You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2015<br />
<strong>Σταυροφορίες</strong><br />
ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ<br />
<strong>ΜΕΝΕΛΑΟΣ</strong><br />
<strong>ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ</strong><br />
3ο ΓΕ.Λ.<br />
ΙΛΙΟΥ
ΣΤΑΥΡΟ<br />
ΦΟΡΙΕΣ
1. Ορισμός<br />
Ό<br />
ταν αναφερόμαστε<br />
στον<br />
όρο<br />
<strong>Σταυροφορίες</strong><br />
εννοούμε τις στρατιωτικές<br />
επιχειρήσεις των Δυτικοευρωπαίων,<br />
που εγκαινιάζονται με πρωτοβουλία<br />
των πάπων και στόχο την<br />
απελευθέρωση των Αγίων Τόπων
από τους Μωαμεθανούς και<br />
ειδικότερα από τους Σελτζούκους<br />
Τούρκους, και εξελίσσονται σε<br />
επιχειρήσεις, στις οποίες ατονεί<br />
προοδευτικά ο θρησκευτικός σκοπός,<br />
ενώ παράλληλα επικρατούν στόχοι<br />
κοσμικού χαρακτήρα. Αποτελούν<br />
πάντως την πρώτη αντεπίθεση της<br />
δυτικής Ευρώπης εναντίον της<br />
Μουσουλμανικής Ασίας.
2. Αιτίες<br />
Ο<br />
ι αιτίες των Σταυροφοριών<br />
προσανατολίζονται σε πολλούς<br />
άξονες. Αρχικά, μία από τις<br />
κυριότερες αιτίες ήταν η επιθυμία<br />
αναβίωσης της αρχαίας παράδοσης των<br />
προσκυνημάτων στους Αγίους Τόπους,<br />
περιορισμού του τουρκικού φανατισμού<br />
και ανάκτησης των χριστιανικών λαών
από<br />
τους<br />
Άραβες.<br />
Επιπλέον,<br />
ως<br />
κινητήριος<br />
μοχλός<br />
λειτούργησε και η επιθυμία από τους<br />
φτωχότερους να αποκτήσουν λεφτά και<br />
άφεση αμαρτιών μέσω της συμμετοχής<br />
τους σ’ αυτήν την εκστρατεία που
υποστηριζόταν από τους πάπες και είχε<br />
μορφή ιερού πολέμου.<br />
Ε<br />
πιπρόσθετα, μία ακόμη αιτία<br />
των Σταυροφοριών ήταν η<br />
ανάγκη ενίσχυσης της θέσης<br />
του παπισμού έναντι των Γερμανών<br />
ηγεμόνων και η θέληση της Δυτικής<br />
εκκλησίας για εισχώρηση και περιορισμό<br />
του Ορθοδόξου πολιτισμού. Κάποιες<br />
ακόμη αιτίες ήταν η ανάγκη για<br />
εξάπλωση του φραγκικού εμπορίου στη
Νοτιοανατολική Μεσόγειο και στην<br />
Ανατολή και ο υπερπληθυσμός<br />
των<br />
δυτικών χωρών που με τη σειρά του<br />
οδήγησε στην ανάγκη για αποικισμό.
3. Οι τρεις πρώτες<br />
<strong>Σταυροφορίες</strong><br />
Η Α΄ Σταυροφορία (1096-1099)<br />
κηρύχτηκε από τον πάπα Ουρβανό Β στην<br />
Κλερμόν της Γαλλίας και είχε<br />
θρησκευτικό χαρακτήρα. Προηγήθηκαν<br />
οι ανοργάνωτες λαϊκές μάζες, οι οποίες<br />
εξολοθρεύτηκαν από τους Τούρκους,
ενώ στη συνέχεια ακολούθησε η<br />
εκστρατεία των φεουδαρχών, στην οποία<br />
κυριαρχούσαν<br />
τα στοιχεία της<br />
μαχητικότητας<br />
και του γνήσιου<br />
θρησκευτικού<br />
πάθους, καταλήγοντας σε νίκη και<br />
ανάκτηση των εδαφών Δ. Μ. Ασίας και<br />
ίδρυση μιας σειράς ηγεμονιών και<br />
κρατιδίων στη Συρία και την Παλαιστίνη.
Ο<br />
ι επόμενες δύο<br />
<strong>Σταυροφορίες</strong> δεν είχαν<br />
επιτυχία(2 η 1096–1099, 3 η 1187–1192)<br />
Συγκεκριμένα, ο άγγλος βασιλιάς<br />
Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος κατέκτησε την<br />
Κύπρο και την παρέδωσε<br />
στον φράγκο Γουίδο<br />
Λουζινιάν. Η Κύπρος<br />
παρέμεινε στην εξουσία<br />
των δυτικών για τέσσερις σχεδόν αιώνες.
4. Δ΄ Σταυροφορία<br />
1202–1204<br />
Πρώτη Άλωση της<br />
Πόλης
Η<br />
διαμάχη του Αλέξιου Δ΄<br />
Αγγέλου και Ισαακίου Β΄<br />
Αγγέλου, η εκδίκηση που<br />
ήθελαν να πάρουν οι Βενετοί για τα<br />
προνόμια που είχαν χορηγήσει οι<br />
βυζαντινοί στις αντίπαλες εμπορικά<br />
πόλεις Γένουα και Βενετία, καθώς και το<br />
Σχίσμα των Εκκλησιών και η<br />
προπαγάνδα των δυτικών κατά των<br />
βυζαντινών,<br />
οδήγησαν
στην τέταρτη Σταυροφορία, την οποία<br />
εμπνεύστηκε ο πάπας Ιννοκέντιος.<br />
Capture of Constantinople by the Fourth Crusade<br />
in 1204
Ο έκπτωτος βυζαντινός αυτοκράτορας<br />
Ισαάκιος Β΄ Άγγελος καλεί τους<br />
σταυροφόρους να τον βοηθήσουν ώστε να<br />
επανέλθει στο θρόνο, οι οποίοι<br />
αποδέχονται την πρότασή του και<br />
βρίσκονται έξω από τα τείχη της<br />
Κωνσταντινούπολης το 1203. Έτσι, στις<br />
17 Ιουλίου 1203 οι σταυροφόροι<br />
κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη και<br />
επανέφεραν.
Η βαρύτατη, όμως, φορολογία και η<br />
αλαζονική συμπεριφορά συντέλεσαν στην<br />
αντίσταση του πληθυσμού στους ηγεμόνες<br />
που θεωρεί ότι επιβλήθηκαν από<br />
Λατίνους.
Ο Αλέξιος Ε΄ Δούκας<br />
εκμεταλλευόμενος την κατάσταση<br />
κατέλαβε πραξικοπηματικά το θρόνο, ενώ<br />
ο Ισαάκιος Β΄ Άγγελος και ο Αλέξιος Δ΄<br />
δολοφονούνται.
Οι Λατίνοι εκδιώκονται από την Πόλη<br />
και ξεκινά η δεύτερη πολιορκία. Στα τέλη<br />
του Μαρτίου 1204 οι σταυροφόροι<br />
συνυπογράφουν τη συμφωνία διανομής<br />
της Ρωμανίας και στις 13 Απριλίου του<br />
ίδιου χρόνου επέρχεται η άλωση και ο<br />
Αλέξιος Ε΄ τρέπεται σε φυγή.<br />
Καταστροφικές ήταν οι συνέπειες της<br />
εν λόγω Σταυροφορίας, οι οποίες<br />
περιλαμβάνουν σφαγές, λεηλασίες,
εξόντωση πολλών χριστιανών του<br />
Βυζαντίου, κλοπή θησαυρών της<br />
αυτοκρατορίας και μεταφορά τους στη<br />
Δύση, δημιουργία Λατινικών κρατών, τη<br />
διευκόλυνση προέλασης Οθωμανών,<br />
καθώς και το μίσος των βυζαντινών κατά<br />
Δυτικών.
5. Ε΄ Σταυροφορία<br />
1217–1221<br />
Ο<br />
πάπας Ιννοκέντιος Γ κήρυξε<br />
το ξεκίνημα μιας νέας<br />
σταυροφορίας το 1217 μαζί με<br />
τη σύγκληση της Δ΄ Συνόδου του<br />
Λατερανού το 1215. Οι σταυροφόροι υπό<br />
τους βασιλιάδες Ανδρέα Β΄ και Δούκα<br />
Λεοπόλδο ΣΤ΄ έφθασαν στην Άκρα τον
Οκτώβριο του 1217 αλλά δεν κατάφεραν<br />
πολλά πράγματα και ο Ανδρέας<br />
επέστρεψε στην Ουγγαρία. Μετά την<br />
άφιξη περισσότερων σταυροφόρων ο<br />
Λεοπόλδος<br />
και<br />
ο<br />
βασιλιάς της<br />
Ιερουσαλήμ<br />
Ιωάννης της Βρυέννης πολιόρκησαν τη<br />
Δαμιέτη, που τελικά κατέλαβαν το<br />
Νοέμβριο του 1219.
Περαιτέρω προσπάθειες του παπικού<br />
λεγάτου Πελάγιου να εισβάλει ενδότερα<br />
στην<br />
Αίγυπτο<br />
δεν είχαν<br />
αποτέλε<br />
σμα.
6. ΣΤ΄ Σταυροφορία<br />
1228–1229<br />
Ο<br />
Αυτοκράτορας Φρειδερίκος<br />
Β΄ είχε επανειλημμένα<br />
υποσχεθεί μια σταυροφορία, αλλά δεν<br />
κατάφερε να τηρήσει το λόγο του, γι’<br />
αυτό αφορίσθηκε από το Γρηγόριο Θ το<br />
1228. Παρ’ όλα αυτά απέπλευσε από
το Μπρίντιζι τον Ιούνιο του 1228 και<br />
αποβιβάσθηκε στο Σεν-Ζαν ντ’ Ακρ το<br />
Σεπτέμβριο του 1228, μετά από μια στάση<br />
στην Κύπρο. Δεν υπήρξαν μάχες, καθώς ο<br />
Φρειδερίκος έκανε συνθήκη ειρήνης με<br />
τον Αλ-Καμίλ, ηγεμόνα της Αιγύπτου.
Συνέχεια<br />
αυτής<br />
της<br />
Σταυροφορίας<br />
ήταν η προσπάθεια<br />
του<br />
Βασιλιά Θεοβάλδου<br />
Α΄ της Ναβάρας το<br />
1239 και 1240, που είχε αρχικά κηρυχθεί<br />
το 1234 από τον Πάπα Γρηγόριο Θ΄, για<br />
να οργανωθεί τελικά τον Ιούλιο του 1239,<br />
στο τέλος μιας ανακωχής.
Παρά την ήττα το Νοέμβριο, ο<br />
Θεοβάλδος συνήψε μια συνθήκη με τους<br />
Μουσουλμάνους.
7. Ζ΄ Σταυροφορία<br />
1248–1254<br />
Τ<br />
ο καλοκαίρι του 1244 μια<br />
δύναμη Χωρεσμίων, που<br />
κλήθηκε από το γιο του Αλ-<br />
Καμίλ, Αλ-Σαλίχ Αγιούμπ, εφόρμησε και<br />
κατέλαβε την Ιερουσαλήμ. Οι Φράγκοι<br />
συμμάχησαν με το θείο του Αγιούμπ,<br />
Ισμαήλ, και τον εμίρη της Χομς και
ενώνοντας τις δυνάμεις τους συντάχθηκαν<br />
σε μάχη στη Λα Φορμπί της Γάζας.
Ο σταυροφορικός στρατός και οι<br />
σύμμαχοί του ηττήθηκαν κατά κράτος<br />
μέσα σε σαράντα οκτώ ώρες από τη φυλή<br />
των Χωρεσμίων.<br />
Ο Βασιλιάς Λουδοβίκος Θ΄ της<br />
Γαλλίας οργάνωσε μια σταυροφορία,<br />
αφού φόρεσε το σταυρό το Δεκέμβριο του<br />
1244, κηρύσσοντας και στρατολογώντας<br />
από το 1245 ως το 1248. Εκεί όμως<br />
ηττήθηκαν και ο Λουδοβίκος συνελήφθη<br />
ενώ υποχωρούσε προς τη Δαμιέτη.
8. Η΄ & Θ΄ Σταυροφορία<br />
1270–1272
Α<br />
γνοώντας τους συμβούλους<br />
του, το 1270 ο Λουδοβίκος Θ΄<br />
επιτέθηκε πάλι στους Άραβες<br />
στην Τύνιδα της Βόρειας Αφρικής.<br />
Επέλεξε τη θερμότερη εποχή του χρόνου<br />
για την εκστρατεία και ο στρατός του<br />
εξολοθρεύθηκε από ασθένειες.
O ίδιος ο βασιλιάς πέθανε<br />
τερματίζοντας την τελευταία σημαντική<br />
προσπάθεια κατάληψης των Αγίων<br />
Τόπων.<br />
Οι Μαμελού<br />
κοι υπό το<br />
Μπαϊμπάρ,<br />
εκδίωξαν<br />
τελικά τους<br />
Φράγκους<br />
από τους Αγίους Τόπους.
Από το 1265 ως το 1271 ο Μπαϊμπάρ<br />
περιόρισε τους Φράγκους σε λίγες μικρές<br />
παραλιακές προφυλακές. Τα<br />
στρατεύματά του έσφαξαν ή<br />
υποδούλωσαν όλους τους Χριστιανούς<br />
στην πόλη της Αντιόχειας. Ο<br />
κατόπιν Εδουάρδος Α΄ της<br />
Αγγλίας δεσμεύτηκε για τη σταυροφορία<br />
με το Λουδοβίκο Θ΄, αλλά καθυστέρησε<br />
και έφτασε στη Βόρεια Αφρική το<br />
Νοέμβριο του 1270.
Μετά το θάνατο του Λουδοβίκου ο<br />
Εδουάρδος πήγε στη Σικελία και στη<br />
συνέχεια στην Άκρα το Μάιο του 1271. Οι<br />
δυνάμεις του όμως ήταν πολύ μικρές για<br />
να κάνουν κάτι και αναστατώθηκε μετά<br />
τη σύναψη ανακωχής του Μπαϊμπάρ με<br />
το βασιλιά της Ιερουσαλήμ Ούγο. Αν και<br />
ο Εδουάρδος πληροφορήθηκε το θάνατο<br />
του πατέρα του και την ανάρρησή του στο<br />
θρόνο το Δεκέμβριο του 1272,
επέστρεψε στην Αγγλία μόνο το 1274, αν<br />
και λίγα κατάφερε στους Αγίους Τόπους.
Τέλος
Change language