1 Profili Kombëtar i Menaxhimit të Kimikateve në ... - chemicals.al

Në vitin 2010 rreth 90 ton kimikate u ripaketuan dhe larguan nga kjo magazinë nga kompaniae kontraktuar greke Environmental Protection Engineering S.A (EPE) për në Gjermani,Belgjikë dhe Greqi. NFIM Elbasan vazhdon te perdoret per grumbullimin e kimikateve ngaish ndermarrjet ekonomike; pas largimit te sasise se pare, ne keto depot e kësaj ndërmarrjejane depozituar kimikate te tjera, psh nga ish Kimike Durres, nga Sherbimi Gjeologjik dheMETE po pergatitet qe te dergoje atje edhe kimikate nga ish Azotiku Fier. METE po bënpërpjekje per gjetjen e donatoreve per largimin e kimikateve qe po grumbullohen ne Elbasan.Rehabilitimi i vatrave me mbetje toksikeGjatë 10 viteve të fundit është bërë një punë shumë e madhe nga MMPAU për identifikimin edonatorëve dhe mobilozimin e fondeve për identifikimin, prioritizimin, kryerjen e studimevetë realizueshmërisë për pastrimin e vatrave të ndotura problematike në vend.Zona e Porto-Romanos është konsideruar që në vitet ’90 zone e ndotur problematike. Nëkëtë zonë ku para viteve ’90 funksiononte Ndërmarrja Kimike, kishte një përqëndrim të madhtë elementëve të rrezikshëm kimik si: hekzaklorciklohekzan dhe krom (VI). Këta ndotëscënonin rëndë shëndetin publik të banorëve të kësaj zone dhe kishin përkeqësuar cilësinëmjedisore në atë zonë. Nga një mission I UNEP në vitin 2004, kjo zonë u cilësua si një ngavatrat e notura më të rrezikshme në Ballkan. Zbatimi i projektit “Rehabilitimi i Zonës sënxehtë të Porto Romanos” ka qene përgjegjësi direkte e MMPAU, e cila me mbështetjen eBankës Botërore realizoi pastrimin dhe kthimin e 78000m 2 sipërfaqe te ndotur në tërësisht tëpastra. Zbatimi i këtij projekti me vlerë 5 milion USD, të dhuruara nga granti i QeverisëHollandeze, bëri të mundur rehabilitimin e 3 pikave të nxehta të kësaj zone, punimet e te cilesu iniciuan në pranverë të vitit 2010 dhe përfunduan në Qershor 2011.Duke u cilësuar si një nga Projektet më të nevojshme dhe domosdoshme, nëpërmjet njëkëmbëngulje të Ministrisë së Mjedisit dhe Bankës Botërore, u bë e mundur largimi dheinkapsulimi i 60 000 m³ dhera të ndotur në një kapsulë izolimi, e para kjo per mbetje tërrezikshme e ndërtuar në Shqipëri. Është përpiluar një Plan “Menaxhimi, Monitorimi dheMirëmbajtje” për periudhën pas ndërtimit.Me një grant tjeter prej 1 milion USD u bë I mundur ripaketimi dhe largimi I stoqeve tëkimikateve në magazinat ne Bishtin e Pallës.Një nga pikat e nxehta mjedisore të identifikuara në kuadër të projektit “Forcimi ikapaciteteve në vendet e Ballkanit Perëndimor për t’iu adresuar pikave të nxehta mjedisorepërmes një qasjeje të integruar” në vendin tonë ishte stacioni i Bajzës, Shkodër, ku në vitet’91-’92 qenë transportuar nga Gjermania kimikate të rrezikshme. Një pjesë e mirë e tyre ukthyen në Gjermani në vitin 1993; pjesa tjetër e kimikateve u lanë aty në harresë për një kohëtë gjatë, duke rrezikuar seriozisht ekosistemin përreth. Nga investigimet e kryera në vitin2008 u vu re që në Bajzë ishin depozituar rreth 80 ton fluorsilikat natriumi dhe mbetjelëkurash. Nga këto 16.5 ton (12 ton fluorsilikat natriumi dhe 4.5 ton lëkurë e kontaminuar) ueksportuan për asgjësim në Mbretërinë e Bashkuar. Pjesa tjetër (60.5 ton mbetje lëkure) udepozituan në një vend-depozitim në Shqipëri. Operacioni i pastrimit përfundoi në shtator2009; kostoja e tij (2008-2009) ishte 316 000 USD dhe u mbulua nga Qeveria e Hollandësdhe Qeveria Shqiptare.Në kuadër të këtij projekti, me vlerë totale 2 milion Euro, u identifikuan dhe u rehabilituanpikat e nxehta mjedisore NFIM Balëz në Elbasan, Minierat Reps dhe Rrëshen. Gjithashtu nëkuadër të këtij projekti u zhvilluan aktivitete që synuan rritjen e kapaciteteve me fokusmenaxhimin e kimikateve, cilësisë së ujrave, cilësisë së ajrit, minierave dhe riskut.12