1.Co to jest ergonomia? Ergonomia nauka o pracy zajmująca się ...
1.Co to jest ergonomia? Ergonomia nauka o pracy zajmująca się ...
1.Co to jest ergonomia? Ergonomia nauka o pracy zajmująca się ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>1.Co</strong> <strong>to</strong> <strong>jest</strong> <strong>ergonomia</strong>?<strong>Ergonomia</strong> <strong>nauka</strong> o <strong>pracy</strong> <strong>zajmująca</strong> <strong>się</strong> kształ<strong>to</strong>waniem materialnego środowiska <strong>pracy</strong>zgodnie z fizjologicznymi, psychicznymi potrzebami i oczekiwaniami człowieka(czyliwszystko co otacza człowieka ma być do niego dos<strong>to</strong>sowane)2. Czym zajmuje <strong>się</strong> <strong>ergonomia</strong>?<strong>Ergonomia</strong> zajmuje <strong>się</strong> przys<strong>to</strong>sowaniem narzędzi, maszyn i urządzeń i stanowisk <strong>pracy</strong> orazme<strong>to</strong>d <strong>pracy</strong> i materialnego środowiska <strong>pracy</strong> hałas, oświetlenie, mikroklimat,promieniowanie) do możliwości potrzeb człowieka .Zajmuje <strong>się</strong> ; wysiłkiem fizycznym,zmęczeniem mięśni, obciążeniem psychicznym ,strukturą przestrzenną stanowisk <strong>pracy</strong>,konstrukcją i położeniem urządzeń wskaźnikowych i sterowniczych3. 6 zasad ergonomicznych kształ<strong>to</strong>wania miejsca <strong>pracy</strong>1.Pole <strong>pracy</strong> na wysokości przedramienia zgiętego pod katem prostym,2.preferowany obszarmanipulacji między wysokością ramienia a łokciem,3.dopuszczalny obszar manipulacjipomiędzy ręką wyciągniętą ku górze a ręką spuszczoną ku dołowi,4.pole obserwacji poniżejlinii wzroku,5.regulacja krzesła pozwalająca na dos<strong>to</strong>sowanie położenia łokci do wysokościpola <strong>pracy</strong>,6.s<strong>to</strong>py oparte całą powierzchnią o podłogę lub podnóżek.4. Jakie <strong>jest</strong> oddziaływanie czynników środowiska <strong>pracy</strong> ze względu na zdrowie?Niebezpieczne –mogą powodować powstawanie urazówSzkodliwe-w wyniku oddziaływania może nastąpić s<strong>to</strong>pniowe pogarszanie stanu zdrowiaczłowiekaUciążliwe-oddziaływanie których może utrudnić pracę lub obniżyć zdolność jej wykonanianie powoduje trwałego pogorszenia stanu zdrowia5. Czym <strong>się</strong> różni <strong>ergonomia</strong> od BHPBHP-pilnuje ,by nie zostały przekroczone NDM, MDS(najwyższe dopuszczalne stężenia ihałasy)<strong>Ergonomia</strong>-daje wyższe standardy niż BHP <strong>to</strong> co ergonomiczne <strong>jest</strong> bezpieczniejsze6.Jak dzieli <strong>się</strong> <strong>ergonomia</strong>;-wyrobu, środowisko <strong>pracy</strong> i poza pracą.Rodzaje ergonomii:-koncepcyjna (myślimy na etapie projek<strong>to</strong>wania wyrobów, organizacji stanowisk <strong>pracy</strong> ikształ<strong>to</strong>wanie środowiska <strong>pracy</strong>)-korekcyjna(naprawcza-zajmuje <strong>się</strong> analizą i usprawnianiem istniejących układównp. człowiek-maszyna)Zas<strong>to</strong>sowanie ergonomiiW zakładach przemysłowych, w rehabilitacji, na skale globalną , transportu, rekreacji,mieszkania8.Elementy składowe wysiłku fizycznego; obciążenie dynamiczne(ruch), obciążeniestatyczne(bezruch), praca monotypowa.Obciążenie organizmu człowieka wysiłkiem fizycznym; układ mięśniowy, układ kostnostawowy,układ krążenia.9.Ocena ryzyka zawodowego związanego z wysiłkiem fizycznym;Ocena wysiłku energetycznego→Ocena obciążenia statycznego→Ocena monotypowościruchów roboczych=Ocena sumaryczna wysiłku fizycznegoInterpretacja Wysiłek Ryzykooceny fizyczny zawodowemały małeśredni średnieduży dużeObciążenie dynamiczne;wydatek energetyczny,czas.
10. Normatywne wydatkowanie energiiDla kobiet 1200kcl,dla mężczyzn -2000 kcalMasa przedmiotów podnoszonych przy <strong>pracy</strong> stałej -30 kg mężczyźni ,12 kobietyPrzy <strong>pracy</strong> dorywczej (4 razy na godz nie dłużej niż 4 godz na dobę 50 kg męż, 20 kgkobiety.11.Obciążenie statyczne; podstawa statyczna, niewygodna nienaturalna pozycja.Negatywne skutki; wady postawy, upośledzenie systemu nerwowego, zapalenie stawów,epilepsja, dolegliwości bólowe.12. Elementy obciążenia psychicznego;(odbiór informacji, podejmowanie decyzji, realizacjapodjętej decyzji)=wysiłek fizyczny↓mono<strong>to</strong>nia→obciążenie psychiczne.Mono<strong>to</strong>nia <strong>pracy</strong>-czynnik wpływający na obciążenie psychiczne. Oznacza stan znużenia,zniechęcenia który odczuwa człowiek w określonych warunkach działalności zawodowej.Is<strong>to</strong>tne parametry wysiłku psychicznego;(złożoność, zmienność w czasie, powtarzalność,ważność, dokładność, szybkość przebiegu danego zjawiska.13 Monotypia –<strong>to</strong> siła i liczba powtórzeń tych samych czynności ,następuje zmęczeniemięśni ,zagrożenia mięśniowo-szkiele<strong>to</strong>we14 Czym <strong>się</strong> różni mono<strong>to</strong>nia od monotypii;Z powodu mono<strong>to</strong>nii może wystąpić monotypia . Mono<strong>to</strong>nia <strong>pracy</strong> (powtarzanie wmniejszym lub większym s<strong>to</strong>pniu tych samych czynności), wiąże <strong>się</strong> z obciążeniempsychicznym, spadek napięcia ,spadek uwagi- nuda . Monotypia ( napływ tych samychinformacji, powtarzanie tych samych ruchów , zmęczenie mięśni występuje uciążliwość<strong>pracy</strong>. Jest elementem charakterystycznym dla wysiłku fizycznego.Przyczyny mono<strong>to</strong>nii(elementy mono<strong>to</strong>nii);niezmienność, jednostajność procesu <strong>pracy</strong>.Objawy mono<strong>to</strong>nii;(Psychiczne; subiektywne; zmniejszenie zainteresowania pracą,przecenianie czasu <strong>pracy</strong>, zmniejszanie odporności psychicznej, otępienie umysłowe iemocjonalne, senność, obniżanie poziomu motywacji)Fizyczne(obiektywne)spadek wydajności, popełnienie większej niż zwykle liczby błędów,obniżenie jakości. Fizjologiczne; powolniejsza akcja serca, zmniejszenie zużycia tlenu,obniżenie ciśnienia krwi.15 Me<strong>to</strong>dy oceny obciążeń statycznych i monotypowychREBA, RULA, OWAS, METODA MAPOWANIA RYZYKA16.Me<strong>to</strong>dy pomiaru wydatku energetycznegoKalorymetryczna-układ oddechowyFizjologiczna (układ oddechowy, krążenia ,mięśniowy)Chronometrażowo-tabelaryczna wg Lehmanna17.Co <strong>to</strong> <strong>jest</strong> ryzyko zawodowe: częs<strong>to</strong>ść lub prawdopodobieństwo wystąpienia określonegozdarzenia wywołującego zagrożenie * ciężkość następstw.18.Kiedy przeprowadzamy ocenę ryzyka zawodowego:Przy tworzeniu nowych stanowisk <strong>pracy</strong>.Przy s<strong>to</strong>sowaniu zmian w s<strong>to</strong>sowanych środkach ochronnychW wypadku is<strong>to</strong>tnych zmian organizacyjnych i technologicznychW razie zdarzenia wypadkowego na danym stanowisku19.K<strong>to</strong> przeprowadza ocenę ryzyka zawodowego;Pierwszą ocenę ryzyka zawodowego przeprowadza pracodawca na stanowisku <strong>pracy</strong>
20.Jaka <strong>jest</strong> procedura oceny ryzyka zawodowego.Wg. Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Zdrowia Pracy; Procedura 5 kroków; Krok 1-Ustalenie zagrożeń i wskazanie osób zagrożonych. Krok 2- Ocena rodzajów ryzyka iuporządkować ich wg. ważności. Krok 3- Podjęcie decyzji w sprawie działania .zapobiegawczego. Krok 4- Podjęcie działań (zgodnie z priorytetami(ustalenie co, kiedy i dokiedy, za ile?) Krok5- Moni<strong>to</strong>rowanie i przegląd.21Me<strong>to</strong>dy oceny ryzyka zawodowego.(uproszczone)Me<strong>to</strong>da wstępnej analizy zagrożeń(PHA),me<strong>to</strong>da wskaźnika poziomu ryzyka(WPR), RiskScore, me<strong>to</strong>da pięciu kroków, me<strong>to</strong>da matrycy ryzyka wg PN-N-18002:200022.Rodzaje ryzyka; Środowiskowe(zanieczyszczenia, hałas),Zdrowotne(narkotyki, alkohol).Ochotnicze(wspieranie ekstremalne sporty), Bezpieczeństwa (miejsce <strong>pracy</strong> pozbawioneryzyka)23.Oświetlenie –definicja; padanie światła na dany obiekt skierowanie promieni świetlnychna przedmioty nie będące źródłami światła. 24.Parametry oświetlenia dziennego(naturalnego);1.Natężenie oświetlenia,2.Równomierność oświetlenia. Rodzaje oświetlenia:górne ,boczne, mieszane.25.Parametry oświetlenia sztucznego; 1.strumień świetlny (lnlumen),2.światłość(Cd-kandela) 3.natężenie oświetlenia 26.Parametry źródeł światła: .Skuteczność świetlna źródeł światła. Trwałość użyteczna <strong>jest</strong> określana najczęściej czasem świecenia źródła światła do chwili, kiedyzmniejszy <strong>się</strong> o 20 - 30% w s<strong>to</strong>sunku do war<strong>to</strong>ści początkowej. Barwa światła i oddawanie barwinaczejzdolność oddawania właściwych barw oświetlonego przedmiotu, dzięki istnieniu całegospektrum fal w strumieniu światła padającego na ten przedmiot.27 Hałas –definicja; Dźwięk niepożądany lub szkodliwy dla zdrowia człowieka. Parametryhałasu-1. Natężenie 2. Częs<strong>to</strong>tliwość, 3.Barwa dźwięku.28 Rodzaje hałasu; środowiskowystępowania;przemysłowy-85 dB, komunalny, komunikacyjny.29. Podział hałasu zewzględu na charakter i przebieg czasowy; -ustalony, nieustalony, ciągły, przerywany,impulsowy. 30. Podział ze względu na wpływ na organizm człowieka; dokuczliwy,szkodliwy słuchowy, szkodliwy poza słuchowy.31. Wielkość ubytków słuchuspowodowanych hałasem zależy od warunków narażenia określane są przez; poziomnatężenia hałasu, przebieg czasowy hałasu, czas trwania ekspozycji, skład widmowy hałasu,czas narażenia na hałas w latach . 32.Me<strong>to</strong>dy zwalczania hałasu; Techniczne (zwalczaniehałasu u źródła, zmiana posadowienia maszyny, zas<strong>to</strong>sowanie podkładekantywibracyjnych),na drodze rozprzestrzeniania <strong>się</strong>, ekrany dźwiękochłonne, kabinydźwiękoszczelne, wytłumienie pomieszczenia służące obniżeniu poziomu natężenia;Organizacyjne; skracanie czasu narażenia rotacja pracowników, rozgęszczanie źródeł hałasu istanowisk <strong>pracy</strong>, tworzenie stref ciszy. Ochrona osobista; osłony słuchu. Środki ochronyzbiorowej; 33. czynniki Parametry materialnego środowiska <strong>pracy</strong> ; Drgania mechaniczne(wibracje), Hałas, Oświetlenie, Mikroklimat, Zanieczyszczenia powietrza , Promieniowanieelektromagnetyczne. 34. Mikroklimat-podział; Naturalny , sztuczny (gorący, umiarkowany,zimny) 35Me<strong>to</strong>dy oceny mikroklimatu; temperatura efektywna (TE) <strong>jest</strong> wskaźnikiemkomfortu cieplnego łączny wpływ ; temperatury, wilgotności, prędkości ruchu powietrza36 Efekty spełnienia wymagań ergonomii; zmniejszenie zachorowań , urazów i kwo<strong>to</strong>dszkodowań, wzrost wydajności <strong>pracy</strong>, poprawa samopoczucia psychicznego, zmniejszenieabsencji i fluktuacji, podniesienie morale pracowników.