Da mihi animas - Gazeta Uniwersytecka - Uniwersytet Śląski
Da mihi animas - Gazeta Uniwersytecka - Uniwersytet Śląski
Da mihi animas - Gazeta Uniwersytecka - Uniwersytet Śląski
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Informacje<br />
Istotą symboliki insygniów<br />
rektorskich<br />
jest podkreślenie<br />
niezależności i autonomii<br />
uniwersytetu<br />
oraz władzy rektora,<br />
jako przełożonego<br />
grona uczonych<br />
i pozostałych pracowników<br />
uczelni<br />
oraz zwierzchnika<br />
i opiekuna całej studiującej<br />
młodzieży<br />
uniwersyteckiej.<br />
Od lewej: dr Zbigniew Widera, prof. Artur Starczewski, dr Łukasz Adamczyk, dr Tomasz Kipka<br />
Nowe insygnia rektora<br />
<strong>Uniwersytet</strong>u <strong>Śląski</strong>ego<br />
Foto: Agnieszka Sikora<br />
18<br />
Insygnia to atrybuty godności, władzy<br />
i dostojeństwa rektora uniwersytetu; należą<br />
do nich: berło – oznaka władzy rektora,<br />
łańcuch – symbol godności i więzi<br />
łączących rektora z uniwersytetem oraz<br />
pierścień – symbol zaślubin i wierności<br />
ideałom uniwersytetu.<br />
W roku jubileuszu 40-lecia <strong>Uniwersytet</strong>u<br />
<strong>Śląski</strong>ego urzędujący rektor, prof. zw. dr<br />
hab. Janusz Janeczek podjął decyzję o przygotowaniu<br />
nowych insygniów rektorskich:<br />
berła i pierścienia oraz dwóch lasek pedlowskich.<br />
Dotychczasowe służyły uniwersytetowi<br />
od początku istnienia i nie wytrzymały<br />
już próby czasu. Wymiany nie wymagał<br />
jedynie łańcuch rektorski, (wykonany w<br />
1976 roku przez Zakład Złotniczy Franciszka<br />
Horaka w Cieszynie), przy którym w ostatnich<br />
latach przeprowadzono jedynie kilka<br />
drobnych zabiegów konserwatorskich. Jest<br />
to unikalne dzieło sztuki złotniczej, o wadze<br />
1470 gramów wykonane ze srebra próby 875,<br />
techniką filigranu cieszyńskiego. Misterna<br />
struktura ogniw łańcucha nawiązuje do<br />
hoczków z kobiecego stroju ludowego ze<br />
Śląska Cieszyńskiego.<br />
<strong>Da</strong>rczyńcą nowych insygniów rektorskich<br />
jest Centrum Innowacji, Transferu Technologii<br />
i Rozwoju – Fundacja <strong>Uniwersytet</strong>u<br />
<strong>Śląski</strong>ego. Zostały one przekazane rektorowi<br />
26 września, na kilka dni przed uroczystą<br />
inauguracją roku akademickiego 2008/2009.<br />
Projekt przygotował prof. Artur Starczewski<br />
z Instytutu Sztuki Wydziału Artystycznego<br />
w Cieszynie (autor m.in. projektu<br />
nowego sztandaru i pięknej, oprawionej<br />
w skórę księgi pamiątkowej, wykonanej<br />
na wzór średniowiecznego inkunabułu<br />
oraz łańcuchów dziekanów Wydziału<br />
Teologicznego i Wydziału Artystycznego)<br />
oraz dr Tomasz Kipka, adiunkt w Instytucie<br />
Sztuki. Ideą berła rektorskiego jest<br />
światło – jego głowicę stanowi sześcioboczna<br />
latarnia, nad którą góruje uniwersytecki<br />
orzeł.<br />
Wykonawcą nowych insygniów rektorskich<br />
jest Bogusław Hałatek, właściciel firmy jubilerskiej<br />
„IMPRES.ART” z Krakowa, który<br />
przeprowadził już konserwację łańcuchów<br />
rektorskich oraz, m.in. wykonał łańcuchy<br />
dla dziekanów trzech Wydziałów: Teologicznego,<br />
Artystycznego oraz Etnologii<br />
i Nauk o Edukacji w Cieszynie.<br />
Pierścień rektorski o wadze 47 gramów<br />
w całości zrobiony jest ze złota, w które został<br />
oprawiony kamień jubilerski wykonany<br />
ze szlachetnego kamienia – chryzoprazu,<br />
zwanego „śląskim szmaragdem” (chryzo praz<br />
pochodzi ze Szklar k/Ząbkowic <strong>Śląski</strong>ch na<br />
Dolnym Śląsku). Na jego płytce znajduje się<br />
złoty uniwersytecki orzeł. Z białego złota niklowego<br />
wykonano m.in. logo UŚ znajdujące<br />
się po obu stronach obrączki<br />
pierścienia.<br />
Berło rektorskie, o wadze 1684 gramów,<br />
wykonane jest ze srebra próby 925.<br />
Jego elementy: głowica, uniwersytecki<br />
orzeł, stopa oraz wieniec laurowy opasujący<br />
rękojeść, pokryte są 24-karatowym złotem.<br />
Sześć boków latarni stanowią płytki imitacji<br />
chryzoprazu (w warunkach naturalnych<br />
nie występują już tej wielkości kamienie).<br />
Sześcioboczna bryła latarni w berle nawiązuje<br />
swoją formą do przekroju głowicy<br />
pierwszego berła rektorskiego – sześciokąta<br />
foremnego z osadzonymi w nim guzami<br />
skały o nazwie skarn. Wewnętrzna konstrukcja<br />
rękojeści berła, wykonana ze stali<br />
nierdzewnej – wraz z niewidocznymi poduszkami<br />
gumowymi – chroni kasetę latarni<br />
z chryzoprazowymi płytkami przed skutkami<br />
uderzeń berła o stół w trakcie uroczystości<br />
uniwersyteckich.<br />
Konstrukcję lasek pedlowskich stanowi<br />
drewniana rękojeść, stylizowana na drzewiec<br />
sztandaru uniwersytetu. Ich metalowe elementy<br />
zrobione zostały z satynowanej stali<br />
szlachetnej, natomiast uniwersytecki orzeł,<br />
który wieńczy laski oraz inne elementy o<br />
złotym kolorze, wykonane zostały z mosiądzu<br />
pokrytego 24-karatowym złotem.<br />
PIOTR J. PRADELA
Change language