Metan staða og framtÃðarhorfur, Einar Vilhjálmsson
Metan staða og framtÃðarhorfur, Einar Vilhjálmsson
Metan staða og framtÃðarhorfur, Einar Vilhjálmsson
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
.. mikill <strong>og</strong> margþættur ávinningur..<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
1<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
<strong>Metan</strong>væðing – fljúandi start<br />
.. metan er minnsta málið <strong>og</strong> er í hendi..<br />
Framleiðsla - orkujafngildi : Á fjórðu milljón bensínlítra á ári <strong>og</strong> unnt að margfalda framleiðsluna<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
<strong>Metan</strong>væðing í samgöngum<br />
Flestir bílaframleiðendur heims framleiða bíla með bensín/metanvél<br />
<strong>Metan</strong>/bensínbílar hafa tvo eldsneytisgeyma, bensín-<strong>og</strong> metangeymi. Ef metanbirgðir<br />
klárast á akstri skiptir bíllinn sjálfkrafa yfir á bensíngeyminn- þú finnur ekki<br />
mun í akstri. Full ferðafrelsi á metan/bensínbíl við íslenskar aðstæður <strong>og</strong> drægi<br />
mikið á eldsneytisbirgðum. <strong>Metan</strong> eldsneyti er skilgreint sem öruggara eldsneyti en<br />
bensín <strong>og</strong> dísilolía – skólabílar, sjúkrabílar, lögreglubílar í áhættuakstri......<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
3<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Rekstrarlegur ávinningur & ferðafrelsi - dæmi<br />
Dæmi: VW Passat<br />
metan/bensínbíll<br />
Drægi:<br />
<strong>Metan</strong>birgðir: 450 km<br />
Bensínbirgðir: 430 km<br />
Alls um 880 km á fullum eldsneytisbirgðum<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
4<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Rekstrarlegur ávinningur <strong>og</strong> aukið ferðafrelsi<br />
Dæmi: Caddy Life<br />
metan/bensínbíll<br />
Drægi:<br />
<strong>Metan</strong>birgðir: 420 km<br />
Bensínbirgðir: 180 km<br />
Alls um 600 km á fullum eldsneytisbirgðum<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
5<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Rekstrarlegur ávinningur & ferðafrelsi - dæmi<br />
Dæmi: FIAT Grand Punto<br />
metan/bensínbíll<br />
Drægi:<br />
<strong>Metan</strong>birgðir: 310 km<br />
Bensínbirgðir: 690 km<br />
Alls um 1000 km á eldsneytisbirgðum<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
6
Rekstrarlegur ávinningur & ferðafrelsi<br />
Dæmi: Mercedes Benz<br />
B-Class<br />
metan/bensínbíll<br />
Drægi:<br />
<strong>Metan</strong>birgðir: 250-300 km<br />
Bensínbirgðir: 560-600 km<br />
Alls um 810- 900 km á eldsneytisbirgðum<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
7<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Rekstrarlegur ávinningur & ferðafrelsi<br />
Dæmi: Mercedes Benz<br />
Sprinter 316 NGT<br />
metan/bensínbíll<br />
Drægi:<br />
<strong>Metan</strong>birgðir: 470 km<br />
Bensínbirgðir: 730 km<br />
Alls um 1200 km á eldsneytisbirgðum<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
8<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
June 11 2009.<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, CMO,<strong>Metan</strong> ltd.<br />
<strong>Metan</strong>afgreiðsla hjá N1 Bíldshöfða<br />
Fjórar dælur hjá N1 að Bíldshöfða <strong>og</strong> aðstaða til að tvöfalda þær hratt.<br />
Sjálfsali er einnig við Breiðhellu (Tinhellu) í Hafnarfirði
Uppfærsla á bensínbíl í metan/bensínbíl á 2-4 dögum<br />
Snorri ekur um 100.000 km á ári <strong>og</strong> sparar því allt að 1 milljón króna fyrsta árið <strong>og</strong> um 1,4 mkr eftir það.<br />
Snorri Karlson leigubílstjóri hjá Hreyfli<br />
lét uppfæra leigubílinn sinn nýverið í<br />
Honda CR-V 2008 metan/bensínbíl.<br />
Hann á val um að aka leigubílinn á<br />
metan eldsneyti eða bensíni– bíllinn<br />
hefur tvo eldsneytistanka . Við<br />
uppfærslu er um ræða að bæta við<br />
bílinn smá búnaði <strong>og</strong> stilla stjórntölvu<br />
svo nota megi einnig metan eldsneyti.<br />
Eldsneytiskostnaðurinn hjá mér hefur<br />
lækkað á bilinu 12-14 krónur/km við<br />
að aka á metaninu í stað bensíns .<br />
Þetta jafngildir sparnaði fyrir mig sem<br />
nemur um 7L/100km ef ég væri að aka<br />
á bensíni. Ég mun því geta greitt<br />
uppfærsluna upp á stuttum tíma‘‘.<br />
Viðskiptavinir taka mjög vel í það að<br />
bíllinn skuli ganga fyrir íslensku metan<br />
þegar umræða um bílinn ber á góma.<br />
Tvö fyrirtæki uppfæra bíla í dag: Vélamiðstöðin 580-0400 & Einn Grænn 866-6225<br />
Í maí 2010 var 900 m2 uppfærsluverkstæði tekið í notkun hjá Vélmiðstöðinni.<br />
Auðvelt er að selja uppfærða bíla<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
10<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Uppfærsla á bensínbíl í metan/bensínbíl á 2-4 dögum<br />
Gulli<br />
Helga<br />
er ansi<br />
sáttur<br />
Tvö fyrirtæki uppfæra bíla í dag: Vélamiðstöðin 580-0400 & Einn Grænn 866-6225<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
11<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Uppfærsla á bensínbíl í metan/bensínbíl á 2-4 dögum<br />
Toyota Tundra – bíll Jóns Hjalta Ásmundssonar hjá Frumherja - Jón er ábyrgur fyrir samræmingu <strong>og</strong><br />
túlkun á skoðunarhandbók sem gefin er út af Umferðastofu í samræmi við reglugerðir<br />
Evrópusambandsins<br />
Tvö fyrirtæki uppfæra bíla í dag: Vélamiðstöðin 580-0400 & Einn Grænn 866-6225<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
12<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Samskip markar tímamóti í sögu vöruflutninga<br />
Samskip mun njóta, umhverfið mun njóta, þjóðin mun njóta <strong>og</strong><br />
komandi kynslóðir munu njóta.<br />
Umhverfislegur ávinningur<br />
• minnsta losun gróðurhúsalofttegunda –<br />
Daglega Í sumar Rvk.-Aku. : 50 /50 metan/dísil<br />
427.000 kg CO2-ígildi<br />
Þjóðhagslegur ávinningur<br />
• gjaldeyrissparnaður - ~13 mkr<br />
Takk fyrir dýrmætt frumkvöðlaframtak<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
13<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, CMO,<strong>Metan</strong> ltd.
<strong>Metan</strong>væðing – samtakamáttur<br />
.. metan er minnsta málið <strong>og</strong> er í hendi..<br />
Framleiðsla - orkujafngildi : Á fjórðu milljón bensínlítra á ári <strong>og</strong> unnt að margfalda framleiðsluna<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Samtakamátt þarf til að þjóðin njóti<br />
.. metan er minnsta málið <strong>og</strong> er í hendi.. ÓR<br />
• Þörf fyrir samtakamátt ríkis <strong>og</strong> sveitarfélaga blasir við ef þjóðin á að njóta<br />
• Evrópureglu hindra ekki forgangsröðun hins opinbera, við að auka<br />
sjálfbæra notkun á umhverfisvænu <strong>og</strong> endurnýjanlegu orkukerfi til<br />
samgangna, sem styður atvinnu-<strong>og</strong> nýsköpun í landinu.<br />
• Hið opinbera þarf að nýta frelsi sitt, viðhafa stefnumiðaða stjórnun <strong>og</strong><br />
<strong>og</strong> nýta möguleg verkfæri í þágu hagfelldra valkosta sem eru í hendi <strong>og</strong><br />
erindi eiga til framtíðar litið einnig - kunngera markmið sitt, leiða <strong>og</strong> t<strong>og</strong>a.<br />
• Markaðsöflum huggnast ekki alltaf það sem þjóð er fyrir bestu að viðhafa.<br />
• Fjölþjóðlegt stjórnvald stýrir ekki leiðarvali í samgöngum – þeirra er ekki að<br />
,,velja sigurvegara´´ í samkeppni orkukerfa . Rikjum er ætlað að<br />
forgangsraða áherslum á hverjum tíma enda misunandi hvað ríkjum er kleift<br />
að viðhafa til orku-kerfis-skipta. Við eigum hagfellt tækifæri til að vinna hratt.<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Orku-kerfis-skipti í samgöngum - þjóðþrifaverkefni<br />
<strong>Metan</strong>væðing vélknúinna ökutækja skapar hlutfallslega umhverfisvænstu<br />
orku-kerfis-skipti í samgöngum sem völ er á , stóreykur sjálfbærni <strong>og</strong><br />
fjölbreytni í nýtingu á endurnýjanlegri orku <strong>og</strong> leggur grunn að hagfelldu<br />
samgönguöryggi <strong>og</strong> ferðafrelsis í landinu .<br />
• Umhverfislegur ávinningur- minnsta losun gróðurhúsalofttegunda <strong>og</strong> hreinna nærumhverfi<br />
..nútíma-metan skapar afgerandi ávinning <strong>og</strong> fyrritíma-metan mikinn ábata (~45%)..<br />
• Rekstrarlegur ávinningur- ferðafrelsi einstaklinga, fjölskyldna <strong>og</strong> fyrirtækja,<br />
heildarkostnaður vegna ökutækis <strong>og</strong> orkukerfis, samgönguöryggi..<br />
• Þjóðhagslegur ávinningur- gjaldeyrissparnaður, atvinnu-<strong>og</strong> nýsköpun, orkukerfisöryggi,<br />
sjálfbærni orkukerfis, endurnýjanleiki orkukerfis, svæðisbundin eldsneytisframleiðsla<br />
Nútíma-metan = metan eldsneyti unnið út lífrænu efni á yfirborði jarðar .<br />
Fyrritíma-metan = metan eldsneyti unnið úr lífrænu efni sem var á yfirborði jarðar í fortíðinni - jarðgasi<br />
Orkukerfi ökutækja = efni <strong>og</strong> búnaður sem tryggir þá orku sem akstur grundvallast á.<br />
Hlutfallslegt ferðafrelsi = samanburður á getu almennings til að viðhafa samgöngur eins <strong>og</strong> við þekkjum í dag<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
16<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Stöðumat <strong>og</strong> framtíðarhorfur tæknivalkosta<br />
Paul Wueeben, fjölorkuráðgjafi í Kaliforníu– Samtök Iðnaðarins 8-2009<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
17<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Umhverfislegur ávinningur – lífferilsgreining<br />
Losun gróðurhúsalofttegunda frá<br />
vélknúnum samgöngum – minni<br />
bílar:<br />
Hefðbundin farartæki:<br />
•2/3 umhverfisáhrifa vegna<br />
framleiðslu farartækja <strong>og</strong><br />
orkukerfis þeirra.<br />
•1/3 vegna notkunar farartækja <strong>og</strong><br />
dreifingar á orkukerfi (eldsneyti).<br />
• Farartæki knúin orkukerfi sem<br />
byggir á rafhlöðu ( rafhlaða +<br />
rafmagn):<br />
• Mun meiri losun<br />
gróðurhúsalofttegunda á sér stað<br />
við framleiðslu rafhlaðna <strong>og</strong><br />
rafmótora en við framleiðslu<br />
hefðbundinna bíla með brunavél.<br />
Sökum þessa fær rafbíllin afar<br />
slæmt hlutfallslegt umhverfismat<br />
með tilliti til loftslagsáhrifa- fram til<br />
ársins 2030 hið minnsta - <strong>og</strong> þótt<br />
íslenskt rafmagn hlaði<br />
rafhlöðurnar.<br />
• Fólksbíll sem gengur fyrir<br />
íslensku metani er í algjörum<br />
sérflokki í umhverfislegu tilliti <strong>og</strong><br />
mun fyrirsjáanlega verða það langt<br />
inn í þessa öld.<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
18<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
<strong>Metan</strong>væðing – mikill <strong>og</strong> margþættur ávinningur<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
19<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Til mikils er að vinna – að velja vísar til þess að eiga valkost<br />
Uppfæra má núverandi bílaflota – bensín / metan - tveir tankar<br />
• Núverandi bílafloti ~ 245.000 ökutæki þar af um 210.000 fólksb.<br />
• Verðgildi ökutækja á götum landsins ~ 500 Mkr<br />
• Eldsneytiskostnaður á líftíma ökutækja ~ 600 Mkr ef bensín eða dísil.<br />
• Um 40.000 ökutæki skuldsett í erlendri mynt – óvinur eigenda<br />
• Uppfærsla á bíl kostar 100.000-150.000 kr í gjaldeyri<br />
• Nettó gjaldeyrissparnaður skapast algengt á nokkrum mánuðum<br />
• Gjaldeyrisnotkun núverandi bílaflota – eldsneyti -200Mkr á líftíma hans<br />
• Losun gróðurhúsalofttegunda (GHL) frá bílaflotanum:<br />
• Losun (GHL) frá núverandi bílafloti ~ 1000-1100 Gg/ár<br />
• Losun (GHL) árið 2020, markmið ~ 750 Gg/ár<br />
• Markmiðið næst ef ~130.000 bílar verða uppfærðir ~100 starfsgildi í 10 ár.<br />
20<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
<strong>Metan</strong> ökutækjaeldsneyti á öldinni - hráefni<br />
• Allur lífrænn úrgangur frá heimilun<br />
• Seyra /skólp - dæmi Stokkhólmur<br />
• Lífmassi frá landbúnaði - mykja <strong>og</strong> annar lífmassi<br />
• Lífmassi frá sjávarútvegi<br />
• Lífmassi frá matvælavinnslu<br />
• Ræktun á orkuplöntum<br />
8% af ræktuðu landi → allur bílaflotinn<br />
• Þörungar<br />
• <strong>og</strong> fleira.<br />
Heimild: Fengið af vef Kristins Pétursonar<br />
• Innflutningur– heimsmarkaðsverð á metani er mun lægra en á bensíni (40-50%)<br />
• Jarðgas frá Drekasvæðinu – líkindi standa til að það sé að finna í vinnanlegu magni<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
21<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Umhverfislegur ávinningur – lífferilsgreining<br />
Losun gróðurhúsalofttegunda frá<br />
vélknúnum samgöngum – minni<br />
bílar:<br />
Hefðbundin farartæki:<br />
•2/3 umhverfisáhrifa vegna<br />
framleiðslu farartækja <strong>og</strong><br />
orkukerfis þeirra.<br />
•1/3 vegna notkunar farartækja <strong>og</strong><br />
dreifingar á orkukerfi (eldsneyti).<br />
• Farartæki knúin orkukerfi sem<br />
byggir á rafhlöðu ( rafhlaða +<br />
rafmagn):<br />
• Mun meiri losun<br />
gróðurhúsalofttegunda á sér stað<br />
við framleiðslu rafhlaðna <strong>og</strong><br />
rafmótora en við framleiðslu<br />
hefðbundinna bíla með brunavél.<br />
Sökum þessa fær rafbíllin afar<br />
slæmt hlutfallslegt umhverfismat<br />
með tilliti til loftslagsáhrifa- fram til<br />
ársins 2030 hið minnsta - <strong>og</strong> þótt<br />
íslenskt rafmagn hlaði<br />
rafhlöðurnar.<br />
• Fólksbíll sem gengur fyrir<br />
íslensku metani er í algjörum<br />
sérflokki í umhverfislegu tilliti <strong>og</strong><br />
mun fyrirsjáanlega verða það langt<br />
inn í þessa öld.<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
22<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Sparnaðurinn getur fjármagnað uppfærslu<br />
Bílakaup eða uppfærsla án staðgreiðslu - greiðist með yfirverði fyrir metan<br />
Afborgunartími miðast við eldsneytisnotkun – í fjölmörgum tilfellum má greiða uppfærslu upp með eldsneytissparnaði á einu ári.<br />
Uppfærslubúnað má flytja á annan bíl ef því er að skipta. Endursöluverðmæti bíla hækkar efir uppfærslu.<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
23<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Forgangsröðun orku-kerfis-skipta í samgöngum<br />
Næstu skref í sumar <strong>og</strong> næstu missera<br />
• Endurmenntun bílvélavirkja <strong>og</strong> þjálfun starfsmanna í að uppfæra bíla.<br />
• Stefnumörkun um notkun á metan eldsneyti í samgöngum á vegum ríkis<br />
<strong>og</strong> sveitarfélaga <strong>og</strong> aðgerðaráætlun þar að lútandi.<br />
• Eftirfylgni með rannsókn á gashæfi mykju í Eyjafirði – aðgerðaráætlun<br />
• Mótun stefnu um aðkomu ríkisins <strong>og</strong> sveitarfélaga að aukinni<br />
metanframleiðslu, dreifingu <strong>og</strong> innflutningi á metan eldsneyti – varabyrgðir.<br />
• Stefnumótun um viðskiptamódel til orku-kerfis- skipta, þáttur ríkisins <strong>og</strong><br />
sveitarfélaga – beinn eða óbeinn, dreifð eignaraðild, samkeppni...<br />
• Ýmislegt annað mætti nefna.<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
24<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Rekstrarlegur ávinningur & ferðafrelsi - dæmi<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
25<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Forgangsröðun orku-kerfis-skipta í samgöngum<br />
RKU-KERFIS-SKIPTI<br />
Umhverfislegur ávinningur - hámarkaður<br />
Rekstrarlegur ávinningur - hámarkaður<br />
Þjóðhagslegur ávinningur - hámarkaður<br />
... umhverfisvænt, ódýrara, öruggara <strong>og</strong> skapar störf – íslenskt eldsneyti, 125 oktan ...<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
26<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
.. þekkingin skilar árangri ef hún er vel nýtt ..<br />
..eflum okkar megnuga sjálf ..<br />
T a k k f y r i r<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
27<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
<strong>Metan</strong>væðing er þjóðþrifaverkefni<br />
Rekstrarlegur ávinningur<br />
• heildarkostnaður<br />
• ferðafrelsi í samgöngum<br />
• samkeppni -orkukerfi<br />
• samkeppni - ökutæki<br />
• samkeppni – íhlutir<br />
• samkeppni – viðhald<br />
• uppfærsla möguleg<br />
• skaðlaust eldsneyti<br />
• öruggt eldsneyti<br />
Þjóðhagslegur ávinningur<br />
• gjaldeyrissparnaður<br />
• atvinnusköpun<br />
• orkukerfisöryggi<br />
• sjálfbærni orkukerfis<br />
• verðstýring innanlands<br />
• eldsneyti á heimsmarkaði<br />
• uppfærsla möguleg<br />
• skaðlaust eldsneyti<br />
• öruggt eldsneyti<br />
Umhverfislegur ávinningur<br />
• minnstu hlýnunaráhrif í lofthjúpi jarðar - lífferilsgreining<br />
• minnsta losun gróðurhúsalofttegunda - lífferilsgreining<br />
• nærumhverfi langt undir ströngustu mörkum – ekki vandamál á Íslandi<br />
Heildar umhverfislegur ávinningur fyrirsjáanlegur langt inn í þessa öld – NAS-skýrslan frá 10/2009.<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
28<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
<strong>Metan</strong>væðing – mikill <strong>og</strong> margþættur ávinningur<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
29<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Hvers vegna er íslenskt metan svona afgerandi ?<br />
Plöntur þurfa að fá CO2 úr<br />
andrúmslofti til myndunar á<br />
lífrænu efni við ljóstillífun – til<br />
að vaxa <strong>og</strong> dafna.<br />
Vöxtur Allt<br />
plantna<br />
lífrænt Vöxtur<br />
efni plantna<br />
Í náttúrunni brotnar lífrænt efni<br />
niður í CO2, vatn <strong>og</strong> metan að<br />
mestu leyti. Nýta má allar<br />
tegundir lífmassa til framleiðslu<br />
á nútíma-metan eldsneyti , CH4.<br />
Losun á CO2 með<br />
bruna á nútíma-metani<br />
eykur ekki magn CO2<br />
í andrúmsloftinu.<br />
Vöxtur<br />
plantna CO2<br />
skilað<br />
Áburður<br />
Vöxtur<br />
plantna Nútímametan<br />
<strong>Metan</strong><br />
framleiðsla<br />
Í framleiðsluferli á<br />
nútíma-metani fellur til<br />
næringarríkt hrat sem nýtist<br />
til uppgræðslu – áburður.<br />
Á akstri umbreytist nútíma-metan,<br />
CH4, í CO2 <strong>og</strong> vatn (H2O) <strong>og</strong><br />
kolefnið, C, fer aftur út í<br />
andrúmsloftið eins <strong>og</strong> það hefði<br />
gert í náttúrunni hvort sem er.<br />
Vöxtur<br />
plantna Akstur<br />
ökutækja<br />
Við akstur á ökutæki sem gengur<br />
fyrir nútíma-metani, CH4, fer<br />
kolefnið, C, í tilfallandi ferðalag í<br />
gegnum bílhreyfilinn.<br />
Nútíma-metan = metan eldsneyti unnið út lífrænu efni á yfirborði jarðar . Fyrritíma-metan = metan eldsneyti unnið úr jarðgasi.<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
30<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Umhverfisáhrif vélknúinna ökutækja - lífferilsgreining<br />
.. akstur á nútíma-metani skapar hlutfallslegan afgerandi ávinning..<br />
• Umhverfislegur ávinningur - lífferilsgreining<br />
• Loftlagsáhrif - hlýnunaráhrif á jörðinni af mannavöldum<br />
Íslenskt metan minnka heildarlosun GHL frá samgöngum hlutfallslega mest<br />
Bílar í dag: Losun GHL vegna framleiðslu 2/3 + losun vegna notkunar 1/3<br />
NAS-skýrslan 10-2009<br />
Ökutæki sem nýtir metan eldsneyti í stað annarra valkosta fá góða útkomu í mati á<br />
heildar umhverfisáhrifum samkvæmt lífferilsgreiningu -þótt um jarðgasi sé að ræða<br />
Og afgerandi útkomu ef um er að ræða íslenskt metan, nútíma-metan eldsneyti.<br />
• Nærumhverfi – áhrif á heilsufar vegna útblástur ökutækja<br />
Helsta áhyggjuefni í stórborgum heims er SÓT – dísilvélin verst.<br />
,,Sótmagn mælist þó ekki yfir viðmiðunarmörkum á Ísl. í dag ’’ Umhverfisstofnun.<br />
Niðurstöður fram til 2030<br />
• Ef metanbílar eru notaður í stað sambærilegra dísilbíla minnkar losun á sóti um<br />
80% eða fimmfalt (x5) – 60% ef bensínbíll. <strong>Metan</strong>bílar draga því verulega úr losun<br />
á sóti en ávinningurinn þó óljós þar sem sótmagn er ekki yfir mörkum í Rvk.<br />
• Svifryk mælist yfir mörkum á einum stað í Reykjavík í 10-20 daga á ári.<br />
,,Um 90% af svifryki í borginni hefur ekki með útblástur bíla að gera’’- Umhverfisstofnun<br />
Nútíma-metan = metan eldsneyti unnið út lífrænu efni á yfirborði jarðar í dag .<br />
Fyrritíma-metan = metan eldsneyti unnið úr lífrænu efni sem var á yfirborði jarðar í fortíðinni - jarðgasi<br />
Orkukerfi ökutækja = efni <strong>og</strong> búnaður sem tryggir þá orku sem akstur grundvallast á.<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
31<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Umhverfisáhrif, nærumhverfi - útblástur<br />
Útblástur ökutækja er<br />
ekki umhverfislegt<br />
stórvandamál á<br />
Íslandi í dag – hvað<br />
þá eftir<br />
metanvæðingu<br />
bílaflotans.<br />
Ef metan eldsneyti er<br />
unnið úr jarðgasi<br />
minnkar losun<br />
gróðurhúsalofttegund<br />
a um 40%<br />
samanborði við losun<br />
bensínbíls eða<br />
dísilbíls í sama flokki.<br />
Orkuskipti í samgöngum 2010<br />
32<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmssn, CMO,<strong>Metan</strong> ltd.
Lífferilsgreining<br />
Lífferilsgreining - samanburður ökutækja <strong>og</strong> orkukerfa<br />
.. akstur á nútíma-metani skapar afgerandi ávinning..<br />
• Umhverfislegur ávinningur<br />
Notkun á ökutæki sem gengur fyrir nútíma-metan<br />
eldsneyti getur tryggt hlutfallslega mesta<br />
viðsnúning á heildarlosun gróðurhúsalofttegunda<br />
í samanburði við alla aðra<br />
sambærilegra valkosti til vélknúinna samgangna.<br />
Og munu fyrirsjáanlega geta skapað hlutfallslega<br />
minnstu loftlagsáhrifa sambærilegra vélknúinna<br />
samgangna,langt inn í þessa öld, samkvæmt<br />
niðurstöðum úr lífferilsgreiningu farartækja <strong>og</strong><br />
orkukerfis þeirra. NAS-skýrslan frá 10/2009.<br />
Já, <strong>og</strong> jafnvel þótt metan eldsneyti sé unnið úr<br />
jarðgasi. Hvað segir það um nútíma-metan sem<br />
unnið er úr hauggasi frá urðunarstað eða mykju ?<br />
Hinn faldi kostnaður samgangna<br />
Framleiðsla farartækja<br />
Framleiðsla orkukerfis<br />
Notkun á farartækis<br />
Notkun orkukerfis<br />
Viðskiptamódel farartækis<br />
Viðskiptamódels orkukerfis<br />
Dreifikerfi<br />
Förgun farartækis <strong>og</strong> orkuerfis<br />
Nærumhverfisáhrif<br />
Notkun <strong>og</strong> förgun farartækis<br />
Notkun <strong>og</strong> förgun orkukerfis<br />
Nútíma-metan = metan eldsneyti unnið út lífrænu efni á yfirborði jarðar . Fyrritíma-metan = metan eldsneyti unnið úr jarðgasi.<br />
Orkukerfi ökutækja = efni <strong>og</strong> búnaður sem tryggir þá orku sem akstur grundvallast á.<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
33<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
Allar gerðið samgöngutækja<br />
Nútíma-metan úr lífrænu efni á yfirborði jarðar<br />
..án hagfelldra samgöngutækja eru orku-kerfis-skipti vonarsýn..<br />
• Rekstrarlegur ávinningur<br />
Rekstrarlegur ávinningur, orku-kerfis-skipta ,<br />
yfir í nútíma-metan eldsneyti á Íslandi er mikill<br />
<strong>og</strong> mun fyrirsjáanlega verða það á þessari öld.<br />
Tímabundinn innflutningur á fyrritíma-metani<br />
(jarðgasi) skapar einnig umtalsverðan<br />
ávinning ef á þarf að halda.<br />
Heimsmarkaðsverð á fyrritíma-metani,unnu úr<br />
jarðgasi, er umtalsvert ódýrara en bensín <strong>og</strong><br />
dísilolía. Smásöluverð á metani er víðast hvar í<br />
heiminum 35-50% lægra en á bensíni <strong>og</strong><br />
dísilolíu. Framboð af metan er mikið.<br />
Framleiðsla á Nútíma-metan eldsneyti getur átt<br />
sér stað víða um landið <strong>og</strong> lagt grunn að<br />
sjálfbærri nýtingu <strong>og</strong> hagsæld um allt land.<br />
Samgöngutæki <strong>og</strong> nútíma-metan<br />
Lögreglubílar, slökkvi-<strong>og</strong> sjúkrabílar<br />
Fólksbílar, leigubílar, bílaleigubíla<br />
Sendibílar, margar gerðir <strong>og</strong> tegundir<br />
Vöruflutningabíla, vörubílar<br />
Strætó, skólabíla, sorphirðubílar<br />
Vinnuvélar, kyndivélar, rafmagnsfr.<br />
Sportbílar, rallýbílar,<br />
Sjóför – bátar , ferjur<br />
Margt annað mætti nefna<br />
Orkukerfi <strong>og</strong> ending samgöngutækja<br />
Framboð <strong>og</strong> samkeppni- mikil <strong>og</strong> vex<br />
Ferðafrelsi - samgönguhæfi<br />
Heildarkostnaður/km – hagfelldur<br />
Drægi á orkubirgðum - gott<br />
Hleðslutími orkubirgða - stuttur<br />
Ending, áreiðanleiki <strong>og</strong> viðhald<br />
Nútíma-metan = metan eldsneyti unnið út lífrænu efni á yfirborði jarðar . Fyrritíma-metan = metan eldsneyti unnið úr jarðgasi.<br />
Orkukerfi ökutækja = efni <strong>og</strong> búnaður sem tryggir þá orku sem akstur grundvallast á.<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
34<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, <strong>Metan</strong> hf.
<strong>Metan</strong> ökutækjaeldsneyti – ódýrara <strong>og</strong> öruggara<br />
.. nútíma ferðafrelsi er hægt að viðhalda með hagfelldum hætti ..<br />
• Rekstrarlegur ávinningur ~100 kr. ódýrar en bensínlítrinn (orkujafngildi).<br />
• Kostnaður orkukerfis - kr/km<br />
• Verð orkukerfis á alþjóðamörkuðum / viðskiptamódel – fyrritíma-metan mun ódýrara en bensín<br />
• Verð orkukerfis innanlands / viðskiptamódel<br />
• Ríkir samkeppni um sölu á efni <strong>og</strong> búnaði sem orkukerfið grundvallast á.<br />
• Ending orkukerfis - ef metan orkukerfi þá sama ending <strong>og</strong> bíllinn að öðru leiti.<br />
• Orkukerfi = efni <strong>og</strong> búnaður sem tryggir þá orku sem akstur grundvallast á<br />
• Heildarkostnaður vegna ökutækis annar en kostnaður vegna orkukerfis.<br />
• Ríkir samkeppni um framleiðslu ökutækja sem nýtt geta orkukerfið<br />
• Ríkir samkeppni um framleiðslu íhluta fyrir ökutæki sem nýtt geta orkukerfið<br />
• Ríkir samkeppni um viðgerðarþjónustu fyrir ökutækið<br />
• Hlutfallslegt ferðafrelsi - geta almennings til að viðhafa hagfelldar samgöngur<br />
• Ferðafrelsisskor = heildarkostnaður/km * f(drægi ökutækis / tími endurhleðslu á orkukerfi)<br />
Nútíma-metan = metan eldsneyti unnið út lífrænu efni á yfirborði jarðar . Fyrritíma-metan = metan eldsneyti unnið úr jarðgasi.<br />
Orkukerfi ökutækja = efni <strong>og</strong> búnaður sem tryggir þá orku sem akstur grundvallast á.<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
35<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, CMO,<strong>Metan</strong> ltd.
Þjóðhagslegur ávinningur<br />
<strong>Metan</strong>væðing<br />
í samgöngum<br />
• Þjóðhagslegur ávinningur<br />
Ferðafrelsi eins <strong>og</strong> við þekkjum<br />
það í dag verður ekki viðhaldið<br />
með þjóðhagslega hagfelldari<br />
hætti en á metan/bensínbíl langt<br />
inn í þessa öld.<br />
<strong>Metan</strong> eldsneyti í vökvaformi er<br />
einnig notað á stærri<br />
samgöngutæki á landi sem <strong>og</strong><br />
skip <strong>og</strong> báta – fyrirsjáanleg<br />
aukning mikil næstu árin.<br />
Gjaldeyrisnotkun /sparnaður<br />
Farartæki<br />
Orkukerfis<br />
Dreifikerfis<br />
Atvinnu-<strong>og</strong> nýsköpun<br />
Atvinnusköpun v/ framl. orkukerfis - dreifð<br />
Atvinnusköpun v/ þjónustu orkukerfis - dreifð<br />
Eignarhald v/framl. orkukerfis - valkvætt<br />
Eignarhald v/þjónustu orkukerfis - valkvætt<br />
Sjálfbærni<br />
Framleiðsla farartækja<br />
Framleiðsla orkukerfis<br />
Endurnýjanleiki<br />
Farartæki<br />
Orkukerfi<br />
Samgönguöryggi<br />
Orkukerfi - samkeppni/fákeppni<br />
Ökutæki - samkeppni/fákeppni<br />
Hætta v/notkunar á orkukerfi<br />
Hætta v/notkunar á ökutækisi<br />
Útflutningur<br />
Ökutækja<br />
Orkukerfis<br />
Nýtanleiki orkukerfis á öldinni<br />
Orkuskipti í samgöngum 2010<br />
36<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, CMO,<strong>Metan</strong> ltd.
<strong>Metan</strong>væðing í samgöngum - þjóðþrifaverkefni<br />
• Þjóðhagslegur ávinningur – mismunandi valkosti til orku-kerfis-skipta<br />
• Gjaldeyrissnotkun/sparnaður<br />
• Hlutfall gjaldeyriskostnaðar í dæluverði bensíns <strong>og</strong> dísilolíu á hverjum tíma ~ 32% +/- 4%<br />
• Gjaldeyrisnotkun vegna orkukerfis ökutækis – lægst fyrir metan/bensínbílinn.<br />
• Gjaldeyrisnotkun á ári vegna innflutnings á bensíni <strong>og</strong> dísilolíu ~ 20 milljarðar kr<br />
• Gjaldeyrisnotkun 245.000 ökutækja næstu 10 -12 árin er hátt hlutfall af gjaldeyrisforða SÍ<br />
• Gjaldeyrisnotkun vegna ökutækis <strong>og</strong> íhluta - annað en orkukerfi – mikil samkeppni ef metan.<br />
• Atvinnu-<strong>og</strong> nýsköpun<br />
• Sjálfbærni orkukerfis / endurnýjanlegt orkukerfi / framleiðsla valkvæð víð um land<br />
• Samgönguöryggi<br />
• Áreiðanleiki orkukerfis – virkni <strong>og</strong> ending mjög hagfelld<br />
• Öryggi orkukerfis – t.d. skólabílar, sjúkrabílar, lögreglubílar, slökkvibílar ...<br />
• Öflun aðfanga fyrir orkukerfi ökutækis – sjálfbærni, framleiðsla möguleg víða um land<br />
• Einokun / Fákeppni / Samkeppni – hagfellt samkeppnisumhverfi.<br />
Orkukerfi ökutækja = efni <strong>og</strong> búnaður sem tryggir þá orku sem akstur grundvallast á.<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
37
Hreinleiki íslenska metansins<br />
Sulfur<br />
hydr<strong>og</strong>en<br />
Nitrate<br />
Argon<br />
Nútíma-metan = metan eldsneyti unnið út lífrænu efni á yfirborði jarðar . Íslenskt metan er ,,gull allra eldsneyta’’<br />
<strong>Metan</strong> ökutækjaeldsneyti um allan heim er algengt um 90% metan.<br />
Orku-kerfis-skipti í samgöngum 2010<br />
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, CMO,<strong>Metan</strong> ltd.
<strong>Einar</strong> Vilhjálmsson, CMO,<strong>Metan</strong> ltd.<br />
Afgreiðsla á metan eldsneyti<br />
Fjórar dælur hjá N1 að Bíldshöfða <strong>og</strong> aðstaða til að tvöfalda þær hratt.<br />
Áfyllitími fyrir metan svipaður <strong>og</strong> fyrir bensín – þjónustugeta ~ 1500 ökutæki