e-book L PYRGOS 2

Φόντο φωτογραφία
Ο ΛΕΥΚΟΣ ΠΥΡΓΟΣ
ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
THE WHITE TOWER
THE SYMBOL OF THESSALONIKI
1

Όπως δεν νοείται το Παρίσι χωρίς τον Πύργο του
Άιφελ, το Βερολίνο χωρίς την Πύλη του
Βρανδεμβούργου, η Αθήνα χωρίς τον Παρθενώνα
και η Κωνσταντινούπολη χωρίς την Αγία Σοφία,
ΕΤΣΙ ΔΕΝ ΝΟΕΙΤΑΙ ΚΑΙ Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΛΕΥΚΟ ΠΥΡΓΟ.
Χρήστος Αγγελομάτης
(Δημοσιογράφος-Συγγραφέας)
In the same way that Paris cannot be conceived
without the Eiffel Tower, Berlin without the
gate of Brandenburg, Athens without the
Parthenon and Istanbul without saint Sophia,
THIS IS HOW YOU CAN’T CONCEIVE
THESSALONIKI WITHOUT THE WHITE
TOWER.
Christos Aggelomatis
( Journalist –Author)
Είναι ίσως μια τραγική ειρωνεία της ιστορίας, ότι
η Θεσσαλονίκη έχει ως έμβλημά της αυτό, που
για αιώνες αποτέλεσε τη δική της Βαστίλη.
Χεκίμογλου Ευάγγελος
(Συγγραφέας)
It is a tragic irony of History that
Thessaloniki has as its own emblem, something
that for centuries has constituted its own
Bastille .
Hekimoglou Evaggelos
2
(Author)

4
5
7
10
12
14
17
19
20
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
I. Πότε κτίστηκε.
II. Πώς χρησιμοποιήθηκε
από την ανέγερση του
μέχρι τις μέρες μας.
III. Ονομασίες που
δόθηκαν στον Λευκό
Πύργο.
IV. Αρχιτεκτονική του
μνημείου.
V. Περιβάλλον χώρος.
VI. Το μουσείο του
Λευκού Πύργου.
Ομάδα εργασίας.
Ευχαριστίες.
Βιβλιογραφία - Πηγές.
CONTENT
INTRODUCTION
I. When it was built.
II. How it was used by its
construction until
today.
III. Names given to the
White Tower.
IV. Architecture of the
monument.
V. Ambient.
VI. The museum of the
White Tower.
Project’s team.
Special Thanks.
Bibliography – Sources.
Η εργασία αυτή είναι πρωτότυπη και
δημιουργήθηκε από την ομάδα Erasmus+
2015-17 "KSHECH" του 8 ου Γυμνασίου
Θεσσαλονίκης
"Η υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
για την παραγωγή της παρούσας [έκδοσης,
ιστοσελίδας, ταινίας κλπ] δεν συνιστά
αποδοχή του περιεχομένου, το οποίο
αντανακλά τις απόψεις μόνον των
δημιουργών, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν
φέρει ουδεμία ευθύνη για οποιαδήποτε
χρήση των πληροφοριών που εμπεριέχονται
σε αυτό".
This product is original and was made by the
Erasmus+ 2015-17 "KSHECH" team of 8th
Gymnasio of Thessaloniki
"The European Commission support for the
production of this publication does not
constitute an endorsement of the contents
which reflects the views only of the authors,
and the Commission cannot be held
responsible for any use which may be made
of the information contained therein".
3

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το σύμβολο της Θεσσαλονίκης,
ο Λευκός Πύργος, δεσπόζει με
την επιβλητικότητά του στην
παραλία της Θεσσαλονίκης και
αποτελεί εδώ και χρόνια
αντικείμενο επιστημονικής
έρευνας και μελέτης, καθώς
πολλές από τις λεπτομέρειες της
ανέγερσης, της μορφής του
συγκροτήματος και της ιστορίας
του, δεν έχουν μέχρι σήμερα
διασαφηνιστεί εντελώς.
INTRODUCTION
The symbol of Thessaloniki, the
White Tower, towers over the
waterfront of Thessaloniki with its
imposing structure and
constitutes for years now a
subject of scientific research and
study, since many of the details of
its erection, its form of group and
its history have not been
completely clarified until today.
1
4

I. Πότε κτίστηκε
Ο Λευκός Πύργος είναι
κτισμένος στη συμβολή του
ανατολικού με το παραθαλάσσιο
τείχος της πόλης, τα οποία
βεβαίως σήμερα δεν υπάρχουν,
γιατί έχουν κατεδαφιστεί.
Ι. When it was built
The White Tower was built at the
confluence of the east with the
coastal city wall, which do not
currently exist, because they
have been demolished.
2
5

Οι απόψεις για τον χρόνο
ανέγερσης του Πύργου
διίστανται.
Η ανέγερσή του τοποθετείται
χρονικά:
Ή στην εποχή της
Φραγκοκρατίας (1204-1224)
ή στην εποχή της
Ενετοκρατίας (1423-1430)
ή στα πρώτα χρόνια της
Τουρκοκρατίας (δηλ. λίγο μετά
το 1430) φτιαγμένος πιθανόν
από Βενετούς μαστόρους
ή το 1535 με 1536, δηλ. στα
χρόνια του Σουλεϊμάν του
Μεγαλοπρεπή.
Η τελευταία άποψη ενισχύεται
από την χαμένη σήμερα
ανάγλυφη επιγραφή που
υπήρχε στην είσοδο του
Λευκού Πύργου, στην οποία
γίνεται αναφορά στον
Σουλεϊμάν.
The opinions for the time of the
Tower building are divided.
Its construction is dated:
• or the Frankish period
(1204-1224)
• or in the era of the Venetian rule
(1423-1430)
• or the first years of the Ottoman
rule (ie. Shortly after 1430)
possibly made by Venetian
craftsmen
• or from 1535 to 1536, ie. During
the reign of Suleiman the
Magnificent.
The latter opinion is strengthened
by the now lost bossing, which was
placed over the entrance of the
White Tower, which refers to
Suleiman.
(Φωτογραφία της χαμένης επιγραφής βγαλμένη
από τον Γερμανό αρχιτέκτονα και τοπογράφο
Adolf Struck περίπου το 1905)
(Picture of the lost inscription taken by a
German architect surveyor Adolf Struck circa
in 1905)
6

ΙΙ. Πώς χρησιμοποιήθηκε
ο πύργος από την
ανέγερσή του μέχρι τις
μέρες μας
Στους πρώτους αιώνες της
Τουρκοκρατίας
χρησιμοποιήθηκε σαν κάστρο,
ήταν δηλαδή μέρος της
οχύρωσης της πόλης και
μάλιστα θεωρείται ότι ήταν το
ισχυρότερο μέρος της.
Στα τέλη του 17ου αιώνα
μετατράπηκε σε χώρο φυλακής,
άγριων βασανιστηρίων και
εκτελέσεων.
ΙΙ. How the tower was
used from its erection to
nowadays.
In the first centuries of the
Turkish domination it was used
as a castle, it was in essence a
part of the fortification of the city
and in fact is considered to be
the most powerful part of it.
In the end of the 17th century it
was turned into a prison, a place
of brutal tortures and
executions.
4
7

Κατά καιρούς έγινε κατάλυμα
και φιλοξένησε την φρουρά των
γενιτσάρων στην Θεσσαλονίκη.
Άγρια σφαγή 500 περίπου
γενιτσάρων έγινε στον Πύργο το
1826 κατά διαταγή του
σουλτάνου Μαχμούτ του Β΄
Το 1878 γίνεται μεταφορά
βαρυποινιτών από το Λευκό
Πύργο στο Επταπύργιο.
Εξακολουθεί όμως να είναι
κεντρική φυλακή της
Θεσσαλονίκης.
Over the times it was used as a
shelter that put up the guards of
the janissaries. Approximately
500 janissaries were brutally
slaughtered in the Tower in 1826
by the command of the sultan
Mahmoud the second.
In 1878 there is a transportation
of the heavily sentenced from the
White Tower to the Eptapyrgio.
However, it still remains the
central prison of Thessaloniki.
5
8

Ο Λευκός Πύργος την περίοδο
από το 1903-1905 έπαψε να είναι
τόπος εκτελέσεων και έγινε απλή
φυλακή, σε μια προσπάθεια
εξωραϊσμού και εξευρωπαϊσμού της
Οθωμανικής αυτοκρατορίας .
Μετά την απελευθέρωση της πόλης
το 1912, χρησιμοποιήθηκε
ποικιλοτρόπως (κέντρο διαβιβάσεων
των συμμάχων κατά τον 1ο
παγκόσμιο πόλεμο, χώρος
διοίκησης της αεράμυνας της
πόλης, έδρα της μετεωρολογικής
υπηρεσίας του Α.Π.Θ κλπ ).
Σήμερα το μνημείο, μετά τις
εργασίες συντήρησής του από το
1983 μέχρι το 1985, λειτουργεί ως
μουσείο και από τις 5 Σεπτεμβρίου
2008 στεγάζει μόνιμη έκθεση που
αφορά την Θεσσαλονίκη.
The White Tower during the
period of 1903-1905 stopped
being a place of executions and
was turned into a plain prison, in
an attempt of embellishment
Europeanisation of the Ottoman
Empire.
After the liberation of the city
in 1912 it was used in many
ways (as a center of allies’
transmission during the World
War I, as a place of
administration of air-defense, as
a base of meteorological service of
the A.U.TH etc.)
Today the monument, after
its maintenance projects from
1983 to 1985, it functions as a
museum and since September
the 5th of 2008 it accommodates
a permanent exhibition
concerning Thessaloniki.
6 7
9

III. Ονομασίες του
Λευκού Πύργου
Στον Πύργο έδωσαν κατά καιρούς
διάφορες ονομασίες :
Πύργος του Λέοντος
Φρούριο της Καλαμαριάς,
επειδή ο πύργος γειτνίαζε με την
ομώνυμη πύλη που οδηγούσε
στην περιοχή της Καλαμαριάς.
Πύργος των Γενιτσάρων, επειδή
για κάποιο διάστημα στέγαζε
την φρουρά των Γενιτσάρων .
III. Naming of the White
Tower
Over the years, the White Tower
has been known with a variety of
names, which are:
• Tower of the Lions
• Fortress of Kalamaria, which was
assigned, due to its bordering with
the homonym gate that led to the
area of Kalamaria.
• Tower of Janissaries, which was
assigned, due to its usage as a
shelter that was provided to the
garrisons of Janissaries, for a
period of time.
8
10

Κανλή Κουλέ (Kanli kule),
δηλαδή Πύργος του Αίματος,
γιατί εκεί εκτελούσαν τους
καταδικασμένους σε θάνατο .
Μπεγιάζ Κουλέ (Beyaz kule),
δηλαδή Λευκός Πύργος. Η
ονομασία αυτή επιβλήθηκε από
τον Αβδούλ Χαμίτ τον Β το
1883 και πιθανόν να οφείλεται
στην λευκή απόχρωση των
τοίχων του ή στα διαδοχικά
ασπρίσματά του
• Kanli Kule, translated as "The
Tower of Blood", was assigned,
due to the executions that would
take place there, on those that
were condemned to death.
• Beyaz Kule, translated as "The
White Tower", was assigned by
Abdul Hamid II in 1883,
probably due to the white shade,
or successive white toning of the
walls, of the tower.
9
10
11

IV.Αρχιτεκτονική
του Λευκού Πύργου
Ο Λευκός Πύργος είναι
κυκλικός, έχει ύψος 33,9m
και διάμετρο 21,7m.
Αποτελείται από το ισόγειο,
έξι ορόφους και τον εξώστη.
IV.Architecture of the
White Tower
The White Tower is circular
with a height of 33.9m and
a diameter of 21.7m.
It is consisted of an
entrance lobby, six floors,
and a terrace at the top of
the tower.
11
12

Από αρχιτεκτονική άποψη ο
Πύργος αποτελείται από έναν
εσωτερικό κύλινδρο που
χωρίζεται σε ορόφους και φτάνει
μέχρι τον εξώστη και έναν
εξωτερικό κύλινδρο που φτάνει
μέχρι τον 6ο όροφο. Ανάμεσα
στους κυλίνδρους ανηφορίζει
ελικοειδώς μία σκάλα με 92
σκαλοπάτια. Γύρω από την
κυκλική αίθουσα του κάθε
ορόφου υπάρχουν μικρά
δωμάτια που επικοινωνούν με
την κεντρική κυκλική αίθουσα.
From an architectural point of
view, the White Tower is
constructed of an internal cylinder
that is separated in stories, that
reaches up to the terrace of the
tower, and an exterior cylinder
that only reaches up to the sixth
floor. In between the two
cylinders, a curved staircase,
consisted of 92 stairs, is
constructed, that slopes up to the
terrace of the tower. Each circular
chamber of each floor is consisted
of small rooms that connect with
it.
12
Τομή 1 ου
ορόφου
1rst floor
intersection
13

V.Περιβάλλον χώρος
Ο Πύργος περιβαλλόταν από
χαμηλό περιτείχισμα σχήματος
οκταγώνου, που πιθανόν
κατασκευάστηκε το 1535 με 1536.
Σε τρεις γωνίες του
περιτειχίσματος, προς το μέρος της
θάλασσας, υπήρχαν οκταγωνικοί
πυργίσκοι ενσωματωμένοι στο
περιτείχισμα. Στο χώρο μεταξύ του
Πύργου και του περιτειχίσματος
και προς τη μεριά της πόλης
υπήρχε ένας τέταρτος πυργίσκος
μεγαλύτερους από τους άλλους.
Πλησίον αυτού υπήρχε τέμενος, ο
χότζας του οποίου είχε καθήκον να
προσηλυτίζει στον Μωαμεθανισμό
τους έγκλειστους χριστιανούς.
V.Surrounding of the
tower
The tower was surrounded by a
short in length wall with an
octagonical shape, which had been
built in 1535-1536. Additionally,
Octagonically shaped turrets were
built and integrated on three
angles of the wall that pointed
towards the sea.
In between the Tower and the wall
from the side that pointed towards
the city, a fourth turret existed,
which was the tallest one of all
four turrets. Nearby that turret, a
mosque, hoca, was built in order
to proselytize institutional
christians in moamethanism.
13 14
15
14

Η κατεδάφιση του περιτειχίσματος
έγινε το 1909 ή κατ’ άλλους το
1911.
The wall that surrounds the tower
was demolished in either 1909 or
1911.
16
17
15

Στην πλατεία του Λευκού Πύργου
μετά το 1911 δημιουργήθηκε κήπος
αναψυχής, εντός του οποίου υπήρχε
οικοδόμημα που περιελάμβανε
καφέ ζαχαροπλαστείο, εστιατόριο,
αίθουσα χορού και θέατρο.
Κατεδαφίστηκε το 1958.
In 1911 an area of recreation and
pleasure was created at the public
square of the White Tower in
which, a building containing a
coffee-pastry shop, a restaurant, a
dance hall, and a theatre, had been
constructed. The whole project was
demolished afterwards, in 1958.
18
19
16

VI.Το μουσείο του
Λευκού Πύργου
Από το 2008 ο Λευκός Πύργος
στεγάζει μόνιμη έκθεση που
αφορά την Θεσσαλονίκη.
Για μια σύντομη περιήγηση στην
έκθεση κάνε κλικ στον σύνδεσμο:
https://youtu.be/oJNxBWR43mg
VI. The museum of the
White Tower
Since 2008, the White Tower is
being used as a museum that
exhibits the history of
Thessaloniki. You can get
navigated to the website for more
information about the exhibition
by clicking the following link:
https://youtu.be/oJNxBWR43mg
21
20
22
17

23 24
25
Ομάδα εργασίας
Η εργασία αυτή δημιουργήθηκε από
τους μαθητές: Βαΐτση Αργύρη,
Βεργίδη Απόστολο, Παρμενίδου
Μαριαλένα, Σισμανίδη Νίκο,
Τερζίδη Γιώργο και Τσίντσιφα
Ναταλία της ομάδας Erasmus+ του
8ου Γυμνασίου Θεσσαλονίκης,
με την καθοδήγηση του κ. Σαμαρά
Θεόδωρου καθηγητή Φυσικής και
της κ. Πιτσούλη Αναστασίας
καθηγήτριας Πληροφορικής.
Τις μεταφράσεις έκαναν η
καθηγήτρια Αγγλικών κ. Θωμαΐδου
Ολυμπία και οι μαθητές Κούρα
Πανδώρα και Γιωργαντής
Κυριάκος.
Project’s team
This project has been created by
the students: Vaitsi Argirio,
Vergidi Apostolo, Parmenidou
Marialena, Sismanidi Niko,
Terzidi Giorgo and Tsintsifa
Natalia, members of the
Erasmus+ team of 8th Gymnasio
of Thessaloniki, under the
guidance of Mr. Samaras
Theodoros Physics teacher and
Ms. Pitsouli Anastasia ICT
teacher.
The translation was made by the
students Koura Pandora and
Giorgantis Kyriakos and was
supervised by the English
teacher Ms. Thomaidou
Olympia.
18

Θερμότατες ευχαριστίες
Special Thanks
Στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλο-νίκης
για την παραχώρηση των
φωτογραφιών 4, 9, 13, 14,15, 19
Στο μουσείο του Λευκού Πύργου
To Thessaloniki History Centre
for giving us the photos 4, 9,
13, 14,15, 19
To the White Tower’s Museum
Βιβλιογραφία - Πηγές
Δημήτριος Τσιρόγλου:
«Ο Λευκός Πύργος»
Εκδόσεις Σαββάλας 2000
Σ. Ταμπάκη-Α. Ζόμπου-Ασημή-
Α. Κλημεντίδου-Παπαδάμου:
«Το «Κάστρο» του Λευκού Πύργου»
Περιοδικό «Βυζαντινά» τεύχος 20
(1999)
Λίλα Ασπιώτη:
«Τα κάστρα της Θεσσαλονίκης»
Εκδόσεις Κυριακίδης ΑΕ
Bibliography - Sources
Dimitriοs Tsiroglou:
“The White Tower”
Savvalas publications 2000
S. Tampaki- A. Zompou-Asimi- A.
Klimentidou-Papadamou:
“The White Tower’s “Castle”.
Magazine “Byzantina” issue 20
(1999)
Lila Aspioti:
“The Castles of Thessaloniki”
Kyriakidis publications
Wikipedia
Ηλεκτρονική
Εγκυκλοπαίδεια
Wikipedia
Electronic
Encyclopedia
Το site του Λευκού Πύργου:
www.lpth.gr
The website of the White Tower’s
museum: www.lpth.gr
19