Cennik | 2012
Cennik | 2012
Cennik | 2012
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
68<br />
wskazówki techniczne na teMat dostaw<br />
wyRoBów Betonowych do Budowy dRóg<br />
uwagi wstępne<br />
produkty betonowe dla budownictwa drogowego,<br />
architektury ogrodów i krajobrazu są wyrobami wysokiej<br />
jakości. są one wytwarzane w zautomatyzowanych<br />
w dużym stopniu zakładach produkcyjnych. zarówno<br />
surowce wyjściowe betonu jak i gotowe produkty podlegają<br />
wymogom jakościowym odpowiednich norm lub<br />
wytycznych, których spełnianie podlega bieżącej kontroli<br />
o szerokim zakresie. na placach budów obserwuje się<br />
czasami różnice zdań w ocenie produktów z betonu.<br />
poniższe punkty powinny pomóc w takich wypadkach,<br />
zapobiec nieporozumieniom pomiędzy producentem a<br />
odbiorcą i umożliwić fachową ocenę produktów betonowych<br />
dla budownictwa drogowego, architektury ogrodów<br />
i krajobrazu. zostały one wypracowane przez gremium<br />
fachowców z Federalnego zrzeszenia niemieckiego<br />
przemysłu Betonowego i elementów gotowych w Bonn i<br />
są odzwierciedleniem obecnego stanu wiedzy technicznej<br />
w tej dziedzinie.<br />
1. Zamówienie<br />
1.1 uwagi ogólne<br />
zamówienie musi zawierać przewidywany adres dostawy,<br />
nazwę odbiorcy, rodzaj towaru i termin dostawy lub<br />
odbioru. zleceniobiorca zakłada możliwość wjazdu na<br />
plac budowy zestawu ciężarowego o masie całkowitej<br />
do 41 t oraz możliwość rozładowania towaru na miejscu,<br />
jeśli zajdzie taka potrzeba przy pomocy urządzeń rozładunkowych.<br />
dostawa z użyciem pojazdu wyposażonego<br />
w dźwig wymaga odpowiednich ustaleń.<br />
1.2 Zapotrzebowanie<br />
zapotrzebowanie na produkty do umacniania nawierzchni,<br />
np. kostki brukowej i płyt, na metr kwadratowy<br />
ułożonej powierzchni lub zapotrzebowanie na krawężniki,<br />
obrzeża, elementy nieckowe, palisady, stopnie na metr<br />
bieżący uwzględnia także szerokość fugi. odpowiednio<br />
do tego dostawa elementów betonowych odbywa się w<br />
ten sposób, że zamówiona powierzchnia lub zamówiona<br />
długość może zostać wyłożona przy zachowaniu odpowiednich<br />
w danym wypadku wymiarów rastrowych.<br />
1.3 Kostka brukowa<br />
przy dokonywaniu zamówienia należy brać pod uwagę<br />
to, czy brukowanie ma być dokonane w systemie ręcznym<br />
czy maszynowym. do układania maszynowego<br />
nadaje się wyłącznie kostka brukowa z uformowanymi<br />
rozpórkami dystansowymi (tzw. noskami).<br />
2. rozładunek<br />
przed rozładunkiem pojazdów do osoby upoważnionej<br />
przez zleceniodawcę należy sprawdzenie dostawy<br />
pod kątem ilości i rodzaju towaru. klienci, którzy sami<br />
odbierają towar u dostawcy, sprawdzają przy załadunku<br />
pojazdu w zakładzie zgodność z zamówieniem lub z poleceniem<br />
odbioru i ze specyfikacją. podczas przyjmowania<br />
dostawy należy brać pod uwagę kryteria wymienione<br />
w pkt 3. w wypadku, gdy powstaną wątpliwości lub zastrzeżenia<br />
co do jakości produktu, nie wolno przystępować<br />
do jego wykorzystania do czasu wyjaśnienia sprawy.<br />
w przypadku, gdy przy odbiorze produktów rozpoznane<br />
zostają domniemane wady jakościowe mogące budzić<br />
wątpliwości co do niezawodności lub możliwości użycia<br />
towaru, nadzór budowy zobowiązany jest do podjęcia<br />
na własną odpowiedzialność albo po niezwłocznym kontakcie<br />
z inwestorem decyzji na temat przyjęciu towaru.<br />
w wypadku decyzji o odrzuceniu dostawy, dostawca<br />
musi zostać o tym fakcie natychmiast powiadomiony.<br />
w wypadku dostawy towarów luzem dokonywanej wywrotkami,<br />
np. kostki brukowej, technicznie niemożliwe<br />
do uniknięcia jest uszkodzenie do 3% dostarczanej ilości<br />
(przy rozładunku dźwigiem uszkodzenia do 1,5%).<br />
3. Kryteria oceny produktów przed użyciem<br />
3.1 Powierzchnia górna<br />
przy zagęszczaniu betonu świeżego może dojść do<br />
powstawania niewielkich, technicznie niemożliwych do<br />
uniknięcia pęcherzyków powietrzna i wodny. przez to na<br />
powierzchni betonu mogą powstawać pory, co nie jest<br />
jednak podstawą do domniemywania niskiej odporności<br />
na warunki atmosferyczne czy trwałości i nie ma wpływu<br />
na wartość użytkową produktów, jeśli produkty te odpowiadają<br />
normom lub wytycznym. na powierzchni mogą<br />
czasem występować punktowe, brązowe przebarwienia.<br />
pochodzą one od nie stanowiących problemu z punktu<br />
widzenia technologii produkcji betonu organicznych<br />
domieszek w użytych frakcjach kamienia naturalnego<br />
i znikają po pewnym czasie pod wpływem warunków<br />
atmosferycznych. w przypadku produktów służących do<br />
budowy nawierzchni chropowata powierzchnia poprawia<br />
przyczepność, zmniejsza ryzyko poślizgu i również z<br />
technologicznego punktu widzenia może być sensowniejsza<br />
niż powierzchnia bardzo gładka.<br />
3.2 Wykwity wapienne 1)<br />
w niektórych przypadkach może dojść do powstania<br />
wykwitów wapiennych. zjawisko to jest technicznie<br />
niemożliwe do uniknięcia. wykwity powstają głównie w<br />
wyniku specyficznych warunków pogodowych, z jakimi<br />
styka się beton, szczególne w początkowym okresie po<br />
produkcji, i odpowiednio mogą przybrać różne rozmiary.<br />
własności jakościowe produktów nie zostają pod ich<br />
wpływem naruszone. wykwity wapienne nie stanowią<br />
wady jakościowej. nie mają one wpływu na wartość użytkową<br />
produktów, tym bardziej, że znikają pod wpływem<br />
warunków atmosferycznych i obciążeń mechanicznych<br />
wynikających z użytkowania nawierzchni. ze względu na<br />
to, że na powierzchnię betonu może przedostać się tylko<br />
wapń z cementu, który nie jest stale związany z innymi<br />
składnikami betonu, po zniknięciu wykwitów wapiennych<br />
z reguły nie dochodzi ponownie do wystąpienia tego<br />
zjawiska. z tego też powodu nie poleca się wymiany<br />
produktów, ani podejmowania innych działań w celu usunięcia<br />
wykwitów.<br />
3.3 Pęknięcia włosowate<br />
powierzchniowe pęknięcia włosowate mogą wystąpić w<br />
szczególnych wypadkach. na suchym produkcie nie są<br />
one rozpoznawalne gołym okiem, rozpoznać można je<br />
jedynie w wypadku, kiedy mokra początkowo powierzchnia<br />
jest prawie wyschnięta. tego typu pęknięcia włosowate<br />
nie wpływają na wartość użytkową produktów, jeżeli<br />
produkty poza tym odpowiadają normom lub wytycznym.<br />
3.4 uskok na krawężnikach<br />
ze względu na technologię produkcji, na krawężnikach<br />
z najazdem może wystąpić poniżej najazdu uskok, który<br />
po ułożeniu nawierzchni sąsiadującego z krawężnikiem<br />
ciągu komunikacyjnego znajduje się tak głęboko, że<br />
jest niewidoczny. uskok ten jest technicznie niemożliwy<br />
do uniknięcia i z punktu widzenia wartości użytkowej<br />
krawężników nie ma znaczenia.<br />
3.5 Kształt krawędzi produktów z betonu<br />
widoczne po ułożeniu krawędzie produktów betonowych<br />
używanych w budownictwie drogowym oraz w urządzaniu<br />
ogrodów i architekturze krajobrazu mogą mieć<br />
różnorodny kształt. w zależności od produktu, krawędzie<br />
mogą być ostre, obłamane, zaokrąglone, sfazowane,<br />
ukośne i/lub nieregularne. decyzja o wyborze produktu<br />
w kontekście rodzaju krawędzi może być dyktowana<br />
aspektami estetycznymi i/lub użytkowymi. kształt krawędzi<br />
widocznych po ułożeniu produktu ma wpływ na<br />
przykład na wygląd nawierzchni. w przypadku produktów<br />
do utwardzania nawierzchni, krawędzie mają wpływ na<br />
natężenie hałasu podczas przetaczania się pojazdów i<br />
zachowanie się podczas odprowadza wód opadowych<br />
z nawierzchni. krawędzie fazowane i inne o zbliżonym<br />
kształcie zmniejszają ryzyko ich wyszczerbienia (patrz<br />
pkt 4.1). w dokumentacji producenta znajdują się z reguły<br />
informacje na temat dostępnych typów produktów.<br />
4. Kryteria oceny produktów po ich ułożeniu<br />
4.1 Wyszczerbienie krawędzi przy produktach do<br />
utwardzania nawierzchni<br />
do wyszczerbienia krawędzi kostki brukowej, płyt, kra-<br />
wężników, elementów rynnowych, nieckowych i innych<br />
dochodzi wtedy, gdy elementy te zostały ułożone ze zbyt<br />
wąską fugą, a tym samym w sposób niezgodny z zasadami<br />
techniki budowlanej, lub ich podłoże (podbudowa,<br />
podsypka) nie posiada odpowiedniej nośności i stabilności,<br />
w wyniku czego nawet już podczas zagęszczania<br />
nawierzchni może dojść do takich przeciążeń krawędzi,<br />
których nie wytrzyma nawet beton najwyższej jakości. w<br />
wyniku powyższego dochodzi do wyszczerbienia krawędzi,<br />
które nie stanowi wady produktu, lecz jest wynikiem<br />
wadliwie dobranego podłoża lub wadliwego ułożenia. w<br />
zależności od produktu szerokość fugi wynika z zasad<br />
techniki budowlanej lub z danych dostarczanych przez<br />
producenta.<br />
4.2 Odchylenia pod względem kolorystyki i struktury<br />
odchylenia kolorystyki i struktury są nie do uniknięcia<br />
ze względu na zastosowanie naturalnych surowców<br />
(np. frakcje kamienia naturalnego, cement, woda), które<br />
podlegają naturalnej zmienności. ponadto wpływ na kolor<br />
i strukturę produktów z betonu mają: kształt i wielkość<br />
produktu, technicznie niemożliwe do uniknięcia wahania<br />
składu betonu, pogoda, wiek betonu itp. powyższe<br />
dotyczy zarówno produktów, które nie zostały poddane<br />
dodatkowej obróbce jak i tych, które zostały poddane<br />
mechanicznej obróbce powierzchni (np. przez płukanie,<br />
piaskowanie lub groszkowanie). Mechaniczna obróbka<br />
powierzchni w szczególny sposób uwypukla naturalność<br />
zastosowanych surowców.<br />
stąd też w produktach betonowych mogą wystąpić wahania<br />
w strukturze i barwie wynikające tak z przyczyn<br />
technicznych jak i surowcowych. przypadkowe nieregularności<br />
są dla technologii tych wyrobów charakterystyczne<br />
i należy je uwzględnić przy całościowej ocenie<br />
wyglądu gotowego obiektu. wrażenie optyczne obiektu<br />
oceniane może być jedynie z odległości, w jakiej normalnie<br />
znajduje się użytkownik, w normalnych warunkach<br />
oświetleniowych i oraz przy uwzględnieniu wszystkich<br />
innych warunków ramowych. ze względu na to<br />
uwarunkowane technologicznie i surowcowo wahania w<br />
kolorystyce i strukturze produktu nie stanowią jego wady.<br />
warunki atmosferyczne i mechaniczne zużycie wynikające<br />
z użytkowania elementów betonowych i obiektów<br />
z nich wykonanych, np. nawierzchni wykonanych z<br />
kostki brukowej lub płyt, prowadzą do zmian w kolorze i<br />
strukturze powierzchni górnej. ewentualne, występujące<br />
początkowo różnice, wyrównują się w trakcie użytkowania.<br />
jeśli wyboru odpowiedniego produktu dokonano na<br />
podstawie powierzchni ekspozycyjnych lub gotowych<br />
obiektów, należy brać pod uwagę, że nowe produkty<br />
tego samego typu nie były jeszcze poddane działaniu<br />
takich samym czynników i ich kolorystyka i struktura<br />
może wykazywać różnice w stosunku do stanowiącej<br />
podstawę dokonania wyboru powierzchni lub obiektu. to<br />
samo dotyczy odpowiednio również późniejszych dostaw<br />
uzupełniających.<br />
5. Zimowe utrzymanie nawierzchni<br />
początkowo beton nie posiada jeszcze pełnej odporności<br />
na działanie mrozu i soli drogowej. z tego powodu, jeśli<br />
w ciągu pierwszych trzech miesięcy po ułożeniu nawierzchni<br />
zajdzie potrzeba usuwania gołoledzi ze śniegu<br />
i lodu, musi się to odbywać za pomocą środków do<br />
posypywania, poprawiających szorstkość i przyczepność.<br />
1) wykwity powstają poprzez osadzanie się rozpuszczon<br />
ego w wodzie wodorotlenku wapniowego (ca(oh) 2 ),<br />
który po odparowaniu wody wchodzi w reakcję z zawartym<br />
w powietrzu dwutlenkiem węgla (co 2 ) i pozostaje na<br />
powierzchni betonu jako węglan wapnia (caco 3 ).<br />
Bundesverband Deutsche Beton- und Fertigteilindustrie<br />
e.V., Bonn<br />
ulonska sLg, Bonn, 08.01.2007