Buundooyin dhisid - FISP
Buundooyin dhisid - FISP
Buundooyin dhisid - FISP
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1/3 SOMALISCH<br />
Qoraalka Filmka<br />
<strong>Buundooyin</strong> <strong>dhisid</strong><br />
Isku xira Dunida Carruurta<br />
<strong>Buundooyin</strong>ku waxay sameeyaan Xiriir. Waxay sahlaan isu socodka Duni u muuqata inay kala<br />
qaybsantahay. Waxay caawiyaan Dadka, inay aqoonsadan lanaqabsadaan Dunida Qaybaheeda<br />
isku Midka ah iyo kuweeda kala gedisan.<br />
Cunug baa dhashay. Usbuucyada iyo bilaha hore wuxuu ku noolyahay Qoyskiisa dhexdiisa. Marba marka<br />
ka danbaysa wuxuu baran Dad iyo Duni cusub: Goobta cayaarta, Meesha carrurta laguhayo, Xanaanada,<br />
Iskuulka iyo Meelo ka sii durugsan.<br />
Aabayaasha iyo Hooyooyinko Carrurta dhalatay waxay rajaynayaan, in Cunugoodu uu Nolool Fiican<br />
helo. Waxay la rabaan waxa ugu Wanaagsan iyo inay koritankiisa ka Caawiyaan.<br />
Caawinaada ugu muhimsan waa jacaylka, ay u muujiyaaan. Caawinaada kalo muhimta ah waa<br />
<strong>Buundooyin</strong>ka iyo Xiriirka Dunida dhexdeeda, taaso Cunugu ku koridoono. <strong>Buundooyin</strong>ka Caynkaasa<br />
Cunuga waxay siiyaan Amaano kuna caawiyaan, suu isu jihayn lahaa. Hadiise Dunidu kala qaybsantahay<br />
waxaa Carrurta ka horyimaada marar badan xaalado, ka qaada Kalsoonida oo mararka qaarkood ku<br />
adkaada. Filmkaanu wuxuu tilmaamaya sidii, idinku ka Waalid aad Cunugiina <strong>Buundooyin</strong> caynkaa ah<br />
ugu dhisilahayden.<br />
<strong>Buundooyin</strong>ka Carrurta Yaryar<br />
Sidoo kale Farxada ka muuqyta Indhaha Hooyo oo ka timaada horumar, Cunugu ka gaaro Goobtacayaarta<br />
iyo Meesha lagu hayo waa Buundo. Waxay isku xirta Waayoaragnimadii uga siyaada Meesha carruurta<br />
lagu hayo iyo Hooyo Agteeda – waa Buundo u muuqata khafiif, Cunugunah ku gudbo si dhib badan<br />
siisanah Geesinimo iyo xoog Koritaankiisa.<br />
Garoonka cayaarta Cunuga waxay u tahay meel, Cayaar iyo Madadaalo uu ka helikaro. Islamarka waa<br />
Meel wax Barasho. La cayaarida Carruurta kale waxay u tahay tababar muhim u ah Kartidiisa mujtamaca<br />
sida is gargaarka, wax qaybsika, isku xanaaqa iyo dib u Heshiinta.<br />
Hooyada, agtiisa fadhida, waxay dhistaa Buundo u dhexeysa wixii la yaqaanay iyo waxa cusub, oo u<br />
dhexeeya Qoyska iyo Dunida dibada ah. Waxay siisaa Cunuga Amaano. Way sasabi karta, markii siduu<br />
rabay wax u noqon waayaan waana ku dhiiri galisaa, inuu markale isku dayo.<br />
Badanaaba waxaa ku filan Joogitaankeeda, loomana baahna, inay soo dhexkasho. Markasta, markii<br />
Cunugu dhibaato kaligiis awoodo inuu xaliyo, waxaa u siyaada isku kalsoonidiisa.<br />
<strong>Buundooyin</strong>ka Xanaanada Carruurta<br />
Markii Cunugu Xanaanada uu ku jiro Nasashada lana soo baxo Tufaaxiisa ama Rootigiisa, waxay siisaa<br />
dareen fiican. Wuxuu ka mid yahay Carruurta isla markaasna ku xiranyahay Hooyadii, u diyaarisay<br />
Kolayga Quraacda.<br />
Iyadoo ku faanaysa Gabadhu bay tustaa Aabaha Sawiradii, ay ku sameysay Xanaanada carruurta.<br />
Macalimadii waa soo faanisay. Waxaa ka sii muhimsan taas Farxada iyo Faanka Aabaha iyo Hooyada.<br />
Cunugtu waxay dareentaa, in Aabaheed ku faanayo shaqada ay qabatay iyo waxay ka baratay Xanaanada,<br />
Taageerayana. Taasi waa tan ugu fiican oo ku dhiirigalisa, Inay horumar kale samayso.<br />
Xanaanada carruurta Gabadhu waxay la kulantaa Duni cusub. Cayaaro badan wali lama yaqaan waxaana<br />
dhici karta oo kale in Afkale oo ka duwan kan Guriga lagu hadlo. Taas darteed Cunugtu ma hubto, ma<br />
inay runtii wax kasta barataa Waalidku se maka raaliyahay. Furfuraanta iyo Danaynta Waalidka, waxay<br />
Cunugtoodu Xanaanada caruurta kala kulanto, waxay siisa Amaano. Waxay dhistaa Buundo, ay cunugtu<br />
hadda u baahantahay, si ay koritaan fiican u samayso xataa meeshan cusub. Sidoo kale Booqashada<br />
Xanaanada carruuta iyo wadahadalka Macalimada waxay Waalidka u sahashaa ka qaybqaadashada<br />
Waayaaraga Carrurtooda.<br />
© 2009 schulverlag blmv AG, Bern [ Kopieren für die kostenlose Abgabe an Eltern erlaubt / Koobi lacaglaan ah baa waalidka loo ogolyahay ]
2/3<br />
Waxa kaloo <strong>Buundooyin</strong> Muhim ah Buugaagta sawirkale, oo Aabaha iyo Hooyadu Cunugooda la<br />
daawadaan. Waa <strong>Buundooyin</strong> ay u maraan Duni cusub oo cajiib ah kana baxsan Qoyskooda - Duni, ay<br />
dhici karto inay Libaaxyo iyo Dinosauri is dhex mushaaxaan. Carruurta, Gurigooda mar hore ku bartay<br />
sheekooyinka layaabkale ee Buugaagta sawirkale, Madadaalo bay ka helaan akhriska Qoraalada iyo<br />
Buugaagta.<br />
© 2009 schulverlag blmv AG, Bern [ Kopieren für die kostenlose Abgabe an Eltern erlaubt / Koobi lacaglaan ah baa waalidka loo ogolyahay ]<br />
<strong>Buundooyin</strong>ka Carruurta yar iyo wayn<br />
Carruurta, Afkooda hooyo si fiican ugu hadlikara oo Kalmado badana ka yaqaan, Sahal bay u bartan Af<br />
cusub. Saa darteed waa fiicantahay, Waalidka afka qalaad ku hadla markay Carruurtooda Afkooda hooyo<br />
kula hadlaan. Maalin kasta – ha ahaato guriga, soo Adeega ama Majabaxsiga – waxaa jira waxyaalo<br />
aan la koobi karin oo keeni kara la hadalka Cunuga. Muhiim weeye, in Waalidku sida ugu badan oo u<br />
suurtagali karta Waqti ugu helo,si uu Cunuga ula sheekaysto una dhagaysto.<br />
Mararka qaarkood waxay isticmaalaan Caruurtu Guriga dhexdiisa kalmado meeshaa looga hadlo, iyadoo<br />
ay dhici karto in Qoysku Afkale ku hadlo. Danaynta Waalidka Micnaha Kalimadahaas iyana sidoo kale waa<br />
<strong>Buundooyin</strong>, Carruurta ka caawima, sidii ay Xanaanada carruurta iyo Iskuulka u dhexgelilahaayeen.<br />
Waalidku waa ku dayasho muhiim ah. Aabayaasha iyo Hooyooyinka Afkaqalaad, oo Dariskooda la<br />
sheekaysta ama Koras ay tageen kalsooni ka hela ku hadalka Luqada meesha, waxay Caruurtooda u<br />
fududaysaa isu socodaka Dunida dhexdeeda. Intuu Waalidku meesha si fiican u yaqaan saxna u fahmay,<br />
ayuu si fiican u awoodaa Gargaar iyo Toosin inuu siiyo Carruurta – xataa hadhow, markii Carruurtu<br />
weynaadaan oo Xiriiro badan la leeyihiin Dunida dibada ah.<br />
<strong>Buundooyin</strong>ka Carruurta Iskuulka<br />
Waalidka oo dhan, waxay rabaan, in Carruurtoodu Iskuulka ku horumaraan. Sidee bay ugu caawimi<br />
karaan? Caawimaada ugu muhimsan waa Danaynta Waalidka, waxa Cunugu barto uuna ku Faraxsanyahay.<br />
Danaynta Aabaha iyo Hooyada waa inay noqotaa mid joogta ah lana dareemikaro. «Maanta<br />
Iskuulka sidee ahayd? Maxaad qabateen?» Suaalahaas oo kale waa <strong>Buundooyin</strong> muhiim ah oo u<br />
dhexeeya Iskuulka iyo Qoyska.<br />
Mararka qaarkood Waxbarashadu waa Madadaalo, mararka qaarkoodna waa adagtahay waana lagu<br />
daalaa. Iskuulka meesha waxaa layska rabaa Iskufilaansho badan – xataa Darsiga Guriga. Waa caadi,<br />
markii Carruutu Khalad sameeyaan. Laakiin waa inay Bartaan, inaysan haddiiba isdhiibin, markii wax ku<br />
adkaadaan. Waa caawimtaa, markii ka Waalid ahaan ay Cunugooda ku dhiirigeliyaan, inuusan ka harin<br />
oo uu markale isku dayo. Waxay dareenta : «Macalimadayda iyo Waalidkaygu waa wada shaqeeyaan.<br />
Waana i garab taaganyihiin, walow aanan wali wax kasta awoodin.»<br />
Xataa ka qayb qaadashada Aabaha iyo Hooyada wada hadalka Macalinka iyo Waalidka iyo Habeenka<br />
Waalidka iyana waa Buundo, isku xirta Dunida Carruurta. Islamarkaas waxay tustaa Cunuga: «Runtii<br />
Iskuulku waa u muhim xataa Waalidkay!» Taas waxay siisaa Rabitaan Waxbarasho waxayna ku caawimtaa<br />
Horumar sameyn.<br />
Dunida Cunuga oo ka baxsan Qoyska waa sii weynaataa marba marka danbeysa. Koritaankiisa wanaagsan<br />
waxuu u baahanyahay Meelo ugaarah oo si Xorah, wax ugu qabsankaro oo isagoo isku filan khibrad u<br />
samaysankaro. Xoriyad la siiya, lagama wado, ha la cidleeyo.<br />
Si la mida Qoyska dhexdiisa, Cunugu Waqtigiisa firaaqada waxu u baahanyahay Xeerar iyo Xadad,<br />
Dadnimadiisa iyo Da`diisa u qalma. Cunugu yuu la joogaa? Xegee aadey? Goormuu guriga imaan? Yuu<br />
Internetka kula xiriira? Halkaa waxay u baahantahay Itifaaq cad. Xeerarka lagu heshiiyey waa <strong>Buundooyin</strong><br />
u dhexeeya Qoyska iyo Dunida banaanka ah. Waxay Cunuga u noqota Difaac iyo jihayn.<br />
Muhiim waxaa kaloo ah Danaynta Waalidka Waaya aragnimada, uu Cunugu sameeyo Waqtigiisa<br />
firaaqada ah. Jawi wanaagsan iyo istixgalin labada dhinacba Qoyska xataa Carruurtu si furan bay diyaar<br />
u yihiin, inay uga hadlaan waxyaalihii ay la kulmeen iyo Khibradahoodii ka baxsanaa Qoyska. Markale<br />
waa waxa ugu Qaalisan, oo Waalidku Carruurtooda siin karo, waa Waqti. Waqti ay ku dhagaystaan,<br />
oo Cunugu waxyaalihii fiicnaa uu la kulmay kuna Farxay iyo in lagala hadlo, markii Xaalado adag ka<br />
horyimaadaan siduu u dhaqmi lahaa.
3/3<br />
SOMALISCH<br />
Danayn in la tuso ma aha, in waxkasta lagu raacsanyahay, oo Cunugu sameeyo.<br />
Mararka qaarkood waxay noqonaysaa in Khilaaf yimaado, matalan, haddii Cunugu<br />
uusan dhowrin Xeerarkii laysku ogaa. Intabadan Dhaqanka Khaladka ee Cunugu waa Baaq<br />
soo jeedin, xagga Jiheynta iyo xagga <strong>Buundooyin</strong>ka u dhexeeya Dunida, uu ku noolyahay.<br />
Markii Carruurtu muujiyaan, inay awoodaan, Xuduudyadii laysku raacay gudahooda in ay Masuuliyadooda<br />
qaadi karaan, waxaa marba marka ka danbaysa loo balaarin karaa Xoriyadiisa.<br />
<strong>Buundooyin</strong>ka Dhallinyarada<br />
Marar badan wuxuu raacaa Cunugu Jidkiisa. Waalidku marwalba ma raacikaro mana ilaalinkaro. Waalidka,<br />
Waqti u hela, Dhallinyarada inay dhagaystaan, markii ay ka hadlayaan waxyaalaha ay la kulmeen Waqtigooda<br />
firaaqada ah, waxay awoodaan inay qiyaasaan, intee Joojin iyo Jiheyn u sii baahanyahay: Xaggee<br />
buu ka taaganyahay Cunugu Masuuliyadiisa innu qaato? Xaggee u baahan Xuduudyo iyo Xeerar?<br />
Marar badan bay Dhallintu Xeerarka iyo Xuduudyada Waalidka ka horyimaadaan. «Iyagoo dhan waa<br />
loo ogolyahay waxaas! Aniga maahee!» Taas waxay u baahantahay Waqti iyo Acsaab fiican. Markastana<br />
wadahadal <strong>Buundooyin</strong> lagu dhiso, Isfahanka labada dhinac suurtogeliya.<br />
Mararka qaarkood dhallintu waxay qabaan in wax maqalku Guriga oo keliya khasab yahay, dibadana ay<br />
xor yihiin. Waxaan ku noolahay Mujtamac, Fursado iyo Xoriyadoh badan bixinayah. Taasi qofka dhallinta<br />
ah waxay ku ridikarta jaahwareer. Markasta ma gartaan in Mujtamaca kanni Xeerar iyo Xuduudyo<br />
leeyahay, oo kuli in la dhawraa waajib tahay. Waa muhim, ka Waalid ahaan inaad ku caawitan siidi ay<br />
taas u garanlahaayeen. Waalidka marwalba qiimaha danta caamka ah ee Qoyska iyo meesha Xeeran<br />
yaqaan, waxay Cunugooda siiyaan Jiheyn una dhisaan <strong>Buundooyin</strong> muhim ah. Matalan markay ku<br />
yirahdan,Ixtiraamka iyo dhawritaanka dadka kale lakula dhaqmo iyo naftiisaba markuu Iskuulka joogo<br />
ama waqtiga firaaqada waa muhiim, sida Qoyska.<br />
Wadahadalada noocaasoo lala yeesho Dhallinta waa muhim. Tixgelinta Dhallintu ay Kalmadahas siiyaan<br />
waxaa ka badan tan ay siiyaan, sida Waalidku laftiisu u dhaqmo. Dhaqanka, Dhallinta laga dhawrayo,<br />
waa inuu Waalidku marwalba muujiyo – la dhaqankooda Dadka kale oo kabaxsan Qoyskooda sidoo kale<br />
haddii iska Horyimaad dhaco iyaga Carrurta soo koraysa.<br />
Dhamaan Carrurtu waxay leeyihiin Riyooyin iyo Khiyaal, sida ay rabaan inay noqdaan, markay waynaadan.<br />
Marku cunugu dhalinyaro noqdo oo ay tahay in uu Mihnad doorto, waa in, <strong>Buundooyin</strong> loo dhiso u<br />
dhexeeya Riyada iyo Xaqiiqada.<br />
Meeelaha talada laga helo sida Xafiiska warbixinta Mihnadaha waxay siiyaan Gargaar iyo Jiheyn. Saas oo<br />
ay tahay Dhallinyarada way ku adagtahay, helida meel ay ka bartaan mihnadii ay rabeen. Arjiyo badan<br />
bay meelo badan u diraan, waxay sameeyaan maalmo Tijaabo ah, marwalbana waa in ay u adkaystaan<br />
Diidmo. Waa waqti kala roor ah oo u dhexeeya Rajo iyo Niyad xumi, u dhexeeya Rabitaan iyo Runta. Waa<br />
waqti ay dhallintu si aad ah ugu baahanyihiin Taageero katimaada Waalidka. Mar waa inay, ku taageeran<br />
siduu uga harilahaa Riyooyinka aan suurtagalka ahayn, haddana ku dhiirigeliyaan Rabitaankiisa iyo<br />
Rajoyinkiisa in uusan ka harin.<br />
Mararka qaarkood waalidku waa inay oggolaadan, in Cunugu barto mihnadii uu la rabay mid aan<br />
ahayn. Dhiirigelinta iyo Gargaarka Aabaha iyo Hooyada way u sii baahanyihiin, xataa markay jidkooda<br />
ku dhacaan.<br />
Marku Cunugu waynaado oo uu guriga ka tago, Waalidka waa in uu waxyaalo badan sii daayo. Waqtigii,<br />
Taxadarkii iyo dhowridii ay Carrurta siiyeen markay korayeen, hadda waa dhagaxdhigii <strong>Buundooyin</strong><br />
cusub: <strong>Buundooyin</strong>, ka dhiga Isdhaafsashada iyo Iskuxiraanta u dhaxaysa Waalidka iyo Carruurta<br />
waaweyn mid waligii nool.<br />
<strong>Buundooyin</strong>ku waxay sameeyaan Xiriir. Waxay sahlaan isu socodka Duni u muuqata inay kala<br />
qaybsantahay. Waxaa la dhisi kara maalin kasta. Meel walba.<br />
<strong>Buundooyin</strong> <strong>dhisid</strong> Isku xira Dunida Carruurta<br />
Filmka iyo Qoraalka Filmka waxaa la helaa iyago Affafkan ah: Albaan, Carabi, Jarmal, Ingiriis, Iiran, Faransiis, Talyaani, Purtuqiis,<br />
Ruus, Seerbo-krowaati-Bosni, Soomaali, Isbanyool, Tamiil, Turki<br />
(Affafka o dhan waxaad ka heli DVD qura – Waxa ka Dalbankartaa meesh Buugaagta lagu gado ama)<br />
© 2009 schulverlag blmv AG, Bern [ Kopieren für die kostenlose Abgabe an Eltern erlaubt / Koobi lacaglaan ah baa waalidka loo ogolyahay ]