ÇOCUK-İSTİSMARINA-YÖNELİK-RAPOR

Son olarak yaşları 2010’da 12-17 arasında değişen 1920 lise öğrencisine istismara
maruz kalıp kalmadıkları hakkında anket doldurmuşlardır.
Elde edilen veriler 2005 verileri ile karşılaştırılmıştır. Buna göre 5 yılda, istismarın artıp
artmadığı, farkındalığın artıp artmadığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Türkiye’de de orta vadeli
bir planlama ile uygulanacak politikaların ve çözümlerin işe yarayıp yaramadığı konusunda
bu yönde bir doğrulama çalışması yapılması yararlı olacaktır. Aynı şekilde sağlık
kurumlarında, aile hekimliklerinde, özel ve kamu hastanelerinde verileri doğru ve güvenilir
olarak bir e-sisteme konması önemlidir.
Eğitim Temelli Önlemler:
Okul merkezli koruma programları çocukları okuma çağlarında eğitmek suretiyle
bilgilendirme ve bilinçlendirmeye dayanmaktadır. Çocuklara, zararlı durumları tanıtmak,
doğru ve yanlış dokunuşu öğretmek, istenmeyen yaklaşımlara hayır demeyi öğretmek,
istismar eden yetişkinleri ifşa etmek konusunda cesaretlendirmeyi içermektedir.
Türkiye’de de okullarda farklı yaştaki çocuklara farklı yöntemlerle, yukarıda bahsi geçen
hususlar, çocukla görüşme tekniklerini bilen uzmanlar tarafından titizlilikle uygulanmalıdır.
Burada uygulanacak eğitim programının çocuk merkezli olmasına özen gösterilmelidir.
Aynı şekilde çocukla çalışan tüm uzman ve görevliler de eğitim görmelidirler. Sağlık
görevlileri, kamuda ya da özelde çalışan öğretmenler, anaokulu çalışanları, çocuk
hapishanelerinde çalışanlar vb uzman ve idari kadroların yer alanlar bu eğitime zorunlu
olarak katılması sağlanmalıdır.
Bu eğitim programında özellikle de çocuklara eğitim verilirken sadece formel değil non-formel
eğitim tekniklerinin de uygulanması süreci daha işlevsel kılacaktır. Çocuklar yaşları itibariyle
farklı şekillerde eğitim görmeleri daha etkili olacaktır.
Dahası, eğitim programına veliler de dahil edilmeli ve hukuki olarak yaptırımlardan
bahsedilmelidir.
İrlanda’daki “Güvende Kal” programı buna örnek olarak verilebilir. Program ilkokuldaki
çocuklara kötü muamele ve zorbalığı önlemek için uygulandı. Program, öğretmen ve velilere
eğitim verilmesini, çocuk bir istismar sonrası içine kapandığından neler yapılması gerektiğine
dair yapılması gerekenleri içermektedir. Öğretmenler 12 dönem boyunca 7-10 yaş arası
çocuklara bu eğitimleri verdiler. Eğitimin içeriğinde, role-play’ler, sınıf münazaraları, video ve
ses kayıtları ile doğru dokunuş, yabancılarla başa çıkma vb gibi durumlarla başa çıkmaları
hedeflenmiştir. Programın başlamasından 3 ay sonra çocuklarda farkındalık ve bilinç
artmaya başlandığı gözlemlenmiştir. Aynı zamanda programa katılan çocukların uğradıkları
istismarı daha fazla ihbar ettikleri ve söyledikleri tespit edilmiştir.
35