Metody histo- i cytologiczne w diagnostyce raka płuc
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Metody</strong> <strong>histo</strong>- i <strong>cytologiczne</strong> w<br />
<strong>diagnostyce</strong> <strong>raka</strong> <strong>płuc</strong>
Rak <strong>płuc</strong><br />
• Najczęściej<br />
diagnozowany rak na<br />
świecie<br />
• Najczęstsza<br />
przyczyna<br />
śmiertelności z<br />
powodu złośliwych<br />
nowotworów
Typy <strong>histo</strong>logiczne<br />
• Rak niedrobnokomórkowy (NSCLC)<br />
- Rak płaskonabłonkowy – 25-40%<br />
- Gruczolakorak – 25-40%<br />
- Rak wielkokomórkowy – 10-15%<br />
• Rak drobnokomorkowy (SCLC) – 20-25%
1. Objawy<br />
• Kaszel<br />
• Krwioplucie<br />
• Ból w klatce piersiowej<br />
• Zmiany osłuchowe<br />
• Powiększenie węzłów chłonnych<br />
• Pałeczkowatość palców
2. Zdjęcie RTG klatki piersiowej
3. Tomografia komputerowa
4. Potwierdzenie<br />
patomorfologiczne
Badanie <strong>cytologiczne</strong> plwociny<br />
• 1845r. – Donne i Walsh – złuszczone<br />
komórki dróg oddechowych w plwocinie<br />
• 1919r. – Hamplen – 13 z 25 przypadków<br />
<strong>raka</strong> <strong>płuc</strong>a zdiagnozowanych na<br />
podstawie badania plwociny
Badanie <strong>cytologiczne</strong> plwociny<br />
1. Zalety:<br />
- Metoda bezinwazyjna<br />
- Możliwość wielokrotnego wykonywania<br />
badania<br />
- Niski koszt
Badanie <strong>cytologiczne</strong> plwociny<br />
2. Wady<br />
- Wynik negatywny nie ma znaczenia<br />
- Trudność ustalenia typu <strong>histo</strong>logicznego<br />
nowotworu<br />
- Wynik pozytywny wymaga potwierdzenia<br />
inną metodą
Pobieranie materiału<br />
• Plwocina (nie ślina!) pobierana zwykle<br />
rano<br />
• Do jałowego naczynia z 30 ml 50%<br />
alkoholu etylowego<br />
• Rozmaz na szkiełku podstawowym<br />
utrwalony 95% alkoholem/Cytofixem<br />
• Barwienie – H&E, Giemsa, Papanicolau
Ocena materiału
Metaplazja płaskonabłonkowa z atypią
Rak płaskonabłonkowy<br />
• Komórki w płatach lub pojedynczo, często<br />
w martwiczym tle<br />
• Różnorodność kształtu i wielkości, komórki<br />
dyskeratotyczne, wyraźne granice<br />
komórkowe<br />
• Powiększone, hiperchromatyczne jądro, o<br />
nierównej błonie jądrowej
Rak płaskonabłonkowy
Rak płaskonabłonkowy
Rak gruczołowy<br />
• Struktury trójwymiarowe<br />
• Obfita, zwakualizowana cytoplazma,<br />
zatarte granice komórkowe<br />
• Okrągłe pęcherzykowate jądro, widoczne<br />
jąderko
Rak gruczołowy
Rak gruczołowy
Rak gruczołowy
Rak drobnokomórkowy<br />
• Małe okrągłe komórki ze skąpą<br />
cytoplazmą<br />
• Pojedyncze komórki lub w<br />
dyskohektycznych płatach<br />
• Modelowanie jąder, chromatyna „sól z<br />
pieprzem”
Rak drobnokomórkowy
Rak drobnokomórkowy
Wymaz szczoteczkowy
Wymaz szczoteczkowy
Wymaz szczoteczkowy<br />
• Wykonywany przed<br />
biopsją w celu<br />
uniknięcia<br />
kontaminacji<br />
erytrocytami<br />
• Rozmaz utrwalany<br />
95% alkoholem<br />
etylowym/Cytofixem<br />
• Barwienie np. Pap,<br />
H&E, Giemsa
Norma
Rak płaskonabłonkowy
Rak płaskonabłonkowy
Rak gruczołowy
Rak drobnokomórkowy
Po<strong>płuc</strong>zyny oskrzelowo-pęcherzykowe (BAL)<br />
• Podawanie porcjami 20-50 ml ogrzanej<br />
soli fizjologicznej i odsysanie
Change language