PISA zadania odtajnione - READING

Zostało popełnionemorderstwo, alepodejrzany zaprzeczawszystkiemu.Twierdzi, ze nie znałofiary. Mówi, że nigdyjej nie widział, nigdynie znajdował się w jejpobliżu, nigdy jej niedotknął … Policja isad są przekonani, żenie mówi prawdy. Alejak to udowodnić?Mikroskop wlaboratoriumpolicyjnymNa miejscu przestępstwa,prowadzący śledztwo zebraliwszystko, co może byćwykorzystane jako dowód tegoprzestępstwa: włókna z tkanin,włosy, odciski palców,niedopałki papierosów… Nakurtce ofiary przestępstwaznaleziono kilka rudychwłosów. Dziwnie przypominająwłosy podejrzanego. Gdybyudowodnić, że są to naprawdęjego włosy, stanowiłoby todowód, że jednak spotkał się zofiarą.Każdy człowiek jestniepowtarzalnySpecjaliści zabierają się dopracy. Badają komórki zcebulek znalezionych włosów ikomórki krwi podejrzanego. Wjądrze każdej komórki naszegociała znajduje się DNA. Co tojest? DNA jest podobny donaszyjnika zrobionego z dwóchspiralnie skręconych sznurówpereł. Te perły występują wNaukowa Broń Policjiczterech różnych kolorach.Wyobraź sobie tysiącekolorowych pereł (któreskładają się na gen),nawleczonych w ściśleokreślonej kolejności.Kolejność ta jest dokładnie takasama we wszystkichkomórkach ciała danegoosobnika: zarówno tych wcebulkach włosów, jak i tych wwielkim palcu u nogi, tych wwątrobie, żołądku oraz tych wekrwi. Ale kolejność pereł różnisię w zależności od osoby.Biorąc pod uwagę liczbę perełnawleczonych w ten sposób,jest bardzo mała szansa na to,że dwie osoby, z wyjątkiembliźniaków jednojajowych,mają identyczne DNA.Niepowtarzalny dla każdegoczłowieka DNA, jest więcswego rodzaju genetycznymdowodem tożsamości.Genetycy mogą więc porównaćgenetyczny dowód tożsamościpodejrzanego (określony napodstawie jego krwi) z dowodemczłowieka o rudych włosach.Jeśli okażą się identyczne, będziewiadomo, że podejrzany zetknąłsię z ofiarą, choć twierdzi, że jejnigdy nie spotkał.Tylko jeden z dowodówCoraz częściej w sprawach ogwałt, morderstwo, kradzież lubinne przestępstwa policjaprzeprowadza badaniagenetyczne. Dlaczego? Po to,żeby znaleźć dowód kontaktudwojga ludzi, dwóchprzedmiotów lub człowieka iprzedmiotu. Udowodnienietakiego kontaktu stanowi częstoogromne ułatwienie w śledztwie.Niekoniecznie jednak stanowidowód zbrodni. Jest to tylkojeden z elementów dowodowych,spośród wielu innych.Anne VersaillesJesteśmy zbudowani zmiliardów komórekKażda istota żywa składa się zmnóstwa komórek. Komórka jestnieskończenie mała. Można teżpowiedzieć, że jestmikroskopijna, ponieważ możnaja dostrzec tylko podmikroskopem powiększającymwiele razy. Każda komórka mabłonę zewnętrzną i jądro, wktórym znajduje się DNA.Genetyczne co?DNA zbudowany jest z wielugenów, a każdy z nich składa sięz tysięcy „pereł”. Łącznie genyte tworzą genetyczny dowódtożsamości danej osoby.Jak odczytujemy tengenetyczny dowódtożsamości?Genetyk pobiera kilka komórekz cebulek włosów znalezionychna ofierze lub ze ślinypozostawionej na niedopałkupapierosa. Umieszcza je wsubstancji, która niszczywszystko wokół DNA tychkomórek. To samo robi zkomórkami pobranymi z krwipodejrzanego. W ten sposóbpróbka DNA przygotowana jestdo dalszej analizy. NastępnieDNA umieszczany jest wspecjalnym żelu. Przez żelprzepuszcza się prądelektryczny. Po kilku godzinachpojawiają się paski podobne dotych z kodu kreskowego(takiego, jak na wieluproduktach, które kupujemy),widoczne w specjalnym świetle.Kod kreskowy DNApodejrzanego porównuje sięnastępnie z kodem DNA włosówznalezionych przy ofierze.PISA_zadania odtajnione Strona 34