Fakulteti i Inxhinierisë Mekanike Këshilli i Fakultetit Tiranë më 9 ...

REPUBLIKA E SHQIPERISE
UNIVERSITETI POLITEKNIK - TIRANË
Fakulteti i Inxhinierisë Mekanike
Këshilli i Fakultetit
Sheshi”Nënë Tereza”,Nr. 4-Tiranë, Tel /Fax ++355 4 222 3707
Tiranë më 9 mars 2010
RAPORT PËR ARRITJET E DERITANISHME NË KUADRIN E
PROCESIT TË BOLONJËS, NË FIM, UPT
Hyrje
Viti 2010, është viti i konkluzioneve për krijimin dhe ndërtimin e Hapësirës
Evropiane të AL në 46 vendet që kanë nënshkruar nga viti 1999 e deri më sot
Deklaratën e Bolonjës. Në këtë vit bëhen dhe do të bëhen analiza në kuadrin e
objektivave të caktuara nga Samiti i Bolonjës (1999) si dhe konferencave të tjera të
mëtejshme të mbajtura me objektiva të caktuara.
FIM në vitin shkollor 2005-2006 reformoi kurrikulat në Departamentet e energjise,
mekanikes, prodhim menaxhimit dhe tekstilit dhe me mbështetjen e stafit akademik
të gjithë fakultetit, propozoi dhe hartoi 3 programet e studimit Bachelor në
Inxhinierinë Mekanike, të Materialeve dhe Metalurgjise, dhe Tekstilit .
Kjo u be e mundur edhe fale projektit TEMPUS mbi ristrukturimin e kurikulave ne
FIM mbështetur në përvojën e përparuar të Politecnico se Barit dhe Universiteteve
te tjera partnere si Uni-Siegen, Politecnico di Torino, Uni-Dublin etj.
1. Mendime lidhur me reformimin e kurrikulës në kuadrin e procesit
të Bolonjës, arritjet dhe mangësitë.
Aktualisht në saj të një punë të gjithëanshme të stafit akademik, studentëve dhe
diskutimeve me aktorë të interesuar dhe grupet e interesit, është arritur të kemi në
FIM, UPT, këto programe studimi dhe tituj të diplomave:
1. DNP në Inxhinieri Mekanike,
2. DND në Inxhinieri Materiale dhe Metalurgji
3. DNP në Inxhinieri Tekstil dhe Mode
4. DND në Inxhinieri Mekanike me tre profile , energji, konstruksione dhe mjete
levizese dhe prodhim menaxhim.
5. DND në Inxhinieri Materiale me 2 profile , materiale dhe metalurgji
6. DND në Inxhinieri Tekstile me 2 profile , tekstil dhe konfeksione
7. MND ne Inxhinieri mekanike
8. MND ne Inxhinieri materiale
9. MNP ne Planifikim i sistemeve te transportit , menaxhim trafiku dhe siguri
rrugore
10. MNP tekstil dhe Mode
11. Doktorature ne Inxhinieri mekanike me dy drejtime Mekanike dhe Materiale.
12. ED ne drejtimin „ Logjistike dhe Prodhim“
1

Për vënien në jetë të këtyre diplomave, kemi patur një mbështetje juridike të
dokumenteve themelore si Ligji i AL, të vitit 2007 i ndryshuar, Udhëzimet e
Ministrit të Arsimit dhe Shkencës Nr.4 , Nr.5, Nr.14,Nr.15,Statutin dhe
Rregulloren Mësimore të UPT për ciklin e parë, të dytë dhe te trete. Në shkollën
tonë të lartë synojmë të përgatitim specialistë me aftësitë dhe njohuritë e duhura
sipas llojit të diplomës për të përballuar tregun e punës, të formojmë qytetarë të
ndershëm të një shoqërie demokratike si dhe t’a shndërrojmë këtë fakultet në
qendër të zhvillimit dhe të ruajtjes së dijes në shërbim të shoqërisë.
Arritjet:
1) DNP ka justifikuar deri tani objektivat e saj dhe i pwrgjigjen nw njw masw tw
konsiderueshme nevojave tw tregut. Programet e studimit tw DNP kanw nevojw
nw tw ardhmen tw rishikohen dhe tw shihet mundwsia e permiresimit tw tyre.
2) Deri tani është justifikuar kërkesa për profilizime të diplomimit ne DND
3) Kemi përpjekje që të rritet aftësia e studentëve për zgjidhjen e problemeve të
ndryshme nëpërmjet detyrave, projekteve dhe punës së diplomës;
4) Është arritur të bëhet një përmirësim i teknikës dhe teknologjisë në bazën
laboratorike për realizimin e punëve laboratorike, mbështetur në programet
TEMPUS, projekti „Cilësi dhe barazi në AL“ i Bankës Botërore dhe projekti për
kërkim –zhvillim me fonde të MASH.
5) Studentët janë njohur në mënyrë të përsëritur me objektivat e procesit të
Bolonjës si dhe me specifikat e zbatimit të tij në fakultet.
Mangësitë:
1) Tregu i punës në Shqipëri, është ai i një ekonomie në tranzicion. Evoluimi i tij
është i shpejtë dhe përshtatja ndaj kërkesave të tij, është edhe më tej e
domosdoshme për fakultetin.
2) Në se shohim diplomat e ndryshme që japim, vihet re se profilizimi behet ne
DND.
3) Programet e DND duhet t’i përmirësojmë më tej, në drejtim të përshtatjes
me mundësitë e stafit akademik si dhe të shohim më mirë raportet midis
lëndëve më zgjedhje dhe atyre të parashikuara sipas planit. Fakultetet duhet të
respektojnë angazhimet në programet e DND.
4) T’i kushtojmë më tepër vemendje problemit të kompetencave të fituara nga
studentët, kreativitetit e mendimit analitik, duke u larguar nga mësimi i
thjeshtë i fakteve.
5) Udhëheqja dhe reçensionimi i diplomave të DND si edhe ngarkesa mesimore
ne MND , MNP, Doktorature të paguhet jashtë normës mësimore.
6) Të kemi akces në internet, për përdorimin e software-ve të ndryshme nga
Universitete jashtë vendit.
7) Ka nevojë urgjentë për hapësira mësimi dhe laboratorike. Theksojmë që
pedagogët rrinë në laboratore ku bëhet edhe mësim , gjë që ka vështirësuar
punën normale të tyre. Del nevojë urgjente sigurimi i fondeve për ndërtimin e
shpejtuar të Campus-it të Politeknikut.
2

2. Pranimet në fakultet, studentët dhe procesi i Bolonjës.
Deri në vitin akademik 2005-2006 kemi patur një sistem të pranimeve organizuar
në bazë fakulteti, mbështetur në sistemin e konkursit për lëndët e matematikës
dhe fizikës,. Në vitet akademike në vazhdim, pranimi në fakultete, pra në shkollën
e lartë është organizuar nga Institucione jashtë universiteteve, mbështetur në
kriterin preferencë-meritë, bazuar në Maturën Shtetërore. Aktualisht (2009-2010)
në DNP, kemi 1073 studentë të rregullt. Në DND kemi gjithësej 74 studentë, nga
të cilët në vitin e parë 46 studentë, 12 studentë në Energjitike dhe 18 studentë në
Konstruksione dhe Mjete levizese, 9 materiale dhe 7 tekstil. Ne vitin e dyte 28
studente nga te cilet 9 konstruksione dhe mjete levizese, 4 energjitike , 11 tekstil
dhe 4 materiale. Në sistemin “e vjetër” kemi të regjistruar në vitin e V Mekanike
224 studente , tekstil 41 dhe materiale 35. Te diplomuar ne ciklin e pare bachelor
43 ne degen mekanike, tekstil dhe mode 23 dhe materile 14. Ne sistemin ED jane
te regjistruar 180 studente dhe te dilomuar deri tani 3 studente.
Mangësitë e vërejtura:
1) Sistemi aktual i pranimeve në fakultet për vite me rradhë ka sjellë probleme
në regjistrimin e studentëve dhe frekuentimit(ndjekjes së studimeve). Procesi i
pranimeve ka zgjatur deri në ditët e para të muajit dhjetor gjë që është
shoqëruar me shqetësime të këtyre studentëve për shkak të zbatimit të
Rregullores së mësimit në UPT, nga pedagogët, lidhur me frekuentimin në
seminare.
2) Për zgjedhjen e studentëve që hynë në DNP, duhet të shfrytëzojmë Nenin 33 të
Ligjit aktual të AL që thotë mes të tjerash që ”IAL kanë të drejtë të përcaktojnë
kritere të veçanta për përzgjedhjen e kandidatëve të cilët kanë mbaruar
Maturën Shtetërore, për t’u pranuar në ciklin e Parë të studimeve. Këto kritere
bëhen publikisht të paktën një vit para fillimit të pranimeve të radhës..” Këtë
hapësirë ligjore duhet t’a shfrytëzojmë sa më mirë që të marrim studentë sa më
cilësorë.
3) Kontrolli i dijeve duhet të informatizohet, sidomos në vitet e para ku numri i
studenëtëve është më i madh. Kërkohet hap pas hapi futja e teknologjive të reja
në mësim dhe në kontrollin e dijeve( pasqyrimi në regulloren e mësimit).
4) Me gjithë arritjet në informatizimin e DNP me programin “Sekretari”, duhet
synuar që ai të zgjerohet edhe në DND e MND.
5) Karta e studentit parashikuar në Nenin 56 të LAL ( karta elektronike ) që ka të
dhënat e studentit, është ende e pa realizuar. Kjo lidhet me përfitimin e
studentëve për shërbime me çmime të reduktuara
6) Ecuria e studentëve të sistemit të vjetër, vlen për të dëshëruar. Me gjithëse
Rregullorja e Mësimit i ka krijuar një hapësirë të gjërë për përfundimin e
studimeve, përfshirë mbrojtjen e diplomës(viti akademik 2014-2015), shumë
studentë kanë detyrime pa shlyer nga viti dytë dhe i tretë, një pjesë e
studentëve kanë detyrim frekuentimin në mësime në disa lëndë. Me gjithë
masat e marra në bashkëpunim me Rektoratin për të organizuar leksione në
disa lëndë, përsëri për shkak të angazhimeve „të tjera“ këta studentë,
rezultojnë me detyrime të frekuentimit. Ky problem kërkon të studiohet
3

veçanërisht për rrugët e zgjidhjes. Sa vjen e bëhet më e vështirë për këta
studentë të shlyejnë detyrimet që kanë në fakultet.
3. Stabilizimi i sistemit të krediteve ECTS dhe promovimi i
lëvizjeve(mobiliteteve) të studentëve dhe stafit akademik.
Në saj të një pune të gjithëanshme nga stafi akademik dhe studentët si dhe pasqyrimi i
përvojës së përparuar të disa universiteteve evropiane, është arritur që në të gjitha
programet e studimit në DNP, DND është vendosur një sistem i arsyeshëm i
krediteve mbështetur në një pasqyrë të shpërndarjes së tyre si në leksione, ushtrime,
punë laboratorike, detyra, projekte.
Natyrisht është dashur të bëhet një shtrirje edhe në funksion të numrit të javëve të
semestrit parë dhe të dytë.
Është synuar që për shkak të shtrirjes semestrale të lëndëve numri i krediteve të mos
kalojë 5 ECTS, si dhe janë respektuar numri i krediteve vjetore(60 Kredite) dhe ato
brenda DNP(180 kredite)
Ky sistem kreditesh është shtrirë edhe në diplomat e tjera si në DND, MND dhe në
dokumentacionin e ri të shkollës së doktoraturës.
Mobiliteti i studentëve në universitete të tjera i rekomanduar nga deklarata e
Bolonjës (deri në 6 muaj) dhe mbështetur në dokumente të tjera të samiteve të tjera
pas Bolonjës, duhet thënë që FIM ka nje eksperience shume te mire ne kete drejtim.
Qe nga viti 2001 dhe deri sot cdo vit 1 deri 2 studente te ketij fakulteti kryejne
punimet e diplomes ne universitete europiane si vecanerisht ne Gjermani si ne Siegen
dhe Freiberg dhe kjo fale programit te shkembimit te studenteve DAAD dhe une
shfrytezoj rastin ti falenderoj. Studentet tane transferojne direkt kreditet e fituara ketu
ne universitetet pritese. Kjo eshte nje arritje shume e madhe per UPT ne pergjithesi
dhe per FIM ne vecanti dhe provon saktesine e modelit tone.
Theksojmë që edhe në nivel evropian sipas llojit të universitetit, mobilteti është rreth
10% i studenëtve që lëvizin për një periudhë të shkurtër, për studime psh nga
Gjermania në Francë dhe e anasjella.
Lidhur me mobilitetin e stafeve akademike, theksojmë që sipas llojit të projektit
TEMPUS është realizuar lëvizja në universitet të tjera dhe kjo në masë të kufizuar
edhe për shkak të mbështetjes së kufizuar financiare. Në disa raste anëtarë të stafit
akademik knë marrë pjesë në konferenca dhe seminare ndërkombëtare me referate e
kumtesa të tyre.
4. Stafi akademik dhe problemet e rekrutimit i të rinjve të
talentuar.
Prej kohësh departamentet dhe stafet drejtuese në FIM, kanë bërë përpjekje të mëdha
për konsolidimin dhe rekrutimin e të rinjve të talentuar. Kualifikimi dhe specializimi,
kërkimi i gradave dhe titujve shkencorë i ka shërbyer dhe i shërben rritjes së cilësisë
së procesit mësimor dhe përgatitjes sa më të mirë të specialistëve në mbështetje të
nevojave të tregut. Më poshtë po japim një pasqyrë të gjendjes së stafit akademik në
FIM:
4

Pasqyra 1
Stafi
akademik
Të dhëna për shpërndarjen e stafit akademik të brendshëm në FIM,UPT
Departamenti
Energjise
Departamenti
Mekanikes
Departamenti i
Prodhim
Menaxhimit
Departamenit
Tekstilit
M F Shuma M F Shuma M F Shuma M F Shuma
Profesorë 2 - 2 - - - 7 7 -
Prof.asoc. 1 - 1 1 1 2 3 3 1 - 1
Doktor 2 - 2 4 1 5 1 1 2 1 1
Msc. 3 1 4 - 1 1 2 2 2
Ing - - - 1 1 1 2 3 4 4
Laborantë - 1 1 - 2 2
Ing
Shuma 10 2 10 6 2 8 13 4 17 1 9 10
Pasqyra 2
Të dhëna për shpërndarjen e stafit akademik të brendshëm, sipas moshës, në FIM, UPT
Stafi akademik Departamentet
Mosha
25-35 35-45 45-55 55-65 65-68
Profesorë Energjise 1 1
Mekanikes
Prodhim Menaxhimit 5 2
Tekstil
Profesorë të
asociuar
Energjise 1
Mekanikes 2
Prodhim Menaxhimit 3
Tekstil 1
Doktorë Energjise 1 1
Mekanikes 1 4
Prodhim Menaxhimit 1 1
Tekstil 1
Msc Energjise 3 1
Mekanikes
Prodhim Menaxhimit 1 1 1
Tekstil 2
Ing.
Energjise
Mekanikes 1
Prodhim Menaxhimit 2
Tekstil 4
Laborantë Ing Energjise 1
Mekanikes
Prodhim Menaxhimit
Tekstil 2
Për mbështetjen e procesit mësimorë, kemi dhe një numër të konsiderueshëm nga
stafi i jashtëm akademik:
2 profesorë
2 profesorë të asociuar
2 Doktor
4 Msc.
22 Ixhinierë
5

Deri tani megjithëse janë zhvilluar konkurse ka disa probleme lidhur me plotesimin e
nevojshëm me staf akademik akademik.
Gjykojmë se arsyet janë disa:
1 ) Sikurse dihet, kriteret për punësim në IAL (Neni 50 i LAL) për çdo kategori të
personelit përcaktohen nga statutet e Institucionit. Për rastin tonë rekrutimi i
personelit akademik me kontratë bëhet sipas statutit në fuqi, të UPT, duke patur
minimumi gradën « Master »
2) nota mesatare e vendosur (nota 9).
3) Ende nuk jemi bërë tërheqës, për rekrutimin e të rinjve edhe për shkak të disa
arsyeve finnaciare:
1) problemi i kufizimit të pagesës të orëve mbingarkesë deri në 30%, të
kondicionuar me realizimin e 1530 orëvë vjetore (Udhëzimi 20).
2) Ngarkesa mësimore sipas normave të miratuara nga MASH, praktikisht e
ngarkon shumë stafin dhe ndikon në një farë mase në cilësinë me studentët.
3) Mbingarkesa e kufizuar në drejtim të pagesës, ndikon në uljen e cilësisë së
procesit mësimor dhe shkencor.
4) Rritja e numrit të studentëve, rritja e numrit tw programeve të studimit
(DNP,DND, MND, shkollë e doktoraturës), ka vështirësuar realizimin cilësor
të tyre, sepse mungojnë urdhëresat për pagesën e stafit akademik për MND
dhe shkollën e doktoraturës. Megjithë ndonjë ndryshim të bërë me udhëzim
të MASH, për pagesën e udhëheqësit dhe oponencës së doktoraturës si dhe
rritjes se koeficientit nga 1.5 në 2 për leksionet në DND, ende situata është
kjo që treguam më sipër.
5) Një problem i angazhimit të stafit në procesin mësimor, është dhe fakti i
koeficientit të llogaritjes të orës së punës laboratorike, pra 1 orë llogaritet si
0.8 orë pagese. Kjo duhet të riparohet sepse ka të bëjë me cilësine dhe
angazhimin e stafit në laboratore, kundrejt rritjes së numrit të studentëve.
5. Cilësia e studimeve dhe kërkimit, çështja e standarteve të
programeve të studimit.
Sigurimi i cilësisë është një lejtmotiv evropian në AL. Një cilësi e certifikuar në
mënyrë të besueshme, informon publikun dhe shtetin për gjendjen reale të
universitetit. Ajo do të forconte konkurrencën midis shkollave të larta. Fakultei ynë
është një ndër fakultetet më të vjetër dhe me tradita. Ai është investuar edhe për të
përmirësuar cilësine e punës komplekse për përgatitjen e specialistëve të lartë dhe
kërkuesëve të rinj. Veçanërisht investime janë bërë për cilësinë e aktivitetit
mësimdhënës. Përvoja 15-20 vjeçare e grumbullar në këtë drejtim, jo vetëm të
trajtimit të cilësisë, por dhe analizave të rezultateve për të i ka lejuar stafit të
brendshëm të jetë jo vetëm kompetent për konceptin e cilësisë në të gjitha drejtimet e
saj, por të luftojë vazhdimisht për te.
FIM gjte viteve 1998-2000 bëri vlerësimin e brendshëm , ndër të vetmit shkolla të
larta në Shqipëri, nga i cili dolën përfundime interesante dhe rekomandime mjaft të
vlershme për punën në të ardhmen.
Grumbullimi i mjaft problemeve që i trajtuam më sipër, kërkojnë trajtim parësor dhe
efektivitet e efiçencë të cilësisë në FIM dhe në UPT. Përveç nevojave të brendshme
për rritjen e kërkesave ndaj cilësisë, një “presion” jo të vogël në forma të ndryshme
ushtron nga takimet edhe Arsimi i lartë Politeknik Evropian.
Takimet e stafit kryesor me përfaqësues të stafit përkatës në Politecnico të Barit dhe
te Torinos tregon që ne duhet të ngremë më lart frymën e kërkesës ndaj vetes, në
6

fushën e mësimit dhe sidomos të kërkimit shkencor dhe angazhimit të doktorantëve
në laboratore për të gjallëruar jetën në to.
Vitin që shkoi u hodhën baza të shëndosha për vendosjen së pari të disa standarteve të
ngjashme Evropiane në disa drejtime të rëndësishme, në kuadrin e projektit 1 për
sigurimin e cilësisë në UPT. Puna e viti të kaluar nga i gjithë stafi akademik, teknik
dhe administrativ dhe studentët, është garanci edhe për këtë vit.
Këtë vit do të bëjmë raportin e vetvlërsimit të brendshëm dhe ate të jashtëm. Puna e
bërë tani nga Agjencia e Akreditimit, duhet të forcohet edhe të konsolidohet.
Pjesëmarrja e ekspertëve të huaj në vlerësime, do të rriste efikasitetin dhe
kredibilitetin e punës së saj. Rezultatet e procesit të akreditimit nuk janë raporte që
lexohen dhe më pas harrohen, ato duhet të kenë pasoja për zhvillimin e universitetit
dhe një prej tyre mund të ishte ngritja e nivelit të financimeve publike, në përputhje
me vlerësimin e konkluduar. Gjithashtu përfundimi i hartimit të standarteve
akademike për gjithë univesitetin tonë, është më se i nevojshëm dhe mungesa e tyre
deri tani ka hapur rrugën e ndikimit të faktorëve oportunë.
6. Studimi gjatë gjithë jetës dhe problemet.
Studimi gjatë gjithë jetës dhe detyrat që kanë universitetet për të mbështetur këtë
hallkë të rëndësishme për ndërtimin e një shoqërie të mbështetur në dije, eshtë pa
dyshim një nga drejtimet e procesit të Bolonjës. Në këtë hallkë futet studimi Part-
Time, Edukimi në Distancë(ED) dhe formimi vazhdueshëm(LLE) i inxhinierëve
mekanike.
Qendra e parë e ED u hap në UPT, në fillim të 1995. Projekti shqiptar i ED u
financua nga programi PHARE i KE, si pjesë e bashkëpunimit PHARE multilateral
në këtë fushë. Pikësynimi kryesor i këtij projekti, ishte instalimi në
Shqipëri i rrjetit të diplomimit universitar teledidaktik. Në polin teknologjik kemi
kurse të plota në videokaseta, në softëare didaktikë, libra dhe materiale të tjera të
siguruara nga “Consorcio NETTUNO” dhe Politecnico di Torino.
Aktualisht kemi një program studimi DNP në ED për Logjistike dhe Prodhim
Problemet që kanë dalë dhe mangësitë që vërehen:
1) Pagesa e pedagogëve bëhet me normat te vjeteruara.
2) Kemi kërkuar vazhdimisht që pagesa në ED të bëhet jashtë normës mësimore
por edhe në përputhje me pagesën e studentëve në ED. Pra pagesa duhet të
shkojë të paktën 1200 lekë/orë per profesore, pagese e cila është më e ulët se
pagesa në universitetet private. Kjo do të përmirësojë ndjeshëm ecurinë në ED,
por edhe do të zgjerojë edhe programet e studimit.
3) ED kërkon një trajtim të veçantë për të ardhmen.
Në kuadrin e formimit të vazhdueshëm të inxhinierëve
Këto ishin disa nga çështjet që donim të ngrinim në kuadër të procesit të Bolonjës dhe
reformës në arsimin e lartë.
Kryetari i Këshillit të FIM
Prof.Dr.Andonaq Londo
7