Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
farmer.pl<br />
<strong>Czas</strong> <strong>sianokosów</strong><br />
Termin koszenia łąk na siano wyznacza kłoszenie się dominujących gatunków traw w runi<br />
łąkowej. Kalendarzowo zbiór pierwszego pokosu przypada na pierwszą dekadę czerwca. Czy<br />
trawy łąkowe zawsze warto suszyć?<br />
Zbioru pierwszego pokosu nie naleŜy przyspieszać, poniewaŜ nie tylko maleje plon, ale równieŜ<br />
występuje wysokie jeszcze uwodnienie zielonki. Powoduje to przeciągnięcie w czasie suszenia. Nie<br />
naleŜy teŜ opóźniać zbioru. Co prawda wzrasta wówczas ilość zebranego siana, ale jego jakość jest<br />
niŜsza. Rośnie bowiem zawartość włókna, a spada białka.<br />
Dobry termin<br />
Wartość pokarmową siana zebranego z łąk skoszonych w najlepszym terminie ocenia się na 12–14<br />
proc. białka ogólnego i 30–34 proc. włókna surowego. Dane te dotyczą siana zebranego w dobrych<br />
warunkach pogodowych. W wypadku zmoknięcia skoszonych traw na pokosach następuje znaczne<br />
obniŜenie jakości. Zawartość białka ogólnego spada do 8–9 proc., ilość włókna surowego podnosi<br />
się do 36–38 proc., a wartość energetyczna siana obniŜa się o ponad 15 proc.<br />
Suszenie moŜna przyspieszyć, stosując zgniatacze pokosów zwane takŜe kondycjonerami.<br />
Uszkadzając tkankę roślinną, zwiększają one powierzchnię parowania i tempo wysychania<br />
zielonki. Ogranicza to ryzyko negatywnego wpływu pogody (opadów) na jakość siana. Godne<br />
polecenia jest uŜycie kondycjonerów na intensywnych uŜytkach zielonych. Zbierane tam pokosy są<br />
bardzo obfite i wyjątkowo bogato ulistnione. Kłopot z dosychaniem nasila się we wrześniu przy<br />
zbiorze trzeciego pokosu traw. Dni są wówczas krótsze, a dobowe temperatury niŜsze.<br />
Wysychający powoli w ciągu dnia pokos ponownie chłonie wodę podczas wilgotnych nocy. Proces<br />
wysychania dodatkowo spowalnia wysoka zawartość białka, tłuszczu i cukrów obecnych w liściach<br />
traw. Związki te wiąŜą chemicznie spore ilości wody. Przy panujących jesienią temperaturach<br />
ubytek wody następuje wolno, przeciągając w czasie wysychanie zielonki. W tej sytuacji zbiór<br />
siana wysokiej jakości bez uŜycia kondycjonera pokosów jest obarczony wysokim ryzykiem.<br />
Kiszenie<br />
Większe gospodarstwa mające obory powyŜej 15 krów dojnych zmieniły sposób konserwacji traw.<br />
Suszenie zastąpiono kiszeniem w belach po wcześniejszym podsuszeniu masy zielonej. Sposób ten<br />
polecany jest zarówno ze względów organizacyjnych, jak i Ŝywieniowych.<br />
Zakiszanie okazuje się mniej pracochłonne i nie stwarza wysokiego ryzyka uzyskania paszy o<br />
niskiej wartości Ŝywieniowej ze względu na krótki okres podsuszania na pokosach. W kilogramie<br />
suchej masy kiszonki znajduje się więcej energii netto potrzebnej do produkcji mleka i przyrostu<br />
masy ciała niŜ w kilogramie suchej masy siana. WyŜsza jest takŜe zawartość białka strawnego,<br />
witamin i soli mineralnych. Kiszonkę z traw moŜna podawać w ilości do 10 proc. masy ciała<br />
krowy. Co najwaŜniejsze, wprowadzenie jej do dawki Ŝywieniowej wpływa na wzrost opłacalności<br />
produkcji mleka.<br />
Termin zbioru traw przeznaczonych do zakiszenia jest identyczny jak w wypadku siana. Po<br />
skoszeniu trawy powinny schnąć, aŜ zawartość suchej masy wzrośnie do 30–40 proc. Przy<br />
słonecznej pogodzie następuje to po upływie jednej do półtorej doby. Podsuszenie eliminuje<br />
wyciekanie soku w zakiszanej zielonce i zapobiega rozwojowi pleśni. Trudno jednak uniknąć<br />
psucia się kiszonki, gdy jest ona przechowywana w belach do maja-czerwca następnego roku, ze<br />
względu na występujące wówczas temperatury. Optymalnym rozwiązaniem staje się<br />
zakonserwowanie tylko części traw w balotach. Na okres wiosny i wczesnego lata najlepiej<br />
przygotować kiszonkę w silosie przejazdowym.<br />
W silosie<br />
Kiszenie w silosie to wyjątkowo efektywny sposób konserwacji traw podczas deszczowej wiosny i<br />
zbierania ich z duŜego obszaru łąk. MoŜna bowiem wówczas nie zdąŜyć ze zbiorem w optymalnym<br />
terminie koszenia, przez co traci się wiele na jakości paszowej. RównieŜ trawy ścięte na duŜym<br />
areale tak szybko wysychają, Ŝe nie nadają się do zakiszenia, a tylko na siano. W silosie moŜna<br />
kisić powiędniętą zielonkę łąkową lub zwozić i ugniatać wilgotną. W tym ostatnim wypadku, aby<br />
zapobiec wyciekowi soku kiszonkowego, naleŜy na kaŜdą tonę zielonki dodać 65 kg suchych<br />
wysłodków buraczanych lub śruty jęczmiennej. Dodatki te podwyŜszają zawartość suchej masy i<br />
obniŜają kwasowość kiszonki. Dzięki temu krowy pobierają więcej paszy. Doświadczenia<br />
Ŝywieniowe dowodzą takŜe, Ŝe karmienie zakiszonymi wysłodkami buraczanymi z zielonką<br />
http://www.farmer.pl/druk/?id_strona=10445<br />
Strona 1 z 2<br />
2008-11-13
farmer.pl<br />
łąkową zwiększa wydajność mleczną krów o 1 l dziennie.<br />
Przy zakiszaniu przydatne są preparaty zawierające wyselekcjonowane szczepy bakterii kwasu<br />
mlekowego. Stosowanie tego typu dodatku kiszonkarskiego przynosi dobre zakonserwowanie traw<br />
i zapewnia podawanie bydłu paszy o wysokich walorach Ŝywieniowych. Wynika to z<br />
korzystniejszego składu chemicznego, niŜszej zawartości kwasu octowego, braku kwasu<br />
masłowego i niŜszej kwasowości kiszonki. Pasza taka jest wyjadana chętniej i w większej ilości, co<br />
wpływa na wyŜszą zawartość tłuszczu i białka w mleku.<br />
WaŜne siano<br />
Całkowita rezygnacja z Ŝywienia sianem jest błędem. Jego udział w dawce Ŝywieniowej u<br />
dorosłych przeŜuwaczy wpływa korzystnie na procesy fermentacyjne w Ŝwaczu i odczyn treści<br />
pokarmowej. Zapobiega równieŜ chorobom metabolicznym zwierząt. Siano jest teŜ niezbędne do<br />
łagodnego przejścia z Ŝywienia zimowego na letnie, w którego skład wchodzą zielonki. Wyjątkową<br />
rolę odgrywa w Ŝywieniu cieląt i młodzieŜy. Przyspiesza bowiem rozwój Ŝwacza, a tym samym<br />
moŜliwość rozpoczęcia podawania im innych pasz.<br />
Autor: Wojciech Konieczny<br />
http://www.farmer.pl/druk/?id_strona=10445<br />
Źródło: "Farmer" 08/2008<br />
Strona 2 z 2<br />
2008-11-13
Change language