Magazyn KONCERN - PoÅ‚udniowy Koncern Energetyczny S.A.

ISSN 1642-8994 

nr 11 (59) listopad 2005 r. 

Gazeta Południowego Koncernu Energetycznego SA

2 

MIESIĄC W SKRÓCIE 

1 PAŹDZIERNIKA 

Jolanta Wiltosińska została zastęp- 

cą dyrektora Elektrowni Siersza ds. 

ekonomiczno-finansowych – głównym 

księgowym. 


Rada Nadzorcza powierzyła pełnie- 

nie obowiązków prezesa Zarządu BOT 

Górnictwo i Energetyka SA Jerzemu 

Łaskawcowi. 


Jerzy Topolski – dotychczasowy 

członek Zarządu – został prezesem 

Enion SA. 


Zespół Elektrowni Pątnów-Adamów- 

Konin zarobił w pierwszym półroczu 

36,55 mln zł, przy przychodach w wyso- 

kości 797,2 mln zł. 


Technologia przygotowania i ekologicz- 

nego spalania zwierzęcej mączki mięsno- 

kostnej, wykorzystywana w – należącej 

do Elektrowni Jaworzno III – Elektrowni II, 

została nagrodzona Laurem Białego Ty- 

grysa w konkursie organizowanym przez 

Agencję Promocji Energii. 

Również rozwiązanie IFS Applications 

w PKE znalazło się wśród laureatów 

konkursu. 

9-12 PAŹDZIERNIKA 

W Zakopanem Polska Akademia Nauk 

zorganizowała XIX Konferencję z cyklu 

Zagadnienia surowców energetycznych 

i energii w gospodarce krajowej. 


Elektrownia Kozienice SA podpisała 

umowę na sprzedaż energii elektrycz- 

nej do Enion SA o wartości 229 mln 

złotych. 


PKE SA może wyemitować obliga- 

cje na budowę bloku energetycznego 

w Elektrowni Łagisza – zdecydowało 

Nadzwyczajne Zgromadzenie Akcjona- 

riuszy spółki. 


W Krakowie odbyło się I Forum Ener- 

getyki i Górnictwa. Konferencja zgroma- 

dziła kilkudziesięciu przedstawicieli obu 

sektorów. 


Samorządowcy, naukowcy i przed- 

siębiorcy, którzy uznali, że przyszłość 

polskiego węgla zależy od efektywnych 

i przyjaznych dla środowiska technologii 

jego przetwarzania i spalania, powołali 

Innowacyjny Śląski Klaster Czystych 

Technologii Węglowych. 


Rada Nadzorcza BOT Górnictwo 

i Energetyka SA powołała Piotra Rut- 

kowskiego, byłego wiceministra gospo- 

darki, na stanowisko członka Zarządu, 

dyrektora ds. rozwoju. 


Wpłynęły uzupełnienia do ofert prywa- 

tyzacji Zespołu Elektrowni Dolna Odra SA 

złożonych przez Elektrownię Połaniec SA, 

Endesę oraz Enel – poinformowało Mini- 

sterstwo Skarbu Państwa. 


Delegacja PKE, na zaproszenie ukra- 

ińskiego koncernu Zakhidenergo oraz 

firmy Entek, przeprowadziła na Ukrainie 

rozmowy na temat możliwości pozy- 

skania biomasy pochodzącej zarówno 

ze specjalizowanych upraw, jak również 

z produkcji leśnej. 


Zespół Szkół Zawodowych PKE SA 

Elektrowni Jaworzno III świętował 20-lecie 

działalności pedagogicznej. 


Poinformowano, że oferta publiczna 

Enea SA nie zostanie zrealizowana 

w listopadzie. 


Elektrownia Bełchatów do połowy li- 

stopada zakończy podpisywanie umów 

z bankami finansującymi budowę nowe- 

go bloku energetycznego i modernizację 

elektrowni. Wartość kredytów szacowana 

jest na 985 mln euro. 


Oferta publiczna Elektrowni Kozieni- 

ce SA nie zostanie zrealizowana w listo- 

padzie – poinformowała spółka. 

oprac. (pag)

Koncern 11 (59) listopad 2005 

Gazeta Południowego Koncernu Energetycznego SA 

Wydawca: Południowy Koncern Energetyczny SA 

Adres redakcji: 

KONCERN, ul. Lwowska 23, 40-389 Katowice 

tel. (032) 731 24 37, 731 25 94, 731 24 34 

fax (032) 731 25 24 

Zgoda na 

obligacje 

Redakcja: 

redaktor naczelny – Paweł Gniadek (pgniadek@pke.pl) 

redaktorzy: Józef Swoboda (jswoboda@pke.pl) 

Dariusz Wójcik (dwojcik@pke.pl) 

DTP: PW Jolanta Szpila (pw_szpila@wp.pl) 

Okładka: zdjęcie Paweł Gniadek 

Druk: PW Tolek Mikołów 

Nakład: 5000 egz. Numer zamknięto: 5 listopada 2005 r. 

Współpracownicy w zakładach: 

Jaworzno III – Sławomir Czerwonka 

(slawomir.czerwonka@pl.ej3.pkesa.com) 

Siersza – Marian Kwiatkowski (marian.kwiatkowski@elsiersza.pke.pl) 

Łaziska – Piotr Kocjan (pkocjan@ellaz.pl) 

Łagisza – Dariusz Wójcik (dwojcik@pke.pl) 

Halemba – Marian Kasperczyk (mkasperczyk@elhalemba.com.pl) 

Bielsko-Biała – Bogusław Urbaś (boguslaw.urbas@ecbielsko.pke.pl) 

Blachownia – Józej Lipski (j_lipski@elblach.pke.pl) 

Katowice – Jolanta Jagusz (j.jagusz@eckatowice.com.pl) 

Redakcja nie zwraca materiałów oraz zastrzega sobie prawo 

dokonywania w artykułach skrótów i poprawek. 

str. 4 

Jubileusz 

orkiestry 

str. 12 

Dzień 

Nauczyciela 

str. 16-17 

Kolejny 

argument 

We wrześniu i październiku 

odbyło się kilka 

interesujących seminariów, 

które zgromadziły 

przedstawicieli sektora 

paliwowo-energetycznego. 

Szczególnie ciekawie 

było w Zakopanem na XIX już konferencji organizowanej przez Polską 

Akademię Nauk. Moją uwagę zwróciła prelekcja na temat przygotowywanego 

przez górników specjalnego produktu dla energetyki – odsiarczonego 

węgla. Produkt ciekawy, tylko czy na pewno potrzebny? 

Wkrótce zaczną obowiązywać, wprowadzane unijnymi dyrektywami, 

zaostrzone normy ochrony środowiska. Nasza branża przygotowuje się 

na te wyzwania, w elektrowniach – tam gdzie jest to jeszcze uzasadnione 

technicznie i ekonomicznie – wkrótce będzie się budować instalacje 

odsiarczania spalin. Także u nas w firmie, w Elektrowni Jaworzno III, przygotowujemy 

się do budowy IOS na dwóch blokach. Warto wspomnieć, 

że takie instalacje działają już w większości elektrowni systemowych, a ponadto 

funkcjonują jednostki z kotłami fluidalnymi. Po co zatem energetyka 

ma kupować droższy węgiel, skoro efekt ekologiczny możemy osiągnąć 

spalając nawet złej jakości paliwo? 

Owszem odsiarczony węgiel może być dobrym produktem dla 

ciepłowni i jednostek bez ekologicznych instalacji. Tylko czy ma sens 

ich dalsze utrzymywanie w sytuacji, gdy Polska wkrótce będzie musiała 

spełnić bardzo surowe normy ochrony środowiska, a ekologiczne 

bloki w elektrowniach pracują na pół gwizdka? 

Paradoksem jest, że należące do PKE bloki wyposażone w IOS 

– objęte kontraktami wieloletnimi, a tym samym będące w dyspozycji 

Polskich Sieci Elektroenergetycznych – pracowały w 2004 roku średnio 

po 5100 godzin. Tymczasem niektóre jednostki bez instalacji pracowały 

w tym czasie średnio 6900 godzin, a w niektórych spółkach 

bloki spalające węgiel brunatny jeszcze dłużej. 

Uważam, że rozwiązaniem, które wyeliminuje podwójne inwestycje 

w górnictwie i energetyce, jest konsolidacja pionowa. W ramach 

jednej struktury byłoby nie do pomyślenia, aby wydawać dwa razy 

pieniądze na to samo. To kolejny argument za bliższymi związkami 

obu branż. Może nie kluczowy, ale ważny. I wcale nie oznaczający, 

że należy inwestować tylko w energetyce… 

JAN KURP 

Prezes Zarządu PKE SA 

3

4 

WAŻNE SPRAWY 

Akcjonariusze zgodzili się na emi- 

sję przez PKE obligacji na rynku 

krajowym lub międzynarodo- 

wym, o łącznej wartości nie większej 

niż 175 mln euro. Planowana wartość 

inwestycji w Elektrowni Łagisza – we- 

dług aktualnych cen – wynosi około 

500 mln euro. Pieniądze będą pocho- 

dzić ze środków własnych, z ekolo- 

gicznych środków preferencyjnych 

i ze źródeł komercyjnych. Koncern 

zdecydował się na emisję obligacji. 

Obecnie ustalane są warunki i struk- 

tura transakcji. Prace nad konstrukcją 

finansowania nowego bloku dobiegają 

końca, co umożliwi szybkie rozpoczę- 

cie inwestycji. 

ZGODA 

na obligacje 

Południowy Koncern Energetyczny SA może wyemitować obligacje 

na budowę bloku energetycznego w Elektrowni Łagisza – zdecydowało 

obradujące 12 października w Jaworznie Nadzwyczajne Zgromadzenie 

Akcjonariuszy spółki. 

Budowa bloku w Łagiszy jest elemen- 

tem strategii koncernu. Realizacja inwe- 

stycji potrwa około 40 miesięcy. Jednost- 

ka w Będzinie będzie dysponowała mocą 

460 MW i spełni wszystkie wymagania 

wynikające z wprowadzonych przez UE 

dyrektyw ekologicznych. Jej sprawność 

wyniesie 46 proc., podczas gdy dziś bloki 

w krajowej energetyce osiągają średnio 

34-36 proc. 

Blok będzie spalał około 1,2 mln ton 

węgla rocznie, głównie gorszej jakości, 

bez szkody dla środowiska i sprawności, 

i zastąpi wycofywane stare jednostki 

PKE. Dostawcą kotła będzie Foster We- 

eler, a turbiny – Alstom. 

Podczas październikowego WZA 

akcjonariusze zgodzili się także na usta- 

nowienie przez firmę ograniczonych praw 

rzeczowych na części majątku Elektrowni 

Jaworzno III jako ewentualnego zabez- 

pieczenia emisji obligacji. 

Na wniosek większościowego ak- 

cjonariusza, czyli Skarbu Państwa, Nad- 

zwyczajne Zgromadzenie Akcjonariuszy 

PKE dokonało również zmian w składzie 

Rady Nadzorczej spółki. W miejsce 

odwołanych: Barbary Karczyńskiej 

i Katarzyny Prus powołano: Tadeusza 

Serwacha i Sławomira Krystka. 

PAWEŁ GNIADEK 

Foto: D. Wójcik

W ciągu dziewięciu miesięcy tego roku Południowy Koncern 

Energetyczny SA zarobił 289,4 mln złotych netto przy obrotach 

2,62 mld złotych. W całym 2004 roku spółka wypracowała 

297,2 mln złotych zysku netto. 

Rentowność netto po trzech kwar- 

tałach wynosi 10,8 proc., rentow- 

ność operacyjna – 17,89 proc., 

wydajność na jednego zatrudnionego 

Technologia przygotowania i ekologicznego 

spalania zwierzęcej mączki mięsnokostnej, 

wykorzystywana w – należącej 

do Elektrowni Jaworzno III – Elektrowni II, 

została nagrodzona Laurem Białego Tygrysa 

w konkursie organizowanym przez 

Agencję Promocji Energii. Nagrody wręczono 

5 października podczas uroczystej 

gali towarzyszącej konferencji Europower 

2005. Laur dla PKE odebrał dyrektor 

Elektrowni Jaworzno III Joachim Adamczyk. 

Dzięki zastosowaniu nagrodzo- 

nego Laurem Białego Tygrysa 

układu i sposobu do przygo- 

towania paliwa energetycznego za- 

wierającego mączkę mięsno-kostną 

Elektrownia II wytwarza – zgodnie 

z uzyskaną koncesją – zieloną energię 

i otrzymuje za nią tzw. świadectwa po- 

chodzenia. 

– 466 tys. złotych, a zyskowność 

na jednego zatrudnionego – 50,3 tys. 

złotych. 

Foto: APE 

Taka produkcja nie wiąże się z dodat- 

kowym zużyciem biomasy pochodzenia 

leśnego. Ponadto oszczędza się węgiel. 

Pomiary emisji substancji szkodliwych 

do atmosfery potwierdziły, że jest to pro- 

ces ekologiczny. Spełnia on surowe wy- 

magania zarówno w zakresie ochrony 

środowiska naturalnego, jak również 

przepisów weterynaryjnych. 

(kas) 

WAŻNE SPRAWY 

Więcej 

niż 

przed 

rokiem 

Biały Tygrys 

za technologię 

Technologia została wdrożona w Elek- 

trowni II w Jaworznie w sierpniu 2004 r. 

*** 

PKE SA posiada już trzy koncesje 

na produkcję w swoich elektrowniach 

energii z biomasy w elektrowniach: Sier- 

sza, Łaziska i należącej do Elektrowni 

Jaworzno III Elektrowni II. 

(pag) 

5

6 

Z PRAC ZARZĄDU I RADY NADZORCZEJ 

■ Zmiany w Regulaminie 

Organizacyjnym PKE SA 

Zarząd przyjął zmiany w Regulami- 

nie Organizacyjnym PKE SA i strukturze 

organizacyjnej Centrum Zarządzania. 

W pionie dyrektora ds. finansowych 

utworzono Wydział Windykacji. Przyjęte 

zmiany po uzgodnieniu ze związkami 

zawodowymi wymagają zatwierdzenia 

przez Radę Nadzorczą. 

■ Powołano główną 

księgową w Sierszy 

Na wniosek dyrektora Elektrowni Sier- 

sza Zarząd powołał 1 października Jolantę 

Wiltosińską na stanowisko zastępcy dy- 

rektora Elektrowni Siersza ds. ekonomicz- 

no-finansowych – głównego księgowego, 

jednocześnie udzielono jej pełnomocnic- 

twa do działania w imieniu PKE SA. 

■ Sprawy pracownicze 

Zarząd przyjął projekt porozumienia 

w sprawie jednolitych zasad przyznawa- 

nia i wypłacania dodatku za staż pracy 

w PKE SA oraz przedłożył go do uzgod- 

nienia organizacjom związkowym. 

■ Przetargi i zamówienia 

Rozpoczęto procedurę, powołano 

Komisję Przetargową oraz ustanowiono 

pełnomocnika w postępowaniu o udzie- 

lenie zamówienia na wykonanie zadania 

Remont kapitalny kotła OP 650 bloku 

nr 1 w Elektrowni Jaworzno III. 

Zatwierdzono tryb i SIWZ w postępo- 

waniu o udzielenie zamówienia publicz- 

nego na kompleksową przebudowę bu- 

dynku biurowego PKE SA w Katowicach 

przy ulicy Lwowskiej 23 wraz z łącznikiem 

i zagospodarowaniem terenu. 

Zatwierdzono wybór najkorzystniej- 

szej oferty w postępowaniu o udzielenie 

zamówienia na Projekt, dostawę, montaż, 

uruchomienie, w tym ruch próbny, i prze- 

kazanie do eksploatacji nadrzędnego 

systemu automatyki dla bloku 460 MW 

na parametry nadkrytyczne w Elektrowni 

Łagisza realizowanego w ramach odbu- 

dowy mocy wytwórczych w PKE SA. 

Andrzej Prucnal 

dyrektor Biura Zarządu 

informuje 

Rozpoczęto procedurę, powołano 

Komisję Przetargową oraz ustanowiono 

pełnomocnika w postępowaniu o udziele- 

nie zamówienia publicznego na dostawy 

łożysk. 

Zatwierdzono tryb w postępowaniu 

o udzielenie zamówienia publicznego 

na Modernizację IOS, budowę trze- 

ciego ciągu odsiarczania dla bloków 

nr 3 i 4 w Elektrowni Jaworzno III. 

Unieważniono postępowanie o udzie- 

lenie zamówienia publicznego na remont 

autotransformatora 160 MVA nr 1 w Elek- 

trowni Halemba z powodu braku ofert. 

Unieważniono postępowanie o udziel- 

nie zamówienia na dostawy produktów 

rafinacji ropy naftowej i ponownie rozpo- 

częto postępowanie – powołano Komisję 

Przetargową. 

Dokonano zmian w składzie Komisji 

Przetargowej powołanej w postępowaniu 

na udzielenie zamówienia na ubezpiecze- 

nia związane z realizacją inwestycji budo- 

wy bloku 460 MW w Elektrowni Łagisza. 

Zarząd PKE SA wyraził zgodę 

na udzielenie zamówienia, w trybie pro- 

cedur wewnętrznych, na opracowanie 

dokumentacji przetargowej i technicznej 

w prowadzonym w trybie zamówień pu- 

blicznych postępowaniu na Modernizację 

IOS, budowę trzeciego ciągu odsiar- 

czania dla bloków nr 3 i 4 w Elektrowni 

Jaworzno III. 

Akceptując protokół Komisji Przetar- 

gowej, Zarząd wyraził zgodę na dostawę, 

wdrożenie i serwis informatycznego sys- 

temu kadrowo-płacowego przeznaczo- 

nego do obsługi wszystkich jednostek 

organizacyjnych PKE SA. 

Ponadto wyrażono zgodę na: 

– nabycie dwóch wirników turbin zainsta- 

lowanych na blokach nr 10 i 11 w Elek- 

trowni Łaziska po zakończeniu umów 

leasingu operacyjnego; 

– realizację zadania Instalacja przygoto- 

wania i podawania biomasy dla bloków 

225 MW w Elektrowni Łaziska. 

W celu przygotowania spółki do wdro- 

żenia Międzynarodowych Standardów 

Sprawozdawczości Finansowej Zarząd 

wyraził zgodę na rozpoczęcie prac, przy 

udziale doradcy zewnętrznego, mających 

na celu wycenę do wartości godziwej 

rzeczowych aktywów trwałych PKE SA 

oraz powołał zespół ds. wyceny i wyboru 

doradcy zewnętrznego. 

■ Nowe obszary aktywności 

Zarząd zadeklarował w imieniu 

PKE SA zarejestrowanie spółki w Reje- 

strze Świadectw Pochodzenia prowa- 

dzonym przez Towarową Giełdę Ener- 

gii SA. 

■ Nieruchomości 

Postanowiono zbyć, w trybie ustne- 

go przetargu nieograniczonego, prawo 

wieczystego użytkowania nieruchomości 

gruntowej położonej w Katowicach przy 

ulicy Wrocławskiej 2, wraz z prawem 

własności posadowionych na niej bu- 

dynków. 

Zatwierdzono protokoły z przetar- 

gów na zbycie prawa własności trzech 

lokali użytkowych, wraz z odpowiednim 

udziałem w nieruchomości wspólnej, 

zlokalizowanych w Mysłowicach przy 

ul. Kaczej 2. 

Wyrażono zgodę na zbycie, w trybie 

ustnego przetargu nieograniczone- 

go, prawa wieczystego użytkowania 

nieruchomości gruntowej położonej 

w Jaworznie wraz z prawem własności 

posadowionych na niej budynków po- 

łożonych w Jaworznie przy ul. Sporto- 

wej 3 oraz przy ul. Energetyków 12.

Foto: J. Kotlarz 

Podziękowania 

od Solidarności 

Związkowcy z Sekretariatu Górnictwa i Energetyki NSZZ Solidarność 

podczas XVI Walnego Zebrania Delegatów podziękowali prezesowi 

Janowi Kurpowi za wieloletnią współpracę ze związkiem. 

Okazją do wręczenia dyplomu i medalu Solidarności były obchody 

25-lecia związku. 

Zebranie związkowców Solidar- 

ności z elektrowni i elektrocie- 

płowni odbyło się 18 październi- 

ka w Złotnikach Lubańskich. 

Akcjonariuszami firmy 

są PKE SA i KW SA 

Prezes PKW Grzegorz Pawłaszek 

poinformował, że kierowana przez 

niego firma wypracowała od lipca 

do sierpnia 4,3 mln złotych zysku netto. 

Na koniec roku planuje się wynik netto 

na poziomie 7,5 mln złotych, mimo za- 

kładanej wcześniej w biznes planie straty. 

– Jest to efektem dobrego poziomu wydo- 

bycia w Jaworznie i szybszego niż zakła- 

– Zawsze ceniłem sobie dobrą współ- 

pracę ze związkami zawodowymi, dlate- 

go jestem szczególnie dumny z tego wy- 

różnienia. Uważam, że firma może rozwi- 

WYDARZENIA 

Lepiej niż 

w prognozach 

Zarząd Południowego Koncernu Węglowego SA podsumował 

2 listopada pierwsze 90 dni działalności firmy. Spotkanie 

w Jaworznie było także okazją do wręczenia akcjonariuszom 

spółki oficjalnych potwierdzeń posiadania jej akcji. 

daliśmy uporania się z proble- 

mami w Janinie. Bolączką tego 

zakładu był brak właściwego 

rozpoznania złoża. Firma rozwija się, mamy 

dobre wyniki, ale nasza przyszłość zależy 

od inwestycji. W drugim półroczu 2005 

roku przeznaczymy na nie 43 mln złotych 

– powiedział prezes Grzegorz Pawłaszek. 

W ciągu pierwszych trzech miesię- 

cy działalności górniczej nowej spółki 

produkcja węgla handlowego wyniosła 

1,38 mln ton. Głównym odbiorcą pali- 

jać się tylko w warunkach zgody społecz- 

nej – powiedział prezes koncernu. 

wa jest Południowy Koncern Energe- 

tyczny SA. Obecnie w firmie pracuje 

5506 osób, z tego 4142 pod ziemią. 

Akcjonariuszami PKW SA są: Kom- 

pania Węglowa –- posiadająca akcje 

za 167,3 mln złotych – oraz PKE, który za- 

inwestował w spółkę 144,9 mln złotych. 

Symboliczne świadectwa posiadania 

akcji przedsiębiorstwa w imieniu swoich 

firm odebrali od prezesa Pawłaszka pre- 

zesi: Jan Kurp i Maksymilian Klank. 

(kas) 

(pag) 

7

8 

Z ŻYCIA ZAKŁADÓW 

Sprawdzili wiedzę o BHP 

W kolejnych zakładach Południowego Koncernu Energetycznego 

SA odbyły się konkursy sprawdzające wiedzę na temat BHP. 

W 

Elektrowni Jaworzno III zwy- 

ciężył Jacek Suski, kolejne 

miejsca zajęli: Bogusław 

Gajos i Irena Gajos. Finaliści konkursu 

otrzymali nagrody pieniężne, natomiast 

pozostali uczestnicy – upominki. 

Po ogłoszeniu wyników wśród 

wszystkich uczestników eliminacji wy- 

działowych wylosowano jeden bezpłat- 

ny pobyt weekendowy w OSW Trójka 

w Międzybrodziu Żywieckim. Szczęście 

uśmiechnęło się do Ryszarda Fica 

– pracownika Wydziału RM. 

Również w Elektrowni Siersza rozstrzy- 

gnięto konkurs wiedzy o bezpieczeństwie 

i higienie pracy. Do finałowych rozgrywek 

stanęło 14 pracowników reprezentujących 

prawie wszystkie wydziały elektrowni. 

Absolutorium dla władz 

20 września w Klubie Fabrycznym Elektrowni Łaziska odbyło 

się Walne Zgromadzenie Sprawozdawczo-Wyborcze Polskiego 

Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Energetyki, podczas którego 

udzielono absolutorium ustępującemu Zarządowi oraz wybrano 

nowe władze. 

Przez kolejną trzyletnią kadencję 

Zarządowi PTP ME przewodniczył 

będzie Zbigniew Lorek. W skład Za- 

rządu wybrano również: Adama Wisthala, 

Jana Bańczyka oraz Wojciecha Piechę. 

Foto: W. Piehocki 

Foto: M. Kwiatkowski 

Tymczasem bogate zbiory muzealne 

powiększają się z każdym miesiącem. 

Ostatni nabytek to 40 unikalnych klisz fo- 

tograficznych wykonanych na szkle (diapo- 

zytywów), obrazujących budowę Elektrowni 

Uczestnicy mieli do rozwiązania test spraw- 

dzający znajomość przepisów i zagadnień 

bezpieczeństwa i higieny pracy, spraw 

przeciwpożarowych, wiedzy z udzielania 

pierwszej pomocy. Sprawdzian został przy- 

gotowany przez pracowników służby BHP. 

Na zwycięzców czekały atrakcyjne 

nagrody ufundowane przez dyrektora 

elektrowni, a na pozostałych upominki 

od związków zawodowych działających 

przy Elektrowni Siersza. O końcowych 

rezultatach zadecydowała dogrywka 

z 10 dodatkowymi pytaniami. Na podium 

stanęli: Jarosław Zalewski, Piotr Babiński 

i Wojciech Kitliński. 

(SC, MK) 

Szombierki, przekazanych przez Macieja 

Skalskiego. 

Foto: El. Łaziska 

(AF)

Dzień Otwarty 

w Łaziskach 

17 października, już po raz 

trzeci, zorganizowano Dzień 

Otwarty w Elektrowni Łaziska. 

Zaproszono pracowników 

wraz z rodzinami, 

ich przyjaciół i znajomych, 

przedstawicieli firm współpracujących, 

urzędy, szkoły, 

uczelnie. Podczas zwiedzania 

elektrowni była również 

możliwość obejrzenia ciekawych 

zbiorów tutejszego 

Muzeum Energetyki. 

Mimo deszczowej i zimnej aury 

elektrownię oraz muzeum 

odwiedziły aż 472 osoby 

– oprócz gości z Polski (nie tylko z oko- 

lic Łazisk Górnych, Orzesza i Mikoło- 

wa) wśród zwiedzających znaleźli się 

również Duńczycy, Niemcy, Rosjanie 

i Ukraińcy. 


Amerykańsko-Polskie Studia Po- 

dyplomowe ukończyło już blisko 

dwieście osób. Najwięcej – bo aż 

Tego dnia goście Elektrowni 

Łaziska mieli co ogladać 

Rozdano dyplomy 

W Klubie Fabrycznym Elektrowni Łaziska odbyła się 28 września 

uroczystość wręczenia dyplomów IX edycji Amerykańsko-Polskich 

Studiów Podyplomowych Restrukturyzacja Przemysłu Ciężkiego. 

Dają one dyplom równocześnie dwóch renomowanych uczelni: Politechniki 

Śląskiej oraz amerykańskiego Uniwersytetu Minnesota. 


Elektrownia Łaziska w ostatniej deka- 

dzie ubiegłego wieku została gruntownie 

przebudowana i zmodernizowana. Jest 

więc co pokazać i czym zainteresować. 

14 – absolwentów posiada Elektrownia 

Łaziska. W tym roku zostali nimi: Janusz 

Lukasek oraz Wojciech Piecha. 


Nastawnie urządzeń takich jak: IOS, NID, 

blokowe, elektryczna, ciepłownicza, kom- 

presorowa – zostały wyposażone w sieć 

komputerową i oprogramowanie syste- 

mowe. Dla zwiedzających są to elementy 

zauważalne, natomiast dla emerytów 

elektrowni zmiany te są wręcz zadziwiają- 

ce i zaskakujące. 

Prace przygotowawcze do uru- 

chomienia podyplomowych studiów 

w zakresie przyjaznej środowisku 

restrukturyzacji przemysłu ciężkiego 

ruszyły w 1993 roku, a ich inicjatorami 

byli: prof. Zbigniew Bochniarz z Uni- 

wersytetu Minnesota i dr Jerzy Barglik 

z Politechniki Śląskiej. 

Studia stanowią część programu 

edukacji ekologicznej dla krajów środ- 

kowo-wschodniej Europy. Wszystkie 

prace dyplomowe pisane w Łaziskach 

są zatwierdzane przez dyrekcję, co daje 

gwarancję, że ich tematyka będzie 

bądź jest, wykorzystywana w zakładzie. 

Tak było na przykład w przypadku sys- 

temu zarządzania środowiskiem czy 

optymalizacji kosztów modernizacji 

elektrowni. 

(F) 

(MJ) 

9

10 


Służby socjalno-administracyjne 

Zespołu Elektrociepłowni 

Bielsko-Biała zorganizowały 

wspaniałą wycieczkę w Bieszczady. 

Jesienna 

wyprawa w góry 

Wczesnym rankiem 24 września 

turystyczny autokar zabrał 

spod bielskiej elektrociepłow- 

ni grupę 46 uczestników eskapady, 

by już około południa dotrzeć nad 

Solinę. Nikt nie zrezygnował z oferty 

rejsu statkiem po jeziorze. Z Soliny 

trasa wiodła przez Baligród i Cisną 

do Wetliny, gdzie zaplanowano nocleg. 

Ale przecież żeby mówić o wycieczce 

w góry, trzeba było zaliczyć jeszcze 

wyjście na któryś ze szczytów. Wybra- 

no Połoninę Wetlińską, z której ostatni 

schodzili już w ciemnościach. Nie 

24 

września w imprezie zor- 

ganizowanej przez Wydział 

Socjalny Elektrowni Siersza 

wzięła udział 50-osobowa grupa zwolen- 

ników spędzania wolnego czasu na po- 

przeszkodziło to jednak w zabawie przy 

ognisku do późnego wieczora. 

Drugi dzień wycieczki był równie in- 

tensywny – najpierw wizyta w skansenie 

budownictwa ludowego w Sanoku, potem 

zwiedzanie wspaniałego zespołu pałaco- 

wo-parkowego w Łańcucie. 

– Szkoda, że wycieczka nie była trzy- 

dniowa, wówczas więcej czasu można 

by poświęcić na górskie wędrówki – pod- 

kreślali uczestnicy. Dlatego spora część 

z nich zapisała się na początek listopada 

na kolejny wyjazd – tym razem w Tatry. 

Foto: M. Kwiatkowski 

(BU) 

Kolejna wycieczka 

t u r y s t y c z n o - k r a - 

joznawcza zaprowadziła 

turystów 

z Sierszy do zamków 

Pienin. 

Foto: ZEC Bielsko-Biała 

Skansen w Sanoku 

W czasie rejsu po Solinie 

znawaniu uroków naszego kraju. Znaki 

ostrzegawcze o grasujących duchach 

na zamku w Niedzicy nie zniechęciły 

do zwiedzenia tego pięknego zakątka, 

kryjącego wiele tajemnic, w tym również 

za sprawą znalezionego tam inkaskie- 

Poznaj swój kraj 

Turyści z Trzebini jeszcze długo 

będą wspominać wyprawę 

w Pieniny 

go kipu z dalekiego Peru. Następnie 

po krótkiej przejażdżce Białą Damą – sta- 

teczkiem turystycznym – po sztucznym 

zalewie zbiornika tamtejszej elektrowni 

wodnej, co odważniejsi sierszańscy 

turyści wspięli się na ruiny zamku czorsz- 

tyńskiego. Piękna pogoda, góry, woda 

i humor uczestników to największe atuty 

eskapady. 

(MK)

Od 16 do 18 września 48 osób brało 

udział w autokarowej wyprawie 

do Karpacza. Mimo nie najlepszej 

pogody udało im się zwiedzić między in- 

nymi: świątynię Wang, Muzeum Zabawek 

i Lalek, dziki wodospad oraz Muzeum 

Sportu i Turystyki. Humory wszystkim po- 

prawiła wizyta w miasteczku kowbojskim 

Western City. Miłe powitanie przez szeryfa 

i kowbojów, udział w konkursach połączo- 

nych z nauką tańca przy muzyce country 

pozwoliły chociaż na chwilę znaleźć się 

w prawdziwym Teksasie, w niezapomnia- 

nej i przemiłej atmosferze. 

Była też okazja do dopingowania 

uczestników wyścigu kolarskiego Tour 

De Pologne. W Karpaczu energetycy 

korzystali z wielu atrakcji, między innymi 

z całorocznego toru saneczkowego. 

W drodze powrotnej uczestnicy wy- 

cieczki zwiedzili przepiękny Park Miniatur 

Foto: A. Iwańska 


Wycieczkowa jesień 

Trwa jesienny sezon wycieczkowy w Elektrowni Blachownia. 

Oferta przygotowana przez służby socjalne i związki zawodowe 

jest bardzo bogata. 

Atrakcji było bardzo wiele… 

w Kowarach, gdzie zgromadzono pomniej- 

szone makiety większości zamków i pałaców 

Dolnego Śląska. 

*** 

Dużą popularnością cieszyła się wycieczka 

w Bieszczady, która odbyła się od 13 do 16 paź- 

dziernika. Jak informuje kierowniczka Wydziału 

Socjalnego Maria Grabowska, tym razem pod 

każdym względem wyjazd był udany. Bazą 

noclegowo-wyżywieniową był Ośrodek Wypo- 

czynkowy Bieszczady w Myczkowcach nad 

Zalewem Solińskim. 

Zwiedzano zapory w Myczkowcach 

i Solinie. W czasie wycieczki autokarowej Małą 

Pętlą Bieszczadzką podziwiano piękne widoki 

na Połoniny: Wetlińską i Caryńską oraz cerkiew 

w Smolniku, a także ciekawą zabudowę małych 

miejscowości – Cisnej, Jabłonek i Baligrodu. Nie 

mogło też zabraknąć rejsu statkiem po Solinie. 

W wolnym czasie uczestnicy korzystali z licz- 

nych atrakcji oferowanych przez ośrodek. Wie- 

czory spędzano przy dźwiękach lokalnej kapeli. 

W drodze powrotnej energetycy zwiedzili pałac, 

powozownię i oranżerię w Łańcucie. Wszyscy 

pełni wrażeń powrócili do domów z nadzieją, 

że wkrótce zorganizowane będą kolejne nie 

mniej atrakcyjne wycieczki. 

JÓZEF LIPSKI 

11

12 


Orkiestry dętej czar 

Orkiestra Dęta Elektrowni Łaziska obchodzi w tym roku okrągły 

jubileusz 60-lecia istnienia. Poprzedniczką zespołu była z całą 

pewnością słynna Orkiestra Salonowa, którą w latach trzydziestych 

ubiegłego wieku założył i grał w niej pierwszy dyrektor Zakładów 

Elektro (dzisiejszych Łazisk) Walter von Amann. 


Spotkanie 

z jubilatami 

7 października w hali widowiskowo-sportowej Miejskiego Centrum 

Kultury i Sportu w Jaworznie odbyło się spotkanie pracowników 

Elektrowni Jaworzno III obchodzących w tym roku jubileusz 

pracy zawodowej, a także gości reprezentujących najlepsze 

firmy współpracujące z zakładem. W tym roku jubileusz obchodzi 

aż 308 pracowników. 

Jubilatów i przedstawicieli współ- 

pracujących z elektrownią firm 

i instytucji powitał dyrektor Joachim 

Adamczyk. – Życzę zdrowia i powodze- 

nia. Życzę satysfakcji z wykonywanej 

pracy. Jestem dumny z tego, że kieruję 

elektrownią mającą wspaniałą załogę 

i takich kontrahentów – powiedział. Rów- 

nież prezes Jan Kurp złożył gratulacje 

jubilatom. 

Kierowniczka Wydziału Kadr i Szko- 

lenia Elektrowni Jaworzno III Grażyna 

Daniec odczytała nazwiska pracowni- 

ków obchodzących 20-, 25- oraz 30- 

lecie. Dyrektor Andrzej Ślusarz poprosił 

o wejście na scenę jubilatów z 35-, 40-, 

45-letnim stażem pracy, którzy z rąk 

dyrektorów elektrowni otrzymali pamiąt- 

kowe dyplomy z gratulacjami. Uroczy- 

stości towarzyszyły życzenia, fanfary, 

Obecna orkiestra dęta zawiązała 

się jednak dopiero w kwietniu 

1945 roku, a pierwszy jej występ 

towarzyszył ekshumacji tych, którzy bro- 

nili Elektrowni Łaziska przed najazdem 

hitlerowskim w 1939 roku. Przez 60 lat 

zespołem kierowało trzech dyrygentów: 

Karol Kiecka, Leon Lupa i obecny – Bo- 

gusław Plichta. 

Pierwszy skład zespołu liczył podob- 

no 18 osób. Dziś w łaziskiej orkiestrze 

gra 56, z tym że jednorazowo występuje 

od 40 do 50 muzyków. – Mamy bardzo 

dobre klarnety, w miarę dobre tenory, 

dobre trąbki, bardzo dobrego perkusistę, 

dobre flety, niezłą sekcję puzonów i wal- 

torni – wylicza dyrygent Bogusław Plichta. 

– Członkowie orkiestry to ludzie pracujący 

w różnych zawodach, często w ruchu 

ciągłym. Tak więc naprawdę mamy sporo 

kłopotu, by to wszystko jakoś ogarnąć 

Aż 308 jubilatów i gości Elektrowni Jaworzno 

III świętowało w hali w Jaworznie 

Foto: W. Piechocki 

gromkie brawa oraz sto lat odśpiewane 

przez zgromadzonych. 

Wśród jubilatów z 40-letnim stażem 

pracy zawodowej znalazła się między 

innymi dyrektor Halina Palian. 45-lecie

i ustawić. Próby przecież muszą się odby- 

wać regularnie. 

Orkiestra Dęta Elektrowni Łaziska 

zawsze gra podczas Dnia Energetyka, 

poza tym uświetnia różne uroczystości 

kościelne i dożynki. Koncertuje także 

dla wszystkich, którzy chcą jej słuchać 

i zapraszają na występy. Domeną ze- 

społu są oczywiście koncerty na świe- 

żym powietrzu, muzyka marszowa, 

występy na festynach. 

Dyrygent stara się, by repertuar 

był możliwie jak najszerszy – od typo- 

wej muzyki pisanej dla orkiestry dętej: 

marsza, polki i walca, aż po tematy 

najnowocześniejsze w rodzaju A sere 

he. Z klasyki zespół ma w repertuarze 

m.in. słynny chór niewolników z opery 

Nabucco Verdiego. Gra też sporo tzw. 

muzyki dla ucha: Tequilę czy A moment 

in time. Żelazne pozycje stanowi rów- 

nież wiele aranży niemieckich, angiel- 

skich i holenderskich. 

ANDRZEJ CYGIELSKI 

pracy zawodowej obchodzili w tym roku: 

Krzysztof Holi, Wiesław Kotala, Jan Kucz, 

Edmund Miśkiewicz, Władysław Odrzy- 

wołek i Benedykt Susek. 

SŁAWOMIR CZERWONKA 

Stanowisko monitoringu wraz 

z nowym nabytkiem – samo- 

chodem terenowym lada niwa 

– będą podporą Systemu Szybkiego 

Reagowania. Operator ma do dys- 

pozycji kilkadziesiąt kamer telewizyj- 

nych zainstalowanych w Elektrowni III 

i Elektrowni II, korzystając z kompu- 

tera może prowadzić ciągły nadzór 

nad terenem zakładu jak również 

wewnątrz budynków. 

Dodatkową funkcją systemu jest 

możliwość zapisywania nagrań obra- 

zów z kamer. Dzięki temu rozwiązaniu 

można odtworzyć dla celów dowo- 


Jesteśmy 

bezpieczni 

W Elektrowni Jaworzno III zakończono prace nad uruchomieniem 

nowego stanowiska monitoringu zakładu. Pracownicy 

ochrony przygotowują się do jego obsługi. 

dowych dane historyczne z wszystkich 

kamer. 

Samochód grupy interwencyjnej to ty- 

powa terenówka potrafiąca szybko dotrzeć 

w każdy zakątek zakładu, wyposażona 

dodatkowo w specjalny osprzęt, m.in. obro- 

towy reflektor dalekiego zasięgu. 

Dzięki tej inwestycji poprawił się stan 

zabezpieczenia elektrowni. Do miejsc 

zaobserwowanych i zarejestrowanych 

zdarzeń może już wyjechać grupa inter- 

wencyjna Służby Ochrony Mienia. 

System monitoringu i zabezpieczenia 

nadal będzie rozbudowywany. 


MAREK SZULER 

13

Foto: J. Kotlarz 

14 

WAŻNE SPRAWY 

We własnym 

gronie 

Od 13 do 14 października w Krakowie odbywało się I Forum Energetyki 

i Górnictwa. Konferencja zgromadziła kilkudziesięciu przedstawicieli 

obu sektorów. Dyskutowano przede wszystkim o dotychczasowych 

osiągnięciach polskiego sektora paliwowo-energetycznego 

oraz o szansach w rywalizacji z europejskimi koncernami. 

Prezes Południowego Koncernu 

Energetycznego SA Jan Kurp 

zaprezentował referat Strategia 

rozwoju energetyki na węglu kamien- 

nym. 

Celem konkursu jest promowanie 

najlepszych praktyk w zakresie 

bezpieczeństwa i ochrony pra- 

cy oraz inspirowanie pracodawców 

Konferencję rozpoczęło słowo wstępne 

prezesa Jana Kurpa 

Organizatorom nie udało się za- 

prosić wcześniej zapowiadanych po- 

lityków odpowiedzialnych za politykę 

gospodarczą kraju. 

(kas) 

NAJWYŻSZE 

oceny dla Elvity 

Zakończył się pierwszy etap XII edycji konkursu Pracodawca – organizator 

pracy bezpiecznej, organizowanego przez Państwową 

Inspekcję Pracy. Menadżerem nominowanym z województwa śląskiego 

do etapu centralnego, na szczeblu Głównego Inspektoratu 

Pracy, w kategorii zakładów zatrudniających powyżej 250 pracowników 

został Krzysztof Lehnort, prezes Zarządu Przedsiębiorstwa 

Świadczeń Zdrowotnych i Promocji Zdrowia Elvita – Jaworzno III. 

do tworzenia bezpiecznych i ergono- 

micznych miejsc pracy. 

Kontrolerem z ramienia organiza- 

torów konkursu była Aleksandra Bo- 

Prawo Unii Europejskiej 

zobowiązuje Polskę 

do zwiększania procentowego 

udziału energii 

ze źródeł odnawialnych 

w strukturze jej zużycia. 

W 2005 roku odbiorcy 

końcowi mają zużywać 

3,1 proc., a w 2010 roku 

– 9 proc. zielonej energii. 

W poszu 

BIOM 

Południowy Koncern Energetycz- 

ny SA posiada już trzy koncesje 

na produkcję w swoich elektrow- 

niach energii z biomasy. Firma – aby 

dostosować się do przepisów prawa 

zakładających stopniowy wzrost udziału 

energii odnawialnej w ogólnej sprzedaży 

do odbiorców końcowych – planuje ko- 

lejne inwestycje w instalacje umożliwia- 

jące współspalanie biomasy z węglem 

w celu zwiększenia produkcji tzw. zielonej 

gusz. Szczegółowa kontrola potrwała 

od 24 maja do 3 czerwca. Przy ocenie 

pracodawców brano pod uwagę pięć 

kryteriów. Pierwszym z nich było prze- 

strzeganie przepisów prawa pracy, 

w tym ochrony pracy młodocianych oraz 

kobiet, wynagrodzenia za pracę i innych 

świadczeń. Kontroli podlegały również 

regulaminy pracy i wynagradzania, zakła- 

dowe układy zbiorowe pracy i fundusze 

świadczeń socjalnych. 

Jako drugą kategorię oceny ustalono 

przestrzeganie przepisów i zasad bezpie- 

czeństwa i higieny pracy. Skontrolowano 

stan obiektów, pomieszczeń, stanowisk 

pracy, zaplecza higieniczno-sanitarnego, 

wentylacji, ogrzewania, oświetlenia, jak 

również jakość zabezpieczeń maszyn 

i urządzeń technicznych, urządzeń i insta- 

lacji elektrycznych. Sprawdzone zostało 

stosowanie środków zabezpieczających 

Nasza delegacja 

z ukraińskimi 

energetykami 

Foto: T. Szynol

kiwaniu 

ASY 

energii. W związku z tym poszuku- 

jemy nowych źródeł pozyskiwania 

biomasy. Od 19 do 22 października 

nasi pracownicy byli gośćmi ukraiń- 

skiego koncernu Zakhidenergo oraz 

firmy Entek – z Grupy Kapitałowej 

PKE. Rozmowy dotyczyły możliwości 

pozyskania biomasy pochodzącej 

zarówno ze specjalizowanych upraw 

jak również z produkcji leśnej. 

Prezes Krzysztof Lehnort ma nadzieję 

na dobry wynik także na szczeblu 

centralnym 

(DW) 

Nie mogło zabraknąć również 

przedstawicieli Południowego 

Koncernu Energetycznego SA. 

W spotkaniu branżowym wzięli między 

innymi udział: prezes Jan Kurp, wice- 

prezes Joanna Strzelec-Łobodzińska 

oraz pracownicy służb odpowiedzialnych 

za zakup paliwa do naszych elektrowni. 

– Nie zastanawiajmy się, jak 

dostosować wydobycie do popytu 

Foto: D. Wójcik 

przed skutkami zagrożeń 

(np. siatki, bariery, itp.) oraz 

wyposażenie i egzekwowanie 

stosowania środków ochron 

zbiorowych i indywidualnych, 

a także profilaktyczna ochrona 

zdrowia. 

Do trzeciej z ocenianych ka- 

tegorii zaliczono wypadki przy 

pracy. Inspektorzy brali pod 

uwagę liczbę takich zdarzeń 

w ciągu ostatnich trzech lat, 

ich rejestrację i dokumentowa- 

nie oraz realizację wniosków 

profilaktycznych. 

Jako czwartą ocenia- 

no działalność systemową 

na rzecz ochrony pracy. Brano 

pod uwagę dokonanie oceny 

ryzyka zawodowego na sta- 

nowiskach pracy i posiadanie 

WAZNE SPRAWY 

Kreujmy popyt 

Kilkuset przedstawicieli górnictwa, świata nauki 

oraz energetyki uczestniczyło od 9 do 12 października w Zakopanem 

w organizowanej przez Polską Akademię Nauk XIX Konferencji 

z cyklu Zagadnienia surowców energetycznych i energii 

w gospodarce krajowej odbywającej się tym razem pod tytułem 

Zrównoważony rozwój gospodarki energetycznej kraju. 

na węgiel, a pomyślmy, co zrobić, 

by spalać więcej tego paliwa. Kreujmy 

popyt! To wspólny interes górnictwa 

i energetyki – apelował do środowiska 

górniczego prezes Jan Kurp. Szef kon- 

cernu zaprezentował referat Struktura 

koncernowa – rozwiązanie efektywne 

dla firm sektora paliwowo-energetycz- 

nego. 

(pag) 

lub wdrażanie systemu zarządzania 

bezpieczeństwem pracy. Oceniono 

także szkolenia kadry kierowniczej 

i pracowników w zakresie przepisów 

prawa pracy i zasad bhp. 

Piątym kryterium, jakie podlegało 

ocenie, były dodatkowe elementy ochro- 

ny pracy. Zaliczono do nich popularyzację 

wiedzy o ochronie pracy, udział pracowni- 

ków w tworzeniu bezpiecznych, higienicz- 

nych i ergonomicznych warunków pracy, 

jak również ekonomiczne aspekty bez- 

pieczeństwa pracy w zakładzie, nakłady 

inwestycyjne i realizację zaleceń i decyzji 

organów nadzoru nad warunkami pracy. 

Elvita jest pierwszą firmą w Polsce, 

zajmującą się ochroną zdrowia, która 

zakwalifikowała się do tego trudnego kon- 

kursu. Gratulujemy i mamy nadzieję na jak 

najwyższą lokatę w etapie centralnym. 

(DaW) 

15 

Foto: J. Kotlarz

16 

DZIEŃ NAUCZYCIELA 

20 lat minęło 

Hala sportowa Zespołu Szkół Zawodowych PKE SA Elektrowni 

Jaworzno III wypełniona była 21 października do ostatniego 

miejsca. W pierwszych rzędach zasiedli najważniejsi goście: 

prezes Zarządu Południowego Koncernu Energetycznego 

SA Jan Kurp, prezydent Jaworzna Paweł Silbert, prezes 

Zarządu Południowego Koncernu Węglowego SA Grzegorz 

Pawłaszek oraz dyrektor Elektrowni Jaworzno III Joachim 

Adamczyk. Na uroczystości nie mogło zabraknąć byłych 

i obecnych nauczycieli i uczniów szkoły – jubilatki. 

Honory gospodarzy pełnili w tym 

dniu: dyrektor placówki Stani- 

sław Dratwiński, jego zastępca 

Małgorzata Marcinkowska oraz prze- 

wodnicząca Komitetu Organizacyjnego 

Jubileuszu Grażyna Kniat. 

Pracownicy i uczniowie podzię- 

kowali prezesowi Janowi Kurpowi 

i dyrektorowi Joachimowi Adamczykowi 

za lata współpracy i opiekę. Oprócz 

dyplomów i bukietów kwiatów otrzymali 

oni specjalnie na tę uroczystość odlane 

z brązu medale Przyjaciel Szkoły. Ten 

wyjątkowy dzień stał się też okazją 

do wręczenia podziękowań za wkład 

pracy w rozwój szkoły byłym lub eme- 

rytowanym nauczycielom. Wyróżnienia 

otrzymali: Roman Dziedzic, Teresa Ja- 

chowicz, Janina Polańska 

i Adela Raczkowska. 

Jubileusz szkoły zbiegł 

się ze Świętem Edukacji 

Narodowej, dlatego przy uro- 

czystej oprawie nauczyciele, pracownicy 

administracji i obsługi zostali uhonorowani 

dyplomami i nagrodami jubileuszowymi. 

Otrzymali je: Józef Bednarczyk, Janusz 

Czerwonka, Józefa Glimos, Jolanta 

Kałuża, Boris Kleider, Anna Klusek, Gra- 

żyna Kniat, Mirosław Kowalczyk, Elżbieta 

Kurasz-Łach, Jerzy Maciejowski, Agata 

Machalica, Małgorzata Marcinkowska, 

Stanisława Osiowy, Zofia Piekarska, 

Stanisław Proksa, Ewa Radko, Ryszard 

Rokowski, Mariola Sass, Barbara Spyrka, 

Jerzy Skóra i Jolanta Świątek. 

Foto: K. Burczyk 

Zorganizowanie uroczystości nie 

byłoby możliwe bez życzliwości, pomocy 

i ofiarności wielu osób, firm, instytucji, 

przyjaciół i sympatyków szkoły. Należeli 

do nich między innymi: członkowie Ko- 

mitetu Organizacyjnego Jubileuszu i jed- 

nocześnie pracownicy PKE SA – Tomasz 

Żyła i Sławomir Dziaduła oraz prezesi 

i dyrektorzy firm – Bis Centrum, Biuro- 

Land, Bor-Pol, Danrem, Domel, Elrem, 

Energorem, Jarem, Knauf, PURE, Tran- 

sprzęt, Vena oraz Wydawnictwo G&G. 

W tym uroczystym dniu nie zabra- 

kło również życzeń dla człowieka, który 

kierował szkołą od początku jej istnienia 

– dyrektora Stanisława Dratwińskiego. 

Gratulacje i podziękowania przekazała 

mu w imieniu wszystkich pracowników 

Grażyna Kniat. 

W części artystycznej wzięli udział ar- 

tyści z Miejskiego Centrum Kultury i Spor- 

tu z Jaworzna oraz młodzież szkolna, któ- 

ra przedstawiła spektakl przygotowany 

pod kierunkiem Barbary Guji. 

KAROL BURCZYK

Życzenia 

i nagrody 

Tradycyjnie w Zespole Szkół Nr 5 w Kędzierzynie-Koźlu, znajdującym 

się na terenie Elektrowni Blachownia, obchodzono Dzień 

Nauczyciela. 

Na uroczysty apel przybył dyrektor 

miejscowej elektrowni Stanisław 

Wodniak, który pedagogom 

złożył życzenia z okazji ich święta, a dy- 

rektor Krystynie Śliż przekazał piękny 

bukiet kwiatów. W miłej i sympatycznej 

atmosferze obejrzano przedstawienie 

w wykonaniu uczniów pt. Czasem za- 

Jak co roku 14 października 

w Zespole Szkół Energetycznych 

PKE SA Elektrowni Łaziska 

uroczyście obchodzono 

Święto Edukacji Narodowej. 

Była akademia, podziękowania, 

kwiaty. Życzenia w imieniu 

dyrekcji elektrowni złożył gronu 

pedagogicznemu zastępca dyrektora 

ds. technicznych Eugeniusz 

Białoń. 

Po części oficjalnej przyszła pora 

na występy artystyczne, czyli 

chrzest uczniów klas pierwszych. 

Chłopcy, przebrani za dziewczyny 

(w tym względzie wykazali niezwykłą in- 

wencję twórczą), wzięli udział w różnych 

konkurencjach. Musieli na przykład wy- 

chodzi potrzeba zaostrzenia dyscypliny. 

Były kartki z życzeniami od uczniów 

i maskotki, które nauczyciele zgodnie 

przekazali jako dar dla dzieci z ko- 

zielskiego domu dziecka. Były też wy- 

różnienia dla nauczycieli – nagrodę 

starosty powiatu otrzymała Krystyna 

Śliż, a nagrodę dyrektora szkoły: Ewa 

Chrzest 

pić mleko z miseczki tak, jak to robią 

koty, ubić białko, zaprezentować swoje 

umiejętności tańca i śpiewu czy jazdy 

na hulajnodze. Na koniec, aby tradycji 

stało się zadość, zostali poczęstowani 

specjalną miksturą sporządzoną przez 

starszych kolegów. Warto dodać, 

DZIEŃ NAUCZYCIELA 

Piecha, Katarzyna Stelmach-Basa oraz 

Bernard Wilner. 

Zespół Szkół posiada dużą halę 

i od wielu lat stawia na sport. Mimo 

że to dopiero początek roku szkolnego, 

uczniowie już mają na swoim koncie 

znaczące osiągnięcia w rozgrywkach piłki 

nożnej – awansowali do półfinału rozgrywek 

wojewódzkich, dzięki czemu są obecnie 

w grupie najlepszych drużyn w regionie. 

Jest to też zasługą opiekunów Stanisława 

Olejnika oraz Mariusza Ogonowskiego. 

We wrześniu wychowanek szkoły Adam 

Kunc otrzymał stypendium Prezesa Rady 

Ministrów dla najzdolniejszych uczniów. 

W roku szkolnym 2005/2006 w pla- 

cówce zostały otwarte trzy nowe pierwsze 

klasy. Zapewne wśród ich uczniów znaj- 

dują się młodzi ludzie, którzy przyniosą 

chlubę sobie i szkole. 

JÓZEF LIPSKI 

pierwszoklasistów 

że nowych nauczycieli też spotkał ten 

zaszczyt. 

Wszyscy dzielnie znieśli próbę i ofi- 

cjalnie zostali przyjęci w poczet uczniów 

i nauczycieli szkoły, na dowód czego 

otrzymali pamiątkowe dyplomy. 

ALEKSANDRA RATKA-BOSSARD 

17

18 

WYDARZENIA 

Samorządowcy, naukowcy i przedsiębiorcy, którzy uznali, że przyszłość 

polskiego węgla zależy od efektywnych i przyjaznych dla 

środowiska technologii jego przetwarzania i spalania, powołali 

14 października Innowacyjny Śląski Klaster Czystych Technologii 

Węglowych. Dzięki niemu będzie można liczyć na unijne fundusze 

na badania i wdrożenia dotyczące tego paliwa. 

Klaster – wielkie 

możliwości 

w partnerstwie 

Umowę o powołaniu klastra podpisali 

w Śląskim Urzędzie Marszałkow- 

skim przedstawiciele Głównego 

Instytutu Górnictwa, Politechniki Śląskiej, 

Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla, 

Instytutu Inżynierii Chemicznej PAN, Ja- 

strzębskiej Spółki Węglowej, Katowickiego 

Holdingu Węglowego, Kompanii Węglowej, 

Południowego Koncernu Energetycznego 

oraz władze Katowic, Gliwic, Jastrzębia 

Zdroju, Jaworzna, Rybnika i Tychów. 

Koncepcja klastra opiera się na budo- 

waniu systemu powiązań między trzema 

kluczowymi filarami systemu gospodar- 

czego: przedsiębiorstwami, nauką oraz 

władzami rządowymi i samorządowymi. 

Jego podstawowym zadaniem jest opra- 

cowanie programu badawczego w zakresie 

– Śląsk powinien w sposób 

bezpieczny dla środowiska wydobywać 

i wykorzystywać węgiel. 

Żeby zapotrzebowanie na węgiel 

było trwałe, te procesy nie mogą 

w następnych dziesięcioleciach 

mieć dramatycznych i ujemnych 

skutków dla środowiska. Dlatego 

potrzebujemy nowatorskich badań 

i nowoczesnych technologii. 

Nowocześnie zorganizowana 

branża górnicza plus nowoczesne 

technologie dadzą stabilne podstawy 

rozwoju naszego regionu. 

Na takim fundamencie będą szanse 

rozkwitu komputeryzacji, elektroniki, 

przemysłu samochodowego 

i lotniczego oraz nanotechnologii, 

czyli materiałów nowej generacji 

– powiedział w wywiadzie dla PAP 

inicjator powołania Klastra, eurodeputowany 

Jerzy Buzek. 


technologii czystego węgla oraz wdrożenie 

ich do praktyki. Jedną z najważniejszych 

przesłanek do powołania klastra jest 

obecna sytuacja w światowej gospodarce, 

która wyraźnie wskazuje na wzrost zapo- 

trzebowania na energię elektryczną. Bardzo 

istotny jest fakt, że węgiel kamienny będzie 

nadal odgrywał ważną rolę. Szacunkowe 

zasoby tej kopaliny wystarczą na 200 lat, 

podczas gdy ropy naftowej na 45 lat, a gazu 

ziemnego na 60 lat. Stąd też wynika pilna 

potrzeba rozwijania technologii, dzięki któ- 

rym węgiel uzyska cechy paliwa przyjazne- 

go dla środowiska zgodne z europejskim 

programem zeroemisyjnej produkcji energii 

z paliw kopalnych. 

Zakres merytoryczny programu badaw- 

czego obejmuje technologie przygotowania 

węgli ultra czystych (zawierających małą 

ilość popiołu – poniżej 0.2 proc.), technolo- 

gie energetyczne oparte o węgiel kamienny 

– spalanie pyłowe i fluidalne oraz zgazowa- 

nie, technologie efektywnego zagospoda- 

rowania ubocznych produktów spalania, 

jak również optymalizację technologiczno- 

ekologiczną nowych technologii energe- 

tycznych, integrujących skutki środowisko- 

we i ekonomiczne, tzw. ekoefektywność. 

W ramach VII Programu Ramowego UE 

śląskie instytuty naukowe mogłyby liczyć 

na dofinansowanie z unijnych środków 

w przypadku badań o pionierskim i inno- 

wacyjnym charakterze. Według unijnego 

projektu budżetu – w ramach tego progra- 

mu w latach 2007-2013 do podziału ma być 

co najmniej 70 mld euro. 

(DaW)

Jesteśmy przygotowani do sezonu 

CIEPŁO Z PKE 

nie podrożeje 

Zakłady Południowego Koncernu Energetycznego SA są gotowe 

do rozpoczęcia sezonu ciepłowniczego. W elektrowniach 

i elektrociepłowniach zakończyły się remonty, które zapewnią 

urządzeniom wytwórczym sprawność przez całą, nawet najsroższą, 

zimę. Na początku jesieni jest też dobra wiadomość dla 

klientów: tej zimy energia cieplna z koncernu nie podrożeje. 

Osiem zakładów PKE 

produkuje – oprócz 

prądu – także ciepło. 

Typowymi elektrociepłowniami 

(czyli zakładami, których głów- 

nym zadaniem jest wytwarza- 

nie ciepła) są EC Katowice 

i ZEC Bielsko-Biała. Jednak 

kondensacyjne elektrownie 

spółki – jak Jaworzno III, Ła- 

ziska, Siersza, Łagisza, Bla- 

chownia i Halemba – również 

sprzedają ten produkt. 

Obecnie spółka dysponuje 

cieplną mocą zainstalowa- 

ną na poziomie 2400 MW. 

W 2004 roku PKE sprzedał 

10,85 mln GJ ciepła. Dało to fir- 

mie 16 proc. udział w lokalnym 

rynku województwa ślaskie- 

go. Możliwości produkcyjne 

są znacznie większe – firma 

przy aktualnej cieplnej mocy zainsta- 

lowanej może podwoić swój udział 

w lokalnym rynku. Wielkość sprzedaży 

zależy jednak nie tylko od warunków 

atmosferycznych, ale również od termo- 

izolacji ogrzewanych obiektów, stopnia 

wyposażenia w urządzenia regulujące 

komfort cieplny pomieszczeń, a także 

od budżetu klientów. 

Foto: A. Redek 

Odbiorcami ciepła z koncernu 

są firmy produkcyjne, jak również lo- 

kalne przedsiębiorstwa ciepłownicze, 

które dostarczają ten produkt do klien- 

tów indywidualnych i instytucjonalnych 

w poszczególnych miastach. 

Zakłady PKE zaopatrują głównie 

odbiorców znajdujących się w pobliżu. 

Wynika to ze specyfiki tego produk- 

HANDEL 

tu, którego w odróżnieniu od prądu 

nie opłaca się daleko przesyłać. 

ZEC Bielsko-Biała sprzedaje ciepło do: 

Bielska-Białej i Czechowic-Dziedzic; 

EC Katowice – do Katowic i Siemiano- 

wic; Elektrownia Łagisza – do Będzina 

i Dąbrowy Górniczej; Elektrownia Ja- 

worzno III – do Jaworzna i Mysłowic; 

Elektrownia Łaziska – do Łazisk i Mi- 

kołowa; Elektrownia Halemba do Rudy 

Śląskiej; Elektrownia Siersza do Trzebi- 

ni; Elektrownia Blachownia do Kędzie- 

rzyna-Koźla. W miastach tych pracują 

również inni wytwórcy ciepła. 

Aktualnie taryfy na ciepło będą obo- 

wiązywać do końca kwietnia 2006 roku 

i nie zmieniły się od poprzedniego sezonu 

ciepłowniczego. Warto dodać, że już rok 

temu EC Katowice i Elektrownia Łagisza 

obniżyły ceny na swój produkt o 5 proc. 

Trzeba jednak zaznaczyć, że – poza 

klientami, którzy kupują ciepło bezpo- 

średnio w zakładach PKE – o wielkości 

rachunków za ogrzewanie zadecydują 

dystrybutorzy, którzy dostarczają ciepło 

do zakładów i mieszkań. 

(DaW, pag) 

19

20 

OKIEM PRAWNIKA 

Wszyscy mamy dziś np. moż- 

liwość korzystania z dobro- 

dziejstw rynku i zakupu 

tanich chińskich towarów, których cena 

często jest kilkakrotnie niższa od polskich 

czy europejskich odpowiedników. Często 

jednak zdarza się, iż jakość tych tanich 

odpowiedników nie jest zadowalająca: 

konfekcja jest źle zszyta, elektronika się 

psuje, zabawki wystarczają na jeden dzień 

zabawy. Nie ulega jednak wątpliwości, iż 

wszyscy – jako konsumenci – mamy wybór: 

kupno czegoś droższego, lepszej jakości 

lub tańszego, lecz z większym ryzykiem. 

Często jest też tak, że określona marka to- 

waru jest synonimem jego jakości, a wybór 

tej marki stanowi wyraz dążenia do minima- 

lizacji związanego z zakupem ryzyka. 

Problem może jednak powstać, gdy 

takie decyzje podejmujemy nie na nasz 

własny rachunek, lecz np. w pracy, za- 

rządzając interesami zatrudniających nas 

podmiotów, w szczególności takich, które 

są zobowiązane do stosowania procedur 

zamówień publicznych. 

Do interesującego nas zagadnienia od- 

nosi się bowiem art. 29 ust. 3 ustawy Prawo 

zamówień publicznych, zgodnie z którym 

przedmiotu zamówienia nie można opisy- 

wać przez wskazanie znaków towarowych, 

patentów lub pochodzenia, chyba że jest 

to uzasadnione specyfiką przedmiotu za- 

mówienia lub zamawiający nie może opisać 

przedmiotu zamówienia za pomocą dosta- 

tecznie dokładnych określeń, a wskazaniu 

takiemu towarzyszą wyrazy lub równoważne 

lub inne równoznaczne wyrazy. 

Najważniejsze 

są szczegóły 

Truizmem jest stwierdzenie, iż sucho i urzędowo brzmiące 

przepisy ustaw są często wyrazem bardzo istotnych interesów 

gospodarczych. 

Istota przepisu sprowadza się zatem do 

tego, iż podmioty zobowiązane do stoso- 

wania ustawy Prawo zamówień publicznych 

(w zakresie największych zamówień także 

przedsiębiorstwa sektora energetycznego) 

nie mogą ogłosić przetargu na zakup np. 

wiertarek marki Bosch lub oleju marki Shell, 

chyba że jest to uzasadnione specyfiką 

zamówienia i jednocześnie dopuszczone 

zostają produkty równoważne. 

Tyle ustawa. Zarówno zamawiającym 

jak i oferentom pozostaje zatem zmierzyć 

się z zagadnieniem równoważności pro- 

duktów, przy czym należy mieć na uwadze, 

iż wszelkie spory pomiędzy uczestnikami 

procesu przetargowego w procedurach 

zamówień publicznych rozstrzygane 

są w oparciu o brzmienie specyfikacji istot- 

nych warunków zamówienia, względnie 

treść ogłoszenia o przetargu. 

Jak zatem napisać specyfikację, 

by uniknąć kłopotów na etapie zarówno 

procedury udzielenia zamówienia, jak i jego 

realizacji? Celowym byłoby zabezpieczenie 

się na okoliczność, gdy oferent zadeklaruje 

w ofercie przetargowej dotrzymanie przez 

jego produkt ściśle określonych parametrów 

równoważności, lecz jego oświadczenia 

pozostają niestety w sferze tzw. pobożnych 

życzeń, a zastosowanie produktu nieodpo- 

wiedniej jakości (np. oleju) może narazić 

zamawiającego na znaczne straty. Bardziej 

przezorne komisje przetargowe żądają za- 

tem w tym zakresie opinii instytutów badaw- 

czych, potwierdzających równoważność 

produktów. Jak pokazują doświadczenia 

niektórych przetargów, okazuje się jednak, 

że nawet tak daleko posunięta zapobiegli- 

wość nie jest wystarczająca, a przedłożone 

przez oferentów opinie wymagają wnikliwej 

weryfikacji przez zamawiającego. 

Gdy powstaje pomiędzy oferentem 

a zamawiającym spór – w tym przypadku 

co do tego, czy treść opinii dowodzi rów- 

noważności produktów, czy też nie – pro- 

cedury zamówień publicznych przewidują 

ingerencję organu niezależnego od stron 

(zespołu arbitrów powołanego przez preze- 

sa Urzędu Zamówień Publicznych). Zespół 

arbitrów waży argumenty stron i podejmuje 

decyzję. 

Pozostawmy jednak na chwilę zamó- 

wienia publiczne i rozważmy przypadek 

kierowcy, który prowadząc eksploatację 

swojego samochodu musi wykonać tzw. 

dolewkę oleju silnikowego. Każdy, na- 

wet świeżo upieczony kierowca, wie, iż 

w takim przypadku olejów się nie miesza, 

a jeżeli się na to decyduje, to należy zba- 

dać, jakie właściwości będzie posiadać 

mieszanka olejów: dotychczasowego 

i dolewanego. W skrajnych przypadkach 

błędna decyzja w tym zakresie jest 

na miarę uszkodzenia silnika i bezpie- 

czeństwa jazdy. 

Michał Głowacki 

radca prawny 

I tak Zespół Arbitrów, orzekając 

w niedawnym przetargu na dostawę dla 

PKE produktów rafinacji ropy naftowej, 

podzielił stanowisko koncernu co do niewy-

kazania przez oferenta równoważności 

oferowanych olejów i oddalił odwołanie 

oferenta. Istotne jest jednak, aby zdać 

sobie sprawę z tego, iż w procedurach 

zamówień publicznych rozstrzygające 

znaczenie posiada przede wszystkim 

zgodność oferty wykonawcy i załączo- 

nej do tej oferty opinii o równoważności 

produktów z treścią specyfikacji istot- 

nych warunków zamówienia. 

W przypadku ewentualnego wadli- 

wego sformułowania specyfikacji nie 

sugerowałbym liczyć na to, iż arbitrzy 

wyznaczeni przez prezesa Urzędu 

Zamówień Publicznych, wbrew treści 

specyfikacji istotnych warunków zamó- 

wienia oraz oferty wykonawcy, uznają 

za rozstrzygające argumenty technicz- 

ne i eksploatacyjne. 

I tu wracamy do poruszonego 

na wstępie zagadnienia. Trzymając 

się konwencji samochodowej: kon- 

sument ma do wyboru mercedesa 

albo trabanta, płaci odpowiednią 

do towaru cenę i na tym sprawa 

się zamyka. Zamawiający w zamó- 

wieniach publicznych, chcąc nabyć 

towar odpowiedniej jakości (bo prze- 

cież odpowiada za ewentualne straty 

związane np. z awarią bloku energe- 

tycznego), musi przede wszystkim 

starannie i w sposób przemyślany 

sformułować specyfikację istotnych 

warunków zamówienia. 

Proces zamówień publicznych 

ma jednak charakter ciągły. Oferenci 

z uwagi na nasilającą się konkurencję 

wychwytują wszelkie słabości i niedo- 

kładności otrzymanej dokumentacji 

przetargowej. Nie należy zatem spo- 

czywać na laurach. 

A jak bronić się przed wykonaw- 

cami, którzy chcieliby naciągnąć 

parametry oferowanych produktów 

równoważnych? Precyzyjnie okre- 

ślajmy zakres wymaganych opinii 

o równoważności. I przede wszyst- 

kim: żądajmy i dokładnie sprawdzaj- 

my referencje! 

MICHAŁ GŁOWACKI 

Sekretarz generalny Eurelectric 

Paul Bulteel 13 października 

na Forum Amsterdamskim 

podkreślił, że europejski 

przemysł energetyczny jest 

największym inwestorem 

w odnawialne źródła energii. 

Efektem jest imponujący 

wzrost ich wykorzystania, 

zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, 

a także eksport 

technologii. 

ENERGETYKA W EUROPIE 

Dotychczasowe doświadczenia europejskie 

Rozwój 

odnawialnych 

źródeł energii 

Stanisław Tokarski 

dyrektor 

ds. strategii i zarządzania 

Jerzy Janikowski 

starszy specjalista 

ds. rynków europejskich 

Rysunek 1: Skumulowana wielkość mocy zainstalowanych w elektrowniach 

wiatrowych [MW] do 2004 roku. 

Kolorem czerwonym oznaczona jest Unia Europejska, a granatowym świat. 

Źródło: Prezentacja, którą wygłosił Paul Bulteel (Eurelectric), 

Amsterdam 13.10.2005 

21

22 


Rysunek 2: Rozbicie ceny energii elektrycznej na koniec 2004 roku dla 

klienta przemysłowego średniej wielkości (~20 GWh/rok). 

Źródło: The support schemes of renewable energy sources. Meeting 

document for the Amsterdam Forum on 13 October 2005 

Zauważalna jest silna koncentracja 

sunku nr 1. 

na rozwoju energetyki wiatrowej, 

co przedstawione zostało na ry- 

Wiadomo, że rozwój odnawialnych 

źródeł energii wymaga sporych nakładów 

i środki te pochodzą przede wszystkim 

z opłat za energię elektryczną. Jak wy- 

glądają te wielkości i co ponadto zawarte 

jest w cenie energii elektrycznej, bardzo 

ciekawie ilustruje rysunek nr 2. Na osi pio- 

nowej przedstawiona została cena energii 

elektrycznej w euro za MWh, na osi pozio- 

mej poszczególne kraje – Dania, Niemcy, 

Hiszpania i Wielka Brytania. Dla Hiszpanii 

nie uwzględniono podatków. Oznaczenia 

według kolorów (patrząc od góry) – obo- 

wiązkowe usługi publiczne, podatki, koge- 

Rysunek 3: Rozwój energetyki odnawialnej w Niemczech. 

Źródło: Prezentacja, którą wygłosił dr Michael Wunnerlich (VDEW), 

Bruksela 25.10.2005 

neracja i inne rodzaje wsparcia, wsparcie 

źródeł odnawialnych, przesył i dystrybucja, 

a na samym dole – wytwarzanie. 

Interesującym przykładem są Niem- 

cy, gdzie po przyjęciu Aktu o odnawial- 

nych źródłach energii nastąpił ich szybki 

rozwój. Stały się one istotnym elementem 

w strukturze wytwarzania energii, a za- 

pewnienie stałych rat płatności dla tych 

źródeł wykreowało ochronę czynionych 

w nie inwestycji. Dzięki temu najprawdo- 

podobniej uda się także Niemcom osią- 

gnąć założony na 2010 rok cel uzyskania 

12,5 proc. udziału źródeł odnawialnych 

w konsumpcji energii elektrycznej. Ten- 

dencje te pokazane są na rysunku nr 3, 

gdzie kolorem różowym oznaczono zuży- 

cie energii elektrycznej brutto, czerwonym 

energię elektryczna ze wszystkich źródeł 

odnawialnych, a kolorem zielonym ener- 

gię ze źródeł odnawialnych wspieranych 

poprzez Akt o odnawialnych źródłach 

energii. 

Niemieckie wydatki na odnawial- 

ne źródła energii stale się zwiększały 

i w 2004 roku wyniosły prawie 3,4 mld 

euro! Według prognoz przedstawionych 

przez Michaela Wunnerlicha z VDEW 

wielkość ta w 2010 roku sięgnąć może 

ponad 6,6 mld euro. Są to ogromne kwoty 

i Niemcy zaczynają zastanawiać się, czy 

warto ponosić takie koszty. Jak zaznaczył 

Wunnerlich – przeciw przemawia fakt, 

że zakupy energii odnawialnej gwaranto- 

wane Aktem przeszkadzają w rozwijaniu 

zdolnych do konkurowania na rynku pro- 

duktów energetyki odnawialnej i nie kreują 

odpowiedniego popytu. System stałych 

cen blokuje także podstawowy mecha- 

nizm rynkowej kontroli. Przyjęte przepisy 

koncentrują się ponadto wyłącznie na ilo- 

ści, co powoduje, że ciągłość zasilania 

staje się nieistotna. To z kolei ma swoje 

skutki w konieczności ponoszenia ogrom- 

nych wydatków na równoważenie systemu 

i rozszerzania sieci. Rodzi się zatem pyta- 

nie – jak długo i w jaki sposób należałoby 

wspierać odnawialne źródła energii? 

STANISŁAW TOKARSKI 

JERZY JANIKOWSKI

Kilka tygodni temu prezes Jan 

Kurp wydał polecenie służbowe 

w sprawie powołania zespołu 

ds. pozyskania środków z funduszy 

strukturalnych. Celem grupy, 

w skład której weszli przedstawiciele 

Centrum Zarządzania oraz 

elektrowni, było wytypowanie 

zadań, które zostaną przyjęte 

do realizacji w projekcie i przygotowywanie 

dokumentów wymaganych 

do złożenia wniosków 

o dofinansowanie. 

Narodowy Fundusz Ochrony Śro- 

dowiska i Gospodarki Wodnej 

jest największą instytucją reali- 

zującą politykę ekologiczną państwa po- 

przez finansowanie inwestycji w ochronie 

środowiska i gospodarce wodnej, 

w obszarach ważnych z punktu widzenia 

dostosowania do standardów i norm Unii 

Europejskiej. 

Firmy chcące skorzystać z dotacji 

na ochronę środowiska w Działaniu 2.4. 

Sektorowego Programu Operacyjnego 

Wzrost Konkurencyjności Przedsię- 

biorstw, którymi zarządza NFOŚiGW, mu- 

siały spełnić wiele warunków. Dotowane 

będą zadania inwestycyjne zmierzające 

do zmiany technologii produkcji, służące 

eliminowaniu szkodliwych oddziaływań 

na środowisko, jak i inwestycje tzw. 

końca rury, czyli ograniczające emisje 

zanieczyszczeń do środowiska. 

Celem jest wzmocnienie pozycji kon- 

kurencyjnej przedsiębiorstw działających 

na jednolitym rynku wewnętrznym Unii 

Europejskiej poprzez wsparcie finansowe 

(dotacje, pożyczki) dla firm zobligo- 

wanych do dostosowania swojej 

infrastruktury do wymogów ochro- 

ny środowiska. Działanie to podzielono 

na cztery poddziałania: 

2.4.1 – wsparcie dla przedsiębiorstw w za- 

kresie uzyskania pozwolenia zintegro- 

wanego; 


kresie gospodarki wodno-ściekowej; 


kresie ochrony powietrza; 


kresie gospodarki odpadami przemy- 

słowymi i niebezpiecznymi. 

Projekt w znaczący sposób przy- 

spieszy dostosowywanie polskich firm 

do europejskich wymogów ochrony śro- 


Sięgamy 

po dotacje 

z UE 

dowiska, które zaczną obowiązywać już 

w 2008 roku. 

W Południowym Koncernie Energetycz- 

nym wytypowano pięć zadań inwestycyj- 

nych z czterech elektrowni. Należą do nich: 

modernizacja IOS polegająca na budowie 

trzeciego ciągu odsiarczania spalin w Elek- 

trowni Jaworzno III, budowa osadnika żużla 

w Elektrowni Jaworzno III, przyłączenie blo- 

ku 5 do istniejącej Instalacji Odsiarczania 

Spalin w Elektrowni Łagisza, modernizacja 

układu chłodze- 

nia i ograniczenie emisji hałasu w Elektrowni 

Łaziska oraz realizacja inwestycji zmierzają- 

cych do uzyskania pozwolenia zintegrowa- 

nego w Elektrowni Siersza. 

W przypadku pierwszych czterech 

zadań PKE może uzyskać dotację w wy- 

sokości do 30 proc. wartości inwestycji, 

natomiast w przypadku zadania w Elek- 

trowni Siersza do 50 proc. Ogólna suma 

dotacji nie może jednak przekroczyć 

5 mln euro – tak stanowią regulacje doty- 

czące funduszy strukturalnych. 

– Należą się słowa uznania i podzię- 

kowania dla całego zespołu, który w tak 

krótkim czasie przygotował wnioski o do- 

tację – powiedział Leszek Wiśniowski, 

dyrektor ds. remontów i modernizacji 

PKE SA, członek Komitetu Doradczego 

przy Menedżerze Projektu. – Dzięki temu 

zostały one złożone do NFOŚiGW w wy- 

maganym terminie do 23 września. Do- 

starczone przez nas dokumenty obecnie 

są weryfikowane pod względem formal- 

nym przez pracowników urzędu. Wnioski 

spełniające kryteria formalne zostaną 

poddane ocenie techniczno-ekonomicz- 

nej i merytorycznej. 

Zainteresowanym informacjami 

na temat funduszy strukturalnych 

dla przedsiębiorstw i Sektorowego 

Programu Operacyjnego Wzrost Kon- 

kurencyjności Przedsiębiorstw pole- 

camy stronę internetową NFOŚiGW 

– http://www.nfosigw.gov.pl. 

(JL) 

23

24 

TECHNIKA 

Nowe serwery 

Aby utrzymać pełną sprawność działania każdej elektrowni, niezbędny 

jest dobry system informatyczny. Składają się na niego 

oprogramowanie oraz sprzęt, na którym ono funkcjonuje. Aby 

utrzymać jak najwyższe standardy, konieczna jest okresowa modernizacja 

lub nawet wymiana zarówno oprogramowania, jak 

i sprzętu. 

WElektrowni Łagisza, głównie 

ze względu na wiek, musiały 

zostać wymienione dwa ser- 

wery. Dołączył do nich również jeden 

zasilacz awaryjny UPS 10kVA. 

Dwa nowe serwery – IBM xSeries 

346 wyposażone są w procesory Intel 

Xeon 3GHz i 1GB pamięci RAM. Każdy 

z nich ma cztery twarde dyski SCSI Ultra 

3 LVD HOT-SWAP o pojemności 78 GB 

każdy, skonfigurowane w macierz RAID 5. 

Na pierwszym z serwerów, który otrzymał 

pieszczotliwą nazwę Nazgul, pracuje 

system operacyjny Windows 2003 Server 


Janusz Kurkiewicz, kierownik Wydziału 

Informatyki w Elektrowni Łagisza 

Standard. Drugi serwer o tradycyj- 

nej już w Elektrowni Łagisza nazwie 

Solaris jest obsługiwany przez sys- 

tem operacyjny: SuSE Linux 9.3. 

UPS w sytuacji braku zasilania 

podtrzymuje pracę serwerów, po- 

zwalając na bezpieczne zakończe- 

nie ich działania bez utraty danych. 

Jeden ze starych serwerów, no- 

szący nazwę Solaris i obsługujący 

klasyczną pocztę elektroniczną 

oraz wewnętrzne strony www, uległ 

poważnej awarii. Ponieważ serwer 

ten pamiętał jeszcze lata dziewięć- 

dziesiąte dwudziestego wieku, jego 

naprawa była zupełnie nieopłacal- 

na. Stąd konieczność zastąpienia 

go nową maszyną, połączona 

ze zmianą zainstalowanego na nim 

systemu operacyjnego – z Solari- 

sa 2.6 na Linuxa SuSE 9.3. 

Drugi z nowych serwerów rów- 

nież jest zastępcą wysłużonego 

już kolegi – AS/400 model 170, 

na którym działał system finansowo- 

księgowy i magazynowy, a po wdro- 

żeniu IFS – Lotus Domino. Z uwagi 

na niemożność dopasowania wersji 

Lotusa zainstalowanej na starym ser- 

werze do standardu obowiązującego 

w Centrum Zarządzania podjęto decyzję 

o przemigrowaniu Lotusa. Dodatkowym 

impulsem dla usunięcia AS była raczej 

symboliczna pojemność jego dysków 

– 64 GB – co, jak widać, jest wielkością 

mniejszą niż pojemność jednego dysku 

w nowym serwerze. 

(DżejPi) 

Od 2003 roku laboratoria che- 

miczne Elektrowni Łaziska 

i Elektrowni Jaworzno III 

dostosowują się do wymagań mię- 

dzynarodowej normy PN-EN ISO/ 

IEC 17025:2001/Ap1:2003. Wdro- 

żenie systemu zarządzania jakością 

zgodnego z tym standardem stano- 

System 

We wrześniu przeprowadzony 

został w Elektrowni Łaziska 

audit wstępny, mający sprawdzić 

stopień wdrożenia EMAS. 

Rzeczywista weryfikacja odbędzie 

się po przeszkoleniu 

grupy polskich weryfikatorów 

EMAS i uzyskaniu przez nich 

akredytacji w Polskim Centrum 

Akredytacji. Przewiduje 

się, że nastąpi to jeszcze 

w tym roku.

wi podstawę do uzyskania akredytacji, 

czyli zalegalizowania jakości prowa- 

dzonych badań już nie tylko w Polsce, 

ale także w całej UE. Aby osiągnąć ten 

cel, należało stworzyć, wdrożyć i udo- 

kumentować funkcjonowanie systemu 

zarządzania jakością oraz udowodnić, 

poprzez udział w badaniach międzyla- 

boratoryjnych, jakość wykonywanych 

analiz. Badania te dotyczą zarówno 

analiz wody, paliw, jak i produktu mo- 

krego odsiarczania – gipsu. 

TECHNIKA 

Przede wszystkim 

JAKOŚĆ 

Jakość, która od zawsze była priorytetem w laboratoriach badawczych 

PKE, od pewnego czasu wymaga ciągłego potwierdzania. 

Niewystarczające stało się wykorzystywanie wewnętrznych laboratoriów, 

konieczne jest zasięganie opinii jednostek zewnętrznych. 

Oba laboratoria, a obecnie i kolejne 

tego typu jednostki w PKE, uzyskiwa- 

ły wyniki potwierdzające ich wysokie 

umiejętności, a standaryzowana wartość 

średniej arytmetycznej (parametr licz- 

bowy określający o ile odchyleń stan- 

dardowych wynik różni się od wartości 

prawdziwej) nierzadko osiągała wielkość 

26 

TECHNIKA 

W ramach realizacji polityki 

zwiększenia produkcji 

energii ze źródeł odnawialnych 

metodą współspalania 

biomasy z paliwami 

podstawowymi w Elektrociepłowni 

Katowice zostaną 

przeprowadzone kolejne 

próby współspalania 

b i o m a s y p o c h o d z e n i a 

roślinnego z węglem kamiennym. 

Kolejne próby 

współspalania biomasy 

W 

kotle fluidalnym bloku BCF100 

zostanie przeprowadzony dru- 

gi cykl prób współspalania 

biomasy. Pierwsze próby, wykonane 

w październiku 2003 roku, pokazały 

możliwość współspalania do 5 proc. 

całkowitej energii chemicznej dostar- 

czonej do kotła. 

Operacja zakończyła się sukcesem 


Most skośny to bardzo ważne 

urządzenie, dzięki któremu 

dwoma przenośnikami taśmo- 

wymi zasilane są węglem wszystkie bloki 

energetyczne Elektrowni III. Stanowi on 

Foto: EC Katowice 

Próby współspalania biomasy 

z węglem kamiennym podyktowane 

są staraniami Południowego Koncernu 

Energetycznego SA o uzyskanie dla 

EC Katowice koncesji z Urzędu Regu- 

lacji Energetyki na produkcję energii 

elektrycznej i cieplnej z wykorzystaniem 

biomasy. 

Podczas prób współspalania będą 

wykonywane pomiary przez uprawniony 

certyfikatami Energopomiar Gliwice w celu 

uwierzytelnienia rozliczenia produkcji ener- 

gii odnawialnej. Na podstawie sprawoz- 

dań przygotowane zostanie wystąpienie 

o rozszerzenie koncesji. 

ANDRZEJ RABSZTYN 

Niecodzienne 

wydarzenie 

18 października w Elektrowni Jaworzno III pracownicy Energomontażu 

– Południe przeprowadzili pomiar nacisku mostu skośnego 

na jedną z podpór oraz operację podniesienia mostu o 30 mm 

poprzez tę podporę. 

jedyną drogę transportu węgla do zasob- 

ników przykotłowych. 

Przebieg operacji był nadzorowany 

przez specjalistów z Politechniki Krakow- 

skiej, a pomiarów geodezyjnych dokony- 

wały firmy OPGK Kraków i OPGK Opole. 

Mierzono w wyznaczonych punktach 

przesunięcia konstrukcji mostu. 

Operacja przebiegła prawidłowo, 

a wykonane pomiary oraz przepro- 

wadzone próby stanowią podstawę 

do projektowania dodatkowych podpór. 

Wybrane rozwiązania mają przedłużyć 

żywotność mostu o około 20 lat. 

(SC)

SPORT W KONCERNIE 

PKE – Polska Energia SSA 

Jedną z najczęściej spotykanych form promocji, stosowaną przez 

wiele firm na świecie, jest sponsoring sportowy. Działanie to z pewnością 

przynosi większą korzyść, zarówno sponsorom jak i sportowcom, 

od tradycyjnej reklamy. Od 1 października Południowy 

Koncern Energetyczny SA dołączył do grona firm, których starania 

i pieniądze pozwalają na lepszy rozwój sportu w naszym kraju. Klub 

KP Polska Energia zmienił nazwę na PKE – Polska Energia. 

Historia klubu jest bogata. Na po- 

czątku istniały dwie niezależne 

drużyny. Pierwsza – KS Górnik 

Kazimierz, powstała w 1960 roku. 

W 1964 roku powołano sekcję siatkówki. 

Przez 25 lat Górnik Kazimierz utrzymywał 

się w II lidze, dopiero w 1989 roku sosno- 

wieckim siatkarzom udało się wywalczyć 

awans do I ligi serii B, a w 1992 roku 

do serii A. 

Drugim klubem był Płomień Milowi- 

ce. W 1961 roku powołano sekcję siat- 

kówki męskiej, która już w pierwszym 

roku istnienia wywalczyła awans z kla- 

sy B do klasy A, a w 1966 roku do ligi 

okręgowej. W 1968 roku Płomień zdo- 

był mistrzostwo ligi okręgowej i awans 

do II ligi. Między latami 1969 a 1973 klub 

PKE SA uczynił od dość dawna rozważany krok – zdecydował 

się zainwestować w reklamę poprzez sport. Z końcem września 

podpisano stosowną umowę z klubem KP Polska Energia, którego 

nazwa od 1 października brzmi PKE – Polska Energia. 

Nazwa klubu pochodzi od dwóch najpoważniejszych reklamodawców, 

obok PKE siatkarzy wspomaga dotychczasowy 

partner – Polska Energia Pierwsza Kompania Handlowa. 

Mimo posiadania przez klub dwóch organizacyjnie niezależnych 

sponsorów, szczęśliwie udało się uniknąć kolizji 

wzajemnych interesów – bo choć Polska Energia jest odrębną 

marką, to dokładnie tak samo brzmi hasło reklamowe PKE SA 

– Polska Energia, a spółka nosząca taką nazwę jest podmiotem 

zależnym koncernu. 

W wyniku realizacji umowy spodziewamy się uzyskać efekt tak 

zwanego ekwiwalentu reklamowego – po wielokroć przewyższający 

kwotę płaconą za reklamę bezpośrednią. 

ROMAN BRAŃKA 

utrzymywał się między pierwszą a dru- 

gą ligą, zaliczając rok po roku awanse 

i spadki. W 1974 roku drużyna zajęła 

Foto: archiwum 

w I lidze czwarte miejsce, a w latach 

1975 i 1976 zdobyła wicemistrzostwo 

Polski. W 1977 Płomień wywalczył 

mistrzostwo Polski i w 1978 uzyskał 

prawo startu w Pucharze Europy Mi- 

strzów Klubowych, zdobywając dla 

polskiej siatkówki najcenniejsze tro- 

feum – Klubowy Puchar Europy. Mimo 

że w 1986 roku, pod wodzą trenera 

Waldemara Wspaniałego, Płomienio- 

wi udało się jeszcze zdobyć Puchar 

Polski, finansowe problemy nieuchron- 

nie przybliżyły koniec, który nadszedł 

w 1992 roku. 

W sierpniu 1992 roku KS Górnik 

Kazimierz przejął upadającą sekcję 

siatkarską Płomienia Milowice i zmie- 

nił nazwę na GKS Kazimierz-Płomień 

Sosnowiec. Nastąpiło sportowe odro- 

dzenie i w sezonie 1995/96 Kazimierz 

Płomień, pod wodzą trenera Andrzeja 

Urbańskiego, zdobył mistrzostwo Pol- 

ski i trzecie miejsce w Pucharze Polski. 

Tytuł mistrzowski uprawnił sosnowiecką 

drużynę do startu w Europejskiej Lidze 

Mistrzów w sezonie 1996/97. Przez ko- 

lejne pięć lat GKS Kazimierz-Płomień 

wciąż plasował się w czołówce najlep- 

szych polskich klubów. 

27

28 


W sezonie 2000/2001, po pozy- 

skaniu nowego sponsora, klub zmie- 

nił nazwę na GKS Kazimierz Pło- 

mień – Polska Energia. W sezonie 

2002/2003 drużyna jako beniami- 

nek PLS udowodniła wszystkim, iż 

zasłużenie dostała szansę powrotu 

do grona najlepszych. W pięknym 

stylu zdobyła Puchar Polski oraz 

awansowała do półfinałów Mistrzostw 

Polski. Rok później zespół został 

znacznie wzmocniony. Ponownie 

zdobył Puchar Polski w finale pokonu- 

jąc faworyzowaną Skrę Bełchatów. 

W ostatnim sezonie klub awansował 

do Final Four Pucharu Polski, spokoj- 

nie utrzymał się w PLS oraz walczył 

wśród najlepszych, reprezentując 

Polskę w rozgrywkach elitarnej Euro- 

pejskiej Ligi Mistrzów. 

W sezonie 2005/2006, po pozy- 

skaniu nowego sponsora tytularnego, 

klub zmienił nazwę na PKE – Polska 

Energia SSA. Odmłodzono skład 

drużyny, trenerem zespołu pozostał 

Marian Kardas. Nowi właściciele 

klubu akceptują Plan Rozwoju. Przed 

zespołem otwiera się szansa powrotu 

do czołówki Polskiej Ligi Siatkówki. 

Dzięki umowie z PKE SA klub 

obejmie programem szkoleniowym 

jeszcze większą liczbę młodzieży. 

Dziś PKE – Polska Energia SSA szkoli 

150 młodych adeptów piłki siatkowej. 

Od przyszłego roku planowane jest 

zwiększenie tej liczby do 600 dzieci 

w porozumieniu z ośrodkami sporto- 

wymi w Jaworznie i Będzinie. Stanie 

się możliwe również rozszerzenie 

współpracy z zespołami z niższych 

lig rozgrywkowych: MCKiS Energe- 

tyk Jaworzno i MOS Będzin. Dzięki 

dofinansowaniu z PKE SA możliwe 

będzie stworzenie kuźni siatkarzy 

w regionie. 

Pozwoli to zwiększyć popu- 

larność tej dyscypliny sportu oraz 

zachęci młodzież do czynnego jej 

uprawiania. 

(dw) 

Nie tylko przyjemność 

Większości osób, nie związanych z żeglarstwem, sport ten kojarzy 

się z beztroskim pływaniem po jeziorach, leżeniem na pokładzie 

pod żaglami i podziwianiem wspaniałych widoków. Jednak, aby 

utrzymać sprzęt w stanie, który pozwala na takie spędzanie wolnego 

czasu, trzeba włożyć w to dużo wysiłku i serca. 

Taką właśnie czarną robotą 

zajmuje się pięcioosobowa 

grupa miłośników żeglarstwa 

z Elektrowni Jaworzno III. W tym 

roku znaleźli się w niej członkowie 

sekcji żeglarskiej klubu Energetyk: 

Marek Polański, Wojtek Mistarz, 

Konrad Karczmarek, Mirosław 

Mamcarz i Jacek Bańkowski. 

Klub posiada pięć łódek – trzy 

Tesy, jednego Huntera i jednego 

Oceana. Są one dostępne od maja 

do września w dwutygodniowych 

turnusach. Łódki w sezonie znaj- 

dują się w Rucianem-Nidzie, na- 

tomiast zimę spędzają na parkingu 

miejscowego ośrodka wczasowe- 

go NBP. 

Członkowie sekcji żeglarskiej 

wyjeżdżają dwa razy w roku, aby zadbać 

o sprzęt. Pierwszy raz na rozpoczęcie 

sezonu żeglarskiego w maju, a po- 

tem na jego zakończenie – jesienią. 

Ich praca polega głównie na przygo- 

towaniu łódek, tj. dokonaniu drobnych 

napraw, renowacji, malowaniu, skom- 

pletowaniu sprzętu, usunięciu awarii. 

Foto: KS Energetyk 

We wrześniu grupa przygotowuje jed- 

nostki do zimowania – składane są masz- 

ty, sprawdza się stan żagli, dokonuje 

naprawy laminatów. Jedna z łódek jest 

przywożona z Mazur do Jaworzna i w ra- 

mach dostępnych środków finansowych 

wykonuje się jej remont kapitalny. 

JACEK BAŃKOWSKI

Na pięciolecie 

koncernu 

Z okazji pięciolecia Południowego 

Koncernu Energetycznego SA 

odbył się turniej piłki nożnej pięcioosobowej. 

Zawody rozegrano 

8 października w hali MCKiS w Jaworznie. 

Do rywalizacji zgłosiły się 

cztery reprezentacje: z Zespołu 

Elektrociepłowni Bielsko-Biała, 

Elektrowni Łaziska, Elektrowni 

Jaworzno III oraz Elektrowni Łagisza. 

Turniej rozegrany został systemem 

każdy z każdym. Dopiero ostatni 

mecz pomiędzy ZEC Bielsko-Biała 

a Elektrownią Łaziska zdecydował, że 

najlepszą drużyną w turnieju okazał się 

zespół Elektrowni Łagisza. Zwycięzcy 

wystąpili w składzie: Michał Nowak, Piotr 

Jędrusik, Krzysztof Pierzchała, Edward 

Kacprowicz, Jacek Ostasz, Krzysztof 



Wilk, Łukasz Deś, Remigiusz Adamczyk. 

Kierownikiem drużyny był Marek Sobieraj. 

Drugie miejsce zajęła reprezenta- 

cja Elektrowni Łaziska. Trzecią pozycję 

wywalczyli piłkarze z Elektrowni Jaworz- 

no III, na czwartym miejscu znaleźli się 

reprezentanci Zespołu Elektrociepłowni 

Bielsko-Biała. 

MAREK POLAŃSKI 


Jaworznickie zmagania 

Jednym z punktów obchodów piątej rocznicy powstania Południowego 

Koncernu Energetycznego SA są firmowe rozgrywki sportowe. 

Okazję do rozegrania jubileuszowego turnieju wykorzystali 

również siatkarze. 22 października w hali MCKiS w Jaworznie spotkały 

się drużyny z czterech zakładów naszej spółki. 

Każdy z zespołów miał do rozegrania 

trzy mecze. Grano do dwóch wygra- 

nych setów. Drużyny prezentowały 

bardzo wyrównany poziom. 

Po rozegraniu wszystkich pojedyn- 

ków okazało się, że najlepszą drużyną 

w Turnieju Piłki Siatkowej o Puchar Prezesa 

PKE jest reprezentacja ZEC Bielsko-Biała. 

Zwycięzcy wystąpili w składzie: Jarosław 

Klajman, Dawid Kołodziej, Jerzy Drabik, 

Andrzej Rup, Adam Pindel, Tomasz Bru- 

dziński, Grzegorz Lasler i Piotr Kasper. 

Drugą pozycję wywalczyła drużyna Elek- 

trowni Jaworzno III. Na trzecim miejscu 

znaleźli się reprezentanci Elektrowni Sier- 

sza, a na czwartej pozycji uplasowali się 

reprezentanci Elektrowni Łagisza. 

Turniej zakończył się tradycyjnym już 

spotkaniem, które było okazją do wspo- 

mnień z wielu już rozegranych dotych- 

czas zawodów pod egidą PKE. 

(MP) 

29

30 

PASJE 

Moje zawodowe związki z elektrownią 

zaczęły się z końcem 

lat pięćdziesiątych. Przez lata ze 

smutkiem obserwowałem, jak 

ulatują w niepamięć postaci ludzi, 

z którymi mnie los zetknął, jak 

odchodzą po niekiedy pięćdziesięciu 

latach pracy na emerytury, 

aby potem jeszcze raz zaistnieć 

wypisanym nazwiskiem na nekrologu 

przy bramie wejściowej. 

Widziałem likwidację wyeksploato- 

wanych jednostek wytwórczych, 

a także wielu innych obiektów 

tzw. infrastruktury pomocniczej. Widziałem 

jak rozbierano w Łaziskach kotły 12 atn. 

Na moich oczach znikały kolejno cemen- 

townia i fabryka gazobetonów. Czego na- 

tomiast najbardziej mógł żałować niespełna 

osiemnastoletni, pracownik elektrowni? Tym 

czymś była tzw. zeltrownia, czyli inaczej 

– zakładowa wytwórnia wody mineralnej. 

Jakaż to bowiem była frajda dla nastolat- 

ka, kiedy bez jakichkolwiek ograniczeń 

mógł się do woli nasycić bąbelkową wodą, 

Uratowane od zapom 

Foto: Muzeum Energetyki 

a jeszcze na dodatek, dzięki 

uprzejmości zatrudnionych 

tam pań, mógł ją sam sobie 

wyprodukować. 

Zniknęła kolejna ko- 

tłownia, potem następna. 

W miejscu starych obiektów 

pojawiły się nowoczesne, jak 

na swoje czasy, bloki 125- 

megawatowe, a potem jesz- 

cze nowocześniejsze dwu- 

setki. W tym ferworze zmian 

i wielkich inwestycji umknęła 

gdzieś świadomość ko- 

nieczności dokumentowania 

tej z dnia na dzień znikającej 

przeszłości. 

Lata mijały, a ja, zanim 

się spostrzegłem, znalazłem 

się w grupie pracowniczych dinozaurów. 

Dobrze stare czasy pamiętam z autopsji, 

a do emerytury kilka lat mi jeszcze pozo- 

stało. Dlatego też pisując swojego czasu 

do łaziskiego Elektro stale w swoich tekstach 

starałem się przypominać co nieco z prze- 

szłości. Pisałem o zdarzeniach, ciekawych 

obiektach, a przede wszystkim o ludziach. 

W jednym z takich tekstów zaapelowałem 

do rządzących wówczas elektrownią, ale 

także do pracowników i emerytów, aby wy- 

korzystali ostatnią z nadarzających się okazji, 

by uratować to wszystko, co jeszcze można, 

a co świadczyłoby nowym pokoleniom, 

że nasze stare, minione czasy dla elektrowni 

i dla energetyki najgorsze nie były. 

Jak w ewangelicznej przypowieści – sło- 

wo trafiło na grunt żyzny i przychylny. I właśnie 

wtedy, trafiłem do pana Zbigniewa Lorka. 

Poznałem go kilkanaście lat temu. Jego 

wysoka szczupła postać przewijała się 

po łaziskiej elektrowni, najczęściej w rejonie 

dyrekcyjnego biurowca. Osobiście nie mia- 

łem okazji do wymiany zdań, tym bardziej 

zaś poglądów. 

Poznałem go bliżej, kiedy zaangażowano 

go do pracy w przyzakładowej szkole zawo- 

dowej jako dochodzącego nauczyciela 

języka niemieckiego. Prawie już emeryt, 

ale na szczęście należący do grupy tych 

niezniszczalnych, nie potrafiących żyć 

w bezczynności, a jednocześnie tych, któ- 

rym na sercu leżała sprawa zachowania 

pamięci o przeszłości. 

Znalazło się grono entuzjastów. Wy- 

gospodarowano pomieszczenia i stwo- 

rzono warunki do gromadzenia pamiątek 

z przeszłości. I tak, nie wiedzieć kiedy, 

lawinowo zaczęły napływać na wskazany 

adres dokumenty, fotografie i różnego ro- 

dzaju przedmioty, dokumentujące dawny 

poziom techniki energetycznej. Sprawa 

przeszła oczekiwania inicjatorów. Idea 

tworzenia jednostki zbierającej dokumen- 

tację lat minionych bardzo szybko wykro- 

czyła poza obszar elektrowni. 

Organizatorzy, a w tym przede 

wszystkim Zbigniew Lorek, przymuszeni 

napływem od darczyńców lawiny urzą- 

dzeń, aparatury kontrolno-pomiarowej, 

fotografii i różnego rodzaju dokumentów, 

musieli zmienić formułę przedsięwzięcia. 

To, co stworzyli, było już nie tylko elek- 

trownianą Izbą Pamięci. To już stało się

nienia 

prawdziwym muzeum polskiej energetyki. 

Czegóż tu nie ma! Wśród zbiorów znajdują 

się prawdziwe rarytasy. Jest np. pozyskana 

dziwnymi drogami od kolekcjonera aż z da- 

lekiej Afryki autentyczna żarówka z czasów 

Edisona. Ten wspaniały okaz, którego 

żarnik zbudowany jest z włókna węglowe- 

go do dzisiaj świeci. Jest spalinowy silnik 

na biogaz z potężnym kołem pasowym, któ- 

ry napędzając generator dostarczał energii 

do oczyszczalni ścieków w Bytomiu. 

Gości muzeum wita potężnym hukiem 

wyłącznik powietrzny dużej mocy. Zachwyt 

budzi obserwowanie prawie naturalnego 

autentycznego pioruna, wytwarzanego 

przez historyczne już, ale dalej sprawne, 

wyposażenie Laboratorium Wysokich 

Napięć. 

Zbigniew Lorek zasypywany jest przez 

ludzi, którzy z pietyzmem przechowują 

bardzo dziwne nieraz rzeczy, również 

i takimi eksponatami, które nijak nie pasują 

do charakteru tej placówki. Oddają je jed- 

nak z przekonaniem, że trafiają one w do- 

bre ręce. Przykładem może być skórzany 

łańcuch Galla, który pochodzi z przedwo- 

jennego motocykla. Pan Zbigniew zaś, jak 

na rasowego zbieracza przystało, zbiera 

wszystko. Bo cechą dobrego zbieracza jest, 

że nigdy niczego się nie wyzbywa. Najwyżej 

zamienia się z kimś na to, co mu w danym 

momencie jest bardziej do podstawowej 

kolekcji potrzebne. 

Pamiętajmy, że historia zaczyna się 

dzisiaj. To, co zrobiliśmy wczoraj, i to, 

co przeżyliśmy i czego doświadczyliśmy 

– to dzisiaj już historia. Jest ona możliwa 

do odtworzenia i udokumentowania tylko 

wtedy, gdy żyją jej naoczni świadkowie lub 

gdy istnieją dokumenty ją potwierdzające. 

Kierujmy się maksymą naszego wielkiego 

Rodaka – Jana Pawła II, który stale po- 

wtarzał, że nasze pokolenie oceni historia 

tak samo, jak my odnosiliśmy się w swoim 

codziennym podejściu do przeszłości. 

ALOJZY DEBUDAJ 

Ten przejmujący tekst, pojawiający 

się w pobliżu miejsc parkingowych dla 

osób niepełnosprawnych, uświadamia 

nam, że wokół nas funkcjonuje spo- 

łeczność ludzi kalekich, ciężko przez 

los doświadczonych, borykających się 

na co dzień z takimi samymi jak i nasze 

troskami i problemami, które dotyczą za- 

pewnienia swoim najbliższym godziwych 

warunków życia. Osoby te jednocześnie 

niosą na swoich barkach przerażająco 

ciężkie brzemię własnej fizycznej nie- 

sprawności. 

Wspomniany napis oznacza jeszcze 

jedną, jakże przykrą, prawdę, że w oto- 

czeniu ludzi niepełnosprawnych funk- 

cjonuje rzesza ignorantów ludzkiego 

cierpienia, a zarazem swoistych samo- 

lubów dostrzegających w otaczającym 

ich świecie miejsce wyłącznie dla siebie 

samych. Na zwróconą uwagę, aby nie 

zajmować miejsc parkingowych ozna- 

czonych stosownym znakiem, z reguły, 

aby ukryć powstałe w takiej sytuacji 

zażenowanie, wylewają potok obelg 

pod adresem władzy, która nie zadbała 

o należytą liczbę miejsc parkingowych. 

I dlatego oni muszą… 

Być może na tworzenie takiego 

klimatu wpłynął także dziwny stosunek 

polskiego państwa do tej grupy swo- 

ich obywateli. Bowiem poza wieloma 

frazesami o potrzebie wspierania osób 

niepełnosprawnych, nasze państwo 

za wiele nie zrobiło, aby ulżyć ich loso- 

wi. Państwo bowiem - poza tworzeniem 

warunków wspierających najsłabszych, 

a więc kreowaniem klimatu do powsta- 

wania stowarzyszeń i fundacji dla ludzi 

chorych - samo też powinno pamiętać, 

Zabrałeś mi miejsce, 

zabierz i moje kalectwo 

że człowiek niepełnosprawny nigdy nie 

dorówna ludziom zdrowym w pokonywaniu 

życiowych progów i barier. 

Doświadczyłem tego aż nadto. Mode- 

lowym przykładem takiego postępowania 

niech będzie sytuacja sprzed kilku zaledwie 

lat, kiedy to z wielkim medialnym szumem 

likwidowano podatek drogowy od pojaz- 

dów mechanicznych, wprowadzając jego 

ekwiwalent w cenie paliwa. Jeszcze dzisiaj 

brzmią mi w uszach telewizyjne wypowiedzi 

ówczesnych decydentów szczebli ministe- 

rialnych, którzy na wszelkie świętości przy- 

sięgali obywatelom, że środowiska, które 

zwolnione były z obowiązku jego płacenia, 

a więc inwalidzi korzystający z pojazdów 

oznaczonych stosownymi znaczkami, 

a także rolnicy używający oleju napędowe- 

go, otrzymają z tytułu tej operacji stosowne 

rekompensaty. Rolnicy siłą perswazji, 

wspartej poustawianiem barykad z bron 

i pługów na co ważniejszych drogach, sto- 

sowne rekompensaty otrzymali. Potrzeby 

zaś ludzi niepełnosprawnych szybko roz- 

płynęły się we mgle niepamięci rządzących. 

No cóż… Jak mawia jedna moja znajoma: 

obiecać, a nie dać – to nie grzech… 

Spoglądając na to, co dzieje się dzi- 

siaj z cenami paliw, państwo, utrzymując 

na niezmienionym poziomie, a nie daj 

Boże, na zwiększonym, akcyzę na paliwa, 

o czym co jakimiś czas wspomina się 

w mediach, problem inwalidów rozwiąże 

w sposób zgodny z naturą i bardzo szyb- 

ko. Nie będzie ich stać na zakup benzyny 

do swoich samochodów, zatem pozosta- 

ną w zaciszach swoich domów, a nam, 

ludziom zdrowym, zniknie z pola widzenia 

przykry dla oka obraz. 

ALOJZY DEBUDAJ 

31

Pamiętamy Foto: 

D. Wójcik; P. Gniadek

Magazyn KONCERN - PoÅ‚udniowy Koncern Energetyczny S.A.

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?