AW_Philippines_excerpt-2

More documents

Recommendations

Info

งานไม่กี่ชิ้นที่ว่านั้นคืองานของสิริฉัตร รักการ “ประวัติศาสตร์นิพนธ์ฟิลิปปินส์กับชะตากรรมของชาติ: อาการ ตาสว่างกับอารมณ์ค้างแบบหลังอาณานิคม” เป็นหนังสือที่ไม่เพียง แต่จะเผยให้เห็นถึงข้อถกเถียงของเหล่านักประวัติศาสตร์ฟีลีปีโนที่ พยายามก้าวให้พ้นจากประวัติศาสตร์แบบเส้นตรงและสถาปนาความ ทรงจำร่วมของชาติขึ้นมาใหม่เท่านั้น หากแต่ยังเผยให้เห็นถึงการ ขับเคี่ยวต่อสู้กันในวิถีการครอบงำและการผลิตสร้างความรู้ทาง ประวัติศาสตร์ ตลอดจนการสร้างจิตสำนึกร่วมทางประวัติศาสตร์ชาติ ให้กับพลเมืองฟิลิปปินส์ ทั้งนี้ ภายใต้เงื่อนไขอันพอจะเทียบเคียงกัน ได้บ้างของ “อาการตาสว่าง” และ “อารมณ์ค้าง” ดังกล่าว ชาติอื่นๆ ภายในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ก็เกิดปรากฏการณ์ในทำนอง คล้ายคลึงกันอยู่ เนื่องด้วยชาติเกิดใหม่ทั้งหมายล้วนเคยเป็นดินแดน อาณานิคมของจักรวรรดินิยมตะวันตกด้วยกันทั้งสิ้น เช่น พม่ า ลาว เวียดนาม หรืออินโดนีเซีย ซึ่งฟิลิปปินส์มิได้ประสบอยู่เพียงชาติ เดียวในเวลานั้น อาจยกเว้นกรณีนี้ให้กับชาติไทยที่ไม่เคยตกเป็น อาณานิคมอย่างเป็นทางการของใคร แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าจะ สามารถหนีพ้นจากการมี “อารมณ์ค้าง” ไปได้ ซึ่งแน่นอนว่าแต่ละ ชาติย่อมมีปัจจัยและบริบทของชาติตนแตกต่างกันออกไป กล่าวอย่าง รวบรัดเลยก็คือ หนังสือของสิริฉัตรเล่มนี้จะเป็นหมุดหมายสำคัญอีก หมุดหนึ่งที่จะช่วยสร้างความเข้าใจต่อการสร้างประวัติศาสตร์แห่ง ชาติ อย่างน้อยก็ต่อชาติในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ซึ่งยังคง มีงานศึกษาจริงจังทั้งในภาคภาษาไทยและภาษาอังกฤษไม่มากไปกว่า หนึ่งโหลอย่างไม่ต้องสงสัย ด้วยความหวังเช่นนี้ โดยเริ่มนับจากหมุด หมายหมุดนี้ เราจึงน่าจะได้เห็นงานศึกษาที่น่าตื่นเต้น เต็มไปด้วย ข้อสนเทศแปลก ใหม่และมีการวิพากษ์ที่ลึกซึ้งรอบด้านเกี่ยวกับการ 8
ศึกษาการสร้างประวัติศาสตร์แห่งชาติของชาติต่างๆ ในเอเชียตะวัน ออกเฉียงใต้ ไม่ว่าจะเป็นคณะกรรมาธิการประวัติศาสตร์พม่า หรือ คณะกรรมการค้นคว้าและเขียนประวัติศาสตร์ชาติลาว และแม้ กระทั่งคณะกรรมการชำระประวัติศาสตร์ไทยเองตามหลังมาอย่าง ไม่ตกขบวนแน่เทียว แม้การเขียนประวัติศาสตร์แห่งชาติในช่วงหลังการได้รับเอกราช จะถูกจารขึ้นโดยการพยายามก้าวข้ามกรอบการเขียนประวัติศาสตร์ แบบเส้นตรงของอาณานิคมมาแล้วก็ตาม แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่ารูปแบบ และกลิ่นอายของการเขียนแบบอาณานิคมนั้น ยังคงติดมากับปลาย ปากกาของนักประวัติศาสตร์ชาวฟิลิปีโนอยู่ไม่น้อย บางครั้งก็อาจจะ โดยไม่รู้สึกตัวประหนึ่ง “อารมณ์ค้าง” ที่ได้รับมรดกตกทอดมาจาก ระบอบอาณานิคม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การผลิตสร้างชุดความรู้ทาง ประวัติศาสตร์ของ “คณะกรรมาธิการประวัติศาสตร์แห่งชาติฟิลิป ปินส์” ที่ยึดโยงอย่างแนบแน่นอยู่กับวีรบุรุษของชาติหรือเรื่องราวของ รัฐส่วนกลาง (มะนิลา) จึงยังคงเป็นรูปแบบการเขียนที่ดำเนินอยู่กับ กรอบโครงเรื่องทางประวัติศาสตร์ของเจ้าอาณานิคมอย่างสนิทเสน่หา เพราะกลุ่มคนที่ก้าวเข้ามามีบทบาทในการเขียนประวัติศาสตร์แห่งชาติ ฟิลิปปินส์สมัยใหม่ต่อจากเจ้าอาณานิคมคือ เหล่าบรรดาชนชั้นนำผู้ มีการศึกษาตาสว่าง ซึ่งน้อมเกล้ารับเอาจารีตการเขียนประวัติศาสตร์ แบบเจ้าอาณานิคมมาสร้างความชอบธรรมให้แก่สถานะและบทบาท ของตนในฐานะตัวแสดงนำในการขับเคลื่อนประวัติศาสตร์ของชาติ การละเลยบทบาทของเหล่ามวลชนคนชั้นล่างในกรณีแบบเรียน ประวัติศาสตร์แห่งชาตินั้นได้ก่อให้เกิดข้อถกเถียงอย่างเผ็ดร้อนขึ้น ในแวดวงประวัติศาสตร์ฟิลิปปินส์ กระทั่งก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง ทั้งในเชิงคำอธิบายและในเชิงวิธีวิทยา ดังที่งานชิ้นนี้ของสิริฉัตรได้ 9
Page 3 and 4: อาการตาสว่า
Page 5 and 6: กา ร ขึ้นสู่อ
Page 7: โบนิฟำ ซิโอ (An
Page 11 and 12: ศาสตร์นิพนธ
Page 13: บทที่ 3 ประวั

AW_Philippines_excerpt-2

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?