Ислом фуқаролик ҳуқуқи асослари. Исхаков С.А. Ўқув қўлланмаси.

бекор қилишидан аввал ижарачи пайдо бўлган айбни бартарафэтса, ижарага олувчи бекор қилиш ҳуқуқидан маҳрум бўлади.Ижарага олувчи қолган муддат ичида тасарруф қилишни талабқилса, ижарачи унга монелик қилолмайди.Бирор киши бирданига икки хонани маълум сўмга ижарагаолгач, хоналардан бири шикастланган бўлса, икковини бир йўлатарк этиши мумкин. Келишилган сондаги хоналарга эга бўлишшарти билан олинган уй хоналари кам чиқса, ижарага олувчиихтиѐрлидир: истаса ижара шартини бузади, истаса айтилган,келишилган нархда ижарани қабул қилади.Ижаранинг бир қанча турлари мавжуд:— кўчмас мулк (уй, ер кабилар) ижараси;— мол (кийим, идиш-товоқ ва бошқа нарсалар) ижараси;— ҳайвонлар ижараси.Меҳнат (иш, хизмат) бўйича тузилган ижара шартномадамаъжур деб, ижарага берилган нарса ажийр деб аталади(масалан, ҳақ эвазига ишчи ва хизматчи ѐллагандек). Ҳунар вакасб эгаларини ижара қилиш ҳам шунга ўхшашдир (масалан,тикувчига газлама бериб, кийим тиктирмоқ меҳнат ижарасидир).Ажийр (мардикор, ѐлланувчи) икки турли бўлади. Бири —хос ѐлланувчи бўлиб, фақат ижарачига ишлаш учун ѐлланади(маош олиб ишлайдиган хизматкор бунга мисол бўлади).Иккинчи тури — муштарак ѐлланувчи бўлиб, унга ижарачиданбошқа одамлар учун ишламаслик шарт қилиб қўйилмаган.Масалан, ҳаммол, даллол, тикувчи, соатсоз, киракаш аравачи,қишлоқ чўпони — буларнинг ҳаммаси муштарак мардикор(ѐлланма ишчи)лардир. Муштарак ѐлланувчининг меҳнат ҳақимеҳнатига қараб тўланади. Хос ѐлланувчининг (фақат муайяншахсга ѐлланган) иш ҳақи ѐлланган муҳлатида меҳнат устидадавомийлигига қараб берилади. Ижара битими орқали муайянманфаатга муносиб бўлган одам айнан ўша манфаатни ѐки унингтенгини ѐ ундан камроғини талаб қила олади.52