Poza Toruń nr 165

BEZPŁATNA GAZETA REGIONU TORUŃSKIEGO | NR 165 | 26 KWIETNIA 2019 | ISSN 4008-3456 | NAKŁAD 30 000 EGZ. | 

www.pozatorun.pl 

Kto oblał egzamin? 

Związek Nauczycielstwa Polskiego zawiesił strajk. 

Co z maturami? 

Czernikowo . Gmina Chełmża . Miasto Chełmża . Łubianka . Łysomice . Lubicz . Obrowo . Wielka Nieszawka . Zławieś Wielka 

Najtrudniej, 

gdy umiera 

strażak 

Kiedyś w podziale bojowym, dzisiaj na 

straży psychiki kolegów. Anna Piórowska 

z ośrodka szkoleniowego PSP w Łubiance 

musi sobie radzić tam, gdzie człowiek jest 

bez sił. I jest jedną z niewielu kobiet 

w zawodowej straży pożarnej 

6 

Gmina Łysomice: 

Gmina Obrowo: 

Gmina Chełmża: 

Chełmża: 

Samorząd uhonorował mieszkańców 

mogących pochwalić się wybitnymi 

osiągnięciami sportowymi 

W Kawęczynie odbyło się spotkanie 

informacyjne ws. rządowego programu 

#NowaPiątka 

Spotkanie z podróżnikami, Motomajówka 

oraz spektakl kabaretu - to 

niektóre propozycje na maj 

Odnowa ulic w śródmieściu, prace 

kanalizacyjne i docieplenie szkół - 

w mieście trwają prace 

Poza Toruń . 26 kwietnia 2019

2 

FELIETONY 

Wydawca „Poza Toruń” korzysta i poleca usługi kancelarii prawnej „Płaza i Wspólnicy” 

TOMASZ LENZ 

Poseł na Sejm RP 

Już wiemy, że Nauczyciele (tak, 

celowo piszę z dużej litery) odstępują 

od strajku, aby przeprowadzić 

matury. Od początku mówili, 

że w proteście chodzi im o przyszłość 

polskiej szkoły. O jakość 

nauczania, warunki pracy, a także 

podniesienie wynagrodzeń. Jak 

wiemy, strajk został zawieszony. 

Porozumienia z rządem nie ma, 

a pedagodzy cały czas czekają 

na poważne propozycje rządu. 

JAN KRZYSZTOF ARDANOWSKI 

Minister Rolnictwa 

Musi jednak zrozumieć, że czasy 

się zmieniły. To konsument dziś 

decyduje, na co wyda swoje pieniądze. 

Dekady minęły już od czasu, 

kiedy wystarczyło cokolwiek wyprodukować, 

a wszystko wchłonął 

rynek. Teraz rządzi konsument. 

Stąd nasze rozwiązania, które znoszą 

zbędne bariery administracyjne, 

a jednocześnie dają konkretne 

korzyści finansowe przy sprzedaży 

bezpośredniej, wolnej od jakichkolwiek 

podatków do sprzedaży 

40 tys. zł i niewielkiego, 2% podatku 

przy przekroczeniu kwoty 40 

Już za rok matura, 

za rok cały! 

Chłop potęgą jest 

i basta! 

Premier Morawiecki w ramach 

dialogu z nauczycielami ogłosił, 

że odbędzie się „okrągły stół” na 

- uwaga - Stadionie Narodowym, 

gdzie kilkaset zaproszonych osób 

na żywo ma dyskutować o edukacji, 

a telewizja tak zwana publiczna 

będzie to pokazywać na „lajfie”. 

Jak Państwo myślą: ma to na 

celu rozwiązanie jakiegokolwiek 

wyzwania stojącego przed polską 

szkołą, czy bardziej kolejny polityczny 

spektakl PiS-u przed nadchodzącymi 

wyborami? Transmitowany 

przez telewizję, którą my 

utrzymujemy, a która utrzymuje, 

że świat jest inny, niż jest! Która 

manipuluje, przekłamuje i szczuje 

na tych, co nie klaszczą PiS-owi. 

No właśnie, nauczyciele dali do 

zrozumienia, że nie podoba im 

się bałagan w oświacie, brak perspektyw 

i niskie płace. I co? Zostali 

zlekceważeni. Machnięto na 

nich ręką. To nie nasz elektorat, 

pomyślał Kaczyński. Bo wszystko 

jest skalkulowane na głosy. Nie na 

dobre funkcjonowanie oświaty, 

służby zdrowia, administracji, ale 

na przelicznik wyborczy. Komu 

dać, żeby się udało wygrać. Reszta 

nie ma znaczenia. 

Premier Morawiecki z satysfakcją 

ogłosił, że matury się odbędą! 

Rozumiem, że on je przeprowadzi. 

tys. zł ze sprzedaży produktów wytworzonych 

we własnym gospodarstwie. 

To konsument wybierze, od 

kogo kupi swojską kiełbasę, wędzony 

boczek czy ser. Nie wystarczy 

już wyprodukowanie wędlin, 

nabiału czy dowolnych przetworów. 

One muszą być nie tylko doskonałej 

jakości, bez jakichkolwiek 

sztucznych dodatków, ale też muszą 

odpowiadać na zapotrzebowanie 

rynku. To zupełne odwrócenie 

ról. Chłop, który to najszybciej 

zrozumie i wcieli w życie, rzeczywiście 

będzie potęgą. 

Związany jest z tym ważny element 

obywatelskiego podejścia. 

W naszym dobrze rozumianym 

interesie jest też i to, aby wybierać 

polskie produkty, bo to daje 

dochód naszym rolnikom, a oni 

te pieniądze wydają na naszym 

rynku. Tak buduje się siłę naszego 

rolnictwa i tak buduje się markę 

oraz jakość. Na rynku będzie się 

liczyć coraz bardziej właśnie jakość 

i smak. Konsumenci, w miarę 

wzrostu swoich dochodów, są 

skłonni zapłacić nawet więcej, ale 

oczekują najwyższej jakości. 

Z tym tematem wiąże się też 

kwestia znakowania żywności. Nie 

tylko u nas, ale i w całej Europie 

rośnie w siłę ruch domagający się 

właśnie tego. Konsumenci chcą 

i mają prawo wiedzieć, skąd dana 

żywność pochodzi i kto ją wyprodukował. 

Skończyły się też czasy 

podwójnej jakości. Ten sam towar 

Sprawdzi testy. Przepyta maturzystów. 

Wszystkich w kraju - co do 

jednego. Kochani, w tych dniach 

pamiętajmy o Naszych Nauczycielach. 

W tym roku należą im 

się wyjątkowe bukiety kwiatów. 

Postarajmy się osłodzić im gorycz, 

którą pewnie czują, po tym 

jak zostali potraktowani. Bo oni tę 

maturę już zdali, tak jak wszystkie 

poprzednie w czasie lat pracy. 

A matury nie zdał rząd PiS-u na 

czele z minister Zalewską, która 

do bałaganu w oświacie doprowadziła, 

i premierem Morawieckim, 

który jej działania popierał. A protest, 

przypomnę, został zawieszony, 

a nie zakończony. Polska szkoła 

woła o pomoc, poważne potraktowanie, 

rozmowę o przyszłości. Bo 

- jak to w piosence - „już za rok 

matura”! 

ma być rzeczywiście tym samym 

towarem. Niektórzy przedstawiciele 

potężnych koncernów próbują 

twierdzić, że różnice wynikają 

z dostosowania do gustów klientów 

na danym terenie. Dostosowanie 

– w porządku, lecz to już nie 

ten sam produkt. A skoro tak, to 

nie może już tak samo się nazywać 

i udawać czegoś innego, niż jest. 

Starsi na pewno pamiętają, że 

kiedyś mieliśmy tzw. normy branżowe 

i to one gwarantowały, że 

np. konkretna kiełbasa, obojętnie 

gdzie była kupowana, miała taki 

sam skład i smak. Konsument miał 

wówczas pewność, że kupuje właśnie 

to, co chce. 

Dziś zmierzamy do znakowania 

produktów, aby takie sytuacje nie 

miały już miejsca, aby konsument 

wydający swoje pieniądze miał 

pełną świadomość tego, co za nie 

nabywa. 

stopka redakcyjna 

Redakcja „Poza Toruń” 

Toruń, Skłodowskiej-Curie 41 

redakcja@pozatorun.pl 

Kontakt do redakcji 

GSM 733 842 795 

Wydawca 

Fundacja MEDIUM 

Redaktor naczelny 

Radosław Rzeszotek 

Sekretarz redakcji 

Łukasz Piecyk 

Redaktor wydania 

Kinga Baranowska 

Dział reportażu i publicystyki 

Wojciech Giedrys 

Anna Zglińska 

Dział informacyjny 

Michał Ciechowski, 

Piotr Gajdowski 

Kultura 

Michał Ciechowski 

Zdjęcia 

Łukasz Piecyk 

Sport 

Karol Żebrowski 

REKLAMA 

Justyna Tobolska 

(GSM 724 861 093), 

Karol Przybylski 

(GSM 665 169 292), 

Małgorzata Kramarz 

(GSM 607 908 607), 

Paweł Skraba 

(GSM 661 903 202) 

reklama@pozatorun.pl 

Korekta 

Piotr Gajdowski 

Skład 

Studio Poza Toruń 

Druk 

Drukarnia Polska Press Bydgoszcz 

ISSN 4008-3456 

Redakcja nie odpowiada za treść 

ogłoszeń. 

*** 

Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy 

z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim 

i prawach pokrewnych Fundaccja ME- 

DIUM zastrzega, że dalsze rozpowszechnianie 

materiałów opublikowanych w “Poza 

Toruń” jest zabronione bez zgody wydawcy. 


4 

RAPORT 

Walka zawieszona 

W sobotę 27 kwietnia pracownicy oświaty zawieszą pierwszy etap strajku. – Chcemy zapewnić uczniom warunki do 

spokojnego ukończenia roku – mówił w czwartek Sławomir Broniarz, przewodniczący Związku Nauczycielstwa Polskiego 

Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk 

Uczniowie klas maturalnych 

w piątek 26 kwietnia odebrali 

świadectwa i uroczyście zakończyli 

rok szkolny. Do egzaminu 

dojrzałości przystąpić mają od 6 

maja. Do ostatniej chwili nie było 

wiadome, czy matury, z uwagi na 

strajk pracowników oświaty, przebiegać 

będą zgodnie z harmonogramem. 

Dziś obaw już nie ma. 

27 kwietnia o godz. 6.00 protest 

zostanie zawieszony. 

W tym roku do egzaminu przystąpi prawie 300 tys. maturzystów. 

- Stajemy tu dziś przed państwem 

– my, nauczyciele, ale też rodzice 

i uczniowie - żeby ogłosić wspólną 

decyzję co do kolejnych kroków – 

poinformował w oświadczeniu Sławomir 

Broniarz, przewodniczący 

ZNP. - Od soboty zawieszamy ogólnopolski 

strajk. Zawieszamy, ale 

nie kończymy. Powiem więcej: od 

dzisiaj wchodzimy w nowy, znacznie 

ważniejszy etap. [...] Prawda jest 

taka, że strajk trwałby w czasie matur. 

I nie zdołalibyście, Panie Premierze 

Morawiecki, rozwiązać tego 

problemu. Nie bylibyście w stanie 

zastąpić nauczycieli, zaryzykowalibyście 

dobro uczniów, skazalibyście 

ich na ten stres. Nie wzięliście za 

nich odpowiedzialności – dlatego 

bierzemy ją my. [...] Panie Premierze, 

dajemy Panu czas do września. 

Czekamy na konkretne rozwiązania. 

My swoje przedstawiamy jako 

rozwiązanie całościowe. 

W środę, w 17. dniu strajku, 

w szkołach ponadpodstawowych 

na terenie powiatu toruńskiego 

dyrektorzy podjęli próbę przeprowadzenia 

rad klasyfikacyjnych maturzystów. 

- Sytuacja jest dynamiczna – 

podkreślał Zbigniew Piotrowski, 

dyrektor Zespołu Szkół Centrum 

Kształcenia Ustawicznego w Gronowie. 

– W naszej placówce tę radę 

udało się przeprowadzić. W piątek 

w sumie 82 absolwentów – 62 

uczniów technikum oraz 20 słuchaczy 

Liceum Ogólnokształcącego dla 

dorosłych - odebrało świadectwa. 

- Rada klasyfikacyjna odbyła się 

także w Zespole Szkół w Dobrzejewicach 

– potwierdza wicedyrektor 

szkoły Joanna Ziółkowska. 

Kworum nie udało się uzyskać 

podczas rady w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych 

w Chełmży. 

Jak deklarowała nam w czwartek 

dyrektor Katarzyna Komakowska, 

podjęte zostaną kolejne działania, 

umożliwiające maturzystom przystąpienie 

do egzaminu dojrzałości. 

W środę premier Mateusz Morawiecki 

przedstawił projekt nowelizacji 

prawa oświatowego. W przypadku, 

gdy rada pedagogiczna nie 

zdecyduje o klasyfikacji uczniów, 

uprawnienie takie będzie miał dyrektor 

szkoły. 

- Jeżeli wystąpią przypadki, że 

ani rada pedagogiczna, ani dyrektor 

nie będą chcieli podjąć takiej 

decyzji, to stosowne decyzje o klasyfikacji 

podejmie organ prowadzący, 

samorząd terytorialny – zaznaczył 

premier. 

Projekt przejść ma przez Sejm 

i Senat, a następnie trafić do podpisu 

prezydenta RP Andrzeja Dudy. 

Zgodnie z dotychczasowym Prawem 

oświatowym „uchwały rady 

pedagogicznej są podejmowane 

zwykłą większością głosów w obecności 

co najmniej połowy jej członków”. 

- W mojej ocenie propozycja 

rządu wypełnia pewną lukę prawną 

– komentuje dyrektor ZSP 

w Chełmży. – Jeżeli z jakiegoś powodu 

rada pedagogiczna nie może 

podjąć wiążących decyzji, będzie 

mógł to zrobić dyrektor. Jest to mój 

obowiązek i nie wyobrażam sobie, 

bym się z niego nie wywiązała. 

Pierwsze plany i przymiarki już są. 

Zmiany dają maturzystom możliwość 

kontynuowania nauki i zdania 

egzaminu dojrzałości. Wierzę, 

że matura przeprowadzona zostanie 

bez większych przeszkód. 

Zdaniem dyrektora ZS CKU 

w Gronowie, rozwiązanie proponowane 

przez rząd jest doraźne 

i chwilowo stabilizuje sytuację 

maturzystów. Nie rozwiązuje ono 

jednak problemów, które nurtują 

środowisko nauczycielskie. 

- To dołożenie kompetencji 

i odpowiedzialności dyrektorom – 

komentuje Zbigniew Piotrowski. – 

O ile ze skompletowaniem komisji 

do egzaminów pisemnych prawdopodobnie 

nie będzie problemu, 

tak ten pojawić się może w trakcie 

matur ustnych. W takim zespole 

zasiąść mogą tylko osoby mające 

do tego odpowiednie uprawnienia, 

mające przeszkolenie OKE i będące 

ekspertami w swojej dziedzinie. 

W czwartek 25 kwietnia, chwilę 

po godz. 13.00, Związek Nauczycielstwa 

Polskiego przekazał informację 

o zawieszeniu pierwszego etapu 

strajku. Co to oznacza w praktyce? 

Maturzyści zostaną dopuszczeni do 

egzaminów dojrzałości we wcześniej 

ustalonym terminie. Prawdopodobnie 

nie będzie także problemu 

ze skompletowaniem komisji 

egzaminacyjnych – zarówno dla 

matur pisemnych, jak i ustnych. 

- Dziś zawieszamy strajk, ale 

walka trwa i będzie trwała do skutku 

– deklaruje Sławomir Broniarz. 

- Wznowimy go we wrześniu. 

Pierwsze egzaminy maturalne 

rozpoczną się 6 maja od sprawdzenia 

wiedzy z języka polskiego. 

Dzień później odbędzie się test 

z matematyki (poziom podstawowy), 

a 9 maja egzamin rozszerzony. 

Wtedy też ruszą egzaminy ustne 

z języka polskiego, kaszubskiego, 

łemkowskiego oraz języków mniejszości 

narodowych. Od 6 do 25 

maja maturzyści zmagać się będą 

z maturą ustną i egzaminami z nowożytnych 

języków obcych. 

Aktualna sytuacja w szkołach na 

www.pozatorun.pl 

REKLAMA 


WYWIAD 

5 

Ostatni na liście, pierwszy do pracy 

O reformie Unii Europejskiej, polityce Władimira Putina i Donalda Trumpa oraz Polsce Zachodu z Krzysztofem Brejzą w rozmowie z „Poza Toruń” 

fot. nadesłane 

ne, regionalne. 

Tymczasem dla 

nas, w Kujawsko- 

-Pomorskiem, 

najważniejsze jest 

pytanie: co jeszcze 

możemy dzięki 

Unii zyskać. 

Nowoczesne 

i przyjazne dla mieszkańców Kujawsko-Pomorskiego 

państwo. Taki 

powinien być cel - usługi publiczne 

dla mieszkańca Torunia, czy też 

okolicznych powiatów, na najwyższym 

europejskim poziomie. Nowoczesne 

drogi, komunikacja, ale 

i projekty wspierające budowę tego, 

co w ostatnich latach szczególnie 

zostało osłabione - więzi między 

ludźmi. Wspieranie małych ojczyzn, 

organizacji pozarządowych, 

edukacja i służba zdrowia na najwyższym 

poziomie. Widzimy, że 

państwo w ostatnich latach przeżywa 

kryzys, przy pomocy UE czas, 

by obywatele odzyskali zaufanie do 

państwa. 

Koalicja Europejska to nie tylko 

wspólnota interesów politycznych, 

ale też idei. Czy to siła, czy też jej 

słabość? 

Dziś walczymy o Polskę Zachodu. 

Dlatego powstała Koalicja Europejska. 

Po drugiej stronie jest 

koalicja populistyczno-nacjonalistyczna, 

modelująca Polskę na 

wzór wschodni. Siłą Koalicji Europejskiej 

jest jej różnorodność - PO, 

PSL, SLD, Nowoczesna, Zieloni. 

Różnimy się, to naturalne, ale to, 

co łączy, to pryncypia. Demokracja, 

praworządność, Polska w Unii 

Europejskiej, a nie w Unii Eurazjatyckiej. 

26 maja będzie dniem 

wielkiego referendum - Zachód lub 

Wschód. To będą wybory o cywilizacyjnym 

kierunku rozwoju Polski. 

Znany z twardej walki politycznej Krzysztof Brejza, w życiu rodzinnym jest oazą ciepła i spokoju. 

Wielu spodziewało się, że po ujawnieniu 

przez Pana licznych, niewygodnych 

dla obecnej władzy faktów 

znajdzie się Pan wśród liderów PO 

w jesiennych wyborach parlamentarnych. 

Czyżby w przyszłym Parlamencie 

Europejskim było miejsce 

dla zaprawionego w bojach śledczego 

- polityka? 

Wybory 26 maja będą najważniejszymi 

wyborami od 1989 r. Polacy 

zdecydują, czy chcą Polski Zachodu, 

czy też Wschodu. Startuję, by 

bronić obecności Polski w Unii Europejskiej, 

widzę, do czego doprowadza 

ogień emocji populistyczno- 

-nacjonalistycznych, inspirowany 

często przez wschodnie służby - 

Brexit, antyunijne nastroje w części 

państw Zachodu, czy wreszcie 

wzrost nastrojów populistyczno- 

-nacjonalistycznych w Polsce. Wybory 

26 maja będą tak naprawdę 

referendum nad obecnością Polski 

w Unii Europejskiej. Z drugiej strony 

moim drugim imieniem jest aktywność, 

nie potrafię siedzieć bezczynnie, 

gdy niszczony jest dorobek 

ostatnich 30 lat. Uważam, że poseł 

do Parlamentu Europejskiego powinien 

działać w Brukseli, ale również, 

a nawet przede wszystkim tu. 

W regionie. Parlament Europejski 

to nie 5-letnie wakacje all inclusive, 

uczestniczenie w rautach i bankietach. 

Dla mnie będzie to wyzwanie 

jeszcze większej aktywności w Polsce 

i w regionie. Posłowie do PE 

dysponują instrumentami, by prowadzić 

bardzo aktywną działalność 

na rzecz mieszkańców regionu, 

czas wyzwolić 

tę energię. 

W świetle sondaży 

wiemy, 

że nowy PE 

będzie inny 

od obecnego. 

Wygląda na to, 

że europejscy 

populiści rosną 

w siłę. Współpraca 

z nimi nie 

będzie łatwa… 

Dokładnie tak. 

Pamiętajmy, że 

za hasłami tzw. antysystemu kryją 

się środowiska populistyczno-nacjonalistyczne, 

które dążą do demontażu 

UE. Rozpad lub osłabienie 

UE będą szczególnie niebezpieczne 

dla Polski. Oznaczać będą dryf 

w kierunku wschodnim, co dzieje 

się w ostatnich latach, jeśli chodzi 

o model ustrojowy wprowadzany 

przez PiS - ustawa o zgromadzeniach, 

polityczne media „publiczne”, 

niebywałe upartyjnienie służb 

mundurowych, podporządkowanie 

sądów władzy PiS - to model typowy 

dla republik postsowieckich, 

obcy kulturze zachodnioeuropejskiej. 

‘‘Siłą Koalicji Europejskiej jest jej różnorodność 

- PO, PSL, SLD, Nowoczesna, Zieloni. Różnimy 

się, to naturalne, ale to co łączy to pryncypia. Demokracja, 

praworządność, Polska w Unii Europejskiej, 

a nie w Unii Eurazjatyckiej 

Poza Toruń . 26 kwietnia 2019 

O reformie Unii słyszymy w różnym 

kontekście. Raz o zacieśnianiu 

integracji, raz o Europie ojczyzn, 

potem o kryzysie migracyjnym, potem 

o niedoborach na rynku pracy. 

Jaki PE powinien obrać priorytet 

w wyborze sfer reformy? 

Europa musi być silna i zintegrowana, 

by móc konkurować z projektem 

Eurazji (tworzonym przez 

Rosję), czy też z Chinami. Priorytetem 

powinno być zacieśnianie 

współpracy, budowanie silnej Europy 

- przecież jednym z przywódców 

silnej Europy powinna być silna 

Polska. Tego, zdaje się, rządzący 

z PiS nie rozumieją, kompromitując 

i osłabiając nasz kraj na arenie międzynarodowej. 

Są sprawy wielkie, 

ogólnoeuropejskie, 

ale są też te 

mniejsze, z pozoru 

mniej waż- 

Polityka międzynarodowa Władimira 

Putina budzi nad Wisłą wiele 

obaw. Od lat zabiegamy o wzmocnienie 

obecności wojsk amerykańskich 

w naszym kraju. Tymczasem 

polityka naszego obecnego rządu 

prowadzi do coraz to nowych konfliktów 

z sąsiadami. Czy osławiony 

Fort Trump może wystarczyć, by 

powstrzymać Putina w jego marszu 

na zachód? 

Nie oszukujmy się, rząd PiS kompromituje 

Polskę w kręgach amerykańskich 

- konflikt z Izraelem, podważanie 

rządów prawa. To wszystko 

jest na rękę Władimirowi Putinowi. 

Putin nie musi dywizji zmechanizowanej 

prowadzić na Toruń. Wystarczą 

rządy, które rozerwą więzi 

łączące Polskę z UE. Dziś wojna nie 

ma charakteru konwencjonalnego, 

dlatego tak dużo energii Wschód 

poświęca do zobrzydzania UE, inspirowania 

antyeuropejskich inicjatyw. 

Niestety w tę niebezpieczną 

politykę wpisuje się PiS. Dlatego 

startuję w wyborach do Parlamentu 

Europejskiego - by postawić tamę 

niebezpiecznemu żywiołowi populizmu. 

Porównując metryki naszych polityków, 

należy Pan do grupy tych 

najmłodszych. Nie obawia się Pan 

oskarżeń, że brak Panu doświadczenia? 

Jestem absolwentem dwóch kierunków, 

prawa i stosunków międzynarodowych, 

obroniłem też 

doktorat z prawa. Mimo młodego 

wieku jestem parlamentarzystą już 

od 12 lat. W wielu rankingach wyróżniano 

mnie jako najaktywniejszego 

posła, ale zawsze kierował 

mną jeden czynnik - znak „iksa” na 

karcie wyborczej był dla mnie rzeczą 

świętą. To zaufanie wyborców. 

Pracuję aktywnie, bo wiem, że tego 

oczekują wyborcy i z tego jestem 

rozliczany.

6 

TEMAT NUMERU 

Najtrudniej jest, gdy umiera strażak 

Kobiety w służbach mundurowych to zawsze niezwykle wdzięczny fotograficznie i popkulturowo temat. Piękne dziewczyny 

w mundurach - któż nie widział takiego obrazka. Mało kto zastanawia się, jak wygląda ich codzienna służba. Jak wygląda ta, 

którą wykonuje Anna Piórowska - psycholog Państwowej Straży Pożarnej z Ośrodka Szkolenia Komendy Wojewódzkiej w Łubiance? 

Anna Zglińska | fot. Łukasz Piecyk 

Wszyscy czytaliśmy w szkole książeczkę 

„Jak Wojtek został strażakiem”. 

Dziś można napisać nową 

- dla dziewczynek. Nazywałaby 

się „Jak Anna Piórowska została 

strażaczką. I to jaką!” - obdarzoną 

błyskotliwą inteligencją, pamięcią 

jak archiwum oraz poczuciem humoru 

ostrym jak brzytwa. Kobiet 

w szeregach straży pożarnej jest 

niewiele. A jeszcze mniej pracujących 

w tzw. podziale bojowym. 

W Toruniu pracowała tak do tej 

pory tylko Ania. Skąd ten pomysł? 

- Po liceum poszłam na staż do 

Komendy Miejskiej Państwowej 

Straży Pożarnej w Toruniu i jednocześnie 

zaczęłam studiować zaocznie 

psychologię. I jak zaczęłam tam 

pracę, to stwierdziłam, że to dziwne, 

że w tak obciążającym zawodzie 

nie ma psychologa branżowego, tak 

jak to jest np. w policji czy wojsku. 

Wtedy powzięłam sobie taki plan, 

że ja zostanę tym psychologiem, co 

zna tę robotę od podstaw - mówi 

z szelmowskim uśmiechem. - Nie 

było to łatwe. Jakieś trzy lata zajęło 

mi przekonywanie komendantów 

i musiałam spełnić wszystkie wymagania, 

jakie są oczekiwane od 

chłopaków: prawo jazdy kategorii 

C, wszystkie szkolenia w OSP, 

a w międzyczasie zaczęłam szkołę 

ratownictwa medycznego… 

Oj tak. Ta kobieta nie znosi 

nudy. Od lat łączy pracę zawodową 

z działalnością w OSP. Zdarza się jej 

„po godzinach” pojechać do pożaru, 

a niedawno obroniła doktorat 

z psychologii. 

- Zaczynałam pracę na JRG 1 

w Toruniu - wspomina. - To był 

fenomen na skalę Komendy Miejskiej 

w Toruniu, bo byłam pierwszą 

kobietą w tym systemie. Wspominam 

to z ogromnym sentymentem. 

Oni się tam musieli nastawić 

psychicznie, że będzie pracowała 

z nimi baba. Na początku mieli 

taką zasadę, że nie przeklinali przy 

mnie, tylko mówili: „stokrotka”. 

Patrzyłam na to zjawisko socjologiczne 

z takim podziwem i szacunkiem, 

że oni się tak starają, żebym 

miała szansę się z tą grupą zasymilować. 

Z czasem przeszło to w tak 

naturalny tryb, że gdy rozmawiałam 

z żonami moich kolegów, to mi 

mówiły: „Słuchaj, Anka, oni mówią 

o tobie jak o każdym innym kumplu”. 

O Annie Piórowskiej wtedy - 

krążyły legendy i anegdoty. Choćby 

taka. 

- Mieliśmy zajęcia na bezpieczeństwie 

wewnętrznym - wspomina 

dawna studentka Wyższej 

Szkoły Bankowej w Toruniu. - Wykładowca 

zabrał nas na wycieczkę 

do straży przy Legionów, żeby 

pokazać sprzęt. Właśnie dostali 

jakiś ogromny wóz bojowy. Funkcjonariusz, 

który nas oprowadzał, 

powiedział: „No, ale do niego potrzebny 

jest facet z jajami, np. Ania 

Piórowska”. 

Straż Pożarna, jak każda służba 

mundurowa, ma swoje rytuały. 

I tak, po każdym ważnym wydarzeniu 

funkcjonariuszowi należy 

się kąpiel w brezentowym basenie. 

A szczególnie funkcjonariuszce. 

Niektórzy twierdzą, że Ania była 

najbardziej „umoczonym” strażakiem 

w jednostce. 

- Najważniejsze wyciągnąć telefon 

i dokumenty - radzi Ania. - No 

i buty. 

Poważna pani doktor z tym 

ostatnim nie ma problemu, bo 

bywa z butami na bakier. Wręcz 

odruchowo rozwiązuje sznurowadła. 

Efekt - bura od przełożonego. 

Mundur w końcu zobowiązuje. Jej 

biuro znajduje się w Ośrodku Szkolenia 

Komendy Wojewódzkiej PSP 

w Łubiance. Na ścianie wiszą testy 

plam atramentowych, za oknem 

rozpościera się piękny widok na 

zielone pola. W trakcie rozmowy 

przez drzwi pokoju zaglądają koledzy, 

rzucają kilka komentarzy i dostają 

ciętą ripostę. Dobre relacje widać 

gołym okiem, a zapytani o Anię 

uśmiechają się od ucha do ucha. 

- Tak, wiem, o co chodzi ze „stokrotką”. 

Ale niech się pani zapyta 

o laczki przyklejone do hydrantu 

- śmieje się kolega Ani z czasów 

pracy w podziale bojowym. - A tak 

serio, to jest jedna z najbardziej pozytywnych 

osób, które spotkałem 

w życiu. Naprawdę. 

W 2005 r., gdy zaczynała wdrażać 

w życie swój plan, właściwie nigdzie 

w Polsce nie było psychologa 

dla straży. Ten pracujący w Szkole 

Głównej Służby Pożarniczej 

w Warszawie pomagał tylko w trybie 

interwencyjnym. 

Zgodnie z ostatnim raportem 

policji na temat bezpieczeństwa 

w ruchu drogowym to województwo 

kujawsko-pomorskie jest najbardziej 

niebezpiecznym województwem, 

jeśli chodzi o wypadki 

drogowe w Polsce. U nas współczynnik 

śmiertelności zdarzeń drogowych 

jest najwyższy - na każde 

100 poszkodowanych przypada 17,5 

ofiar śmiertelnych. Dla porównania 

- w najbezpieczniejszym pomorskim 

ginie tylko 5,8 osób. Im więcej 

jest takich zdarzeń, tym bardziej 

narażeni na stres i drastyczne widoki 

narażeni są strażacy. Najczęściej 

to oni przybywają na miejsce jako 

pierwsi. 

- Kontakt z człowiekiem, szczególnie 

pobudzonym emocjonalnie, 

w silnym stresie jest bardzo trudny 

- tłumaczy Ania. - Niektórzy 

reagują bardzo agresywnie: „Gdzie 

‘‘Wykładowca zabrał nas na wycieczkę do straży 

przy Legionów, żeby pokazać sprzęt. Właśnie dostali 

jakiś ogromny wóz bojowy. Funkcjonariusz, który nas 

oprowadzał, powiedział: „No, ale do niego potrzebny 

jest facet z jajami, np. Ania Piórowska”. 

byliście, czekamy 20 minut” - tu 

percepcja czasu jest mocno zaburzona 

i o tym trzeba wiedzieć. Strażacy 

wiedzą, że muszą wyjść, zrobić 

swoje. Nie znam takiego, który nie 

pracowałby na 100% podczas zdarzenia 

niezależnie od kondycji. 

Strażacy są szczególną grupą zawodową. 

Ze względu na charakter 

wykonywanej pracy są dużo bardziej 

narażeni na choroby. Oprócz 

chorób układu krążenia są bardzo 

narażeni na nowotwory układu 

oddechowego i skóry. Niestety, zeszłoroczne 

pożary wysypisk śmieci 

mogą dać im o sobie znać za 

kilka lat. Dziś praca w aparatach 

powietrznych jest już powszechna. 

Niestety, najnowsze badania 

dowodzą, że toksyczne substancje 

dostają się do skóry strażaka każdą 

możliwą szczeliną, a w szczególności 

dołem nogawek od spodni... 

Wcześniejsza emerytura była 

do niedawna furtką dla funkcjonariuszy, 

która pozwalała uniknąć 

wypalenia zawodowego. Nowe 

przepisy dotyczące emerytur wydłużyły 

znacznie staż służby. Zmiana 

pokoleniowa również daje się we 

znaki strukturom straży. Pokolenie 

„Z” niekoniecznie chce pracować 

w takim zawodzie i niekoniecznie 

jest w stanie. Zmiany cywilizacyjne 

doprowadziły do spadku kondycji 

fizycznej młodzieży, a wyobrażenia 

o służbie czerpie ona z popkultury. 

Młodzi są elastyczni, wydaje się, że 

wszystko po nich bardziej „spływa”. 

Problem pojawia się, gdy dochodzi 

do sytuacji drastycznych i spotkania 

oko w oko ze śmiercią. 

- Gdy po raz pierwszy to pokolenie 

konfrontuje się ze zwłokami, 

z wypadkiem, z otwarciem mieszkania, 

gdzie nie ma już komu pomóc 

- to jest wtedy dla nich bardzo 

duży szok. Sytuacja taka oddziałuje 

na zmysły, organizm też reaguje. 

A najtrudniejsza dla każdego strażaka 

jest sytuacja bezradności, kiedy 

już nic nie może zrobić. Bo oni 

zawsze jadą po to, żeby pomóc. Gdy 

nie pomogą wszystkie nasze procedury, 

sprzęt, którego mamy tak 

dużo, gdy czekają kilka godzin na 

prokuratora, widzą ten ból i emocje 

rodzin - to jest bardzo trudne dla 

każdego. Takie doświadczenia decydują 

o być czy nie być tutaj. 

O jednej z najtrudniejszych 

w swoim życiu interwencji mówi 

tak: 

- W 2010 r. jechałam do wypadku 

polskiego autokaru ze Złocieńca 

pod Berlin. Tam zginęło 13 osób. 

Byliśmy alarmowani w trybie doraźnym. 

Jechaliśmy z rodzinami, 

nocą, nikt nie wiedział, kto przeżył. 

Najgorsze było to napięcie i ten 

brak informacji, chociaż logistycznie 

to było dobrze zorganizowane 

- trzy autokary, w każdym dwóch 

psychologów i ksiądz. 

Co w tej pracy jest najtrudniejsze? 

- Śmierć strażaka, tym gorzej, jeśli 

to jest śmierć samobójcza - mówi 

z namysłem, powoli. - Tam jest 

dużo pracy, też tej długoterminowej, 

i edukacji. Pojawia się poczucie 

winy, które rzadko bywa adekwatne, 

jest raczej efektem zadawania 

po wielokroć pytania dotyczącego 

powodu samobójstwa. I tego, czy 

można było je zatrzymać. W pracy 

funkcjonariusze potrafią się odciąć 

od emocjonalnych wydarzeń, podchodzą 

do tego zadaniowo. I to jest 

dobre, tak trzeba. Kłopoty zaczynają 

się, gdy to odcięcie jest niemożliwe, 

gdy są to ludzie bliscy, np. kolega 

ze zmiany, który jeszcze wczoraj 

był razem na służbie. I nie umarł, 

bo chorował, ale dlatego, że tak wybrał. 

To nie są łatwe interwencje, 

ale mamy też taką procedurę, że nie 

powinniśmy działać w pojedynkę. 

Taką interwencję powinny prowadzić 

dwie, jeśli nie trzy osoby. Samobójstwo 

ma to do siebie, że bywa 

lawinowe - jedno pociąga za sobą 

drugie. Trzeba to jakoś zatrzymać. 

W województwie kujawsko-pomorskim 

w Państwowej Straży Pożarnej 

pracują 64 kobiety (na około 

1500 osób). Według danych na koniec 

2018 r. w podziale bojowym, 

czyli bezpośrednio do działań ratowniczo-gaśniczych 

wyjeżdżały 

dwie funkcjonariuszki. Reszta pełniła 

służbę w Komendach Powiatowych 

i Miejskich PSP, z czego 15 na 

stanowiskach kierowania. W szeregach 

straży w całej Polsce pracuje 

niespełna 1200 kobiet. 

W szeregach Ochotniczych 

Straży Pożarnych na terenie kraju 

było ich wówczas około 50 tysięcy. 


PROMOCJA 

7 

Małe grupy, przestronne sale, 

a przede wszystkim domowa 

opieka i wykwalifikowana kadra 

pedagogiczna. Niepubliczne 

Przedszkole „Jagoda” i nowo 

otwarty żłobek „Mała Oliwka” 

w Górsku mają się czym pochwalić. 

Ich największym atutem są 

warunki, jakie zapewnić mogą 

naszym dzieciom. 

Azyl, który 

kochają dzieci 

Żłobek to w pełni wyposażone, 

nowoczesne miejsce dla najmłodszych, 

które swoją działalność 

rozpoczęło we wrześniu 2018 r. 

Kolorowy, zaprojektowany z myślą 

o dzieciach budynek dysponuje 

dwiema salami 

zabaw, szatnią 

i zapleczem 

sanitarnym oraz 

kuchennym. Co 

zaś oferuje swoim 

podopiecznym? 

- W ramach 

prowadzonych zajęć 

dzieci uczestniczą 

w zabawach 

tematycznych – 

mówi wychowawca 

Agata Trzaska. 

– Uczymy integracji 

i dobrych 

interakcji społecznych. 

Maluchy 

Wysoki poziom edukacji, smaczne 

posiłki i... zoo – lepszego miejsca 

dla swoich pociech nie znajdziecie 


‘‘Dodatkowym atutem miejsca, 

w którym funkcjonuje Niepubliczne Przedszkole 

„Jagoda” oraz Żłobek „Mała Oliwka” jest 

mikroklimat. Obiekty, znajdujące się tylko kilka kilometrów 

od Torunia, położone są nad malowniczym 

jeziorem, w leśnym zaciszu. 

przyswajają sobie 

także pewien porządek 

dnia – wiedzą, 

że jest czas na zabawę, 

sen, a także posiłek. 

W sąsiednim budynku 

od 6 lat funkcjonuje 

zaś Niepubliczne 

Przedszkole 

„Jagoda”. Uczęszcza 

do niego około 100 

dzieci w wieku od 2,5 

do 6 lat, w tym także 

osoby posiadające 

orzeczenie o potrzebie 

kształcenia specjalnego. 

- Zajęcia dydaktyczno-wychowawcze, 

takie jak: rytmika, taniec, 

czy lekcje angielskiego to tylko 

część z aktywności, o które dbamy 

w naszym przedszkolu – mówi 

Magdalena Jasińska, dyrektor placówki. 

– Poza tradycyjnymi zabawkami, 

basenami z kulkami, posiadamy 

także interaktywną podłogę, 

by na wiele sposób stymulować 

rozwój intelektualny naszych podopiecznych. 

W ramach integracji 

w przedszkolu organizowane są 

także okolicznościowe spotkania, 

jak jasełka, Dzień Babci, czy Dzień 

Dziecka. Tu także hucznie świętowane 

są urodziny. Każdej takiej zabawie 

towarzyszy ciekawe spotkanie 

z animatorami czasu wolnego. 

Wśród przedszkolaków są także 

dzieci uczęszczające już do „zerówki”. 

Ta funkcjonuje w Niepublicznym 

Przedszkolu „Jagoda” na piętrze. 

Nauka przekazywana jest tam 

zarówno tradycyjnie, jak i z wykorzystaniem 

nowoczesnych technologii. 

W sali znajduje się bowiem 

interaktywna tablica. 

W trakcie dnia dzieci zapewnione 

mają pełne wyżywienie: cztery 

posiłki oraz przekąski, przygotowane 

przez funkcjonującą w przedszkolu 

kuchnię. 

- Przygotowujemy pełnowartościowe 

posiłki, bogate w warzywa 

i owoce – podkreśla Magdalena 

Jasińska. - Wychodzimy także naprzeciw 

indywidualnym żywieniom 

naszych dzieci, będących wegetarianami, 

czy weganami. 

Dodatkowym atutem miejsca, 

w którym funkcjonuje Niepubliczne 

Przedszkole „Jagoda” oraz 

Żłobek „Mała Oliwka” jest mikroklimat. 

Obiekty, znajdujące się tylko 

kilka kilometrów od Torunia, 

położone są nad malowniczym jeziorem, 

w leśnym zaciszu. Dzieci 

wypoczywają tu na ogrodzonym, 

monitorowanym terenie. Jeżdżą na 

rowerkach, opiekują się założonymi 

przez siebie mini-ogródkami, 

a także... zwierzakami. W sąsiedztwie 

bowiem znajduje się mini-zoo. 

- Mamy alpakę, konia, świnki 

wietnamskie, kangura, pawie, 

a także wiele innych ptaków – wylicza 

Dawid Zamiatowski, dyrektor 

żłobka. – Poprzez stały kontakt ze 

zwierzętami maluchy są uczone 

empatii i odpowiedzialności. Mają 

też możliwość dokarmiana swoich 

milusińskich. 

Rekrutacja do Niepublicznego 

Przedszkola „Jagoda” oraz Żłobka 

„Mała Oliwka” trwa. Zapisów dzieci 

dokonywać można osobiście, 

w placówkach przy ul. Nadwiślańskiej 

6 w Górsku, pod numerem 

tel. 509-130-360 oraz mailowo, pod 

adresem biuro@przedszkolejagoda. 

pl. 


8 PROMOCJA 

Twoja przyszłość w branży informatycznej! 

Tegoroczni absolwenci gimnazjów 

i szkół podstawowych powinni 

szukać dla siebie zawodów 

z branż, które w przyszłości będą 

odporne na redukcję zatrudnienia. 

Jednym z nich jest technik 

informatyk. Według serwisu 

Money US News inżynieria komputerowa 

to branża przyszłości, 

czyli taka, której nie grozi cięcie 

kosztów czy zastąpienie człowieka 

maszyną. 

Przyszłych techników informatyków 

kształci Toruńskie Technikum 

Informatyczne przy Szosie 

Chełmińskiej 70. Na korzyść 

szkoły przemawia, że jako technikum 

gwarantuje zdobycie zawodu, 

nie zamykając drogi dalszego 

kształcenia na studiach. Uczniowie 

przystępują bowiem do egzaminów 

zawodowych i matury. 

Rozporządzenie MEN w sprawie 

ogólnych celów i zadań kształcenia 

w zawodach szkolnictwa branżowego 

oraz klasyfikacji zawodów 

szkolnictwa branżowego stwarza 

również możliwość, po uzyskaniu 

dyplomu technika informatyka, 

błyskawicznego zdobycia innego 

zawodu - technika programisty. 

Wystarczy uzupełnić wiedzę 

z zakresu kwalifikacji dotyczącej 

projektowania, programowania 

i testowania aplikacji i gotowe. 

Toruńskie Technikum Informatyczne 

chce umożliwić to swoim 

pełnoletnim uczniom już w trakcie 

cyklu kształcenia, organizując 

dla nich kwalifikacyjny kurs zawodowy 

w systemie zaocznym. 

Misją szkoły jest wyposażenie 

absolwenta w umiejętności praktyczne 

i wiedzę, które zapewnią 

mu w przyszłości intratny zawód. 

Priorytety placówki to nowocześnie 

wyposażone pracownie, 

najnowsze oprogramowanie, 

kadra profesjonalistów i pasjonatów 

zawodu oraz współpraca 

z wiodącymi firmami IT, w których 

uczniowie odbywają praktyki. 

Usługi z zakresu nowych 

technologii informatycznych to 

realna przyszłość rynku pracy. 

Specjalistów w tym sektorze ciągle 

brakuje. Jednym z podstawowych 

warunków wykształcenia 

młodego człowieka na efektywnego 

pracownika jest podążanie 

w procesie kształcenia za postępem, 

dlatego staramy się być na 

bieżąco. Uczniowie rozpoczynający 

naukę od 1 września 2019 roku 

opuszczą szkołę z dodatkowym 

certyfikatem przydatnych kompetencji 

rynkowych - uprawnieniami 

energetycznymi do 1 kV w zakresie 

eksploatacji czy RED HAT 

z zakresu administracji usługami 

sieciowymi i bezpieczeństwem 

- mówi dyrektor Aleksandra Tuchorska. 

Liczne rekomendacje, polecenia 

i wynik ewaluacji zewnętrznej 

przeprowadzonej przez zespół wizytatorów 

z Kuratorium Oświaty 

w ubiegłych latach oraz udział 

w wielu projektach i konkursach, 

najlepiej świadczą o jakości 

kształcenia w Toruńskim Technikum 

Informatycznym. Na terenie 

szkoły działa Akademia Cisco, 

świadcząca usługi edukacyjne 

w oparciu o autoryzowane standardy 

Cisco Systems. Uczniowie 

mają możliwość bezpłatnego uzyskania 

certyfikatów Cisco Networking 

Academy w trakcie nauki. 

Ponadto każdy uczeń otrzymuje 

bezpłatny dostęp do aktualnego 

oprogramowania Microsoft w ramach 

projektu DreamSpark. 

Dzięki szybkiej sieci Internet 

w technologii światłowodowej, 

w całej szkole można korzystać 

z szybkiego WiFi. 

Wszystkich absolwentów gimnazjów 

i szkół podstawowych zainteresowanych 

nauką w Toruńskim 

Technikum Informatycznym 

zapraszamy na stronę www.tti. 

ced.edu.pl oraz do osobistej wizyty 

w placówce (szkoła 

nie uczestniczy w naborze 

elektronicznym). Drzwi otwarte 

są w godzinach pracy sekretariatu 

od poniedziałku do piątku od 8.00 

do 17.00 oraz w soboty od 8.00 do 

13.00. Każdy uczeń - sam, z rodzicami, 

opiekunami czy przyjaciółmi 

zostanie miło przyjęty i oprowadzony 

po szkole w dogodnym 

dla niego terminie. Zapraszamy! 

ul. Szosa Chełmińska 70, 

tel. 56 659 66 86, 

www.tti.ced.edu.pl 

REKLAMA 

Szkolenie językowe – sprawdź, 

czy także dla Ciebie 

Chcesz nauczyć się języka angielskiego, 

francuskiego lub niemieckiego, 

a może podwyższyć swoje 

umiejętności w zakresie tych języków? 

Będzie to możliwe dzięki 

darmowym kursom, organizowanym 

przez Urząd Marszałkowski 

we współpracy z Regionalnym 

Ośrodkiem Edukacji Ekologicznej 

w Przysieku i firmą Training 

House. Aby wyrazić chęć uczestnictwa 

należy wypełnić formularz 

zgłoszeniowy, znajdujący się na 

stronie internetowej www.projektmowiszmasz.pl. 

zakończeniu udziału w projekcie. 

Z udziału w projekcie wyłączone są 

osoby prowadzące działalność gospodarczą. 

Z kursów skorzysta dziesięć tysięcy 

osób z województwa kujawsko 

– pomorskiego. Będą one trwały 

180 godzin. Uczestnicy w tym 

czasie przygotują się do egzaminu 

językowego po którym otrzymają 

certyfikat potwierdzający zdobycie 

określonego poziomu biegłości 

językowej (zgodnie z Europejskim 

Systemem Opisu Kształcenia Językowego), 

np. TOEIC, WiDaF, TFI. 

Udział w kursach i egzaminach 

jest darmowy, uczestnicy zobowiązani 

zostaną jedynie do pokrycia 

kosztów zakupu podręczników. 

Dodatkowe informacje o projekcie 

można uzyskać pod adresem 

mailowym zapisy@projektmowiszmasz.pl 

lub pod numerem telefonu 

507927366. 

Projekt skierowany jest do osób 

pełnoletnich zamieszkujących, 

pracujących lub uczących się na 

terenie województwa kujawsko-pomorskiego, 

które z własnej inicjatywy 

są zainteresowane nabyciem, 

uzupełnieniem lub podwyższeniem 

kwalifikacji z zakresu języków obcych 

i przynależą do minimum 

jednej z grup: 

- osoby o niskich kwalifikacjach 

(tj. maksymalnie średnie wykształcenie), 

- osoby z niepełnosprawnościami 

(bez względu na poziom wykształcenia), 

- osoby powyżej 50 roku życia 

(bez względu na poziom wykształcenia). 

Do uczestnictwa zapraszamy 

również osoby w wieku powyżej 65 

roku życia, o ile zadeklarują gotowość 

do podjęcia zatrudnienia po 


10 ŁYSOMICE 

Nagrody przyznane 

Gmina Łysomice już po raz 2. uhonorowała mieszkańców mogących pochwalić się 

wybitnymi osiągnięciami sportowymi 


Rywalizują na boisku piłkarskim, 

torze żużlowym, a także wzbijają 

się w powietrze, zbierając przy 

tym prestiżowe tytuły i laury. Za 

tę wytrwałość i siłę walki zostali 

nagrodzeni. Samorząd Gminy Łysomice 

w środę 24 kwietnia przyznał 

wyróżnienia finansowe aż 12 

osobom. 

Na swoim koncie mają zwycięstwa 

w zawodach ogólnopolskich, 

europejskich, a także światowych. 

W przygotowania do 

osiągnięcia jak najlepszej formy 

inwestują nie tylko swój czas, 

ale także pieniądze. To dzięki 

nowoczesnemu sprzętowi 

i codziennym treningom śmiało 

mogą powiedzieć o sobie „mistrzowie”. 

- Pragniemy pokazać innym, 

że mieszkańcy terenów 

wiejskich w niczym nie odstają 

od swoich znajomych z miast – 

mówi Piotr Kowal, wójt gminy 

Łysomice. – Nasza młodzież ma 

jasno wytyczone cele i sukcesywnie 

do nich dąży. Staramy się ich 

wspierać, rozwijając bazę sportową 

na terenie gminy, a także wyróżniając 

tych, którzy mierzą się z innymi 

w zawodach rangi ogólnopolskiej 

i wyższej. 

Nagrody finansowe samorząd 

wręczy po raz drugi. Jak zaznacza 

Na rowery 

Na dwóch lub na czterech kółkach 

– bez względu na wiek i umiejętności 

– do Zakrzewka na start rajdu 

zaproszeni są wszyscy. W środę 

1 maja w gminie Łysomice rozpocznie 

się sezon rowerowy. 

wójt gminy, to jeden ze sposobów 

wsparcia młodzieży w rozwoju ich 

pasji. 

- Zdajemy sobie sprawę, że dziś 

sponsorów sportowych jest coraz 

mniej, trudno ich pozyskać – podkreśla. 

– Ta nagroda to szansa na 

zakup sprzętu lub inwestycję we 

własny rozwój. 

W puli nagród znalazło się prawie 

16 tys. zł. Kto otrzyma w tym 

roku wyróżnienie? 

‘‘Pragniemy pokazać innym, 

że mieszkańcy terenów 

wiejskich w niczym nie odstają 

od swoich znajomych z miast. 

Michał Gałka, kolarz, zdobywca 

m.in. złotego medalu Mistrzostw 

Europy w Aigle w Szwajcarii. 

Lekkoatleta Adrian Brzeziński, 

wicemistrz Polski na 100 m w kat. 

U20, a także m.in. mistrz Polski 

w klasyfikacji Uniwersytetów Akademickich 

Mistrzostw Polski w biegu 

na 200 m. 

Mieszkańcy gminy 1 maja wspólnie zainaugurują 

sezon rowerowy 

W regionie mamy kilkaset kilometrów ścieżek rowerowych. 

Mieszkańcy zbiorą się przy 

świetlicy wiejskiej w Zakrzewku 

punktualnie o godz. 12.00. Stamtąd 

wyruszą przez Tylice do Kamionek 

Małych, gdzie zorganizowany 

zostanie krótki odpoczynek. Następnie, 

około godz. 14.00, cykliści 

wrócą tą samą trasą do Zakrzewka, 

gdzie odbędzie się wspólna biesiada. 

- Na pokrzepienie sił każdego 

rowerzysty czekać będzie prawdziwa 

strażacka grochówka – zapowiadają 

organizatorzy wydarzenia. 

Na miejscu przygotowane zostanie 

ognisko z kiełbaskami, a Klub Turystyki 

Kolarskiej „Przygoda” zorganizuje 

konkursy z atrakcyjnymi 

nagrodami. 

Otwarcie sezonu rowerowego 

odbywa się w gminie Łysomice 

już po raz czwarty. Za każdym razem 

cieszy się dużą popularnością. 

W tym roku organizatorzy spodziewają 

się około 200 uczestników. 

Bartosz Kończalski, mistrz świata 

juniorów 2018 w lataniu helikopterem 

precyzyjnym. 

Karol Kruszyński, mistrz Polski 

w klasie MX2 Junior oraz MX2 

w zawodach motocrossowych. 

Judoczka Aleksandra Kędzierska, 

brązowa medalistka Mistrzostw 

Polski Juniorek oraz złota 

w Międzynarodowym Turnieju 

Judo Baltic Cup. 

Mikołaj Paziewski, dwukrotny 

zdobywca najwyższego miejsca na 

podium w Mistrzostwach Regionu 

Północnego Juniorek i Juniorów 

Młodszych w Judo. 

Igor Kopeć-Sobczyński, miłośnik 

sportów motorowych, zdobywca 

I miejsca w półfinale Indywidualnych 

Mistrzostw Europy 

Juniorów i II miejsca w rywalizacji 

drużynowej. 

Wyróżnienia Samorządu Gminy 

Łysomice trafią także do 4 sportowców 

z Toruńskiej Akademii 

Futsalu: Michała Gabryszewskiego, 

Bartosza Przypisa, a także Dawida 

i Krystiana Kraśniewskich za zajęcie 

II miejsca w Mistrzostwach Polski 

U20 w Bochni. 

Każdego roku Rada Gminy nagradza 

także osobę, która angażuje 

się w rozwój młodych sportowców 

i, organizując wydarzenia sportowe, 

promuje gminę. W tym roku 

wyróżniony został Michał Kożuchowski, 

trener LZS Mustang Ostaszewo. 

Gmina Łysomice jest jednym 

z prężniej rozwijających się samorządów. 

Na jej terenie każdego roku 

powstaje kilkanaście kilometrów 

ścieżek rowerowych. Aktualnie budowana 

jest trasa z Papowa Toruńskiego 

do Gostkowa o łącznej długości 

ponad 3 km. Prowadzone są 

także prace projektowe dla odcinka 

Różankowo – Piwnice - Lulkowo 

oraz drogi rowerowej Kamionki 

Małe – Turzno. Wkrótce powstanie 

również koncepcja odcinka z Ostaszewa 

do Kowrozu. Samorząd prowadzi 

także prace w zakresie wyboru 

wykonawcy robót budowlanych 

na ścieżce między Gostkowem 

a Papowem Toruńskim. 

W wakacje miłośnicy aktywnego 

zwiedzania mogą skorzystać 

także z dalekobieżnych tras znajdujących 

się częściowo w gminie 

Łysomice. Łączą one m.in. Toruń 

z Unisławiem oraz z Kamionkami 

Dużymi. 

Trasy gminne prowadzą m.in. 

przy obiektach takich jak biblioteki, 

szkoły, kościoły, świetlice wiejskie, 

sklepy czy obok jezior. 

- Ścieżki rowerowe w regionie 

biegną przez bardzo atrakcyjne tereny, 

dzięki czemu cykliści mogą 

nie tylko aktywnie spędzić czas, 

ale także zobaczyć ciekawe miejsca, 

takie jak Turzno czy Jezioro 

Kamionkowskie – mówi Jan Czyżniewski 

z Urzędu Gminy Łysomice. 

– Przede wszystkim jednak są 

to trasy bezpieczne, nie kolidują 

z nimi żadne drogi powiatowe i wojewódzkie. 

Bez żadnych przeszkód 

można wybrać się w drogę także 

z dziećmi. 

(MC) 

Zawyją silniki 

Rajdem dookoła gminy Łysomice przywitają sezon 

motocykliści z regionu 

Ryk silników słychać będzie 

w promieniu kilku kilometrów. 

Wszystko za sprawą motocyklistów, 

którzy kolejny rok z rzędu 

zainaugurują w Gostkowie swój 

sezon. Do wspólnej zabawy zapraszają 

wszystkich mieszkańców 

i gości. Jak zapewniają, nikt nie 

będzie się nudził! 

Spotkanie zaplanowano na 25 

maja. Pierwsi miłośnicy motocykli 

przy świetlicy wiejskiej pojawią się 

około godz. 13.00. Zlot zainauguruje 

msza święta polowa, w trakcie 

której maszyny zostaną poświęcone. 

Około godz. 15.00 uczestnicy 

wyruszą w kilkukilometrowy rajd 

przez Tylice, Sławkowo, Kamionki 

Duże, wzdłuż autostrady A1 do 

Turzna, a następnie do Gostkowa, 

Poniatówki, Łysomic, Zakrzewka, 

by ponownie przez Tylice wrócić 

na miejsce zabawy. Tę poprowadzi 

DJ Romek. 

Na sobotnie popołudnie organizatorzy 

zlotu: grupa motocyklowa 

Moto Gostkowo, wspólnie 

z sołtysem, radą sołecką i Kołem 

Gospodyń Wiejskich z Gostkowa, 

przygotowali moc atrakcji i konkursów. 

Czego będzie można się 

spodziewać? 

- Rzut oponą, ubieranie zmrożonej 

koszulki czy przeciąganie 

liny to tylko część ze wszystkich zaplanowanych 

konkurencji – zapowiada 

Jarosław Wróblewski z Moto 

Gostkowo. – Dla najmłodszych 

przygotowaliśmy dmuchańce, watę 

cukrową, wspólne rysowanie na 

sztalugach i loterię fantową. Nad 

zabawami czuwać zaś będzie animator 

z Teatru Magmowcy. 

W imprezę zaangażują się także 

strażacy OSP Gostkowo, którzy 

przygotują pokaz ratownictwa, żużlowcy 

Stali Toruń, a stunter Maćko 

zaprezentuje akrobatyczne show na 

motocyklu. 

Uczestnicy zabawy tego dnia 

będą mogli zrobić też coś dobrego 

dla innych. 25 maja w Gostkowie 

stanie krwiobus, w którym zbierana 

będzie krew dla dzieci z Kliniki 

Pediatrii, Hematologii i Onkologii 

Szpitala Uniwersyteckiego im. A. 

Jurasza w Bydgoszczy. 

Za sprawą Koła Gospodyń Wiejskich 

i aktywnych mieszkańców 

stanie kącik gastronomiczny, w którym 

skosztować będzie można grochówki, 

potraw z grilla, a także licznych 

ciast, ciasteczek i kawy. 

Gwiazdą wieczoru będzie grupa 

The Genada Bend. Zespół do 

wspólnej zabawy porwie mieszkańców 

o godz. 18.00. 

Imprezę swoim patronatem objął 

wójt gminy Łysomice Piotr Kowal. 

(MC) 


OBROWO 

15 

Chwila zadumy 

Na tydzień przed świętami w Osieku nad Wisłą odbył się 

niezwykły koncert 

Michał Ciechowski | fot. Marek Rabiasz 

Artyści związani z Osiecką Grupą 

Teatralno-Wokalną oraz scholą 

„Źródło” zaprosili mieszkańców 

gminy do udziału w świątecznym 

koncercie wielkopostnym. Ten odbył 

się w sobotę 13 kwietnia w kościele 

Najświętszego Serca Pana 

Jezusa w Osieku nad Wisłą. 

‘‘Chwilę po koncercie podeszła 

do nas jedna z pań i powiedziała, że 

takie koncerty są dla niej niezwykle 

ważne. 

Podczas koncertu mogliśmy 

usłyszeć tradycyjne oraz współczesne 

pieśni wielkanocne, przeplatane 

montażem słowno-muzycznym 

związanym z misterium paschalnym. 

- Wydarzenie miało charakter 

refleksyjny, oddający atmosferę 

Wielkiego Tygodnia – czasu przygotowań 

do Wielkanocy – mówi 

Ewelina Mytlewska, współtwórczyni 

wieczoru. – Poezja nawiązująca 

do misterium, a także towarzysząca 

spotkaniu oprawa multimedialna, 

pozwoliły nam wszystkim na chwilę 

rozważań i zadumy. 

Do kościoła pw. Najświętszego 

Serca Pana Jezusa przybyły tłumy. 

Świątynia wypełniona była 

po brzegi. Koncert zainaugurował 

występ scholi „Źródło”. W jej 

skład wchodzi 40-osobowa grupa 

dzieci i młodzieży. Następnie 

zaprezentowała się Osiecka Grupa 

Teatralno-Wokalna. Muzykom 

towarzyszyli instrumentaliści: 

Mirosław Zduński, grający 

na pianinie, Sebastian Kamiński 

oraz Marta Adamska ze skrzypcami. 

Na flecie poprzecznym zaprezentowali 

się: Aleksanda Cymer i Zuzanna 

Mytlewska, dodatkowo grająca 

na djembe. Przy pomocy gitary akustycznej 

atmosferę świąt przywołała 

do Osieka Ewelina Mytlewska. 

Wspólnie stworzyli niezwykły koncert, 

któremu przyświecało hasło 

„Daj mi usłyszeć Twój głos”. 

- Tytuł to bezpośrednie zwrócenie 

się w modlitwie do Boga 

– komentuje Ewelina Mytlewska. 

– Stoimy przed najważniejszym 

dla chrześcijan świętem. Chcieliśmy 

przypomnieć mieszkańcom, 

by w tym chaosie dnia codziennego 

i wielu przygotowań, nie zapomnieli 

o najważniejszym – o Bogu. 

Pierwszy koncert wielkanocny 

odbył się w gminie Obrowo trzy lata 

temu. Frekwencja za każdym razem 

jest stuprocentowa. Czy uda się ten 

muzyczny akcent na stałe wpisać 

w kalendarz gminnych wydarzeń 

kulturalnych? 

- Bardzo byśmy tego chcieli – dodają 

muzycy. 

Tego pragną także mieszkańcy, 

którzy nie kryją swojego zadowolenia 

z profesjonalnego przygotowania 

uroczystości. Zachwalają nie 

tylko oprawę muzyczną, ale także 

talent wszystkich artystów. 

- Chwilę po koncercie podeszła 

do nas jedna z pań i powiedziała, że 

takie koncerty są dla niej niezwykle 

ważne – komentuje współtwórczyni 

wieczoru. – Inna zachwalała nasze 

przemiany. To, że potrafimy jednego 

dnia przygotować zabawny kabaret, 

innego zaś stworzyć wzruszający 

koncert i sprawić, że w oku zakręci 

się łza. 

W sobotnim wieczorze, oprócz 

mieszkańców, udział wzięli zaproszeni 

goście, w tym wójt gminy Andrzej 

Wieczyński. 

O projekcie w teorii 

W Kawęczynie odbyło się spotkanie informacyjne ws. rządowego programu #NowaPiątka 

Michał Ciechowski | fot. nadesłane 

500+ na pierwsze dziecko, „trzynastka” 

dla emerytów i rencistów, 

zerowy PIT dla młodych do 26. 

roku życia, niższa stawka PIT 

dla pozostałych oraz przywrócenie 

lokalnych połączeń autobusowych. 

W świetlicy wiejskiej 

w Kawęczynie przedstawiciele 

Kujawsko-Pomorskiego Urzędu 

Wojewódzkiego w Bydgoszczy 

zaprezentowali najważniejsze informacje 

dotyczące rządowego 

programu #NowaPiątka. 

W świetlicy wiejskiej w Kawęczynie pojawiło się kilkanaście osób. 

Spotkanie zorganizowane zostało 

we wtorek 24 kwietnia. Udział 

w nim wzięli m.in. Dorota Hass, 

dyrektor Wydziału Polityki Społecznej, 

a także przedstawicielki 

Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 

(ZUS) i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia 

Społecznego (KRUS). 

W trakcie prezentacji mieszkańcy 

gminy Obrowo dowiedzieli się, 

ile rodzin z województwa otrzymuje 

świadczenia z programu 500+, 

ile w powiecie toruńskim i w samej 

gminie. 

- Programem Rodzina+ w województwie 

kujawsko-pomorskim 

objętych jest 129,6 tys. rodzin, łącznie 

198,4 tys. dzieci, w tym 7 tys. 

rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym 

i 2,7 tys. dzieci w tzw. pieczy 

zastępczej - wyliczała w Kawęczynie 

dyrektor Dorota Hass. 

Jak pokazują statystyki, w ciągu 

trzech lat, między 1 kwietnia 2016 r. 

a 28 lutego 2019 r., w ramach programu 

Rodzina+ do gospodarstw 

domowych trafiło aż 3,55 mld zł. 

W 2019 r. rząd PiS rozszerza 

program 500+ na pierwsze dziecko 

i to bez kryterium dochodowego. 

Wnioski przyjmowane będą od 1 

lipca, a wypłaty świadczeń rozpoczną 

się trzy miesiące później. 

Dużym zainteresowaniem mieszkańców 

gminy Obrowo cieszyły 

się także zagadnienia w ramach 

programu Emerytura+, czyli tzw. 

trzynastki wypłacane emerytom 

i rencistom. Jak tłumaczyła przedstawicielka 

ZUS, każda taka osoba 

będzie miała prawo do pobrania 

jednorazowej wypłaty w wysokości 

minimalnej emerytury, czyli 1100 

zł brutto. Na rękę to ponad 934 zł. 

Kwoty wypłacane mają być od 1 

maja br. 

- Goście zapewniali mieszkańców, 

że przy dobrej koniunkturze 

finansowej jest duże prawdopodobieństwo 

realizacji programu 

w latach kolejnych – mówi Beata 

Modrzyk-Dobrzyńska z Gminnego 

Ośrodka Pomocy Społecznej w Obrowie. 

Trzecim, flagowym pomysłem 

programu #NowaPiątka jest zwolnienie 

osób młodych z podatku 

PIT. Projekt obejmować będzie 

osoby, które nie ukończyły jeszcze 

26. roku życia, a są zatrudnione na 

umowie o pracę lub zlecenie. Nie 

każdy jednak na takie ulgi ma szansę. 

Z zerowego PIT nie skorzystają 

osoby zarabiające powyżej 7127 tys. 

zł. netto miesięcznie, co w skali 

roku da powyżej określonej przez 

rząd kwoty 85 tys. 528 zł. 

Jak podkreślali prelegenci, zmiany 

odczują także pozostali podatnicy. 

Program #NowaPiątka zakłada 

zmniejszenie stawki PIT z 18 do 17 

proc. Co to oznacza w praktyce? 

W portfelach osób zatrudnionych 

na umowę o pracę lub zlecenie każdego 

miesiąca pozostanie od kilkunastu 

do kilkudziesięciu złotych 

więcej. Obniżka dotyczy jedynie 

osób z pierwszego progu podatkowego. 

Niewątpliwie ważnym dla regionu 

tematem jest także przywracanie 

połączeń autobusowych. Rząd 

w swoich deklaracjach zapowiada 

ponowne połączenie mniejszych 

miast i gmin komunikacją publiczną. 

W tej kwestii, podczas spotkania 

w gminie Obrowo, najwięcej 

pytań padło ze strony władz samorządowych 

– wójta gminy Obrowo 

oraz radnych. 

Według premiera Mateusza Morawieckiego 

środki na komunikację 

lokalną mają być zabezpieczone 

w budżecie państwa już w najbliższych 

tygodniach. Następnie będą 

one wypłacane poszczególnym powiatom, 

by te mogły zawierać umowy, 

opracowywać siatki połączeń 

i finansować konkretne przejazdy. 

Jak będzie wyglądało to w praktyce? 

- Mam do tego pomysłu jeszcze 

kilka pytań i uwag, wciąż jednak 

czekamy na oficjalną prezentację 

tego zagadnienia – mówi wójt Andrzej 

Wieczyński. 

Obecnie na terenie gminy, poza 

kilkoma połączeniami prywatnego 

przewoźnika, kursuje autobus 

MZK linii nr 45. Z przejazdów między 

Obrowem a Toruniem mieszkańcy 

korzystać mogą prawie od 

trzech lat. 


16 

LUBICZ i ŁUBIANKA 

Weź i schowaj do lodówki 

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Lubiczu wraz z Fundacją Neuca prowadzi akcję 

„Pudełko życia dla samotnych mieszkańców gminy Lubicz” 


Choć jest niewielkie, ma wielką 

moc. Wkrótce pierwszych 300 

mieszkańców gminy otrzyma 

wyjątkowe pudełka – zawierające 

specjalny formularz oraz naklejki 

na lodówkę – które mogą uratować 

ich życie. 

- Pudełko życia to opatrzony 

specjalną etykietką trwały i estetyczny 

pojemnik, w którym powinny 

znaleźć się informacje 

podane przez osobę mieszkającą 

samotnie – mówi Anna Warlikowska 

z Gminnego Ośrodka Pomocy 

Społecznej w Lubiczu. – Wszystko 

po to, aby w razie niespodziewanej 

konieczności udzielenia pomocy 

można było szybko ustalić, na co 

leczy się taka osoba, jakie bierze 

leki, na co jest uczulona, co zrobić 

z kluczami od domu w przypadku 

zabrania chorego do szpitala czy też 

kogo powiadomić. 

Pudełko posiada specjalny formularz, 

będący kartą informacyjną 

dla ratującego. Wypełniony dokument 

umieszcza się w lodówce. 

Dlaczego tam? Jest to najbardziej 

rozpoznawalne urządzenie w każdym 

mieszkaniu. Na drzwiach posiadacze 

pudełek nakleją specjalną, 

załączoną naklejkę lub magnes. Ratownicy 

medyczni doskonale wiedzą, 

gdzie takiego pudełka muszą 

poszukać. 

Akcję „Pudełko życia dla samotnych 

mieszkańców gminy Lubicz” 

prowadzi Gminny Ośrodek Pomocy 

Społecznej wraz z Fundacją 

Neuca. 

Pierwszy, sondażowy etap zakłada 

rozdanie serii 300 pojemników. 

Te dystrybuowane są głównie 

przez sołtysów, a także w siedzibie 

GOPS-u oraz indywidualnie na 

zgłoszenia sąsiedzkie, czyli od znajomych, 

sąsiadów, rodziny osób samotnie 

mieszkających. 

Szczegółowych informacji o akcji 

udziela jej koordynatorka Anna 

Warlikowska pod nr. tel. (56) 674 21 

55 lub 56. O te pytać można także 

w Biurze Podawczym Urzędu Gminy 

Lubicz. 

W ramach projektu, poza pudełkiem 

życia, stworzona została także 

aplikacja mobilna na telefony z systemem 

android. To alternatywa koperty 

życia, którą w każdej sytuacji 

można mieć przy sobie. 

- Zaletą mobilnej koperty jest 

możliwość umieszczenia w niej 

swego zdjęcia, co ułatwi ewentualną 

identyfikację ratownikom, 

uczyni ich pomoc bardziej skuteczną, 

gdyż nie będzie wątpliwości, że 

dane zdrowotne dotyczą właśnie tej 

konkretnej osoby – podkreślają inicjatorzy 

akcji. 

Aktywnie 

i zdrowo 

Rodzinny piknik w Krobi 

czy rajd rowerowy Grębocin 

- Złotoria? Gmina Lubicz 

w nadchodzącym tygodniu 

zaprasza do wspólnej zabawy. 

W niedzielę (28.04) przy 

świetlicy wiejskiej w Krobi 

odbędzie się „Dzień zdrowia 

i aktywności fizycznej”. Poza 

warsztatami o dobrych nawykach 

żywieniowych, odbędzie 

się trening piłki nożnej, zabawy 

ruchowe, gry retro i spacer 

leśną ścieżką sensoryczną. 

Pojawi się również okazja do 

gimnastyki umysłu i poznania 

zasad gry logicznej GO. 

Na uczestników czekać będzie 

także krem z warzyw, mnóstwo 

owoców i woda. 

Tydzień później (5.05) 

odbędzie się rodzinny rajd 

rowerowy. Na 20-kilometrową 

przejażdżkę spod szkoły 

w Grębocinie do Złotorii i Lubicza 

Górnego zaprasza Rada 

Sołecka z Grębocina, nowe 

stowarzyszenie „Dla Złotorii” 

oraz samorząd gminy Lubicz. 

Rajd wystartuje o godz. 10.45. 

Po drodze na uczestników czekają 

zadania, na mecie zaś poczęstunek. 

(MC) 

Internet bez 

tajemnic 

Gmina Lubicz zaprasza mieszkańców 

do wzięcia udziału w bezpłatnym 

projekcie „Komputer na 

świat”. Warsztaty skierowane są 

do osób w wieku 25 +. 

Zajęcia, prowadzone przez wykwalifikowanego 

instruktora, realizowane 

będą w 12-osobowych 

grupach. W trakcie dwóch 8-godzinnych 

spotkań mieszkańcy 

będą mieli szansę podnieść swoje 

kompetencje cyfrowe i poszerzyć 

własną wiedzę. Pierwsze warsztaty 

startują w kwietniu. 

W ramach projektu przygotowanych 

zostało 5 modułów tematycznych. 

Uczestnicy wybrać 

mogą między kategoriami: „Rodzic 

w internecie”, „Mój biznes w sieci”, 

„Moje finanse i transakcje w sieci”, 

„Działam w sieciach społecznościowych” 

oraz „Tworzę własną 

stronę internetową z wykorzystaniem 

popularnych kreatorów”. 

Projekt jest współfinansowany 

z Europejskiego Funduszu Rozwoju 

Regionalnego w ramach Programu 

Operacyjnego Polska Cyfrowa 

na lata 2014-2020. Szczegóły i zasady 

rejestracji dostępne są na stronie 

www.lubicz.pl. 

(MC) 

Święto na sportowo 

Za tydzień biegacze z regionu zmierzą się na 

15-kilometrowej trasie Biegu Samorządowego 


Impreza organizowana jest w gminie już po raz 22. 

W sportowym stylu mieszkańcy 

gminy Łubianka świętować będą 

228. rocznicę uchwalenia Konstytucji 

3 maja. Z Gminnego Parku 

Kultury wystartują w 15-kilometrową 

malowniczą trasę ścieżkami 

regionu. 

Bieg Samorządowy, bo tak od 

lat nazywana jest impreza, odbędzie 

się w gminie już po raz 22. 

Przedtem jednak, na mniejszych 

dystansach, rywalizować będą 

dzieci i młodzież. Na te zawody 

można się rejestrować internetowo 

oraz w dniu imprezy. Kto będzie 

się ścigał? Przygotowano kategorie 

z podziałem na wiek, płeć i dystans. 

Na 100 m pobiegną dziewczęta 

i chłopcy w wieku do lat 6, a na 400 

m dzieci między 7. a 9. rokiem życia. 

Starsi w wieku 10-12 lat przebiec 

będą musieli 800 m, a dziewczęta 

i chłopcy w kat. 13-15 lat pokonają 

dystans 1400 m. Opłata startowa 

wynosić będzie 10 zł. Rywalizacje 

rozpoczną się w parku o godz. 

10.00. Każdy uczestnik otrzyma 

pamiątkowy medal oraz słodki 

upominek. 

W samo południe na starcie 

staną dorośli mieszkańcy gminy. 

15-kilometrowa trasa Biegu Samorządowego 

wytyczona została przez 

najbardziej malownicze miejsca 

regionu. Na jakich ulicach będzie 

można spotkać biegaczy? Z ul. 

Sportowej wyruszą przez Zamek 

Bierzgłowski ul. św. Jadwigi, dalej 

przez Bierzgłowo, Słomowo, ul. 

Pszeniczną, by z powrotem dotrzeć 

do miejsca, z którego startowali. Na 

mecie na każdego czekać będzie 

specjalnie zaprojektowany i odlany 

na tę okazję medal. Najlepsi zawodnicy 

w każdej z kategorii generalnej 

i wiekowej otrzymają puchary. 

Osobno nagrodzeni zostaną także 

najszybsi mieszkańcy gminy i samorządowcy. 

Spośród wszystkich 

uczestników rozlosowane zostaną 

również cenne upominki rzeczowe. 

Zapisy na bieg trwają do piątku 

26 kwietnia. Opłata za udział w 22. 

Biegu Samorządowym między 20 

a 26 kwietnia wynosi 40 zł. Jedyną 

możliwą formą deklaracji udziału 

są zapisy internetowe. Formularz 

dostępny jest na stronie e-gepard. 

eu, a link znajduje się na stronie 

gpclubianka.pl oraz na www.facebook.com/lubiankagrandprixcross. 

Czekając na gaz 

Mieszkańcy gminy Łubianka zostaną podłączeni 

do sieci gazowej 

Do gospodarstw w Łubiance i Pigży 

w końcu popłynie gaz. Na początku 

kwietnia przedstawiciele 

samorządu podpisali w tej sprawie 

list intencyjny z Polską Spółką 

Gazownictwa. 

Projekt budowlany dla inwestycji 

powstać ma do połowy 2020 

r. Długość sieci gazowej wynieść 

ma 16 km, a koszt wykonania to 

kwota ok. 4 mln zł. Po uzyskaniu 

wszystkich potrzebnych pozwoleń 

na budowę inwestor, w IV kwartale 

przyszłego roku, rozpisze przetarg 

na wykonanie gazyfikacji. Kiedy 

rozpoczną się prace? Według zapewnień 

będzie to II kwartał 2021 r. 

- W międzyczasie przewidujemy 

rozpoczęcie projektowania następnych 

odcinków sieci gazowej do 

kolejnych sołectw naszej gminy – 

deklarują samorządowcy. - Odpowiednie 

przygotowanie i realizacja 

inwestycji będzie wymagała zaangażowania 

wielu osób i instytucji. 

Gmina Łubianka stworzy też odpowiednio 

korzystne warunki w zakresie 

dostosowania systemu opłat 

inwestycyjnych. 

Jakie działania przeprowadzi 

Polska Spółka Gazownictwa? 

Przede wszystkim przygotuje projekt 

budowlany, ustali szczegóły 

prac z potencjalnymi odbiorcami 

gazu oraz wybuduje ze środków 

własnych całą instalację gazową. 

W ubiegłym roku do gminy 

wpłynęły już pierwsze wnioski 

mieszkańców zainteresowanych 

dostawą gazu. Osoby, które są zameldowane 

w gminie i chcą, by 

do ich gospodarstwa docierał gaz, 

mogą zgłosić się do Wydziału Infrastruktury, 

Rolnictwa i Ochrony 

Środowiska UG w Łubiance. 

Jakie korzyści wynikają z podłączenia 

do sieci gazowej? Gaz ziemny 

to przede wszystkim ekologiczne 

i ekonomiczne źródło energii. 

Stosując takie ogrzewanie, nie tylko 

poprawiamy swój standard życia, 

ale mamy pozytywny wpływ na 

środowisko naturalne. 

W takim gospodarstwie nie 

trzeba myśleć także o składowaniu 

opału lub innego paliwa, a w trakcie 

procesu spalania nie pozostają 

żadne odpady. Nowoczesny kocioł 

gazowy, w porównaniu z tradycyjnym 

piecem na węgiel, spala nawet 

40 proc. mniej paliwa. To przede 

wszystkim oszczędność finansowa. 

Przy cyklicznych kontrolach 

instalacji, kanałów wentylacyjnych 

i spalinowych korzystanie z ogrzewania 

gazowego jest w pełni bezpieczne. 

(MC) 


GMINA CHEŁMŻA 

17 

Pełno atrakcji 

Spotkanie z autorką książek dla dzieci oraz podróżnikami, 

Motomajówka oraz spektakl kabaretu - to niektóre 

propozycje na maj w gminie Chełmża 

Wojciech Giedrys | fot. Autsajder Bar 

Spotkania, spektakle i koncerty 

- tak upłynie maj w gminie 

Chełmża. Ale będzie nie tylko 

kulturalnie. Czeka nas też... rzut 

gumiakiem i silnikiem, kręcioła 

i głośny wydech, czyli Motomajówka 

w Drzonówku. 

Instytucje kultury z gminy 

Chełmża przygotowały kilka kulturalnych 

propozycji na maj. Biblioteka 

Samorządowa w Zelgnie 

13 maja organizuje spotkanie z Barbarą 

Gawryluk, autorką książek 

dla dzieci (m.in. „Zuzanka z pistacjowego 

domu”, „Moje Bullerbyn”, 

„Baltic: pies, który płynął na krze” 

czy „Klinika zdrowego chomika”), 

dziennikarką i tłumaczką szwedzkiej 

literatury dziecięcej. Początek 

spotkania o godz. 9.00. 

Dwa dni później (15 maja) i też 

w Zelgnie w miejscowym amfiteatrze 

wystąpi Kabaret Krzysztofa 

Zaremby ze swoim programem pt. 

„Jak kochać, to tylko we Lwowie”. 

Na scenie zobaczymy: Grażynę 

Rutkowską-Kusę, Krzysztofa Zarembę 

i Jacka Pietruskiego. Aktorzy 

przeniosą nas do przedwojennego 

Lwowa. Nie zabraknie zabawnych 

dialogów, znanych piosenek, lwowskiej 

gwary, kresowego zaśpiewu 

czy też sentymentalnej miłości do 

starego Lwowa. Przedstawienie rozpocznie 

się o godz. 18.00. 

Melodie z minionych lat usłyszymy 

zaś 24 maja o godz. 17.00 

w malowniczym zabytkowym parku 

w Brąchnówku. Dawne piosenki 

zaśpiewa Emilia Czekała, wokalistka, 

flecistka i dyrektorka Orkiestry 

im. Johanna Straussa. Koncert organizuje 

Centrum Inicjatyw Kulturalnych 

Gminy Chełmża. 

Kulturalny maj zwieńczy spotkanie 

z podróżnikami z Torunia. 

Chodzi o rodzinę Łopacińskich, 

którzy kilka lat temu wybrali się 

w podróż dookoła świata, a tym 

razem zabiorą w nią mieszkańców 

gminy Chełmża. Spotkanie rozpocznie 

się o godz. 17.00 w galerii 

Stara Szopa w Grzywnie. Wstępy 

na wszystkie powyżej opisane majowe 

wydarzenia nie są biletowane. 

Z kolei już za kilka dni rozpocznie 

się konkurs fotograficzny „Selfie 

z mamą” z okazji zbliżającego 

się Dnia Matki. Zdjęcia mam ze 

swoimi pociechami (wiek nie ma 

znaczenia) będzie można nadsyłać 

od 1 do 12 maja na adres: cik@gminachelmza.pl 

z dopiskiem „konkurs 

fotograficzny”. Do wygrania 

jest profesjonalna sesja zdjęciowa. 

Konkurs organizują CIK Gminy 

Chełmża i Biblioteka Samorządowa 

w Zelgnie. Więcej informacji dotyczących 

konkursu znajdziemy na: 

Motomajówka wystartuje w Drzonówku po raz szósty już 11 maja o godz. 13.00. 

www.zelgno.naszabiblioteka.com. 

Kolejna propozycja na maj to 

Motomajówka w Drzonówku. Imprezę 

organizuje Autsajder Bar 

wspólnie z chełmżyńską Grupą 

Motocyklową ŁOZA. Wydarzenie 

odbywa się na granicy dwóch gmin 

- Chełmża i Lisewo - dlatego też 

będą gościć na niej władze obu samorządów, 

na czele z wójtami. Nie 

skończy się tylko na kurtuazyjnym 

spotkaniu. Lokalni samorządowcy 

rozegrają mecz siatkówki z motocyklistami. 

W Motomajówce chodzi przede 

wszystkim o dobrą zabawę dla całych 

rodzin. Imprezę otworzy parada 

motocyklowa, która pojedzie 

z Lisewa przez Drzonowo do Drzonówka. 

Pojawią się na niej m.in. 

pit bike’i, rycerze, animatorzy zabaw 

dla dzieci z pracowni Orange. 

Zaplanowano też występ zespołu 

Myasta, rodzinny turniej w Molkki, 

czyli w fińskie kręgle. 

Na Motomajówce nie zabraknie 

też konkursów. W turnieju „Dwa 

Koła” będzie można wygrać bon 

na kurs kategorii AM dla osób od 

14. roku życia (o wartości 1 tys. zł). 

Uczestnicy powinni przypomnieć 

sobie zasady ruchu drogowego, 

umieć rozpoznać kilka marek motocykli 

i... jeździć rowerem najwolniej 

jak się da. W planach są też 

inne konkursy: wbijanie gwoździ, 

zimny podkoszulek dla pań, rzut 

gumiakiem i silnikiem, kręcioła, 

głośny wydech czy na najstarszy 

motocykl imprezy. Motomajówkę 

zwieńczy ognisko i koncert Heavy 

Metal Way. Grupa zagra hity, na 

których wychował się cały metalowy 

świat. Impreza odbędzie się 11 

maja. Start o 13.00. 

Na wszelki wypadek 

Już w ten weekend (27 i 28 kwietnia) po raz trzeci 

w ośrodku rekreacyjno-wypoczynkowym w Zalesiu odbędą 

się Manewry Ratownicze 

Wojciech Giedrys | fot. Łukasz Piecyk 

17 drużyn, dwa dni rywalizacji, 

piknik z atrakcjami dla całych 

rodzin, a to wszystko w uroczym 

ośrodku w Zalesiu nad Jeziorem 

Chełmżyńskim – tak będą wyglądać 

Wojewódzkie Manewry Ratownicze. 

Ostatni weekend kwietnia 

w gminie Chełmża upłynie pod znakiem 

ratownictwa. A to wszystko za 

sprawą trzeciej edycji Wojewódzkich 

Manewrów Ratowniczych. Co 

się kryje pod tym hasłem? Przede 

wszystkim rywalizacja związana 

z szeroko pojętym ratownictwem. 

Rywalizacja i zabawa. Imprezie będzie 

bowiem towarzyszyć piknik 

rodzinny pod hasłem ,,Szkolisz – 

Pomagasz – Ratujesz”. Wróćmy jednak 

do manewrów. 

W trzeciej edycji rywalizacji 

weźmie udział 17 drużyn. W sobotę 

zmierzą się dorośli, m.in. strażacy 

z Ochotniczej Straży Pożarnej 

i Państwowej Straży Pożarnej, 

strażnicy gminni i miejscy oraz ratownicy 

z Wodnego Ochotniczego 

Pogotowia Ratunkowego w Toruniu. 

W niedzielę zaś będą rywalizować 

uczniowie szkół podstawowych 

i średnich z całego regionu. 

Manewry rozpoczną się w sobotę 

o godz. 9.00 w sali gimnastycznej 

Szkoły Podstawowej w Pluskowęsach. 

Uczestników przywita m.in. 

wicewojewoda Józef Ramlau. Następnie 

drużyny przejadą w rejon 

zawodów, czyli do ośrodka rekreacyjno-wypoczynkowego 

w Zalesiu 

nad Jeziorem Chełmżyńskim. 

- Celem nadrzędnym tego wydarzenia 

jest propagowanie wśród 

społeczeństwa, szczególnie młodego 

pokolenia, odruchów pomocy 

drugiemu człowiekowi w stanie 

jego zagrożenia - podkreśla Edward 

Kaniecki z Urzędu Gminy Chełmża, 

który przygotowuje imprezę. 

Dla drużyn zostaną przygotowane 

różne scenki wzięte z życia codziennego, 

w których będą musieli 

udzielić pierwszej pomocy. W poprzednich 

edycjach były to np. wypadek 

komunikacyjny z udziałem 

młodzieży pod wpływem alkoholu 

i narkotyków, upadek z wysokości 

i uszkodzenie kręgosłupa, obcięcie 

kończyny piłą łańcuchową czy reanimacja 

podtopionego. Zawodnicy 

nie będą jednak wiedzieć wcześniej, 

w jakich zdarzeniach wezmą 

udział. - Musi być efekt zaskoczenia 

- mówi Kaniecki. 

W niedzielę młodzi uczestnicy 

będą udzielać pierwszej pomocy 

W sobotę zmierzą się m.in. strażacy czy strażnicy gminni, a w niedzielę młodzież z całego regionu. 

bez użycia defibrylatora i desek 

ratowniczych – aż do przybycia fachowej 

pomocy. 

Drużyny będą oceniać sędziowie: 

lekarze, ratownicy medyczni 

oraz pielęgniarki m.in. z Wojewódzkiego 

Szpitala Zespolonego 

w Toruniu. 

Przez całe manewry będzie dostępne 

stanowisko, gdzie zobaczymy, 

jak się udziela pierwszej pomocy. 

Znajdzie się tam nie tylko 

fantom, ale też defibrylator. Piknik 

rodzinny zaplanowano natomiast 

w sobotę - od godz. 10.00 do 16.00. 


Czeka nas tam wiele bezpłatnych 

atrakcji: dmuchane zamki, boisko, 

malowanie buziek, balony, popcorn, 

puzzle, klocki czy wata cukrowa. 

Na zawody i piknik w sobotę 

dojedziemy gminnymi autobusami 

- łącznie przygotowano kursy 

na pięciu liniach. Zarówno dowozy, 

jak i odwozy. Rozkłady jazdy autobusów 

są dostępne na stronie gminachelmza.pl. 

Finał manewrów czeka nas 

o godz. 14.00 w niedzielę. Wówczas 

impreza znów przeniesie się 

do sali gimnastycznej w Pluskowęsach, 

gdzie zostaną wręczone 

nagrody. Zobaczymy wówczas 

także pokaz zuchów i kilkulatków 

z młodzieżowej drużyny pożarniczej, 

którzy przedstawią, jak radzą 

sobie z udzielaniem pierwszej pomocy. 

III Wojewódzkie Manewry 

Ratownicze organizują wspólnie 

wójt gminy Chełmża, OSP Gminy 

Chełmża oraz starosta toruński. Patronat 

nad imprezą objęli wojewoda 

Mikołaj Bogdanowicz, komendant 

wojewódzki straży pożarnej 

Janusz Halak.

18 MIASTO CHEŁMŻA 

W maju nie tylko półmaraton 

Półmaraton Chełmżyński rozpoczyna sezon imprez plenerowych w mieście. 

Weźmie w nim udział ponad 200 biegaczy z różnych zakątków Polski 


Coraz większym zainteresowaniem 

cieszy się Półmaraton 

Chełmżyński i Chełmżyńska 

Dziesiątka. Do biegu zarejestrowało 

się ponad 40 osób więcej niż 

w ubiegłym roku. Co nas jeszcze 

czeka w maju w Chełmży? 

224 – tyle osób zarejestrowało 

się do 24 kwietnia na chełmżyńskie 

biegi drogą elektroniczną. Liczba 

uczestników, którzy pobiegną 

1 maja, może być jeszcze dłuższa. 

Zapisy będą prowadzone jeszcze 

w dniu zawodów. 

To będzie rekordowa edycja. Dla 

porównania: w 2018 r. zarejestrowało 

się 181 osób, a dwa lata temu 

120. Jak będą wyglądać tegoroczne 

biegi? 

Półmaraton, czyli bieg na dystansie 

21,0975 km, został zaplanowany 

wokół Jeziora Chełmżyńskiego. 

Biegacze pobiegną przez: 

Chełmżę, Małą Grzywnę, Mirakowo, 

Sławkowo, Zalesie i Pluskowęsy. 

Półmaraton rozpocznie się 

o godz. 10.00 przy ul. Chełmińskiej 

w Chełmży. Meta będzie się znajdować 

na Rynku. Limit na pokonanie 

trasy to trzy godziny. 

Chełmżyńska Dziesiątka, czyli 

bieg na 10 km, wyruszy o godz. 

10.15. Wyznaczono następującą trasę: 

ul. Chełmińska do ul. 3 Maja, 

następnie drogą wojewódzką nr 551 

i 649 do miejscowości Pluskowęsy 

i powrót tą samą drogą do Chełmży. 

Meta została wyznaczona także 

na chełmżyńskim Rynku. Limit to 

półtorej godziny. Trasa biegu to 

ścieżka pieszo-rowerowa. 

Co jeszcze czeka nas w maju 

w Chełmży? 10 maja w sali Chełmżyńskiego 

Ośrodka Kultury odbędzie 

się gala finałowa I Przeglądu 

Artystycznego „Scena dla Ciebie”. 

Eliminacje do niego zostały zaplanowane 

26 kwietnia. Przegląd jest 

skierowany do dzieci szkół podstawowych 

w wieku 6-12 lat występujących 

w kategoriach: piosenka, recytacja, 

taniec, minilista przebojów, 

cyrk i akrobatyka. Każdy ma pięć 

minut na swoją prezentację. 

Od 8 do 15 maja Powiatowa 

i Miejska Biblioteka Publiczna 

w Chełmży będzie obchodzić Tydzień 

Bibliotek. Hasło tegorocznej 

odsłony akcji Stowarzyszenia Bibliotekarzy 

Polskich to „#biblioteka”. 

Z tej okazji maj będzie miesiącem 

bez kar za przetrzymanie 

1 maja czekają nas dwa biegi: na 21,097 km oraz 10 km. 

książek. 

- Z umorzenia mogą skorzystać 

wszyscy, którzy zalegają z oddaniem 

bibliotecznych zbiorów - zapowiada 

Urszula Meszyńska, dyrektorka 

chełmżyńskiej biblioteki. 

Z okazji Tygodnia Bibliotek zaplanowano 

m.in. spotkanie z Barbarą 

Gawryluk, autorką książek 

dla dzieci i młodzieży. Początek 13 

maja o godz. 11.15 w filii biblioteki 

dla dzieci i młodzieży przy ul. Bydgoskiej 

7. 

Poza tym filia organizuje konkurs 

plastyczny „Nakręceni na czytanie” 

popularyzujący utwory klasyki 

literatury. Żeby wziąć w nim 

udział, należy przygotować pracę 

ilustrującą przeczytaną książkę. Jest 

on skierowany do uczniów zerówek 

i klas I-VIII. Prace można dostarczać 

do 30 kwietnia. Laureatów poznamy 

10 maja o godz. 16.00 w bibliotece 

dziecięcej. 

25 maja zaś o godz. 14.00 

w Chełmżyńskim Ośrodku Kultury 

rozpoczną się eliminacje do 

mistrzostw Polski w grę planszową 

„Kingdomino”. To gra taktyczno-strategiczna 

dla całej rodziny. 

Udział jest bezpłatny. 

REKLAMA 


MIASTO CHEŁMŻA 

19 

Wiosna pod znakiem inwestycji 

Odnowa trzech ulic w śródmieściu, kolejny etap prac kanalizacyjnych i docieplenie szkół 

- w Chełmży wiosna zaczęła się od inwestycji 


Prace w tej chwili są prowadzone m.in. na ul. Toruńskiej. 

Tej wiosny sporo się dzieje pod 

kątem inwestycyjnym w Chełmży. 

W szybkim tempie udało się 

wybudować nowy pomost rekreacyjny. 

A już w kolejce są kolejne 

przedsięwzięcia - nie tylko drogowe. 

Najważniejsze zadania, które 

są obecnie realizowane lub takie, 

które wkrótce się rozpoczną, 

w krótkim wideo opublikowanym 

na miejskiej stronie facebookowej, 

przedstawił burmistrz Chełmży Jerzy 

Czerwiński. 

W tym miesiącu udało się ukończyć 

budowę nowego pomostu rekreacyjnego 

ze sceną pływającą na 

plaży Ustronie. Prace rozpoczęły 

się 1 kwietnia i już po dziewięciu 

dniach obiekt został zgłoszony do 

odbioru. 

Nowa konstrukcja jest nieco 

większa od poprzedniej. Liczy ok. 

111 m długości. To pomost pływający 

- już bez pali wbitych w dno. 

Na pomoście powstało miejsce 

dla ratowników i pływająca scena 

do organizacji różnorakich imprez, 

do której został doprowadzony 

prąd. 

Całe zadanie pochłonęło blisko 

680 tys. zł i było finansowane z budżetu 

miasta. - Pomost właściwie 

zamyka całą inwestycję, która była 

realizowana na bulwarze - mówi 

burmistrz Chełmży Jerzy Czerwiński. 

- W tej chwili byśmy chcieli 

ożywić to, co kiedyś nazywaliśmy 

amfiteatrem. To miejsce, gdzie wiele 

dobrego, jeśli chodzi o koncerty 

czy spotkania, może się odbyć. 

Miasto kontynuuje również realizację 

projektu związanego z gospodarką 

wodno-ściekową. Obecnie 

prace są wykonywane na ul. 

Toruńskiej (wcześniej były prowadzone 

na ul. Sikorskiego). To przedsięwzięcie 

obejmuje budowę sieci 

kanalizacyjnej i deszczowej z siecią 

przyłączeniową nieruchomości 

oraz sieci wodociągowej. Dzięki 

temu Chełmża będzie skanalizowana 

w ok. 90 proc. - To zadanie za 

27 mln zł - mówi burmistrz. - W tej 

chwili robimy część osiedla tzw. 

pensjonatowego, czyli ul. Toruńską. 

Za moment będziemy przechodzić 

na osiedle przy ul. Górnej. 

W tym miesiącu został przekazany 

teren budowy pod kolejne 

zadania - chodzi o trzy ulice, które 

zostaną wyremontowane: ul. Paderewskiego, 

św. Jana i Szewską. Firma 

Transbruk Barczyńscy odnowi 

ul. Szewską na 390-metrowym 

odcinku od Sikorskiego do bł. Juty, 

ul. Paderewskiego (ok. 300 m) oraz 

ul. św. Jana (ok. 460 m). Na jezdniach 

zostaną ułożone nowe asfaltowe 

nakładki. W planach jest też 

remont chodników oraz regulacja 

studzienek i wpustów ulicznych. Jeśli 

zajdzie taka potrzeba i drogowcy 

natrafią na instalacje podziemne, 

których np. nie ma na planach, na 

plac budowy w każdej chwili wejdzie 

Zakład Wodociągów i Kanalizacji. 

Remont tych trzech pochłonie 

łącznie ponad 1,7 mln zł i będzie 

w całości finansowany z budżetu 

miasta. Prace potrwają do połowy 

lipca. 

Ale to nie wszystko. Wkrótce 

rozpocznie się modernizacja budynku 

Szkoły Podstawowej nr 5, co 

jest konsekwencją reformy oświaty. 

Dzięki temu placówka pomieści 

osiem klas. Już wkrótce urząd 

miasta podpisze umowę z wykonawcą 

tego zadania. W przyszłości 

placówka doczeka się także sali 

gimnastycznej. Przewidziano także 

docieplenie budynków szkół: Szkoły 

Podstawowej nr 2 i 3, a także krytej 

pływalni przy Bydgoskiej. - Ta 

wiosna jest dla nas dynamiczna, 

jeśli chodzi o inwestycje - mówi 

Czerwiński. - Wciąż „walczymy” ze 

skwerem na zbiegu ul. Sikorskiego 

i Sienkiewicza. Do przetargu nie 

wpłynęły jednak oferty. Mam nadzieję, 

że kolejny przetarg zostanie 

rozstrzygnięty i ten witacz Chełmży 

byłby zupełnie inny. Tych inwestycji 

dzieje się w mieście bardzo wiele. 

Będą one coraz silniej oddziaływać 

na komfort życia mieszkańców. 

BURMISTRZ MIASTA CHEŁMŻY 

informuje, że zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy 

z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce 

nieruchomościami (Dz. U. z 2018 r. poz. 

2204 ze zm.) w siedzibie Urzędu Miasta 

Chełmży przy ul. gen. J. Hallera 2 oraz 

na stronie internetowej urzędu www.bip. 

chelmza.pl został wywieszony na okres 

21 dni wykaz nieruchomości przeznaczonych 

do sprzedaży w trybie bezprzetargowym 

na rzecz najemców: lokal mieszkalny 

nr 8 

w budynku przy ul. H. Sienkiewicza 19A 

oraz lokal mieszkalny nr 9 w budynku 

przy ul. Szewskiej 25. 

REKLAMA 


20 ZŁAWIEŚ WIELKA 

Idą zmiany 

Zakład Usług Komunalnych w Rzęczkowie jeszcze 

w tym roku przejdzie kompleksową termomodernizację 


Będzie przestronniej, jaśniej, 

a przede wszystkim cieplej. 

W gminie Zławieś Wielka zakończył 

się przetarg na wyłonienie 

wykonawcy prac termomodernizacyjnych 

budynku ZUK w Rzęczkowie. 

Roboty rozpoczną się tuż 

po długim majowym weekendzie. 

Koszt inwestycji to prawie 1,2 mln 

zł. 

Budynek modernizację przejdzie 

po raz pierwszy. Niedawno 

gmina wykupiła go z rąk likwidowanej 

Spółdzielni Usługowo-Produkcyjnej 

Kółek Rolniczych Agrotech. 

Z uwagi na jego stan podjęto 

decyzję o remoncie i unowocześnieniu. 

Poza termomodernizacją 

w środku wykonany zostanie generalny 

remont. Jak prowadzone będą 

prace? 

Przede wszystkim docieplone 

zostaną ściany, posadzki i dach. 

Dodatkowo plany modernizacyjne 

przewidują instalację podwieszanego 

sufitu. W zakresie robót jest także 

wymiana wypełnienia między 

kondygnacjami, wymiana warstw 

podłogi i wykończenie posadzek. 

By zachować wysoką efektywność 

cieplną, wstawione zostaną nowe 

okna i drzwi zewnętrzne oraz wymienione 

grzejniki i instalacje centralnego 

ogrzewania. 

- Działania te wynikają z przeprowadzonego 

audytu energetycznego 

budynku, podczas którego 

potwierdzono wstępnie zdiagnozowany 

problem niskiej efektywności 

energetycznej obiektu - mówi Monika 

Ryngwelska, inspektor ds. pozyskiwania 

środków zewnętrznych 

Urzędu Gminy w Złejwsi Wielkiej. 

– Poprzez termomodernizację realnie 

tę efektywność zwiększymy, 

zmniejszymy zaś zapotrzebowanie 

ZUK na energię. Za tym idą realne 

oszczędności. 

Obiekt zyska także nowe rury 

spustowe i rynny oraz żaluzje elewacyjne 

i daszki systemowe nad 

wejściem. W części środkowej 

zmieniony zostanie kąt nachylenia 

dachu. 

Równolegle we wnętrzu budynku 

prowadzony będzie remont. 

Na piętrze wyrównana zostanie 

posadzka i wprowadzona m.in. 

nowa wentylacja grawitacyjna oraz 

Tak obecnie wygląda budynek ZUK. 

oświetlenie LED. Obiekt, zarówno 

z zewnątrz, jak i wewnątrz, zostanie 

odmalowany. 

- Przy ZUK powstanie również 

zaplecze techniczne z miejscami 

warsztatowymi – dodaje prezes Sławomir 

Jakubowski. – Świadczymy 

m.in. usługi transportowe, dowożąc 

dzieci z terenu gminy do szkół. 

W przypadku jakichkolwiek przeglądów 

pojazdów będziemy mogli 

wykonać je we własnym zakresie. 

Poprawiony zostanie także standard 

obsługi klienta zgłaszającego 

się do zakładu. Prace zakładają 

bowiem powiększenie powierzchni 

Biura Obsługi Klienta. 

W przyszłości na komfort ten 

wpłyną także większe parkingi. Zagospodarowany 

zostanie, dziś zaniedbany, 

przylegający do budynku 

plac. 

W trakcie termomodernizacji 

Zakład Usług Komunalnych 

funkcjonować będzie bez zakłóceń. 

Biura przeniesione zostaną do 

specjalnie przygotowanych na czas 

remontu kontenerów. Sam obiekt 

zamknięty będzie przez około 6 

miesięcy. 

Koszt prac to prawie 1,2 mln zł, 

z czego dofinansowanie z Regionalnego 

Programu Operacyjnego Województwa 

Kujawsko-Pomorskiego 

na lata 2014-2020 wynosi 685 tys. 

zł. 

Zakład Usług Komunalnych na 

co dzień zaopatruje mieszkańców 

w wodę, świadczy usługi zbiorowego 

odprowadzania ścieków, a także 

odbioru i transportu odpadów 

komunalnych. Trzecim zadaniem 

własnym jest wspomniany już 

transport – dowóz dzieci i młodzieży 

do szkół. 

Łączą pokolenia 

W gminie Zławieś Wielka funkcjonuje czternaście Kół 

Gospodyń Wiejskich. Jedno z nich właśnie się odradza 

Są symbolem wsi i organizacją 

aktywizującą mieszkańców. Jedne 

kultywują tradycje, inne są nowoczesne 

i w niczym nie przypominają 

kół sprzed wielu lat. Choć 

każde jest inne, mają jeden cel – 

zmieniać oblicze polskiej wsi na 

lepsze. 

W gminie Zławieś Wielka funkcjonuje 

obecnie czternaście Kół 

Gospodyń Wiejskich. W ostatnich 

tygodniach swoją działalność po 

latach wznowiło KGW Czarnowo. 

- Iskrą do podjęcia tego kroku 

była chęć zaktywizowania lokalnej 

społeczności – podkreśla Krystyna 

Gajdemska, przewodnicząca 

koła. – Skrzyknęłyśmy się więc 

z koleżankami i dopięłyśmy swego. 

Wśród nas są dziś zarówno osoby 

tworzące dawne koło, jak i młode 

mieszkanki. Łącznie 30 osób w wieku 

od 30 do ponad 60 lat. Czarnowo 

jest dość dużą miejscowością, 

w której aktywność społeczna była 

na niewielkim poziomie. Teraz 

chcemy to zmienić. 

Co dokładnie się zmieni? Członkinie 

KGW chcą zaprosić do wspólnych 

działań mieszkańców całego 

sołectwa – zarówno tych dojrzałych, 

jak i najmłodszych. Za nimi 

pierwsze warsztaty wielkanocne, 

w trakcie których wnukowie z babciami 

i dzieci z rodzicami tworzyły 

świąteczne ozdoby. W najbliższym 

czasie panie zaangażują się także 

w przygotowanie rodzinnego pikniku, 

który co roku organizowany 

jest przez lokalną szkołę. Wydarzenie 

odbywa się w ramach Dnia 

Matki, Dnia Dziecka i Ojca. 

Wkrótce rozstrzygną się także 

wyniki konkursu grantowego w ramach 

programu „Inicjuj z FIO na 

start”, z którego o dofinansowanie 

ubiegało się KGW Czarnowo. 

- Jeżeli nam się to uda, od maja 

ruszymy z warsztatami i zajęciami 

dla dorosłych i dzieci – mówi Krystyna 

Gajdemska. - Chcemy przygotować 

zarówno te manualne, jak 

i sportowe. Hasłem drugich będzie 

„Zdrowy kręgosłup”. Spróbujemy 

nauczyć mieszkańców, jak aktywnie 

i ciekawie spędzać czas na dworze, 

jednocześnie wykorzystując to 

dla zdrowia. 

Jak podkreślają panie, Koła Gospodyń 

Wiejskich wciąż otoczone 

są mitem dawnych wiejskich zwyczajów 

– pieczenia i robienia na 

drutach. 

- Choć to jest piękne, u nas 

będzie inaczej – mówią zgodnie 

mieszkanki Czarnowa. – Chcemy 

łamać stereotypy. Każda z nas ma 

mnóstwo pomysłów i nie zawahamy 

się ich zrealizować. Wszystko to 

później opiszemy w naszych kronikach, 

by zachować wspomnienia ku 

potomnym. Niestety, żadne z dokumentów 

związanych z działaniami 

koła sprzed lat się nie zachowały. Po 

raz kolejny do tego nie dopuścimy. 

Do tej pory KGW Czarnowo 

zorganizowało cztery spotkania. 

Z uwagi na brak w sołectwie świetlicy 

wiejskiej spotkania dzięki 

uprzejmości dyrektora odbyły się 

w szkole. 

- Jesteśmy otwarte na nowych 

członków, także panów – dodaje 

przewodnicząca KGW Czarnowo. 

– Na każdym kolejnym spotkaniu 

odnotowujemy coraz większą liczbę 

chętnych. Zapraszamy do nas na 

kolejne zebranie. To planujemy tuż 

po długim majowym weekendzie. 

(MC) 

REKLAMA 


WLK. NIESZAWKA i CZERNIKOWO 

21 

Tajemnica Zmartwychwstania 

Wyjątkowy spektakl „Misterium Wielkanocne” w kościele pw. NMP w Cierpicach przyciągnął wielu widzów 

Piotr Gajdowski | fot. nadesłane 

Ważnym wydarzeniem obchodów 

Wielkiego Tygodnia był spektakl 

„Misterium Wielkanocne” 

w kościele pw. NMP w Cierpicach. 

Na jednej scenie wystąpili 

podopieczni Środowiskowego 

Domu Samopomocy z Aleksandrowa 

Kujawskiego, zmagający 

się z różnymi niepełnosprawnościami, 

oraz chór Cordiale Coro 

pod kierownictwem Jarosława 

Dąbrowskiego, dyrektora Gminnego 

Centrum Kultury w Małej 

Nieszawce. 

- Spektakl składał się z dwóch 

części. Pierwsza część to montaż 

słowno-muzyczny „Męka i śmierć 

Chrystusa”, druga część to „Inscenizacja 

Poranka Wielkanocnego” 

– relacjonuje Jarosław Dąbrowski, 

dyrektor Gminnego Centrum Kultury 

w Małej Nieszawce, kierownik 

chóru Cordiale Coro oraz współautor 

przedstawienia. – Oprócz 

walorów artystycznych i religijnych 

wydarzenie miało szczególny 

wymiar. Obok siebie, na tej samej 

scenie, wystąpili niepełnosprawni 

uczestnicy Środowiskowego Domu 

Samopomocy im. prof. Jana Władysława 

Piltza z Aleksandrowa 

Kujawskiego oraz muzycy i chórzyści. 

Inscenizacja w Cierpicach była 

zwieńczeniem naszej pracy; w ciągu 

Na jednej scenie stanęły osoby niepełnosprawne, a także chórzyści i muzycy. Wspólnie zorganizowali 

niezwykłe przedstawienie. 

miesiąca wystawiliśmy „Misterium 

Wielkanocne” pięciokrotnie w różnych 

świątyniach. Poprzedziły to 

miesiące intensywnych przygotowań, 

w trakcie których podopieczni 

placówki opiekuńczej włożyli wiele 

wysiłku w nauczenie się tekstu oraz 

synchronizację swoich ról – dodaje 

Jarosław Dąbrowski. 

W „Misterium Wielkanocnym” 

obok członków aleksandrowskiego 

chóru Cordiale Coro, którego kierownikiem 

jest Jarosław Dąbrowski, 

wzięli udział także uczniowie 

Szkoły Muzycznej w Czernikowie, 

którzy zagrali na skrzypcach i waltorni. 

Opowiadając o przedstawieniu, 

dyrektor Gminnego Centrum 

Kultury podkreśla szczególne znaczenie 

Wielkanocy w kalendarzu 

liturgicznym Kościoła rzymskokatolickiego. 

- Wielkanoc jest najstarszym 

i centralnym świętem chrześcijańskim. 

Gdyby bowiem Chrystus nie 

zmartwychwstał, nie obchodzilibyśmy 

żadnych innych świąt, którymi 

cieszymy się w ciągu całego roku. 

Nie byłoby jednak Zmartwychwstania, 

gdyby nie Męka i Śmierć 

Chrystusa – mówi Jarosław Dąbrowski. 

Wielkanocny spektakl jest tylko 

jednym z wielu wydarzeń, które organizuje 

powołany w marcu dyrektor 

Gminnego Centrum Kultury. 

Przed nami Majówka Parafialno- 

-Gminna na placu za kościołem 

w Cierpicach, współorganizowana 

przez GCK, Urząd Gminy oraz Parafię 

pw. NMP. Impreza rozpocznie 

się 3 maja od mszy św. o godz. 12.30 

i potrwa do późnego wieczora. 

Z kolei 5 maja o godz. 18.00 wydarzenie 

szczególne – koncert z okazji 

200. rocznicy urodzin Stanisława 

Moniuszki. Najsłynniejsze utwory 

kompozytora zaprezentują studenci 

Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. 

Niedawno zaś na zaproszenie 

dyrektora GCK prof. Adam Sudoł, 

kustosz Muzeum Dyplomacji 

i Uchodźstwa Polskiego w Bydgoszczy, 

w specjalnym wykładzie przybliżył 

mieszkańcom gminy reguły 

protokołu dyplomatycznego, a także 

radził, jak zachować nienaganne 

maniery w codziennym życiu. 

W GCK organizowane są także 

stałe zajęcia dla starszych i młodszych 

mieszkańców gminy. 

- Prowadzimy zajęcia muzyczne 

na kilku instrumentach, m.in. 

keyboardzie, gitarze, akordeonie, 

pianinie. Przyjeżdżają nawet osoby 

z Torunia, bo mamy świetnych specjalistów 

i atrakcyjne ceny – mówi 

Jarosław Dąbrowski. - Są też zajęcia 

plastyczne i taneczne. Stworzyliśmy 

też ofertę dla dzieci z autyzmem, 

które biorą udział w zajęciach plastycznych 

i muzycznych (rytmice). 

Ich rodzice cieszą się, że mają takie 

zajęcia u siebie w gminie i nie muszą 

jeździć daleko. 

Więcej szczegółów na temat 

działalności Gminnego Centrum 

Kultury w Małej Nieszawce na Facebooku: 

„GCK Mała Nieszawka”. 

W świecie 3D 

Uczniowie czernikowskich podstawówek wejdą 

w świat programowania i robotyki 

Piotr Gajdowski | fot. Michał Kardas 

Tajniki nowoczesnych technologii 

oraz podstawy programowania 

poznają uczniowie z gminy 

Czernikowo, którzy wezmą udział 

w edukacyjnym projekcie „EU- 

-geniusz w świecie 3D”. Projekt 

realizowany jest w partnerstwie 

ze Starostwem Powiatowym w Toruniu. 

Współczesna szkoła otwiera się 

na perspektywy, jakie dają nowoczesne 

technologie. Już na wczesnym 

etapie nauki dzieci powinny 

rozumieć, na czym polega działanie 

elektronicznych gadżetów, 

z których możliwości tak chętnie 

korzystają w codziennym życiu. 

Dowiedzą się tego dzięki projektowi 

edukacyjnemu „EU-geniusz 

w świecie 3D”. Projekt podzielony 

będzie na dwa zadania: „EU-geniusz 

eksperymentuje z 3D” oraz 

„EU-geniusz porusza roboty”. 

- W ramach pierwszego prowadzone 

będą zajęcia z matematyki, 

informatyki i projektowania metodą 

eksperymentalną z wykorzystaniem 

drukarek 3D. Drukowanie 

prostych figur geometrycznych 

pomoże uczniom zrozumieć geometrię 

przestrzenną – wyjaśniają 

organizatorzy projektu. - W realizacji 

drugiego zadania pomogą zajęcia 

z programowania i robotyki. 

Uczniowie wszystkich szkół będą 

mieli za zadanie skonstruować i tak 

zaprogramować swoją maszynę, by 

była ona w stanie konkurować z innymi 

robotami na organizowanych 

cyklicznie zawodach międzyszkolnych. 

Efektem rywalizacji będą 

widowiskowe walki sumo robotów. 

Łącznie w projekcie „EU-geniusz 

w świecie 3D” weźmie udział 

10 jednostek samorządowych z powiatu 

toruńskiego i okolic. Umowę 

na jego realizację w siedzibie Starostwa 

Powiatowego podpisał 10 

kwietnia także wójt Czernikowa 

Tomasz Krasicki wraz z gminną 

skarbnik Ewą Olkiewicz. 

- W projekcie wezmą udział 

wszystkie szkoły podstawowe z terenu 

gminy Czernikowo – informuje 

Dorota Czarnecka, kierownik 

Zespołu Obsługi Szkół z Urzędu 

Gminy. - Do placówek zakupione 

zostaną drukarki 3D wraz z niezbędnym 

sprzętem komputerowym 

oraz roboty do walk sumo, które 

będą wykorzystywane na zajęciach 

z programowania i robotyki. W ramach 

projektu zaplanowano także 

szkolenia dla nauczycieli z zakresu 

wykorzystania metod eksperymentu 

naukowego w edukacji oraz z obsługi 

i wykorzystania drukarek 3D. 

Wójt Tomasz Krasicki podpisał umowę na projekt w Starostwie Powiatowym 10 kwietnia. 


Uczniowie szkół podstawowych 

będą mieli możliwość uczestnictwa 

w zajęciach dodatkowych prowadzonych 

metodą eksperymentu 

z matematyki, informatyki, programowania, 

projektowania i robotyki. 

Na cały okres realizacji dla gminy 

Czernikowo zaplanowano 3300 godzin 

dodatkowych zajęć – wyjaśnia 

Dorota Czarnecka. 

To kolejna odsłona projektu 

edukacyjnego realizowanego 

w ramach Regionalnego Programu 

Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego. 

Od września 

2018 r. uczniowie z czterech gminnych 

podstawówek: SP w Czernikowie, 

SP w Osówce, SP w Mazowszu 

i SP w Makowiskach w ramach projektu 

„EU-geniusz w naukowym 

labiryncie” uczestniczą w zajęciach 

dodatkowych z języka angielskiego, 

matematyki, informatyki czy 

przedmiotów przyrodniczych 

(w sumie w okresie trwania projektu 

– do września 2020 r. – zrealizowanych 

będzie ponad 4000 godzin 

ponadprogramowych lekcji). Ponadto 

uczniowie korzystają z zajęć 

z grafiki komputerowej, robotyki 

oraz programowania Scratch. 

W ramach projektu w nowy sprzęt 

– m.in. klocki Lego Mindstorm do 

nauki programowania oraz tablety, 

które posłużą na zajęciach z robotyki 

– wyposażono także szkoły. 

Najnowsza edycja „EU-geniusza” 

potrwa do czerwca 2023 r. i pochłonie 

w sumie ponad 4 mln zł. 

- Ten projekt to 30 000 godzin 

zajęć dla 2000 uczniów, którzy zetkną 

się z nowoczesnymi technologiami, 

to 200 nauczycieli, którzy 

posiądą nową wiedzę i umiejętności, 

to 39 szkół, które otrzymają 

nowy sprzęt – podsumował w trakcie 

uroczystego podpisania umów 

starosta toruński Marek Olszewski.

22 

PROMOCJA 

Najlepsi z najlepszych 

Do 30 kwietnia trwa nabór zgłoszeń kandydatów do Nagrody Marszałka 

Województwa Kujawsko-Pomorskiego 2019 

Michał Ciechowski | fot. Szymon Zdziebło/tarantoga.pl 

Prestiżowe wyróżnienia przyznawane 

przez marszałka Piotra 

Całbeckiego trafiły już do lekarzy, 

naukowców, dziennikarzy, a także 

przedsiębiorców. Samorząd województwa 

ponownie chce nagrodzić 

osoby, które mogą pochwalić 

się wybitnymi, innowacyjnymi 

osiągnięciami. Laureatów poznamy 

w czerwcu. 

Nagrody Marszałka przyznawane 

są za najwartościowsze dokonania 

w sektorze działalności publicznej 

i społecznej, profesjonalnej, 

a także biznesowej. Jak co roku, 

włodarz województwa przyzna wyróżnienia 

w 13 dziedzinach. 

- Uhonorujemy najlepszych 

z najlepszych – osoby i zespoły, 

które swoją aktywnością, zaangażowaniem 

i pracą czynią dobro 

i służą rozwojowi regionu – podkreśla 

marszałek Piotr Całbecki. - 

Promujemy twórcze, nowatorskie 

przedsięwzięcia, warte naśladowania 

w wymiarze regionalnym, 

krajowym i międzynarodowym, 

a przede wszystkim twórcze i aktywne 

postawy. 

W jakich dziedzinach przyznane 

zostaną w tym roku nagrody? Na 

jakie aktywności marszałek kładzie 

szczególny nacisk? 

W kategorii gospodarka docenione 

zostaną inwestycje i przedsięwzięcia, 

które zwiększają poziom 

innowacyjności i konkurencyjności 

regionu, a ich zaletą jest tworzenie 

nowych miejsc pracy i działania bazujące 

na lokalnych zasobach. 

Na nagrodę mają szansę także 

przedsiębiorstwa realizujące projekty 

w ramach funduszy unijnych, 

gospodarze mogący pochwalić 

się osiągnięciami m.in. w zakresie 

hodowli zwierząt i rozwoju upraw, 

a także firmy stosujące innowacyjne 

rozwiązania w zakresie rozwoju 

i promocji miast oraz obszarów 

wiejskich. 

Marszałek Piotr Całbecki od lat 

docenia także wkład mieszkańców 

w rozwój postępu technicznego, 

nauki oraz edukacji. W tych dziedzinach 

szczególny nacisk kładzie 

na autorskie projekty i nietypowe 

rozwiązania. 

Wyróżnienia w tym roku trafią 

także do osób promujących kulturę 

lokalną, wydarzenia i twórcze 

projekty artystyczne, a także sport. 

W tej kategorii szczególna uwaga 

poświęcona jest organizatorom 

imprez rangi ogólnopolskiej, europejskiej 

i światowej, kształtujących 

dobry wizerunek regionu. Wśród 

laureatów od lat znajdują się także 

osoby triumfujące w krajowej i zagranicznej 

rywalizacji sportowej. 

Województwo kujawsko-pomorskie 

jest w grupie liderów pod 

względem jakości świadczonych 

usług medycznych. W tym roku 

Nagroda Marszałka trafi także do 

osób, które w roku 2018 pochwalić 

się mogły szczególnymi zasługami 

w sektorze ochrony zdrowia. Podkreślając 

kwestię ochrony, marszałek 

doceni także działania na rzecz 

środowiska naturalnego. 

Trzy ostatnie dziedziny, w których 

przyznane zostaną nagrody, to 

działalność społeczna i zaangażowanie 

na rzecz drugiego człowieka, 

budowa społeczeństwa obywatelskiego, 

a także aktywne działania 

na rzecz promocji województwa. 

W tej ostatniej kategorii szczególny 

nacisk położony zostanie na promocję 

marki „Kujawy i Pomorze” 

oraz „Kujawsko-Pomorskie Konstelacje 

Dobrych Miejsc”. 

Wśród ubiegłorocznych laureatów 

są m.in. ordynator chirurgii 

w Wojewódzkim Szpitalu Dziecięcym 

w Bydgoszczy prof. Andrzej 

Prokurat, fizyk z Uniwersytetu 

Mikołaja Kopernika prof. Ireneusz 

Grulkowski oraz zespół naukowców 

z Collegium Medicum UMK 

pod kierownictwem prof. Mariusza 

Kaczmarka. 

Zgłoszenia kandydatów do tegorocznych 

nagród, wraz wymaganymi 

dokumentami, składać można 

w dwóch egzemplarzach: jeden 

w wersji papierowej, drugi w wersji 

elektronicznej w dwóch formatach 

– edytowalnym i nieedytowalnym. 

Tak przygotowane należy przesłać 

na adres: nagrodymarszalka@kujawsko-pomorskie.pl. 

Szczegółowe 

informacje dotyczące wniosków 

i załączników dostępne są na stronie 

Urzędu Marszałkowskiego 

w Toruniu – www.kujawsko-pomorskie.pl. 

REKLAMA

Poza Toruń nr 165

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?