18.04.2015 Views

ԲՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ 5

ԲՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ 5

ԲՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ 5

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Մարմիններ և նյութեր<br />

§ 2.4. ՊԱՐԶ ԵՎ ԲԱՐԴ ՆՅՈՒԹԵՐ<br />

Ինչպես արդեն գիտեք, նյութերը բաղկացած են<br />

մոլեկուլներից, որոնք իրենց հերթին կազմված<br />

են ատոմներից: Ատոմները միմյանցից կարող են տարբեր<br />

վել ի րենց չա փե րով, զանգ վա ծով և մի շարք այլ<br />

հատկություններով։ Հայտնի է ատոմների 120 տեսակ։<br />

Այդ տեսակներից յուրաքանչյուրն ունի իր անվանումը:<br />

Դրանց այլ կերպ ան վա նում են քիմիական տարրեր<br />

(էլեմենտներ)։ Քիմիական տարրեր են թթվածինը,<br />

ջրածինը, երկաթը, պղինձը, ալյումինը և այլն:<br />

Նյութը կարող է բախկացած լինել մեկ կամ մի քանի<br />

քիմիական տարրից: Միայն մեկ քիմիական տարրից<br />

կազմված նյութերն անվանում են պարզ նյութեր: Օրինակ՝<br />

թթվածինը, ջրածինը, օզոնը, երկաթը, պղինձը,<br />

ալյումինը պարզ նյութեր են: Պարզ նյութերի անվանումները,<br />

ինչպես տեսնում եք, հաճախ համընկնում<br />

են այն քիմիական տարրերի անվանմանը, որից դրանք<br />

կազմ ված են։ Թթ վա ծին, ա զոտ, ջրա ծին, ծծումբ, երկաթ,<br />

պղինձ ա սե լով՝ կա րող ե նք նկա տի ու նե նալ և՛ քիմիական<br />

տարրը, և՛ նյութը։<br />

Կան բազ մա թիվ նյու թեր, ո րոնք կազմ ված են եր կու<br />

կամ ա վե լի քի մի ա կան տար րե րից: Այս պի սի նյու թերն<br />

ան վա նում են բարդ նյու թեր:<br />

Օ րի նակ՝ ջու րը բարդ նյութ է: Այն կազմ ված է ջրածին<br />

և թթ վա ծի ն քի մի ա կան տար րե րից: Ջրի մո լե կու լը,<br />

ի նչ պես գի տեք, կազմ ված է ջրած նի եր կու ա տո մից և<br />

թթ վա ծնի մեկ ա տո մից:<br />

Շա քա րը նույն պես բարդ նյու թ է։ Այն կազմ ված է ածխածին,<br />

ջրածին և թթվածին քիմիական տարրերից։<br />

Բարդ նյու թե րն ան վա նում են նաև քի մի ա կան միա<br />

ցու թյուն ներ ։<br />

Միևնույն քի մի ա կան տար րի հատ կու թյուն նե րը<br />

տար բեր միա ցու թյուն նե րում տար բեր կերպ են դրսևոր<br />

վում։<br />

Օ րի նակ՝ պղինձը ա զատ վի ճա կում կար միր գույ­<br />

Ջրի մոլեկուլներ<br />

17

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!