You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
LEVHA 2-5 Bezler<br />
RES‹M 1 Goblet hücreleri. ‹leum. Maymun.<br />
Plastik kesit. X 270.<br />
Goblet hücreleri tek katl› prizmatik ve yalanc›<br />
çok katl› prizmatik epitellerde da¤›n›k olarak bulunan<br />
tek hücreli ekzokrin bezlerdir. ‹leum villusuna<br />
ait bu fotomikrograf, tek katl› prizmatik epitel hücreleri<br />
(EH) aras›nda yerleflmifl çok say›da goblet hücresini<br />
(GH) göstermektedir. Prizmatik hücrelerin f›rçams›<br />
kenar› (okun ucu) goblet hücrelerinde çok az<br />
bulunur. Goblet hücresinin teka (T) olarak bilinen<br />
genifllemifl apikal bölgesi müsin (m) ile doludur, müsin<br />
sindirim sistemi lümenine sal›nd›¤›nda ba¤›rsak<br />
epitel örtüsünü kaplar ve korur. Tek katl› prizmatik<br />
epitelin sa¤ alt köflesi, bir biçimde, çok katl› epitel görüntüsü<br />
veren, epitel hücrelerinin çekirdeklerinin oldu¤u<br />
k›s›mdan oblik olarak kesilmifltir (y›ld›z). Bununla<br />
birlikte, çift okun üst k›sm›ndaki epitele bak›ld›¤›nda,<br />
epitelin tek katl› prizmatik oldu¤u belirgindir.<br />
Seyrek olarak görülen yuvarlak flekilli çekirdekler<br />
(yÇ), epitelden geçerek lümene (L) göç eden lenfositlerin<br />
çekirdekleridir. Resim 2 çerçeve içindeki<br />
bölgenin daha büyük büyültmesidir.<br />
RES‹M 3 Ya¤ bezi. Kafa derisi. Parafin kesit.<br />
X 132.<br />
Ya¤ bezleri genellikle k›l follikülleri ile iliflkidedir.<br />
Sebumu follikül içine boflalt›rlar, ancak vücudun<br />
belirli bölgelerinde k›l folliküllerinden ba¤›ms›z<br />
olarak bulunurlar. ‹nce ba¤ dokusundan bir kapsülle<br />
(Ka) sar›lm›fl olan bu bezler k›sa kanall›, armut biçimli<br />
keseciklerdir. Her bir kese, çekirdekleri (oklar)<br />
de¤iflik dejenerasyon evresinde olan büyük, flekilsiz<br />
hücrelerle doludur. Kesenin periferi, yenileme yetene¤ine<br />
sahip küçük, kübik bazal hücrelerden (BH)<br />
oluflmufltur. Hücreler kesenin periferinden uzaklafl›rken,<br />
genifllerler ve sitoplazmik ya¤ (y) içerikleri<br />
artar. Kanal yak›n›nda tüm hücreler parçalan›r ve<br />
salg› (sa) haline gelir. Bu yüzden, ya¤ bezleri holokrin<br />
salg› yapan basit, dall› asiner bezler olarak s›n›fland›r›l›rlar.<br />
Errektör pili denen düz kaslar (dk) ya¤<br />
bezleri ile iliflkidedir. Ya¤ bezi üzerindeki ter bezinin<br />
salg› (s) ve kanal (K) k›s›mlar›na bak›n›z.<br />
RES‹M 2 Goblet hücreleri. ‹leum. Maymun.<br />
Plastik kesit. X 540.<br />
Bu fotomikrograf bir önceki resimde çerçeve<br />
içindeki alan›n daha büyük büyültmesidir ve goblet<br />
hücresinin ›fl›k mikroskobu düzeyindeki yap›s›-<br />
n› göstermektedir. Goblet hücresinin genifllemifl tekas›ndaki<br />
(T) müsin (m) suyun giderilmesi ifllemi<br />
s›ras›nda k›smen çökelmifl ve erimifltir. Goblet hücresinin<br />
çekirde¤i (Ç) yo¤un kromatine ba¤l› olarak<br />
oldukça koyudur. Çekirdek ve tekan›n aras›ndaki<br />
bölge, hücrenin protein ürününün de¤iflime u¤rat›ld›¤›<br />
ve tafl›nmak üzere salg› granülleri fleklinde<br />
paketlendi¤i Golgi bölgesidir (GB). Goblet hücresinin<br />
taban› (t), sanki komflu prizmatik epitel hücreleri<br />
aras›nda s›k›flm›fl gibi dard›r ama bazal membran<br />
(BM) üzerine oturur. Goblet hücresinin terminal<br />
a¤› ve f›rçams› kenar› oldukça azd›r ancak tamamen<br />
yok olmam›flt›r (ok uçlar›). Yuvarlak çekirdekler<br />
(yÇ), ileumun epitelinden geçerek lümene<br />
(L) göç eden lenfositlere aittir.<br />
RES‹M 4 Ekrin ter bezleri. Deri. Parafin kesit.<br />
X 270.<br />
Ekrin ter bezleri vücutta en çok bulunan bezlerdir<br />
ve çok yayg›nd›rlar. Bezler basit, dallanmam›fl,<br />
k›vr›nt›l› tübülerdir ve sulu bir salg› üretirler. Bezin<br />
salg› yapan k›sm› (s), salg› yapan k›sm›n ço¤unlu-<br />
¤unu oluflturan soluk hücreler ve ›fl›k mikroskobu<br />
ile genellikle görülemeyen koyu hücreler olmak<br />
üzere iki hücre türü içeren tek katl› kübik epitelden<br />
oluflmufltur. Salg› yapan k›s›m, salg› tübülünü saran<br />
ve s›v›y› kanal içine yönlendirmeye yard›mc› olan<br />
çok say›da dallanm›fl uzant›ya sahip, miyoepitelyal<br />
hücrelerce (MH) sar›lm›flt›r. Ter bezlerinin kanallar›<br />
(K) salg› birimindeki hücrelerden daha küçük<br />
olan hücreler içeren çok katl› kübik epitelden oluflmufltur.<br />
Bu nedenle, histolojik kesitlerde kanallar<br />
daima salg› ünitelerinden daha koyu olarak görünür.<br />
Büyük, içi bofl gibi görünen alanlar ya¤ hücreleridir<br />
(YH). Ter bezlerinin yak›n›nda bulunan çok<br />
say›daki küçük kan damar›na (oklar) dikkat ediniz.<br />
Goblet hücresi<br />
ANAHTAR<br />
BH<br />
BM<br />
Ç<br />
dk<br />
EH<br />
GB<br />
GH<br />
bazal hücre<br />
bazal membran<br />
çekirdek<br />
düz kas<br />
tek katl› silindirik epitel hücresi<br />
Golgi bölgesi<br />
goblet hücresi<br />
K<br />
Ka<br />
L<br />
m<br />
MH<br />
s<br />
kanal<br />
kapsül<br />
lümen<br />
müsin<br />
miyoepitelyal hücre<br />
salg› yapan bölüm<br />
sa<br />
t<br />
T<br />
y<br />
yÇ<br />
YH<br />
salg›<br />
taban<br />
teka<br />
ya¤<br />
yuvarlak flekilli çekirdek<br />
ya¤ hücresi<br />
40 Epitel ve Bezler
Change language