programi i qeverise per vitet 2013 - 2017

SHËRBIMET PUBLIKE
Arsimi
Gjatë qeverisjes së mëparshme pesha e buxhetit
për arsimin ndaj shpenzimeve buxhetore vjetore
nuk e ka kaluar asnjë herë nivelin që kishte në
vitin 2005. Shpenzimet publike për arsimin janë
dy herë më të ulëta se niveli mesatar i vendeve
të OECD. Qeverisja e djathtë ia la barrën e
arsimimit buxheteve familjare. Analfabetizmi
vlerësohet të ketë arritur në rreth 15%. Braktisja
e shkollës në nivelin 9-vjeçar është në shkallën
10%. Jo rrallëherë, fëmijët në zonat rurale
udhëtojnë me orë të tëra në këmbë dhe në
dëborë, shi apo të ftohtë për të shkuar në shkollë.
Të dhënat dëshmojnë se për çdo brez ka më
shumë se 20 mijë të rinj që nuk e kanë mbaruar
shkollën e mesme. Veçanërisht duke filluar nga
arsimi i mesëm, nxënësit dhe studentët lihen pa
asnjë mbështetje për sa i përket këshillimit për
vazhdimësinë e studimeve dhe karrierës së tyre.
Qeveria e konsideron arsimin si një ndër politikat
më të mira ekonomike dhe si një sistem thelbësor
që garanton zhvillimin tërësor të vendit.
Synimi është që financimi publik për arsimin
të arrijë në nivelin e 5% e PBB me qëllim që të
sigurohet arsim cilësor për çdo fëmijë, pavarësisht
origjinës, rrethanave familjare, apo gjendjes
ekonomike.
Politikat arsimore do t’i mundësojnë çdo të riu
deri në moshën 26 vjeç diplomim në universitet,
formim në një profesion, ose sistemimin në një
vend pune. Gjithashtu, institucionet arsimore
publike do të gëzojnë mbështetjen maksimale në
rritjen e funksionalitetit dhe rreptësisë ndaj rasteve
të abuzimit dhe falsifikimit në arsim.
Do të krijohet një sistem arsimi parashkollor
i konsoliduar që ofron akses për të gjithë
fëmijët deri në moshën 5 vjeç. Gjithashtu do
të reformohet tërësisht kurrikula e arsimit
parashkollor, në kontekstin e reformës kurrikulare
të arsimit bazë.
Nuk do të ketë asnjë shkollë me tre turne dhe
asnjë klasë me më shumë se 30 nxënës. Prindërve
dhe komunitetit do t’i krijohen mundësitë ligjore
për ndryshimin e drejtuesve dhe mësuesve të
shkollave, në rastet kur këta të fundit nuk i
shërbejnë interesit më të mire të nxënësve. Krijimi
i “Kartës së Performancës së Shkollës” do t’u
ofrojë prindërve informacion mbi standardet,
cilësinë e mësimdhënies, shkallën e kënaqësisë së
prindërve me punën e shkollës, dhe renditjen e saj
në performancë. Qeveria gjithashtu do të synojë
përmirësimin e të ardhurave reale të mësuesve dhe
do të vendosë kritere shpërblimi e emërimi bazuar
në meritokraci.
Kujdes i veçantë do të tregohet në zbatimin
e politikave sociale në ndihmë të nxënësve të
dizavantazhuar dhe atyre në nevojë. Kështu,
çdo nxënës që duhet të udhëtojë në këmbë mbi
20 minuta për të shkuar në shkollë, do të këtë
transport falas të garantuar. Gjithashtu çdo fëmijë
që është i treti e më lart në radhën e shkollimit të
fëmijëve të së njëjtës familje do të ketë librat falas
gjatë gjithë ciklit të shkollimit të detyrueshëm. Një
tjetër angazhim i yni do të jetë kthimi i shkollës, në
një mjedis pa barriera për të rinjtë me aftësi fizike
të kufizuara. Do të sigurohet zgjerimi dhe forcimi
i shërbimit të këshillimit psikosocial në shkolla, si
dhe pajisja e çdo shkolle publike të ciklit të parë
dhe të dytë me punonjësit përkatës të shërbimit
këshillimor.
Deri në fund të mandatit të parë të qeverisjes do të
rritet deri në 90% niveli i përfundimit të arsimit të
mesëm. Në maturën shtetërore, do të arrihet rritja
e numrit të provimeve me detyrim dhe konsiderim
i maturës shtetërore si provim dalës, çka do të
shërbejë në rritjen e cilësisë së pranimeve në
shkollat e larta.
Qeveria do të realizojë ngritjen e qendrave
këshillimore për karrierën në shkollat e mesme
dhe vendosjen e programit të “mentorëve” (kurse
pa pagesë pas orarit të mësimit). Gjithashtu do
të mbështeten nismat për gjenerimin e modeleve
bashkëkohore jotradicionale në arsimin e lartë
(si maturë +2) dhe përfshirjen e kompanive të
interesuara në financimin e disa profileve.
Prioritet i qeverisë është rritja e sigurisë në
institucionet arsimore, veçanërisht për sa i përket
eliminimit të rasteve të përdorimit të armëve dhe
konsumit të narkotikëve apo substancave të tjera të
dëmshme në shkolla.
47