Renkli Histoloji Atlası

LEVHA 1-3 Hücre Yüzey Farklanmalar›
RES‹M 1 F›rçams› kenar. ‹nce ba¤›rsaklar.
Maymun. Parafin kesit. X 540.
‹nce ba¤›rsaklar›n lümen (L)’ini saran hücreler,
aralar›nda mukus üreten çok say›da Goblet hücresi
(GH) nin yer ald›¤› prizmatik hücrelerdir. Prizmatik
hücrelerin ifllevi, apikalde serbest yüzey boyunca
sindirilen besin maddelerinin emilimidir. Yüzey
alan›n› artt›rmak için bu hücreler, f›rçams› kenarla
(FK)’a sahiptir; F›rçams› kenar, elektron mikroskobu
ile gösterilen ve sitoplazmay› saran hücre zar›n›n
k›sa, dar, parmak benzeri uzant›lar› olan mikrovilluslard›r.
Her bir mikrovillus sindirim enzimlerini
de içeren glikokaliks denilen bir hücre örtüsünü
içerir. Mikrovillusun merkezinde uzunlamas›na düzenlenmifl
aktin filamanlar› bulunur.
RES‹M 3 Stereosiliyumlar. Epididimis.
Maymun. Plastik kesit. X 540.
Epididimisin yüzeyi uzun, silindirik esas hücreler
(EH) ve k›sa bazal hücreler (BH)’den oluflur.
Esas hücreler, lümene do¤ru ç›k›nt› yapan uzun
stereosiliyumlara (oklar) sahiptir. Stereosiliyumlar›n
uzun, hareketsiz, sil benzeri yap›lar oldu¤una
inan›lmaktayd›. Bununla beraber, elektron mikroskobuyla
yap›lan çal›flmalar, stereosiliyumlar›n gerçekte
birbirleriyle dallanan ve küme oluflturan
uzun mikrovilluslar oldu¤u gösterilmifltir. Epididimisin
içinde stereosiliyumlar›n ifllevi bilinmemektedir.
Lümen, koyu renkli bafl (asteriksler-y›ld›z
iflareti) ve aç›k renkli flajellumlar›yla (okbafl›) aç›kça
ay›rt edilebilen çok say›da spermatozoa ile doludur.
Flajellumlar, hücre taraf›ndan itici güç olarak
kullan›lan çok uzun, sil benzeri yap›lard›r.
RES‹M 2 Siller. Tuba uterina. Maymun.
Plastik kesit. X 540.
Tuba uterina’n›n yüzey örtüsü iki tip epitel hücresinden
oluflur. Olas›l›kla gametlerin yaflam› için
gerekli besin faktörlerini üreten, tomurcuklu “Peg”
hücreleri (ph) ve soluk silli hücreler (SH). Siller
(oklar), apikal hücre zar› ve sitoplazmas›n›n uzun,
hareketli, parmaks› ç›k›nt›lar›d›r ve hücre yüzeyi
boyunca madde tafl›mas›na arac›l›k eder. Elektron
mikroskobunda gösterildi¤i gibi, silin merkezi, ortadaki
bir mikrotubül çiftini saran özel düzenlenmifl
dokuz çift mikrotübülü, aksonemi, içerir.
RES‹M 4 Hücreleraras› köprüler. Deri. Maymun.
Plastik kesit. X 540.
Bu foto¤rafta gösterilen kal›n derinin epidermisi
stratum spinozum gibi birçok hücre tabakas›ndan
oluflur. Bu tabakadaki hücreler, bitiflik hücrelerle
birbirine geçmeli, f›rça gibi, parmaks› ç›k›nt›lara sahiptir.
Elektron mikroskobunun bulunmas›ndan
önce, bu hücreleraras› köprülerin (oklar) komflu
hücreler aras›nda sitoplazma köprüleri oluflturdu-
¤una inan›l›rd›; bununla beraber, günümüzde bu
uzant›lar›n hücrelerin çok güçlü olarak birbirlerine
tutunmalar› için desmozom alanlar› olarak ifllev gören
uzant›lar olduklar› bilinmektedir.
Hücre
ANAHTAR
BH
EH
FK
bazal hücre
esas hücre
f›rçams› kenar
GH
L
goblet hücresi
lümen
ph
SH
peg hücresi
silli hücre
14 Hücre