17.11.2012 Views

11th october 2002 - ConstitutionNet

11th october 2002 - ConstitutionNet

11th october 2002 - ConstitutionNet

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Na to freedom struggle ya kuuma hindi iria kuaruagirwo Mau Mau. Kuma oriria mundu muiru, Muthungu okire, na mundu muiru<br />

akianjiriria kuhura na Muthungu kinya agikinya kugia na wiyathi. Ona kuuma hingo ya kugia wiyathi kinya riu riria andu maturite<br />

makiruira ihoti ciao. Kwoguo in the preamble no tuende Katiba iria ikuandikwo ikorwo ikiariria uhoro wa struggle ya andu a<br />

Kenya. Undu ucio ungi uria turaririe ni Chapter two. Uhoro wa national holidays. Madaraka day iyo nituroigire ni njega,<br />

Jamhuri nituroigire ni njega no muthenya wa gatatu uyu uretwo Katiba day tura suggestire kana turarecommend witwo national<br />

heroes day. Muthenya ucio ukorwo uri muthenya wa kuririkana andu aria mekiire Kenya maundu ma bata ta Kimathi, a Ghama<br />

Pinto, a Jomo Kenyatta, a Jaramogi, a Professor Yash Pal Ghai na Commissioners ake okorwo nimekuhota gucenjia Katiba na<br />

njira iria yagiriire. Andu acio nio tureciririe ati muthenya ucio wa Katiba tusubstitute witwo national heroes day.<br />

Uhoro wigie fundamental human rights. Turoigire githomo na uhoro wa thibitari icio ni human rights, na tukoiga ati lugha iria<br />

ihuthiritwo hari the last Constitution, muhuthire lugha igu-force thirikari gu-provide services icio kuri andu.<br />

Chapter eight on Executive, hari Article 156 (B) iria iraria uhoro wa miaka iria mundu agiriirwo ni guthurwo atuike President.<br />

Ithui nituraregana na clause iria yugite ati mundu akinyitie miaka seventy ndangirugama atuike President. Angikorwo andu a<br />

Kenya na ugi wao nimona mundu ati ucio niwe wagiriire na andu a Kenya mamwitikira. Hatiri na gitumi kiiganu gia kumugiria<br />

athurwo ona ari na miaka igana angikorwo ni andu a Kenya metikira.<br />

Undu uria ungi turaririe niundu wa University degree iri requirement ya mundu gutuika President. Nituroigire ati, nitui kuri na<br />

andu aingi a Kenya matari degree na ni successful in their parts, na turacoka turarikana kinya mundu wetagwo Sir Wilson<br />

Churchill wa kuria Britain uria wageririe gwika kigeranio kia Form four maita matatu akiguaga. Wathani wake wari wathani<br />

mwega hari uthii wa mbere wa Ngeretha.<br />

Kwoguo ithui niturenda kuuga, andu a Kenya mangiona mundu niagiriire. Hatikagie na uhoro wa kuuga ati mundu ndari na<br />

degree. Undu uria ungi turaririe ni uhoro wa Prime Minister. Turoiga Prime Minister tondu akiri na executive powers,<br />

turoranagia atiriri, I tungikorwo na Prime Minister uri na kiongo kihiu na President uri na kiongo kihiu. Githi to mature<br />

macindanaga thirikariini. Kwoguo tukona handu hau nihekubatara gukorwo na very serious separation of power. Tugacoka<br />

tukona ati Katiba ya Kenya ino turandika huthure ciugo ciao, ‘the draft Constitution need to be written bearing in mind that we<br />

are not writing the present Constitution in order to address todays’ political expediences of giving jobs to some boys. We<br />

should think clearly about the future of this nation.’ Hau marageragio kuga uhoro wa powers level.<br />

Nayo Article 142 or Chapter eight iria iraria uhoro wa devolution of Parliament, ingiaga guitikira Prime Minister. Tukoiga ati<br />

tutingienda bururi uhane India. Ati gwikagwo ithurano cia general elections every other time. Kwagia na ngarari cia Prime<br />

Minister tondu ni tui githurano kiri hathara nene hari bururi. Undu wa muico, marogire ni kumucokeria ngatho niundu wa<br />

guhondeka draft Constitution ino kuri na mathina macio mari kuo turamona ithui na tukoiga ati Katiba ino irandikwo, yandikwo<br />

na lugha ciothe cia Kenya iria ithuothe tukuhota guthoma. Na tugacoka tukoiga, githurano gigikuo gikuo na Katiba njeru. Uhoro<br />

wa gucenjia Katiba turoiga ni wa bata gukira kinya githurano na ni wa bata kinya gukira Moi succession.<br />

23

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!