Security Manager - ΤΕΥΧΟΣ 57

πολίτη-αστυνομικού. Η σύσφιξη των σχέσεων κρίθηκε λοιπόν επιβεβλημένη ώστε
μέσω της αλλαγής του τρόπου συναναστροφής πολιτών και αστυνομικών -ενός
δηλαδή εναλλακτικού αστυνομικού μοντέλου- να αλλάξουν τα εγκληματολογικά
δεδομένα. Είναι κοινός τόπος πως η αστυνομία δε μπορεί να παρέμβει στις γενεσιουργές
αιτίες της εγκληματικότητας που είναι βαθιά κοινωνικοπολιτικές.
Εδώ λοιπόν επιχειρήθηκε ένα πολύ ενδιαφέρον κοινωνικό πείραμα όπου οι α-
στυνομικές αρχές, μέσω της στενότερης εμπλοκής τους στις τοπικές δομές,
προσπάθησαν να αποκτήσουν αποτρεπτικό ρόλο στην εγκληματικότητα.
Το παράδειγμα του Σικάγο
Η πόλη του Σικάγο χωρίζεται σε 25 αστυνομικές περιοχές και διαθέτει αστυνομικούς
που κάνουν πεζές περιπολίες σε 281 γειτονιές (beats). Ενώ μέχρι το 1993
που ξεκίνησε επισήμως το CAPS, οι αστυνομικοί άλλαζαν περιοχή καθημερινά,
από τότε παρέτειναν την παραμονή τους στην περιοχή επί τουλάχιστον έναν
χρόνο. Σκοπός ήταν να αναπτύξουν στενές σχέσεις με πολίτες, μαγαζάτορες και
οποιονδήποτε άλλο μπορούσε να τους δώσει μια εικόνα για τις ιδιαιτερότητες
της κάθε περιοχής καθώς και τις παραβατικες πράξεις που έχριζαν προσοχής. Οι
συναντήσεις με τους πολίτες ήταν μηνιαίες, λάμβαναν χώρα σε χώρους μαζικών
τοπικών εκδηλώσεων όπως πάρκα, πλατείες και εκκλησίες και περιλάμβαναν
συζητήσεις και χάραξη στρατηγικής για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της
τοπικής κοινωνίας.
Αρκετές έρευνες, κατέδειξαν μεγάλη άνοδο στην εκτίμηση των πολιτών για την
αστυνομία καθώς και σημαντική μείωση των δεικτών της εγκληματικότητας. Επίσης,
υπήρχε διάχυτη στην ατμόσφαιρα μια ικανοποίηση των πολιτών διότι ένιωθαν
ενεργά μέλη της κοινότητας, ότι η γνώμη και η προσπάθεια τους εκτιμώνται από
την πολιτεία και ότι γενικά κρατούσαν τις τύχες της γειτονιάς τους στα χέρια τους
αντί να περιμένουν την -κυρίως κατασταλτική- δράση της αστυνομίας. Το να νιώθει
ο πολίτης σημαντικός είναι το πιο σημαντικό εργαλείο για την διαχείριση των
μεγάλων κοινωνικών προβλημάτων.
Οι ιδιαιτερότητες της Ελλάδας
Ως γνωστόν, όταν επιχειρείται η μεταφορά & εφαρμογή κοινωνικών μοντέλων σε
άλλες χώρες, πρέπει να λαμβάνονται υπ όψιν οι κοινωνικές ιδιαιτερότητες. Οι διαφορές
σε νοοτροπία, κουλτούρα και προσανατολισμό παίζουν καθοριστικό ρόλο
στην επιτυχία των διαφόρων «κοινωνικών πειραμάτων». Η επιτυχία ενός μοντέλου
σε μια χώρα επ ουδενί δεν εγγυάται ανάλογη επιτυχία σε μια άλλη.
Η επιθυμία της πολιτικής ηγεσίας του Υ.Δ.Τ να εφαρμόσει τον θεσμό της κοινοτικής
αστυνόμευσης στην Ελλάδα υπό τον τίτλο «αστυνομικός της γειτονιάς» είναι
μεν ορθή και απολύτως θεμιτή, φοβούμαι όμως ότι έπεσε στην προαναφερθείσα
παγίδα: Δεν έλαβε υπ όψιν της τις διαφορές σε κουλτούρα και τρόπο σκέψης.
Ζούμε σε μια χώρα που ζει και πορεύεται με ιδεοληψίες και έχει βαθιά ριζωμένες
κοινωνικές αντιλήψεις. Για ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού, οποιαδήποτε
συνεργασία με την Αστυνομία, θεωρείται «ρουφιανιά». Οι αστυνομικοί κουβαλούν
τις αμαρτίες των παππούδων τους και θεωρούνται παρείσακτοι σε επίπεδο γειτονιάς.
Σίγουρα, η αστυνομία δεν είναι η ίδια με τον παρελθόν. Τα στελέχη της είναι
παιδιά του λαού, μορφωμένα και πιο φιλικά στον πολίτη. Οι κοινωνικές αλλαγές
όμως απαιτούν τουλάχιστον μια γενιά, το χρονικό διάστημα της οποίας εκτιμάται
ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2015
49