qronika+4(225)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
mxridan damtkicda;<br />
- axlad damtkicebul konstituciaSi,<br />
damatebiTi cvlilebebis<br />
Setanis mizniT, ganxorcielda<br />
kanonproeqtis inicireba, miuxedavad<br />
imisa, rom arsebobda<br />
saWiro cvlilebebis pirvel etapzeve<br />
asaxvis procedurul-samarTlebrivi<br />
SesaZlebloba;<br />
- damatebiT inicirebuli cvlilebebis<br />
farglebSi gansaxilvel<br />
sakiTxebs daemata Tvisobrivad<br />
axali iniciativebi, ramac,<br />
erTi mxriv, azri daukarga ganvlil<br />
process, xolo, meore<br />
mxriv, xeli Seuwyo konstituciis<br />
saboloo teqstSi garkveuli<br />
iniciativebis asaxvas, romelTa<br />
mimarT msjelobisa da gaazrebisTvis<br />
saTanado drois ararsebobis<br />
gamo, kvlav arsebobda garkveuli<br />
bundovaneba sakiTxiT dainteresebul<br />
pirebs Soris;<br />
- „veneciis komisiis” arsebul<br />
rekomendaciaTa didi nawili ga-<br />
Tvaliswinebul iqna, Tumca arsebobs<br />
garkveuli rekomendaciebi,<br />
romlebic konstituciis saboloo<br />
teqstSi ar asaxula;<br />
- konstituciis gadasinjvis<br />
kanonis proeqtis saboloo teqsti<br />
aerTianebs araerT pozitiur<br />
iniciativas, Tumca saerTo konsensusis<br />
ararsebobis gamo aRniSnuli<br />
sakiTxebi ganicdis qveynis<br />
uzenaesi kanonisTvis saWiro ma-<br />
Rali legitimaciis naklebobas.<br />
mokled, es xarvezebi samive<br />
etapzea. saxelmwifo sakonstitucio<br />
komisiasTan mimarTebiT<br />
mTavari xarvezi Zalian mcire<br />
dro iyo. komisias ramdenimeTvian<br />
periodSi sufTa furclidan<br />
konstituciis axali teqstis SemuSaveba<br />
daevala, rac sakmarisi<br />
ar iyo, rom saTanado diskusia,<br />
msjeloba da informaciuli gadawyvetileba<br />
yofiliyo miRebuli.<br />
aseve, oTxi samuSao jgufis<br />
farglebSi ar iyo gansazRvruli<br />
detaluri wesi, Tu rogor unda<br />
momxdariyo gadawyvetilebebis<br />
miReba. Tavdapirvelad imaze iyo<br />
saubari, rom konsensusis safuZvelze<br />
unda gadawyvetiliyo, esa<br />
Tu is sakiTxi aisaxeboda Tu ara<br />
sabolood teqstSi. magram, rogorc<br />
saboloo jamSi aRmoCnda,<br />
ra molodinebic hqondaT komisiis<br />
wevrebs, didi nawili saboloo<br />
teqstSi saerTod ar moxvda,<br />
an sxva saxiT Sevida.<br />
_ magaliTad?<br />
_ magaliTisTvis, damoukidebel<br />
maregulirebel organosTan<br />
dakavSirebiT Canaweri, romelic,<br />
sabolood, teqstSi gaCnda, saer-<br />
Tod ar ganxilula saxelmwifo<br />
komisiis farglbSi. zogadad,<br />
mTeli procesi imas aCvenebda,<br />
rom komisiis SigniT arsebuli<br />
diskusiebis garda, arsebobda<br />
paraleluri procesi, diskusiebi<br />
sxvadasxva aqtorebTan da bolomde<br />
cnobili ar aris, vin monawileobda<br />
aRniSnul diskusiebSi.<br />
erTi, rom es parlamentis<br />
warmomadgenloba iyo da meore<br />
mTavroba, esec gasagebia, magram<br />
kidev sxva aqtorebi iyvnen, romlebic<br />
aseve Zalian mniSvnelovan<br />
gadawyvetilebebs iRebdnen da es<br />
yvelaferi komisiis farglebs<br />
gareT xdeboda. es ori umniSvnelovanesi<br />
sakiTxia, rac komisias<br />
Seexeba.<br />
sayovelTao saxalxo ganxilvasTan<br />
dakavSirebiT erTi, rogorc<br />
aRvniSneT, TviTon sakanonmdeblo<br />
baza dauxvewavia. is mxolod<br />
erTTvian periodze saubrobs,<br />
rodesac sayovelTao saxalxo<br />
ganxilvebi unda gaimarTos<br />
da araferia naTqvami imaze, Tu<br />
ramdeni aseTi ganxilva unda Sedges.<br />
aseve, es procesi regioneb-<br />
Sic unda gaimarTos Tu ara, ra<br />
tipis unda iyos es ganxilvebi,<br />
rogor unda miawodos sazogadoebam<br />
sakuTari mosazrebebi<br />
parlaments da a. S.<br />
amasTan, praqtikuli problemebi<br />
dafiqsirda, rogoricaa, magaliTad,<br />
uSualod SenobaSi Sesvlisas<br />
dabrkolebebis Seqmna.<br />
magaliTad, aseTi SemTxveva iyo,<br />
rodesac dacva municipalitetis<br />
TanamSromlebs atarebda da<br />
Cveulebriv adamianebs amaze<br />
uars eubneboda; rodesac rigiT<br />
moqalaqeebs SenobaSi Sesvla moundaT,<br />
maTTvis sakmarisi adgili<br />
aRar iyo.<br />
aseve dafiqsirda winaswari<br />
kiTxvarebi, romelic hqondaT<br />
N4 (<strong>225</strong>) 13.02-19.02.2018 w.<br />
294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />
`ganxilvebi ise iyo dagegmili da<br />
warmarTuli, rom man farTo<br />
sazogadoebas ar misca saTanado<br />
SesaZlebloba, Tavisuflad da aqtiurad<br />
CarTuliyo ganxilvebis procesSi. meore<br />
mxriv - Catarebuli ganxilvebi ar<br />
tovebda STabeWdilebas, rom<br />
xelisuflebas realurad surda<br />
dagegmil cvlilebebTan dakavSirebiT<br />
moesmina moqalaqeebis mosazrebebi,<br />
gansakuTrebiT xelisuflebis<br />
poziciebisgan gansxvavebuli mosazrebebi~<br />
`rac Seexeba prezidentis<br />
pirdapiri arCevis wess,<br />
`veneciis komisia~ am azrzea<br />
da saiac am pozicias<br />
iziarebs, rom es ori<br />
mimarTuleba erTmaneTTan<br />
mWidrod dakavSirebulia. Tu<br />
saarCevno sistema saTanadod<br />
ar gaimarTeba, Semdgom,<br />
mogexsenebaT, prezidents 300-<br />
kaciani kolegia airCevs,<br />
romlis didi nawili swored<br />
parlamentarebi arian~<br />
adamianebs da ganxilvaze ase midiodnen.<br />
kidev municipaliteteb-<br />
Si, baRebSi, sxvadasxva sajaro<br />
dawesebulebaSi momuSave pirebis<br />
mobilizeba da am tipis sxva<br />
xarvezebi dafiqsirda.<br />
mogexsenebaT, parlamentma ivnisSi<br />
or dReSi ori mosmeniT<br />
miiRo konstitucia, roca pirveli,<br />
„veneciis komisiis” daskvnis<br />
gamoqveynebidan da, meore, mosmenebs<br />
Soris Zalian cota dro<br />
iyo gasuli. anu sakmarisi dro<br />
imisTvisac ki ar iyo, rom „veneciis<br />
komisiis” daskvna siRrmiseulad<br />
gaanalizebuliyo da konstitucia<br />
Semdgom migveRo.<br />
Tan, rac yvelaze mniSvnelovania,<br />
pirveli da meore mosmeniT<br />
miRebamde calsaxad arsebobda<br />
ramdenime sakiTxi, romelic sazogadoebaSi<br />
azrTa arsebiT sxvadasxvaobas<br />
iwvevda. magaliTad,<br />
aseTi iyo miwasTan dakavSirebuli<br />
sakiTxi, axali gadasaxadis SemoRebasTan,<br />
qorwinebasTan dakavSirebuli<br />
sakiTxebi da a. S.<br />
mokled, damatebiTi msjelobis<br />
saWiroeba ikveTeboda, magram<br />
mainc Zalian daCqarebulad da<br />
forsirebulad warimarTa es<br />
procesebi.<br />
isic mogexsenebaT, mTavari<br />
konsensusis sagani politikur<br />
speqtrsa da dainteresebul sazogadoebas<br />
Soris is iyo, rom<br />
proporciuli sistema Zalian<br />
male unda amoqmedebuliyo. swored<br />
saparlamento etapze sazogadoebisTvis<br />
uecrad cnobili<br />
gaxda, rom proporciuli saar-<br />
Cevno sistema 2024 wlisTvis<br />
gadavadda, ramac, vfiqrobT, rom<br />
negatiuri gavlena iqonia sakonstitucio<br />
reformaze. aman is<br />
ganapiroba, rom prezidentma<br />
riggareSe sxdoma aRar moiwvia,<br />
procesidan gaiTiSnen iseTi mniSvnelovani<br />
aqtorebi, rogorebicaa<br />
arasamTavrobo seqtori,<br />
opoziciuri partiebi, davimsaxureT<br />
„veneciis komisiis” kritika<br />
da a. S.<br />
axlad miRebul konstitucia-<br />
Si ki damatebiTi cvlilebebis<br />
inicireba saWiro gaxda. esec,<br />
albaT, Zalian swraf reJimSi<br />
miRebiT iyo ganpirobebuli. rac<br />
yvelaze mTavaria, damatebiTi<br />
cvlilebebis farglebSi, „veneciis<br />
komisiis” rekomendaciebis<br />
garda, sxva sakiTxebic moxvda,<br />
romlebic, Cveni azriT, saTanadod<br />
gaazrebuli ar iyo da arc<br />
dro arsebobda imisTvis, rom isini<br />
gaanalizebuliyo da amis Semdeg<br />
konstituciaSi asaxuliyo.<br />
magaliTad, SegviZlia visaubroT<br />
informaciis Tavisuflebis<br />
muxlze, sadac damatebiTi safuZvlebic<br />
ki gaCnda, romelic<br />
dRemde dainteresebul sazogadoebaSi<br />
srulad ar aris gaazrebuli<br />
da naTeli araa, am tipis<br />
Canawerebma praqtikaSi ra gamoxmaureba<br />
SeiZleba hpovos.<br />
_ veneciis komisiam, Ziri-<br />
Tadad, ra gaakritika?<br />
_ upirvelesad, saarCevno sistemis<br />
gadavadeba. „veneciis komisiis”<br />
azric swored is iyo, rom<br />
am erTi sakiTxis mimarT yvela<br />
gaerTianebuli iyo da misma Secvlam<br />
Semdgom sazogadoebaSi<br />
polarizacia gamoiwvia.<br />
meore mniSvnelovani sakiTxi,<br />
razec „veneciis komisia” saubrobda,<br />
_ konstitucia im mniSvnelobis<br />
samarTlebrivi aqtia,<br />
romelzedac sazogadoebaSi maqsimaluri<br />
konsensusi da Tanxmoba<br />
unda arsebobdeso. da rodesac<br />
dainteresebuli sazogadoebis<br />
umravlesoba am process eT-<br />
giorgi margvelaSvili<br />
iSeba, es, rasakvirvelia, politikurad<br />
Zalian cudia da teqsts<br />
garkveul legitimacias akargvinebs,<br />
rogori kargic ar unda<br />
iyos igi.<br />
angariSSi bevr pozitiur gaumjobesebazec<br />
aris saubari.<br />
saia ambobs, rom axalma konstituciam<br />
Zalian bevri pozitivi<br />
Semoitana, magram is faqti, rom<br />
am teqstma, saboloo jamSi, mxardaWera<br />
ver naxa, cxadia, es Zalian<br />
cudia da teqstsac legitimaciasa<br />
da mniSvnelobas akargvinebs.<br />
es im SemTxvevaSi eqneboda,<br />
Tu sazogadoeba ufro metad<br />
dauWerda mxars.<br />
_ samomavlo gadasinjvasTan<br />
dakavSirebiT saias rekomenda-<br />
ciebi rogoria?<br />
_ am angariSis dawerisas Cveni<br />
mizani swored is iyo, rom am<br />
mniSvnelovani reformis erTiani<br />
suraTi Segveqmna. TiToeuli etapi<br />
Zalian detalurad gaanalizebulia<br />
da saias mosazrebebi iq<br />
Zalian cotaa dafiqsirebuli.<br />
ZiriTadad, obieqturad gadmocemulia<br />
yvela is procesi, rac<br />
bolo erTi wlis ganmavlobaSi<br />
ganviTarda.<br />
Cveni erTi da mTavari rekomendaciaa,<br />
_ amgvari procesebis<br />
Semajamebeli saxiT warmodgena<br />
karg SesaZleblobas gvaZlevs,<br />
rom am yvelafers gavecnoT, gaviazroT<br />
da samomavlod gavi-<br />
TvaliswinoT. cxadia, iluzia da<br />
molodini ar gvaqvs, rom es ukanaskneli<br />
sakonstitucio reforma<br />
iyo da, albaT, es samomavlodac<br />
iqneba. mniSvnelovania, rom<br />
ganvlil periodSi arsebul gamocdilebas<br />
samomavlo reformebi<br />
daeyrdnos da aRar dauSvas,<br />
Tundac, identuri tipis Secdomebi,<br />
rom samomavlod gacilebiT<br />
ukeTesi procesi miviRoT,<br />
cxadia, ukeTesi teqstic.<br />
_ rogori konstitucia sWi-<br />
rdeba qveyanas iseT sakvanZo sa-<br />
kiTxebSi, rogoricaa saarCevno<br />
sistema, prezidentis arCevis<br />
wesi?..<br />
_ proporciul saarCevno sistemasTan<br />
dakavSirebiT saias<br />
pozicia calsaxaa, Cven vTvlidiT,<br />
yvelaferi unda gakeTebuliyo<br />
imisTvis, rom es sistema<br />
2020 wlisTvis amoqmedebuliyo.<br />
amis Sesabamisad, xmaTa Tanabrobis<br />
principi maqsimalurad daculi<br />
yofiliyo.<br />
rac Seexeba prezidentis pirdapiri<br />
arCevis wess, „veneciis<br />
komisia” am azrzea da saiac am<br />
pozicias iziarebs, rom es ori<br />
mimarTuleba erTmaneTTan mWidrod<br />
dakavSirebulia. Tu saarCevno<br />
sistema saTanadod ar gaimarTeba,<br />
Semdgom, mogexsenebaT,<br />
prezidents 300-kaciani kolegia<br />
airCevs, romlis didi nawili<br />
swored parlamentarebi arian.<br />
sxvadasxva kvlevidan gamomdinareobs<br />
da saerTaSoriso<br />
praqtikac imas aCvenebs, rom saparlamento<br />
respublikebSic<br />
Zalian bevria iseTi qveyanaa<br />
(evropis qveynebs Tu gadavxedavT,<br />
umravlesobac ki), sadac<br />
prezidentis pirdapiri arCevis<br />
wesi SenarCunebulia da Cvenc<br />
sakonstitucio komisiaSi swored<br />
pirdapiri wesis SenarCunebas<br />
vuWerdiT mxars.<br />
19