01 - ballina N4.cdr - knsh.org

MëmëdheuDropullit mbahen nga më të bukurat.Kostumet tradicionale të burravepërfshijnë poture të bardha leshi, tëgjëra në bel që përfundojnë të ngushtatek këmbët dhe shoqërohen medollakë tek pulpat ose fustanellat ebardhë me pala, të shoqëruara me jelekdhe opinga me xhufka. Në kokëmbahej një kapllak i gjatë i zi,prodhuar me lesh qengji ose njëqeleshe prej shajaku me majë.Muzika iso polifonikeMuzika tradicionale polifonikeshqiptare mund të ndahet ne dy grupetë mëdha stilistike: ajo e luajtur ngagegët e Shqipërisë së veriut dhe ajo etoskëve dhe Labërisë në pjesën jugoretë vendit. Termi iso lidhet me ison emuzikës kishtare bizantine dhe ireferohet sfondit zanor mbështetëskoral, që shoqëron këngët polifonike.Ky sfond krijohet në dy mënyra: dukekënduar në mënyrë të vazhdueshmeme zanoren “e” përmes frymëmarrjessë valëzuar ose duke u kënduar me tonritmik, sipas tekstit të këngës. Einterpretuar më shumë nga burrat,muzika tradicionalisht shoqëronte njëvarg të gjatë ngjarjesh shoqërore efamiljare si dasmat, funeralet, festat ekorrjes, festimet fetare dhe festivaletsiç është i mirënjohur festivalifolklorik kombëtar i Gjirokastrës.Muzika iso-polifonike shqiptare ështënjohur më 2005 nga UNESCO si“trashëgimi kulturore e paprekshme.”Njerëz të njohur të GjirokastrësIsmail KadareIsmail Kadare, shkrimtari shqiptarfitues i çmimeve ndërkombëtare, kalindur në Gjirokastër më 1936. Tëpërkthyer në më shumë se 30 gjuhë,librat e tij kanë një tërheqjendërkombëtare. Kadare ka qenëkandidat për çmimin Nobel për Letërsidhe në 2005 fitoi çmimin Man BookerInternational Prize. Dy nga veprat e tijjanë ekskluzivisht për Gjirokastrën:“Kronikë në gur” dhe ”Çështje tëNjë grup iso-polifonik nga Gjirokastramarrëzisë”, të cilët janë përkthyer nëanglisht, frëngjisht dhe gjuhë të tjera.Shtëpia e tij e fëmijërisë ndodhejnë lagjen Palorto, në zemrën e qytetithistorik, jo larg nga Pazari i qytetit.Ajo u dëmtua nga zjarri dhe tani porestaurohet nga Instituti iMonumenteve të Kulturës.Në 1990, përpara rënies së regjimitkomunist në Shqipëri, ai shkoi nëFrancë, ku kërkoi dhe mori strehimpolitik, kohë në të cilën ai citohet tëketë thënë “diktatura dhe letërsia evërtetë janë të papajtueshme...Shkrimtari është një armik natyral idiktaturës” . Anëtar i AkademisëFranceze dhe Kalorës i Legjionit tëNderit, ai mban edhe medaljen më tërëndësishme Shqiptare: Nderi iKombit.Enver HoxhaEnver Hoxha dominoi historinë eShqipërisë në shekullin XX. Ai lindinë Gjirokastër në 1908 në një familjetregtarësh të klasës së mesme, mevendin ku sot është Muzeu Etnografik.Hoxha mori pjesë në themelimin ePartisë Komuniste në Shqipëri dhegjatë luftës u bë lideri i saj. Pas luftës,kur komunistët morën pushtetin, dukendaluar formimin e partive të tjera,Enver Hoxha, si kryetar i partisë, u bësundues absolut i Shqipërisë.Gjatë sundimit të pamëshirshëm tëHoxhës, Shqipëria pësoi njëindustrializim intensiv, sipas modelitekonomik stalinist dhe me ndihmën ejashtme të Bashkimit Sovjetik.Regjimi i Hoxhës u konfiskoi tokënpronarëve dhe krijoi kooperativat; aindërmori projekte masive bonifikimipër të rritur tokën e punueshme dhepër të rritur prodhimin e ushqimit. Tëgjitha këto ndodhën në kontekstin e“luftës së klasave”, e cilasanksiononte burgim ose ekzekutimpër këdo që i kundërvihej regjimit.Përzgjodhi redaskia e"Nacionalit"23maj 201123