18.04.2015 Views

ԲՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ 5

ԲՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ 5

ԲՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ 5

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Տիեզերք<br />

§ 3.5. Եր կիր մո լո րա կը. ձևը, չա փե րը<br />

Ըստ Ա րե գա կից ու նե ցած հե ռա վո րու թյան՝ Երկիրն<br />

Ա րե գակ նա յին հա մա կար գի 3–րդ մո լորակն<br />

է։ Այն կյան քի գո յու թյան ներ կա յումս հայտ նի<br />

միակ բնօր րանն է։ Տի ե զեր քից կատար ված լու սանկար<br />

նե րում Եր կի րն ու նի գն դի ձև և կա պույտ գույն։<br />

Երկրի գնդաձևությունը պարզելու համար մարդկությունը<br />

հազարամյակների ճանապարհ է անցել:<br />

Երկ րի գն դաձ ևու թյան վե րա բե րյալ ա ռա ջին լուրջ<br />

ձևակերպումը տվել է հույն մա թե մա տի կոս Պյու թա գորա<br />

սը Ք. ա. VI դարում: Ըստ նրա՝ պտտ վող մար միննե<br />

րը պետք է որ ստա նան մի այն գն դի տեսք: Ե րկ րի<br />

գն դաձ ևու թյան տե սա կան ա պա ցույց նե րը հա վա քել և<br />

ամ փո փել է Ք. ա. IV դա րի հույն գիտ նա կան Ա րիս տոտե<br />

լը: Ա րիս տո տե լը են թադ րում էր, որ գն դաձև են ի նչպես<br />

Ա րե գա կը, այն պես էլ Լու սի նը և Եր կի րը: Ա րիստո<br />

տե լի ա պա ցույց նե րը ծն վել է ին տա րի նե րի դի տարկումն<br />

ե րի ար դյուն քում և հեն վում է ին տրա մա բա նության<br />

վրա: Դրա հա մար էլ կոչ վում են տե սա կան:<br />

Դի տար կենք մի քա նի օ րի նակ, ո րոնք հիմք են տալիս<br />

են թադ րե լու, որ Եր կի րը գն դաձև է:<br />

Որ քան բարձր է դի տա կե տը, այն քան մեծ է տե սանե<br />

լի հո րի զո նը: Հարթ տե ղան քում կա րող ե նք տես նել<br />

4–5 կմ, 20 մ բարձ րու թյու նից՝ 16 կմ, 100 մ բարձ րու թյունից՝<br />

36 կմ:<br />

Երկրի լուսանկարը<br />

Տիեզերքից<br />

45

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!