Prezentacja multimedialna, przygotowana przez Bibliotekę Publiczną

WITAMY PAŃSTWA SERDECZNIE
NA SPOTKANIU
PROMUJĄCYM NAJNOWSZĄ KSIĄŻKĘ
dr. hab. ANDRZEJA NOWAKOWSKIEGO
prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego
TRADYCJE RUCHU SOKOLSKIEGO W
KALWARII ZEBRZYDOWSKIEJ W LATACH
1898 – 1964
NA TLE DZIEJÓW MIASTA

Andrzej Nowakowski
Tradycje ruchu sokolskiego
w Kalwarii Zebrzydowskiej
w latach 1898 – 1964
na tle dziejów miasta.
115 rocznica założenia gniazda
„Sokoła”
(1898 – 2013)

Dr hab. Andrzej Nowakowski
prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Pracował w różnych ośrodkach naukowych,
w Białymstoku, Częstochowie, Katowicach.
Obecnie, od 12 lat pracuje na
Uniwersytecie Rzeszowskim na Wydziale
Wychowania Fizycznego. Dr hab. nauk o
kulturze fizycznej oraz dr hab. nauk
prawnych. Autor ok. 250 publikacji, w tym
40 książek naukowych i
popularnonaukowych.

KALWARIA
ZEBRZYDOWSKA

Kalwaria
Zebrzydowska

ZAPRASZAMY W
SENTYMENTALNĄ
PODRÓŻ
W TOWARZYSTWIE
„SOKOŁA”

Towarzystwo Gimnastyczne
„SOKÓŁ”

„Marsz Sokołów” – tekst Jan Lam
muzyka Wilhelm Czerwiński

„Marsz Sokołów” powstał po 1867
r. dla potrzeb niepodległościowej
organizacji, Towarzystwa
Gimnastycznego „Sokół”.

Ospały i gnuśny zgrzybiały ten
świat,
na nowe on życia koleje.
Z wygodnej pościeli nie dźwiga się
rad;
i duch i ciało w nim mdleje.
(fragment „Marszu Sokołów”)

Ref.
Hej, bracia Sokoły,
dodajmy mu sił,
by ruchu zapragnął,
by powstał
i żył!
(Może zanucimy wspólnie refren?)

Hej, bracia Sokoły,
dodajmy mu sił,
by ruchu zapragnął,
by powstał
i żył!

Ref.
Hej, bracia, kto ptakiem przelecieć
chce świat,
niech skrzydła sokole od młodych
ma lat!
Hej, bracia, kto ptakiem przelecieć
chce świat,
niech skrzydła sokole od młodych
ma lat!

Więc razem ochoczo w daleki ten
lot
sposobić nam skrzydła i ducha.
Nie złamie nas burza, nie strwoży
nas grzmot,
gdy woli siła posłucha.

Ref.
Hej, bracia, Sokoły, dodajmy mu sił,
by ruchu zapragnął, by powstał i
żył.
Hej, bracia, Sokoły, dodajmy mu sił,
by ruchu zapragnął, by powstał i
żył.

Idea „Sokoła”
Podnosić sprawność fizyczną
i duchową, a w konsekwencji
rozbudzić ducha narodowego.

Dziesięć Przykazań Sokolstwa Polskiego
1. Nie będziesz miał innych ojczyzn, jak tylko Polskę jedną
i nierozdzielną.
2. Nie pozwolisz brać nadaremno imienia ojczyzny swojej
na pokrycie wstecznictwa, służalstwa i despotyzmu.
3. Będziesz pamiętał o wszystkich rocznicach narodowych,
święcić je będziesz w gnieździe twoim i drugich do
święcenia pobudzać będziesz.
4. Czcij i kochaj ojczyznę twoją, abyś sam na miłość
i cześć zasłużył.
5. Nie zabijaj ducha narodu twego.
6. Nie kochaj obcej mowy, nie przekładaj jej na Polską.
7. Nie okradaj narodu twego z chwały i marzenia.
8. Nie przekręcaj i nie poniewieraj dziejów ojczystych.
9. Nie pożądaj łaski wrogów twojej ojczyzny.
10. Ani godności, ani orderów, ani tytułów,
które twych wrogów są.

A tak prezentował się
strój sokoła…

Plakaty zapowiadające
ZLOTY SOKOLE

Odznaczenia
Towarzystwa Gimnastycznego
„Sokół”

Budynki Towarzystwa
Gimnastycznego
„Sokół”
na ziemiach polskich.

Sprawności fizycznej i gibkości
mógłby i dziś pozazdrościć nie
jeden sportowiec.
Zresztą …
Spójrzmy
i podziwiajmy…

Pokaz umiejętności gimnastycznych
wykonaniu wychowanków „Sokoła”
w

Zlot jubileuszowy okręgu śląskiego
Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”
w Katowicach (1935)

VIII Ogólnopolski Zlot
Towarzystw Gimnastycznych „Sokół”
w Katowicach (1937)

Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”
w Katowicach.

Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”
w Poznaniu.

Znane Osobistości związane z
Towarzystwem Gimnastycznym
„Sokół”.

Ignacy Jan Paderewski (1860 - 1941)
Od 1919 r. premier
i Minister Spraw Zagranicznych RP.
Członek Honorowy Sokolstwa w Polsce i USA

gen. Józef Haller (1873 – 1960)
Dowódca „Błękitnej Armii”.
Urodził się w Jurczycach.

Umiłowany Ojciec Św. Bł. Jan Paweł II,
który 27 kwietnia 2014 zostanie włączony w poczet
Świętych. W młodości często odwiedzał wadowickiego
„Sokoła”

Józef Glemp ( 1929 – 2013)
Od 1990 r. Honorowy Członek
„Sokoła” w Inowrocławiu

Gniazdo
Towarzystwa Gimnastycznego
„Sokół”
w Kalwarii Zebrzydowskiej

Archiwalne zdjęcie nie istniejącego już
budynku „Sokoła” w Kalwarii Zebrzydowskiej

Protokół 1, dn. 21 lutego 1910 r. z
walnego posiedzenia członków
Towarzystwa Gimnastycznego
„Sokół” w Kalwarii Z.

Fragment Księgi Protokołów
Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w
Kalwarii Zebrzydowskiej

„Serpentyna”, czyli droga łącząca
Kalwaryjskie Sanktuarium z rynkiem w Kalwarii
Zebrzydowskiej powstała w 1902 r.,
dzięki wielkiemu zaangażowaniu przedstawicieli
kalwaryjskiego „Sokoła”.

Działalność teatralna
kalwaryjskiego „Sokoła”

Zwycięski spektakl teatralny
Mikołaja Gogola.
„Ożenek”

Spektakl wyreżyserowany
przez Władysława Pawłowskiego

W zorganizowanych na szczeblu
wojewódzkim eliminacjach
amatorskich zespołów artystycznych
spółdzielni pracy województwa
krakowskiego
1 MIEJSCE zdobył zespół teatralny
Spółdzielni Stolarskiej
im. Ludwika Waryńskiego
w Kalwarii Zebrzydowskiej.

Zdjęcie przedstawia scenę
z „Ożenku” wg Mikołaja Gogola

Reżyser zwycięskiego spektaklu,
Władysław Pawłowski był znanym działaczem kulturalno –
społecznym na terenie
ziemi wadowickiej

Na zdjęciu, pierwszy z lewej Radca (Leon
Ćwiek), Hanka (Jadwiga Kłącz)
i Roj (Z. Mosurski, pierwszy z prawej).
Spektakl „Przewodnik Tatrzański”)

Dwie góralki: Basia (pierwsza z lewej)
i Władzia (pierwsza z prawej),
Zdjęcie ze spektaklu „Przewodnik Tatrzański”.

„Przewodnik Tatrzański”
W roli Hanki – Jadwiga Kłącz.
Odtwórca roli Roja - Z. Mosurski.

Władysław Krawczyszyn aktor
teatru amatorskiego
działającego w kalwaryjskim
„Sokole”

Na zdjęciu (pierwsze z lewej”) aktorzy
kalwaryjskiego „Sokoła” w spektaklu
„Krowoderskie Zuchy”.
( zdjęcia pochodzą z prywatnego archiwum
ś.p. Jana Kłącza).

Władysław Niemczynowski
(trzeci od lewej)
Jeden z pierwszych Prezesów„Sokoła”
w Kalwarii Zebrzydowskiej w latach
(1898 – 1901) i (1904 – 1909)

Władysław Niemczynowski
Założyciel szkoły stolarskiej
w Kalwarii Z. Kierował nią
w latach (1897 – 1932)

Książeczka Stanu Służby Oficerskiej
należąca do Władysława
Niemczynowskiego

W ZDROWYM CIELE,
ZDROWY DUCH

Słów kilka o sokole…

„Sokół” w przysłowiach…
„Choćby kto świat obszedł kołem,
nie będzie z sowy SOKOŁEM”.
„Sowa, choćby pod niebiosa latała, SOKOŁEM
nie będzie”.
„Sowy z SOKOŁEM w jeden rząd
nie włożysz”.

Oddajmy na chwilę głos…
Sokołowi wędrownemu
(łac. Falco peregrinus)

W prezentacji wykorzystano utwory i pliki
multimedialne:
„Cztery pory roku”. Fragment „Jesieni”.
A. Vivaldi
„Marsz Sokołów”. Polish patriotic march.
Tenor Jan Sztern (1867 – 1949).
Disc PATHE no. 26388 ca 1910. Słowa – Jan Lam.
Muzyka – Wilhelm Czerwiński.
„Śpiewka 1920”. Muzyka – Krzesimir Dębski. Wykonanie
– Natasza Urbańska.
„Życie, to nie teatr”. Tekst - Edward Stachura.

CZOŁEM!!!