martios

«Οι πλημμύρες είναι φυσικά
φαινόμενα που δεν μπορούν
να προληφθούν και σίγουρα
δεν μπορούν να αποτραπούν.
Μπορούν όμως να μετριαστούν
ή να μειωθούν οι επιπτώσεις
και συνέπειες τους»
(Koutsoyiannis 2008)
Από τις συνηθισμένες
ειδήσεις των ΜΜΕ όταν
βρέχει στην περιοχή μας:
Σε «λίμνη» μετατράπηκε η
περιοχή στους πρόποδες της Πάρνηθας και κυρίως
το Μενίδι και οι Θρακομακεδόνες από τη νεροποντή
που έπληξε πριν από λίγη ώρα το λεκανοπέδιο. Όπως
μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το νερό της βροχής έφθασε
σε πολλά σημεία στους δρόμους το ένα μέτρο και
αρκετοί οδηγοί απεγκλωβίστηκαν από συνεργεία της
Πυροσβεστικής γιατί δεν μπορούσαν να βγουν από τα
αυτοκίνητά τους.
ΤΑ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΜΑΣ – ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΛΠΙΔΑ;
της προμελέτης. Ο ορεινός όγκος δηλαδή η έκταση πάνω
από το τελεφερίκ συμμετέχει σε προσφορά όμβριων
υδάτων από ελάχιστα έως μηδαμινά κυρίως λόγω της
πολύ μεγάλης κατείσδυσης των όμβριων, της ανάπτυξης
του υδρογραφικού δικτύου αλλά και της τεκτονικής δομής
της Πάρνηθας. Για του λόγου το αληθές μπορούν να
γίνουν αυτοψίες με οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες και με
πολύωρες καταιγίδες. Επίσης σε αρκετή περιοχή κατάντη
του τελεφερίκ τα όμβρια ύδατα στην συντριπτική τους
πλειοψησία κατεισδύουν. Ξενάγηση δωρεάν.
Επιπρόσθετα να σημειώσουμε ότι τα φράγματα ανάσχεσης
με συρματοκιβώτια στόχο έχουν κυρίως τη συγκράτηση των
φερτών υλών και τη μείωση της ορμητικότητας των νερών
και η άποψη ότι θα συγκρατείται το 40% των όμβριων
υδάτων δεν ισχύει σε καμία περίπτωση και σε κανένα
περιβάλλον.
Τα υφιστάμενα φράγματα ανάσχεσης λειτουργούν
ικανοποιητικά και στα τρία ρέματα και δεν απαιτούνται νέα.
τα δίκτυα ή όπως προανέφερα νομίζουν, ότι δεν
απαιτούνται;
Η έξοδος του ρέματος Αχαρνών στη Ξενοδοχοϋπαλλήλων. Η
συνέχειά του στη Δεκελείας
Κάραβος 2014
Δυτική Όχθη:
«Την αναβολή του Δημοτικού συμβουλίου στις Αχαρνές,
το οποίο θα συνεδρίαζε με θέμα τον προϋπολογισμό,
έφερε η νεροποντή που έπληξε με ιδιαίτερη ένταση τον
δήμο. Στα σημεία που έχουν «χτυπηθεί» από τη βροχή
βρίσκονται συνεργεία του δήμου, της περιφέρειας και
δημοτικοί σύμβουλοι και επιχειρούν να «συμμαζέψουν
τα ασυμμάζευτα». Σε πολλά σημεία της πόλης, τόσο στο
κέντρο όσο και στην περιφέρειά της η κατάσταση φέρνει
στο νου εικόνες βιβλικής καταστροφής». (υπογράμμιση
δική μου).
Από το διαδίκτυο:
Σύσκεψη για τα έργα υποδομών στον Δήμο Αχαρνών
πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Υποδομών και
Μεταφορών μεταξύ του Υπουργού Υποδομών και
Μεταφορών κ. Χρήστου Σπίρτζη, του Δημάρχου Αχαρνών
κ. Γιάννη Κασσαβού, παρουσία του Γενικού Γραμματέα
Υποδομών του κ. Γιώργου Δέδε.
Ο Δήμαρχος Αχαρνών κ. Γιάννης Κασσαβός εξέφρασε την
ικανοποίησή του από τις συνομιλίες και δήλωσε σχετικά:
«Οι συνεχείς επαφές μας με τον Υπουργό Υποδομών
και Μεταφορών κ. Χρήστο Σπίρτζη έχουν σαν στόχο την
εκτέλεση έργων υποδομών που αφορούν άμεσα ή έμμεσα
τον Δήμο Αχαρνών».
Πιο συγκεκριμένα, στη σύσκεψη συζητήθηκαν:
1. Η διευθέτηση του ρέματος Αχαρνών (ρέμα Καναπίτσας)
για μήκος 12,6km από την εκβολή του στον ποταμό
Κηφισό έως την περιοχή των Θρακομακεδόνων στις νότιες
παρυφές της Πάρνηθας.
2. Η διευθέτηση του ρέματος Εσχατιάς έως την Λεωφόρο
Πάρνηθος αφού προηγουμένως γίνουν οι απαιτούμενες
ενέργειες από το Υπουργείο
3. Πρόταση του Δήμαρχου για έργα ορεινής υδρονομίας
στην Πάρνηθα με την κατασκευή φραγμάτων ανάσχεσης
4. Με την με αριθμό 26/12-2017 Ειδική Πράξη του
Υπουργικού Συμβουλίου, (ΦΕΚ Α/199/2017) εντάσσονται
στις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις εκτός των άλλων και
τα ρέματα της Εσχατιάς, (τμήμα Ίλιον – Ρέμα Ευπυρίδων
μέχρι Λ. Πάρνηθος και διευθέτηση ρέματος Αχαρνών,
(Καναπίτσας από χ.θ. 0+00, (έξοδος Κηφισού), έως
χ.θ.12+00, δηλαδή έως το τέλος της οδού Θράκης στους
Θρακομακεδόνες. Την τελευταία περίπτωση από την
οδό Δεκελείας έως την οδό Θρακομακεδόνων θα έχει
ενδιαφέρον να ζήσουμε την εξέλιξη της διευθέτησης.
Επιπρόσθετα έχει κατατεθεί πρόταση-πρόθεση του
Αθανάσιου Μαρτίνου να αναλάβει τη δωρεά μιας
σημαντικής μελέτης για την αντιπλημμυρική θωράκιση
του παλαιού οικισμού των Αχαρνών. Συγκεκριμένα, ο
γνωστός εφοπλιστής προτίθεται να καταβάλλει την αμοιβή
στον μελετητή που θα εκπονήσει την «Οριστική μελέτη
συλλεκτήρα Σ2 και δεξαμενής ανάσχεσης Δ2 στον παλαιό
οικισμό του δήμου».
Να σημειώσουμε, ότι δεν αναφέρεται, (τουλάχιστον στα
δημοσιεύματα), εάν στην παραπάνω συνάντηση τέθηκε
ζήτημα κατασκευής εσωτερικού δικτύου ύδρευσης
στις εντός σχεδίου περιοχές του Δήμου και πως θα
αντιμετωπισθούν οι δομημένες εκτός σχεδίου πόλεως
περιοχές. Επίσης δεν είδα καμιά αναφορά για την περιοχή
των Θρακομακεδόνων.
Στην επικεφαλίδα τέθηκε ένα ερώτημα!
Υπάρχει ελπίδα και με τα νέα δεδομένα;
Η πρόταση του Δήμου για έργα υδρονομίας στον ορεινό
όγκο της Πάρνηθας δηλαδή στα τρία βασικά ρέματα των
Αχαρνών, (Χούνης), Αγίας Τριάδας και Αγίου Γεωργίου του
Κεραμιδίου είναι άσκοπη αφού έχουν κατασκευαστεί προ
πολλού φράγματα ανάσχεσης.
Το 4 ρέμα «Πλατανάκι» δεν καταλήγει στο ρέμα τη Αγίας
Παρασκευής, (Εσχατιάς), όπως τμήματα του Αγίου
Γεωργίου Κεραμιδίου και της Αγίας Τριάδας. Στο σημείο
αυτό θα θέλαμε να τονίσουμε το εξής: η άποψη που
διατυπώνεται στην προμελέτη, (αναφέρεται σε διάφορα
δημοσιεύματα), ότι ο ορεινός όγκος της Πάρνηθας
αποτελεί τον κύριο τροφοδότη των πλημμυρών του Δήμου
Πάρνηθας αγγίζει τη σφαίρα της φαντασίας του συντάκτη
Φράγμα ανάσχεσης στο ρέμα της Αγίας Τριάδας στο
Πανόραμα Αχαρνών.
Στους ορεινούς όγκους και όχι μόνο, είτε για εμπλουτισμό
των υδροφόρων οριζόντων είτε κυρίως για αντιπλημμυρική
προστασία, κατασκευάζονται συνήθως μικρά λιθόδμητα
φράγματα στις δευτερεύουσες κοίτες και σκυρόδμητα
φράγματα στις κύριες κοίτες.Τα παράκάτω φράγματα
δημιουργήθηκαν για αντιπλημμυρική προστασία σε
καμμένη περιοχή με στόχο αφενός την ανάσχεση
των φερτών υλών αλλά και την ανάσχεση μέρους της
πλημμυρικής παροχής. Με βάση την εικόνα διαπιστώνει
κανείς το διαφορετικό ρόλο των φραγμάτων ανάσχεσης των
όμβριων υδάτων με υπεριχειλιστή και στεγανό τοίχωμα σε
σχέση με τα φράγματα ανάσχεσης με συρματοκιβώτια. Η
κατασκευή των δύο τύπων φραγμάτων έχουν διαφορετική
φιλοσοφία και διαφορετικό κόστος.
Φράγματα ανάσχεσης φερτών και πλημμύρας
Η ορθολογική αντιμετώπιση της αντιπλημμυρικής
προστασίας του αστικού ιστού είναι συνάρτηση του
κατάλληλου δικτύου όμβριων που η διαστασιολόγησή του
προκύπτει από την υδραυλική μελέτη και τους αντίστοιχους
αποδέκτες των όμβριων. Δεν είναι κατανοητό η μη
ταυτόχρονη κατασκευή δικτύου όμβριων με τη διευθέτηση
των ρεμάτων – αποδεκτών. Εκτός κι αν θεωρούν
ικανοποιητικό το δίκτυο μερικών εκατοντάδων μέτρων
της Λαθέας, της Πλήθωνος Γεμιστού και της Δεκελείας
συμπεριλαμβανόμενων και των «δικτύων μούφα» ή ακόμη
χειρότερα αν δεν κατανοούν, ότι τα όβρια δεν προέρχονται
από τον ορεινό όγκο αλλά από το οδικό δίκτυο και τις
οικοδομές αφού τόσο ο συντελεστής απορροής είναι
μεγάλος όσο και οι κλίσεις δημιουργώντας επικίνδυνες
συνθήκες για ανθρώπους και καταστροφές σε αντικείμενα.
Τα έργα της διευθέτησης των ρεμάτων ούτως ή
άλλως είναι χρονοβόρα διαδικασά αφενός λόγω της
διαμορφωμένης κατάστασης της κοίτης που θα απαιτήσει
την αποκατάσταση η αντικατάστασή της σε πολλά τμήματα
κι αφετέρου κυρίως λόγω των αντιδράσεων που θα
προκύψουν από τις καθόλου ανώδυνες αναγκαστικές
απαλλοτριώσεις.
Σημαντικά προβλήματα θα προκύψουν και στις
εκτός σχεδίου πόλεως περιοχές όπου διέρχονται τα
υπόψη ρέματα. Συνεπώς θα αναμείνουν πρώτα να
αποκατασταθούν οι αποδέκτες και μετά θα κατασκευάσουν
Το λεγόμενο ρέμα των Αχαρνών θα πρέπει να δεχτεί
και μέρος των όμβριων υδάτων των Θρακομακεδόνων
που επίσης στερούνται δικτύου και το μόνο που υπάρχει
είναι κάποιες σχάρες στη Μακεδονίας και Θεσσαλονίκης.
Εκτός κι αν οι Θρακομακεδόνες δεν βρίσκονται γενικώς
στα πλάνα της αντιπλημμυρικής προστασίας του Δήμου
Αχαρνών.
Η πρόταση-πρόθεση του Αθανάσιου Μαρτίνου να
αναλάβει τη δωρεά μιας μελέτης για την αντιπλημμυρική
θωράκιση του παλαιού οικισμού των Αχαρνών ανεξάρτητα
από τις καλές προθέσεις του δωρητή, προκύπτουν
ζητήματα επιστημονικού ορθολογισμού. Κατά πρώτο η
μελέτη αφορά ένα μικρό τμήμα της συνολικής λεκάνης
απορροής στην οποία εντάσσεται και το υπόψη τμήμα του
Παλαιού Μενιδίου. Δηλαδή πρόκειται για μελέτη σαφώς
αποσπασματικού χαρακτήρα και κατά δεύτερο λόγο
υπάρχει ζήτημα αρμοδιότητας και χρηματοδότησης για την
κατασκευή του έργου. Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ
πολύ καλά το γνωρίζουν.
Επίσης τονίζεται, ότι οι προτάσεις για υπόγειες δεξαμενές
ανάσχεσης πλημμύρας στον αστικό ιστό, που λόγω
χώρου είναι μικρές, δεν μπορεί να αποτελούν λύση με
τη δικαιολογία ότι ο πραγματικός αποδέκτης δεν είναι σε
θέση να δεχτεί τον όγκο της πλημμύρας. Φανταστείτε να
έχουν σχεδιαστεί τα έργα στο κατάντη τμήμα του Κηφισού
με παροχές που δεν καλύπτουν το σύνολο της πλημμύρας
που προκύπτει από την ενιαία υδρολογική Λεκάνη του
ποταμού. Μια δεξαμενή π.χ. των 10000 κυβικών με
πλημμύρα της τάξης των 50 κυβικών το δευτερόλεπτο θα
έχει γεμίσει σε λιγότερο από 4 λεπτά. Συνεπώς αν το ρέμα
της Εσχατιάς στο σύνολό του είναι διαμορφωμένο όπως
στην παρακάτω φωτογραφία, είναι δεδομένη η ανεπάρκεια
αποδοχής πλημμυρικών παροχών αλλά η λύση δεν είναι
οι υπόγειες δεξαμενές επειδή ακριβώς δεν λύνουν το
πρόβλημα.
Φωτογραφία από τα έργα αποκατάστασης πρανών
στο ρέμα της Εσχατιάς
Τα ημίμετρα και τα αποσπασματικά μέτρα όχι μόνο
δεν ωφελούν, αποτελούν και εμπόδιο στη συνολική
αντιμετώπιση του προβλήματος της αντιπλημμυρικής
προστασίας του Δήμου.
Υπάρχει λοιπόν ελπίδα;
Η ελπίδα βέβαια δεν μπορεί να μας λείπει ούτε πεθαίνει,
με την προϋπόθεση ότι κάποτε θα υπάρξουν οι κατάλληλοι
άνθρωποι, γνώστες της πραγματικής κατάστασης του
φυσικού αντικειμένου, οι οποίοι δε θα διέπονται από το
φαινόμενο του «στρουθοκαμηλισμού» και θα απαιτήσουν
από τους αρμόδιους φορείς, (Υπουργείο, Περιφέρεια), να
αντιμετωπίσουν το συγκεκριμένο ζήτημα συνολικά στο
Δήμο, (δίκτυο όμβριων και αποδέκτες), και στις εκτός
σχεδίου περιοχές. Στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων τους θα
πρέπει να αναλάβουν το πολιτικό και κοινωνικό κόστος
και να συνδράμουν αποφασιστικά τους αρμόδιους φορείς
ώστε οι αποδέκτες να διαμορφωθούν κατάλληλα για να
είναι σε θέση να παραλάβουν τις πλημμυρικές παροχές
των όμβριων υδάτων. Κι αν με ρωτήσει κάποιος σήμερα
δεν υπάρχουν οι κατάλληλοι; Προσωπικά κρίνοντας εκ του
αποτελέσματος και σε βάθος του παρελθόντος χρόνου,
δεν υπάρχουν. Κι αν υπάρχουν δεν είναι στο προσκήνιο
αλλά είναι καιρός να βρεθούν ή να εμφανιστούν και όσο πιο
γρήγορα τόσο το καλύτερο.
Ως τότε πάντα θα ελπίζουμε και σεις το ίδιο για να μη
βρεθούμε στην δυσάρεστη θέση όπως πολλών άλλων
συμπολιτών μας. Και συστήνεται να μην κινούμαστε
με όχημα, όταν βρέχει στις Αχαρνές. Άλλωστε αυτή
η προτροπή περιέχεται γενικά και στα ενημερωτικά
δελτία της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
10 ΕΝ ΤΗ ΠΟΛΕΙ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2018
en th polei_martios_2018.indd 10 28/2/2018 00:19:53