شو من؛
2326714
2326714
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
صفحه | 6 شماره | 18 دی 95<br />
ایران در جهان<br />
MEHR NEWSAGENCY<br />
۵ اساسنامه ناتو رفتار کند.<br />
وی تصریح کرد: بدین معنا که با وجود آنکه ناتو<br />
وارد ساز و کارهای امنیتی با ک<strong>شو</strong>رهای خارج از حوزه<br />
سنتی ناتو می <strong>شو</strong>د ولی لزوماً تکالیفی که مطابق بند<br />
۵ بر عهده آن است متوجه آن نیست؛ بندی که مطابق<br />
آن حمله به یک عضو به منزله حمله به سایر اعضاء<br />
است و سایر اعضاء موظف به رفع تهدید از آن عضو بر<br />
می آیند.<br />
حیران نیا در ادامه گفت: همکاری ناتو با ک<strong>شو</strong>رهای<br />
حاشیه خلیج فارس در ادامه تأسیس <strong>شو</strong>رای مشارکت<br />
اروپا-آتالنتیک، تأسیس <strong>شو</strong>رای دائم روسیه-ناتو، گفتگوی<br />
مدیترانه و مشارکت برای صلح قابل تفسیر است.<br />
موازنه قوا مقابل ایران از اهداف گسترش ناتو<br />
به خلیج فارس است<br />
وی در ادامه به اهداف تعریفی ناتو برای حضور و<br />
گسترش در خلیج فارس پرداخت و گفت: اهدافی چون<br />
تضمین امنیت انرژی، مقابله با تروریسم و تهدیدات<br />
نوین، تضمین امنیت اسرائیل، کنترل و مدیریت<br />
قدرتهای منطقه ای چون ایران، حفظ و حراست از<br />
حکومتهای وابسته و متحدین از جمله اهداف ناتو برای<br />
گسترش به حوزه خلیج فارس برشمرده شده است.<br />
دبیر گروه خلیج فارس پژوهشگاه مطالعات استراتژیک<br />
خاورمیانه با اشاره به اینکه ناتو تا قبل از جنگ<br />
سرد متوجه اروپای شرقی و خطر کمونیسم بوده<br />
است گفت: بعد از جنگ سرد ناتو با بحران هویت<br />
روبرو می <strong>شو</strong>د و محیط امنیتی جدید ناتو را بیشتر<br />
متوجه خاورمیانه و زیرسیستم فرعی آن خلیج فارس<br />
می س ازد.<br />
وی افزود: متعاقب سند رم)مصوب ۱۹۹۱( امنیت<br />
مدیترانه و امنیت خاورمیانه به امنیت اروپا پیوند می<br />
خورد و در راستای گسترش ناتو به خارومیانه و خلیج<br />
فارس گفتگوهای مدیترانه ای در سال ۱۹۹۴ شکل می<br />
گیرد و متعاقبا »ابتکار همکاری استانبول« در سال<br />
۲۰۰۴ تمرکز ویژه ای بر خلیج فارس دارد.<br />
دبیر سرویس بین الملل خبرگزاری مهر تأکید کرد:<br />
مطابق »ابتکار همکاری استانبول« ک<strong>شو</strong>رهای حاشیه<br />
خلیج فارس در صورت همکاری با ناتو، از منافعی چون<br />
حمایت عملی در برابر تهدیدهای تروریستی، دسترسی<br />
به آموزش، اصالحات دفاعی و همکاری های نظامی و<br />
همچنین گفتگوهای سیاسی بهره مند می <strong>شو</strong>ند. اصالحات<br />
دفاعی، بودجه بندی و برنامه ریزی، مناسبات نظامی-غیر<br />
نظامی، همکاری های نظامی، مبارزه با تروریسم و<br />
سالح های کشتار جمعی، ارتقای همکاری در زمینه امنیت<br />
مرزی از جمله همکاریهای اعضای <strong>شو</strong>رای همکاری<br />
خلیج فارس با ناتو در قالب »ابتکار همکاری استانبول«<br />
است.<br />
وی با اشاره به اینکه تاکنون چهار ک<strong>شو</strong>ر قطر، بحرین،<br />
امارات متحده عربی و کویت به ابتکار همکاری<br />
استانبول پیوسته اند گفت: عربستان سعودی نیز<br />
گفتگوهایی را با ناتو داشته است و عمان نیز ترجیح می<br />
دهد همکاری با ناتو را از رهگذر <strong>شو</strong>رای همکاری خلیج<br />
فارس دنبال کند.<br />
وی در ادامه افزود: در خصوص گسترش همکاری های<br />
ناتو با ک<strong>شو</strong>رهای عضو <strong>شو</strong>رای همکاری خلیج فارس<br />
باید توجه داشت که هرگونه معماری و چارچوب<br />
جدید امنیتی برای منطقه خلیج فارس باید سه هدف<br />
را برآورده سازد. اول اینکه این چارچوب امنیتی باید<br />
دولتهای منطقه خلیج فارس را از قبل امن تر سازد.<br />
دوم، این چارچوب باید بیش از آنکه ساز و کارهای<br />
امنیتی منطقه را پیچیده تر سازد، آسانتر کند. سوم<br />
اینکه چارچوب امنیتی به اندازه کافی انعطاف پذیر و<br />
منسجم باشد که در مقابل تغییرات داخلی و خارجی<br />
دوام بیاورد.<br />
گسترش ناتو در خلیج فارس امنیت منطقه را<br />
پیچیده تر ساخته است<br />
حیران نیا یادآور شد: چارچوب امنیتی مبتنی بر<br />
»ابتکار همکاری استانبول« نتوانسته اهداف مذکور را<br />
محقق سازد. این چارچوب همکاری امنیتی اوالً فراگیر<br />
و جامع نیست و ک<strong>شو</strong>رهای مهمی چون ایران و عراق را<br />
مستثنی کرده است.<br />
وی افزود: دوماً یکی از محورهای این سند تهدید<br />
هسته ای ایران و مقابله با به خطر افتادن رژیم اشاعه<br />
هسته ای بوده است که با توافق هسته ای ایران و<br />
گروه ۱+۵)برجام( یکی از ارکان تهدیدی ادعایی در این<br />
سند با پرسشی اساسی مواجه می <strong>شو</strong>د.<br />
وی تصریح کرد: یکی از عوامل تهدید کننده ک<strong>شو</strong>رهای<br />
حاشیه جنوبی خلیج فارس عوامل داخلی است. برای<br />
نمونه در بحرین و عربستان شاهد نارضایتی های داخلی<br />
هستیم که از رهگذر توجه به امنیت انسانی این<br />
موضوعات قابل حل و فصل هستند حال آنکه ابتکار<br />
همکاری استانبول معطوف به »امنیت دولتی« و حفظ<br />
رژیمهای اقتدارگرا است.<br />
نظم امنیتی خلیج فارس فراگیر نیست<br />
حیران نیا یادآور شد: حضور ناتو در خلیج فارس<br />
و ایجاد نظم امنیتی با ک<strong>شو</strong>رهای <strong>شو</strong>رای همکاری<br />
خلیج فارس در حالی است که امنیت در این منطقه<br />
از رهگذر مشارکت همه ک<strong>شو</strong>رهای عضو منطقه حاصل<br />
می <strong>شو</strong>د. اگرچه در زمان کنونی ایده آلی خواهد<br />
بود که بتوان به نظمی با مشارکت و همکاری همه<br />
ک<strong>شو</strong>رهای حاشیه خلیج فارس و بدون مداخله بازیگران<br />
فرامنطقه ای دست یافت ولی نظم مطلوب و پایدار<br />
نهایتا نظمی است که در آن شاهد حضور قدرتهای<br />
فرامنطقه ای نباشیم.<br />
وی افزود: ذهنیت کنونی بازیگران منطقه ای نگاهی<br />
مبتنی بر حاصل جمع جبری صفر است و منطقه<br />
حاکم بر روابط آنها منطق »موازنه قوا« است و سه<br />
قدرت منطقه ای ایران، عربستان و عراق برداشتی<br />
تهدیدآمیز از یکدیگر دارن د. در واق ع کنشهای منطقه<br />
ای نتوانسته ذهنیتی فراگیر و غیر ایدئولوژیک و گفتمان<br />
هویتی فراملی، فراگیر و تکثرگرا ایجاد کند.<br />
در ادامه، این نشست با پرسش و پاسخ حضار دنبال<br />
شد. حیران نیا در خصوص این پرسش که مواضع<br />
دونالد ترامپ در خصوص ناتو آیا باعث تضعیف ناتو<br />
خواهد شد گفت: دونالد ترامپ در کمپینهای انتخاباتی<br />
خود را ضد رژیمهای بین المللی از جمله رژیمهای<br />
امنیتی چون ناتو و رژیمهای تجاری چون »ترانس<br />
پاسیفیک« و »نفتا« نشان داده است.<br />
وی افزود: ترامپ از اعضای ناتو خواسته که سهم<br />
خودشان را در بودجه بندی مالی ناتو بدهند. باید<br />
توجه داشت که آمریکا در سال گذشته حدود ۷۳<br />
درصد از بودجه ناتو را تأمین کرده است و ک<strong>شو</strong>رهای<br />
اروپایی که مقرر شده ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی<br />
را صرف بودجه دفاعی و امنیتی کنند- غیر از ۵ ک<strong>شو</strong>ر-<br />
اعمال نکرده اند.<br />
»ترامپ« ناتو را تضعیف نمی کند<br />
حیران نیا یادآور شد: لذا ترامپ می گوید که دیگر<br />
آمریکا نباید هزینه های امنیتی اروپایی ها را تا این<br />
حد بدهد و در صدد است تا با تحت فشار قرار دادن<br />
آنها را به سهمیه بندی ملزم سازد. مواضع ترامپ در<br />
خصوص پیمان تجاری ترانس پاسیفیک و نفتا نیز از<br />
همین منطق پیروی می کند.<br />
وی افزود: باید توجه داشت که ناتو بازوی نظامی<br />
آمریکا در اروپاست و بعید است که آمریکا درصدد<br />
تضعیف ناتو بر آید. البته متعاقب اظهارات ترامپ،<br />
وزرای خارجه و دفاع اتحادیه اروپا نیز نشستی برگزار<br />
کرده اند و در آن تصمیماتی در خصوص سازو کارهای<br />
امنیتی و دفاعی مختص اعضای اتحادیه گرفته اند.<br />
البته تالشهایی هم برای تشکیل ارتش مشترک<br />
اروپایی از سوی برخی ک<strong>شو</strong>رهای اروپایی مطرح شده<br />
است.<br />
وی ی ادآور شد: اما بعید به نظر می رسد که این<br />
موضوعات جنبه عینی به خود بگیرد هر چند ترامپ<br />
سعی خواهد کرد با تحت فشار قرار دادن اروپایی های<br />
امتیازاتی از آنها بگیرد.<br />
حیران نیا در پایان گفت: رژیمهای امنیتی چون ناتو<br />
بعد از جنگ جهانی دوم شکل گرفته است و در واقع<br />
منافع هژمون)آمریکا( را تأمین کرده و می کند. در واقع<br />
هژمون در نتیجه کارکرد این رژیمها نظم مطلوب خود<br />
را نهادینه می سازد.