNIKI RYZYKA CHORÓB<br />
CYWILIZACYJNYCH<br />
czynniki<br />
indywidualne<br />
styl Ŝycia<br />
metaboliczne
CZYNNIKI INDYWIDUALNE<br />
Wiek M > 45K> 55<br />
Płeć<br />
Wywiad rodzinny<br />
Geny<br />
Przebyty epizod wieńcowy
CZYNNIKI RYZYKA CHORÓB<br />
CYWILIZACYJNYCH<br />
czynniki<br />
indywidualne<br />
styl Ŝycia<br />
metaboliczne
METABOLICZNE<br />
Nadciśnienie tętnicze<br />
Cukrzyca<br />
Hyperlipidemia: LDL, triglicerydy<br />
Zespół metaboliczny:<br />
Nadwaga/otyłość obwód w pasie >94cm(M), > 80cm(K)<br />
Czynniki zapalne<br />
Czynniki prozakrzepowe
LIPIDY<br />
Cholesterol całkowity < 200mg%<br />
LDL<br />
< 70mg%<br />
HDL<br />
> 50(K), >40(M)<br />
Triglicerydy<br />
< 150mg%
ZESPÓŁ METABOLICZNY<br />
Obwód w pasie : > 94cm(M)<br />
> 80cm(K)<br />
Triglicerydy<br />
HDL<br />
Ciśnienie > 130/85<br />
Poziom cukru<br />
> 150mg%<br />
< 40mg% (M), 100mg%
OTYŁOŚĆ BRZUSZNA
USA - 50MLN LUDZI
24%<br />
USA
Zdrojewski T, Ban<strong>do</strong>sz P, Szpakowski P, Konarski R, Jakubowski Z, Manikowski A, Wołkiewicz E, Łysiak-Szydłowska W, Bautembach S, Wyrzykowski B.<br />
Rozpowszechnienie głównych czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego w Polsce. Wyniki badania NATPOL PLUS Kardiol. Pol 2004; 61 (supl. IV): IV1-IV26
CZYNNIKI RYZYKA CHORÓB<br />
CYWILIZACYJNYCH<br />
czynniki<br />
indywidualne<br />
styl Ŝycia<br />
metaboliczne
STYL śYCIA<br />
Palenie tytoniu<br />
Warunki Ŝycia<br />
Zmniejszona aktywność fizyczna<br />
Zła dieta<br />
Przewlekłe infekcje
PALENIE JEST NIEMODNE
U osób z chorobą wieńcową ryzyko<br />
kolejnych incydentów maleje po 2-3<br />
latach po zaprzestaniu palenia.
STYL śYCIA<br />
Palenie tytoniu<br />
Warunki Ŝycia<br />
Zmniejszona aktywność fizyczna<br />
Zła dieta<br />
Przewlekłe infekcje
ZMIANA STYLU śYCIA<br />
Wysiłek fizyczny (spacer, marsz, pływanie, jazda na<br />
rowerze) 3-5 razy w tyg. trwający 30-50 min.<br />
Zmniejszenie ciśnienia o 4-9 mm Hg, obniŜenie poziomu cholesterolu<br />
spadek masy ciała zwiększenie wraŜliwości na insulinę<br />
( 1 kg – obniŜenie stęŜ. glukozy o 3,6 - 4 mg/dl )
MINIMALNA AKTYWNOŚĆ<br />
FIZYCZNA:<br />
3-4 x w tyg. po 30 min<br />
(w tym udział w cyklu kompleksowej rehabilitacji<br />
kardiologicznej)
OCENA RYZYKA INCYDENTÓW<br />
SERCOWO-NACZYNIOWYCH<br />
System SCORE:<br />
Wiek<br />
Płeć<br />
Skurczowe ciśnienie<br />
StęŜenie cholesterolu całkowitego<br />
Palenie papierosów
1 MET (METABOLICZNY EKWIWALENT<br />
(METABOLICZNY EKWIWALENT )<br />
zuŜycie tlenu przez 40 letniego męŜczyznę o<br />
wadze 70 kg w spoczynku, w pozycji siedzącej<br />
3,5 ml/kg/min.
Prawidłowy VO2 max<br />
u zdrowych ludzi wyliczono na<br />
13 MET.
Olimpijczycy<br />
mogą mieć VO2max <strong>do</strong> 84 ml/kg/min.<br />
(24 MET)
Ludzie ze schorzeniami <strong>serca</strong><br />
mogą mieć<br />
VO2 max ograniczone <strong>do</strong> 14 ml/kg/min.<br />
(4 MET)
WYBRANE CZYNNOŚCI I ICH WYDATEK<br />
ENERGET YCZNY.<br />
Czynność VO 2<br />
(ml/kg/min) MET<br />
Odpoczynek 3,5 1,0<br />
Tenis, taniec 22 7,3<br />
Pływanie 35 10,0<br />
Bieg (sprint) 45 12,8<br />
Prace <strong>do</strong>mowe 5-12 1,5-3,4<br />
Praca w przemyśle 15-30 4,3-8,6<br />
Przeciętny 40-letni męŜczyzna wykonuje czynności wymagające wydatku<br />
energetycznego 1-10 MET<br />
Olimpijczycy <strong>do</strong> 24 MET<br />
Chorzy z chorobą <strong>serca</strong> np. 4 ME lub mniej
SEX<br />
Typowy stosunek =<br />
3-5 METS przed orgazmem<br />
5-7 METS w fazie orgazmu<br />
- mycie okien<br />
- wchodzenie po schodach<br />
- praca w ogrodzie<br />
STAŁY PARTNER
SEX – NOWY PARTNER<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Incydenty sercowe w hotelu<br />
Alkohol<br />
Obfity posiłek<br />
Poczucie wstydu<br />
Ukrywanie <strong>do</strong>legliwości<br />
WIĘKSZE RYZYKO
STYL śYCIA<br />
Palenie tytoniu<br />
Warunki Ŝycia<br />
Zmniejszona aktywność fizyczna<br />
Zła dieta<br />
Przewlekłe infekcje
PIRAMIDA ZDROWEGO śYWIENIA
DLACZEGO PRZY NASZEJ<br />
WIEDZY,MOśLIWOŚCIACH<br />
DIAGNOSTYCH I TERAPEUTYCZNYCH<br />
NA KOŃCU TEJ DROGI POWSTAJE<br />
TYLU<br />
<br />
RENCISTÓW
KTO JEST WINNY<br />
Pacjent<br />
Lekarz prowadzący<br />
Orzecznik ZUS<br />
Zakład <strong>pracy</strong>
ORZECZENIE NIEZDOLNOŚCI DO PRACY<br />
PIERWSZORAZOWE<br />
Ogółem s.egzyst. całk. część.<br />
2009r 11 012 528 3 975 6 509<br />
2010r 10 607 579 3 769 6 259
WIEK<br />
Średni 53lata
WYDATKI NA RENTY Z TYTUŁU<br />
NIEZDOLNOŚCI DO PRACY W 2010R<br />
Całość -<br />
14 907 089 zł<br />
Układ krąŜenia -<br />
3 777 753 zł<br />
Zaburzenia psychiczne –<br />
Układ kostno-stawowy -<br />
2 881 157 zł<br />
1 928 524zł
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
![ZUS dla Ciebie nr 4/2010 [PDF 133KB] - Główna Strona ZUS](https://img.yumpu.com/51089620/1/184x260/zus-dla-ciebie-nr-4-2010-pdf-133kb-glowna-strona-zus.jpg?quality=85)
Change language