Jan Andrzej Boruszewski Wibracja w grze na skrzypcach 1. Wstęp

ez wibracji, zachowując ten efekt na punkty kulminacyjne fraz, na niektóredźwięki tylko”. 21Nadal stosowano wibrację palcowo-przegubową. Wibracja z przedramienia,której źródło energii tkwi w mięśniach barku stała się jedną zcharakterystycznych cech szkoły L. Auera: „Cechami charakterystycznymiszkoły Auera był głęboki chwyt smyczka (...) oraz wibracja z przedramienia (...)Te cechy techniki sprzyjały osiąganiu wielkiego tonu w sposób najbardziejekonomiczny. „Auerowski” chwyt smyczka i wibracja ramieniowa nie byływynalazkiem węgierskiego skrzypka; Auer wprowadził je jednak do swejmetody świadomie, dąŜąc do realizacji własnej, rewolucyjnej jak na owe czasykoncepcji skrzypcowego tonu.” 22 JednakŜe i on neguje potrzebę ciągłej wibracji.W swej szkole gry na skrzypcach pisze m.in.: „Podobnie jak portamento,wibracja jest środkiem do zwiększenia efektu.” 23 Zdaniem Auera wibracja ciągłajest oznaką braku dobrego smaku, zbytniej nerwowości lub wręcz objawemchorobowym. Proponuje więc metodę leczenia, polegającą na świadomej grzebez wibracji przez dłuŜszy okres czasu.Jeszcze w roku 1925 C. Flesch pisał: „Co do tego, czy wibracja winna byćstosowana bezustannie, czy tylko czasami, istnieją krańcowo róŜne poglądy. Zczysto teoretycznego punktu widzenia naleŜałoby uŜywać wibracji jako środkado wypowiedzenia silniejszego uczucia tylko tam, gdzie jest to uzasadnionewyrazem muzycznym”. 24 Ale dalej czytamy: „Przyjrzawszy się jednak znanymskrzypkom naszych czasów, musimy stwierdzić, Ŝe niemal wszyscy posługująsię ustawiczną wibracją, podczas gdy większość skrzypków połowy ubiegłegowieku była przeciwna wibracji nieprzerwanej”. 25Prawdziwej i ostatecznej rewolucji w tej mierze dokonał dopiero FritzKreisler. „on pierwszy zaczął grać tak, Ŝe dźwięk z wibracją i to intensywną stałsię dźwiękiem zasadniczym skrzypiec”. 2621 T. Wroński Sonaty i partity J.S. Bacha na skrzypce solo. Studium edytorskie i wykonawcze. Kraków1970, PWM, s. 46-47.22 J. Kusiak, op. cit., s. 474-47523 L. Auer Moja szkoła igry na skripkie. Moskwa 1965, s. 50.24 C. Flesch Sztuka gry skrzypcowej, cz. I. Kraków 1960, PWM, s. 43.25 Ibidem, s. 4326 T. Wroński Zagadnienia..., s. 66.6