Telewizja Cyfrowa (IPTV) w sieci telefonicznej ... - TechBox.pl
Telewizja Cyfrowa (IPTV) w sieci telefonicznej ... - TechBox.pl
Telewizja Cyfrowa (IPTV) w sieci telefonicznej ... - TechBox.pl
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Szanowni Pañstwo,<br />
nale¿ymy do „ogl¹daczy” – co do tego nie ma<br />
¿adnej w¹t<strong>pl</strong>iwoœci. Przekaz wizualny jest dla naszej<br />
cywilizacji kluczowy i wiedz¹ o tym nie tylko<br />
specjaliœci od reklamy. Osza³amiaj¹ca kariera telewizji,<br />
bez której dziœ trudno sobie wyobraziæ ¿ycie,<br />
jest tego dobitnym dowodem.<br />
Z telewizj¹ jednak bywa dok³adnie tak, jak z ka¿dym<br />
wytworem ludzkiej myœli. Równie ³atwo, jak<br />
sta³a siê dobrodziejstwem, mo¿e nieœæ zagro¿enie.<br />
Bezmyœlne œlêczenie przed ekranem, mechaniczne<br />
skakanie z programu na program, informacyjny<br />
szum i nadmiar czczej rozrywki – to wszystko<br />
nikomu dobrze nie s³u¿y.<br />
Pokolenie telemaniaków, zroœniêtych z kanap¹<br />
i niezdolnych do samodzielnego myœlenia, staje<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 1<br />
siê powoli zmor¹ wspó³czesnych spo³eczeñstw.<br />
Jednoczeœnie wydaje siê, ¿e nie ma odwrotu od<br />
takiego modelu ¿ycia. Czy ktoœ sobie wyobra¿a<br />
sytuacjê, w której dzisiejszemu przedstawicielowi<br />
zachodniej cywilizacji odbiera siê mo¿liwoœæ obejrzenia<br />
ulubionego serialu? Nieszczêœcie gotowe.<br />
Paradoksalnie, najlepszym lekarstwem na samoog³upianie<br />
telewizj¹ wydaje siê byæ… telewizja<br />
w³aœnie, tyle ¿e zupe³nie inna ni¿ ta, do której<br />
przywykliœmy przez ostatnie lata.<br />
<strong>Telewizja</strong> cyfrowa, w której sami decydujemy<br />
o zawartoœci, jest tym, co pozwala w pe³ni cieszyæ<br />
siê przyjemnoœci¹, a jednoczeœnie unikn¹æ<br />
zagro¿eñ. Sami uk³adamy program, sami wybieramy<br />
to, co najwartoœciowsze, nie jesteœmy skazani<br />
na decyzje innych. Bez trudu mo¿emy tak-<br />
¿e kontrolowaæ to, co ogl¹da nasza pociecha,<br />
blokuj¹c dostêp do nieodpowiednich dla niej treœci.<br />
Wszystko to bêdzie wkrótce w Pañstwa zasiêgu,<br />
dziêki us³udze DIALOGmedia, któr¹ wprowadzamy<br />
na rynek niebawem. O szczegó³ach tej propozycji<br />
przeczytacie Pañstwo w najnowszym numerze<br />
Biblioteki Infotela. Zachêcam nie tylko do<br />
lektury, ale tak¿e do bli¿szego przyjrzenia siê tej<br />
wspania³ej ofercie.<br />
Ogl¹dajmy telewizjê do woli, ale m¹drze.<br />
Ogl¹dajmy po prostu po swojemu.<br />
Mi³ej lektury!<br />
Prezes Zarz¹du Telefonii Dialog<br />
BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
2 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
BIBLIOTEKA<br />
INFOTELA<br />
ISBN 978-83-60516-11-9<br />
Cena 15 z³ (w tym 0% VAT)<br />
Nak³ad: 7000 egz.<br />
Wydawca:<br />
MSG MEDIA<br />
MSG – Media s.c.<br />
ul. Stawowa 110<br />
85-323 Bydgoszcz<br />
tel. (52) 325 83 10<br />
fax (52) 373 52 43<br />
office@msgmedia.<strong>pl</strong><br />
www.techbox.<strong>pl</strong><br />
Partner<br />
Redakcja<br />
Marek Kantowicz<br />
Janusz Fornalik<br />
DTP<br />
Czes³aw Winiecki<br />
Marketing<br />
Janusz Fornalik<br />
Druk<br />
Drukarnia ABEDIK<br />
Sp. z o.o.<br />
85-861 Bydgoszcz<br />
ul. Glinki 84<br />
tel./fax (52) 370 07 10<br />
info@abedik.<strong>pl</strong><br />
www.abedik.<strong>pl</strong><br />
SPIS TREŒCI<br />
DIALOG – wstêp 1<br />
DIALOG – Domowa Platforma Multimedialna 3–6<br />
IRDETO – nowoczesny system dostêpy warunkowego<br />
dla <strong>sieci</strong> <strong>IPTV</strong><br />
Marek Kantowicz<br />
Joost – rewolucja w TV?<br />
Alina Karwowska-Lamparska<br />
Prace dotycz¹ce systemu telewizji interaktywnej<br />
prowadzone w Instytucie £¹cznoœci<br />
Technologia IP w telewizji cyfrowej 11<br />
Marcin Tomkiewicz<br />
Pasywne rozwi¹zania zwielokrotnienia falowego<br />
dla telewizji kablowych<br />
Rafa³ Buczyñski<br />
MIKROPROJEKT<br />
– rozwi¹zania dla nadawców telewizyjnych<br />
Micha³ Muszalski<br />
Lider w bran¿y okablowania strukturalnego<br />
FONE pierwsze gotowe<br />
do œwiadczenia us³ugi w pe³nym zakresie<br />
<strong>Telewizja</strong> cyfrowa (<strong>IPTV</strong>)<br />
w <strong>sieci</strong> <strong>telefonicznej</strong> Multimedia Polska<br />
<strong>Telewizja</strong> interaktywna <strong>IPTV</strong><br />
Ericsson zg³asza nabycie<br />
Tandberg Television<br />
Damian Ejtaszewski<br />
Przy³¹cza abonenckie w technologii <strong>IPTV</strong><br />
7<br />
8–9<br />
10<br />
12–13<br />
14–16<br />
17–19<br />
20–22<br />
Estoñski operator wdra¿a MX 960 32<br />
Stwarzanie mo¿liwoœci wprowadzenia<br />
konkurencyjnej telewizji internetowej <strong>IPTV</strong><br />
Grzegorz Kantowicz<br />
Za i przeciw... telewizji<br />
TOOWAY TM<br />
– nowa satelitarna us³uga szerokopasmowa<br />
podbija kolejne europejskie rynki<br />
23<br />
29<br />
30<br />
34–37<br />
38–41<br />
42–43
<strong>IPTV</strong> to najbardziej prywatna, osobista telewizja,<br />
jak¹ tylko mo¿na sobie wyobraziæ. Odbiorca, zamiast<br />
skakaæ z kana³u na kana³, dobiera optymalny<br />
dla siebie zestaw kana³ów telewizyjnych,<br />
szybko znajduje interesuj¹ce go programy –<br />
wed³ug gatunku, tytu³u czy ulubionego aktora.<br />
Dziêki opcji Wideo Wypo¿yczalni nie ruszaj¹c siê<br />
z domu ogl¹da najnowsze kinowe produkcje, co<br />
wiêcej – nie musi pamiêtaæ o ich oddawaniu…<br />
– Przez tê us³ugê ju¿ chyba nigdy nie zdo³am przepêdziæ<br />
mê¿a i dzieci sprzed telewizora – œmieje siê<br />
Beata Zimna z Wroc³awia. – Jeœli bêdziemy mogli<br />
ogl¹daæ rzeczywiœcie to, co nas interesuje i korzystaæ<br />
z tego w najbardziej dla nas dogodnym momencie,<br />
nie widzê powodów, by w ogóle wychodziæ<br />
z domu.<br />
Janusz Domaga³a z Oleœnicy pilnie œledzi wszelkie<br />
doniesienia na temat nowej us³ugi DIALOGmedia.<br />
– Z pewnoœci¹ bêdê jednym z jej pierwszych odbiorców<br />
– deklaruje. – Przyznajê, ¿e dla mnie najbardziej<br />
kusz¹ca w tym wszystkim jest wygoda, jak¹ mi<br />
siê oferuje. Z natury jestem doœæ leniwy i zapominalski.<br />
Uwielbiam dobre kino, czêsto po¿yczam filmy,<br />
ale nieustannie mam k³opot z ich zwróceniem do wypo¿yczalni.<br />
Teraz obejrzê wszystko, co chcê, pos³uguj¹c<br />
siê zwyczajnym pilotem. To niesamowite!<br />
Dla Adama Kuczyñskiego, informatyka z zawodu,<br />
w nowej ofercie Dialogu fascynuj¹ce jest jeszcze<br />
coœ innego:<br />
– Najwy¿sza jakoœæ obrazu i dŸwiêku tej telewizji cyfrowej<br />
– ekscytuje siê. – Obraz ma byæ jak „¿yleta”,<br />
a to dla mnie bardzo wa¿ne. Ju¿ samo przejœcie na<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 3<br />
przekaz cyfrowy jest odczuwalne, a po uwzglêdnieniu<br />
mo¿liwoœci transmisji telewizji wysokiej rozdzielczoœci<br />
HDTV nastêpuje kolejny skok jakoœciowy.<br />
Mo¿liwoœci bez granic<br />
Nasi klienci trafnie rozpoznali najbardziej istotne zalety<br />
telewizji cyfrowej, oferowanej w ramach us³ugi<br />
DIALOGmedia, która wkrótce zostanie uruchomiona<br />
przez nasz¹ firmê. Nie wiedz¹ jednak wszystkiego.<br />
Pana Janusza z pewnoœci¹ zachwyci nasza wypo¿yczalnia<br />
wideo, gdy zobaczy bogactwo proponowanego<br />
repertuaru. Przekona siê, ¿e jest on porównywalny<br />
z ofert¹ najlepszych wypo¿yczalni DVD, a wœród<br />
filmowych hitów znajdzie zarówno najnowsze, jak<br />
i klasyczne tytu³y. I nie bêdzie sytuacji, jaka czêsto<br />
zdarza siê w tradycyjnych wypo¿yczalniach – nie ma<br />
obawy, nie zabraknie dla nas upatrzonego filmu, nikt<br />
nas nie ubiegnie. Wszystkie filmy w wypo¿yczalni s¹<br />
dostêpne online, wiêc mo¿na je ogl¹daæ zawsze,<br />
gdy siê ma na to ochotê.<br />
Dla rodziny pani Beaty dodatkow¹ atrakcj¹ bêdzie<br />
mo¿liwoœæ wykupienia dodatkowych kana³ów tematycznych.<br />
Mê¿owi brakuje pi³ki no¿nej i siatkówki? Proszê<br />
bardzo – mo¿e sobie zafundowaæ pakiet sportowy<br />
i do woli fascynowaæ siê widowiskowymi wydarzeniami.<br />
Dzieci narzekaj¹, ¿e w telewizji bajki s¹ nudne?<br />
Dla nich tak¿e znajdzie siê coœ, co zaspokoi<br />
ich nieograniczone dzieciêce potrzeby. A sama<br />
pani Beata bêdzie mog³a spokojnie zaj¹æ siê swoimi<br />
sprawami. Ten spokój zapewni jej tzw. Kontrola<br />
rodzicielska – opcja, za poœrednictwem której wyeliminujemy<br />
treœci, których dziecko ogl¹daæ nie powinno.<br />
BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
4 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
Oczekiwania abonentów<br />
1. Ni¿sze op³aty<br />
2. Kom<strong>pl</strong>eksowoϾ oferty<br />
3. Jeden dostawca, jedna faktura, jedem punkt obs³ugi klienta<br />
4. ElastycznoϾ i swoboda w dopasowaniu oferty do swoich potrzeb<br />
5. Jakoœæ œwiadczonych us³ug (w tym obrazu telewizji)<br />
6. Nowoczesnoœæ rozwi¹zania (innowacyjnoœæ)<br />
7. BezawaryjnoϾ<br />
8.<br />
Nasza propozycja<br />
Pewnoœæ ci¹g³oœci œwiadczenia us³ug<br />
(stabilna pozycja firmy)<br />
1. Ni¿sze op³aty<br />
2.<br />
Sposób rozliczania na zasadzie op³aty minimalnej – kwota do dyspozycji<br />
Abonenta na wybrane przez niego us³ugi<br />
3. Trzy profile us³ugowe – trzy ró¿ne op³aty minimalne<br />
4. Us³ugi w trybie Ready<br />
5.<br />
£atwoœæ w dopasowaniu us³ug do swoich potrzeb<br />
– w ka¿dym okresie rozliczeniowym<br />
korzystam z us³ug jakich chcê<br />
6. <strong>Cyfrowa</strong> jakoϾ telewizji<br />
7. Intuicyjne EPG
Pomo¿e przewodnik<br />
– Jak w tym wszystkim siê nie pogubiæ? To jedyny<br />
problem, jaki widzê w tej nowej us³udze – mówi<br />
Beata Krukowska, pytana przez nas o wady i zalety<br />
DIALOGmedia.<br />
I tê w¹t<strong>pl</strong>iwoœæ ³atwo rozwiejemy. Pomo¿e nam elektroniczny<br />
przewodnik, dziêki któremu dok³adnie za<strong>pl</strong>anujemy<br />
fascynuj¹cy wieczór z telewizj¹ naszych<br />
marzeñ. W przewodniku bêdzie mo¿na wyszukiwaæ<br />
audycje wed³ug ró¿nych kryteriów: kategorii, s³ów<br />
kluczowych czy tytu³ów. Bêdzie równie¿ mo¿na ustawiæ<br />
„przypomnienie”, by nie przeoczyæ ulubionego<br />
programu. W niedalekiej przysz³oœci pojawi¹ siê jeszcze<br />
inne mo¿liwoœci telewizji cyfrowej, jak choæby<br />
Cyfrowy magnetowid (w przybli¿eniu: odpowiednik<br />
nagrywarki DVD) czy te¿ funkcja TV Pauza – stwarza<br />
ona mo¿liwoœæ zatrzymania programu emitowanego<br />
„na ¿ywo”, a potem jego ponowne odtworzenie.<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 5<br />
Tylko w Dialogu<br />
W ofercie Telefonii Dialog, w porównaniu z innymi<br />
podmiotami œwiadcz¹cymi us³ugi telewizji cyfrowej,<br />
istnieje najkorzystniejsza relacja miêdzy jakoœci¹<br />
a cen¹. Proponujemy bardzo szeroki zakres us³ug<br />
wraz z pe³n¹ mo¿liwoœci¹ ich ³atwego doboru oraz<br />
zmiany (odpowiednio do potrzeb abonenta w danym<br />
okresie rozliczeniowym). W ramach DIALOGmedia<br />
klient ma mo¿liwoœæ skorzystania z cyfrowej telewizji,<br />
wypo¿yczalni wideo, szerokopasmowego dostêpu<br />
do internetu oraz telefonii stacjonarnej. Mo¿na<br />
skorzystaæ z wszystkich us³ug naraz lub z ka¿dej<br />
osobno. Dla wygody, w domu klienta instalujemy<br />
wszystkie opcje jednoczeœnie – s¹ uruchamiane „na<br />
¿¹danie”, bez formalnoœci, podpisów, dodatkowych<br />
aneksów. Op³ata minimalna okreœlona w podstawowej<br />
umowie na us³ugê DIALOGmedia to rodzaj elektronicznej<br />
portmonetki, w ramach której klient kupuje<br />
dok³adnie to, co chce i czego potrzebuje. Wystarczy<br />
jedno klikniêcie pilotem.<br />
Na ekranie telewizora, dziêki Elektronicznemu Przewodnikowi,<br />
mo¿na te¿ œledziæ stan swojego konta,<br />
wysokoœæ rachunku i listê zamówionych opcji.<br />
BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
6 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
Ty wybra³eœ DIALOG,<br />
teraz my wybraliœmy Ciebie!<br />
Z myœl¹ o naszych abonentach i ich potrzebach<br />
stworzyliœmy us³ugê DIALOGmedia – Domow¹ Platformê<br />
Multimedialn¹, która ³¹czy w sobie œwiat rozrywki<br />
i mediów oraz wiêkszoœæ dostêpnych kana³ów<br />
komunikacji wspó³czesnego œwiata. Dodatkowo po-<br />
³¹czenie nowoczesnej technologii z telewizj¹ i wideo<br />
daje ju¿ dziœ wielkie mo¿liwoœci wyboru dla u¿ytkowników,<br />
a w niedalekiej przysz³oœæ bêd¹ one jeszcze<br />
szersze.<br />
DIALOGmedia oferuje nowoczesn¹ telewizjê cyfrow¹,<br />
która dziêki innowacyjnym rozwi¹zaniom bêdzie<br />
tak bardzo osobista jak nigdy dot¹d… Ju¿ tylko<br />
sama mo¿liwoœæ wyboru unikatowych pakietów telewizyjnych<br />
daje widzowi elastycznoœæ i swobodê<br />
w dopasowaniu oferty do potrzeb swoich i ca³ej rodziny.<br />
Dla dodatkowej wygody i komfortu wszystko<br />
to mo¿na zrobiæ za poœrednictwem tradycyjnego pilota<br />
i przyjaznego interfejsu graficznego wyœwietlanego<br />
na ekranie telewizora.<br />
DIALOGmedia to równie¿ imponuj¹ca Wypo¿yczalnia<br />
wideo, która jest tak blisko swojego odbiorcy, ¿e<br />
mo¿na z niej korzystaæ nie ruszaj¹c siê z w³asnego<br />
fotela. Tutaj równie¿ wystarczy pilot, kilka klikniêæ,<br />
opis, zwiastun filmu i ju¿ mo¿na go ogl¹daæ, nawet<br />
kilka razy.<br />
W naszej ofercie DIALOGmedia u¿ytkownik znajdzie<br />
oczywiœcie us³ugi, które œwiadczymy z powodzeniem<br />
od d³ugiego czasu i z jakoœci których jesteœmy ju¿<br />
znani na rynku: superszybki internet bez ¿adnych<br />
ograniczeñ i niezawodn¹ telefoniê stacjonarn¹…<br />
Telefonia DIALOG SA<br />
TeleCentrum 0801 700700<br />
www.dialog.<strong>pl</strong>
ci¹gu ostatnich lat wyraŸnie wzros³o zaintere-<br />
Wsowanie telewizj¹ interaktywn¹ ze wzglêdu na<br />
szeroki i elastyczny wachlarz takich us³ug, jak wideo<br />
na ¿¹danie, telewizja internetowa i interaktywna,<br />
pay-tv i inne.<br />
Mo¿liwoœæ oferowania us³ug telewizji cyfrowej z rozbudowanymi<br />
mo¿liwoœciami interakcji i us³ug na ¿¹danie<br />
niesie za sob¹ potrzebê okreœlenia polityki dostêpu<br />
oraz zabezpieczenia dostarczanej treœci. Odpowiednie<br />
zabezpieczenie treœci cyfrowej poprzez skom<strong>pl</strong>ikowany<br />
algorytm szyfrowania gwarantuje ochronê przed kradzie¿¹<br />
us³ug.<br />
Irdeto jest œwiatowym liderem w dziedzinie zabezpieczania<br />
treœci cyfrowych dystrybuowanych za pomoc¹<br />
ró¿nych mediów – telewizji cyfrowej, <strong>IPTV</strong> oraz rozwi¹zañ<br />
mobilnych. Obecnie z us³ug Irdeto Access korzysta<br />
ponad 300 operatorów na ca³ym œwiecie, m.in.<br />
Globecast, SureWest czy szwedzka TeliaSonera. Irdeto<br />
prowadzi równie¿ ekspansjê w Chinach i Indiach oraz<br />
w krajach Ameryki £aciñskiej.<br />
Rozwi¹zanie Irdeto <strong>IPTV</strong> obejmuje nastêpuj¹ce elementy:<br />
modularny system dostêpu warunkowego PIsys,<br />
enkryptor s³ów ECM/EMM (dekodowanie informacji<br />
abonenckich zwi¹zanych z personalizacj¹ kart dostêpu<br />
oraz kodowanie poleceñ systemu dostêpu warunkowego<br />
[ECM, EMM] generowanych w stacji czo³owej),<br />
skrambler IP, karty smart lub SoftClient po stronie klienta<br />
koñcowego oraz dodatkowo serwer preenkrypcji<br />
Irdeto (PES) dla szyfrowania treœci VOD.<br />
Sercem ca³ego systemu jest Irdeto Pisys – modularny<br />
system dostêpu warunkowego przeznaczony do zabezpieczenia<br />
dowolnej treœci multimedialnej. Idea szyfrowania<br />
opiera siê na specjalnych algorytmach zabezpieczeñ<br />
na bie¿¹co uaktualnianych w przypadku próby ich<br />
z³amania, a tak¿e systemie hierarchii kluczy szyfruj¹cych,<br />
który jest w stanie obs³u¿yæ du¿¹ liczbê abonentów.<br />
Irdeto PIsys <strong>IPTV</strong> jest konfigurowalnym i elastycznym<br />
interfejsem dla zabezpieczenia treœci cyfrowej przeznaczonej<br />
dla set-topów abonenckich oraz urz¹dzeñ<br />
PVR/DVR (nagrywarek programów telewizyjnych na<br />
dysk twardy) oraz serwerów wideo. Posiada interfejs<br />
zarz¹dzania baz¹ klientów z mo¿liwoœci¹ definiowania<br />
grup produktów oraz interfejs zarz¹dzania oprogramowaniem<br />
poœrednicz¹cym, tzw. middleware. Zarz¹dza<br />
równie¿ kluczami szyfruj¹cymi, za pomoc¹ których<br />
skrambler IP koduje treœæ multimedialn¹. Unikatowe<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 7<br />
IRDETO<br />
– nowoczesny system dostêpu<br />
warunkowego dla <strong>sieci</strong> <strong>IPTV</strong><br />
klucze szyfruj¹ce s¹ generowane dla ka¿dej sesji u¿ytkownika,<br />
wykorzystywane s¹ w tym przypadku zaawansowane<br />
techniki generowania kluczy, które daj¹ maksymalne<br />
bezpieczeñstwo oraz niewielkie zapotrzebowanie<br />
na pasmo.<br />
Rozwi¹zania Irdeto to mechanizmy zabezpieczeñ – zarówno<br />
po stronie stacji czo³owej, jak i klienta – gwarantuj¹ce<br />
bezpieczn¹ komunikacjê i wymianê kluczy autoryzacyjnych<br />
pomiêdzy stacj¹ czo³ow¹ a klientem koñcowym.<br />
Irdeto wykorzystuje zaawansowany algorytm szyfrowania<br />
przy wymianie informacji pomiêdzy stacj¹ czo³ow¹<br />
a kart¹ typu smart. W systemie dana us³uga mo¿e byæ<br />
udostêpniona b¹dŸ zablokowana w zale¿noœci od informacji<br />
przes³anej na kartê smart, identyfikuj¹cej uprawnienia<br />
danego u¿ytkownika (informacja mo¿e dotyczyæ<br />
okreœlonego regionu, grupy u¿ytkowników lub innych<br />
ograniczeñ okreœlonych przez operatora).<br />
Operator decyduj¹c siê na rozwi¹zania Irdeto ma mo¿liwoœæ<br />
wyboru pomiêdzy technologi¹ kart dostêpu tzw.<br />
kart smart oraz technologi¹ SoftClient – odpowiednik<br />
kart smart w postaci modu³u oprogramowania.<br />
Im<strong>pl</strong>ementacja rozwi¹zañ Irdeto w systemie <strong>IPTV</strong> pozwala<br />
zabezpieczyæ dowoln¹ treœæ cyfrow¹ w procesie<br />
wdra¿ania popularnych us³ug interaktywnych.<br />
¯ród³o: KLONEX, www.klonex.com.<strong>pl</strong> BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
8 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
Joost – rewolucja w TV?<br />
Joost jest bêd¹c¹ od paru miesiêcy w fazie<br />
beta telewizj¹ internetow¹ bazuj¹c¹ na technologii<br />
p2p. Wymyœlili j¹ twórcy programu Kazaa<br />
i Skype. Od dwóch miesiêcy us³uga dostêpna<br />
jest dla wszystkich.<br />
Co takiego rewolucyjnego ma w sobie Joost? Otó¿<br />
jest to <strong>pl</strong>atforma (tak chyba nale¿y to okreœliæ), która<br />
wytycza rozwój TV na najbli¿sze lata.<br />
Po zainstalowaniu a<strong>pl</strong>ikacji na komputerze i zarejestrowaniu<br />
siê mamy do dyspozycji sporo uporz¹dkowanych<br />
tematycznie programów, które na ¿yczenie<br />
wyœwietlimy sobie na swoim pod³¹czonym do internetu<br />
komputerze lub TV. To co widzia³em w Joost, to<br />
bardzo intuicyjny interfejs, brak jakiejkolwiek konfiguracji<br />
(chocia¿ jeœli ma siê firewall, to trzeba pewne<br />
porty udostêpniæ – ale prawdopodobnie w wersji fi-<br />
nalnej bêdzie to inaczej rozwi¹zane) i bardzo dobra<br />
jakoœæ ogl¹danych materia³ów (oczywiœcie, wszystko<br />
zale¿y od dostawcy treœci i niektóre programy maj¹<br />
nieco gorsz¹ jakoœæ). Do ogl¹dania telewizji w Joost<br />
trzeba mieæ ³¹cze 2 Mb/s. Jest to na dzieñ dzisiejszy<br />
jedyna wada tego przedsiêwziêcia. Oczywiœcie, bior¹c<br />
pod uwagê coraz szybszy rozwój technologii<br />
szerokopasmowych jest to wada krótkoterminowa.<br />
Wszystko pojawia siê na ¿¹danie, bez koniecznoœci<br />
czekania na porê emisji, z mo¿liwoœci¹ pauzowania,<br />
przewijania itp.<br />
Pierwsze kroki do takiej telewizji zosta³y ju¿ poczynione<br />
przez operatorów TVK i <strong>pl</strong>atformy cyfrowe,<br />
które eksperymentuj¹ z p³atnym Video-on-Demand,<br />
np. Ap<strong>pl</strong>e sprzedaje Ap<strong>pl</strong>e TV, które mo¿e odgrywaæ<br />
multimedia kupione w iTunes, ale te rozwi¹zania<br />
maj¹ trzy zasadnicze wady:<br />
� trzeba p³aciæ za ogl¹danie;<br />
� trzeba kupiæ set-top-box;<br />
� œci¹ganie multimediów trwa wieki.<br />
Tymczasem Joost poszed³ inn¹ drog¹. Jest bezp³atny<br />
– programy s¹ za to przerywane reklamami.<br />
Na razie s¹ to pojedyncze reklamy, w miarê rozwoju<br />
<strong>pl</strong>atformy na pewno bêd¹ to bloki reklamowe, ale<br />
coœ za coœ. Mo¿na siê spodziewaæ, ¿e wyj¹tkowo<br />
wartoœciowe pozycje (hity filmowe? sport?) mog¹<br />
byæ w przysz³oœci p³atne.<br />
Bawi¹c siê Joostem odnosi siê wra¿enie, ¿e nie jest<br />
on stworzony z myœl¹ o ekranie komputera, a ca³e
przedsiêwziêcie pt. Joost to tylko szeroko zakrojony<br />
test <strong>pl</strong>atformy, która zrewolucjonizuje rynek TV. Wystarczy,<br />
¿eby w telewizorach zaczêto montowaæ<br />
³¹cze internetowe, chip do dekodowania H.264, trochê<br />
pamiêci flash (niezbêdny do pracy cache to ok.<br />
500 MB) i cokolwiek, na czym da siê uruchomiæ sam<br />
program.<br />
O tym, ¿e Joost z du¿ym prawdopodobieñstwem zostanie<br />
„wyeksportowany” do telewizorów, œwiadczy<br />
umieszczenie tzw. widgetów – minia<strong>pl</strong>ikacji pozwalaj¹cych<br />
podczas ogl¹dania TV rozmawiaæ z u¿ytkownikami<br />
jabberowych IM czy podgl¹daæ zawar-<br />
toœæ dowolnego kana³u RSS. Na komputerze ich<br />
obecnoœæ jest niespecjalnie uzasadniona – dubluj¹<br />
programy, które ka¿dy ma w systemie.<br />
Porównywanie Joosta do tak zwanych telewizji internetowych<br />
(jak próbuj¹ robiæ to sceptycy), takich jak<br />
YouTube jest pomy³k¹. Dlaczego? – bo jest to porównywanie<br />
marnej jakoœci filmów w ma³ym okienku<br />
z pe³noekranow¹ telewizj¹.<br />
To co robi¹ twórcy Skype'a, przerasta skal¹ przedsiêwziêcia<br />
wszystkie dotychczasowe produkty, jakie<br />
s¹ na rynku. Oczywiœcie, nikt nie mo¿e gwarantowaæ<br />
w tych czasach sukcesu w takiej bran¿y – ale jeœli<br />
ktokolwiek móg³by osi¹gn¹æ ten sukces, to w³aœnie<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 9<br />
twórcy najlepszego programu do komunikacji i najpopularniejszego<br />
programu P2P (na tamte czasy).<br />
Podobnie mo¿e byæ z Joostem – ³¹cz¹c P2P z telewizj¹<br />
otrzymujemy technologiê, która bêdzie w<br />
stanie udŸwign¹æ pe³noekranow¹ transmisjê.<br />
Co bêdzie mo¿na zrobiæ dziêki Joostowi – ogranicza<br />
nas chyba tylko wyobraŸnia. Prawdopodobnie czeka<br />
nas rewolucja i chocia¿ twórcy Google twierdz¹, i¿<br />
prawdziwa telewizja internetowa musi jeszcze<br />
poczekaæ na technologiê, wydaje siê, i¿ premiera<br />
Joosta mo¿e mocno zmieniæ ich pogl¹dy.<br />
Joost jest odpowiedz¹ na rosn¹ce wymagania odbiorców,<br />
którzy chc¹ telewizji bardziej zindywidualizowanej<br />
i dopasowanej do ich potrzeb. Dziêki <strong>sieci</strong> P2P materia³y<br />
umieszczane przez nadawców s¹ dostêpne<br />
o ka¿dej porze, dla ka¿dego, kto dysponuje szybkim<br />
³¹czem internetowym. Materia³ transmitowany jest na<br />
pe³nym ekranie w jakoœci emisji telewizyjnej. U¿ytkownicy<br />
maj¹ mo¿liwoœæ wyszukiwania i polecania ulubionych<br />
programów znajomym oraz tworzenia w³asnych<br />
kana³ów. Jak wczeœniej wspomnia³em, korzystanie<br />
z Joosta nie kosztuje ani grosza. Do tego twórcy Kazaa<br />
i Skype’a zd¹¿yli nas ju¿ przyzwyczaiæ.<br />
Marek Kantowicz BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
10 Przysz³oœæ telewizji cyfrowej w Polsce<br />
Prace dotycz¹ce systemu<br />
telewizji interaktywnej<br />
prowadzone<br />
w Instytucie £¹cznoœci<br />
Zastosowanie do transmisji sygna³ów telewizyjnych<br />
czwartego, obok telewizji naziemnej, satelitarnej<br />
i kablowej, medium transmisyjnego – szerokopasmowych<br />
<strong>sieci</strong> telekomunikacyjnych, dzia³aj¹cych<br />
z wykorzystaniem protoko³u IP jest tematem<br />
priorytetowym podejmowanym zarówno w œwiecie<br />
jak i w Europie. Tematyka ta znajduje siê w <strong>pl</strong>anach<br />
prac miêdzynarodowych organizacji normalizacyjnych,<br />
a przede wszystkim Miêdzynarodowego<br />
Zwi¹zku Telekomunikacyjnego(UIT), którego cz³onkiem<br />
jest Administracja Polska. Prowadzone prace<br />
dotycz¹ zarówno parametrów systemowych jak<br />
i pomiarów ogólnej jakoœci us³ugi oraz jakoœci odbieranych<br />
programów telewizyjnych.<br />
Instytut £¹cznoœci – Pañstwowy Instytut Badawczy prowadzi<br />
od wielu lat prace dotycz¹ce przesy³ania sygna³ów<br />
audiowizualnych w tym programów telewizyjnych<br />
przez Internet. Nabyte doœwiadczenia pozwoli³y na<br />
udzia³ Instytutu w konsorcjum wykonawców projektu celowego<br />
„System udostêpniania sygna³u audiowizualnego<br />
w polskim internecie optycznym w sposób zapewniaj¹cy<br />
realizacjê telewizji interaktywnej”, dofinansowanego<br />
przez Komitet Badañ Naukowych (MNiSzW) na<br />
rzecz Telewizji Polskiej SA.<br />
Instytut £¹cznoœci wykona³ w projekcie celowym zadania<br />
dotycz¹ce badañ jakoœci w a<strong>pl</strong>ikacjach typu media<br />
strumieniowe. Umowy zawarte z TVP SA. dotyczy³y<br />
koncepcji i procedur metod pomiarowych (rok 2004), realizacji<br />
testów prototypu (rok 2005) zaœ do marca 2007<br />
roku – wdro¿enia procedur systemu jakoœci i certyfikacji<br />
telewizji interaktywnej iTVP. Badania umo¿liwi³y przeprowadzenie<br />
oceny jakoœci us³ug w wybranych punktach<br />
systemu, zakoñczone wydaniem Certyfikatów<br />
I£-PIB.<br />
Zgodnie z dyrektywami Unii Europejskiej <strong>sieci</strong> przenosz¹ce<br />
sygna³y telewizyjne musz¹ spe³niaæ nie tylko<br />
wymagania zasadnicze dotycz¹ce bezpieczeñstwa<br />
i kompatybilnoœci elektromagnetycznej, lecz równie¿<br />
mieæ odpowiednie parametry zapewniaj¹ce wymagan¹<br />
jakoϾ odbioru.<br />
Bior¹c to pod uwagê Instytut £¹cznoœci opracowa³ metodykê<br />
pomiarow¹ ogólnej jakoœci us³ugi oraz jakoœci<br />
obrazu telewizyjnego w domu abonenta. Metodyka ta<br />
stanowi adaptacjê metod zalecanych przez ITU-R (Zalecenie<br />
BT 500-11) do warunków odbioru na ekranie<br />
monitora domowego sygna³ów przesy³anych <strong>sieci</strong>ami<br />
szerokopasmowymi z wykorzystaniem protoko³u IP. Zosta³a<br />
ona zg³oszona jako Projekt Zalecenia (Jsamip),<br />
stanowi¹cego wk³ad Administracji Polskiej na ostatnie<br />
posiedzenie (paŸdziernik – listopad 2007) Grupy Studiów<br />
9 (SG9) ITU-T.<br />
Dokument zosta³ przyjêty i zgodnie z <strong>pl</strong>anem zostanie<br />
zatwierdzony na nastêpnym posiedzeniu SG9 ITU-T<br />
w maju 2008.<br />
dr in¿. Alina Karwowska-Lamparska<br />
Instytut £¹cznoœci
echnologia IP w telewizji cyfrowej to kolejny<br />
Tetap rozwoju <strong>pl</strong>atform nadawczych. Mamy dziœ<br />
telewizjê naziemn¹, satelitarn¹, kablow¹, a teraz<br />
mo¿emy równie¿ dotrzeæ do koñcowego u¿ytkownika<br />
za pomoc¹ <strong>sieci</strong> szerokopasmowych.<br />
Niew¹t<strong>pl</strong>iwym motorem do wprowadzania <strong>IPTV</strong> s¹:<br />
rosn¹ce przepustowoœci <strong>sieci</strong>, mo¿liwoœæ stosowania<br />
wysoko wydajnych kompresji i ³atwoœæ zarz¹dzania<br />
abonentami. <strong>Cyfrowa</strong> telewizja to tak¿e pocz¹tek<br />
burzliwego rozwoju interaktywnoœci i us³ug<br />
dodanych, szczególnie w <strong>IPTV</strong>, która posiada kana³<br />
zwrotny, a co za tym idzie – jest predysponowana do<br />
stale zwiêkszaj¹cego siê udzia³u w ogólnym rynku<br />
medialnym.<br />
Tradycyjne (patrz: bierne) ogl¹danie telewizji ju¿<br />
dziœ nie wystarcza. W <strong>IPTV</strong> dotychczasowy model<br />
ogl¹dania telewizji wzbogaciæ mo¿na dodatkowymi<br />
informacjami zwi¹zanymi z aktualn¹ treœci¹ programow¹.<br />
Widz aktywnie wspó³tworzy program, a tak¿e<br />
mo¿e wys³aæ szybk¹ informacjê zwrotn¹ do nadawcy.<br />
Dodatkow¹ zalet¹ <strong>IPTV</strong> jest mo¿liwoœæ jej naturalnego<br />
po³¹czenia w us³ugê tri<strong>pl</strong>e <strong>pl</strong>ay, co oznacza<br />
jeden kabel ethernetowy do kilku us³ug: telewizji, internetu<br />
i telefonu.<br />
Oczywiœcie jest to równie¿ mo¿liwe w telewizjach<br />
kablowych i w <strong>sieci</strong>ach telekomunikacyjnych za pomoc¹<br />
³¹cza DSL, ale nale¿y podkreœliæ, i¿ w tych<br />
przypadkach jest to tylko poszerzenie dotychczasowej<br />
dzia³alnoœci poprzez adaptacje do nowych serwisów.<br />
<strong>IPTV</strong> jest naturalnym rozszerzeniem dotychczasowej<br />
funkcjonalnoœci po³¹czenia szerokopasmowego.<br />
Mo¿na ³atwo sobie wyobraziæ, ¿e przysz³a instalacja<br />
u koñcowego u¿ytkownika bêdzie polega³a na zastosowaniu<br />
„switcha” rozdzielaj¹cego strumieñ danych<br />
dochodz¹cy do ka¿dego mieszkania na potrzeby<br />
ekranu telewizyjnego, komputera i telefonu.<br />
<strong>IPTV</strong> mo¿e byæ odbierane na dwa sposoby: na ekranie<br />
komputera lub na „zwyk³ym” telewizorze za poœrednictwem<br />
specjalnego dekodera (STB). Dopiero ta<br />
druga forma mo¿e doprowadziæ do masowego wykorzystania<br />
<strong>IPTV</strong>. Nie ka¿dy posiada w domu PC, nie<br />
ka¿dy chce go posiadaæ, a co wa¿ne, jesteœmy przyzwyczajeni<br />
i przyzwyczajani do korzystania z coraz<br />
wiêkszych i lepszych ekranów oraz ogl¹dania telewizji<br />
w wygodnej formie. Mo¿na zatem stwierdziæ, i¿ <strong>IPTV</strong><br />
stwarza zapotrzebowanie na internet „z kanapy”.<br />
Nale¿y dodaæ, i¿ <strong>IPTV</strong> to nie WebTV, który tak¿e<br />
prze¿ywa swój rozkwit pod postaci¹ wszelkiego rodzaju<br />
wyszukiwarek i portali internetowych. <strong>IPTV</strong> to<br />
pe³nowartoœciowa telewizja dzia³aj¹ca w trybie 24/7<br />
bez przerw czy zak³óceñ, spe³niaj¹ca wszystkie<br />
standardy jakoœci (z HD w³¹cznie) i trafiaj¹ca na ró¿nego<br />
rodzaju terminale koñcowe.<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 11<br />
Technologia IP<br />
w telewizji cyfrowej<br />
Tego rodzaju przekaz wyznacza okreœlone wymogi.<br />
Musi byæ zapewniona odpowiednia przepustowoœæ<br />
³¹cza na ca³ej trasie sygna³u, czêsto zwielokrotniona<br />
liczb¹ u¿ytkowników w obszarze <strong>sieci</strong> szkieletowych.<br />
Ze wzglêdu na koniecznoœæ zapewnienia sta³ej i niezawodnej<br />
transmisji, sieæ musi byæ zarz¹dzalna, wysokiej<br />
jakoœci i – co wa¿ne – dostosowana zarówno<br />
do transmisji multicastowej (do rozsy³ania tych samych<br />
pakietów do wielu urz¹dzeñ równoczeœnie),<br />
jak i do transmisji unicastowej (do indywidualnego<br />
u¿ytkownika, np. VoD).<br />
Uzupe³nieniem <strong>IPTV</strong> s¹ interaktywne us³ugi dodane<br />
w postaci serwisów edukacyjnych, bankowych, rozrywkowych,<br />
informacyjnych. Dziêki temu <strong>IPTV</strong> to<br />
kreowanie nowego rodzaju widza. Widza, który na<br />
du¿ym ekranie oprócz treœci telewizyjnych bêdzie<br />
mia³ równoczesny dostêp do wszelkiego rodzaju<br />
us³ug dodanych z mo¿liwoœci¹ tworzenia indywidualnych<br />
lay-outów ekranowych.<br />
Wprowadzanie <strong>IPTV</strong> na szerok¹ skalê mo¿emy<br />
zacz¹æ ju¿ dziœ, gdy¿ dostêpne s¹ odpowiednie<br />
technologie i coraz wiêcej domów jest w zasiêgu <strong>sieci</strong><br />
szerokopasmowych.<br />
Elastycznoœæ rozwi¹zania przemawia za stosowaniem<br />
<strong>IPTV</strong> jako podstawowego wyposa¿enia nowo<br />
oddawanych mieszkañ. Wraz z wod¹, kanalizacj¹,<br />
pr¹dem i gazem nale¿y doprowadziæ do ka¿dego<br />
mieszkania sieæ szerokopasmow¹, na koñcu której<br />
bêdzie zainstalowany „switch” spe³niaj¹cy rolê centrali<br />
domowej komunikacji ze œwiatem we wszystkich<br />
jego aspektach.<br />
ADB aktywnie uczestniczy w rozwoju tej nowej formy<br />
rozsy³u treœci telewizyjnych poprzez produkcjê dekoderów<br />
(STB) odbieraj¹cych <strong>IPTV</strong>. S¹ to modele bazuj¹ce<br />
na pojedynczym mikroprocesorze przeznaczonym<br />
zarówno do odbioru SD, jak i HD. Ca³a gama<br />
tych urz¹dzeñ, w zale¿noœci od indywidualnych<br />
potrzeb, jest ju¿ w ofercie ADB.<br />
ADB<br />
to notowany na Szwajcarskiej Gie³dzie Papierów Wartoœciowych<br />
(SWX: ADBN) holding spó³ek: ADB, tele.DOM, Osmosys,<br />
Vidiom, Sim<strong>pl</strong>e; www.adbholdings.com<br />
BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
12 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
Pasywne rozwi¹zania<br />
zwielokrotnienia falowego<br />
dla telewizji kablowych<br />
Sieci telewizji kablowej CATV by³y pierwotnie<br />
przeznaczone dla abonentów, którzy nie mogli<br />
osi¹gn¹æ zadowalaj¹cego odbioru programów<br />
telewizyjnych za pomoc¹ fal radiowych.<br />
KoniecznoϾ sprostania nowym wymaganiom<br />
na rynku us³ug multimedialnych spowodowa³a<br />
wykorzystanie wolnego pasma w zakresie niskich<br />
czêstotliwoœci na potrzeby kana³u zwrotnego.<br />
Rosn¹ca konkurencja na rynku us³ugodawców,<br />
a tak¿e wprowadzenie us³ug transmisji<br />
obrazu, telefonii oraz danych wymuszaj¹ kolejne<br />
udoskonalenia <strong>sieci</strong> dystrybucyjnej pod k¹tem<br />
pojemnoœci i niezawodnoœci.<br />
Obecne <strong>sieci</strong> CATV, powstaj¹ce g³ównie w oparciu<br />
o w³ókna œwiat³owodowe, posiadaj¹ szereg<br />
niezaprzeczalnych atutów. W³ókna te umo¿liwiaj¹<br />
przesy³anie wielu sygna³ów na du¿e odleg³oœci<br />
bez znacz¹cej utraty jakoœci. Dziêki du¿ej szerokoœci<br />
dostêpnego pasma, u¿ytkownicy œwiat³owodowych<br />
<strong>sieci</strong> CATV maj¹ dostêp nie tylko do sze-
okiej gamy programów telewizyjnych, ale równie¿<br />
us³ug dŸwiêkowych, telefonii, transmisji danych<br />
czy telewizji na ¿¹danie.<br />
Firma FCA, dostrzegaj¹c powy¿sze zalety, posiada<br />
w swej ofercie szereg pasywnych elementów<br />
umo¿liwiaj¹cych tworzenie nowoczesnych optycznych<br />
<strong>sieci</strong> telewizji kablowej. W zale¿noœci od<br />
liczby u¿ytkowników koñcowych, wymaganej liczby<br />
kana³ów optycznych, wykorzystywanych d³ugoœci<br />
fal czy stopnia podzia³u mocy sygna³ów dostêpne<br />
s¹ ró¿norakie elementy konieczne do<br />
stworzenia niezawodnej i wydajnej infrastruktury<br />
<strong>sieci</strong> CATV.<br />
W naszej ofercie znajduj¹ siê urz¹dzenia takie,<br />
jak sprzêgacze z podzia³em mocy, sprzêgacze<br />
WDM, sprzêgacze brzegowe EWDM, multi-/<br />
demulti<strong>pl</strong>eksery CWDM, cyrkulatory i modu³y<br />
OADM.<br />
Sprzêgacze z podzia³em mocy s¹ podstawowymi<br />
elementami s³u¿¹cymi do rozdzielania oraz<br />
³¹czenia optycznych sygna³ów. Wyró¿niamy zarówno<br />
sprzêgacze symetryczne, jak i asymetryczne.<br />
Pierwsze z nich charakteryzuj¹ siê jednakowym<br />
wspó³czynnikiem podzia³u mocy sygna³u<br />
wejœciowego na ka¿dym z portów wyjœciowych.<br />
W przypadku sprzêgaczy asymetrycznych moc<br />
sygna³u wejœciowego rozdzielana jest w ró¿nym<br />
stopniu na poszczególne wyjœcia.<br />
Oferujemy ró¿norodne kombinacje sprzêgaczy,<br />
tak pod wzglêdem liczby portów, jak i stosunku<br />
podzia³u mocy, wykonane zarówno w technologii<br />
spawanej, jak i PLC.<br />
Sprzêgacze WDM umo¿liwiaj¹ dwukierunkow¹<br />
komunikacjê na jednym w³óknie dziêki wykorzystaniu<br />
transmisji w oknach 1310 nm oraz 1550<br />
nm. Urz¹dzenia firmy FCA charakteryzuj¹ siê wysok¹<br />
izolacj¹ portów, nisk¹ t³umiennoœci¹ wtr¹ceniow¹<br />
i bardzo stabilnymi parametrami. Ponadto<br />
oferujemy kombinacje sprzêgaczy WDM o standardowej<br />
oraz podwy¿szonej izolacji portów, co<br />
ma szczególne znaczenie przy stosowaniu pomp<br />
EDFA.<br />
Konsekwencj¹ wprowadzenia technologii C/DWDM<br />
by³o przystosowanie elementów do pracy nie tylko<br />
z dwiema œciœle okreœlonymi d³ugoœciami fal. Elementami<br />
takimi s¹ sprzêgacze brzegowe EWDM.<br />
S³u¿¹ one do separacji oraz ³¹czenia sygna³u<br />
1310 nm oraz sygna³ów optycznych w paœmie<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 13<br />
1470-1610 nm. Wykorzystywane<br />
s¹ w przypadku<br />
jednoczesnej<br />
transmisji sygna³ów<br />
CWDM/DWDM oraz<br />
sygna³u 1310 nm na<br />
pojedynczym w³óknie.<br />
Rozwi¹zanie takie pozwala<br />
ujednoliciæ typ<br />
elementów pasywnych<br />
w <strong>sieci</strong> ze wzglêdu na<br />
swój uniwersalny charakter.<br />
Kolejnym etapem<br />
ewolucji <strong>sieci</strong> optycznych by³o wprowadzenie systemów<br />
wielofalowych o pojem-noœci powy¿ej<br />
dwóch kana³ów. Multi-/demulti<strong>pl</strong>eksery CWDM<br />
pozwalaj¹ na ³¹czenie/rozdzielanie poszczególnych<br />
d³ugoœci fal w jednym strumieniu. Ich zastosowaniem<br />
s¹ a<strong>pl</strong>ikacje umo¿liwiaj¹ce jednoczesn¹<br />
transmisjê wielu sygna³ów na ró¿nych<br />
d³ugoœciach fal w jednym w³óknie œwiat³owodowym.<br />
Firma FCA oferuje ró¿norodn¹ kombinacjê<br />
liczby kana³ów oraz mo¿liwoœæ wprowadzenia dodatkowego<br />
kana³u 1310 nm czy te¿ portów monitoruj¹cych.<br />
Oferowane urz¹dzenia charakteryzuj¹<br />
siê wysok¹ izolacj¹ portów, nisk¹ t³umiennoœci¹<br />
wtr¹ceniow¹ i p³askimi charakterystykami pasmowymi,<br />
aby w pe³ni zaspokoiæ wysokie wymagania<br />
techniczne.<br />
Ostatnim z wymienionych elementów s¹ cyrkulatory,<br />
bêd¹ce prostymi elementami umo¿liwiaj¹cymi<br />
dwukierunkow¹ transmisjê na pojedynczym<br />
w³óknie przy wykorzystaniu tej samej d³ugoœci fali.<br />
Czyni je to urz¹dzeniami nie- zmiernie u¿ytecznymi<br />
w systemach niepo- siadaj¹cych ró¿nych interfejsów<br />
optycznych. Dodatkowymi zaletami cyrkulatorów<br />
s¹ ma³a t³umiennoœæ wtr¹ceniowa oraz<br />
wysoka izolacja.<br />
Dope³nieniem oferty FCA jest szeroka gama obudów<br />
wy¿ej wymienionych rozwi¹zañ. Posiadamy<br />
dedykowane rozwi¹zania kaset oraz paneli przystosowanych<br />
do monta¿u w szafach 19”, a tak¿e<br />
typowych dla <strong>sieci</strong> CATV rozwi¹zañ producentów<br />
stacji czo³owych.<br />
Marcin Tomkiewicz<br />
Kierownik Sekcji Telekomunikacyjnej FCA Sp. z o.o. BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
14 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
MIKROPROJEKT – rozwi¹zania<br />
dla nadawców telewizyjnych<br />
Szeroko pojêta telewizja cyfrowa od kilku lat<br />
sta³a siê faktem. Kolejne standardy transmisji,<br />
doskonalsze sposoby kodowania otwieraj¹<br />
przed nadawcami coraz to nowe mo¿liwoœci, ale<br />
i stwarzaj¹ nowe wyzwania.<br />
MIKROPROJEKT projektuje urz¹dzenia dla nadawców<br />
telewizyjnych, wype³niaj¹ce nisze i znajduj¹ce<br />
zastosowanie wszêdzie tam, gdzie gotowe rozwi¹zania<br />
s¹ niedostêpne lub zwyczajnie zbyt drogie.<br />
Wszystkie urz¹dzenia projektowane s¹ w naszej firmie<br />
– daje to nam mo¿liwoœæ elastycznego dopasowania<br />
sprzêtu i oprogramowania do potrzeb i specyfiki<br />
klienta.<br />
Wiêkszoœæ oferowanych przez MIKROPROJEKT<br />
urz¹dzeñ jest odpowiedzi¹ na realne problemy wystêpuj¹ce<br />
u nadawców, zwi¹zane z emisj¹, bezpieczeñstwem<br />
transmisji, konwersj¹ standardów.<br />
Praktycznie ka¿de mo¿e byæ wyposa¿one w systemy<br />
podwójnego zasilania, zmniejszaj¹ce ryzyko<br />
awarii, wszystkie przystosowane s¹ do monta¿u<br />
w szafach 19”.<br />
Gdy enkoder MPEG-2 jest za drogi...<br />
Co zrobiæ, gdy nadawca chce emitowaæ nie strumieñ<br />
wideo, lecz nieruchom¹ <strong>pl</strong>anszê? Przyk³ady zastosowañ<br />
takich <strong>pl</strong>ansz mo¿na mno¿yæ:<br />
� <strong>pl</strong>ansze informacyjne;<br />
� komunikaty o awariach, sytuacjach alarmowych;<br />
� t³o systemów EPG;<br />
� sekwencyjnie prze³¹czane reklamy <strong>pl</strong>anszowe.<br />
U¿ycie klasycznego enkodera MPEG-2 jest w takim<br />
wypadku rozwi¹zaniem nieekonomicznym – w przypadku<br />
statycznych obrazów wykorzystamy drobny<br />
u³amek mo¿liwoœci sprzêtu, a profesjonalny enkoder<br />
kosztuje niema³o. Poza tym typowe enkodery<br />
MPEG, przeznaczone do sygna³ów ruchomych, nie<br />
sprawdz¹ siê najlepiej przy emisji obrazów statycznych<br />
(dr¿enie obrazu). Dodatkowe k³opoty pojawiaj¹<br />
Generator ASI Alfa-116<br />
siê, gdy nadawca chce emitowaæ kilka <strong>pl</strong>ansz równoczeœnie.<br />
Pomijaj¹c oczywist¹ koniecznoœæ u¿ycia<br />
kilku enkoderów (koszty!), pojawia siê dodatkowy<br />
problem Рwykorzystanie kilku wejϾ multi<strong>pl</strong>eksera.<br />
A tych – jak wiadomo – nigdy za wiele, a ka¿de<br />
kosztuje...<br />
W odpowiedzi na ten problem stworzyliœmy generator<br />
strumienia DVB ASI ALFA-116.<br />
Urz¹dzenie to przetwarza <strong>pl</strong>iki graficzne z formatu<br />
.BMP do postaci MPEG-2, a nastêpnie na sygna³<br />
strumienia transportowego. Generowany strumieñ<br />
transportowy mo¿e zawieraæ do 8 zakodowanych<br />
obrazów statycznych oraz kom<strong>pl</strong>et tablic PSI (PMT,<br />
PAT, SDT, NIT). Mo¿liwa jest niezale¿na regulacja<br />
bitrate’u ka¿dego ze strumieni oraz edycja treœci<br />
tablic PSI.<br />
Inne cechy generatora ALFA-116, bêd¹ce wynikiem<br />
kilkuletnich doœwiadczeñ, to:<br />
� doskona³a jakoœæ zakodowanego obrazu – emitowane<br />
s¹ ramki I zakodowanego obrazu i sta³e,<br />
niezmienne ramki P – co zapewnia ostry i nieruchomy<br />
obraz;<br />
� 1 wejœcie i 2 wyjœcia ASI z wbudowanym<br />
prze³¹cznikiem torów – umo¿liwiaj¹ce pod³¹czenie<br />
kilku generatorów b¹dŸ prze³¹czanie torów<br />
DVB ASI;<br />
� mo¿liwoœæ emisji zakodowanych obrazów w postaci<br />
pakietów UDP – IP TV;<br />
� sterowanie prac¹ generatora z poziomu przegl¹darki<br />
www.<br />
Gdybym mia³ tor backupowy...<br />
O celowoœci tworzenia redundancji w systemach wizyjnych<br />
nie warto przekonywaæ siê dopiero w chwili<br />
wyst¹pienia awarii. W przypadku emisji programów<br />
telewizyjnych zanik emitowanego sygna³u jest sennym<br />
koszmarem dzia³ów technicznych – telewizja<br />
bez wizji nie istnieje...
U¿ytecznym urz¹dzeniem pozwalaj¹cym na prze-<br />
³¹czanie sygna³ów DVB ASI w celu zwiêkszenia niezawodnoœci<br />
systemu jest zaprojektowany przez<br />
MIKROPROJEKT changeover – prze³¹cznik ASI<br />
BETA-2. Pozwala on na automatyczne prze³¹czanie<br />
2 torów strumienia transportowego DVB ASI – w sytuacji<br />
gdy w jednym z nich nastêpuje zanik sygna³u,<br />
zdefiniowany jest jako brak obecnoœci pakietów<br />
o zadanych numerach PID (standardowo tablic PSI)<br />
przez okreœlony czas.<br />
Wyst¹pienie b³êdu i prze³¹czenie torów sygnalizowane<br />
jest diodami LED na panelu przednim oraz sygna³em<br />
dŸwiêkowym. Mo¿liwe jest naturalnie tak¿e<br />
rêczne sterowanie prze³¹cznikiem. Schemat prze-<br />
³¹cznika pokazany jest na poni¿szym rysunku.<br />
BETA-2 wyposa¿ony jest w aktywne wzmacniacze<br />
wejœciowe i wyjœciowe, zapewniaj¹ce regeneracjê<br />
przesy³anego sygna³u oraz dodatkowo rozdzielenie<br />
sygna³u wyjœciowego na dwa strumienie. Bêd¹c<br />
urz¹dzeniem maj¹cym podnosiæ niezawodnoœæ systemu<br />
nadawczego, BETA-2 wyposa¿ony jest<br />
w ch³odzon¹ wentylatorem obudowê rack 19” 1U<br />
i dwa niezale¿ne zasilacze.<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 15<br />
Changeover ASI Beta-2<br />
Schemat blokowy Beta-2<br />
Changeover posiada szerokie mo¿liwoœci dostosowania<br />
go do warunków konkretnego nadawcy. Dostêpne<br />
s¹ porty RS-232, wejœcia i wyjœcia cyfrowe<br />
GPIO, wyjœcia przekaŸnikowe pozwalaj¹ce na zintegrowanie<br />
changeovera z istniej¹cym systemem<br />
monitoringu.<br />
Czy dosta³em tyle pasma, ile chcia³em...<br />
Bitrate przesy³anego sygna³u DVB ASI mo¿na zmierzyæ<br />
dowolnym analizatorem strumienia transportowego.<br />
Od czasu do czasu zdarza siê, ¿e mimo i¿<br />
zmierzony bitrate by³ poprawny, wystêpuj¹ zak³ócenia<br />
b¹dŸ przerwy w odbiorze. Jak wykryæ problem,<br />
jeœli œrednio wystêpuje np. raz w tygodniu?<br />
Inna sytuacja – nadawca kupuje okreœlone pasmo<br />
dosy³owe. Czy rzeczywiœcie jest ono sta³e w czasie?<br />
Czy mo¿e wystêpuj¹ chwilowe spadki bitrate’u, objawiaj¹ce<br />
siê pogorszeniem jakoœci lub nawet zanikami<br />
transmisji?<br />
W celu rozwiania tego typu w¹t<strong>pl</strong>iwoœci powsta³ logger<br />
strumienia transportowego EPSILON-8. Urz¹dzenie<br />
to, w odstêpach 2-sekundowych, zapisuje<br />
BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
16 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
bitrate 8 strumieni o zadanych numerach PID. Pomiar<br />
mo¿e byæ dokonywany nawet przez pó³ roku.<br />
W trakcie pracy mierzony bitrate jest wyœwietlany<br />
w oknie zwyk³ej przegl¹darki internetowej przez<br />
wbudowany serwer www w postaci wykresów, tabel<br />
lub histogramów. Dane zapisywane s¹ na karcie pamiêci,<br />
któr¹ mo¿na przenieœæ w celu analizy np.<br />
w arkuszu kalkulacyjnym do komputera.<br />
EPSILON-8 wystêpuje w obudowie 1U do zamontowania<br />
w szafach 19” lub w ma³ej, przenoœnej obudowie<br />
180x150 mm.<br />
Z DVB ASI na UDP IP i odwrotnie...<br />
Obserwuj¹c pocz¹tki technologii IP w telewizji trudno<br />
by³o oprzeæ siê wra¿eniu, ¿e napotyka ona opór<br />
ludzkich przyzwyczajeñ i stereotypów. Sygna³ wizyjny<br />
w formacie zarezerwowanym do tej pory dla komputerów?<br />
A pasmo, a opóŸnienia... Czas pokaza³, ¿e<br />
obawy by³y nieuzasadnione, technika <strong>IPTV</strong> coraz<br />
czêœciej wystêpuje wspólnie z tradycyjnymi standardami<br />
transmisji sygna³ów cyfrowych, przenikaj¹c siê<br />
i uzupe³niaj¹c.<br />
MIKROPROJEKT wdra¿a do produkcji 2 typy konwerterów<br />
strumienia DVB ASI -> IP DELTA-1 i IP -><br />
DVB ASI DELTA-2 (dostêpne bêd¹ w sprzeda¿y na<br />
pocz¹tku 2008 r.). Oba s¹ urz¹dzeniami zapewniaj¹cymi<br />
transfer min. 40 Mbit/s, posiadaj¹ 2 oddzielne<br />
z³¹cza Ethernet: pierwsze do konfiguracji<br />
urz¹dzenia poprzez wbudowany serwer www, drugie<br />
do transmisji sygna³u. Rozwi¹zanie takie pozwala<br />
w prosty sposób na rozdzielenie toru emisyjnego od<br />
np. <strong>sieci</strong> korporacyjnej bez koniecznoœci instalowania<br />
dodatkowych urz¹dzeñ.<br />
DELTA-1 (konwerter ASI -> IP) posiada wbudowany<br />
filtr pozwalaj¹cy na przesy³anie w pakietach UDP IP<br />
tylko pakietów ASI o wybranych przez u¿ytkownika<br />
numerach PID.<br />
DELTA-2 (konwerter IP -> ASI) posiada 2 równowa¿ne<br />
wyjœcia ASI, umo¿liwiaj¹ce bezpoœrednie rozdzielenie<br />
wyjœciowego sygna³u ASI.<br />
DELTA-1 i DELTA-2 nadaj¹ siê idealnie zarówno do<br />
lokalnej konwersji sygna³ów, w celu dopasowania<br />
standardów, jak i przesy³ania sygna³u DVB ASI<br />
przez ³¹cze Ethernet.<br />
Rafa³ Buczyñski
Firma Molex jest drugim co do wielkoœci producentem<br />
z³¹czyna œwiecie. Molex to przedsiêbiorstwo<br />
o kapitale 2,2 miliarda dolarów, które<br />
posiada 68 biur handlowych, 26 centrów badawczo-rozwojowych<br />
i 55 zak³adów produkcyjnych<br />
na szeœciu kontynentach. Ponad 95 proc. zak³adów<br />
produkcyjnych posiada certyfikat jakoœci<br />
ISO, a ponad 75 proc. certyfikat QS 9000.<br />
Charakterystyka firmy<br />
Molex Premie Networks jest dzia³em Molex’a projektuj¹cym<br />
i produkuj¹cym wszelkiego rodzaju<br />
komponenty do budowy systemów okablowania<br />
strukturalnego. Historia rozwoju tych rozwi¹zañ liczy<br />
sobie ju¿ ponad 20 lat. Id¹c wraz z rozwojem<br />
a<strong>pl</strong>ikacji <strong>sieci</strong>owych, firma Molex Premise Networks<br />
dostarcza infrastrukturê <strong>sieci</strong>owych urz¹dzeñ<br />
pasywnych s³u¿¹cych do bezproblemowego<br />
przesy³ania danych.<br />
Obecnie Molex Premise Networks jest œwiatowym<br />
liderem w bran¿y okablowania strukturalnego inwestu-<br />
j¹cym ka¿dego roku miliony dolarów<br />
w tworzenie nowych produktów zorientowanych<br />
na klienta. Na przestrzeni ostatnich szeœciu lat<br />
wydatki na rozwój programów ulepszaj¹cych<br />
najnowoczeœniejszy osprzêt i nowe produkty siêgnê³y<br />
kwoty 1,8 miliarda dolarów. Po ponad 60-letnim<br />
okresie istnienia ten rodzaj inwestycji zaowocowa³<br />
tysi¹cem nowych produktów znajduj¹cych<br />
swoje zastosowania w wielu ga³êziach przemys³u.<br />
Aktualnie w ofercie firmy Molex Premise Networks<br />
znajduje siê pe³na gama produktów s³u¿¹cych do<br />
budowy kom<strong>pl</strong>etnego systemu okablowania strukturalnego,<br />
po- cz¹wszy od gniazd abonenckich,<br />
koñcz¹c na szafach dystrybucyjnych. Oferta obejmuje<br />
zarówno produkty oparte na rozwi¹zaniach<br />
œwiat³owodowych, jak i rozwi¹zania oparte na<br />
4-parowych kablach symetrycznych.<br />
Oferta handlowa<br />
Data Gate Plus<br />
Najwa¿niejszym elementem toru transmisyjnego<br />
zbudowanego w oparciu o tradycyjne kable symetryczne<br />
4-parowe s¹ z³¹cza. Z³¹cza s¹ elementami,<br />
na których osoba instaluj¹ca system okablo-<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 17<br />
Lider w bran¿y<br />
okablowania strukturalnego<br />
Data Gate Plus<br />
wania strukturalnego terminuje kable symetryczne.<br />
Jakoœæ tego po³¹czenia zale¿y od jakoœci samego<br />
z³¹cza, jakoœci u¿ytych narzêdzi terminuj¹cych<br />
oraz od umiejêtnoœci i wiedzy instalatora.<br />
Molex Premise Networks opracowa³ w³asn¹<br />
gamê modu³ów o unikatowej technologii i perfekcyjnych<br />
parametrach transmisyjnych.<br />
Modu³y Data Gate Plus s¹ wyposa¿one w wysokiej<br />
jakoœci z³¹cze szczelinowe KATT IDC, które<br />
zarabiane jest przy u¿yciu powszechnie dostêpnych<br />
narzêdzi uderzeniowych KATT/110. U¿ycie<br />
tego rodzaju modu³ów i narzêdzi gwarantuje<br />
³atwoœæ monta¿u oraz – co najwa¿niejsze dla instalatora<br />
i u¿ytkownika koñcowego – bardzo<br />
dobr¹ powtarzalnoœæ pomiarów. Modu³ Data Gate<br />
Plus posiada dodatkowo od strony gniazda RJ-45<br />
wbudowan¹ przesuwn¹ przes³onê przeciwkurzow¹<br />
chroni¹c¹ styki przed zabrudzeniami.<br />
Przes³ona ma za zadanie równie¿ prostowanie pinów<br />
po ka¿dym w³o¿eniu / wy³o¿eniu wtyczek<br />
RJ-45. Dodatkowo do modu³ów mo¿na zastosowaæ<br />
zaœlepkê blokuj¹c¹, która uniemo¿liwia<br />
w³o¿enie wtyku RJ-45 do gniazda dedykowanego<br />
do transmisji sygna³ów telefonicznych opartych<br />
na kablach z wtyczkami RJ-11 oraz RJ-12.<br />
Modu³y Data Gate Plus dostêpne s¹ w wersji BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
18 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
ekranowanej oraz nieekranowanej zarówno w kategorii<br />
5e, jak i kategorii 6. Mo- du³y te zosta³y<br />
przebadane przez niezale¿ne laboratorium ETL<br />
(Intertek Testing Services ETL SEMKO) i posiadaj¹<br />
certyfikaty zgodnoœci z normami bran¿owymi.<br />
Modu³y s¹ stosowane w gniazdach typu Euromod,<br />
Mod Mosaic, Contura, ABB Tango, DIN<br />
49075 oraz panelach krosowych systemów PowerCat<br />
6.<br />
Panele œwiat³owodowe FMP3<br />
Podstawow¹ zalet¹ tych paneli jest ich modu³owa<br />
konstrukcja. Wszystkie panele opieraj¹ siê na<br />
jednym uniwersalnym korpusie, do którego montowane<br />
s¹ p³yty czo³owe. P³yty czo³owe mog¹ byæ<br />
dowolnie konfigurowane przez u¿ytkownika. P³yty<br />
czo³owe s¹ dostêpne w wersjach z adapterami<br />
ST, SC, LC, MT-RJ lub bez adapterów.<br />
Przyk³adowe konfiguracje to: 12xST, 6xSC du<strong>pl</strong>ex,<br />
24xLC du<strong>pl</strong>ex, 24xMT-RJ, 24xST, 12xSC du<strong>pl</strong>ex,<br />
18xST, 9xSC lub 4xszeœciodro¿na p³ytka na<br />
dowolne adaptery. Do paneli mo¿na dokupiæ dedykowane<br />
kasety œwiat³owodowe, zestaw pierœcieni<br />
organizacyjnych oraz przepusty kablowe.<br />
Konstrukcja paneli pozwala na wysuniêcie pó³ki<br />
monta¿owej oraz jej pochylenie pod k¹tem 45<br />
stopni. Zapewnia to swobodny dostêp do zainstalowanych<br />
w panelu kaset œwiat³owodowych, pigtaili<br />
oraz adapterów.<br />
Z³¹cze MT-RJ Xpress-Lock<br />
Z³¹cze MT-RJ dziêki swej prze³omowej konstrukcji<br />
staje siê coraz bardziej popularnym rodzajem<br />
interfejsu stosowanego przez producentów urz¹-<br />
Panel FMP3 z wysuniêt¹ pó³k¹ monta¿ow¹<br />
dzeñ aktywnych oraz producentów okablowania<br />
strukturalnego. Firma Molex Premise Networks<br />
opracowa³a w³asn¹ technologiê terminowania<br />
w³ókien œwiat³owodowych z³¹czami MT-RJ. Technologia<br />
ta jest niezwykle prosta i polega na odpowiednim<br />
oczyszczeniu w³ókna, jego przyciêciu,<br />
wprowadzeniu do ferruli i zamkniêciu komory za<br />
pomoc¹ specjalnego kluczyka dostarczanego<br />
w kom<strong>pl</strong>ecie wraz ze z³¹czami. Z³¹cze w ten sposób<br />
mo¿e byæ terminowane na kablu do 10 razy.<br />
Dostêpne s¹ dwie wersje z³¹cza: mêska (ferrula<br />
z pinami) i ¿eñska (bez pinów). Mo¿na je stosowaæ<br />
do w³ókien o œrednicy 50/125 µm oraz<br />
62,5/125 µm. Maksymalne t³umienie to 0,5 dB,<br />
t³umienie typowe waha siê na poziomie 0,3 dB.<br />
Dodatkowo w ofercie Molex Premise Networks<br />
posiada szerok¹ gamê adapterów MT-RJ przeznaczonych<br />
do monta¿u w panelach i gniazdach<br />
naœciennych. Podsumowuj¹c, niew¹t<strong>pl</strong>iwymi zaletami<br />
technologii MT-RJ s¹:<br />
� konstrukcja du<strong>pl</strong>ex (dwa w³ókna w jednym<br />
z³¹czu),<br />
� ma³e wymiary zewnêtrzne,<br />
� kszta³t i zasada ³¹czenia zbli¿one do spopularyzowanego<br />
wtyku RJ45,<br />
� prosty i tani sposób instalacji,<br />
� mo¿liwoœæ kilkakrotnego zarabiania z³¹cza na<br />
w³óknie,<br />
� zdeterminowana polaryzacja w³ókien.<br />
Real Time<br />
Real Time Patching System to opracowany przez<br />
firmê Molex Premise Networks inteligentny sy-
stem zarz¹dzania okablowaniem strukturalnym.<br />
Molex Premise Net- works jest wiod¹cym producentem<br />
systemów okablowania strukturalnego<br />
(Structured Cabling System). Inteligentne zarz¹dzanie<br />
okablowaniem umo¿liwia mened¿erom ds.<br />
systemów informatycznych (IT) sterowanie i monitorowanie<br />
fizycznej warstwy <strong>sieci</strong> i wspó³pracuj¹cych<br />
urz¹dzeñ informatycznych.<br />
Dziêki systemowi Real Time Patching firmy Molex<br />
Premise Networks, w sk³ad którego wchodz¹ inteligentne<br />
panele krosowe, przewody i kable krosowe<br />
oraz urz¹dzenia i oprogramowanie do<br />
zarz¹dzania fizyczn¹ warstw¹ <strong>sieci</strong>, mened¿erowie<br />
IT maj¹ dostêp w czasie rzeczywistym do informacji<br />
o stanie okablowania i mog¹ monitorowaæ,<br />
przemieszczaæ, dodawaæ i wprowadzaæ<br />
zmiany oraz ³atwo i wygodnie (automatycznie)<br />
prowadziæ dokumentacjê <strong>sieci</strong>. Konfiguracja systemu<br />
jest prosta, a wbudowany ucz¹cy siê port<br />
identyfikacyjny skraca czas przygotowania systemu<br />
do pracy. SkalowalnoϾ systemu jest nieograniczona<br />
– mo¿na nim zarz¹dzaæ na miejscu, zdalnie<br />
lub przez internet.<br />
Najwa¿niejsz¹ cech¹ tego systemu jest umiejêtnoœæ<br />
jednoczesnej wspó³pracy ze starszymi systemami<br />
okablowania i zupe³nie nowymi instalacjami,<br />
dziêki czemu u¿ytkuj¹ca go firma mo¿e<br />
w ca³oœci przejœæ do inteligentnego zarz¹dzania<br />
po³¹czeniami niezale¿nie od wieku i stopnia zu¿ycia<br />
posiadanej infrastruktury.<br />
Dziêki dostêpnoœci pasków czujników dotykowych<br />
(pasków sensorycznych) przeznaczonych do <strong>sieci</strong>owych<br />
urz¹dzeñ aktywnych mo¿na monitorowaæ<br />
równie¿ po³¹czenia miêdzy panelem a sprzêtem<br />
aktywnym, a nie tylko pomiêdzy panelami krosowymi.<br />
Mo¿na wiêc zrezygnowaæ ze stosowanej<br />
powszechnie do niedawna krzy¿owej metody œledzenia<br />
po³¹czeñ, zyskuj¹c znaczne oszczêdnoœci<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 19<br />
Widok z³¹cza MT-RJ Xpress-Lock wraz z kluczykiem, os³on¹ oraz bootem<br />
zarówno pod wzglêdem kosztu produktów niezbêdnych<br />
do wdro¿enia tego rozwi¹zania, jak<br />
i cennej przestrzeni dostêpnej w centrali.<br />
Dodatkowe oprogramowanie wspomagaj¹ce<br />
zarz¹dzanie zwiêksza pojemnoœæ systemu dziêki<br />
dostêpnym modu³om wspieraj¹cym funkcje<br />
Zarz¹dzania Zasobami Sieci (Network Asset Management),<br />
diagnostycznym i mapowania do poziomu<br />
adresowego MAC oraz rozwi¹zaniu, które<br />
umo¿liwia wykorzystanie pakietów AutoCAD oraz<br />
Visio do <strong>pl</strong>anowania i opracowywania dokumentacji.<br />
Laserstream<br />
Molex Premise Networks ma<br />
przyjemnoœæ zaprezentowaæ nowy<br />
system okablowania œwiat³owodowego<br />
– Laserstream – instalowany<br />
metod¹ wdmuchiwania. Podstawow¹ zalet¹<br />
systemu Laserstream jest jego wysoka elastycznoϾ,<br />
polegaj¹ca na mo¿liwoœci ³atwego wprowadzania<br />
zmian w miarê rozwoju wymagañ stawianych<br />
okablowaniu.<br />
Laserstream jest rozwi¹zaniem dedykowanym<br />
w instalacjach, gdzie wymagania projektowe nie<br />
s¹ precyzyjnie okreœlone. System ten eliminuje<br />
koniecznoœæ dok³adnego okreœlenia liczby i rodzaju<br />
w³ókien œwiat³owodowych na etapie projektowania.<br />
Pozwala ponadto na eliminacjê niewykorzystywanych<br />
(zapasowych) w³ókien, poniewa¿<br />
dodatkowe w³ókna mog¹ byæ w dowolnej chwili<br />
doinstalowane.<br />
System Laserstream jest w pe³ni zgodny z pozosta³ymi<br />
elementami œwiat³owodowymi Molex Premise<br />
Net- works. Podobnie jak ca³y system okablowania<br />
strukturalnego, mo¿e byæ objêty 25-letni¹<br />
gwarancj¹ systemow¹.<br />
Micha³ Muszalski BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
20 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
FONE pierwsze gotowe<br />
do œwiadczenia us³ugi<br />
w pe³nym zakresie<br />
WPolsce funkcjonuje dzisiaj kilkuset ma³ych<br />
i œrednich operatorów telewizji kablowych<br />
oraz ISP, którzy dysponuj¹ potencja³em od kilkuset<br />
do kilkunastu tysiêcy gniazd abonenckich.<br />
Przysz³oœci¹ ich dzia³alnoœci jest cyfryzacja <strong>sieci</strong>,<br />
która zgodnie z wymogami Unii Europejskiej jest<br />
nieunikniona. Dzisiaj jednak na takie rozwi¹zanie<br />
staæ tylko najwiêkszych operatorów kablowych.<br />
Inwestycja w sam¹ tylko stacjê czo³ow¹ TV to<br />
koszt rzêdu 1-3 mln z³otych. Ale to nie koniec wydatków<br />
– infrastrukturê trzeba utrzymywaæ, poza<br />
tym trzeba posiadaæ zasoby do dalszego rozwijania<br />
produktu telewizji cyfrowej np. o funkcjonalnoϾ<br />
VoD i HDTV oraz us³ugi interaktywne. Dla<br />
ma³ych i œrednich operatorów s¹ to koszty astronomiczne,<br />
które stanowi¹ ogromn¹ barierê wejœcia<br />
w „cyfrowy œwiat”.<br />
Idealnym rozwi¹zaniem dla nich wydaje siê byæ<br />
oferta FONE, która pozwala unikn¹æ kosztów<br />
zwi¹zanych z uruchomieniem us³ug cyfrowych.<br />
Korzystaj¹c z niej dany operator koncentruje siê<br />
wy³¹cznie na pozyskiwaniu i obs³udze abonentów,<br />
za pozosta³e aspekty odpowiada FONE. Kolejnym<br />
atutem cyfrowej TV FONE bêdzie korzystanie<br />
z w³asnej <strong>sieci</strong> œwiat³owodowej. To w³aœnie<br />
wokó³ niej znajduje jest wiêksza czêœæ funkcjo-<br />
nuj¹cych w Polsce ma³ych i œrednich operatorów<br />
telewizji kablowych oraz operatorów ISP. PBT<br />
HAWE (w³aœciciel marki FONE) dysponuje dzisiaj<br />
trzeci¹ co do d³ugoœci – 1350 km, <strong>sieci</strong>¹<br />
œwiat³owodow¹ o du¿ej przepustowoœci w Polsce.<br />
Biegnie ona od Sochaczewa, przez Poznañ, Gorzów,<br />
Szczecin, Koszalin, S³upsk, a¿ do Gdañska<br />
(z odga³êzieniami do granicy pañstwa w S³ubicach<br />
i Ko³baskowie).<br />
To dopiero pierwszy etap inwestycji w ogólnopolsk¹<br />
sieæ œwiat³owodow¹. Aktualnie realizowany<br />
jest projekt dalszej rozbudowy infrastruktury<br />
o kolejne 2650 km w kierunku wschodnim oraz<br />
po³udniowym. Do koñca roku 2008 spó³ka zamierza<br />
wybudowaæ ponad 4.000 km w³asnej magistrali<br />
szkieletowej.<br />
Dostêp do <strong>sieci</strong> o odpowiednich parametrach to<br />
kluczowy warunek sukcesu. W oparciu o nowoczesn¹<br />
sieæ szkieletow¹ FONE dostarcza pe³en<br />
wachlarz us³ug teleinformatycznych: dostêp do
Internetu, transmisja danych, VoIP, techniczny<br />
dosy³ cyfrowych programów telewizyjnych. Za<br />
ka¿dym razem s¹ to rozwi¹zania „szyte na miarê”<br />
– udostêpniane zarówno jako tri<strong>pl</strong>e <strong>pl</strong>ay, jak i ka¿da<br />
z us³ug osobno. Ju¿ dzisiaj dostêp do Internetu<br />
FONE w bardzo wielu miejscach jest najkorzystniejsza<br />
ofert¹.<br />
System telewizji cyfrowej FONE to us³uga skierowana<br />
g³ównie do ma³ych i œrednich operatorów,<br />
którzy obs³uguj¹ od kilkuset do kilkunastu tysiêcy<br />
klientów indywidualnych, daj¹ca im mo¿liwoœæ<br />
skorzystania z technologii cyfrowej bez koniecznoœci<br />
ponoszenia wielomilionowych nak³adów inwestycyjnych<br />
zwi¹zanych z zakupem cyfrowej<br />
stacji czo³owej, zakupem systemów zarz¹dzaj¹cych<br />
us³ugami telewizji cyfrowej, dostêpem<br />
do Internetu, telefonii IP, jak równie¿ z budow¹<br />
centrum zarz¹dzania <strong>sieci</strong>¹, kosztem obs³ugi<br />
w systemie 24/7 i op³atami rocznymi zwi¹zanymi<br />
z umowami SLA.<br />
System cyfrowej TV FONE oparty zosta³ na rozwi¹zaniach<br />
œwiatowych liderów w tej dziedzinie.<br />
Firma SCOPUS dostarczy³a nowoczesne odbiorniki<br />
IRD wyposa¿one we wszystkie mo¿liwe inter-<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 21<br />
fejsy zarówno wejœciowe, jak i wyjœciowe<br />
pocz¹wszy od IP, DVB-S po ASI i SDI. HARMO-<br />
NIC jako firma wiod¹ca w zakresie enkodowania,<br />
multi<strong>pl</strong>eksacji i zarz¹dzania strumieniami cyfrowymi<br />
dostarczy³a system zarz¹dzania i monitorowania<br />
NMX oraz multi<strong>pl</strong>eksery. Ca³a stacja cyfrowa<br />
wraz z set-top boxami HUMAX zosta³a zintegrowana<br />
z systemem dostêpu warunkowego IRDE-<br />
TO z siedmiodniowym elektronicznym przewodnikiem<br />
po programach EPG. W chwili obecnej uruchomiony<br />
system oparty jest na kartach smart,<br />
jednak¿e IRDETO posiada mo¿liwoœæ zastosowania<br />
innego rozwi¹zania. Tym samym wybrane<br />
rozwi¹zanie jest profesjonalnie, elastyczne, a co<br />
najwa¿niejsze przygotowane na rozwój us³ug<br />
w najbli¿szej przysz³oœci. Stacja cyfrowa wyposa-<br />
¿ona jest w mechanizmy redundancji, jednak¿e<br />
z uwagi na zasiêg ogólnopolski FONE <strong>pl</strong>anuje budowê<br />
drugiej pracuj¹cej równolegle stacji cyfrowej<br />
lub skorzystanie z us³ugi backup’owania tej<br />
czêœci systemu przez inn¹ firmê (posiadaj¹c¹<br />
podobny system). System obs³uguje jedna stacja<br />
czo³owa zainstalowana w Centrum Nadzoru Sieci<br />
FONE w Poznaniu.<br />
BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
22 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
<strong>Telewizja</strong> cyfrowa FONE to:<br />
� dostarczanie od 50-100 programów telewizji<br />
cyfrowej w standardach SD i HDTV kodowanych<br />
systemem dostêpu warunkowego (CAS),<br />
� transmisja programów w formacie MPEG2 (docelowo<br />
w MPEG4),<br />
� docelowo udzielenie dostêpu do serwisów interaktywnych,<br />
� docelowo udzielenie dostêpu do serwisów Video<br />
na ¯¹danie (VoD) w formacie MPEG2,<br />
� udzielenie dostêpu do serwisu Elektronicznego<br />
Przewodnika po Programach (EPG),<br />
� obs³uga techniczna wszystkich systemów<br />
zwi¹zanych z telewizj¹ cyfrow¹ i us³ugami interaktywnymi<br />
w trybie 24/7,<br />
� us³ugi integracji.<br />
Stacja czo³owa i system dosy³u s¹ ju¿ gotowe.<br />
Powinny to potwierdziæ testy rozpoczynaj¹ce siê<br />
12 listopada 2007 roku. Równolegle trwaj¹ nego-<br />
cjacje z dystrybutorami i producentami programów<br />
telewizyjnych. Oczywiœcie FONE nie ingeruje<br />
w relacje operatora z klientami koñcowymi<br />
(FONE nie ma ¿adnego kontaktu z klientem koñcowym,<br />
a jedynie z operatorem, który dostarcza<br />
cyfrow¹ telewizjê do domów i mieszkañ). Telewizje<br />
kablowe mog¹ zatem pozostaæ przy dotychczasowych<br />
pakietach, mog¹ proponowaæ te¿<br />
nowe rozwi¹zania. Dla zarz¹dzania kontami abonenckimi<br />
FONE zapewni operatorowi bezpoœredni<br />
dostêp do systemu, bez ¿adnych poœredników.<br />
Bezpieczeñstwo technologiczne zapewnia fakt,<br />
¿e wszelkie dane s¹ transmitowane w zamkniêtej<br />
<strong>sieci</strong>, niedostêpnej dla zewnêtrznej ingerencji.<br />
<strong>Cyfrowa</strong> jakoœæ i mo¿liwoœci to niew¹t<strong>pl</strong>iwie przysz³oœæ<br />
telewizji. Kolejne firmy zapowiadaj¹ wprowadzenie<br />
na rynek tego typu us³ug. Wiele jednak<br />
wskazuje na to, ¿e FONE bêdzie pierwsze gotowe<br />
do œwiadczenia us³ugi w pe³nym zakresie.<br />
FONE – marka dla us³ug operatorskich nale¿¹ca do PBT Hawe Sp. z o.o., wchodz¹ca w sk³ad notowanej<br />
na Gie³dzie Papierów Wartoœciowych w Warszawie, grupy kapita³owej HAWE S.A. Realizuj¹c<br />
przyjêt¹ strategiê „Operatora dla Operatorów” koncentruje siê na œwiadczeniu pe³nego pakietu<br />
us³ug operatorskich w modelu hurtowym tj.: dostêpu do Internetu, telewizji cyfrowej, us³ug g³osowych<br />
oraz dzier¿awy infrastruktury. FONE dysponuje równie¿ na terenie Polski nowoczesn¹ infrastruktur¹<br />
œwiat³owodow¹ o ³¹cznej d³ugoœci 1350 km, a w trakcie realizacji inwestycji i <strong>pl</strong>anowania<br />
pozostaje kolejne 2650 km <strong>sieci</strong> szkieletowej.<br />
PBT Hawe sp. z o.o. jest w³aœcicielem marki FONE i specjalizuje siê w œwiadczeniu kom<strong>pl</strong>eksowych<br />
us³ug w zakresie budownictwa telekomunikacyjnego, teleinformatycznego i energetycznego<br />
w kraju i za granic¹.<br />
HAWE S.A. jest spó³k¹ publiczn¹ notowan¹ na Gie³dzie Papierów Wartoœciowych od 14 lutego<br />
2007, posiada 100 % udzia³ów w spó³ce zale¿nej PBT Hawe Sp. z o.o.
Multimedia Polska jest pierwszym w Polsce operatorem<br />
telekomunikacyjnym, który udostêpni³<br />
telewizjê cyfrow¹ (<strong>IPTV</strong>) we w³asnych <strong>sieci</strong>ach telefonicznych.<br />
Wdro¿enie telewizji <strong>IPTV</strong> w <strong>sieci</strong>ach PSTN Multimedia<br />
Polska udowadnia wprost, i¿ us³ugi tego rodzaju<br />
wkroczy³y w fazê komercyjn¹ i mog¹ staæ siê nowym<br />
Ÿród³em przychodów dla operatorów telekomunikacyjnych.<br />
Us³uga <strong>IPTV</strong> w <strong>sieci</strong>ach telefonii stacjonarnej by³a –<br />
jak do tej pory szeroko – omawiana i dyskutowana<br />
przez ró¿ne gremia. Ju¿ w kwietniu br. Multimedia<br />
Polska, dziêki po³¹czeniu unikatowego na rynku polskim<br />
potencja³u (doœwiadczenia wideo z segmentu<br />
<strong>sieci</strong> kablowych oraz telekomunikacyjne z obszaru<br />
PSTN i VoIP) teoretyczne rozwa¿ania zamieni³a<br />
w praktykê. Po pomyœlnie zakoñczonej fazie testów,<br />
w maju tego roku, Multimedia Polska do³¹czy³a do<br />
elitarnego grona operatorów telekomunikacyjnych,<br />
posiadaj¹cych w swojej ofercie komercyjn¹ us³ugê<br />
telewizji cyfrowej, dostarczanej poprzez sieæ PSTN.<br />
Mieszkañcy Mielca, Brzeska, Dêbicy i Kutna s¹ pierwszymi,<br />
którym zaoferowana zosta³a najnowoczeœniejsza<br />
formê przekazu cyfrowego i dŸwiêku. Ju¿ wkrótce<br />
podobna oferta dostêpna bêdzie równie¿ w kolejnych<br />
miastach.<br />
Abonenci telewizji cyfrowej maj¹ do wyboru dwa pakiety:<br />
Cyfrowy Komfort (48 kana³ów) i Cyfrowy Dom<br />
(40 kana³ów). Do obu pakietów mo¿na dodatkowo<br />
dokupiæ HBO i Cyfrê+, a w pakiecie Cyfrowy Komfort<br />
doroœli widzowie mog¹ ogl¹daæ programy Playboya.<br />
Jednorazowa op³ata instalacyjna w wysokoœci 49 z³<br />
obejmuje: instalacjê, Set-Top-Box (niewielk¹ skrzyneczkê<br />
umo¿liwiaj¹c¹ odbiór), pilota i modem.<br />
– Na szczególn¹ uwagê zas³uguje wygoda i funkcjonalnoœæ<br />
nowej formy telewizji, np. mo¿liwoœæ komponowania<br />
i programowania w³asnej paczki programów.<br />
Tak zwany Przewodnik Programowy umo¿liwia<br />
zapamiêtanie wybranych seriali czy innych pozycji<br />
programowych, a nastêpnie przypomina o nich<br />
w momencie emisji. Zawiera tak¿e opisy poszczególnych<br />
pozycji programu, co daje ka¿demu mo¿liwoœæ<br />
³atwego wybrania interesuj¹cych go treœci. System<br />
wyposa¿ony jest w opcjê pod nazw¹ Kontrola Rodzicielska.<br />
Pozwala ona abonentowi blokowaæ te programy,<br />
które uzna za nieodpowiednie dla np. wieku<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 23<br />
<strong>Telewizja</strong> <strong>Cyfrowa</strong> (<strong>IPTV</strong>)<br />
w <strong>sieci</strong> <strong>telefonicznej</strong><br />
Multimedia Polska<br />
domowej widowni – informuje Bart³omiej Kasiñski,<br />
Dyrektor Departamentu Strategii i Rozwoju.<br />
W najbli¿szej przysz³oœci uruchomione zostan¹ dalsze<br />
us³ugi, a wœród nich miêdzy innymi:<br />
� wideo na ¿¹danie (VOD);<br />
� poczta elektroniczna przy wykorzystaniu ekranu TV;<br />
� przestrzenny dŸwiêk w standardzie Dolby®;<br />
� portal telewizyjny;<br />
� wideokonferencje.<br />
Od strony technicznej us³uga œwiadczona jest przy<br />
wykorzystaniu najlepszych rozwi¹zañ œwiatowych,<br />
jakie funkcjonuj¹ obecnie w obszarze <strong>IPTV</strong>. Zestawienie<br />
paczki cyfrowej odbywa siê w Gdyni, w nowo<br />
wybudowanej, cyfrowej stacji czo³owej Multimedia<br />
Polska. Nastêpnie cyfrowe strumienie wideo trafiaj¹<br />
do szkieletowej <strong>sieci</strong> SDH Multimedia Polska, za poœrednictwem<br />
której s¹ rozprowadzane praktycznie<br />
po obszarze ca³ej Polski. W miejscowoœciach, w których<br />
œwiadczona jest us³uga sygna³ cyfrowy trafia na<br />
urz¹dzenia DSLAM, które pracuj¹ w standardzie<br />
ADSL2+, a nastêpnie poprzez linie telefoniczne do<br />
mieszkania abonenta. W mieszkaniu, w trakcie procesu<br />
instalacji us³ugi, uruchamiany jest modem abonencki<br />
xDSL oraz Set-Top-Box. STB zamienia wizyjny<br />
sygna³ cyfrowy na postaæ zrozumia³¹ dla standardowych<br />
odbiorników telewizyjnych (po³¹czenie z telewizorem<br />
wykonywane jest przy wykorzystani typowego<br />
portu SCART).<br />
Spó³ka Multimedia Polska, posiadaj¹c unikalne kompetencje<br />
w zakresie ³¹czenia us³ug wideo, szerokopasmowego<br />
internetu oraz telefonii VoIP, œwiadczy<br />
us³ugi zarówno klientom indywidualnym, jak<br />
i operatorom ró¿nego rodzaju <strong>sieci</strong> transmisyjnych,<br />
którym proponuje tak¿e wspó³pracê operatorsk¹<br />
w obszarze <strong>IPTV</strong>.<br />
¯ród³o: www.mutlimedia.<strong>pl</strong> BIBLIOTEKA INFOTELA
Czekaj¹ nas spore zmiany w dziedzinie przekazu telewizyjnego pod wzglêdem jakoœci,<br />
mo¿liwoœci interakcji i sposobu, w jaki bêdzie do nas dociera³.<br />
Wielu specjalistów jest zgodnych. Czekaj¹ nas<br />
spore zmiany w dziedzinie przekazu telewizyjnego<br />
i to zarówno pod wzglêdem jego jakoœci,<br />
mo¿liwoœci interakcji, jak i sposobu, w jaki bêdzie<br />
on do nas dociera³. Coraz czêœciej w tym kontekœcie<br />
wymieniany jest termin: telewizja interaktywna<br />
<strong>IPTV</strong>. Zanim przejdziemy do omówienia zalet<br />
nowej technologii, perspektyw jej rozwoju i barier<br />
z ni¹ zwi¹zanych, wpierw nale¿y odpowiedzieæ na<br />
pytanie: Czym jest tak naprawdê <strong>IPTV</strong>?<br />
Czym jest <strong>IPTV</strong>?<br />
<strong>IPTV</strong> okreœlana jest jako forma telewizji cyfrowej<br />
z rozbudowanymi mo¿liwoœciami interakcji i us³ug<br />
na ¿¹danie. Jako medium transmisyjne wykorzystuje<br />
siê dla niej <strong>sieci</strong> szerokopasmowe obs³uguj¹ce protokó³<br />
IP. Wœród tych ostatnich zdecydowanie dominuj¹<br />
<strong>sieci</strong> bazuj¹ce na ró¿nych odmianach techniki<br />
DSL – tej samej, która jest równie¿ stosowana przez<br />
polskich operatorów telekomunikacyjnych do œwiadczenia<br />
w du¿ej skali us³ug szybkiego dostêpu do<br />
internetu. Operator telekomunikacyjny posiadaj¹cy<br />
sieæ dostêpow¹ mo¿e oferowaæ bezpoœrednio us³ugi<br />
<strong>IPTV</strong> lub te¿ udostêpniaæ w³asn¹ sieæ innym<br />
us³ugodawcom.<br />
<strong>IPTV</strong> czêsto mylnie uto¿samiana jest z ogl¹daniem<br />
na ekranie komputera transmisji strumieniowej (np.<br />
w formacie Real<strong>pl</strong>ayera). Po pierwsze <strong>IPTV</strong> korzysta<br />
z wydzielonej czêœci <strong>sieci</strong>, co ma doœæ istotne zalety.<br />
Jest znacznie bezpieczniejsza z punktu widzenia zagro¿eñ<br />
p³yn¹cych z <strong>sieci</strong> (wirusy, ataki hakerów itd.)<br />
i gwarantuje znacznie mniejsz¹ podatnoœæ na zmiany<br />
dostêpnej szybkoœci transmisji ni¿ ma to miejsce<br />
w internecie. Po drugie, do korzystania z <strong>IPTV</strong> nie<br />
jest potrzebny komputer – mo¿na z niej korzystaæ<br />
maj¹c telewizor pod³¹czony do <strong>sieci</strong> za poœrednictwem<br />
tzw. przystawki telewizyjnej, czyli set-topboxa.<br />
Za pomoc¹ tego samego urz¹dzenia u¿ytkownikowi<br />
koñcowemu mo¿na zaoferowaæ dostêp do<br />
internetu i telefoniê VIP (tri<strong>pl</strong>e <strong>pl</strong>ay). Wreszcie po<br />
trzecie, u¿ytkownik <strong>IPTV</strong> ma bardzo szerokie mo¿liwoœci<br />
kreowania de facto w³asnego programu telewizyjnego,<br />
z doborem repertuaru audycji i czasu ich<br />
emisji, uzyskuje dostêp do wielu dodatkowych us³ug,<br />
np. gier <strong>sieci</strong>owych, multimedialnej skrzynki pocztowej,<br />
informacji lokalnych itd., a nawet mo¿e – w rozwi¹zaniach<br />
oferowanych przez Alcatel-Lucent – na<br />
bie¿¹co komentowaæ i wyra¿aæ swoje emocje g³osem<br />
lub za pomoc¹ systemu awatarów (graficzne<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 25<br />
<strong>Telewizja</strong> interaktywna <strong>IPTV</strong><br />
wyobra¿enie u¿ytkownika u¿ywane w internecie) czy<br />
emotikonów (symbole graficzne obrazuj¹ce stany<br />
emocjonalne) z innymi widzami!<br />
Ró¿nice w funkcjonalnoœci w porównaniu<br />
z telewizj¹ tradycyjn¹<br />
Osoby, które mia³y do czynienia z now¹ us³ug¹,<br />
zwracaj¹ uwagê przede wszystkim na szereg funkcji<br />
daj¹cych widzowi poczucie daleko id¹cej swobody<br />
w tym, co, kiedy i w jaki sposób ogl¹da. Realizacja<br />
tego postulatu jest wynikiem zastosowania nie jednej<br />
konkretnej funkcji, ale szeregu z nich.<br />
Czêœæ operatorów zdecydowa³a siê np. na udostêpnienie<br />
zasobów filmowych w ramach modelu wideo<br />
na ¿¹danie (VoD). W gruncie rzeczy us³uga ta przypomina<br />
korzystanie z wirtualnej wypo¿yczalni wideo.<br />
Pos³uguj¹c siê przyjaznym dla u¿ytkownika interfejsem<br />
wyœwietlanym na ekranie telewizora, odszukuje<br />
siê interesuj¹cy nas tytu³, a po zapoznaniu siê<br />
z podstawowymi informacjami na jego temat mo¿na<br />
rozpocz¹æ seans. Rozliczenie takiej us³ugi mo¿e odbywaæ<br />
siê w ró¿ny sposób. P³acimy za pojedyncz¹<br />
projekcjê, za dostêp do ca³ego kana³u czy te¿ wybranych<br />
gatunków filmów itd. Podobne rozwi¹zania<br />
s¹ ju¿ stosowane w wielu hotelach.<br />
Inn¹ bardzo przydatn¹ funkcj¹ jest tzw. time shifting,<br />
czyli ogl¹danie z przesuniêciem czasowym. Typowym<br />
zastosowaniem jest sytuacja, kiedy widz na pewien<br />
czas prze³¹cza siê na inny kana³, np. w celu<br />
obejrzenia serwisu informacyjnego, i nie chce straciæ<br />
fragmentu filmu, który ogl¹da³ poprzednio. Z kolei<br />
osoby nieposiadaj¹ce mo¿liwoœci rejestracji ca³ych<br />
audycji doceni¹ us³ugê cyfrowego magnetowidu <strong>sieci</strong>owego<br />
– czyli PVR (Personal Video Recorder). Pozwala<br />
ona na zapisywanie interesuj¹cych nas pro- BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
26 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
gramów na zewnêtrznym serwerze (znacznie tañsze<br />
rozwi¹zanie ni¿ zastosowanie funkcji w PVR<br />
w set-top-boksie), co uwalnia nas od zakupu dodatkowego<br />
sprzêtu – np. nagrywarki wideo b¹dŸ komputera<br />
– i pozwala na odtworzenie ca³ego zarejestrowanego<br />
materia³u w dogodnej dla nas porze.<br />
U¿ytkownik obs³uguje wszystkie funkcje <strong>IPTV</strong> bezpoœrednio<br />
z ekranu telewizora za poœrednictwem<br />
przyjaznego menu graficznego, czyli tzw. interfejsu<br />
nawigacyjnego (Electronic Program Guide). Us³ugodawca<br />
mo¿e w szerokim zakresie dostosowywaæ go<br />
zarówno pod wzglêdem formy, jak i zawartoœci do<br />
potrzeb swoich klientów.<br />
<strong>IPTV</strong> to równie¿ du¿a pomoc dla osób, które z ró¿nych<br />
wzglêdów nie mog³y do tej pory korzystaæ z dostêpu<br />
do stron www czy poczty elektronicznej. Bez<br />
potrzeby zakupu komputera te us³ugi s¹ udostêpniane<br />
wprost na ekranie telewizora! Wiêcej, to samo<br />
dotyczy gier <strong>sieci</strong>owych, z których mogli siê cieszyæ<br />
do tej pory w³aœciciele PC i konsol. ¯eby mówiæ o interaktywnoœci<br />
i tworzyæ prawdziwe spo³ecznoœci widzów,<br />
które mog³yby prze¿ywaæ wspólnie i dzieliæ siê<br />
wra¿eniami na bie¿¹co np. emocjami towarzysz¹cymi<br />
spotkaniu naszej reprezentacji pi³karzy, nieodzowne<br />
staje siê udostêpnienie dodatkowych kana-<br />
³ów komunikacji. Po do³o¿eniu mikrofonu do przystawki<br />
widzowie mog¹ komentowaæ na bie¿¹co wydarzenia<br />
rozgrywaj¹ce siê na ekranie korzystaj¹c<br />
z po³¹czenia VoIP. Dodatkowo do dyspozycji widza<br />
jest system ikon, emotikonów, awatarów oraz chat.<br />
Oprócz ró¿nic natury funkcjonalnej <strong>IPTV</strong> oferuje tak-<br />
¿e now¹ jakoœæ obrazu. W odró¿nieniu od tradycyjnej<br />
TV, satelitarnej czy internetowej TV, <strong>IPTV</strong> ma<br />
wbudowany mechanizm gwarantowanej jakoœci us³ug<br />
(tzw. QoS). Ju¿ samo przejœcie na przekaz cyfrowy<br />
widaæ go³ym okiem, a po uwzglêdnieniu mo¿liwoœci<br />
transmisji telewizji wysokiej rozdzielczoœci HDTV<br />
(High Definition TV) skok jakoœciowy jest jeszcze<br />
wiêkszy.<br />
<strong>IPTV</strong> oferuje mo¿liwoœæ indywidualnego traktowania<br />
klienta, w sposób jaki nie jest mo¿liwy w standardowych<br />
metodach dostarczania sygna³u TV. Za pomoc¹<br />
statystyk operator mo¿e badaæ upodobania<br />
u¿ytkownika, jak równie¿ stopieñ wykorzystania dotychczas<br />
dostarczanych us³ug. Informacje te mog¹<br />
pos³u¿yæ do przygotowania zindywidualizowanej<br />
oferty dla u¿ytkownika. Przynosi to zalety obu stronom.<br />
U¿ytkownik otrzymuje us³ugê odpowiadaj¹c¹<br />
jego potrzebom, a operator zwiêksza atrakcyjnoœæ<br />
w³asnej oferty.<br />
¯eby jednak móc korzystaæ z us³ug <strong>IPTV</strong>, operatorzy<br />
musz¹ zagwarantowaæ widzowi odpowiednio wydajne<br />
³¹cze internetowe (gwarantowan¹ szybkoœæ<br />
transmisji danych).<br />
Zaoferowanie us³ug wideo lub wideotelefonicznych<br />
stawia na zupe³nie nowym poziomie szereg wymagañ<br />
technicznych wzglêdem <strong>sieci</strong> zarówno po stronie<br />
operatora (w czêœci agregacyjnej), jak i u¿ytkownika<br />
(w czêœci dostêpowej). Najwa¿niejsze z nich to:<br />
wiêksze zapotrzebowanie na pasmo i sposoby jego<br />
ograniczania oraz szereg kwestii zwi¹zanych z jakoœci¹<br />
us³ug: stopieñ utraty pakietów, opóŸnienie i jej<br />
gradacja.<br />
Za wolne ³¹cza<br />
Ka¿dy przekaz wideo o wysokiej jakoœci, mimo stosowania<br />
coraz wydajniejszych technik kodowania<br />
obrazu, stanowi znacz¹ce obci¹¿enie dla <strong>sieci</strong>. Dla<br />
uzmys³owienia sobie skali wymagañ weŸmy nastêpuj¹ce<br />
przyk³ady. Przes³anie standardowego zapisu<br />
sygna³u telewizyjnego w formacie MPEG-2 (stosowanego<br />
np. do zapisu filmów na p³ytach DVD) wymaga<br />
przep³ywnoœci rzêdu 3 Mbit/s, koder H.264<br />
zmniejsza te wymagania do oko³o 2-2,5 Mbit/s.<br />
Jak sobie poradziæ z problemem zbyt w¹skiego pasma?<br />
Sukces gwarantuje z jednej strony ograniczenie<br />
liczby danych, jakie operator musi przesy³aæ,<br />
z drugiej – zwiêkszenie przep³ywnoœci samych ³¹czy.<br />
Sieæ dostêpowa musi obs³ugiwaæ transmisjê unicastow¹,<br />
a wiêc wysy³aæ tylko te treœci, których abonent<br />
sobie ¿yczy, w przeciwieñstwie do transmisji<br />
multicastowej zak³adaj¹cej emisjê zawartoœci wszystkich<br />
kana³ów (analogie z telewizj¹ tradycyjn¹<br />
– niezale¿nie czy interesuje nas dany kana³, jest on<br />
transmitowany przez nadawcê do wszystkich). Innym<br />
sposobem ograniczenia pasma jest stosowanie<br />
wspomnianych wczeœniej coraz efektywniejszych sposobów<br />
kompresji obrazu.<br />
Podstawow¹ technik¹ do obs³ugi ³¹czy szerokopasmowych<br />
wykorzystywanych w <strong>IPTV</strong> przez d³u¿szy<br />
czas pozostanie DSL. Jak wiele innych rozwi¹zañ<br />
dostêpowych, przep³ywnoœæ w nim maleje w miarê<br />
oddalania siê od centrali lub lokalizacji, w której operator<br />
zainstalowa³ sprzêt (koncentratory DLSAM).<br />
Standard ADSL2, dla przyk³adu, dysponuje zasiêgiem<br />
rzêdu 5 km przy przep³ywnoœci 1 Mbit/s,<br />
a ADSL2<strong>pl</strong>us zwiêksza przep³ywnoœæ do 5,5 Mbit/s<br />
w odleg³oœci 3,2 km i do 15 Mbit/s w promieniu<br />
1,5 km. Prze³om jakoœciowy przynosi VDSL2, który<br />
w pewnych warunkach oferuje nawet 100 Mbit/s.<br />
W niektórych przypadkach zamiast DSL mo¿na zastosowaæ<br />
np. bezprzewodow¹ technologiê WiMAX<br />
b¹dŸ FTTU zak³adaj¹c¹ podci¹gniêcie „wprost do<br />
biurka u¿ytkownika” ³¹czy œwiat³owodowych. Poniewa¿,<br />
jak widaæ, niestety nie ma jednej wersji DSL<br />
optymalnej do wszystkich zastosowañ, powstaje pytanie,<br />
któr¹ z nich wybraæ. Jednym ze sposobów<br />
unikniêcia b³êdu przy podejmowaniu decyzji jest stosowanie<br />
kart „MultiADSL” gwarantuj¹cych szybkie
i bezproblemowe przechodzenie miêdzy ró¿nymi<br />
wariantami DSL.<br />
Warto przy tym podkreœliæ, ¿e z punktu widzenia<br />
osoby zainteresowanej <strong>IPTV</strong>, nie musi siê to automatycznie<br />
wi¹zaæ z wykupywaniem na sta³e us³ugi<br />
dostêpu do internetu o najwy¿szej przep³ywnoœci.<br />
Z pomoc¹ przychodz¹ tzw. brokery zasobów, pozwaj¹ce<br />
abonentowi na w³asne ¿yczenie okresowo<br />
zwiêkszaæ za dodatkow¹ op³at¹ parametry posiadanego<br />
³¹cza.<br />
Zmiany w infrastrukturze operatora<br />
Z kolei przed infrastruktur¹ operatora, w zwi¹zku<br />
z koniecznoœci¹ obs³ugi znacznie wiêkszego wolumenu<br />
danych, stoj¹ inne wyzwania. Jeszcze do niedawna<br />
przy projektowaniu <strong>sieci</strong> zak³adano, ¿e u¿ytkownik<br />
korzystaj¹cy z us³ug szybkiego internetu mo-<br />
¿e jedynie okresowo wymagaæ najwy¿szej przep³ywnoœci,<br />
natomiast przeciêtnie wartoœæ ta bêdzie znacznie<br />
ni¿sza. To w du¿ym stopniu zmienia filozofiê<br />
projektowania <strong>sieci</strong>.<br />
Zwiêkszenie iloœci transmitowanych danych zmusza<br />
operatora do zastosowania w warstwie agregacyjnej<br />
– np. w stosowanych koncentratorach DSLAM – interfejsów<br />
gigabitowych i tym samym odpowiedniej<br />
modernizacji wêz³ów agregacyjnych. Zasadna staje<br />
siê wymiana powszechnie stosowanych interfejsów<br />
155/622 Mb/s na szybsze 1 Gb/s Ethernet czy nawet<br />
10 Gb/s Ethernet. Sieci Ethernet IP maj¹ jeszcze<br />
jedn¹ zaletê. £¹cz¹ w sobie stosunkowo niewygórowany<br />
koszt budowy z mo¿liwoœci¹ stosowania protoko³u<br />
MPLS (Multi Protocol Lebel Switching) niezbêdnego<br />
do zagwarantowania odpowiedniego poziomu<br />
jakoœci œwiadczenia us³ugi (QoS – Quality of Service).<br />
Nale¿y bowiem pamiêtaæ, ¿e w przeciwieñstwie<br />
do standardowej us³ugi szybkiego dostêpu do internetu,<br />
w której wiêkszoœæ operatorów oferuje us³ugê<br />
w ramach modelu best effort – gdzie dostajemy<br />
transfer najlepszy z mo¿liwych w danej chwili, us³ugi<br />
<strong>IPTV</strong> musz¹ mieæ zagwarantowan¹ minimaln¹<br />
przep³ywnoœæ. Jeœli tego postulatu siê nie zrealizuje,<br />
w efekcie widza mog¹ dotkn¹æ bardzo niepo¿¹dane<br />
skutki: opóŸnienia, interpolacje, utrata synchronizacji<br />
czy wrêcz przerwanie po³¹czenia. To z kolei wymaga<br />
wprowadzenia do <strong>sieci</strong> „inteligencji”, której zadaniem<br />
jest rozpoznawanie rodzaju obs³ugiwanej us³ugi. Jeœli<br />
sieæ rozpozna w niej us³ugê przypisan¹ do grupy<br />
bardzo wra¿liwych na wszelkiego rodzaju spadki wydajnoœci<br />
<strong>sieci</strong> – a do takich zaliczaj¹ siê zw³aszcza<br />
us³ugi wideo czy VoIP – nadaje im najwy¿szy priorytet,<br />
a do realizacji pozosta³ych (np. szybkiego dostêpu<br />
do internetu) przydziela pozosta³e wolne pasmo.<br />
Innym zagadnieniem jest koniecznoϾ stosowania<br />
tzw. twardego QoS. Czym jest twardy QoS? W standardowych<br />
<strong>sieci</strong>ach z tzw. miêkkim QoS w momen-<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 27<br />
cie przeci¹¿enia <strong>sieci</strong> pasmo jest równomiernie dzielone,<br />
co nie rozwi¹zuje problemu obs³ugi us³ug wideo.<br />
Przy twardym QoS po przekroczeniu okreœlonego<br />
poziomu ruchu sieæ nie dopuszcza do nawi¹zania<br />
kolejnych sesji lub pod³¹czenia nastêpnych<br />
u¿ytkowników, tak aby nie pogorszyæ jakoœci transmisji<br />
osobom, które ju¿ korzystaj¹ z us³ug <strong>IPTV</strong>. Podobne<br />
rozwi¹zania stosuje siê w telefonii. Osobnym<br />
zagadnieniem jest zabezpieczenie <strong>sieci</strong> przed atakami<br />
typu DoS w warstwie a<strong>pl</strong>ikacyjnej. Niezbêdne<br />
jest wprowadzenie funkcji kontrolera brzegowego<br />
(Edge Border Controller) oraz kontrolerów sesji<br />
(Session Resource Broker) izoluj¹cych warstwê sterowania<br />
<strong>sieci</strong> <strong>IPTV</strong> od zagro¿eñ oraz chroni¹cych<br />
przed nieautoryzowanym wykorzystaniem <strong>sieci</strong> <strong>IPTV</strong><br />
do innych celów ni¿ przewidzia³ to operator.<br />
Zaostrzone wymagania co do QoS, optymalizacja<br />
kosztów i wykorzystania <strong>sieci</strong> poci¹gaj¹ za sob¹ koniecznoœæ<br />
zastosowania m.in. nastêpuj¹cych rozwi¹zañ:<br />
� architektur umo¿liwiaj¹cych zajmowanie niewykorzystanego<br />
pasma przez us³ugi o mniejszym<br />
priorytecie (dostêp do internetu);<br />
� hierarchicznego QoS daj¹cego mo¿liwoœæ jednoczesnego<br />
zarz¹dzania wydajnoœci¹ na poziomie<br />
nie tylko u¿ytkownika, ale te¿ i a<strong>pl</strong>ikacji, z których<br />
on aktualnie korzysta;<br />
� odmiennego traktowania us³ug w sposób optymalny<br />
dla ka¿dej z nich.<br />
Realizacja wymienionych powy¿ej postulatów ³¹czy<br />
siê z dodatkowymi inwestycjami, nie tylko bezpoœrednio<br />
w warstwie dostêpowej. Do najistotniejszych<br />
nale¿y zaliczyæ rutery us³ugowe i prze³¹czniki przeznaczone<br />
do pracy w œrodowisku IP/MPLS oraz<br />
wprowadzenie a<strong>pl</strong>ikacji brokerów zasobów (Session<br />
Resource Broker) realizuj¹cych zadania zwi¹zane<br />
z obs³ug¹ QoS i kontrol¹ dopuszczania do po³¹czeñ.<br />
Osobnym zagadnieniem jest poradzenie sobie<br />
z problemem zarz¹dzania coraz bardziej popularnymi<br />
<strong>sieci</strong>ami domowymi w sposób nieabsorbuj¹cy<br />
w nadmiernym stopniu personelu technicznego operatora.<br />
Jak¹ treœci¹ przyci¹gn¹æ widzów<br />
i sk¹d j¹ pozyskaæ?<br />
Dla operatora telekomunikacyjnego, który nie mia³<br />
poprzednio kontaktów z rynkiem telewizyjnym, zdobycie<br />
odpowiednio atrakcyjnej oferty programowej<br />
mo¿e byæ powa¿nym wyzwaniem wymagaj¹cym<br />
d³ugotrwa³ych negocjacji ze studiami telewizyjnymi<br />
b¹dŸ nadawcami. U¿ytkownicy <strong>IPTV</strong> obok najpopularniejszych<br />
kana³ów telewizyjnych, których obecnoœæ<br />
jest obowi¹zkowa, chcieliby tak¿e korzystaæ ze<br />
specjalnych kana³ów, emituj¹cych treœci niedostêpne<br />
gdzie indziej. Potwierdza to chocia¿by przyk³ad BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
28 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
w³oskiego operatora FastWeb, dla którego momentem<br />
prze³omowym w zdobyciu odpowiedniej liczby<br />
abonentów sta³o siê wykupienie licencji do emisji<br />
relacji z rozgrywek w³oskiej ligi pi³karskiej.<br />
Z drugiej jednak strony, na korzyœæ <strong>IPTV</strong> dzia³a fakt,<br />
i¿ produkcja materia³ów na jej potrzeby nie wymaga<br />
tak powa¿nych nak³adów na sprzêt, jakie s¹ wymagane<br />
przy przygotowywaniu materia³ów dla tradycyjnej<br />
telewizji. Otwiera siê zatem furtka dla programów<br />
niszowych i lokalnych. <strong>IPTV</strong> bior¹c pod uwagê dotychczasowe<br />
doœwiadczenia osi¹ga tym wiêkszy<br />
sukces, im jej oferta bardziej wyró¿nia siê spoœród<br />
konkurencji. Na <strong>IPTV</strong> mog¹ tak¿e skorzystaæ tradycyjni<br />
producenci filmowi. Przychody ze sprzeda¿y filmów<br />
na kr¹¿kach DVD rosn¹ w doœæ wolnym tempie,<br />
a dystrybucja cyfrowych treœci w ramach <strong>IPTV</strong><br />
mo¿e staæ siê Ÿród³em dodatkowych przychodów<br />
przy znikomych kosztach!<br />
Pojawiaj¹ siê równie¿ unikatowe mo¿liwoœci, np.<br />
udostêpnianie w³asnych zdjêæ czy wideonagrañ dla<br />
wybranej grupy u¿ytkowników, interaktywne reklamy<br />
trafiaj¹ce tylko do profilowanej grupy u¿ytkowników<br />
z opcj¹ „kliknij, aby kupiæ” (click-to-buy), transmisje<br />
sportowe z mo¿liwoœci¹ przyjmowania zak³adów,<br />
prywatne wideokonferencje, itp.<br />
Niezale¿nie od Ÿróde³ pozyskiwania materia³ów operator<br />
musi zadbaæ o dwie bardzo istotne kwestie: zabezpieczyæ<br />
prawa autorskie do nich chroni¹c je<br />
przed niezgodnym z licencj¹ wykorzystaniem oraz<br />
mieæ narzêdzia do zarz¹dzania automatyzuj¹ce<br />
procesy zwi¹zane z tym, jakie materia³y, przez jaki<br />
czas i dla kogo s¹ dostêpne. Ewentualne problemy<br />
na tym polu mog¹ mieæ daleko id¹ce konsekwencje<br />
– od niezadowolenia klientów po nara¿enie<br />
wspó³pracy z nadawcami.<br />
Co nowego – czyli telewizja mobilna<br />
<strong>IPTV</strong> mo¿e równie¿ byæ oferowana w wersji mobilnej.<br />
Najczêœciej jest to uto¿samiane z ogl¹daniem<br />
programów telewizyjnych za pomoc¹ telefonu komórkowego<br />
lub innego urz¹dzenia przenoœnego, np.<br />
PDA. Ewolucja mobilnych <strong>sieci</strong>, takich jak WiMAX<br />
czy GSM/EDGE/W-CDMA/HSDPA (2G-3,5G), spowodowa³a,<br />
¿e pokonane zosta³y bariery zwi¹zane<br />
z limitem przep³ywnoœci danych i obecnie <strong>IPTV</strong> mo-<br />
¿e byæ oferowana równie¿ w takiej postaci, ale wi¹¿e<br />
siê to z pewnymi ograniczeniami. Drug¹ form¹ mobilnej<br />
wersji <strong>IPTV</strong> jest zastosowanie WiFi do przesy³u<br />
sygna³u, np. set-top-box mo¿e za pomoc¹ WiFi<br />
rozsy³aæ sygna³ po ca³ym domu. Jako odbiornik mo-<br />
¿e pos³u¿yæ przystawka do³¹czona do telewizora,<br />
smart phone lub przenoœny komputer z zainstalowan¹<br />
odpowiedni¹ a<strong>pl</strong>ikacj¹ pozwalaj¹c¹ na identyfikacjê<br />
u¿ytkownika. Jest to bardzo wygodne i stosunkowo<br />
tanie rozwi¹zanie.<br />
Jaki jest stan obecny rozwoju <strong>IPTV</strong> na œwiecie?<br />
Analizy wskazuj¹, ¿e najwiêksze szanse na odniesienie<br />
sukcesu <strong>IPTV</strong> w wersji stacjonarnej ma tam,<br />
gdzie istnieje rozwiniêta infrastruktura szerokopasmowa,<br />
a jednoczeœnie konkurencja ze strony p³atnych<br />
kana³ów kablowych nie jest zbyt du¿a. Wed³ug<br />
szacunków agencji badawczej Ovum, na koniec<br />
2006 r. by³o oko³o 4,5 miliona u¿ytkowników <strong>IPTV</strong>,<br />
a na koniec 2011 r. spodziewanych jest 55 milionów.<br />
Jest to bardzo dynamicznie rozwijaj¹cy siê sektor,<br />
ale wci¹¿ w porównaniu z widzami tradycyjnej telewizji<br />
stanowi niewielk¹ czêœæ ca³ego rynku. Wœród<br />
krajów, gdzie <strong>IPTV</strong> odnosi najwiêksze sukcesy, wymieniana<br />
jest np. Francja, gdzie do koñca 2006 r.<br />
z us³ug <strong>IPTV</strong> korzysta³o milion osób, oraz Hongkong<br />
– gdzie odnotowano najwiêksz¹ penetracjê rynku.<br />
<strong>IPTV</strong> pojawi³a siê równie¿ w Polsce i krajach s¹siednich,<br />
ale wci¹¿ trudno oceniæ, czy projekty te przekrocz¹<br />
odpowiedni¹ masê krytyczn¹. Kluczem do<br />
odniesienia sukcesu rynkowego przez <strong>IPTV</strong> wydaje<br />
siê przede wszystkim odpowiednie skonstruowanie<br />
oferty programowej, a nie kwestie techniczne. Poszczególni<br />
operatorzy stosuj¹ ró¿norodne strategie.<br />
Czêœæ z nich, np. France Telecom, nawet bezpoœrednio<br />
anga¿uje siê w koprodukcjê filmów i programów.<br />
Walka na rynku bêdzie siê zaostrza³a, poniewa¿<br />
do grona konkurentów do³¹czaj¹ zupe³nie nowi,<br />
np. <strong>pl</strong>atforma telewizji P2P Joost.<br />
�ród³o: www.alcatel-lucent.<strong>pl</strong>
Ericsson og³osi³ otwart¹, publiczn¹ ofertê w celu<br />
nabycia Tandberg Television za cenê 106 NOK<br />
w gotówce za akcjê (Oferta Gotówkowa) lub za<br />
ca³kowit¹ sumê 9,8 mld SEK. Oferowana cena daje<br />
premiê w wysokoœci 18,2 proc. w porównaniu do<br />
90-dniowej œredniej wa¿onej wartoœci gie³dowej<br />
Tandberga. Oferowana cena daje równie¿ premiê<br />
w wysokoœci 10,4 proc. (10 NOK) w stosunku do<br />
proponowanej mieszanej (gotówka/akcje) oferty,<br />
zg³oszonej 15 stycznia 2007 roku przez Arris.<br />
� Ericsson oferuje 106 NOK za akcjê w gotówce;<br />
� Wartoœæ 8,9 mld SEK po uwzglêdnieniu gotówki<br />
netto;<br />
� Kolejny znacz¹cy krok w kierunku objêcia pozycji<br />
œwiatowego lidera w <strong>IPTV</strong>;<br />
� Ericsson zakupi³ 11,7 udzia³ów w Tandberg Television<br />
i zawar³ nieodwo³alne porozumienia odnoœnie<br />
do Oferty Gotówkowej dotycz¹ce nabycia kolejnych<br />
13 proc. udzia³ów w Tandberg Television;<br />
� Rozszerzenie bazy klientów Ericssona o operatorów<br />
kablowych i satelitarnych oraz nadawców.<br />
Carl-Henric Svanberg, prezes firmy Ericsson powiedzia³:<br />
– <strong>IPTV</strong> jest dla operatorów kablowych i telekomunikacyjnych<br />
najwiêksz¹ szans¹ na rozwój<br />
multimediów. Ericsson i Tandberg Television stanowi¹<br />
silny zwi¹zek dziêki unikalnej mo¿liwoœci zaoferowania<br />
ca³oœciowych rozwi¹zañ <strong>IPTV</strong>. Wiod¹ca<br />
technologia telewizyjna Tandberga oraz baza klientów,<br />
nasza globalna obecnoϾ oraz silna pozycja<br />
w <strong>sieci</strong>ach IP oraz IMS stworz¹ wspólnie wiod¹cego<br />
gracza w dziedzinie <strong>sieci</strong>owych rozwi¹zañ<br />
multimedialnych dla operatorów telekomunikacyjnych,<br />
kablowych i satelitarnych oraz firm zwi¹zanych<br />
z mediami.<br />
Oczekuje siê, ¿e du¿a czêœæ wzrostu ruchu w œwiatowych<br />
<strong>sieci</strong>ach mobilnych i stacjonarnych bêdzie generowana<br />
przez us³ugi telewizyjne. Tandberg jest<br />
œwiatowym liderem w dziedzinie retransmisji sygna³u<br />
video, w kodowaniu i w technice kompresji, bêd¹cych<br />
kluczem do zwiêkszenia jakoœci obrazu przy<br />
jednoczesnej minimalizacji szerokoœci pasma w a<strong>pl</strong>ikacjach<br />
video. Ta technologia jest kluczow¹ czêœci¹<br />
w rozwi¹zaniach <strong>IPTV</strong>. Tandberg jest szczególnie<br />
mocny w MPEG-4. Ta technologia jest niezbêdna dla<br />
umo¿liwienia tanich us³ug w ramach telewizji o wysokiej<br />
rozdzielczoœci. Dodatkowo Tandberg oferuje rozwi¹zania<br />
telewizji na ¿¹danie i telewizji interaktywnej.<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 29<br />
Ericsson zg³asza nabycie<br />
Tandberg Television<br />
<strong>IPTV</strong> jest kluczowym elementem w ofercie multimedialnej<br />
operatorów telekomunikacyjnych, kablowych<br />
i satelitarnych. Dzisiaj wiêkszoœæ inwestycji w <strong>sieci</strong>ach<br />
telewizji cyfrowej jest podejmowana przez<br />
operatorów kablowych, podczas gdy operatorzy telekomunikacyjni<br />
szybko zwiêkszaj¹ swoje inwestycje,<br />
startuj¹c z ni¿szego poziomu.<br />
Wraz ze wzrastaj¹c¹ sprzeda¿¹ Tandberg stworzy³<br />
licz¹c¹ siê bazê klientów w ponad 100 krajach. Firma<br />
posiada ponad 200 patentów. Operacje prowadzone<br />
w Europie i w Ameryce Pó³nocnej s¹ kierowane<br />
z Southampton (Wielka Brytania) i z Atlanty<br />
(Stany Zjednoczone).<br />
Tandberg Television zatrudnia 870 pracowników,<br />
w³¹czaj¹c w to ponad 370 in¿ynierów i specjalistów<br />
od oprogramowania. Dochody Tandberga w 2006<br />
roku osi¹gnê³y 350 mln USD z 21-proc. tendencj¹<br />
wzrostow¹. EBITDA osi¹gn¹³ wartoœæ 21 proc. w roku<br />
2006. Od roku 1997 Tandberg Television jest<br />
obecny na Gie³dzie w Oslo (Norwegia).<br />
Po zrealizowaniu tej transakcji Tandberg Television<br />
stanie siê przedsiêbiorstwem podporz¹dkowanym<br />
ca³kowicie firmie Ericsson. Dziêki po³¹czeniu z istniej¹cymi<br />
produktami firmy Ericsson zjednoczone<br />
firmy bêd¹ mia³y wyj¹tkow¹ pozycjê dla oferowania<br />
kom<strong>pl</strong>etnych rozwi¹zañ w zakresie <strong>IPTV</strong>.<br />
�ród³o: Ericsson Sp. z o.o., http://www.ericsson.<strong>pl</strong> BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
30 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
Przy³¹cza abonenckie<br />
w technologii <strong>IPTV</strong><br />
Technologia <strong>IPTV</strong> jest alternatyw¹ dla operatorów<br />
telewizji kablowej. <strong>Cyfrowa</strong> jakoœæ i us³ugi<br />
dodatkowe (jak VoD czy EPG), jakie niesie ze sob¹<br />
<strong>IPTV</strong>, wkrótce mog¹ spowodowaæ pojawienie siê<br />
tej us³ugi w wielu gospodarstwach domowych.<br />
Równie¿ firmy dostarczaj¹ce osprzêt do telewizji<br />
kablowych staj¹ przed nowymi wyzwaniami – coraz<br />
powszechniejsze wprowadzanie <strong>IPTV</strong> powoduje<br />
otwieranie siê na potrzeby firm telekomunikacyjnych.<br />
Równie¿ firma MATT – oprócz produkcji wszelkiego<br />
osprzêtu pasywnego dla telewizji kablowych – proponuje<br />
rozwi¹zania bêd¹ce odpowiedzi¹ na potrzeby<br />
operatorów wdra¿aj¹cych <strong>IPTV</strong>.<br />
Praktyka stosowania gniazd abonenckich u odbiorcy<br />
docelowego ma g³êboki sens; wyprowadzenie samego<br />
kabla ze œciany oprócz tego, ¿e jest rozwi¹zaniem<br />
nieeleganckim i niezgodnym ze sztuk¹ instalatorsk¹,<br />
nara¿a przewód dosy³aj¹cy sygna³ na uszkodzenia<br />
mechaniczne ju¿ w pomieszczeniu odbiorcy<br />
koñcowego. Dlatego te¿ przy us³ugach dostarczanych<br />
popularn¹ „skrêtk¹” celowe jest zastosowanie<br />
przy³¹czy s³u¿¹cych jako pewnego rodzaju gniazdo<br />
abonenckie. Jednak w tym miejscu nale¿y zwróciæ<br />
szczególn¹ uwagê na fakt, ¿e z³¹cza zastosowane<br />
w takich przy³¹czach musz¹ byæ najwy¿szej jakoœci.<br />
Najlepszym rozwi¹zaniem jest zastosowanie z³¹czy<br />
kategorii Ve, umo¿liwiaj¹cych przesy³anie sygna³ów<br />
z du¿¹ szybkoœci¹.<br />
Fot. 1. Skoœne przy³¹cze abonenckie<br />
Rozwi¹zaniem zaproponowanym przez firmê MATT<br />
jest skoœne przy³¹cze abonenckie SPA (fot. 1), umo¿liwiaj¹ce<br />
doprowadzenie i wyprowadzenie w pomieszczeniu<br />
u klienta sygna³u skrêtk¹. Przy³¹cza te mog¹<br />
wystêpowaæ zarówno w wersji podtynkowej, jak i natynkowej.<br />
Ich zasadnicz¹ zalet¹ jest fakt, ¿e przewody<br />
nie s¹ przy³¹czane prostopadle do p³aszczyzny<br />
œciany, przy³¹czone przewody opadaj¹ ³agodnie<br />
do do³u. W ten sposób zmniejsza siê podatnoœæ na<br />
uszkodzenie kabla. Dodatkowo nale¿y nadmieniæ,<br />
¿e w wersji podtynkowej gruboœæ przy³¹cza wynosi<br />
jedynie 27 mm, co dla klienta koñcowego ma niebagatelne<br />
znaczenie – mo¿na takie gniazdo ukryæ<br />
za meblami. Zastosowane z³¹cza s¹ kategorii Ve<br />
typu Krone, co umo¿liwia prosty i ³atwy monta¿ tych<br />
przy³¹czy u klienta. Przy³¹cza serii SPA mog¹ wystêpowaæ<br />
we wszystkich mo¿liwych kombinacjach nastêpuj¹cych<br />
z³¹czy: RJ 45 (kategoria Ve typu Krone<br />
zaciskane), RJ 12 (równie¿ typu Krone zaciskane), F<br />
¿eñskie (tzw. beczka), telefoniczne z zaciskami œrubowymi<br />
oraz g³oœnikowe. Istnieje mo¿liwoœæ zastosowania<br />
dowolnych innych z³¹czy wed³ug potrzeb<br />
klienta oraz mo¿liwoœæ naniesienia logo operatora<br />
na pokrywê przy³¹cza.<br />
Fot. 2. Nak³adki na gniazdo abonenckie<br />
z przy³¹czami RJ 45 i RJ 12<br />
Drug¹ propozycj¹ jest nak³adka na gniazdo abonenckie<br />
(fot. 2). Wiadom¹ rzecz¹ jest, ¿e korzystanie<br />
z us³ug <strong>IPTV</strong> nie musi wcale oznaczaæ rezygnacji<br />
z u¿ytkowania dotychczasowej instalacji telewizyjnej<br />
w domu u abonenta. Nak³adka jest specjalnie<br />
ukszta³towan¹ pokryw¹ na gniazdo abonenckie<br />
(mo¿e to byæ zarówno gniazdo RTV, RTV SAT, tak¿e<br />
podwójne) umo¿liwiaj¹c¹ dodatkowo wyprowadzenie<br />
w jednym miejscu (np. puszce w wykonaniu podtynkowym)<br />
zarówno sygna³ów telewizyjnych, jak i sygna³ów<br />
internetowych, telefonicznych, itp. Oczywiœcie,<br />
równie¿ w tym przypadku zastosowane s¹<br />
z³¹cza zaciskane typu Krone, zapewniaj¹ce pewne<br />
po³¹czenie i bezproblemowe korzystanie przez klienta<br />
z us³ug telekomunikacyjnych.<br />
Powy¿sze rozwi¹zania zaproponowane przez PTH<br />
MATT s¹ ju¿ stosowane w istniej¹cych systemach<br />
telekomunikacyjnych i mog¹ byæ równie¿ stosowane<br />
przy dostarczaniu us³ug <strong>IPTV</strong>.<br />
mgr in¿. Damian Ejtaszewski, PTH MATT
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
32 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
Estoñski operator<br />
wdra¿a MX 960<br />
ysokowydajna <strong>pl</strong>atforma klasy Carrier Ethernet<br />
Wprzyspiesza wdra¿anie us³ugi <strong>IPTV</strong> i pakietów<br />
us³ug Multi<strong>pl</strong>ay.<br />
Juniper Networks Inc. (NASDAQ: JNPR), lider w bran¿y<br />
<strong>sieci</strong> o wysokich parametrach, poinformowa³ dzisiaj, ¿e<br />
firma Elion – czo³owy estoñski operator us³ug g³osowych,<br />
internetowych i teleinformatycznych, wdro¿y³<br />
w swojej <strong>sieci</strong> szkieletowej nastêpnej generacji ethernetowe<br />
rutery us³ugowe (ESR) MX960. Elion zapewnia<br />
szerok¹ gamê pakietów us³ugowych (multi<strong>pl</strong>ay) klientom<br />
mieszkaniowym i biznesowym, w tym telewizjê wysokiej<br />
rozdzielczoœci (HDTV), <strong>IPTV</strong> oraz wideo na<br />
¿¹danie i rozbudowuje swoj¹ sieæ ruterami MX960 by<br />
sprostaæ ci¹g³emu rozwojowi nowych us³ug i a<strong>pl</strong>ikacji<br />
œwiadczonych coraz wiêkszej liczbie abonentów jedn¹<br />
konwergentn¹ <strong>sieci</strong>¹.<br />
– W ubieg³ym roku Elion odby³ spotkania z wieloma<br />
producentami, by poznaæ ich wizje <strong>sieci</strong> nastêpnej generacji<br />
(NGN), co umo¿liwi³o nam opracowanie strategicznego<br />
<strong>pl</strong>anu rozwoju <strong>sieci</strong> w oparciu o najlepsze dostêpne<br />
rozwi¹zania – powiedzia³ Toivo Praakel, dyrektor<br />
<strong>sieci</strong> teleinformatycznej i internetowej w Elion.<br />
– Obecnie Elion ma ju¿ <strong>pl</strong>an ramowy rozwoju <strong>sieci</strong> NGN<br />
i przebadane rozwi¹zania dla poszczególnych segmentów<br />
<strong>sieci</strong>. Elion na dostawcê urz¹dzeñ g³ównej <strong>sieci</strong><br />
szkieletowej wybra³ firmê Juniper Networks. Ruter ESR<br />
MX960 zapewnia niezrównan¹ pojemnoœæ, gêstoœæ<br />
upakowania i wydajnoϾ, przy bardzo atrakcyjnej cenie<br />
za port.<br />
Elion oferuje „Rozwi¹zanie dla domu” nastêpnej generacji,<br />
zapewniaj¹ce transmisjê wysokiej jakoœci sygna³u<br />
telewizji cyfrowej przez jego sieæ szerokopasmowego<br />
Internetu ADSL2+, wraz z superszybkim dostêpem do<br />
<strong>sieci</strong> (12 Mb/s) i us³ugami telefonicznymi. Elion jest<br />
równie¿ pierwszym estoñskim operatorem oferuj¹cym<br />
transmisjê sygna³ów telewizji wysokiej rozdzielczoœci<br />
przez sw¹ sieæ DigiTV.<br />
Elion zastosowa³ rutery ESR MX960 w krytycznym punkcie<br />
<strong>sieci</strong>, gdzie obs³uguj¹ wszystkie us³ugi g³osowe, wizyjne<br />
i teleinformatyczne, zapewniaj¹c wysok¹ przepustowoœæ<br />
i niezawodnoœæ, co podnosi jakoœæ œwiadczonych<br />
us³ug i zadowolenie klientów. Szkieletowa sieæ IP<br />
tego operatora ju¿ od kilku lat oparta jest na ruterach<br />
szkieletowych serii T firmy Juniper Networks, wiêc dodanie<br />
urz¹dzeñ MX960 umo¿liwia firmie Elion wykorzystanie<br />
mo¿liwoœci, niezawodnoœci i wydajnoœci systemu<br />
operacyjnego JUNOS i rozszerzenie ich na jej infrastrukturê<br />
zoptymalizowan¹ do Ethernetu.<br />
Ruter ESR MX960 firmy Juniper Networks jest najwiêksz¹<br />
obecnie dostêpn¹ na rynku <strong>pl</strong>atform¹ klasy<br />
Carrier Ethernet, zapewniaj¹c¹ pojemnoœæ 960 Gb/s.<br />
Jako pierwsza z serii <strong>pl</strong>atform Junipera optymalizowanych<br />
pod nowowprowadzane architektury i us³ugi w <strong>sieci</strong>ach<br />
Ethernet, MX960 ³¹czy w sobie dobrze znan¹ niezawodnoœæ<br />
i uniwersalnoœæ us³ugow¹ oprogramowania<br />
JUNOS z najlepsz¹ w swej klasie specjalnie zaprojektowana<br />
<strong>pl</strong>atform¹ sprzêtow¹. MX960 zapewnia obs³ugê<br />
intensywnej transmisji multicast oraz niedoœcignion¹<br />
skalowalnoϾ i stabilnoϾ <strong>sieci</strong> szkieletowej dostawcom<br />
us³ug œwiadcz¹cym abonentom us³ugi multi<strong>pl</strong>ay<br />
nastêpnej generacji.<br />
– Dostawcy us³ug typu multi<strong>pl</strong>ay, tacy jak Elion, musz¹<br />
móc polegaæ na swoich wysokowydajnych infrastrukturach<br />
<strong>sieci</strong>owych, by zapewniæ po¿¹dan¹ jakoœæ obs³ugi<br />
wszystkich abonentów i poziom us³ug – powiedzia³ Gert-<br />
-Jan Schenk, wiceprezes ds. operacyjnych, na region<br />
EMEA, Juniper Networks. – MX960 ³¹czy prostotê i ekonomicznoœæ<br />
Ethernetu z wysok¹ niezawodnoœci¹, wydajnoœci¹<br />
i skalowalnoœci¹ potrzebn¹ us³ugodawcom<br />
do sprawnego œwiadczenia us³ug typu multi<strong>pl</strong>ay. Cieszymy<br />
siê, ¿e wspó³pracujemy z firm¹ Elion pomagaj¹c<br />
jej w uruchamianiu <strong>sieci</strong> nastêpnej generacji i przyspieszaniu<br />
wprowadzania na rynek nowych us³ug.<br />
Firma Juniper Networks<br />
Juniper Networks, Inc. jest liderem rynku <strong>sieci</strong> o wysokich<br />
parametrach. Firma oferuje wysokowydajn¹ architekturê<br />
<strong>sieci</strong>ow¹ tworz¹c¹ niezawodne i elastyczne<br />
œrodowisko umo¿liwiaj¹ce coraz szybsze wdra¿anie<br />
zró¿nicowanych us³ug i a<strong>pl</strong>ikacji z u¿yciem jednolitej<br />
<strong>sieci</strong>, co sprzyja rozwojowi firm wymagaj¹cych wysokiej<br />
wydajnoœci. Dodatkowe informacje mo¿na uzyskaæ<br />
na witrynie www.juniper.net.<br />
�ród³o: www.juniper.net
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
34 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
Stwarzanie mo¿liwoœci<br />
wprowadzenia konkurencyjnej<br />
telewizji internetowej <strong>IPTV</strong><br />
W<br />
jaki sposób firma British Telecom wykorzystuje<br />
magnetowidy cyfrowe jako kluczowy<br />
element zwyciêskiej strategii w dziedzinie<br />
telewizji rozsiewczej?<br />
Firmy telekomunikacyjne przejmuj¹ rolê<br />
operatorów telewizyjnych<br />
Bran¿a us³ug telefonicznych zmienia swoje oblicze.<br />
Tradycyjna oferta firm telekomunikacyjnych<br />
w zakresie us³ug przewodowych coraz czêœciej<br />
musi konkurowaæ z us³ugami bezprzewodowymi<br />
i VoIP. Zgodnie z prognozami firmy In-Stat, wskaŸnik<br />
CAGR (sk³adana roczna stopa wzrostu) dla<br />
amerykañskiego rynku konsumenckich us³ug g³osowych<br />
wyniesie 8,5 proc. w latach 2004–2009 1 .<br />
Podobny spadek dotknie tak¿e œwiatowego rynku<br />
przewodowych us³ug g³osowych.<br />
Nie powinien wiêc dziwiæ fakt, ¿e firmy telekomunikacyjne<br />
og³aszaj¹ <strong>pl</strong>any lub rozwa¿aj¹ mo¿liwoœæ<br />
wejœcia na rynek telewizji rozsiewczej z wykorzystaniem<br />
strategii <strong>IPTV</strong> (telewizja oparta na<br />
protokole internetowym). W przypadku wielu firm<br />
œwiadcz¹cych podstawowe us³ugi telefoniczne<br />
przyjêcie roli dostawcy trzech us³ug (telewizji, internetu<br />
i telefonu) zadecyduje o mo¿liwoœci przetrwania<br />
przez d³u¿szy czas. Pomijaj¹c nawet tê<br />
kwestiê, bezpoœrednia rywalizacja z ju¿ istniej¹cymi<br />
operatorami kablowymi, satelitarnymi i bezprzewodowymi<br />
z pewnoœci¹ nie bêdzie prosta. Inwestycje<br />
wymagane w celu zbudowania <strong>sieci</strong>, uzyskania<br />
zawartoœci i stworzenia us³ug zapewniaj¹cych<br />
atrakcyjny i konkurencyjny produkt stanowi¹<br />
powa¿ne przedsiêwziêcie. Jednak potencjalne<br />
korzyœci mog¹ byæ naprawdê lukratywne.<br />
Jedn¹ z firm, które zdecydowa³y siê podj¹æ wyzwanie,<br />
jest British Telecom (BT). Dysponuj¹c<br />
baz¹ klientów i mark¹ u³atwiaj¹c¹ zdobywanie<br />
zawartoœci, firma BT rozwija obecnie strategiê<br />
umo¿liwiaj¹c¹ przyci¹ganie klientów dziêki atrakcyjnym<br />
cenom, konkurencyjnej zawartoœci i zró¿nicowanej<br />
funkcjonalnoœci.<br />
Jak podstawowe potrzeby klientów<br />
wp³ywaj¹ na strategiê?<br />
Aby zapewniæ klientom alternatywê wart¹ wyboru,<br />
grupa BT Vision w firmie British Telecom skon-<br />
centrowa³a siê na zrozumieniu potrzeb klientów,<br />
a nastêpnie stworzeniu sposobów spe³niania tych<br />
potrzeb w sposób atrakcyjniejszy, ni¿ jest to mo¿liwe<br />
w przypadku istniej¹cych us³ugodawców.<br />
Analiza uzyskanych od klientów informacji na temat<br />
oczekiwañ pozwoli³a wyodrêbniæ nastêpuj¹ce<br />
podstawowe potrzeby:<br />
� wygoda;<br />
� mo¿liwoœæ wyboru;<br />
� kontrola;<br />
� alternatywa dla istniej¹cych <strong>pl</strong>atform;<br />
� brak obowi¹zkowego abonamentu 2 .<br />
Co najmniej trzy z przedstawionych piêciu podstawowych<br />
potrzeb mo¿na przynajmniej czêœciowo<br />
spe³niæ, dodaj¹c do przystawki cyfrowej BT<br />
magnetowid cyfrowy. Wyrazem du¿ego zaanga-<br />
¿owania firmy BT w spe³nianie potrzeb klientów<br />
i zwiêkszania ich satysfakcji jest do³¹czenie do<br />
ka¿dej zainstalowanej przystawki cyfrowej BT Visio<br />
magnetowidu cyfrowego z dyskiem twardym<br />
o pojemnoœci 160 GB. Warto te¿ zwróciæ uwagê<br />
na fakt, ¿e klienci BT Vision nie musz¹<br />
p³aciæ miesiêcznego abonamentu za subskrypcjê<br />
tej us³ugi!<br />
Jak firma BT uzasadnia wprowadzenie takiej odwa¿nej<br />
i kosztownej strategii zdobywania klientów?<br />
Przyjêto za³o¿enie, ¿e taka strategia zapewni<br />
zyski. Firma BT oczekuje du¿ego zwrotu z inwestycji<br />
poprzez zbudowanie silnej bazy klientów<br />
trzech us³ug, zwiêkszenie satysfakcji i wzmocnienie<br />
lojalnoœci klientów. Œwietnym przyk³adem jest<br />
stanowi¹cy czêœæ tej strategii magnetowid cyfrowy.<br />
Mi³oœæ do magnetowidu cyfrowego<br />
Badanie przeprowadzone w 2004 roku przez firmê<br />
Forrester z udzia³em 588 u¿ytkowników magnetowidów<br />
cyfrowych pokaza³o, ¿e urz¹dzenie to<br />
nale¿y do wzbudzaj¹cych najcie<strong>pl</strong>ejsze uczucia<br />
urz¹dzeñ cyfrowych w historii – z naciskiem na<br />
s³owo uczucia.<br />
Wed³ug wyników badania przeprowadzonego<br />
przez firmê Forrester, jeden na piêciu u¿ytkowników<br />
magnetowidów cyfrowych poproszonych
o wyra¿enie swobodnej opinii na temat swoich<br />
odczuæ w stosunku do tych urz¹dzeñ u¿y³ w swoim<br />
opisie s³owa mi³oœæ.<br />
Odkrycie to zaskoczy³o badaczy z firmy Forrester<br />
i zosta³o skomentowane w nastêpuj¹cy sposób:<br />
W ci¹gu siedmiu lat badañ konsumenckich prowadzonych<br />
w firmie Forrester nigdy nie spotkaliœmy<br />
urz¹dzenia, które wywo³ywa³oby tak silne<br />
uczucia i oddanie, jakie obserwujemy w przypadku<br />
magnetowidu cyfrowego 3 .<br />
Zami³owanie konsumentów do magnetowidów cyfrowych<br />
mo¿na zaobserwowaæ tak¿e w innych<br />
danych statystycznych uzyskanych w trakcie badania<br />
firmy Forrester. U¿ytkownicy tych urz¹dzeñ<br />
zg³aszaj¹ wy¿szy poziom satysfakcji podczas<br />
ogl¹dania telewizji ni¿ osoby niekorzystaj¹ce<br />
z nich (ocena 4,4 w skali do 5). Ale to nie wszystko!<br />
Ci sami u¿ytkownicy oceniaj¹, ¿e magnetowid<br />
cyfrowy wp³ywa na ich ogólne zadowolenie<br />
z ¿ycia na poziomie 3,4 w skali do 5. Te niewiarygodnie<br />
wysokie poziomy satysfakcji klientów s¹<br />
zgodne z oczekiwaniami firmy BT Vision. Magnetowid<br />
cyfrowy stanowi powa¿ne narzêdzie, które<br />
wp³ywa na trzy podstawowe potrzeby klientów, jakie<br />
zosta³y zidentyfikowane przez firmê BT: wygodê,<br />
mo¿liwoœæ wyboru i kontrolê.<br />
Magnetowid cyfrowy zapewnia znacznie wiêksz¹<br />
wygodê podczas ogl¹dania telewizji ni¿ jakiekolwiek<br />
inne urz¹dzenia. U¿ytkownicy informuj¹<br />
o prawie ca³kowitym zadowoleniu pod wzglêdem<br />
³atwoœci wybierania programów i programowania<br />
urz¹dzeñ w celu nagrywania ulubionych audycji.<br />
W czasie badania firmy Forrester 91 proc. wszystkich<br />
u¿ytkowników magnetowidów cyfrowych<br />
stwierdzi³o, ¿e g³ówn¹ przyczyn¹ korzystania<br />
przez nich z tych urz¹dzeñ jest „u³atwienie nagrywania<br />
programów”. Pozwala to konsumentom<br />
ogl¹daæ ¿¹dane programy w wybranym przez siebie<br />
momencie, dziêki czemu nie s¹ przywi¹zani<br />
do terminów ich nadawania.<br />
Jaki wp³yw ma wykorzystanie<br />
magnetowidu cyfrowego na...<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 35<br />
A mo¿liwoœæ wyboru? Umo¿liwienie telewidzowi<br />
nagrywania ulubionych programów w znacznym<br />
stopniu wp³ynê³o na zwiêkszenie mo¿liwoœci wyboru<br />
oferowanych konsumentom. Zaawansowane<br />
algorytmy stosowane w nowoczesnych przystawkach<br />
cyfrowych z magnetowidami cyfrowymi<br />
umo¿liwiaj¹ uczenie siê preferencji u¿ytkowników,<br />
a nastêpnie nagrywanie podobnych programów,<br />
co jeszcze bardziej zwiêksza atrakcyjnoœæ tych<br />
urz¹dzeñ i zapewnia wiêksz¹ mo¿liwoœæ wyboru.<br />
Potwierdzaj¹ to równie¿ dane firmy Forrester,<br />
które wskazuj¹, ¿e ogl¹danie telewizji w czasie<br />
rzeczywistym spada o 60 proc.<br />
Zapewnienie u¿ytkownikowi kontroli nad ogl¹danymi<br />
programami to najwa¿niejsza zaleta magnetowidów<br />
cyfrowych. Z prostym programowaniem<br />
powi¹zana jest mo¿liwoœæ ogl¹dania zawartoœci<br />
na ¿¹danie, co zapewnia klientom jeszcze wiêkszy<br />
wybór. Jeszcze wiêksz¹ atrakcj¹ s¹ najpopularniejsze<br />
funkcje magnetowidów cyfrowych,<br />
które nosz¹ nazwê trick <strong>pl</strong>ay. Magnetowid cyfrowy<br />
oferuje u¿ytkownikom te same podstawowe<br />
funkcje, co zwyk³y magnetowid: mo¿liwoœæ zatrzymywania<br />
i przewijania materia³u wideo. Dysk<br />
twardy, bêd¹cy fundamentaln¹ technologi¹ wykorzystan¹<br />
w magnetowidach cyfrowych, zapewnia<br />
nowe sposoby wykorzystania funkcji trick <strong>pl</strong>ay.<br />
Zatrzymywanie transmisji nadawanych na ¿ywo<br />
i pomijanie reklam to dwie zaawansowane funkcje,<br />
które zachwycaj¹ klientów i zapewniaj¹ im<br />
niespotykany poziom kontroli podczas ogl¹dania<br />
telewizji.<br />
Zatrzymanie transmisji nadawanej na ¿ywo powoduje<br />
pozostawienie aktualnego obrazu na ekranie,<br />
podczas gdy dysk twardy kontynuuje nagrywanie<br />
materia³u. Kiedy u¿ytkownik jest gotowy do<br />
dalszego ogl¹dania, po prostu naciska klawisz<br />
odtwarzania na pilocie, aby kontynuowaæ ogl¹danie<br />
programu od ostatniego miejsca. Dziêki magnetowidowi<br />
cyfrowemu rozmowa telefoniczna,<br />
nieoczekiwana wizyta lub inne zdarzenia nie<br />
przeszkadzaj¹ w ogl¹daniu ulubionych programów.<br />
Nie powinien wiêc dziwiæ fakt, ¿e u¿ytkownicy<br />
uwa¿aj¹ tê funkcjê za najwa¿niejsz¹ w kategorii<br />
wiêkszej kontroli nad ogl¹dan¹ zawartoœci¹.<br />
Pomijanie reklam w nagranych programach telewizyjnych<br />
budzi kontrowersje wœród reklamodawców<br />
(co wp³ywa tak¿e na us³ugodawców), ale jest<br />
to kolejna wysoko oceniana przez u¿ytkowników<br />
magnetowidów cyfrowych funkcja. Jak pokaza³o<br />
badanie firmy Forrester, dla 46 proc. u¿ytkowników<br />
magnetowidów cyfrowych mo¿liwoœæ pomijania<br />
reklam stanowi g³ówn¹ przyczynê korzystania<br />
z tych urz¹dzeñ. Jest to kolejne œwiadectwo<br />
d¹¿enia u¿ytkowników do uzyskania wiêkszej BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
36 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
kontroli nad ogl¹danymi programami telewizyjnymi.<br />
Od satysfakcji klientów<br />
do zwiêkszonych zysków<br />
Magnetowidy cyfrowe pozwalaj¹ spe³niæ trzy<br />
g³ówne potrzeby klientów firmy BT, zwi¹zane<br />
z wygod¹, mo¿liwoœciami wyboru i kontrol¹, ale<br />
istniej¹ tak¿e inne korzyœci wynikaj¹ce z dostarczenia<br />
tych urz¹dzeñ wszystkim klientom.<br />
W przypadku firmy BT zastosowanie magnetowidów<br />
cyfrowych pozwala zwiêkszyæ zyski.<br />
U¿ytkownicy magnetowidów cyfrowych s¹ nie tylko<br />
bardziej zadowolonymi klientami, ale tak¿e generuj¹<br />
wiêcej przychodów. W czasie badania<br />
3400 domowych u¿ytkowników internetu w Stanach<br />
Zjednoczonych okaza³o siê, ¿e posiadacze<br />
magnetowidów cyfrowych p³ac¹ od 11 do 15 USD<br />
wiêcej ni¿ osoby, które nie korzystaj¹ z takich<br />
urz¹dzeñ 4 .<br />
Co wiêcej, tacy klienci s¹ bardziej wierni i rzadziej<br />
zmieniaj¹ us³ugodawcê, a tak¿e prawie nigdy nie<br />
rezygnuj¹ z korzystania z magnetowidu cyfrowego.<br />
Badania firmy Forrester potwierdzaj¹ tê lojalnoœæ<br />
wobec magnetowidów cyfrowych, gdy¿ tylko 2<br />
proc. respondentów uczestnicz¹cych w badaniu<br />
zaprzesta³o korzystania z tych urz¹dzeñ.<br />
Zadowoleni klienci generuj¹ wiêksze obroty i s¹<br />
bardziej przywi¹zani do firmy – strategia firmy BT<br />
zaczyna nabieraæ sensu. Jednak decyduj¹c siê<br />
na zapewnienie magnetowidów cyfrowych wszystkim<br />
klientom, nale¿y spróbowaæ zmaksymalizowaæ<br />
korzyœci.<br />
Firma BT uzyskuje korzyœci z inwestycji w technologiê<br />
cyfrowego nagrywania wideo dziêki ró¿nym<br />
funkcjom generuj¹cym dodatkowe przychody.<br />
Jednym z przyk³adów jest mo¿liwoœæ pobierania<br />
zawartoœci do przystawki cyfrowej BT Vision oraz<br />
komputera. Zapewnia to u¿ytkownikom nie tylko<br />
standardow¹ us³ugê wideo na ¿¹danie, ale tak¿e<br />
wiêkszy wybór w zakresie uzyskiwania i ogl¹dania<br />
zawartoœci (zarówno wypo¿yczanie, jak i kupowanie).<br />
Ta us³uga wykorzystuje protokó³ internetowy<br />
obs³ugiwany przez system <strong>IPTV</strong>, zapewniaj¹c<br />
zawartoœæ poprzez standardow¹ us³ugê internetow¹<br />
i udostêpniaj¹c j¹ na przystawce cyfrowej<br />
BT Vision z u¿yciem strategii ogrodzonego<br />
ogrodu (ang. walled garden). Informacja przedstawiona<br />
w witrynie internetowej BT Vision opisuje<br />
tê us³ugê w nastêpuj¹cy sposób:<br />
Zawartoœæ bêdzie mo¿na kupowaæ i wyœwietlaæ<br />
na komputerze poprzez sklep BT Vision. Nowa<br />
us³uga pobierania filmów i programów telewizyjnych<br />
zostanie uruchomiona 31 lipca i bêdzie do-<br />
Miesiêczne op³aty wnoszone przez abonentów telewizji<br />
(domowi u¿ytkownicy internetu w Stanach Zjednoczonych)<br />
stêpna pod adresem www.bt.com/btvision. Mo¿liwoœæ<br />
zakupu i wypo¿yczania zawartoœci na <strong>pl</strong>atformie<br />
telewizyjnej BT Vision stanie siê dostêpna,<br />
kiedy firma BT uruchomi jesieni¹ us³ugi telewizyjne<br />
nastêpnej generacji 5 .<br />
Umo¿liwienie pobierania us³ug przez klientów firmy<br />
BT Vision nie tylko zapewnia wiêkszy wybór<br />
i zwiêksza przychody, ale stanowi tak¿e œwietn¹<br />
mo¿liwoœæ dotarcia do posiadaczy komputerów,<br />
którzy chc¹ skorzystaæ z us³ugi firmy BT w celu<br />
uzyskania dostêpu do zawartoœci przeznaczonej<br />
do ogl¹dania tylko na komputerach.<br />
Wydajnoœæ dzia³ania<br />
Kolejn¹ korzyœci¹ wynikaj¹c¹ z zastosowania<br />
magnetowidów cyfrowych jest mo¿liwoœæ wydajniejszego<br />
dostarczania zawartoœci i zarz¹dzania<br />
pasmem klientów, na przyk³ad wielu klientów<br />
firmy BT Vision bêdzie korzystaæ z ³¹cza o ograniczonej<br />
przepustowoœci o szybkoœci pobierania<br />
oko³o 2 Mb/s. Pozwoli to na obs³ugê dwóch lub<br />
trzech wspó³bie¿nych kana³ów nadawczych, dziêki<br />
czemu mo¿liwe bêdzie korzystanie z technologii<br />
cyfrowego nagrywania wideo w wielu pomieszczeniach<br />
z u¿yciem przystawek cyfrowych bez<br />
magnetowidów cyfrowych. Innymi s³owy, u¿ytkownicy<br />
w innych pomieszczeniach bêd¹ mogli uzyskaæ<br />
dostêp do zawartoœci magnetowidu cyfrowego,<br />
korzystaj¹c z ogromnego wyboru kana³ów<br />
wirtualnych.<br />
Us³ugi wideo na ¿¹danie to inny obszar, w którym<br />
zastosowanie technologii cyfrowego nagrywania<br />
wideo pozwala zwiêkszyæ wydajnoœæ. Jest to kolejna<br />
us³uga wymagana przez klientów, która<br />
zwiêksza ich wygodê i mo¿liwoœci wyboru, ale jej<br />
typowa im<strong>pl</strong>ementacja wymaga od operatorów<br />
zapewnienia wyodrêbnionego strumienia dla ka¿-
dej instancji. Zastosowanie magnetowidu cyfrowego<br />
do im<strong>pl</strong>ementacji funkcji zbli¿onej do us³ugi<br />
wideo na ¿¹danie pozwala operatorom na<br />
przesy³anie zawartoœci wideo na ¿¹danie do<br />
grupy klientów.<br />
Magnetowid cyfrowy buforuje zawartoϾ na dysku<br />
twardym, umo¿liwiaj¹c klientom ogl¹danie materia³u<br />
wideo w dogodnym czasie z u¿yciem standardowych<br />
funkcji trick <strong>pl</strong>ay magnetowidu cyfrowego.<br />
Pobrana zawartoœæ mo¿e utraciæ wa¿noœæ<br />
po up³ywie okreœlonego czasu, ale klient mo¿e<br />
uzyskaæ mo¿liwoœæ zakupu tej zawartoœci, co zapewnia<br />
kolejne Ÿród³o przychodów.<br />
Co niesie przysz³oœæ?<br />
Badania jednoznacznie wykazuj¹ pozytywne odczucia<br />
u¿ytkowników w stosunku do magnetowidów<br />
cyfrowych, ale dla operatorów dostêpne s¹<br />
tak¿e inne mo¿liwoœci wykorzystania inwestycji<br />
w technologiê cyfrowego nagrywania wideo. Konsumenci<br />
od dawna oczekuj¹ na zape³nienie luki<br />
miêdzy urz¹dzeniami przeznaczonymi do ogl¹dania<br />
zawartoœci wideo i innymi urz¹dzeniami multimedialnymi.<br />
Pamiêæ masow¹, na której opiera<br />
siê technologia cyfrowego nagrywania wideo, mo-<br />
¿na z ³atwoœci¹ wykorzystaæ do obs³ugi szaf<br />
graj¹cych czy stworzenia <strong>pl</strong>atformy do udostêp-<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 37<br />
niania i porz¹dkowania zdjêæ cyfrowych oraz domowych<br />
filmów. Mo¿liwe jest nawet zapewnienie<br />
podstawowych funkcji, które zwykle s¹ zarezerwowane<br />
dla komputerów, takich jak poczta elektroniczna,<br />
gry i korzystanie z <strong>sieci</strong> Web.<br />
Wraz ze wzrostem konkurencji oraz rosn¹cymi<br />
mo¿liwoœciami wyboru mo¿na oczekiwaæ, ¿e operatorzy<br />
us³ug rozsiewczych bêd¹ bardziej koncentrowaæ<br />
siê na potrzebach klientów i innowacjach.<br />
Istnieje du¿e prawdopodobieñstwo, ¿e technologia<br />
cyfrowego nagrywania wideo bêdzie wzbudza³a<br />
coraz wiêksze emocje.<br />
Przypisy<br />
�ród³o: Seagate, www.seagate.com<br />
1 Wireline Remains in Decline: US Wireline Service in<br />
2005, In-Stat, 2005.<br />
2 „Developing a hybrid STB, what will BT’s product look<br />
like?”, James Soames – BT Vision, 8 maja 2006, drugie<br />
doroczne forum <strong>IPTV</strong> i Telco Tri<strong>pl</strong>e Play.<br />
3 The Mind of the DVR User: Acquisition And Features<br />
– Forrester Research Inc, 2004.<br />
4 Zarz¹dzanie cyfrowym domem, badanie 3400 domowych<br />
u¿ytkowników internetu w Stanach Zjednoczonych, 2006<br />
rok, Parks Associates.<br />
5 „New independent video-on-demand deals for BT Vision”:<br />
http://www.btvision.bt.com/newsarticle-150806.aspx.<br />
BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
38 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
Za i przeciw… telewizji<br />
Trwaj¹ca w dniach 14-17.10.2007 roku XXXI Miêdzynarodowa<br />
Konferencja i Wystawa PIKE 2007 w Zakopanem<br />
skupi³a ponad 600 goœci. By³a to najwiêksza<br />
tegoroczna impreza poœwiêcona mediom elektronicznym,<br />
z licznym udzia³em goœci zagranicznych. Skoncentrowa³a<br />
siê na strategiach nadawców i operatorów<br />
na rynku us³ug szerokopasmowych, jak te¿ na konfrontacji<br />
zupe³nie nowych zjawisk, jakie maj¹ miejsce<br />
na poszczególnych rynkach narodowych.<br />
Pierwszy panel-laboratorium pn. Szanse i wyzwania dla<br />
operatorów komunikacji elektronicznej, który odby³ siê<br />
15 paŸdziernika br., by³ przede wszystkim forum wymiany<br />
opinii na temat rywalizacji poszczególnych modeli<br />
i standardów technologicznych na rynku. Uwagê jednak<br />
zwraca³a forma dyskusji: panel by³ podzielony na g³osy<br />
„za” i „przeciw” danemu rozwi¹zaniu, a zgromadzona<br />
publicznoœæ wyra¿a³a swoje zdanie g³osowaniem.<br />
Prowadz¹cy panel prof. Marek Ho³yñski by³ zaskoczony<br />
wynikami g³osowania: 80 proc. obecnych zbagatelizowa³o<br />
omówione zagro¿enia jako nieistotne dla operatorów<br />
telewizji kablowej.<br />
Za i przeciw naziemnej telewizji cyfrowej<br />
Wojciech Ha³ka – Instytut £¹cznoœci<br />
– U¿ytkownicy oczekuj¹, ¿e otrzymaj¹ wiêksz¹ ofertê<br />
dziêki naziemnemu sygna³owi rozsiewczemu telewizji<br />
cyfrowej ni¿ tê, któr¹ dzisiaj maj¹. Mog¹ otrzymaæ ok.<br />
35-40 programów w stosunku do dzisiejszych maksymalnie<br />
siedmiu. Poza tym telewizja naziemna umo¿liwi<br />
emitowanie telewizji wysokiej rozdzielczoœci (HD). Bez<br />
w¹tpienia takie wydarzenia, jak zbli¿aj¹ce siê Euro<br />
2012 czy olimpiada powinny byæ przekonuj¹cym argumentem<br />
dla nadawców, by mocno wchodziæ w tê technologiê.<br />
Oczekiwanie rynku na pewno jest olbrzymie.<br />
Nale¿y zwróciæ uwagê, ¿e tak naprawdê 50 proc. odbiorców<br />
telewizji to posiadacze anten naziemnych. Jest to<br />
zatem najszerszy kana³ dystrybucji sygna³u telewizyjnego<br />
i nie ³udŸmy siê, ¿e np. telewizja w internecie czy<br />
mobilna w terminalach komórkowych zast¹pi ten kana³<br />
dystrybucji. W szczególnoœci zwracam uwagê, ¿e trudno<br />
by³oby znaleŸæ serwer, który by³by w stanie obs³u¿yæ<br />
jednoczesn¹ dystrybucjê ok. 6 mln strumieni sygna³u<br />
telewizyjnego do odbiorców. Czyli realny odbiór takiej<br />
telewizji w czasie rzeczywistym inn¹ technologi¹ po prostu<br />
jeszcze nie jest mo¿liwy. I to jest powód, by rynek<br />
g³êbiej zainteresowa³ siê cyfrow¹ telewizj¹ naziemn¹.<br />
Trzecim powodem jest to, ¿e jasna i klarowna decyzja<br />
rozwoju tej technologii da³aby impuls do rozwoju ca³ej<br />
bran¿y elektronicznej. I to w du¿o szerszym kontekœcie<br />
ni¿ rozumiany poprzez nadawców emitowanych treœci.<br />
Pobudzi³oby to przede wszystkim produkcjê urz¹dzeñ<br />
koñcowych set-top-box oraz zintegrowanych telewizorów<br />
cyfrowych.<br />
Ostatnim argumentem jest dywidenda cyfrowa. Komisja<br />
Europejska nie bez powodu ustali³a, ¿e najpóŸniej do<br />
2015 roku, a zaleca, aby ten okres skróciæ do 2012<br />
roku, powinno w Europie nast¹piæ ca³kowite zaprzestanie<br />
emisji telewizji analogowej. Taka decyzja ma na<br />
celu odzyskanie czêstotliwoœci emisyjnych telewizji<br />
analogowej i przeznaczenie ich na np. telewizjê mobiln¹<br />
lub kolejne generacje telefonii ruchomej. Odzyskane<br />
kana³y analogowe to olbrzymie dobro warte du¿ych pieniêdzy<br />
i bez w¹tpienia przeznaczenie ich do wykorzystania<br />
komercyjnego daje kolejny impuls dla rozwoju<br />
ca³ej bran¿y. Moim zdaniem, cyfrowa naziemna telewizja<br />
ma olbrzymi¹ przysz³oœæ.<br />
Wac³aw Iszkowski – PIIT<br />
Uczestnicy panelu dyskusyjnego<br />
– Postaram siê przedstawiæ kilka argumentów przeciw<br />
œwietlanej przysz³oœci naziemnej telewizji cyfrowej, choæ<br />
w tym towarzystwie opinie moje mog¹ byæ mocno niepopularne.<br />
Po pierwsze, dla starszego pokolenia po prze³¹czeniu<br />
z telewizji analogowej na cyfrow¹ – niezale¿nie od tego<br />
czy ten set-top-box bêdzie kosztowa³ 0,5 czy 300 PLN<br />
– wa¿ne bêdzie, aby ta TV trwa³a dalej, aby znajome<br />
twarze ekranu prowadzi³y swoje programy i aby mo¿na<br />
by³o obejrzeæ 3256 odcinek ulubionego serialu, a jak to<br />
bêdzie nadawane – nie ma wiêkszego znaczenia.<br />
Z drugiej strony, istniej¹ argumenty socjologiczne. Dzisiaj<br />
jest ju¿ w Polsce kilka milionów internautów,<br />
m³odego i œredniego pokolenia, którzy mog¹ obyæ siê<br />
bez telewizora, poniewa¿ wiêkszoœæ informacji czerpi¹<br />
z internetu. Osoby te zak³adaj¹c rodziny, ze wzglêdu na
swoje dzieci prêdzej czy póŸniej bêd¹ musia³y nabyæ telewizor.<br />
Jednak ich przyzwyczajenia z internetu spowoduj¹,<br />
¿e bêd¹ chcieli mieæ telewizjê interaktywn¹, program<br />
uk³adany wg ich ¿yczeñ i ogl¹daæ go w dowolnym<br />
momencie. Fakt ten musi, oczywiœcie, zmieniæ sposób<br />
funkcjonowania samych nadawców i ja bym siê nie<br />
obawia³, ¿e zabraknie wydajnych serwerów, poniewa¿<br />
rynek komputerowy jest w stanie wyprodukowaæ dowoln¹<br />
liczbê komputerów o dowolnej pojemnoœci.<br />
– Kolejne problemy bêd¹ podobne do tych, które uwidoczni³y<br />
siê w przypadku operatorów <strong>sieci</strong> WiMAX czy<br />
telefonii komórkowych. S¹ to grupy ju¿ dobrze zorganizowanych<br />
przeciwników stawiania jakichkolwiek i gdziekolwiek<br />
masztów, m.in. tych z nadajnikami cyfrowej telewizji<br />
naziemnej, czêsto z ca³kowicie irracjonalnych powodów.<br />
Zjawisko to powinno daæ wszystkim do myœlenia.<br />
Obecnie w telefonii komórkowej jest to bardzo powa¿ny<br />
k³opot i nie jest on domen¹ Polski – problemy te<br />
wystêpuj¹ równie¿ w innych pañstwach Europy.<br />
Ostatecznym argumentem „przeciw” jest fakt, ¿e mamy<br />
6 mln potencjalnych odbiorców telewizji kablowej i ok.<br />
11,4 mln linii telefonii stacjonarnej. Nawet pomijaj¹c<br />
kwestiê, ¿e liczby te czêœciowo siê pokrywaj¹, zasiêg<br />
tych dwóch systemów jest tak du¿y, ¿e praktycznie<br />
w przysz³oœci bêdzie mo¿na dotrzeæ technik¹ przewodow¹<br />
do ka¿dego gospodarstwa domowego. Jeœli mo¿na<br />
by³o zelektryfikowaæ ca³¹ Polskê, to nie widzê powodu,<br />
aby nie mo¿na by³o jej zinformatyzowaæ kablem.<br />
W niewielu miejscach, gdzie nie bêdzie siê op³aca³o<br />
prowadziæ kabli, telewidz otrzyma ograniczon¹ ofertê<br />
programu telewizyjnego innymi technikami. O tym, ¿e<br />
jest to mo¿liwe, œwiadczy choæby fakt, ¿e jeden z programów<br />
telewizyjnych po znikniêciu z ekranów telewizorów<br />
tydzieñ póŸniej pojawi³ siê w internecie w ca³kiem<br />
dobrej jakoœci. Poza tym jest to promocja samego internetu<br />
zachêcaj¹ca u¿ytkowników do kupowania coraz<br />
wiêkszych przep³ywnoœci na potrzeby przekazów medialnych.<br />
I myœlê, ¿e upowszechni siê nowe pojêcie odbiorcy<br />
teleinternauty jako po³¹czenie telewidza i internauty.<br />
Za i przeciw telewizji mobilnej<br />
Piotr Bary³kowski – TV Biznes<br />
– Dla mnie telewizja mobilna to wy¿szoœæ jakoœci nad<br />
iloœci¹. Tezê tê rozumiem w kontekœcie sprzeda¿y reklam<br />
w segmencie telewizji mobilnej. Rozwój technologii<br />
w tym kierunku, aby szczegó³owo wiedzieæ, do kogo<br />
adresuje siê reklamê, bêdzie potê¿n¹ si³¹ napêdzaj¹c¹<br />
rozwój telewizji mobilnej. Przywo³am tu choæby sceny<br />
z filmu „Raport mniejszoœci”, gdzie reklama œledzi swojego<br />
adresata. W tego typu telewizji reklamodawca<br />
bêdzie posiada³ najwiêcej informacji o adresacie jego<br />
reklamy. Bêdzie wiedzia³, gdzie mieszka, czym siê<br />
zajmuje, nawet ile zarabia, a tak¿e gdzie siê znajduje<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 39<br />
w danym momencie. Jest to mechanizm, który bêdzie<br />
– moim zdaniem – motorem rozwoju telewizji mobilnej.<br />
W tej chwili w Polsce zaledwie 2 proc. populacji ma<br />
mo¿liwoœæ odbioru tej telewizji, lecz nasze badania i doœwiadczenia<br />
wskazuj¹, ¿e w ci¹gu dwóch lat liczba<br />
jej abonentów zwiêkszy³a siê o 150 proc. Charakterystyczn¹<br />
cech¹ odbiorcy telewizji mobilnej bêdzie to, ¿e<br />
bêdzie ogl¹da³ krótkie <strong>pl</strong>iki, z zawartoœci¹ informacyjn¹,<br />
biznesow¹ oraz muzyczn¹, a w najmniejszym stopniu<br />
filmy i widowiska. Na ma³ych urz¹dzeniach mobilnych<br />
nie bêdzie mo¿na doceniæ walorów tych ostatnich.<br />
Badania firmy Ericsson wskazuj¹, ¿e najwiêksz¹ grup¹<br />
docelow¹ telewizji mobilnej s¹ osoby miêdzy 30 a 45<br />
rokiem ¿ycia, czyli 40 proc. ogl¹daj¹cych. To im<strong>pl</strong>ikuje<br />
atrakcyjnoœæ szeroko rozumianych treœci biznesowych.<br />
Drug¹ grup¹ docelow¹ s¹ osoby z przedzia³u 18-29 lat<br />
preferuj¹ce treœci muzyczne. Dla tej telewizji bêd¹ powstawaæ<br />
specjalne programy oraz mutacje programów<br />
informacyjnych tradycyjnej telewizji, aby sprostaæ presji<br />
czasu, w jakim ogl¹dana jest telewizja mobilna, np. nasza<br />
stacja ogl¹dana jest œrednio 6 min. Musz¹ to byæ<br />
krótkie <strong>pl</strong>iki i niekoniecznie stricte wideo, ale równie¿<br />
ró¿nego rodzaju wykresy, linki do stron z komentarzami<br />
gie³dowymi, historiami notowañ itp. Mówi¹c o przysz³oœci<br />
tego rodzaju telewizji mo¿na przywo³aæ statystykê<br />
koreañsk¹, gdzie 7,5 mln ludzi ogl¹da codziennie telewizjê<br />
mobiln¹. Jest to kraj podobny demograficznie,<br />
co prawda bardziej zaawansowany technicznie od nas,<br />
ale my tak¿e mamy du¿y potencja³ rozwoju technicznego<br />
w tej dziedzinie. Mogê sobie wyobraziæ, ¿e w Polsce<br />
liczba ogl¹daj¹cych bêdzie podobna.<br />
W zwi¹zku z powy¿szym, moim zdaniem, telewizja mobilna<br />
bêdzie siê rozwija³a. Bêdzie ona nie tyle alternatyw¹<br />
dla telewizji cyfrowej naziemnej czy kablowej, ale<br />
ich uzupe³nieniem. Bêdzie wype³nia³a niszê zapotrzebowania<br />
na informacjê w poci¹gach, samolotach, w drodze<br />
do i z pracy za pomoc¹ mobilnych terminali, które<br />
coraz powszechniej s¹ przez nas stosowane. Obecnie<br />
istniej¹ jeszcze trzy, ale przekraczalne, bariery technologiczne,<br />
do których nale¿¹: dostêpnoœæ zaawansowanych<br />
terminali mobilnych, przepustowoœæ ³¹czy oraz<br />
œwiadomoœæ reklamodawców co do nowego sposobu<br />
dotarcia do odbiorców. S¹ to bariery, które w najbli¿szym<br />
czasie zostan¹ pokonane i telewizja mobilna bêdzie<br />
mog³a zaistnieæ w pe³nym wymiarze w naszej<br />
rzeczywistoœci.<br />
Tomasz Kulisiewicz<br />
– Stowarzyszenie „Komputer w Firmie”<br />
– Argumenty przedstawione przez prezesa Bary³kowskiego<br />
s¹ paradoksalnie argumentami „przeciw”. Mianowicie<br />
obecnie nie mo¿emy jeszcze mówiæ o jakiejkolwiek<br />
telewizji mobilnej. Us³ugi œwiadczone przez naszych<br />
operatorów komórkowych to us³ugi streamingu,<br />
a nie telewizji. BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
40 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
Fundamentaln¹ przyczyn¹ ma³ego, jak na razie, zainteresowania<br />
telewizj¹ mobiln¹ jest brak standardu<br />
technicznego. Walczy ze sob¹ na œwiecie co najmniej<br />
5-6 standardów. Producenci terminali nie kwapi¹ siê<br />
do ich produkcji, poniewa¿ czekaj¹ na jednolity standard.<br />
Œwiat jest rozdarty miêdzy standardy telewizyjne<br />
DVB-H, DVB-SM i standardy komórkowe, z których<br />
ka¿dy ma swoje wady i zalety. Nawo³ywania Komisji<br />
Europejskiej do wprowadzenia standardu DVB-H nie<br />
wszêdzie spotykaj¹ siê z pozytywnym odbiorem. Bo<br />
niby dlaczego KE – piewca neutralnoœci technologicznej<br />
– ma siê opowiadaæ za wybran¹ technologi¹ na<br />
szkodê innych? Jeœli chodzi o brak terminali, to rzeczywiœcie<br />
sytuacja siê zmieni – przypomnê chocia¿by<br />
wprowadzanie transmisji danych GPRS, którego najwiêkszym<br />
problemem swego czasu by³ w³aœnie brak telefonów<br />
obs³uguj¹cych ten standard, a obecnie nie ma<br />
ju¿ chyba telefonu, który by go nie obs³ugiwa³.<br />
Innym problemem ekonomiczno-psychologiczno-twórczym<br />
bêdzie przestawienie sposobu myœlenia twórców<br />
programów dla telewizji mobilnej. Chodzi tu o zmianê<br />
sposobu kadrowania i budowania ujêæ w scenach na<br />
ekranie, gdzie nie ma mowy o szerokich <strong>pl</strong>anach, których<br />
walorów nikt nie dostrze¿e na malutkim wyœwietlaczu.<br />
Nastêpn¹ kwesti¹ jest czas projekcji. Jak poci¹æ<br />
nasz 3256 odcinek ulubionego serialu TV na epizody<br />
nie d³u¿sze ni¿ 5-6 minut? Du¿o wiêkszym wyzwaniem<br />
bêdzie wczeœniej ju¿ poruszony problem zupe³nej zmiany<br />
podejœcia domów medialnych. Powstaje pytanie: Jak<br />
reklamodawcy maj¹ siê dostosowaæ do takiego sposobu<br />
ogl¹dania telewizji mobilnej, gdzie ka¿dy mo¿e<br />
ogl¹daæ kiedy chce, gdzie chce i co chce? Ka¿dy z nas<br />
zbuduje sobie w dowolnym miejscu w³asn¹ ramówkê<br />
i jak do niej dostosowaæ przekaz reklamowy? Na razie<br />
modeli na to nie widzê i bêdzie to wymaga³o powa¿nego<br />
wysi³ku intelektualnego.<br />
Tym sposobem zbli¿yliœmy siê do problematyki modeli<br />
biznesowych. Z wyj¹tkiem W³och i Korei nie ma kraju,<br />
w którym telewizja mobilna dzia³a³aby na wiêkszej próbie<br />
ni¿ tzw. margines b³êdu. Wspomniane 2 proc. u¿ytkowników<br />
nie stanowi jeszcze o mo¿liwoœci budowania<br />
na tej populacji modeli biznesowych funkcjonowania takich<br />
przedsiêwziêæ. Na dodatek s¹ to przewa¿nie testy,<br />
w których bior¹ udzia³ dziennikarze bran¿owi, pracownicy<br />
stacji telewizyjnych i pracownicy operatorów komórkowych.<br />
Niestety, nie jest to grono reprezentatywne, na<br />
bazie którego mo¿na wysnuwaæ wnioski dla szerokiej<br />
populacji potencjalnych u¿ytkowników.<br />
No i najpowa¿niejszy argument przeciw telewizji mobilnej<br />
to ten, równie¿ przedstawiony przez przedmówcê,<br />
dotycz¹cy œledzenia obywateli przez przekazy reklamowe.<br />
Jak zbieranie informacji o nas jako o potencjalnych<br />
odbiorcach wszêdobylskiej reklamy ma siê do ochrony<br />
prywatnoœci? Czy my rzeczywiœcie chcemy byæ œledzeni<br />
przez nasz w³asny telefon komórkowy? Myœlê, ¿e<br />
w tym zakresie poszlibyœmy trochê za daleko. Czyli<br />
zbudowanie modelu ochrony prywatnoœci bêdzie najpowa¿niejszym<br />
problemem w tak rozumianej telewizji mobilnej.<br />
Za i przeciw telewizji internetowej<br />
Roman Szwed – ATM<br />
– W tej chwili treœci multimedialne w internecie to m.in.<br />
audio i wideo na ¿¹danie, radio i telewizja na ¿ywo,<br />
nowe telewizje w postaci kana³ów spo³ecznoœciowych,<br />
tzw. my TV, WEB TV oraz nowy typ odbioru telewizji<br />
z opóŸnieniem w czasie, czyli tzw. time shifting<br />
w odbiornikach lub komputerach z funkcj¹ PVR (Personal<br />
Video Recorder). Kilka z wymienionych funkcji mo¿na<br />
zrealizowaæ tylko w internecie.<br />
Wed³ug badañ marketingowych wykonanych przez<br />
Niemieckie Stowarzyszenie Internetu, Telekomunikacji<br />
i Nowych Mediów – odpowiednika PIKE – jedn¹ z technologii,<br />
które maj¹ najwiêksze szanse szybkiego rozwoju,<br />
okaza³a siê telewizja internetowa.<br />
Jednym z powodów du¿ego potencja³u rozwojowego,<br />
jaki ma telewizja internetowa, jest m.in. fakt, ¿e operatorzy<br />
generuj¹ coraz mniejsze przychody z us³ug g³osowych.<br />
Zmuszeni s¹ do szukania nowych us³ug, takich<br />
jak np. telewizja przez internet czy wideo na ¿¹danie.<br />
Przewiduje siê, ¿e wzrost w tym zakresie w Europie bêdzie<br />
wynosi³ ok. 8 proc. rocznie.<br />
Wed³ug europejskich badañ z koñca 2006 roku, telewizjê<br />
przez internet ogl¹da ok. 33 proc. internautów. Natomiast<br />
wg badañ w najbardziej rozwiniêtych krajach<br />
œwiata okazuje siê, ¿e najczêœciej telewizjê internetow¹<br />
ogl¹da m³ode pokolenie internautów zaznajomionych<br />
ju¿ z nowoczesnymi technologiami komunikacyjnymi<br />
i spêdzaj¹cych przed ekranem monitora komputerowego<br />
powy¿ej 4 godzin dziennie. Strony takie jak YouTube<br />
czy MySpace s¹ oblegane przez internautów. Wielcy<br />
operatorzy internetowi coraz chêtniej uskuteczniaj¹ telewizjê<br />
przez internet, widz¹c w tym równie¿ potencjalny<br />
rynek reklamowy. W Polsce tak¿e powstaj¹ takie<br />
projekty, choæby ITVP Telewizji Polskiej, Grupa ITI ma<br />
Onet.tv, TVN24, a Agora ma Big Brothera czy program<br />
„Co z t¹ Polsk¹”. Tym samym okazuje siê, ¿e internet<br />
do ka¿dego z tych programów doskonale siê nadaje.<br />
Nie jest to jeszcze szeroko rozpowszechniona technologia,<br />
ale na pewno z du¿ymi perspektywami rozwoju.<br />
Sama technologia wymaga jeszcze usprawnienia, ale ja<br />
wierzê, ¿e jest to kwestia najbli¿szego czasu.<br />
Dziêki powszechnoœci internetu produkcje telewizji internetowej<br />
mo¿na zamieœciæ w <strong>sieci</strong> w dowolnym miejscu<br />
na œwiecie i tak¿e w dowolnym miejscu, za pomoc¹<br />
dowolnego urz¹dzenia (telewizora, komputera, konsoli<br />
do gier itp.) mo¿na je odebraæ maj¹c do tego odpowiedni<br />
klucz licencyjny. Tym samym potencjalny dostêp<br />
takiego przekazu staje siê nieograniczony. Myœlê, ¿e
jest tylko kwesti¹ czasu, aby te nowoczesne telewizje<br />
by³y w ten sposób rozpowszechniane.<br />
Jeœli chodzi o obecne ograniczenia w rozwoju telewizji<br />
internetowej, to podstawowym jest brak powszechnego<br />
szerokopasmowego internetu w Polsce i dobrych <strong>sieci</strong><br />
umo¿liwiaj¹cych przekaz w czasie rzeczywistym sygna³u<br />
wizyjnego. Ale dla mniej wydajnych <strong>sieci</strong> mo¿na<br />
stosowaæ wideo streaming z opóŸnieniem (buforowaniem)<br />
i wówczas nawet dla takich <strong>sieci</strong> mo¿liwy jest<br />
przekaz. Tutaj du¿e pole do popisu maj¹ w³aœnie telewizje<br />
kablowe posiadaj¹ce odpowiedni¹ infrastrukturê<br />
i w³aœciwe medium dla takich transmisji. Obecnie sytuacja<br />
jest podobna do tej, kiedy trudno by³o przekonaæ<br />
operatorów telewizji kablowych do wprowadzenia internetu<br />
do w³asnych <strong>sieci</strong>. Dziœ nikt nie ma w¹t<strong>pl</strong>iwoœci, ¿e<br />
jednak na internecie w kablówkach te¿ mo¿na zarabiaæ.<br />
Myœlê, ¿e podobnie bêdzie z telewizj¹ internetow¹.<br />
Marek Bury – Aster<br />
– Je¿eli mówimy o telewizji internetowej, nie da siê<br />
unikn¹æ szerszego potraktowania tematu mediów transmisyjnych.<br />
Musimy sobie zdawaæ sprawê, jakie przep³ywnoœci<br />
s¹ potrzebne do tego, co zamierzamy odbieraæ.<br />
Ten 1 Mb/s wystarcza, jeœli chcemy telewizjê odbieraæ<br />
w okienku na ekranie komputera. Natomiast jeœli<br />
chcielibyœmy obejrzeæ telewizjê na du¿ym ekranie, a do<br />
tego jeszcze w rozdzielczoœci HD, to oka¿e siê, ¿e<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 41<br />
wiêkszoœæ <strong>sieci</strong> w Polsce takich wymogów nie spe³nia.<br />
Jedyne takie <strong>sieci</strong> to w³aœnie <strong>sieci</strong> telewizji kablowych.<br />
Jeœli natomiast chodzi o <strong>sieci</strong> miedziane w Polsce, to<br />
jedynie ok. 30 proc. z nich ma szansê na doprowadzenie<br />
szybkiego internetu do gospodarstw domowych.<br />
Wynika to ze specyfiki budowy tych <strong>sieci</strong> w latach dziewiêædziesi¹tych.<br />
Zawsze jednak pozostanie chêæ obejrzenia<br />
projekcji na du¿ym ekranie, ze szczegó³ami wymagaj¹cymi<br />
wysokich rozdzielczoœci, a to bêdzie wymaga³o<br />
wielkich przep³ywnoœci w mediach transmisyjnych.<br />
Poza tym telewizja internetowa kopiuje niektóre rozwi¹zania<br />
z tradycyjnych technologii, musimy wiêc zadaæ<br />
sobie pytanie: Czy telewizja internetowa to technologia,<br />
czy dodatkowa us³uga w internecie? Moim zdaniem,<br />
jest to dodatkowa us³uga. I tu napotykamy jeden<br />
z powa¿niejszych problemów zwi¹zanych z prawami<br />
autorskimi. Niektóre przedsiêwziêcia przegrywaj¹ ju¿ na<br />
starcie ze wzglêdu na ograniczenia prawne. <strong>Telewizja</strong><br />
internetowa kom<strong>pl</strong>ikuje kontrolê nad tantiemami z tytu³u<br />
praw autorskich. Wymaga to ca³kowitego przestawienia<br />
siê nadawców na nowe metody poboru takich op³at.<br />
Reasumuj¹c, telewizja internetowa ma pewne zalety,<br />
dociera do pewnego segmentu odbiorców, ale ma ca³¹<br />
masê ograniczeñ. I ze wzglêdu na te ograniczenia mo¿e<br />
byæ jedynie uzupe³nieniem na rynku, a nie technologi¹<br />
czy us³ug¹ dominuj¹c¹.<br />
Grzegorz Kantowicz<br />
BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
42 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
TOOWAY – nowa satelitarna<br />
us³uga szerokopasmowa<br />
podbija kolejne europejskie rynki<br />
Spó³ka Eutelsat Communications (Euronext<br />
Paris: ETL) wraz z ViaSat Inc. (Nasdaq:<br />
VSAT) podczas miêdzynarodowych targów<br />
IBC odbywaj¹cych siê w Amsterdamie og³osi³y<br />
poszerzenie <strong>sieci</strong> dystrybucyjnej Tooway.<br />
Tê now¹ satelitarn¹ us³ugê szerokopasmow¹<br />
po raz pierwszy zaprezentowano na<br />
ostatnich targach International Consumer Electronics<br />
w Berlinie. Podpisano ju¿ umowy o dystrybucjê<br />
us³ugi na obszarze Francji, Hiszpanii<br />
i Bu³garii.<br />
Tooway stworzono z myœl¹ o u¿ytkownikach<br />
indywidualnych zamieszkuj¹cych regiony niezurbanizowane.<br />
Koszt urz¹dzeñ bêdzie kilkakrotnie<br />
mniejszy ni¿ w przypadku us³ug proponowanych<br />
dotychczas przede wszystkim klientom korporacyjnym.<br />
Tooway to oferta szerokopasmowa<br />
skierowana do u¿ytkowników indywidualnych korzystaj¹cych<br />
z niskiej prêdkoœci po³¹czeñ z internetem<br />
realizowanych za pomoc¹ modemu. Wdro-<br />
¿enie us³ugi niew¹t<strong>pl</strong>iwie przyczyni siê do zmiany<br />
niekorzystnego stosunku ceny do osi¹gów w przypadku<br />
rozwi¹zañ satelitarnych zapewniaj¹cych<br />
dostêp do internetu na obszarach wiejskich w Europie.<br />
Nowe firmy odpowiedzialne za dystrybucjê Tooway<br />
to partnerzy o du¿ej wiedzy i doœwiadczeniu<br />
zarówno w zakresie technologii satelitarnych,<br />
jak i dostarczaniu us³ug. Operator francuski<br />
– Sat2Way specjalizuje siê w us³ugach szerokopasmowych<br />
bazuj¹cych w 100 proc. na przekazie<br />
satelitarnym z przeznaczeniem na rynki profesjonalne.<br />
Oferta skierowana bêdzie do odbiorców<br />
zamieszkuj¹cych regiony, gdzie dostêp do szybkiego<br />
internetu za poœrednictwem <strong>sieci</strong> kablowych<br />
lub technologii ADSL jest niemo¿liwy. W Hiszpanii<br />
dystrybucj¹ us³ugi zajmowaæ siê bêdzie<br />
spó³ka Overon – lider na rynku transmisji satelitarnej<br />
i us³ug dosy³owych. Overon obs³ugiwaæ bêdzie<br />
hub Tooway na obszarze Hiszpanii i dystrybuowaæ<br />
us³ugê do dostawców internetu w regionie.<br />
Nowym dystrybutorem w Bu³garii jest Bulsatcom.<br />
Firma oferuje us³ugi cyfrowej telewizji<br />
p³atnej, zajmuj¹c siln¹ pozycjê na rynku satelitar-<br />
nych us³ug internetowych i transmisji wideo. Przewiduje<br />
siê, ¿e Tooway dostêpna bêdzie u wszystkich<br />
trzech operatorów ju¿ pod koniec 2007<br />
roku.<br />
Sat2Way, Overon i Bulsatcom do³¹cz¹ do Internetagentur<br />
Schott i Teles – pierwszych dostawców<br />
us³ugi na obszarze Niemiec. Nowi dystrybutorzy<br />
przygotowuj¹ siê w³aœnie do uruchomienia<br />
Tooway, co nast¹pi pod koniec bie¿¹cego miesi¹ca.<br />
Komentuj¹c zawarcie umów z nowymi partnerami<br />
Arduino Patacchini, dyrektor ds. multimediów<br />
Eutelsat i prezes Skylogic, stwierdzi³: – Niedawno<br />
og³osiliœmy zawarcie umów o dystrybucjê us³ugi<br />
w Niemczech. Niezmiernie cieszymy siê, ¿e Tooway<br />
dostêpna bêdzie wkrótce tak¿e we Francji,<br />
Hiszpanii i Bu³garii. Us³uga ta umo¿liwia korzystanie<br />
z szerokopasmowego internetu po przystêpnej<br />
cenie wszystkim tym odbiorcom, którzy pozbawieni<br />
s¹ dostêpu do infrastruktury naziemnej.<br />
Jesteœmy g³êboko przekonani, ¿e Tooway znacz¹co<br />
przyczyni siê do zniwelowania ró¿nic w tym<br />
zakresie.<br />
Tooway transmitowana bêdzie w paœmie Ka satelity<br />
HOT BIRD 6 na 13 o E oraz w paœmie Ku<br />
satelity EUROBIRD 3. W paœmie Ka i Ku oferowane<br />
bêd¹ trzy ró¿ne opcje. Na pocz¹tek maksymalna<br />
prêdkoœæ downlinku wynosiæ bêdzie 2048<br />
kb/s, maksymalna prêdkoœæ u<strong>pl</strong>inku zaœ 384 kb/s.<br />
Taryfy oraz ceny sprzêtu okreœlone zostan¹ przez<br />
lokalnych dostawców us³ugi, którzy zajm¹ siê<br />
dystrybucj¹ Tooway.<br />
Poza dostêpem do internetu us³uga umo¿liwia<br />
tak¿e szerokopasmowy odbiór sygna³u TV transmitowanego<br />
za poœrednictwem konstelacji HOT<br />
BIRD. Dystrybutorzy bêd¹ mogli zaoferowaæ<br />
tak¿e poszerzenie us³ugi tri<strong>pl</strong>e <strong>pl</strong>ay o telewizjê<br />
<strong>IPTV</strong> i technologiê VoIP. W 2010 roku Eutelsat<br />
ma nadziejê poszerzyæ us³ugê Tooway oferowan¹<br />
we wspó³pracy z ViaSat przez uruchomienie<br />
na 13 o E nowego satelity o ³adunku u¿ytkowym<br />
wysokiej mocy pasma Ka. Satelita wyposa-<br />
¿ony bêdzie tak¿e w liczne wi¹zki punktowe skierowane<br />
na obszar Europy. Przewiduje siê, ¿e
O Eutelsat Communications<br />
Eutelsat Communications (Euronext Paris: ETL, ISIN code: FR0010221234) to spó³ka holdingowa<br />
Eutelsat SA. Grupa jest jednym z trzech najwiêkszych operatorów satelitarnych na<br />
œwiecie pod wzglêdem osi¹ganych przychodów. Eutelsat oferuje przepustowoœæ na 24 satelitach<br />
obejmuj¹cych swym zasiêgiem ca³¹ Europê, Bliski Wschód, Afrykê, Indie oraz znaczne<br />
obszary Azji i obu Ameryk. Na dzieñ 30 czerwca 2007 roku satelity Eutelsat transmitowa³y<br />
ponad 2600 kana³ów telewizyjnych i a¿ 1100 stacji radiowych. Ponad 1000 kana³ów nadawanych<br />
jest za poœrednictwem konstelacji HOT BIRD obs³uguj¹cej ponad 120 milionów gospodarstw<br />
domowych korzystaj¹cych z <strong>sieci</strong> kablowych i anten indywidualnych na obszarze Europy,<br />
Bliskiego Wschodu i Afryki Pó³nocnej. Eutelsat oferuje tak¿e wyj¹tkowo szerokie<br />
portfolio us³ug satelitarnych w zakresie ³¹cznoœci sta³ej i mobilnej, profesjonalny przekaz TV,<br />
<strong>sieci</strong> korporacyjne, szerokopasmowy dostêp do internetu dla dostawców ISP oraz nowoczesne<br />
rozwi¹zania satelitarne dla bran¿y transportowej, morskiej i lotnictwa. Skylogic, spó³ka<br />
zale¿na Eutelsat, œwiadczy us³ugi szerokopasmowe za poœrednictwem teleportów zlokalizowanych<br />
we Francji i W³oszech. Do grona klientów Skylogic nale¿¹ przedsiêbiorstwa, spo³ecznoœci<br />
lokalne, instytucje rz¹dowe i organizacje humanitarne w Europie, Afryce, Azji i obu<br />
Amerykach. Siedziba Eutelsat mieœci siê w Pary¿u. Grupa zatrudnia 529 specjalistów ds. handlowych,<br />
technicznych i operacyjnych z 27 krajów.<br />
O ViaSat<br />
umo¿liwi on realizacjê us³ug o znacznie wiêkszej<br />
prêdkoœci. Umieszczenie satelity na strategicznej<br />
pozycji orbitalnej Eutelsat oznacza tak¿e, ¿e odbiorcy<br />
bêd¹ mogli odbieraæ us³ugi typu tri<strong>pl</strong>e <strong>pl</strong>ay<br />
oraz kana³y TV za poœrednictwem pojedynczej<br />
anteny. Pozwoli to na ugruntowanie pozycji satelitów<br />
HOT BIRD jako najwa¿niejszej i najlepszej<br />
konstelacji satelitarnej na œwiecie.<br />
Firma Skylogic z siedzib¹ w Turynie, w pó³nocno-<br />
-zachodnich W³oszech, zarz¹dza jedn¹ z najwiêkszych<br />
na œwiecie <strong>pl</strong>atform satelitarnych obs³uguj¹cych<br />
dostêp szerokopasmowy IP. Centrum<br />
operacyjne spó³ki, SkyPark, zapewnia pe³en zakres<br />
us³ug szerokopasmowych, w tym dystrybucjê<br />
treœci, us³ugê IP videostreaming, telewizjê dla biz-<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 43<br />
Spó³ka ViaSat jest producentem innowacyjnych systemów ³¹cznoœci satelitarnej i bezprzewodowej<br />
zapewniaj¹cych szybkie, bezpieczne i wysokoprzepustowe po³¹czenia z dowolnym<br />
miejscem na œwiecie. Firma oferuje produkty i us³ugi <strong>sieci</strong>owe przeznaczone dla korporacyjnych<br />
a<strong>pl</strong>ikacji IP. ViaSat jest tak¿e g³ównym dostawc¹ <strong>sieci</strong>ocentrycznych rozwi¹zañ komunikacyjnych<br />
dla wojska oraz technologii szyfrowania dla rz¹du Stanów Zjednoczonych.<br />
Spó³ka jest tak¿e uznanym partnerem handlowym w zakresie urz¹dzeñ dostêpowych i sprzêtu<br />
osobistego wykorzystywanego na potrzeby szerokopasmowych mobilnych us³ug satelitarnych.<br />
Piêæ w pe³ni kontrolowanych przez ViaSat spó³ek zale¿nych – US Monolithics, Efficient<br />
Channel Coding i Enerdyne Technologies Inc., Inteligent Compression Technologies oraz JAST<br />
– zajmuje siê opracowywaniem i produkcj¹ urz¹dzeñ pomocniczych, w tym m.in. monolitycznych<br />
mikrofalowych uk³adów scalonych, komponentów do ³¹cznoœci satelitarnej DVB-S2, systemów<br />
VDL, produktów do akceleracji i kompresji danych oraz ruchomych systemów anten<br />
satelitarnych. Jednostki ViaSat zlokalizowane s¹ w miejscowoœci Carlsbad, w Kalifornii oraz<br />
Duluth, w stanie Georgia. Oddzia³ ViaSat – Comsat Laboratories – mieœci siê w Germantown<br />
(Maryland). Przedstawicielstwa firmy znajduj¹ siê w Bostonie (Massachusetts), Baltimore<br />
(Maryland), Waszyngtonie, a tak¿e Australii, Chinach, Indiach, W³oszech i Hiszpanii.<br />
nesu, a<strong>pl</strong>ikacje morskie, telekonferencje, zdalne<br />
sterowanie instalacjami, telemedycynê, e-learning<br />
oraz us³ugê Voice over IP. Teleport po³¹czony jest<br />
za poœrednictwem œwiat³owodu z internetowym<br />
punktem wymiany w Turynie. Do obs³ugi u¿ytkowników<br />
w Europie, Azji, obu Amerykach i Afryce<br />
wykorzystywane s¹ zasoby satelitarne Eutelsat.<br />
Do grona klientów Skylogic nale¿¹ przedsiêbiorstwa,<br />
miêdzynarodowe korporacje, instytucje rz¹dowe<br />
i organizacje nios¹ce pomoc humanitarn¹.<br />
�ród³o: www.eutelsat.com BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
44 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
Duo, Tri<strong>pl</strong>e czy Quadru<strong>pl</strong>e Play?<br />
Gra o przysz³oœæ w œwiecie<br />
zintegrowanych us³ug<br />
Strategie sukcesu w œwiecie komunikacji elektronicznej<br />
ynamiczny rozwój komunikacji elektronicznej ma<br />
Dznacz¹cy wp³yw na zmianê sposobu, w jaki klienci<br />
korzystaj¹ z nowoczesnych us³ug telekomunikacyjnych.<br />
Zacieraj¹ siê granice pomiêdzy dostawcami poszczególnych<br />
us³ug (np. telefonii czy internetu), a œwiat telekomunikacji<br />
w coraz wiêkszym stopniu przenika siê ze œwiatem<br />
mediów i rozrywki. W konsekwencji nastêpuj¹ te¿<br />
zmiany w ofercie rynkowej operatorów i dostawców<br />
us³ug. W dzia³aniach operatorów pojawi³ siê nowy trend<br />
– integracja us³ug, której celem jest wzrost i dywersyfikacja<br />
Ÿróde³ przychodów, jak równie¿ zwiêkszenie lojalnoœci<br />
klientów na coraz bardziej konkurencyjnym rynku.<br />
Celem badañ wykonanych w ostatnich tygodniach<br />
przez KPMG by³o zrozumienie preferencji polskich konsumentów<br />
w zakresie integracji nowoczesnych us³ug<br />
telekomunikacyjnych. Badanie, które zosta³o oparte na<br />
indywidualnych wywiadach z 500 u¿ytkownikami us³ug<br />
telefonii stacjonarnej, komórkowej, dostêpu do internetu<br />
oraz p³atnej TV, mia³o na celu znalezienie odpowiedzi<br />
na kilka kluczowych pytañ:<br />
� Jak polscy konsumenci oceniaj¹ poszczególne<br />
us³ugi i korzystanie z us³ug ró¿nych operatorów?<br />
� Jaki poziom integracji us³ug preferuj¹ – Duo, Tri<strong>pl</strong>e<br />
czy Quadru<strong>pl</strong>e Play?<br />
� Kto jest preferowanym dostawc¹ zintegrowanych<br />
us³ug?<br />
� Czy w Polsce w ogóle istnieje potencja³ dla zintegrowanych<br />
us³ug i jakie to stanowi wyzwanie dla operatorów?<br />
Odpowiedzi na te i inne pytania zosta³y podsumowane<br />
w poni¿szym raporcie.<br />
Wyniki badania przeprowadzonego przez KPMG potwierdzaj¹,<br />
¿e dla polskich klientów us³ug telekomunika-<br />
cyjnych najwa¿niejsze s¹ obecnie us³ugi telefonii komórkowej<br />
i dostêpu do internetu. Jednoczeœnie klienci<br />
czerpi¹ z nich znacznie wy¿sz¹ satysfakcjê ni¿ w przypadku<br />
pozosta³ych us³ug. Na ich podstawie (a w szczególnoœci<br />
na bazie us³ugi dostêpu do internetu) powinna<br />
byæ budowana oferta us³ug zintegrowanych w najbli¿szych<br />
latach.<br />
Telefonia stacjonarna jest ju¿ „passé”. Jedn¹ z kluczowych<br />
kwestii poddanych analizie by³a hierarchia<br />
wa¿noœci us³ug z perspektywy klientów. Konsumenci<br />
jednoznacznie zadeklarowali, ¿e naj³atwiej by³oby im<br />
zrezygnowaæ z us³ug telefonii stacjonarnej (a¿ 60 proc.<br />
klientów by³oby gotowych zrezygnowaæ z niej w pierwszej<br />
kolejnoœci), a nastêpnie telewizji kablowej (oko³o<br />
trzykrotnie mniejsza liczba wskazañ ni¿ telefon stacjonarny).<br />
Dostêp do internetu by³ wskazany na trzeciej<br />
pozycji, a tu¿ za nim telefon komórkowy, z którego zrezygnowaæ<br />
by³oby gotowych tylko 6 proc. klientów.<br />
Preferencje dotycz¹ce poszczególnych us³ug s¹ w du-<br />
¿ym stopniu zbie¿ne z poziomem satysfakcji, jaki deklaruj¹<br />
ich u¿ytkownicy. Telefonia stacjonarna zosta³a w tej<br />
kategorii oceniona najni¿ej praktycznie pod ka¿dym<br />
wzglêdem. Ogólna satysfakcja deklarowana przez jej<br />
u¿ytkowników, jak równie¿ ocena poziomu kosztów<br />
znacz¹co odbiegaj¹ od wyników dla innych us³ug.<br />
Telefonia komórkowa staje siê substytutem stacjonarnej,<br />
ale jednak nie wszyscy chc¹ zrezygnowaæ<br />
z telefonu „domowego”. Telefonia komórkowa jest<br />
oceniana bardzo dobrze, a zakres dostêpnych ofert<br />
okaza³ siê bezkonkurencyjny w porównaniu z innymi<br />
ocenianymi us³ugami. Klienci w coraz wiêkszym stopniu<br />
deklaruj¹ gotowoœæ rezygnacji z telefonu stacjonarnego<br />
na rzecz komórkowego (31 proc. ankietowanych), nadal<br />
jednak istnieje du¿a grupa zdecydowanie odrzu-
caj¹cych tak¹ mo¿liwoœæ (a¿ 51 proc.). Jako g³ówny powód<br />
powstrzymuj¹cy przed podjêciem decyzji o rezygnacji<br />
z telefonu „domowego” wymieniany jest wy¿szy<br />
koszt u¿ytkowania telefonii komórkowej.<br />
Przeprowadzona analiza wykaza³a du¿y potencja³ i wysok¹<br />
atrakcyjnoœæ pakietów ³¹cz¹cych dwie us³ugi.<br />
Operatorzy rozwijaj¹cy swoje oferty w kierunku Tri<strong>pl</strong>e<br />
Play nie powinni zatem zapominaæ o us³ugach Duo<br />
Play. Ich strategie rynkowe powinny tak¿e braæ pod<br />
uwagê to, kogo klienci postrzegaj¹ jako atrakcyjnego<br />
i wiarygodnego dostawcê zintegrowanych us³ug.<br />
Dla obecnych klientów oferty Duo Play s¹ bardziej<br />
atrakcyjne ni¿ Tri<strong>pl</strong>e Play. Najbardziej atrakcyjnymi<br />
zestawami (ponad 20 proc. wskazañ) s¹ po³¹czenia<br />
internetu z telefonem stacjonarnym lub telewizj¹. A¿ 16<br />
proc. konsumentów wybra³o pakiet obejmuj¹cy telefon<br />
komórkowy i stacjonarny internet, który obecnie nie jest<br />
dostêpny na rynku. Wskazuje to na niezagospodarowan¹<br />
niszê rynkow¹. Us³ugi integruj¹ce telefoniê stacjonarn¹<br />
z komórkow¹ uzyska³y zainteresowanie bardzo<br />
ma³ej grupy u¿ytkowników.<br />
Tri<strong>pl</strong>e Play jest równie¿ interesuj¹ce, choæ w mniejszym<br />
stopniu. Spoœród osób, które jeszcze nie korzystaj¹<br />
z us³ug zintegrowanych, 14 proc. zadeklarowa³o,<br />
¿e preferuje po³¹czenie trzech us³ug od kombinacji<br />
dwóch us³ug. Jako najatrakcyjniejszy pakiet Tri<strong>pl</strong>e Play<br />
klienci wskazywali najczêœciej po³¹czenie telefonu stacjonarnego<br />
z internetem i telewizj¹. Drugie miejsce<br />
zajê³o po³¹czenie telefonu stacjonarnego, komórkowego<br />
oraz internetu. Podobnie jak w przypadku Duo Play,<br />
jest to wskazanie nowej niszy rynkowej.<br />
Quadru<strong>pl</strong>e Play jest interesuj¹ce, ale tylko dla niewielkiej<br />
grupy klientów. Z punktu widzenia perspektywy<br />
rozwoju rynku istotne jest, ¿e prawie po³owa dzisiejszych<br />
u¿ytkowników us³ug typu Tri<strong>pl</strong>e Play stwierdzi³a,<br />
¿e dodanie do aktualnie posiadanego pakietu us³ugi telefonii<br />
komórkowej by³oby lepszym rozwi¹zaniem od<br />
obecnego po³¹czenia tylko trzech us³ug.<br />
Nie ma jednego preferowanego dostawcy us³ug zintegrowanych.<br />
Wyniki badania pokazuj¹, ¿e klienci bardzo<br />
silnie uto¿samiaj¹ konkretne us³ugi z dostawcami. Dla<br />
polskich klientów marka jest istotnym czynnikiem warunkuj¹cym<br />
wybór oferty i w przypadku niektórych us³ug<br />
ma decyduj¹cy wp³yw na decyzje zakupowe.<br />
<strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong> 45<br />
W przypadku us³ug zintegrowanych ró¿ne ich warianty<br />
przypisywane s¹ do ró¿nych operatorów. Dla<br />
pakietów Duo Play rozk³ad preferencji dotycz¹cych wyboru<br />
dostawcy zale¿y od tego, jakie us³ugi bazowe<br />
wchodz¹ w sk³ad rozwi¹zania zintegrowanego. Najbardziej<br />
spójne preferencje klientów dotycz¹ pakietu<br />
³¹cz¹cego TV i internet (ponad 50 proc. klientów wskazuje<br />
operatora CATV jako dostawcê zintegrowanego<br />
pakietu). Konsumenci, którzy s¹ zainteresowani us³ugami<br />
Tri<strong>pl</strong>e Play stwierdzili, ¿e preferowanym dostawc¹<br />
najatrakcyjniejszej kombinacji us³ug by³by operator telewizji<br />
kablowej. Z kolei operatorzy, którzy ju¿ dzisiaj oferuj¹<br />
us³ugi Tri<strong>pl</strong>e Play, s¹ w oczach u¿ytkowników bardziej<br />
wiarygodnymi dostawcami us³ug Quadru<strong>pl</strong>e Play<br />
ni¿ na przyk³ad operatorzy telefonii komórkowej.<br />
Obecna sytuacja rynkowa powoduje, ¿e posiadanie<br />
oferty us³ug zintegrowanych staje siê dla operatorów<br />
koniecznoœci¹. Us³ugi te budz¹ zainteresowanie potencjalnych<br />
nabywców g³ównie ze wzglêdu na oczekiwane<br />
oszczêdnoœci. Odpowiednia komunikacja innych korzyœci<br />
wynikaj¹cych z zakupu us³ug zintegrowanych dodatkowo<br />
zwiêkszy ich atrakcyjnoœæ i potencja³ rynkowy.<br />
Doœwiadczenia z rynków europejskich i wyniki analiz<br />
KPMG pokazuj¹, ¿e jednym z kluczowych czynników<br />
sukcesu wdro¿enia us³ug zintegrowanych jest w³aœciwa<br />
komunikacja marketingowa i edukacja rynku, wskazuj¹ca<br />
klientom pe³n¹ gamê korzyœci wynikaj¹cych z integracji.<br />
Warunkiem powodzenia oferty us³ug zintegrowanych<br />
jest uzyskanie konkretnych korzyœci przez ich<br />
u¿ytkowników. W spontanicznych opiniach klientów integracja<br />
us³ug ma sens g³ównie ze wzglêdu na mo¿liwoœæ<br />
redukcji kosztów i zwiêkszenie wygody p³atnoœci.<br />
Odnosi siê to szczególnie do rozwi¹zañ stacjonarnokomórkowych<br />
(FMC/FMS) – cena jest najwa¿niejszym<br />
czynnikiem determinuj¹cym ewentualny zakup takich<br />
us³ug.<br />
Analiza odpowiedzi wspomaganych wskazuje, ¿e<br />
informacja o korzyœciach z ofert zintegrowanych<br />
jest niewystarczaj¹ca. Œwiadczy o tym fakt, ¿e dziêki<br />
podpowiedzi wysokie oceny zyska³y tak¿e inne kategorie,<br />
które wczeœniej nie by³y postrzegane jako potencjalne<br />
korzyœci, np. „bezprzewodowy dostêp do wszystkich<br />
us³ug” lub „jedna sieæ w domu dla kilku us³ug”.<br />
BIBLIOTEKA INFOTELA
BIBLIOTEKA INFOTELA<br />
46 <strong>Cyfrowa</strong> telewizja w technologii <strong>IPTV</strong><br />
Przy zmianie operatora klienci przyk³adaj¹ najwiêksz¹<br />
wagê do ceny, jednak inne kryteria te¿ s¹<br />
istotne. Cena jest najczêœciej wskazywanym (30-40<br />
proc. klientów), ale nie jedynym kryterium poszukiwania<br />
nowego dostawcy us³ug. Takie kryteria, jak „zakres<br />
oferty”, „jakoœæ” i „gwarancja ci¹g³oœci dostêpu do<br />
us³ugi” równie¿ s¹ wa¿ne i wskazywane przez ok.<br />
20-30 proc. u¿ytkowników. Warto jednak zwróciæ uwagê<br />
na fakt, ¿e w ramach oszczêdnoœci klienci nie s¹<br />
sk³onni rezygnowaæ z posiadanego obecnie zakresu<br />
us³ug. Oczekuj¹ raczej poprawienia relacji ceny do jakoœci<br />
lub zakresu us³ugi.<br />
Dla operatorów wa¿ne jest tak¿e to, ¿e nabywcy us³ug<br />
zintegrowanych znacznie lepiej oceniaj¹ swoich dostawców<br />
i charakteryzuj¹ siê wiêksz¹ lojalnoœci¹<br />
wobec nich.<br />
Us³ugi zintegrowane daj¹ najwy¿szy poziom satysfakcji.<br />
Wyniki badania pokazuj¹, ¿e us³ugi zintegrowane<br />
typu Tri<strong>pl</strong>e Play daj¹ ich u¿ytkownikom najwy¿szy<br />
poziom satysfakcji, przewy¿szaj¹cy nawet ocenê operatorów<br />
telefonii komórkowej. Oferta zintegrowana oceniana<br />
jest pozytywnie nie tylko jako ca³oœæ, ale równie¿<br />
poszczególne us³ugi podstawowe wchodz¹ce w jej<br />
sk³ad oceniane s¹ lepiej. Jest to szczególnie widoczne<br />
na przyk³adzie telefonii stacjonarnej, ocenianej przez<br />
u¿ytkowników Tri<strong>pl</strong>e Play na poziomie 4,2 pkt. (w skali<br />
1-5), zaœ przez pozosta³ych klientów na poziomie 3,7<br />
pkt.<br />
Brak ogólnej satysfakcji przek³ada siê na chêæ<br />
zmiany operatora. Z deklaracji klientów widaæ, ¿e ogólna<br />
ocena us³ug jest skorelowana z chêci¹ zmiany operatora.<br />
Wœród u¿ytkowników najlepiej ocenianej us³ugi<br />
Tri<strong>pl</strong>e Play tylko 4 proc. deklarowa³o chêæ zmiany operatora.<br />
W przypadku telefonii stacjonarnej (zakupionej<br />
osobno, bez pakietu) grupa osób zamierzaj¹cych zmieniæ<br />
dostawcê stanowi³a 15 proc. u¿ytkowników.<br />
Us³ugi zintegrowane stanowi¹ powa¿ne wyzwanie dla<br />
wszystkich polskich operatorów. Mimo doœwiadczeñ<br />
obserwowanych na innych rynkach europejskich, skuteczne<br />
wdro¿enie oferty us³ug zintegrowanych wymaga<br />
przygotowania rozwi¹zañ dostosowanych do specyficznej<br />
sytuacji na polskim rynku i obecnej pozycji<br />
operatora.<br />
Z punktu widzenia operatora dominuj¹cego, istotne<br />
znaczenie ma bardzo niska ocena, jak¹ w oczach u¿ytkowników<br />
zyska³a us³uga telefonii stacjonarnej i wysoka<br />
sk³onnoœæ do rezygnacji z niej na rzecz telefonii komórkowej.<br />
Dla rozwoju us³ug Tri<strong>pl</strong>e Play, w tym dla sukcesu<br />
<strong>IPTV</strong>, korzystne z kolei jest du¿e przywi¹zanie klientów<br />
do us³ugi dostêpu do internetu – i to wokó³ niej powinny<br />
byæ rozwijane us³ugi pakietowe. Kierunek rozwoju z wykorzystaniem<br />
urz¹dzeñ bezprzewodowych, umo¿liwiaj¹cych<br />
stworzenie jednej <strong>sieci</strong> w domu klienta (Livebox<br />
TP), jest w œwietle badañ dobr¹ metod¹ promocji oferty<br />
zintegrowanej.<br />
Dla operatorów telefonii komórkowej kluczowe znaczenie<br />
ma du¿e przywi¹zanie klientów do tej us³ugi<br />
(najwiêksze spoœród omawianych us³ug), a tak¿e du¿a<br />
si³a marek operatorów komórkowych. Z perspektywy<br />
rozwoju oferty us³ugowej tych operatorów, pozytywne<br />
znaczenie ma postrzeganie ich jako potencjalnych dostawców<br />
stacjonarnego dostêpu do internetu, a tak¿e<br />
zainteresowanie u¿ytkowników pakietem ³¹cz¹cym telefon<br />
komórkowy, telefon stacjonarny oraz dostêp do internetu.<br />
Jednak dla sukcesu ofert FMS/FMC konieczne<br />
jest upowszechnienie wiedzy o specyfice i mo¿liwoœciach<br />
takich us³ug. Z kolei us³uga mobilnego dostêpu<br />
do internetu jest postrzegana jako zbyt droga dla gospodarstw<br />
domowych.<br />
Operatorzy telewizji kablowej oferuj¹cy Tri<strong>pl</strong>e Play<br />
maj¹ istotny atut w postaci bardzo pozytywnej oceny,<br />
jak¹ uzyskuje ta us³uga w oczach u¿ytkowników. Preferowan¹<br />
przez klientów us³ug¹ pakietow¹, silnie uto¿samian¹<br />
z operatorami CATV, jest po³¹czenie telewizji<br />
kablowej i dostêpu do internetu. Dla rozwoju oferty<br />
us³ugowej tych operatorów korzystne jest ich dobre<br />
postrzeganie jako potencjalnych dostawców us³ugi<br />
Quadru<strong>pl</strong>e Play, obejmuj¹cej telefoniê komórkow¹.<br />
Z kolei sukces us³ug <strong>IPTV</strong> bêdzie powa¿nym zagro¿eniem<br />
dla operatorów CATV.<br />
Dla nowych graczy w sektorze telekomunikacyjnym<br />
szczególnie interesuj¹ca mo¿e byæ us³uga dostêpu do<br />
internetu. Jej u¿ytkownicy deklaruj¹ wysok¹ sk³onnoœæ<br />
do rozwa¿ania nowych ofert i zmiany dostawcy us³ugi.<br />
W tym przypadku warunkiem sukcesu (obok atrakcyjnej<br />
ceny) jest zapewnienie sprawnej obs³ugi klienta.<br />
�ród³o: KPMG Sp. z o.o.
Change language