˘ער בל‡ט בעזהשי"ת הגדה פסח של המילות פירוש ‡י„י˘ פירו˘ ‰מילו˙ ‰לכו˙ וטעמים מרב‰ לספר פנינים י˜רים ‡וˆר חז"ל ˜י„ו˘ וזמירו˙ יוˆ‡ ל‡ור ע"י ‡ עמו„ פון „י ‡לטע „רו˜
מגיד איז א מצוה מן התורה צו דערציילן פסח ביינאכט פון עס יציאת מצרים. מען מאכט נישט קיין ברכה איידער מען הייבט אהן צו דערציילן, ווייל "סיפור יציאת מצרים" האט נישט קיין שיעור. אין אמת'ן וואלט מען יוצא געווען די מצוה מיט בלויז געציילטע ווערטער. אבער מיר זאגן דאך אז "כל המרבה לספר" דער וואס פארמערט צו דערציילן, "הרי זה משובח", דער איז געלויבט. דערפאר מאכן מיר נישט קיין ברכה אויף די מצוה וואס האט נישט קיין סוף. מען ז‡‚ט „י ‰‚„‰ פון ‰‡ לחמ‡ עני‡ ביז ‚‡ל י˘ר‡ל: וְנֶעְלָמ ּבְׁשֵמ ּכָל יִׂשְרָ אֵל. וִיהִי נֹעַמ אַדֹנָי אֶלֹהֵינּו עָלֵינּו ּומַעַׂשֵה יָ דֵ ינּו ּכֹונְ נָ ה עָ לֵ ינּו ּומַ עַ ׂשֵ ה יָ דֵ ינּו ּכֹונְ נֵ הּו: מען פירט זיך צו זאגן די מאמר פון זוהר הקדוש פאר די הגדה (זח"ב מ' ע"ב): ּפִ קּודָ א ּבָ תַ ר דָ א לְ ַ ּפֵ ר ּבִ ׁשְ בָ חָ א דִ יצִ יאַ ת מִ צְ רַ יִמ, דְ אִ יהּו חִ יּובָ א עַ ל ּבַ ר נַ ׁש לְ אִ ׁשְ ּתָ עֵ י ּבְ הַ הּוא ׁשְ בָ חָ א לְ עָ לְ מִ ינ, הָ כִ י אֹוקִ ימְ נָ א, ּכָ ל ּבַ ר נַ ׁש דְ אִ ׁשְ ּתָ עֵ י ּבִ יצִ יאַ ת מִ צְ רַ יִ מ ּובְ הַ הּוא ִ ּפּור חָ דֵ י ּבְ חֶ דְ וָ ה, זַמִ ינ פִּ קוּדָ א בּ וועגן ביעור חמץ) לְ סַ פֵּ ר בּ ניסים פון יציאת מצרים, דְ אִ יהוּ חִ יוּבָ א עַ ל בּ פליכט וואס ליגט אויפ'ן מענטש לְ אִ שְׁ תָּ עֵ י בּ ָ תַ ר דָ א די מצוה נאכדעם איז, (פריער האט די זוהר הק' גערעדט ִ שְׁ בָ חָ א דִ יצִ יאַ ת מִ צְ רָ יִ ם מען זאל דערציילן די ַ ר נַשׁ וואס דאס איז דער ְ הַ הוּא שְׁ בָ חָ א לְ עָ לְ מִ ין צו דערציילן דעם לויב פון יציאת מצרים שטענדיג, הָ כִ י אוֹ קִ ימְ נָא אזוי האבן מיר געלערנט, כָּ ל ַ בּ ר נַשׁ דְ אִ שְׁ תָּ עֵ י בּ ִ יְ צִ יאַ ת מִ צְ רַ יִ ם יעדער ְ הַ הוּא סִ פּ וּר חָ דֵ י ְ בּ חֶ דְ וָה ˘ל פסח ה‚„ה זאגט די הגדה מיט גרויס פרייד און מען זאל אינזינען האבן אז מען גייט מקיים מען מענטש, וואס דערציילט פון יציאת מצרים וּבּ און ער פריידט זיך שטארק ביי דער דערציילונג זָמִ ין אִ יהוּ דער מענטש זיין א מצות עשה דאורייתא פון סיפור יציאת מצרים, פארציילן די גרויסע ניסים איז געשען מיט אונז ווען מיר זענען ארויס פון מצרים. וואס הַ רֵ י נִ י מּוכָ נ ּומְ זּומָ נ לְ קַ ּיֵימ הַ ּמִ צְ וָ ה לְ ַ ּפֵ ר ּבִ יצִ יאַ ת מִ צְ רַ יִ מ. לְ ׁשֵ מ חּוד קּודְ ׁשָ א ּבְ רִ יְכ הּוא ּוׁשְ כִ ינְ ּתֵ יּה עַ ל יְ דֵ י הַ הּוא טָ מִ יר יִ ˘„˜ - מ‚י„ קדש - אויב א מענטש וויל זיך הייליגן צו דינען דעם באשעפער, ורחץ - און זיך אפוואשן פון זיינע עבירות, דאן דארף ער וויסן: כרפ"ס - דאס איז ר"ת "כלל ראשון פה סתום", די ערשטע פנינים י˜רים 54 וויכטיגסטע זאך איז צו פארמאכן דאס מויל, און ווען מען רעדט יא דארף מען - מען זאל צוטיילן די זעהן אז יחץ מגיד רייד, און מען זאל נאר רעדן וויפיל עס איז אויסגעהאלטן על פי תורה. רבי דוד מטאלנא זי"ע) (הרה"ק מ‚י„ פנינים י˜רים אז מיר ווערן יעצט אידן, און מיר ווייסן פארוואס מאכט מען נישט קיין דאך אז א גר מאכט נישט קיין ברכה ברכה אויף די מצוות עשה פון סיפור איידער די טבילה, ווייל פאר'ן טובל'ן יציאת מצרים? נאר מיר זאגן אין די איז ער נאך א גוי, קען ער דאך נישט הגדה בכל דור ודור חייב אדם לראות מאכן קיין ברכה, וועגן דעם מאכט ער את עצמו כאלו הוא יצא ממצרים, די ברכה נאכן טובל'ן, די זעלבע זאך אין יעדן דור דארף זיך א מענטש איז ביי אונז, פאר די הגדה מאכן מיר פאָ רשטעלן אז ער אליין איז ארויס פון נאכנישט קיין ברכה, אבער נאכ'ן הגדה מצרים, און אזוי ווי ווען די אידן זענען קענען מיר שוין יא מאכן א ברכה, וועגן ארויס פון מצרים זענען זיי ערשט דעם מאכן מיר די ברכה פון אשר גאלנו דעמאלטס געווארן אידן, אזוי אויך נאך די הגדה. דארף מען זיך אויך אזוי פארשטעלן (חתם סופר) ה‚„ה ˘ל פסח 55
Change language