Gospodarowanie odpadami w laboratoriach badawczych - Publio.pl

Jolanta Biegańska, Monika CzopGospodarowanieodpadami w laboratoriachbadawczychWskazówki, przepisy prawne, dokumentyOchrona środowiska

Jolanta Biegańska, Monika CzopGospodarowanie odpadamiw laboratoriach badawczychWskazówki, przepisy prawne, dokumenty

Dr hab. in¿. Jolanta Biegañska, prof. nzw. w Pol. Œl. − ukoñczy³a w 1981 r. Wydzia³ Chemiczny PolitechnikiŒl¹skiej w Gliwicach. W 1988 r. obroni³a pracê doktorsk¹, a w 2008 r. uzyska³a stopieñ dr hab. in¿. Od1996 r. pracuje na Wydziale In¿ynierii Œrodowiska i Energetyki Politechniki Œl¹skiej. Od wrzeœnia 2009 r. jestKierownikiem Katedry Technologii i Urz¹dzeñ Zagospodarowania Odpadów. G³ówny obszar zainteresowañnaukowych dr. hab. in¿. Jolanty Biegañskiej to odpady specjalne i niebezpieczne oraz technologia materia-³ów wybuchowych.Dr in¿. Monika Czop − ukoñczy³a w 1999 r. Wydzia³ In¿ynierii Œrodowiska i Energetyki Politechniki Œl¹skiej.Od 2005 r. jest adiunktem w Katedrze Technologii i Urz¹dzeñ Zagospodarowania Odpadów. Pe³ni funkcjêopiekuna specjalnoœci Gospodarka Odpadami na kierunku In¿ynieria Œrodowiska. Jest koordynatorem obci¹-¿enia dydaktycznego Katedry. Od 2009 r. jest kierownikiem laboratorium Analiz fizykochemicznych w KatedrzeTechnologii i Urz¹dzeñ Zagospodarowania Odpadów. Ukoñczy³a kursy na Uniwersytecie Miko³ajaKopernika w Toruniu na Wydziale Chemii: Metody przygotowania próbek w analizie œrodowiskowej oraz GCi metod ³¹czonych (GC-MS/MS, LC-M S/MS,CZE- MS/MS) − Optymalizacja procesu rozdzielania.Copyright © 2011ISBN 978-83-7537-075-1Wydawnictwo Verlag Dashofer Sp. z o.o.al. Krakowska 271, 02-133 Warszawatel.: (22) 559 36 00, 559 36 66, faks: (22) 829 27 00, 829 27 27www.dashofer.plOpracowanie edytorskie: Anna SkowroñskaSk³ad: NOVA Monika Stru¿kiewiczWszelkie prawa zastrze¿one, prawo do tytu³u i licencji jest w³asnoœci¹ Dashöfer Holding Ltd. Kopiowanie, przedrukowywaniei rozpowszechnianie ca³oœci lub fragmentów niniejszej publikacji, równie¿ na noœnikach magnetycznychi elektronicznych, bez zgody Wydawcy jest zabronione. Ze wzglêdu na sta³e zmiany w polskim prawie orazniejednolite interpretacje przepisów Wydawnictwo nie ponosi odpowiedzialnoœci za zamieszczone informacje.

Spis treœciGOSPODAROWANIE ODPADAMI W LABORATORIACH BADAWCZYCHSpis treœci1. Wstêp .................................................................................................................................................. 52. Oznaczenia odczynników chemicznych ze wzglêdu na niebezpieczeñstwo........................ 62.1. Oznaczenia czystoœci odczynników chemicznych ...................................................................... 82.2. Oznakowanie i opakowanie substancji ......................................................................................102.3. Oznaczenia instalacji i gaœnic ....................................................................................................26Bibliografia ...............................................................................................................................................273. Rodzaje odpadów wytwarzanych w laboratoriach .......................................................... 283.1. Odpady chemiczne .....................................................................................................................293.2. Niebezpieczne odpady chemiczne .............................................................................................30Bibliografia ...............................................................................................................................................334. Struktura organizacyjna systemu zbierania i gromadzenia odpadów chemicznych ................. 344.1. Struktura osobowa i zakres obowi¹zków na poszczególnych szczeblachsystemu ...................................................................................................................................... 344.2. Organizacja stanowisk zbierania odpadów ................................................................................36Bibliografia ...............................................................................................................................................375. Klasyfikacja i zbieranie odpadów.................................................................................................... 385.1. Identyfikacja............................................................................................................................... 385.2. Klasyfikacja odpadów chemicznych.......................................................................................... 385.3. Sposoby postêpowania z odpadami chemicznymi..................................................................... 405.3.1. Sposób postêpowania z odpadami nale¿¹cymi do grup O, F........................................405.3.2. Sposób postêpowania z odpadami nale¿¹cymi do grup P, N........................................ 405.3.3. Sposób postêpowania z odpadami nale¿¹cymi do grup TN, TP................................... 405.3.4. Sposób postêpowania z odpadami typu S (roztwory soli nieorganicznych),zawieraj¹cymi jony metali ciê¿kich.............................................................................. 415.3.5. Sposób postêpowania z odpadami zawieraj¹cymi rtêæ, grupa R.................................. 415.3.6. Sposób postêpowania z odpadami nale¿¹cymi do grup Ró¿ne.................................... 425.3.7. Zu¿yte szk³o laboratoryjne i szklane opakowania po odczynnikach SL..................... 425.4. Oznakowanie pojemników do przechowywania odpadów chemicznych.................................. 42Bibliografia................................................................................................................................................456. Utylizacja............................................................................................................................................ 466.1. Utylizacja bezpoœrednia.............................................................................................................. 476.2. Odpady w postaci par i gazów................................................................................................... 48Bibliografia................................................................................................................................................497. Magazyn centralny............................................................................................................................ 507.1. Organizacja magazynu centralnego odpadów chemicznych.......................................................507.2. Przekazanie zebranych odpadów chemicznych do magazynu centralnego................................507.3. Procedury postêpowania z odpadami chemicznymi na poziomiemagazynu centralnego odpadów................................................................................................. 51Bibliografia................................................................................................................................................52ZA£¥CZNIKI1. Wykaz stanowisk zbierania odpadów...................................................................................................532. Protokó³ przekazania odpadów............................................................................................................ 543. Formularz ewidencjonowania odpadów chemicznych........................................................................ 554. Karta przekazania odpadu (Dz.U. z 2006 r. Nr 30, poz. 213)….........................................................565. Niebezpieczne reakcje chemiczne....................................................................................................... 57www.dashofer.plCopyright © Verlag Dashöfer3

Spis treœciGOSPODAROWANIE ODPADAMI W LABORATORIACH BADAWCZYCH6. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. Nr 62, poz. 628). Kategorie i rodzajeodpadów niebezpiecznych, wymienione wed³ug ich charakterystyki lub dzia³alnoœci,w skutek której powsta³y (odpady mog¹ mieæ formê cieczy, osadu lub cia³a sta³ego)........................ 617. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. Nr 62, poz. 628). Sk³adniki odpadówz za³¹cznika 2 b, klasyfikuj¹ce je jako odpady niebezpieczne, jeœli posiadaj¹ w³aœciwoœciopisane w za³¹czniku 7........................................................................................................................ 638. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. Nr 62, poz. 628). W³aœciwoœci odpadówklasyfikuj¹ce je jako niebezpieczne.................................................................................................... 659. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/'WE W³aœciwoœci odpadów,które czyni¹ z nich odpady niebezpieczne.......................................................................................... 6710. Wzory etykiet na pojemniki do zbierania odpadów chemicznych………......................................…6911. Wzór etykiety informuj¹cej o miejscu gromadzenia odpadów chemicznych ....................................7412. Wzór etykiety o zakazie wlewania odpadów chemicznych do kanalizacji ........................................7513. Rozporz¹dzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 1013/2006 z dnia 14 czerwca2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów − Lista P...................................................................... 7614. Rozporz¹dzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 1013/2006 z dnia 14 czerwca2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów − Lista U..................................................................... 87Wykaz piktogramówpodstawa prawnaorzecznictwodefinicjadokumentuwaganormawskazówkadyrektywaproblemwww.dashofer.plCopyright © Verlag Dashöfer4

WstêpGOSPODAROWANIE ODPADAMI W LABORATORIACH BADAWCZYCH1. WSTÊPLaboratoria prócz wykorzystania ich w dzia³alnoœci edukacyjnej, s¹ obecnie olbrzymimi„magazynami’’ zwi¹zków chemicznych. U¿ywane w eksperymentach substancjechemiczne staj¹ siê w wielu przypadkach, po ich wykorzystaniu, odpadem.Mieszanina takich odpadowych substancji chemicznych mo¿e stanowiæ olbrzymiezagro¿enie dla zdrowia ludzi i dla œrodowiska.Maj¹c na uwadze dba³oœæ o œrodowisko naturalne i bezpieczeñstwo pracy w laboratoriach,musimy przestrzegaæ krajowych i europejskich przepisów dotycz¹cychbezpieczeñstwa pracy i gospodarki niebezpiecznymi odpadami, w tym odpadamichemicznymi.Zgodnie z Dyrektyw¹ Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylaj¹c¹ niektóre dyrektywy, „gospodarowanieodpadami oznacza zbieranie, transport, odzysk oraz unieszkodliwianieodpadów, ³¹cznie z nadzorem nad tego rodzaju dzia³aniami, jak równie¿ póŸniejszepostêpowanie z miejscami unieszkodliwiania odpadów wraz z dzia³aniami wykonywanymiw charakterze dealera lub brokera’’.Najwa¿niejszym elementem gospodarowania odpadami w laboratoriach jest prawid³owezbieranie, przechowywanie i usuwanie odpadów. Wymaga to przestrzeganiaustalonych zaleceñ i regu³ dotycz¹cych w³aœciwego i bezpiecznego postêpowania.Niemal wszystkie substancje chemiczne u¿ywane i wytwarzane w laboratoriach,np. próbki, produkty reakcji, filtraty, pozosta³oœci po reakcjach, rozpuszczalniki,reagenty itp., a tak¿e czêœæ sprzêtu, np. elementy szklane, opakowania po odczynnikach,zniszczone termometry, komputery i inne sk³adowe wyposa¿enia, stan¹ siêodpadami − najczêœciej odpadami niebezpiecznymi.Wa¿nym czynnikiem wp³ywaj¹cym na stan œrodowiska, bezpieczeñstwo i kosztyjest, tak jak i w innych dziedzinach, unikanie wytwarzania odpadów. Dlatego wszystkieodpady, które zosta³y wytworzone, bo nie uda³o siê ich unikn¹æ, musz¹ byæ w³aœciwiezagospodarowane.Ponadto musimy stale oceniaæ realizowane procesy w trakcie rutynowych prac laboratoryjnych,szukaj¹c dróg minimalizacji obci¹¿enia œrodowiska poprzez redukc-jêiloœci wytwarzanych odpadów oraz ich recykling wszêdzie tam, gdzie jest tomo¿liwe.Celem niniejszego opracowania jest pomoc we w³aœciwym postêpowaniu i usuwaniuniebezpiecznych odpadów chemicznych wytwarzanych w laboratoriach badawczych.W publikacji zaprezentowano niezbêdne terminy, definicje oraz akty prawne. Zamieszczonorównie¿ zestaw dokumentów, jakie powinny byæ przygotowane przyprzekazywaniu odpadów do magazynu.www.dashofer.plCopyright © Verlag Dashöfer5

KONIEC PRZYKŁADU

KONIEC PRZYKŁADU

KONIEC PRZYKŁADU

Niedostępne w wersji demonstracyjnej.Zapraszamy do zakupupełnej wersji książkiw serwisie