˘ער בל‡ט בעז‰˘י"˙ צאינה וראינה חל˜ ‡' בר‡˘י˙ • ˘מו˙ וי˜ר‡ מ‡˙ ‰רב ‰‚‡ון ‰ˆ„י˜ ‰חסי„ רבי יע˜ב ב"ר יˆח˜ זˆ"ל מ˜"˜ י‡נ‡וו מחבר ספר ‰מ‚י„, ˘ור˘ יע˜ב, בי˙ יע˜ב ‡יבער‚ע‡רבעט ‡ויף ‡ ‰יימי˘ע ‚ע˘מ‡˜ע ‡י„י˘, מיט ˘יינע ליכטי‚ע ‡ו˙יו˙ ‡ עמו„ פון „י ‡לטע „רו˜
מגייר געווען די מענטשן אזוי ווי ער האט אים באשאפן מתפלל געווען אויף זיינע קינדער כדי ער זאל האבן א השפעה צאינה וראינה אויך איז דער פשט אֲשֶׁר עָשׂוּ בְּחָרָ ,ן, אז אברהם האט מגייר געווען און שרה האט מגייר געווען פרויען, איז עס געגליכן ווי זיי וואלטן מענער באשאפן, און אזוי האט אויך יצחק געטון, ווי עס שטייט אין פסוק זיי יַ עֲ קֹב בְּ אֶ רֶ ץ מְ גוּרֵ י אָ בִ , יו, און יעקב איז געזעצן אינ'ם לאנד וואס זיין פאטער האט מגייר געווען, און אזוי האט יעקב אויך געטון, אזוי ווי עס שטייט יצחק יֵּ שֶׁ ב וַ אין פסוק וַיֹּאמֶר יַעֲקֹב אֶל בֵּיתוֹ וְאֶל כָּל אֲשֶׁר עִמּוֹ הָסִרוּ אֶת אֱֹלהֵי הַנֵּכָר, דאס איז טייטש, טוט אייך אפ פון די אפגעטער. אין גמרא מסכת סנהדרין פרק חלק שטייט: ריש לקיש זאגט, דער לערנט אויס זיין חבר'ס זון תורה איז עס גלייך ווי ער וואלט אים וואס באשאפן, אזוי ווי דער פסוק זאגט וְאֶת הַנֶּפֶשׁ אֲשֶׁר עָשׂוּ בְּחָרָ ן. רבי זאגט: דער וואס ברענגט זיין חבר צו א מצוה, איז גלייך ווי ער אבהו האט אים באשאפן. וַיַּעֲ בֹר אַ בְ רָ ם בָּ אָ רֶ ץ עַ ד מְ קוֹם שְׁ כֶ .ם. אברהם האט מתפלל געווען אין שכם זיינע קינדער זאלן נישט פארלירן די מלחמה און שכם, און אברהם איז אז געקומען ביז אלוני מורה וואס דארט וועלן די אידן שווערן צום אייבערשטן אז זיי וועלן האלטן די תורה און די מצוות. תולדות יצחק שרייבט: אברהם איז געגאנגען פון שטאט צו שטאט דער האט געזאגט צו די מענטשן אז דער אייבערשטער געפינט זיך אין הימל און ער האט באשאפן די הימל און ערד. דעריבער האט דער אייבערשטער און געדארפט וַ פריער אֲ בָ זאגן רֶ צו כְ ָך אברהם וַ אֲ גַ דְּ לָ ה שְׁ מֶ , ָך, דאס איז טייטש, וועל דיך בענטשן מיט פיל געלד, דו וועסט זיין רייך און איך וועל איך דיין נאמען - ווייל ווען איינער איז נישט רייך און האט נישט גרויסמאכן מגילת אסתר פרק א הַ ּיָ מִ ימ הָ אֵ ּלֶ ה עָ ׂשָ ההַ ּמֶ לֶ הָ ְכלְ עָ כָ מ ל־ הַ ּנִ מְ צְ אִ י מ ּבְ ׁשּוׁשַ נ הַ ּבִ ירָ ה לְ מִ ּגָ קָ דֹול וְ טָ עַ ד־ נמִ ׁשְ ּתֶ ה ׁשִ בְ עַת יָמִ ימ ּבַ חַ צַ ר ּגִּנַת ּבִ יתַ נ הַ ּמֶ לֶ ְכ: ו חּור | ּכַרְ ּפַ ּותְ כֵלֶת אָחּוז ּבְחַבְלֵי־ בּוצ וְ אַ רְ ּגְ ּגָ מָ לִ נ י לֵ עַ ל־ יכֶ ֶ פוְ עַ ּמ ּו דֵ י ׁשֵ ׁש מִ ּטֹות | זָהָב וָכֶֶפ עַל רִצְפַת ּומְ אַ ת יֹומ: ה ּובִ מְ לֹואת | לְ מִ גָּ דוֹל וְ עַ ד קָ טָ ן. ער האט געמאכט א סעודה פון גרויס ביז קליין. און דעריבער שטייטלְ מִ גָּ דוֹל, און ביי לוט שטייט מִ קָּ טֹן וְ עַ ד גָּ דוֹל, ווייל אחשורוש האט יעדן מכבד געווען ביי די סעודה, אזוי ווי דער סדר איז, צום ערשט דעם גרעסערן. דער ילקוט שרייבט אויפ'ן פסוק בְּ הַ רְ אֹתוֹ, אז אחשורוש האט אנגעטון די פון גרויס ביז קליין כמ‰ מעלו˙ טובו˙ בגדי כהן גדול און כלי בית המקדש ‡ויף ‡יבער‚ע‡רבייט ‡ ‰יינטי‚ע ‡י„י˘ ‡ין „י זייט ˜עפלעך יע„ן ענין פ‡ר ‡ס˙ר מ‚יל˙ ‡יכ‰ ‚רויס ‡ון ‡ון ˜ל‡ר ‡ינ‰‡לטסרייכע ‡ויף „י ˆ‡נ‰ מבו‡ ור‡נ‰ ור‡ינה ˆ‡ינה נאמען, ווערן זיינע רייד נישט אנגענומען ביי די מענטשן און זיי וועלן קיין אים נישט פאלגן צו דינען דעם אייבערשטן. ווערט אויך פארענטפערט א קשיא: דער אייבערשטער האט דערמיט צו אברהם "גיי אוועק פון דיין לאנד און איך וועל דיך רייך מאכן און געזאגט איך וועל גרויסמאכן דיין נאמען", איז שווער, ווי קומט עס אז אברהם זאל דינען דעם אייבערשטן כדי צו באקומען שכר? נאר, דער פשט איז, אברהם האט נישט געדינט דעם אייבערשטן צוליב דעם שכר, נאר דער אייבערשטער קליידער פונ'ם כהן גדול, און ער האט זיך געזעצט צו די סעודה און געוויזן זיין רייכקייט, און ווען די אידן האבן געזעהן די כלים פונ'ם בית המקדש האבן די אידן אנגעהויבן צו וויינען און האבן געוואלט אוועקגיין, האט אחשורוש געהייסן מאכן פאר זיי א באזונדער ארט, אז זיי זאלן נישט זעהן די כלים פונ'ם בית המקדש. און דאס רייכקייט האט אחשורוש געפינען באהאלטן אין דער ערד, וואס אין דער ערד... א סעודה אן קיין קלעזמער... נבוכדנצר האט עס דארט באהאלטן. חוּר כַּ רְ פַּ ס. ער האט געזעצט די מענטשן אין א גארטן וואס איז געווען האט געזאגט צו אברהם: דו ווילסט דאך זאגן צו די מענטשן אז זיי זאלן מיך דינען, און אויב דו וועסט זיין ארים וועלן דיינע רייד נישט אנגענומען ווערן, און נאכדערצו אז דו ביסט פון א פרעמד לאנד און זיי קענען דיך שיין אויסגעצירט מיט גאלדענע און זילבערנע בעטן, און די ערד איז געווען באדעקט מיט טייערע שטיינער. און דעריבער איז נישט געווען קיין כלי-זמר ביי די סעודה, ווייל אחשורוש האט דאך געמאכט פאר יעדן זיין ווילן, און מיט כלי-זמר האט ער נישט געקענט טון פאר יעדן זיין ווילן, ווייל איינער ˆ‡ינה ור‡ינה ‡ ˆ‡ינה ור‡ינה ב 114 511
Change language