Fachowy Dekarz & Cieśla 2/2007

2/2007 

BEZPŁATNY 

KWARTALNIK 

MAJ 2007

Wydawca: 

ARDO-STUDIO sp. z o.o. 

- 

60-275 Poznań, ul. Pogodna 24 

tel. +48 61 861 00 05 

Redaktor Prowadzący: 

Robert Tomaszkiewicz 

e-mail: 

dekarz@ardo.pl 

Współpraca: 

Juliusz Głowacki 

Michał Soboń 

Tomasz Żarski 

Paweł Jatczak 

Szef Produkcji: 

Marcin Frąckowiak 

Dział Graficzny: 

Małgorzata Dobień 

Krzysztof Frankowski 

Mateusz Zarzyński 

Dział Promocji i Reklamy: 

Marcin Sikora 

tel. +48 22 531 20 01 

tel. kom. 0-515 251 052 

e-mail: marcin.sikora@ardo.pl 

Olga Malinowska 

tel. kom. 0-515 251 100 

e-mail: olga.malinowska@ardo.pl 

Robert Karwowski 

tel. +48 22 531 20 09 

tel. kom. 0-502 255 774 

e-mail: robert.karwowski@ardo.pl 

Adres Działu Promocji i Reklamy 

ARDO-STUDIO sp. z o.o. 

00-095 Warszawa 

Plac Bankowy 2/192 

tel. +48 22 531 20 01 

fax. +48 22 635 41 08 

Prenumerata 

Anna Musiołowska 

tel. +48 61 861 03 96 

e-mail: anna.musiolowska@ardo.pl 

Druk: 

POLIGRAFIA PIOTROWSKI 

Redakcja nie zwraca tekstów nie 

zamówionych, zastrzega sobie prawo 

ich redagowania oraz skracania. Nie 

odpowiadamy za treść zamieszczonych 

reklam. 

Szanowni 

Państwo, 

zapewne także i Was ucieszyła wiadomość 

o EURO 2012. 

Według nas będzie to bardzo dynamiczne 

pięć lat. Pięć lat pełne nowych inwestycji, 

napływających środków z Unii Europejskiej, 

jednym słowem - przed nami pięć lat, 

w których będziemy mieć ręce pełne roboty. 

Popyt rodzi podaż, zatem przed nami także 

czas: prosperity, równych szans na rynku, 

możliwości wyceny pracy na poziomie 

równym europejskiemu i perspektywy na 

lepsze jutro, już dziś. 

„Dekarz & Cieśla” w całości poświęcony 

tematom bliskim dekarzom i cieślom 

funkcjonuje już jako samodzielny tytuł. 

SPIS TREŚCI 

Zamierzamy być z Wami, towarzyszyć, 

wspierać i radzić w Waszej codziennej pracy 

przez najbliższe pięć lat, a może nawet 

o jeden dzień dłużej? Mamy nadzieję, że 

z chęcią będziecie sięgać po kolejne jego 

wydania już wkrótce. 

Tymczasem możecie podzielić się swoimi 

opiniami na temat „Dekarza” wysyłając je 

na adres e-mail: dekarz@ardo.pl. Chętnych 

zapraszamy do złożenia zamówienia na 

bezpłatną prenumeratę kolejnych wydań 

„Dekarza & Cieśli” u p. Anny Musiołowskiej 

(tel. 0-61 861 00 05). 

Redaktor Prowadzący 

Robert Tomaszkiewicz 

Nowości.............................................. 8 

Dach do samodzielnego montażu .............................14 

Dachy płaskie: styropian zamiast wełny?........................19 

Lekki dach ............................................22 

Dachy na rąbek z blachy cynkowo-tytanowej .....................24 

Od tradycji do nowoczesności ...............................26 

Ukośnica do paneli GCM 8 S Professional firmy Bosch. .........28 

4 

Dekarz & Cieśla 2/2007

Okna do poddaszy VELUX 

cena od 

714 zł * 

Okna na każdą pogodę 

Nie ma nic równie niszczycielskiego i bardziej nieprzewidywalnego 

niż natura. Okna do poddaszy VELUX opierają się żywiołom 

od ponad 60 lat. Ulewne deszcze, porywiste wiatry, obfite opady 

śniegu, palące słońce – okna VELUX na każdą pogodę. 

W celu uzyskania pełnych informacji o naszej ofercie, zadzwoń 

pod nr (022) 33 77 000 i zamów katalog lub odwiedź www.velux.pl 

* cena brutto okna GZL CO2 1054

NOWOŚCI 

Okno kolebkowe FCS 

Okno kolebkowe to 

produkt nietypowy, 

skonstruowany i produkowany 

pod indywidualne 

zamówienie 

klienta. Łuk wygięcia 

okna kolebkowego 

dopasowany jest do 

promienia łuku dachu. 

Idealnie komponuje 

się z całością takiej 

połaci dachowej, tworząc 

oryginalną i nowoczesną 

architekturę. 

Okno kolebkowe to 

specjalna konstrukcja 

okna z wygiętymi 

w kształcie łuku 

ościeżnicą, skrzydłem 

i pakietem szybowym. 

Również oblachowanie okna jest specjalnie dopasowane do kształtu 

okna. Okno kolebkowe jest oknem otwieranym obrotowo z klamką 

zamontowaną w dolnej części skrzydła. 

Projektowanie i produkcja tego rodzaju okna wymaga innowacyjnych 

rozwiązań oraz wysokiego zaawansowania technicznego 

i technologicznego. Okno cechuje: 

• specjalnie wyprofilowany jednokomorowy pakiet szybowy 

z dwoma szybami hartowanymi 4H-16-4HT, 

• U szyby = 1,3 [W/m 2 K], 

• oryginalny i niespotykany kształt, 

• obsługiwane za pomocą klamki umieszczonej w dolnej części 

skrzydła, 

• projektowane i wytwarzane pod indywidualne zamówienie. 

Styropol od nowa 

Od 16 kwietnia Styropol wprowadził na rynek nowe produkty: 

• płyty styropianowe Styropol BAZA, 

• płyty styropianowe Styropol PROFI, 

• płyty styropianowe Styropol Super EPS 70-040 Fasada, 

• płyty styropianowe Styropol STRONG, 

• płyty styropianowe Styropol Super EPS 100-038 Dach/Podłoga. 

Nowe produkty do metody lekkiej-mokrej BAZA i PROFI rekomendowane 

są przez Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie. W marcu 

2007 r. uzyskały Rekomendację Techniczną RT ITB-1069/2007. 

Zgodność z wymaganiami przepisów techniczno-budowlanych, zasadami 

wiedzy technicznej i zapewnienie spełnienia wymagań poparta 

jest kompletem badań przeprowadzonych pod nadzorem ITB. 

Wg Prezesa Zarządu Jarosława Przybyszewskiego, nowa oferta odpowiada 

na wzrastające wymagania klientów w zakresie decydowania 

o kosztach i jakości termoizolacji. 

www.styropol.pl 

www.fakro.pl 

Nowości w membranach dachowych BRAAS 

BRAAS wprowadził na rynek nowe membrany 

dachowe – udoskonalone rozwiązanie problemu 

wstępnego krycia dachu. Dzięki wysokim parametrom 

technicznym w prawidłowy sposób chronią 

izolację cieplną przed wilgocią i wiat rem. Regulują 

przepływ pary wodnej z wnętrza domu na 

zewnątrz, a tym samym zapobiegają jej skraplaniu 

się pod pokryciem. Chroni to izolację cieplną 

przed uszkodzeniem. Zaawansowana technologia 

zapewnia im maksymalną odporność na rozdzieranie 

gwoździem. Zielony, jednolity z obu stron 

kolor wyróżnia nowe membrany Braas od konkurencyjnych 

produktów. 

Membrana dachowa Braas Divoroll Kompakt 

• trójwarstwowa, wysokoparoprzepuszczalna 

• zwiększona odporność na działanie wszelkich 

czynników mechanicznych 

• idealna do stosowania bezpośrednio na 

termoizolację, także na deskowanie 

• skuteczna ochrona przed 

wniknięciem wody w przypadku 

kontaktu ze środkami ochronnymi 

do drewna 

• zalecana na obiekty nowe 

• kolor zielony 

Membrana dachowa Braas Divoroll Universal+ 

• czterowarstwowa, wysokoparoprzepuszczalna 

• wkład z siatki polipropylenowej zwiększającej 

odporność na działanie czynników 

mechanicznych 

• optymalne rozwiązanie dla dachów 

deskowanych, także bezpośrednio na 

termoizolację 

• zalecana na obiekty remontowane 

• kolor zielony 

www.braas.pl 

8 


NOWOŚCI 

QuaDrill DRP 16 

Rodzina QuaDrill powiększyła się: obok odnoszącej sukcesy QuaDrill DRP 20 PROTOOL teraz mają Państwo także lżejszą QuaDrill DRP 16. 

Mała QuaDrill oferuje cztery funkcje i mnóstwo pożytecznych cech świadczących o jej „inteligencji”. Ponadto ze swoim ciężarem 

(tylko 2,2 kg) jest reprezentantką wagi muszej, co ogromnie ułatwia codzienną pracę. Czy to QuaDrill DRP 16 czy DRP 20 - teraz 

rzemiosło ma prawdziwą swobodę decyzji i optymalną maszynę do każdego zapotrzebowania. 

Pełni rolę skutecznej i silnej wiertarki, wkrętarki, wiertarki kątowej 

i wkrętarki kątowej. Istotą sprawy w nowej QuaDrill jest 

genialne złącze FastFix, dzięki któremu w ciągu kilku sekund 

maszynę przestawia się do wykonywania czterech różnych funkcji. 

Tak jak w przypadku QuaDrill DRP 20, można tutaj z łatwością 

wymieniać wszystkie nasadki bez używania jakichkolwiek 

narzędzi. Wielka zaleta: cztery maszyny w jednej. Co więcej 

- kompletny system wiercenia i wkręcania zapewniający nieograniczoną 

elastyczność w realizacji różnych prac. 

www.protool.pl 

Cena od 1172 PLN 

Belka dwuteowa 

Kronopol I-Beam 

Belka dwuteowa jest produktem przeznaczonym do 

nowoczesnych i energooszczędnych konstrukcji nośnych 

stropów, dachów i ścian zarówno w budownictwie 

szkieletowym jak i tradycyjnym. W odróżnieniu 

od innych, tradycyjnych materiałów konstrukcyjnych, 

belki dwuteowe Kronopol I-Beams charakteryzują się 

bardzo wysokimi właściwościami wytrzymałościowymi, 

zachowując przy tym niewielki ciężar własny. 

Belka dwuteowa Kronopol I-Beam idealnie sprawdza 

się w nowoczesnych konstrukcjach, przy dużych 

rozpiętościach pomieszczeń. Dzięki swojej budowie, 

charakteryzuje się ona bardzo wysokimi parametrami 

wytrzymałościowymi w stosunku do swojej wagi 

i przekroju poprzecznego. Niewielki ciężar własny 

znacznie ułatwia montaż belek oraz umożliwia pracę 

bez dźwigu lub specjalnych podnośników, jak 

ma to miejsce w przypadku znacznie cięższych konstrukcji 

z pełnych belek drewnianych, stalowych 

lub żelbetonowych. 

www.kronopol.pl 

VIP 2007 - czyli 

VELUX i Partnerzy na Mazurach 

W dniach 22-23 marca br. w hotelu Mrongovia w Mrągowie odbyła się 

pierwsza konferencja dystrybutorów VELUX. Podczas spotkania podsumowano 

wyniki handlowe roku ubiegłego oraz przedstawiono politykę 

handlową i plany marketingowe VELUX na rozpoczynający się sezon 

budowlany. 

Konferencji towarzyszyła wystawa najnowszych produktów ilustrujących 

główne kierunki innowacji VELUX. Ekspozycję podzielono na trzy 

działy tematyczne - pod hasłem Energia słońca zaprezentowano produkty 

takie jak kolektory słoneczne oraz rolety sterowane słońcem, 

w części Inteligentna elektronika można było obejrzeć elektryczne 

okna i inne produkty sterowane w nowoczesnym systemie radiowym 

io-homecontrol®, a w dziale Światło wszędzie – po raz pierwszy pokazano 

nową generację świetlików tunelowych o wyższej efektywności. 

www.velux.pl 

Dekarz & Cieśla 2/2007 

9

NOWOŚCI 

Nowa generacja ostrzy 

Firma Stanley opracowała innowacyjną technologię produkcji 

ostrzy wymiennych, która zwiększa ich wydajność i wytrzymałość. 

Ostrza ASB Stanley przeznaczone są specjalnie do: 

• wykładzin podłogowych, 

• bitumicznych pokryć dachowych, 

• papieru, 

• płyt gipsowo-kartonowych. 

Nowoczesna technologia S3, zastosowana przez Stanley’a 

w procesie produkcji tych ostrzy, polega na dodatkowym hartowaniu 

ich krawędzi tnącej oraz jej ponownym ostrzeniu pod 

odpowiednim kątem. W zależności od przeznaczenia ostrza, 

kąt ten jest dobrany tak, by zapewnić najlepszą jakość cięcia 

i trwałość narzędzia. 

Nowe ostrza Stanley są średnio o 80% wytrzymalsze od dotychczasowych 

modeli. Projektując ostrza do pokryć dachowych, 

producent wziął pod uwagę, że stosowane obecnie materiały są 

coraz cięższe i grubsze. Skonstruowano więc ostrza tak, aby wytrzymywały 

nacisk nawet 37,5 kg. Umożliwia to skuteczniejsze 

cięcie papy, gontów czy bitumicznych płyt falistych. Płyty gipsowo-kartonowe 

są z kolei wyjątkowo twarde i szorstkie. Opatentowana 

przez Stanley’a technologia produkcji ostrzy do cięcia 

tego materiału redukuje ilość wymian zużytych elementów 

i pozwala więcej czasu poświęcić na zasadniczą część pracy. 

Wśród nowych ostrzy Stanley’a znajdują się także ostrza do papieru. 

Produkty firmy Stanley dostępne są w renomowanych sklepach narzędziowych 

i marketach budowlanych na terenie całego kraju. 

Sugerowana cena detaliczna przykładowych produktów: 

- ostrze do papieru ASB łamane, 18 mm (8 szt.) - 12,00 PLN 

- ostrze trapezowe do wykładzin ASB (5 szt.) - 6,50 PLN 

www.stanleyworks.pl 

Hilti: laser liniowy PML 32-R 

Firma Hilti wprowadziła właśnie na rynek profesjonalny laser liniowy PML 32-R: samopoziomujący się 

laser, służący do szybkiego i precyzyjnego wyznaczania poziomych i pionowych linii odniesienia oraz 

łączenia punktów pomiarowych wyznaczających spadek. Laser ten przeznaczony jest do zastosowań wewnętrznych, 

zastępuje narzędzia tradycyjne, takie jak poziomica, sznurek traserski i pion. 

PML 32-R stosowany jest głównie przy montażu instalacji mechanicznych i elektrycznych, np. do wytyczania 

przebiegu rurociągów, instalowania korytek kablowych, instalowania grzejników itp. Jest także 

idealnym narzędziem przy rozbudowie wnętrz, np. do układania płytek ceramicznych, przy montażu 

sufitów podwieszanych, przy ustawianiu szafek kuchennych lub innych elementów wyposażenia. Duży 

kąt rozwarcia promieni lasera (120 stopni) pozwala na ustawienie go blisko ściany, co ułatwia pracę 

w ciasnych pomieszczeniach. 

Proste ustawianie, zapewnione dzięki szybkiemu i dokładnemu samopoziomowaniu lasera w zakresie 

5 stopni, jeden przycisk do jego obsługi i automatyczne wyłączanie po 15 minutach oraz inteligentny 

wskaźnik stanu pracy czynią z PML 32-R 

Dane techniczne 

lidera na rynku urządzeń pomiarowych. 

Laser: 

klasa 2 (IEC 825-1); klasa II wg FDA 21 CFR Standard,635 nm 

Zakres pracy: 

do 10 m (lub 2 – 30 m z detektorem) 

Laser jest także niezwykle praktyczny 

Kąt rozwarcia promieni 

m.in. ze względu na możliwość emitowania 

linii poziomej i pionowej razem 

120 stopni 

lasera: 

Dokładność linii lasera: ±1,5 mm na linii o długości 10 m 

lub osobno, w zależności od zastosowania. 

Bogata oferta akcesoriów sprawia, 

Zakres samopoziomowania: ± 5 stopni poziomo i pionowo 

Czas samopoziomowania: poniżej 3 sekund 

Zasilanie: 

4 baterie AA (alkaliczne lub akumulatorki NiMH) 

że PML 32-R to niezwykle uniwersalne 

Żywotność baterii: 

baterie alkaliczne ok. 40 godzin, NiMH ok. 20 godzin (jedna linia lasera) urządzenie. 

Automatyczne wyłączanie: po ok.15 min 

Laser liniowy PML 32-R jest objęty pakietem 

serwisowym „Serwis na całe życie“, 

Temperatura pracy: –10 stopni Celsjusza do + 40 stopni Celsjusza 

Klasa ochrony przed pyłem: IP 54 (z wyjątkiem pojemnika z wodą: na baterie) wg normy IEC 529 

w skład którego wchodzą: „Zero kosztów 

Wymiary (dł./szer./wys.) 

w stanie złożonym: 137 x 51 x 89 mm 

przez 2 lata“, program „Szybkich napraw“ 

w stanie rozłożonym: 160 x 51 x 126 mm 

oraz gwarancja producenta. 

Ciężar (bez baterii): ok. 600 g 

www.hilti.pl 

10 


NOWOŚCI 

Okna dachowe FAKRO 

nagrodzone w konkursie 

„Polski Produkt Światowy 

- World Class Polish Product” 

Podczas imprezy finałowej, która odbyła się 19 lutego br. w Warszawie 

firma FAKRO uhonorowana została kolejną nagrodą. 

Ideą konkursu zorganizowanego przez redakcję miesięcznika 

„Export&Import” jest nagradzanie i promowanie najlepszych polskich 

produktów, które znalazły uznanie na rynkach międzynarodowych. 

Konkurs ma na celu podnoszenie rangi i konkurencyjności 

polskiego produktu i upowszechnianie najlepszych przykładów polskiego 

sukcesu technologicznego. Nagrodzone produkty eksportowe 

oznaczone herbem „Polski Światowy Produkt” winny tworzyć w świecie 

wizerunek doskonałego produktu polskiego, budzić zaufanie do 

polskiej marki. To wielka odpowiedzialność i spoczywa ona na laureatach 

tego konkursu. 

Redakcja wyłaniając laureatów zaprosiła do współpracy radców handlowych 

placówek dyplomatycznych w wielu krajach, a także przedstawicieli 

dyplomacji ekonomicznej placówek akredytowanych w Polsce. 

To oni dokonali wskazań i oceny produktów, które ich zadaniem, 

w pełni odpowiadały założeniom i celom konkursu. 

Firma FAKRO otrzymała specjalny certyfikat z herbem nagrody, który 

będzie mogła wykorzystywać przez najbliższe półtora roku w swoich 

działaniach marketingowych. 

www.fakro.pl 


11

NOWOŚCI 

Pilarka tarczowo-łańcuchowa 1400 DS 

To ręczna piła tarczowa i precyzyjna piła 

łańcuchowa w jednym. Używana jako 

piła łańcuchowa może osiągać głębokość 

cięcia do 200 mm. Dzięki zastosowaniu 

Duosage połączenia ciesielskie i skomplikowane 

połączenia wpuszczane są łatwe 

do wykonania. Jako piła tarczowa cięcia 

ukośne uzyskuje się przez szybkie przestawienie 

stołu. 

Pilarka tarczowa 1400 HKS to: 

• Wysokowydajny silnik o mocy 1400 W. 

• Stabilna podstawa o dobrych parametrach 

poślizgowych, podparta w trzech 

punktach 

• Szybka regulacja głębokości cięcia. 

• Szybkoprzestawna dźwignia blokująca 

do zmiany kąta cięcia. 

• Oprowadzenie wiórów przez zintegrowane 

przyłącze odkurzacza. 

• Blokada wrzeciona dla ułatwienia 

zmiany tarczy. 

• Włącznik z blokadą przeciw przypadkowemu 

uruchomieniu. 

Oprócz zalet wymienionych przy 1400 HKS 

należy dodać, że ma jeszcze szereg kolejnych 

zalet, takich jak: 

• Przystawka łańcuchowa do dokładnego 

cięcia skosów połączeń ciesielskich. 

• Automatyczne smarowanie łańcucha. 

• Bezpieczny łańcuch i prowadnica. 

• Szybki montaż przystawki łańcuchowej w 

miejsce tarczy tnącej. 

• Uchwyt dodatkowy dla precyzyjnego 

prowadzenia piły 

• Przewód zasilający z patentowym złączem 

na zatrzask. 

Cena od 1109 zł brutto 

www.langelukaszuk.pl 

Nowy Master Maxi 

Renault kontynuuje proces odnowy 

gamy pojazdów dostawczych i wprowadza 

do sprzedaży nowego Mastera Maxi. 

Model ten będzie dostępny w Polsce 

w połowie 2007 r. Nowy Master Maxi 

z tylnym napędem posiada wszystkie 

zalety przednionapędowego nowego 

Mastera wprowadzonego na rynek 

jesienią 2006 r. Dodatkowo oferuje 

bogatą gamę wersji o DMC od 3,5 t 

do 6,5 t, bliźniacze koła i wzmocnione 

zawieszenie. Nowa oferta pojawia 

się w chwili, gdy zakład produkujący 

modele Master i Master Maxi w Batilly, 

we wschodniej Francji, świętuje 

nowy rekord produkcji – w 2006 r. 

wyprodukowano w nim 120 tys. sztuk 

pojazdów (w stosunku do 117 tys. 

w 2005 r.). 

www.renault.com.pl 

Logan Van 

Logan Van jest trzecim pojazdem z programu 

X90 i pierwszą furgonetką oferowaną 

pod marką Dacia. Jako pierwszy 

z modeli przeznaczonych do odnowienia 

gamy pojazdów dostawczych, wprowadzanych 

w ramach planu Renault Kontrakt 

2009, umożliwi poszerzenie oferty 

pojazdów dostawczych grupy Renault 

na rynkach międzynarodowych. Logan 

Van pojawi się pod marką Dacia na rynku 

rumuńskim i bułgarskim już w lutym 

2007 r., a na pozostałych rynkach pod 

koniec 2007 r. 

Podobnie jak pozostałe pojazdy z rodziny 

Logan, również Logan Van został opracowany 

z myślą o jego dostosowaniu do 

różnorodnych i często bardzo trudnych 

warunków użytkowania. Cechuje go ta 

sama, charakterystyczna dla rodziny 

pojazdów Logan, prostota oraz duża wytrzymałość 

zastosowanych materiałów. 

www.dacia.pl 

Nowy Fiat Scudo 

Nowe Scudo – model, który będzie produkowany 

w zakładzie w SEVEL Nord 

(Valenciennes) – znajdzie się w sprzedaży 

w Polsce od lutego 2007 r. W porównaniu 

do poprzednika nowe Scudo 

Furgon oferuje większą pojemność i ładowność: 

pojemność wnętrza wynosi 

obecnie od 5 do 7 m sześc., a ładowność 

– 1200 kg. Nowe Scudo ma zewnętrzną 

wysokość poniżej 1,90 m z zawieszeniami 

pneumatycznymi, pozwalającą 

na wjazd do wielopoziomych parkingów 

oraz wysokość progu załadunkowego 

na poziomie zaledwie 49 cm. Scudo 

to doskonała synteza między osiągami 

i zużyciem paliwa, niezależnie od przeznaczenia 

i obciążenia; wyposażony 

w silnik 90 Multijet – moc maksymalna 

66 kW (90 KM) przy 4000 obr./min i moment 

maksymalny 180 Nm przy 1750 

obr./min – notuje prędkość maksymalną 

145 km/h i zużycie paliwa 7,2 l/100 km 

w cyklu mieszanym. 

www.fiat.com.pl 

12 


PORADY 

Dach 

do samodzielnego montażu 

Współcześnie w budownictwie indywidualnym domów jednorodzinnych spotyka się 

wszystkie rodzaje więźb dachowych tj. krokwiowe, jętkowe, płatwiowe ze stolcem 

pojedynczym, płatwiowe ze stolcem podwójnym z jętkami lub kleszczami, płatwiowe 

z ustrojem kozłowym lub wieszarowym. 

Analizując te rodzaje ustrojów więźb 

możemy stwierdzić, że są one pochodną 

więźby o ustroju płatwiowym ze stolcem 

podwójnym z kleszczami. 

Ustrój takiej więźby przedstawia rys. 1. 

Ponieważ dach jest wizytówką budynku 

ważne jest jego wykonanie zgodnie z dokumentacją, 

tak w odniesieniu do murarza, 

który przygotowywuje bazę więźby, 

jak i do cieśli. Cieśla musi go wykonać 

zgodnie z narzuconymi parametrami dachu 

tj. pochyleniem dachu wyrażonym w 

stopniach lub w procentach oraz z wymiarami 

zewnętrznymi. Źródłami informacji 

o parametrach więźby są w dokumentacji 

rzuty dachu oraz przekroje. Niestety 

mimo coraz powszechniej stosowanych 

w projektowaniu programów komputerowych, 

dokumentacja dachu przedstawia 

wiele do życzenia. Najczęściej jest to 

dokumentacja konstrukcyjna, zbyt mało 

przystosowana do wykonawstwa. Uważam, 

że jest to wynik małego kontaktu 

projektanta z praktyką. 

W wyniku wieloletniego doświadczenia 

opracowałem metodę wykonania 

więźby dachowej, którą nazwałem 

„więźbą do samodzielnego 

montażu”. Metoda ta różni się od tradycyjnej 

tym, że więźba może być wykonywana 

np. w zakładzie stolarskim lub ciesielskim 

daleko od budowy. Tradycja zna 

taki sposób wyznaczania więźby tzw. odwiązywanie, 

ale dotyczy to tylko więźb 

dwupołaciowych. Moja metoda obejmuje 

więźby wielopołaciowe i polega 

na wyznaczeniu kształtu dachu matematycznie 

i wykonaniu jego elementów w 

sposób stolarski. Punktem wyjścia do więźby 

jest dokładny obmiar murów budynku 

oraz przekrój więźby z dokumentacji. Na 

rysunku 2 przedstawiam wszystkie istotne 

wymiary potrzebne dla wykonawcy. 

Rys. 1. Więźba dachowa 

Rys. 2. Zestawienie wymiarów głównych elementów więźby 

Stosując zależności geometryczne można 

określić wymiary elementów dachu. 

I tak: 

LKPK = RPK/cos A 

LKP = RP/cos A 

LKM = RM/cos A 

LKD = RD/cos A 

Według nich następnie wykonuję elementy, 

stosując np. do wyznaczania wrębów na 

krokwi, skonstruowany przez siebie kątomierz 

nastawny oraz kątownik stały. Wręby 

zgodnie z rys.2 rysuję na ułożonej na boku 

krokwi, bazując na wcześniej narysowa- 

14 


PORADY 

nych na grzbiecie krokwi liniach zgodnych 

z wymiarami LKPK, LKP, LKM, LKD. Do wykonania 

zaciosów kalenicy używam drugiego 

kątomierza nastawnego. Aby wręby i zaciosy 

były dokładnie wykonane, wykonuję 

je pilarką tarczową oraz płatnicą ręczną. 

W przypadku więźb wielopołaciowych 

zagadnienie sprowadza się do podzielenia 

dachu na pary połaci. Najprostszym 

typem takiej więźby jest tzw. „koperta” 

o połaciach nachylonych pod kątami 

A1 = A2 – rys. 3. 

tgA 

K 

2 

AN = ARCSIN ( ) 

K = 2 + (tan A) 

LPKN=K * RPK 

LPN=K * RP 

LMN=K * RM 

LDN=K * RD 

Dla dalszej obróbki narożnika, tj. krycia 

deskami, płytą OSB, folią dachową jego 

przekrój powinien być pięciokątny (rys. 

4, przekrój N1). Kąt ścięcia G obliczamy 

ze wzoru: G = 1/2 * ARCOS (COS 2 A) 

Łatwo udowodnić, że dla rozwiązania 

konstrukcyjnego koperty z rys. 3 długości 

kulawek dla połaci 1 wynoszą: 

- dla pierwszej „kulawki” 

LKk11 = LKD - (Rk1 - BK)/cos A - dS1 

- dla drugiej i następnych 

LKk1i = LKk11 - (i-1) * Rk1)/cos A 

i - numer kolejny „kulawki”, 

a dla połaci 2: 

LKk20 = LKD - dS2 

LKk21 = LKk20 - (Rk2-BK/2)/cos A 

- dla „kulawek następnych 

LKk2 i 

= LKk21 - (Rk2 * (i - 1))/cos A 

gdzie i – kolejny numer kulawki licząc od 

kalenicy 

dS1 i dS2 - skrócenie kulawek, wynikające 

z grubości krokwi narożnej 

dS1 = dS2 = (√2 * BKN)/2 * cos A 

Przykładem odwróconego narożnika jest 

“kosz” czyli krokiew koszowa, która jest 

linią przenikania dwu połaci dachów 

dwupołaciowych, przecinających się pod 

kątem 90 stopni (tzw. elka) - rys. 6. 

Rys. 3. Schemat więźby „koperta“. 

W tej więźbie wykonawcom największą 

trudność sprawia krokiew narożna, ponieważ 

jest nachylona pod innym niż 

połacie kątem - AN. W tym przypadku na 

pomoc przychodzi matematyka. Zestawienie 

wymiarów dla konstrukcji narożnika 

przedstawia rys. 4. 

Rys. 4. Krokiew narożna 

Przy wykonywaniu ścięć na narożniku 

pomocna jest wielkość ścięcia SG, wynosi 

ona SG = 1/2 * BK * TAN G. 

Ścięcie narożnika można wykonać pilarką 

tarczową lub stacjonarną wyposażoną 

w mechanizm pochylania piły. 

Drugą trudność jaką sprawia cieślom więźba 

kopertowa jest wyznaczenie długości 

krokwi skróconych, tzw. kulawek- rys. 5. 

Rys. 5. Krokiew skrócona (kulawka) 

Rys. 6. Schemat więźb przecinających się pod 

kątem 90 stopni 

Obliczenia dla kosza przyjmują tę samą 

postać co dla narożnika. Zestawienie wymiarów 

elementów dla takiego przypadku 

przedstawia wydruk z programu - rys. 7. 

Dokładność wykonania elementów więźby 

wynosi 3 - 5mm. Jest ona większa dla 

krokwi obrobionych struganiem. Rozstaw 

krokwi skróconych przy wykonaniu ich 

według obliczeń waha się w granicach 1 

cm, maksymalnie do 2 przy mniej dokładnie 

wyciętym drewnie na tartaku (duży 

wpływ ma falistość powierzchni grzbietowej 

krokwi. 

Niniejszy artykuł nie wyczerpuje wszystkich 

spotykanych przypadków konstrukcji 


15

PORADY 

Inwestor 

Adres inwestycji 

Nazwa cm lub stopnie Nazwa cm lub stopnie 

1 Wys. Krokwi HK 18 Grub. Krokwi BK 8 

2 Wys. Krokwi HN 22 Grub. Narożn. BN 14 

3 Wys. Kosza HKO 22 Grub. Kosza Bko 14 

4 Wys. Płatwi HP 22 Grub. Płatwi BP 14 

5 Wys. Jętki HJ 18 Grub. Jetki BJ 3,8 

6 Wys. Pł. Kal. HPK 14 Grub. Pł. Kal. BPK 14 

7 Wys. Murłaty HM 14 Grub. Murłaty GM 14 

8 Wys. Sc. Kol. HKL 62 Poz. Podł. Piętra P1 284 

9 Kąt Poch. Poł. 1 A1 40 Kąt poch. Poł. 2 a2 40 10 

10 Kąt Ust. Nar. B1 45,00 Kąt Ust. Nar. B2 45,00 52,898094 

11 Kąt Prz. Połaci GP1-2 54,07 Wys. Na Podc. h1 18 

12 Kąt Prz. Połaci GP1-3 62,97 Kąt Ścięcia G1 27,03 

13 Kąt Prz. Połaci GP2-3 62,97 Kąt Ścięcia G2 27,03 

14 Wys. Pom. HPM 287,7 Dług. Jętki LJ 538,2 

15 Skróc. Kulawki S1 12,9 Skróc. Kulawki S2 12,9 K2 

16 Krokwie 1 h2 18 STAŁA K1 1,64441 1,64441 

17 Rozst. Kr. Kal. RPK1 7 LPK1 9,1 

18 Rozst. Płatwi RP1 200,0 LP1 261,1 RM1+RP1 

19 Rozst. Murłat RM1 500,0 LM1 652,7 391,6 

20 Rozst. Dachu RD1 600,0 LKO1 763,2 130,5 

21 KROKWIE 2 O1 100 1 

22 RPK 2 7,0 LPK2 9,1 

23 RP2 200,0 LP2 261,1 RM2-RM2 

24 RM2 500,0 LM2 652,7 300,0 

25 RD2 600,0 LD2 783,2 500,0 

26 NAROŻNIK O2 100,0 LM2-1 652,7 

27 LPKN 11,5 KAT Poch. Nar. AN 30,682 

28 LPN@ 328,9 Ścięcie SG1 3,57 3,5719152 

29 LMN 822,2 Ścięcie SG2 3,57 3,5719152 

30 LDN 988,6 DELTA HM2-1 0,0 

31 LMN1 622,2 Dług. Jętki LJ1 608,4 

32 HPM1 258,3 LJK1 397,1 

33 Poprawka PG1 4,2 Poprawka PG2 4,2 4,15333313 

34 RM2 rzecz. 609 Wysun. murłatO1-O2@ 0,0 0,00 

35 A2 (obl.) 34,55 H Dachu 513,5 

36 Kąt krokiew-kosz 37,45 Kąt krokiew-kosz 37,45 95,75555 

37 Odl. między krokw. OK1 80 Odl. miedzy krokw. OK2 80 

38 Liczba kulawek N1 7,60 Liczba kulawek N2 7,50 

39 Liczba kulawek N1c 6 Liczba kulawek N2c 7 

40 Długość kulawki LK11 676,3 Długość kulawki LK21 770,3 LK22-LK23 

41 LK12 571,9 LK22 671,1 104,4 

42 LK13 467,5 LK23 566,7 

43 LK14 363,0 LK24 462,2 

44 LK15 258,6 LK25 357,8 

45 LK16 154,2 LK26 253,4 LK12-LK13 

46 LK17 0,0 LK27 148,9 104,4 

47 Wys. krokwi nar.-kosz. 23,8 Wys. krokwi nar.-kosz. 23,8 

48 AN 7,0 BN 7,0 

49 Grubość deski podrynn. 3,2 Poprawka śc. Kr. Nar.2 0,00 

50 Poprawka-skróc. Kr 2 0,00 LKD-popraw. 783,2 

51 e 1-3 32,80 S 1-3 32,73 

52 e 2-3 32,80 S 2-3 32,73 

Rys. 7. Zestawienie wymiarów głównych elementów więźby dachu 

ciesielskich, przedstawia tylko najprostsze. 

Do rozwiązania matematycznego zostały 

np. 

- dach kopertowy o pochyleniach połaci A1 

i A2, lecz A1 ≠ A2 

- przecięcie dachów dwupołaciowych pod 

kątem 90+Q 

- stożki o podstawach wielokątów foremnych 

- lukarny o wygiętych ściankach np. „wole 

oko”. 

Rozwiązania matematyczne tych zagadnień 

postaram się przedstawić w następnych 

numerach. 

mgr inż. Paweł Jatczak 

Z U P H „ W i ą z a r ” 

Usługi ciesielskie 

16 


PORADY 

Dachy płaskie: 

styropian zamiast wełny? 

Nowy system styropianowy zaczyna wypierać wełnę mineralną, 

która była dotychczas najpopularniejszym materiałem 

do termoizolacji dachów płaskich. Co zrobić, gdy wełny 

mineralnej brakuje na rynku lub ceny są zbyt wysokie? 

Pod koniec roku 2006 na rynku pojawił się 

na rynku nowy system do termoizolacji 

dachów płaskich o nazwie ECON Fireproof. 

Przeznaczony on jest do dachów płaskich, 

których konstrukcję nośną stanowią stalowe 

blachy trapezowe. Rzeczą najważniejszą 

jest to, że w systemie ECON Fireproof 

izolację cieplną stanowią specjalne płyty 

styropianowe. W systemie tym uzyskuje się 

klasy odporności ogniowej przekrycia RE 

15, REI 30 lub REI 45. Wszystkie rozwiązania 

systemu ECON Fireproof potwierdzone 

są badaniami i udokumentowane Aprobatą 

Techniczną Instytutu Techniki Budowlanej 

w Warszawie AT-15-7114/2006. 

W zależności od układu termoizolacji 

w systemie ECON Fireproof otrzymuje 

się odpowiednią klasę odporności 

ogniowej. Jeżeli mamy układ w postaci 

samych płyt styropianowych EPS 

o nazwie handlowej Styrodach NRO 

lub Styrotop NRO to możemy otrzymać 

klasę reakcji na ogień RE 15. W przypadku 

obiektów o bardziej zaostrzonych 

wymaganiach, zapewnienie klasy 

odporności ogniowej REI 30 lub REI 

45 umożliwia zastosowanie układu 

hybrydowego, w postaci płyt styropianowych 

ułożonych na 5 cm warstwie 

wełny mineralnej. 

Hydroizolację przekryć w systemie stanowić 

może membrana dachowa z folii 

PVC lub papa. Oba te materiały muszą 

być sklasyfikowane wraz z izolacją termiczną, 

w postaci płyt styropianowych 

EPS, jako odporne na działanie ognia 

zewnętrznego – nie rozprzestrzeniające 

ognia (NRO). W przypadku zastosowania 

płyt Styrotop NRO, gdy warstwę 

przeciw wodną ma stanowić papa, 

można zastosować tylko papę krycia 

wierzchniego. Płyty Styrotop NRO różnią 

się tym od płyt Styrodach NRO, że 

dodatkowo laminowane są papą podkładową 

z zakładami. 

Układ warstw przekrycia gwarantującego klasę odporności ogniowej RE 15. 


19

PORADY 

W ramach systemu ECON Fireproof dostępny 

na rynku jest również system 

ECON Fireproof SPL, gdzie jako hydroizolację 

przekrycia stosuje się membranę 

dachową Sikaplan 12/15/18G. ECON 

Fireproof SPL posiada także swoją Aprobatę 

Techniczną ITB AT-15-7209/2006. 

W systemie ECON Fireproof zastosowana 

została zapora ogniowa w postaci 

obróbki blacharskiej łączącej blachę 

trapezową z attyką. Po wewnętrznej 

stronie attyki mocuje się płyty z wełny 

mineralnej. W falach blachy trapezowej, 

biegnących po obwodzie attyki, 

umiejscawia się również odcinki z wełny 

mineralnej. Wymogiem systemu jest, by 

rozstaw płatwi/belek nie przekraczał 

750 cm włącznie. 

Dodatkowym atutem systemu ECON 

Fireproof jest możliwość uzyskania odporności 

ogniowej o klasie RE 15 lub RE 

30 dla części nośnych z blach trapezowych, 

na których układana jest warstwa 

izolacyjna z płyt styropianowych EPS 

Styrodach NRO lub Styrotop NRO. 

Rozwiązania systemowe ECON Fireproof, 

jak i ECON Fireproof SPL zdecydowanie 

obniżają koszty wykonania przekrycia 

dachowego. Jednocześnie uzyskuje się 

wymagane klasy odporności ogniowej. 

W ogólnym rozrachunku widocznie wpływa 

to na obniżenie kosztów budowy. 

Do budowy przekrycia można wykorzystać 

szeroką gamę produktów, co pomaga 

osobom uczestniczącym w procesie 

budowlanym w doborze jak najlepszych 

materiałów. Obniżone są również koszty 

konstrukcji obiektu, dzięki niższemu obciążeniu 

ciężarem własnym. 

ECON Fireproof pod żadnym względem 

nie ustępuje innym metodom uzyskania 

odporności pożarowej budynków. 

Stanowi rozwiązanie, które warto wziąć 

pod uwagę zarówno w procesie projektowania, 

jak i wznoszenia, obiektów 

budowlanych. 

Michał Soboń 

Inżynier Projektu 

Novabau Sp. z o.o. 

Układ warstw przekrycia gwarantującego klasę odporności ogniowej REI 30 i REI 45. 

20 


PORADY 

LEKKA, CIENKA I WYSOCE WYDAJNA IZOLACJA DACHU PŁASKIEGO 

Lekki dach 

Warto się zastanowić, jak odciążyć dachy płaskie? 

Rodzaj płyt użytych do ich izolacji w zasadniczy 

sposób wpływa zarówno na trwałość dachu, jak 

i na jego efektywność. Grubość i ciężar płyt będą 

miały ogromne znaczenie przy projektowaniu całej 

konstrukcji budynku. Odpowiednio dobrana izolacja 

pozwoli uniknąć zbyt wielkich obciążeń i związanych 

z nimi kłopotów (katastrofy budowlane). Wpłynie 

również na większą wydajność pracy i mniejsze 

obciążenie wykonawców ciężarem przenoszonych 

materiałów. 

Obecnie często montowana jest kamienna 

wełna mineralna. Czy jest to jednak najlepszy 

wybór? Przykładowo - aby osiągnąć 

wartość U c 

na poziomie 0,16 W/m² . K, 

wymagana będzie grubość 245 mm 

(145 mm, aby osiągnąć wartość 0,25 W/m 2. K). 

Typowa gęstość wełny kamiennej wynosi 

180 - 200 kg/m 3 , podczas gdy sztywnej 

płyty poliuretanowej zaledwie 32 kg/m 3 . 

Oczywistym jest, że waga będzie miała 

duży wpływ na warunki montażu. Przenoszenie 

ciężkich płyt wiąże się z kwestiami 

BHP, jak i większym nakładem pracy. 

22 


PORADY 

Większy ciężar wymusza także zmiany projektu 

konstrukcji i zwiększa tym samym 

konieczne nakłady kapitałowe. Również 

grubość płyt może wpływać na lawinowo 

rosnące koszty związane z podwyższaniem 

balustrad i innych części dachu. Obniżona 

(w porównaniu do alternatywnych materiałów 

izolacyjnych) waga sztywnego poliuretanu 

zmniejsza łączne obciążenie konstrukcji 

dachu i ułatwia ręczną pracę z ich 

wykorzystaniem. 

Sztywny poliuretan potrzebuje jedynie 

150 mm, aby uzyskać 0,16 W/m² . K. Płyty 

są lekkie, łatwe w obsłudze i zastosowaniu. 

Ponieważ nie pylą podczas montażu, 

nie wymagają specjalistycznego sprzętu 

ochronnego. Sztywny poliuretan jest niewrażliwy 

na przepływ powietrza i przedostawanie 

się wody (jedno i drugie może 

mieć szkodliwy wpływ na efektywność 

energetyczną produktów z włókien mineralnych). 

Jest niezmiennie efektywny przez 

cały okres użytkowania budynku. 

Kwestie związane z obciążeniem elementów 

nośnych dachu stają się bardziej istotne 

w przypadku istniejącej już konstrukcji. Najcieńsze 

i najlżejsze rozwiązanie izolacyjne będzie 

z pewnością najlepsze dla istniejących już 

budynków wymagających termorenowacji. 

Niewątpliwie słusznym działaniem jest 

wprowadzanie w życie wszelkich działań 

zmierzających do redukcji emisji CO 2 

. Poszukując 

nowych rozwiązań ważne jest, 

aby nie stracić z oczu podstawowych zasad 

oszczędzania energii. Już na samym początku 

projektowania dachu płaskiego lub 

jego termorenowacji warto pomyśleć o izolacji 

wysoce efektywnej i nie obciążającej 

konstrukcji. 

Projektanci nowoczesnych budynków 

oczekują od płyt izolacyjnych nie tylko 

efektywności energetycznej, ale także nieszkodliwości 

dla środowiska, użytkowników 

obiektu oraz osób wykonujących montaż. 

Firma Kingspan Insulation oferuje szeroką gamę rozwiązań izolacyjnych tak dla 

nowych, jak i remontowanych budynków. Na rynku polskim dostępne są wysoce 

wydajne płyty izolacyjne ze sztywnego poliuretanu: 

Thermaroof TR21 – izolacja pod częściowo zespolone wielowarstwowe pokrycie papą 

i asfaltem mastyksowym, laminowana obustronnie za pomocą włókien celulozowych. 

Thermaroof TR20 – izolacja pod częściowo zespoloną powierzchnię wielowarstwowej 

papy dachowej, laminowana obustronnie arkuszami z włókna szklanego. 

Thermaroof TR27 – izolacja pod pokrycia dachowe mocowane mechanicznie 

w pełni przylegające, jednowarstwowe i niebitumiczne, laminowana obustronnie 

arkuszami z powlekanego włókna szklanego. 

Thermaroof TR26 – izolacja pod mechanicznie zespolone jednowarstwowe wodochronne 

systemy PCV, laminowana obustronnie kompozytową folią o niskim 

współczynniku emisji i wysokimi parametrami paroszczelności. 

Kooltherm K1 Roofboard – wysoce wydajna izolacja na dachy płaskie, laminowana 

obustronnie arkuszami z włókna szklanego. 

Więcej informacji na www.izolacje.kingspan.pl 


23

PORADY 

Dachy na rąbek z blachy 

cynkowo-tytanowej 

Historia tego metalu wywodzi się z Indii, gdzie około roku 1200 naszej ery wytwarzano 

metaliczny cynk z głównym przeznaczeniem do produkcji monet. W początkowym 

okresie XIX wieku ten niebiesko-biały metal już znalazł zastosowanie w blacharskich 

pracach ornamentowych. 

Obecna blacha cynkowo-tytanowa jest stopem 

cynku (Zn) o stopniu czystości 99,995% 

z domieszką miedzi (Cu), tytanu (Ti) i aluminium 

(Al) stanowiących razem 0,005%. 

Obok blachy miedzianej blacha cynkowo-tytanowa 

posiada unikalne właściwości fizyko-mechaniczne, 

gdzie jedną z nich jest patynowanie. 

To bowiem dzięki patynowaniu 

trwałość tego materiału, w zależności od 

warunków atmosferycznych, wynosi 80 - 120 

lat bez konieczności konserwacji. Nie można 

tej blachy mylić z blachą ocynkowaną! 

Blacha cynkowo-tytanowa może być zaginana, 

gięta rolkowo, zwijana, rozklepywana, 

wyciągana, wciągana, wklepywana, 

głęboko tłoczona i wyoblona. To wszystko 

bez obaw o odpryski czy mikrouszkodzenia. 

Warunkiem prawidłowego wykonania robót 

blacharskich (np. przy wykonywaniu podwójnych 

rąbków stojących) jest posiadanie 

odpowiednich narzędzi i maszyn. 

Trwałość i jakość rozwiązań 

Dachy na rąbek stojący, dachy na listwę czy 

wykonywane w technologii łuski są najstarszymi 

technologiami stosowanymi w budownictwie. 

Trwałość tych rozwiązań w połączeniu 

z trwałością materiału znalazła 

swoje zastosowanie na dachach zabytków, 

obiektów sakralnych i rezydencji. 

Dachy z blachy cynkowo-tytanowej mogą 

być wykonane jako konstrukcje wentylowane 

lub niewentylowane, lecz zawsze 

układane na pełnym deskowaniu lub płycie 

OSB. Rąbek stojący może być wykonany od 

pochylenia dachu 3° (ok. 5%), przy czym 

typowe pochylenie dachu wynosi od 7° do 

25°. Wykonywanie i zamykanie profilu rąbka 

następuje w sposób maszynowy lub ręczny. 

Jako standard światowy w blachach cynkowo-tytanowych 

przyjęte zostało układanie 

wstępnie wyprofilowanych pasów 

podwójnego rąbka stojącego o wysokości 

rąbka ok. 25 mm. Bardzo łatwo dają się 

też kryć w tej technologii kształty stożkowate, 

jak również powierzchnie wklęsłoi 

wypukło-zaokrąglone. 

Jako stosowany na świecie wymiar standardowy, 

obowiązuje, dla dachów w technice 

podwójnego rąbka stojącego, szerokość 

pasa ok. 530 lub 600 mm (szerokość taśmy 

600 lub 670 mm), grubość blachy cynkowotytanowej 

0,7 mm. 

fot. Rheinzink 


24 


PORADY 

Praktyczne doświadczenia budowlane pokazują jednak, że 

w wyjątkowych przypadkach konieczne jest, aby zmniejszyć 

szerokość pasa a zwiększyć grubość blachy. W ten sposób można 

przeciwdziałać wyginaniu blachy przez silny wiatr. Ogólnie 

przyjęta maksymalna długość pasów wynosi 10,00 m. W szczególnym 

przypadku mogą być układane również pasy do 16,00 m 

długości. Mocowanie i detale przyłączeniowe pasów muszą być, 

w tym przypadku, dopasowane do rozszerzalności blachy. 

Jeśli nie wystarczy maks. możliwa długość pasów, poszczególne 

długości mogą być łączone łączeniami poprzecznymi. 

Zero przebić przez blachę! 

Mocowanie blachy cynkowo-tytanowej następuje zasadniczo 

pośrednio przez hafty na powierzchni rąbka względnie paski 

mocujące w zagięciach na końcu pasa (w poszczególnych przypadkach 

również hafty pojedyncze). 

Wśród haft rozróżnia się hafty stałe, przesuwane i długie hafty 

przesuwane. Ilość haft na m² jest zależna od istniejącej siły 

ssącej wiatru, mocowań i wybranych konstrukcji dachowych. 

Poza tym, szerokość pasa i grubość blachy mają istotny wpływ 

na ilość haft. 

Technika zamocowań 

Tab. 1. Minimalna ilość haft RHEINZINK (na m²)/max. Odstępy 

między haftami (mm) w zależności od obciążenia siłą wiatru 

Szerokość taśmy [mm] 500 570 600 670 700 800 

Szerokość pasa* [mm] 420 490 520 590 620 720 

Szerokość pasa** [mm] 430 500 530 600 630 730 

Grubość blachy [mm] 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7 0,8 

Obciążenia wiatrem kN/m 2 

-0,3 4/500 4/500 4/500 4/500 4/500 4/400 

-0,6 4/500 4/500 4/500 4/500 4/400 4/400 

-0,9 4/500 4/500 4/500 4/500 4/400 4/400 

-1,2 4/500 4/500 4/500 4/500 4/400 4/400 

-1,5 6/350 6/350 6/350 6/300 6/250 6/250 

-1,8 7/300 7/300 7/300 7/300 7/250 7/250 

-2,1 8/250 8/250 8/250 9/250 9/200 9/200 

-2,4 8/250 8/250 8/250 9/250 9/200 

-2,7 10/200 10/200 10/200 10/200 10/150 

-3,0 11/200 11/200 11/200 11/150 

-3,3 11/200 11/200 11/200 11/150 

-3,6 13/150 13/150 13/150 13/150 

-3,9 13/150 13/150 13/150 

-4,2 15/150 15/150 15/150 

-4,5 15/150 15/150 15/150 

-4,8 17/100 17/100 17/100 

-5,1 17/100 17/100 17/100 

Wymiarowanie haft i pasków mocujących opiera się na wartości średniej przy długości 

pasów wynoszącej ok. 3 m. 

* przybliżona szerokość pasa przy produkcji ręcznej 

** przybliżona szerokość pasa produkcji maszynowej 


Aby zabezpieczyć pasy blachy przed zsuwaniem się, wyznacza się 

na powierzchni dachu strefę haft stałych, w zależności od pochylenia 

dachu. Obszar haft stałych powinien, zależnie od długości 

pasów, wynosić między 1,0 m a 3,0 m, jednak nie więcej niż jedną 

czwartą długości pasów. W Europie przyjęły się, jako odpowiednie 

elementy mocujące, gwoździe z szerokim łbem i papiaki. 

Mocowanie pasów blachy cynkowo-tytanowej RHEINZINK jest 

przede wszystkim zależne od rodzaju i wykonania podkładu. 

Przy wyborze mocowania należy uwzględnić wymogi konstrukcyjne 

począwszy od obciążenia wiatrem i śniegiem, jak również 

szerokość pasa i grubość blachy. 

Od kogo się uczyć? 

Blacha cynkowa przez stulecia była stosowana w najbardziej 

narażonych miejscach budowli: na dach, elewacje, obróbki oraz 

rynny. Ta trwałość sięgająca 120 lat zobowiązuje do odpowied- 

Rynna wraz z obróbką pod dachówkę na rąbek 

niej jakości wykonawstwa. Jest to fakt, że najwyższej jakości 

materiał powinien być obrabiany przez najwyższej klasy rzemieślnika. 

Tylko w ten sposób klient ma pewność, że otrzymuje najwyższą 

jakość blacharstwa, która jest warta swoich pieniędzy. 

Poznanie tajników rzemiosła, możliwość aktualizacji umiejętności 

blacharskich, kalendarium szkoleń, program i warunki 

udziału są dostępne na stronie www.blacharzejakosci.pl 


25

TRADYCJA 

NOWOCZESNE CIESIELSTWO (2) 

Od tradycji do nowoczesności 

Zanik sztuki ciesielskiej 

Nie ulega wątpliwości, że dzisiaj możemy 

mówić o zaniku sztuki ciesielskiej. Można 

dyskutować czy to zanik, upadek czy też 

naturalna kolej rzeczy – efekt przemian, jakim 

podlega współczesne budownictwo. Nie 

mnie to rozstrzygać. 

Mogę tylko stwierdzić z przekonaniem człowieka, 

który sprzedawał wiele lat złącza ciesielskie, 

a teraz stosuje je jako wykonawca, 

że większość cieśli w naszym kraju zapytanych 

o nie, wzrusza ramionami, podobnie 

jak nie wiedzą, jak zaciąć po staremu połączenie 

miecza z belka i słupem. 

Chcę przez to powiedzieć, że moim zdaniem, 

w Polsce współczesne ciesielstwo jest teraz 

w okresie przejściowym. 

Po wieki trwającym okresie rozwoju tradycyjnego 

rzemiosła przyszła krótka, ale skuteczna 

agonia starych wzorów po II Wojnie 

Światowej. „Nowa” ideologia, zgodnie z duchem 

najlepszego z ustrojów społecznych, 

nie tylko wyśmiała i sprowadziła do rangi 

przeżytku architekturę drewnianą, ale co 

gorsza spowodowała spustoszenie w mentalności 

ludzkiej. A to znacznie trudniej 

odbudować niż tzw. substancję materialną. 

Z tych najgorszych należy wymienić dwa 

skutki. Pierwszy widzi każdy, kto przejeżdża 

autem przez nasz piękny kraj – budynki 

z lat 70. odarte z jakiejkolwiek architektury, 

piękna i sensu. Zresztą sami mieszkańcy 

- zwróćcie Państwo uwagę - nazywali je do 

niedawna „budynkami”, zamiast stosować 

stare, miłe słowo „dom”. Widocznie nie przechodziło 

im ono przez usta. 

Drugi skutek to upadek wzorców dobrej 

roboty (do wyboru: rzetelnej, solidnej, 

profesjonalnej, porządnej). I oto jesteśmy 

w sytuacji, w której nie ma już „starych” 

fachowców, a nie znamy jeszcze nowoczesnych 

technik, które ich nie potrzebują. 

Ręce czasami opadają, kiedy tzw. fachowiec 

próbuje przekonać, że wystarczy kilka dużych 

gwoździ i dach będzie stał przez wieki. 

Często pierwsza dobra wichura udowadnia 

ewidentną głupotę takiej recepty, a oszczędność 

staje się kosztem i to podwójnym. 

Na szczęście uczymy się szybko, więc mam 

nadzieję, że i w tej dziedzinie zaczerpniemy 

z doświadczeń „Zachodu” i nadgonimy 

50-letnie zaległości. Od kilku lat obserwuję 

z radością pozytywne przykłady połączenia 

nowoczesnych materiałów i technik budowlanych 

ze świadomym powrotem do starych, 

sprawdzonych wzorów. Pamiętam też o Podhalu, 

które jako jedyny region Polski nie 

uległ „nowomodzie” architektonicznej. 

Na Zachodzie nie bez zmian 

W krajach zachodnich można również mówić 

o zaniku tradycyjnej sztuki ciesielskiej 

na rzecz nowoczesnych sposobów łączenia 

konstrukcyjnych elementów drewnianych, 

choć podłoże tych zmian jest zgoła inne. 

Na świecie drewna brakuje już od dawna. 

Na razie nie wymyślono niczego lepszego 

i nadal więźby dachowe budujemy jak nasi 

pradziadowie: z drewna. Mało tego – obserwujemy 

renesans tego surowca, choć już na 

nowych zasadach. 

Problem braku drewna w skali światowej 

ma dwa aspekty: aspekt nowoczesnej, 

ekologicznej „produkcji” drewna i aspekt 

coraz bardziej racjonalnego, oszczędnego 

zużywania drewna przy rosnących stale 

potrzebach. 

Jak mądrze „produkować” pokazują Norwegowie, 

którzy teraz sadzą drzewa dla swoich 

wnuków, a ścinają te, które posadzili ich 

dziadowie. 

Nowoczesne, lekkie systemy budowlane wykorzystują 

relatywnie mniej drewna. Cała 

Ameryka i Kanada, a także Skandynawia 

stoi na lekkich konstrukcjach szkieletowych 

– domach „z patyków” i drewnopochodnych 

belek dwuteowych, płyt drewnopochodnych 

i laminatów drewnianych. Dzięki technologii 

przetwarzania surowca drewnianego 

wykorzystuje się te fragmenty drzew, które 

kiedyś były odpadem, a na lekką konstrukcję 

szkieletową całego domu zużywa się tyle 

samo drewna, co na więźbę domu „tradycyjnego”. 

Jednocześnie wzbogaca się wartości 

konstrukcyjne i odporność drewna na 

korozję biologiczną (np. kerto). Dzięki precyzyjnemu 

sklejaniu małych kawałków, uzyskuje 

się duże gabaryty elementów nośnych 

w wielkowymiarowych konstrukcjach z tzw. 

„klejonki” – belek z drewna klejonego. Hale 

zbudowane z takich belek mogą mieć 100 

metrów rozpiętości i dowolny kształt. Znanym 

przykładem jest słynny gmach opery 

w Sydney czy „Łódź Wikingów” – hala 

26 

Dekarz & Cieśla 2/2007 1/2007

TRADYCJA 

znana z olimpiady w Lillehammer. Ponadto 

są bezpieczne – dla ludzi (np. hale sportowe) 

i dla zgromadzonych w nich towarów 

(hale magazynowe). Wytrzymują w pełnym 

ogniu ponad pół godziny, podczas gdy stalowe 

konstrukcje walą się po kilku minutach 

z powodu natury stali, która rozszerza się 

i wygina pod wpływem temperatury. 

Złącza ciesielskie 

Nowoczesne formowanie drewna wiąże się 

z nowoczesnym łączeniem elementów konstrukcji 

drewnianych. Po II Wojnie Światowej, 

wobec ogromu potrzeb odbudowy, 

pojawiła się wyjątkowa konieczność oszczędzania 

materiałów. Złącza ciesielskie powstały 

jako jedno z rozwiązań minimalizujących 

nie tylko rosnące koszty materiałów, 

ale także robociznę. 

Złącza ciesielskie to perforowane profile 

z wysokogatunkowej blachy stalowej. Łączą 

„na styk” drewniane elementy konstrukcyjne. 

Dlatego często występują pod nazwą 

„stalowe złącza konstrukcyjne”, albo „łączniki 

do drewna”. 

W Ameryce stosowanie złączy ciesielskich 

jest od dawna normą. Najbardziej znane są 

produkty firmy Simpson, powszechne również 

w Anglii. W Europie pionierem i liderem 

w produkcji tych złączy była od 1952 roku 

duńska firma BMF, obecnie Simpson. W Polsce 

pojawiły się w 1993 roku (BMF) w firmie 

Jutor. 

Filozofia tego produktu sprowadza się do 

jednego słowa: oszczędność. Stosując złącza 

ciesielskie budowniczy oszczędza: 

• na projekcie: markowe złącza są policzone 

statycznie. Projektant nie musi liczyć 

każdego połączenia, ponieważ zrobił 

już to za niego producent. Wystarczy 

podstawić odpowiednią wartość siły 

do tabeli katalogu inżynierskiego, aby 

„wyjąć” z niego odpowiednie złącze. 

Robi się to szybko i łatwo, zwłaszcza, 

jeśli korzysta się z komputerowej wersji 

katalogu, będącego jedną z bibliotek do 

programu CAD, 

• na drewnie: łączenie na styk pozwala 

do tych samych obciążeń zastosować 

belki o mniejszych rozmiarach (można 

oszczędzić 30% drewna), 

• na transporcie, co wynika z powyższego, 

• na czasie: dzięki prostocie montażu 

znacznie skraca się czas wykonania 

konstrukcji. A czas kosztuje coraz więcej. 

Belki można okuć złączami na ziemi i tak 

przygotowane szybko składać na górze. 

• na robociźnie: ponieważ mocowanie 

złączy polega na wbijaniu gwoździ 

młotkiem w drewno przez otwory 

w blachach perforowanych, nie potrzeba 

wykwalifikowanych cieśli. Wystarczy 

jeden, który umie czytać projekt. 

• na sprzęcie: ponieważ ideą złączy jest 

łączenie elementów na konstrukcji 

– nie potrzeba ciężkiego sprzętu, 

zwłaszcza przy budowie dachu na domu 

jednorodzinnym. 

• na nerwach: i projektant i wykonawca 

i inwestor mogą spać spokojnie pod 

konstrukcją opartą na markowych 

złączach, ponieważ ich producent 

gwarantuje jakość i skuteczność 

połączeń odpowiednimi badaniami 

i certyfikatami. 

Jak widać zalet stosowania złączy ciesielskich 

jest wiele. Wszystkie stanowią o nowoczesności 

budowania z drewna z ich użyciem. 

Wad - poza koniecznością pokonania 

bariery stojącej na drodze wszystkiemu, co 

nowe - nie znam. 

Rodzaje złączy ciesielskich, wszechstronność 

zastosowań połączenia drewna ze 

sobą oraz z innymi materiałami, konkretne 

przykłady połączeń w typowych miejscach 

dachu, zasady prawidłowego mocowania 

złączy i wreszcie przykłady ciekawych konstrukcji 

opartych na złączach – to materiał 

do następnego odcinka opowieści o nowoczesnym 

ciesielstwie. Zapraszam. 

Juliusz Głowacki 

Simpson Strong-Tie 

profesjonalne złącza ciesielskie 

Dekarz & Cieśla 2/2007 1/2007 

27

PORADY 

Radzi Tomasz Żarski – stolarz z 15-letnim doświadczeniem zawodowym 

Lekka przenośna ukośnica 

Bosch GCM 8 S Professional 

w pracach stolarskich 

Przenośne ukośnice znajdują zastosowanie w pracy stolarzy czy parkieciarzy. O wykorzystaniu 

ukośnicy GCM 8S w konkretnych pracach opowiada stolarz Tomasz Żarski. 

Parkiet 

Ukośnica przenośna do paneli GCM 8 S 

Professional jest idealna przede wszystkim 

w pracach parkieciarskich. Lekka 

i przenośna pozwala na transport bezpośrednio 

do miejsca nakładania parkietu 

i jego dokładne docięcie do wymiarów 

pomieszczenia. 

Przy wyborze ukośnicy warto zwrócić 

uwagę na to, czy jest stabilna i czy 

tworzy własne stanowisko pracy, tak jak 

model Boscha. Oszczędza to czasu - nie 

trzeba chodzić do wydzielonego do cięcia 

pomieszczenia. 

Jeżeli czeka nas wielogodzinna praca, 

przy której potrzebujemy większego 

komfortu, sprawdźmy, czy na rynku jest 

dostępny dostosowany do ukośnicy odpowiedni 

stół. 

Ponieważ parkieciarze pracują na różnych 

etapach budowy, w różnych warunkach, 

przydaje się bardzo dobre oświetlenie 

oraz wskaźnik laserowy. Laser powinien 

być bardzo dobrze spasowany z tarczą, 

co pozwala na dokładne, szybkie i bezbłędne 

cięcie. Podziałka na culadze wraz 

z dokładnym laserem pozwala na uzyskanie 

dokładnego odcinka bez dodatkowych 

pomiarów i zakreśleń. 

Ukośnica umożliwia cięcie materiałów 

do 27 cm szerokości i 6 cm wysokości. 

W praktyce parkieciarza, cięcie większych 

materiałów jest niepotrzebne. Podwójny 

wysięgnik pozwala na dobre ustawienie 

materiału, paneli laminowanych i parkietu. 

Dosyć istotne jest, żeby zaciski 

mocujące, jak w modelu Bosch, nie pozostawiały 

śladów - jeżeli zostawiają, 

warto podłożyć drewniany klocek, by nie 

zniszczyć ciętego materiału. Większość 

parkieciarzy używa modeli bez posuwu. 

Co ciekawe, posuw i duża tarcza w tym 

modelu pozwalają na docinanie klepki 

podłogowej na długość i dopasowywanie 

jej do ściany dłuższą krawędzią. 

Ukośnica pozwala również na docinanie 

paneli podłogowych i ściennych czy desek 

barlinkowskich do potrzebnej nam 

długości. Bardzo dokładne cięcie i spasowanie 

otrzymamy również przy wykończeniach; 

listwach przypodłogowych 

i progowych. 

Taras 

Ukośnica Boscha Professional GCM 8 S 

przydaje się również przy tarasach. 

Przytniemy nią kątówki do konkretnych 

wymiarów tarasu, szybko możemy wprowadzić 

na miejscu zmiany w długości. 

Na miejscu przygotujemy również balustrady. 

Ukośnica Bosch bardzo dobrze 

sprawdza się przy przycinaniu tracek 

i podchwytów, gdzie elementy przycięte 

są idealnie dopasowane. 

W balustradach z dolnym biegiem stosuje 

się często kąty nietypowe do 58%, ukośnica 

Bosch ma regulację skosu do takich 

28 


PORADY 

wartości za pomocą specjalnego pokrętła. 

Stabilizacja na kątach nietypowych 

pozwala na powtarzalność cięcia, dzięki 

czemu możemy bardzo szybko przyciąć 

wszystkie elementy balustrady. Ukośnica 

oraz wkrętarka w zupełności wystarczą do 

przeprowadzenia tego typu prac. 

Panele ścienne i boazeria 

Kolejnym z zastosowań jest docinanie 

paneli ściennych lub boazerii na długość. 

Przy układzie ukośnym, dodatkowo możemy 

przyciąć panele pod niestandardowym 

kątem. Ukośnica przyda się również na 

miejscu w pracach wykończeniowych przy 

docinaniu na wysokość lub pod kątem kątowników, 

cokolików i ćwierćwałków. 

Montaż drzwi 

Ukośnica przenośna Boscha przydaje się 

również przy montażu drzwi, szybko można 

przyciąć kliny do framug oraz przygotować 

belki rozporowe i ustabilizować 

całość pianką. W kolejnym etapie prac 

ukośnica może zostać wykorzystana do 

przygotowania opaski na drzwi, a same 

cięcia są bardzo dokładne i pozwalają 

na idealne spasowanie materiałów. Przy 

samych drzwiach urządzenie przyda się 

jedynie do przycinania profili. 

Schody 

Przenośna ukośnica znajduje zastosowanie 

również przy schodach. O ile same 

stopnie przytniemy wcześniej modelem 

o większej tarczy, np. Bosch GCM 12 SD 

Professional, to mała ukośnica przyda się 

w pracach wykończeniowych. Cokoliki 

przyścienne mają ok. 7-8 cm, łatwo je 

dociąć, tak samo można szybko dopasować 

opaskę kończącą schody. Przy wysokich 

cokołach można skorzystać z innego 

kąta nachylenia tarczy. 

Ostatnio zapanowała również moda na 

klepki na schodach. W takim wypadku, 

najlepiej na miejscu przy pomocy ukośnicy 

przygotować nosek na klepkę osłaniający 

ostatnie 5 cm stopnia. 

Laminaty 

O kolejnym istotnym zastosowaniu ukośnicy 

można przekonać się przy okazji cięcia 

płyt laminowanych. Duża część stolarzy 

Dane techniczne 

Moc nominalna 

Prędkość obrotowa bez obciążenia 

Średnica tarcz 

Średnica otworu tarczy 

uważa, że cięcie ukośnicą będzie strzępić 

materiał. Dolna krawędź cięcia wyjdzie 

gładka, a górna poszczypana. Ważna 

jest w takim wypadku technika. Ukośnica 

Boscha ma lekki dokładny posuw i ogranicznik 

zagłębiający. Pozwala to na cięcie 

laminatów po uprzednim zblokowaniu piły 

z wysokości. Wystarczy ustawić ogranicznik 

na 5 mm, zagłębić piłę po raz pierwszy 

podcinając ruchem wstecznym, wyjechać, 

zdjąć blokadę i zagłębić jeszcze raz i dostajemy 

precyzyjne cięcie. Ważne by pierwsze 

cięcie było robione ruchem wstecznym, 

dzięki temu unikniemy „szarpnięcia”. 

Prace na wysokościach 

Lekkość – 15 kg w wypadku Boscha i bardzo 

dobry uchwyt, dzięki któremu ukośnicę 

można nieść stabilnie, bez bujania, przydają 

się przy pracach, gdzie musimy przenosić 

ukośnicę na różne wysokości. Przede 

wszystkim będzie to przycinanie więźb dachowych, 

gdzie trzeba dopasowywać elementy. 

Ukośnice ze względu na małą wagę 

możemy wykorzystać również przy podbitkach 

na zakończenie dachu, gdy wykonujemy 

je z boazerii. Musimy wtedy docinać 

boazerię na miejscu, zarówno na długość, 

jak i pod kątem 45 stopni. 

Ponadto ukośnica może przydać się także 

przy wszystkich konstrukcjach szkieletowych 

wykonanych z drewna, przy cięciu 

sklejki i płyt wiórowych lub płyty pcv do 

wykończeń meblowych, w wykończeniach 

meblowych, nawet do takich czynności 

jak przycinanie szuflad. W każdej szufladzie 

potrzeba 4 formatek przygotowanych 

w stolarni, przy całej szafie jest to już 

jakimś kosztem przy zamówieniu na zewnątrz. 

Szuflady można przyciąć ukośnicą 

z gotowych wstęg, tak samo zdarza się jej 

użyć w zamówieniach niestandardowych do 

docięcia półek, kiedy szafka jest źle dopasowana. 

Często zamawiany jest sam korpus 

GCM 8 S Professional 

1400 W 

5000 obr./min 

216 mm 

30 mm 

Regulacja skosu 50°L, 58°P 

Regulacja kąta nachylenia 47°L 

Ciężar 

15 kg 

szafki, żeby drzwiczki zamówić później po 

dopasowaniu szafki w pomieszczeniu. 

Cechy, na które warto zwrócić uwagę 

Powtarzalność: 

Pierwszą cechą jest powtarzalność. Chodzi 

o stabilne powtarzalne cięcie. Warto 

zwrócić uwagę na to, jak działają 

blokady; czy będzie można wielokrotnie 

powtórzyć cięcie dla tego samego kąta, 

czy za każdym razem cięcie będzie takie 

samo, bez zbędnej kalibracji urządzenia. 

Przy okazji warto zwrócić uwagę na regulację 

skosu, im wyższa tym urządzenie 

bardziej uniwersalne. 

Prędkość obrotowa i ilość zębów: 

Im wyższa prędkość i ilość zębów tym 

dokładniejsze cięcie. W modelu Bosch 

GCM 8 S Professional standardowo dodana 

jest tarcza 48-zębowa przy średnicy 

216 mm. Przy dużej prędkości obrotowej 

5000 obrotów pozwala to na idealne cięcie 

wszystkich wymienionych wcześniej 

elementów. 

Warto zwrócić uwagę na otwór tarczy, 

ze względu na późniejszą wymianę. Dla 

standardowego wymiaru 30 mm, dostępne 

jest wiele zamiennych tarcz o różnej 

ilości zębów. Pozwala to na bardziej uniwersalne 

zastosowanie urządzenia. Delikatniejsze 

lakierowane lub fornirowane 

elementy dobrze ciąć tarczą z min. 60 

zębami, a do konstrukcji aluminowych 

takich jak drzwiczki czy listwy, używać 

specjalnie przystosowanej tarczy. 

Stabilność i bezpieczeństwo: 

Ukośnica Boscha ma odpowiednią płaszczyznę 

stabilizacyjną. Bardzo dobrze 

trzyma się na poziomych płaszczyznach, 

a dobrą widoczność materiału zapewnia 

oświetlenie. Szeroka osłona posuwu nie 

tylko jest bezpieczna, ale zapobiega zanieczyszczeniom 

i pozwala na długą pracę 

urządzenia bez zbędnej konserwacji. 


29

NA LUZIE 

Oddział terenowy Centralnego Biura Śledczego, 

Nowy Targ. 

Dzwoni telefon: 

- Centralne Biuro Śledcze, słucham... 

- Kciołek podać, co Jontek Pipciuch Przepustnica 

chowie we stosie drzewa marychuanem. 

- Dziękujemy za zgłoszenie, zajmiemy się 

tym. 

Następnego dnia w obejściu Przepustnicy 

zjawia się grupa agentów CBŚ. Rozwalają 

stos drewna, każdy klocek precyzyjnie 

rozszczepiają siekierką, ale narkotyków 

ani śladu. Po kilku godzinach, wymamrotawszy 

niewyraźne przeprosiny, odjeżdżają. 

Stary Przepustnica patrzy w zadumie 

to na drogę, którą odjechali, to na stos 

drewna. Nagle słyszy telefon. Wzrusza ramionami, 

wchodzi do chałupy, odbiera. 

- Hej, Jontek! Stasek mówi. Byli u ciebie 

policjanty? 

- Ano byli. Tela co dopiero pojechali. 

- A drzewa ci narąbali? 

- A narąbali... 

- Syćkiego nojlepsego wew dniu urodzin, 

hej! 

- Kochanie może wybralibyśmy 

się na romantyczny spacer? 

- A nie mogłeś sobie kupić tego 

piwa wracając z pracy?! 

Wysoko w górach, hen wysoko, w lodowej 

grocie siedzą dwa straszliwe Yeti i obgryzają 

kosteczki. Mniejszy straszliwy Yeti 

przerywa na chwilę i pyta większego: 

- Tato, a powiedz mi, po co my się tak 

ukrywamy przed ludźmi, co? Są tacy mali! 

Przecież i tak ich w końcu zjadamy, tak? 

Dlaczego napadamy na nich od tyłu? 

- Bo widzisz, synku - odpowiada większy 

straszliwy Yeti, dokładnie oblizując palce 

- lepiej mi smakują, gdy się nie zes**ją ze 

strachu. 

Mama-dżdżownica z córką-dżdżownicą spacerują 

sobie i mała pyta: 

- Mamo, co to jest to żółte, cieplutkie? 

- To jest słoneczko... 

- A to zielone, piękne? 

- A to jest trawka, 

- A to niebieskie, migoczące? 

- To jest, córeczko, jezioro... 

- Mamo, a skoro tu jest tak pięknie i cudownie, to 

czemu my mieszkamy w tej dziurze, pod ziemią? 

- Bo to jest nasza ojczyzna, kochanie... 

30 

Dekarz & Cieśla 2/2007 1/2007

Najmniejszy 

dalmierz laserowy 

na świecie. 

NOWOŚĆ! 

Dalmierz laserowy DLE 50 – mały i poręczny jak 

telefon komórkowy. Wyposażony we wszystkie 

funkcje profesjonalnego dalmierza laserowego wykonuje precyzyjne pomiary 

odcinków o maksymalnej długości 50 m. Jego dokładność gwarantuje mistrzostwo 

we wszystkich pomiarach. 

Więcej na www.bosch.pl Zawsze profesjonalnie.

Fachowy Dekarz & Cieśla 2/2007

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?