18.04.2015 Views

ԲՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ 5

ԲՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ 5

ԲՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ 5

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Մարմիններ և նյութեր<br />

Քի մի ա կան տար րե րը բնու թյան մեջ տար բեր քանա<br />

կու թյուն նե րով և տար բեր կերպ են բաշխ ված։ Ե րկրի<br />

կեղ ևը հիմ նա կա նում կազմ ված է 8 տար րից, ի սկ<br />

նրա զանգ վա ծի հա մար յա կե սը բա ժին է ը նկ նում<br />

թթվա ծնին։<br />

Քիմիայում նյու թի բա ղադ րու թյունն ար տա հայ տում<br />

են քի մի ա կան բա նաձ ևով։ Օ րի նակ՝ ջրա ծին պարզ<br />

նյու թի քի մի ա կան բա նաձևն է H 2<br />

։ Բա նաձ ևում քի մի ա­<br />

կան նշա նից աջ` ներք ևում գր ված թիվն ան վա նում են<br />

դա սիչ (ին դեքս), ո րը ցույց է տա լիս մո լե կու լի բա ղադրու<br />

թյան մեջ մտ նող տվ յալ քի մի ա կան տար րի ա տոմնե<br />

րի թի վը։ Օ րի նակ՝ H 2<br />

բա նա ձևում եր կու թվան շանը<br />

ցույց է տա լիս, որ ջրած նի մո լե կու լը բաղ կա ցած է<br />

ջրա ծնի եր կու ա տո մից։<br />

Նույն պի սի քի մի ա կան բա նաձ ևով է ար տա հայտվում<br />

բարդ նյու թի բա ղադ րու թյու նը։ Օ րի նակ` ջրի քիմի<br />

ա կան բա նաձևն է H 2<br />

O: Դա նշա նա կում է, որ ջրի<br />

մո լե կու լում կան եր կու ա տոմ ջրա ծին և մեկ ա տոմ թթվա<br />

ծին։<br />

Նոր հասկացություններ<br />

Մետաղներ, ոչմետաղներ:<br />

Ս տու գե՛ք ձեր գի տե լիք նե րը<br />

1. Ի՞նչ հատ կու թյուն նե րով կա րե լի է տար բե րել մե տա ղը ոչ մե տա ղից։<br />

4. Ի՞նչն են ան վա նում քի մի ա կան բա նաձ ևի դա սիչ (ին դեքս), և ի՞նչ է դա<br />

նշա նա կում։<br />

3. Ի նչ պի սի՞ նյու թեր են մե տաղ ներն ու ոչ մե տաղ ներ ը՝ պա՞րզ, թե՞ բարդ:<br />

Ա ռա ջադ րանք<br />

1. Գ րե՛ք եր կաթ, պղինձ, ծծումբ, ած խա ծին, թթ վա ծին տար րե րի քի մի ա կան<br />

նշան նե րը։<br />

2. Թ վար կե՛ք մի քա նի ո լորտ ներ, որ տեղ կի րառ վում են ոս կին, եր կա թը,<br />

պղին ձը, ա լյու մի նը:<br />

21

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!